Huis gekocht: op naar duurzaamheid!

[Waterbeesje]

Ik heb een ander huis gekocht! Jeej!

Straks half juni is de overdracht, en dan kan ik los om een en ander te gaan verduurzamen. Graag wil ik daarover een open discussie starten zodat ik bekende valkuilen zie aankomen. Alle adviezen zijn welkom, maar graag goed onderbouwd. En ook in het achterhoofd dat de geldboom niet oneindig geeft.

tl;dr: ik wil een elektrische verwarming en zonnepanelen. Het huis lijkt daar potentie voor te hebben met wat kleine aanpassingen.

Langer verhaal:

De precieze locatie is nog niet zo van belang denk ik, maar ik wil wel een en ander aan gegevens delen, met wat ik verwacht dat er aan moet gebeuren.

Bouwjaar: 1994
Type woning: geschakelde tweekapper
Energielabel: C
Oppervlak: gekocht voor 97 m² maar met wat extra dakramen en een dakkapel wordt dat 140m². 2 volwaardige verdiepingen + zolder van 6m hoog in de nok (zadeldak).
Warmte-installatie nu: CV ketel, Nefit, 2010. Kleine radiatoren dus ik verwacht hoge temperatuur. Moet ik nog nagaan. De benedenverdieping heeft vvw als bijverwarming.

Wat meer details uit het energielabel-rapport:

Wanden, vloer en dak zijn conform de norm op RD 2,5 geïsoleerd.
Kozijnen: standaard houtwerk
Glas: standaard dubbelglas (geen HR)

Ik heb t.b.v. duurzaamheid de wens om 4 5 deelprojecten aan te pakken, een 5e 6e project dat er aan grenst.

1. Ramen, kozijnen, ruiten, buitendeuren
Glas is nu standaard dubbel glas, zoals in 1994 veel werd toegepast. Geen HR. Dit wil ik opwaarderen naar een HR+++. Ik moet nog uitzoeken of de houten kozijnen geschikt zijn voor welk type.
Deuren zijn nu niet geisoleerd. De voordeur staat daarvoor op de nominatie om te vervangen. Achterdeur niet, zie deelproject 5.

2. Zonnepanelen.
Deze zijn er nu nog niet.
2a: Dak woning. Met de voorgevel op het zuiden en zadeldak ~45° met nok op oost-west zou dat geschikt lijken..... maar er staat een dikke boom voor de deur. Van de gemeente. Geen idee of deze in hoogte beperkt zou kunnen worden. In de zomer gaat het goed, voorjaar/najaar heb je wel degelijk schaduw. Volgens bekende check-websites kunnen er 9 panelen op. Optimizers lijken mij hier welkom?
2b: Dak schuur / veranda. Een nog te bouwen schuur / veranda achterin de tuin wil ik voorzien van lessenaarsdak (~20° en nok oost-west) en wordt totaal 7 meter breed en 3 meter diep. Geen schaduw van bomen. Capaciteit: maximaal 12 panelen (bij 1,00 x 1,65m panelen; ècht op het randje, letterlijk).

3. Warmtepomp. Met ca. 105 kW / m² aan warmtebehoefte (energierapport) en 140 m² zou er 15.000 kWh aan energie nodig zijn. Met COP van 4 (concervatief? rendement in de winter?) zou dat 3700kWh aan elektra kosten. Inmiddels bekend: historisch gasverbruik ligt op 1500m³/jaar met erbarmelijke CV-tuning.
Met de veranderingen in het glas zou ik daar zeker nog wat vanaf snoepen denk ik. In mijn huidige huis (140m² en minder goede isolatie) heb ik mijn CV-ketel op 9kW afgesteld, dus met een vermogen van 9-12kW zou ik zeker uit moeten kunnen verwacht ik. Dit moet nog worden berekend uiteraard. Verder: lucht-lucht? lucht-water? Grondboring? Airco-unit voor verwarming? Geen idee nog. Adviseer mij
De bestaande CV-ketel komt uit 2010 (Nefit, Ecomline HR-107) en kan theoretisch nog even mee. Deze er uit halen is net zo dikke prima als het op elektra kan. Bestaande radiatoren zijn allemaal erg krap bemeten, deze gaan nooit met lage temperatuur werken en moeten sowieso er uit.
Voor warm water komt er in de keuken een kokendwaterkraan die ook de 'gewone' warm water voorziet en voor de badkamer nog ntb: adviseer mij --> deelproject 7

4. Wanden/dak/vloer isoleren. Niet de meest kostbare, wel erg ingrijpend.
4a: De wanden zijn zoals in 1994 gebruikelijk was voorzien van isolatie. Welke dat is weet ik nog niet. 7,5cm glaswol en 2,5cm luchtspouw. De isolatie zou RD 2,5 zijn. Dit valt enkel op te lossen met een voorzetwand. Nader in te vullen, geen haast gezien de bestaande isolatie.
4b. Dak verder isoleren. De bestaande isolatieplaten kijk je op zolder direct tegenaan. Kleine moeite om daar extra 5cm PIR (Rd 2,5) tegenaan te plakken lijkt me. Of meer...
4c. Vloer. De kruipruimte is toegankelijk middels kruipluik dus daar kan ik nog wat doen

5. Ventilatie. Er is een ventilatiebox aanwezig, ik vermoed uit het jaar kruik en deze bromt op hogere standen. Deze gaat er sowieso uit en er komt iets nieuws. Voor de benedenverdieping is er een mogelijkheid om WTW toe te passen omdat er een zone in de kanaalplaten is opgenomen die een doorsteek mogelijk maken. Voor de bovenverdieping is dat bedenkelijk: dat zou meerdere doorsteken kosten. Maar onmogelijk zou ik het niet noemen, ik heb nog een idee dat ik later beter ga uitdenken.

6. Aanbouw. Aan de achterzijde van de woning een aanbouw maken van ~4m diep. Uiteraard gelijk goed geisoleerd met RD 6 rondom en goede kozijnen/glas. Dit maakt dat de achtergevel op begane grond niets aan hoeft te gebeuren en deuren / ramen ook niet.

7. Stromend warm water. Hiervoor ben ik aan het orienteren op een douche WTW in combinatie met een boilervat. Dat boilervat wordt dan aangestuurd door de warmtepomp. Eventueel zou een vat met eigen warmtepomp als alternatief kunnen dienen. De WTW komt eigenlijk enkel op de douche afvoer, want het bad en de CV hebben hier eigenlijk geen nut van. De wasmachine mogelijk wel gedeeltelijk (wassen op 30°C dus sowieso niet warm), maar dat is dan weer een heel andere uitdaging met bestaand leidingwerk.


Oké, kom maar op met de adviezen!


PS. ik kan dus nog niet precies rekenen aan de installatie, ik ken de inhoud van alles nog niet. Gaat wel gebeuren zodra ik de sleutel heb.
Ik wil dit topic een tijd in leven houden om stap voor stap een en ander aan te pakken, extra adviezen te vragen en ervaringen te delen.


edit 2023-04-03: deelproject 5 tussengevoegd
edit 2023-07-06: deelproject 7 toegevoegd

[ Voor 16% gewijzigd door Waterbeesje op 06-07-2023 15:08 ]

[Waterbeesje]

-gereserveerd-

[T_knoop]

6. Ventilatie. Minstens net zo belangrijk als isolatie, anders krijg je alsnog een vochtig, muf en ongezond binnenklimaat.
Waarschijnlijk zit er nu een type C ventilatiesysteem in, met als je pech hebt een AC motor. Die vervangen voor een DC box scheelt al fors qua energiegebruik.
Als je naar HR+++ glas wil moet je waarschijnlijk ook de kozijnen aanpakken. Je kan dan meteen kijken of er een type D ventilatie/WTW te retrofitten is. Is wel behoorlijk ingrijpend maar levert wel energiebesparing en wat comfort, omdat je niet meer continu koude lucht van buiten trekt.

Zonnepanelen meteen leggen, zoveel mogelijk. Mits het budget dat toelaat. Hoe langer ze op je dak liggen hoe meer tijd je hebt om ze terug te verdienen. Hiervoor een eigen topic openen denk ik, genoeg kennis hier te vinden.

Qua warmtepomp moet je even kijken of je leidingen wel geschikt zijn voor lage temperatuur als je alleen de radiatoren wil vervangen. jaren90 is typisch krap bemeten (want semi-geisoleerd huis) hoge temperatuur (gas was toch vrijwel gratis) systeem. De bijbehorende dunne leidingen zouden de benodigde lagetemperatuur-flow weleens niet kunnen trekken. Denk na over vloerverwarming, dat geeft waarschijnlijk het meeste comfort en beste rendement. Als je het zelf wil gaan doen is een panasonic monobloc lucht/water warmtepomp geloof ik ongeveer de standaard. Deze hoef je alleen in je tuin te zetten en aan te sluiten op je CV netwerk, dus geen F-gassen certificaat etc nodig. Je COP is uiteindelijk afhankelijk van de aanvoertemperatuur. Vloerverwarming is het beste, fancoils komt daarna, gevolgd door oversized radiatoren op een bestaand systeem.

Als je helemaal gasvrij wil kijk dan ook naar hoe je warm water gaat maken, Opties zijn grofweg een warmtepomp-boiler of een doorstroomverwarmer. Met een douche-WTW warm je koud leidingwater op met je weggespoelde warme douchewater. Daar wordt het systeem in alle gevallen efficienter van, met als winst energie en evt wat comfort (je kan meer liters/minuut warm water maken met dezelfde installatie)

Hoe ziet je je meterkast en netaansluiting eruit? Mogelijk dat je moet upgraden naar 3-fase (wachttijd!) en/of meer groepen wil om alle stroomverbruikers te kunnen voeden.

[MSXBas]

gewoon dubbel glas naar HR++ levert ook flinke verbetering op, en kan waarschijnlijk wel in de bestaande kozijnen.
https://www.milieucentraa...glas-hr-glas-triple-glas/

Via dak verlies je potentieel veel energie: dak isoleren heeft waarschijnlijk veel meer effect dan muren. nieuwe dakkapel natuurlijk ook goed isoleren!
https://www.milieucentraa...-en-besparen/dakisolatie/

[Richh]

Gefeliciteerd!

Isoleren is over het algemeen prio 1.

Ik lees iets over +40m2 door dakkapellen te plaatsen + de wens om zonnepanelen te plaatsen.
Let erop dat niet ieder dakkapel, zeker als je voor hele grote units gaat, zonnepanelen kan dragen inclusief hun ballast. Let er ook op dat panelen vaak enige afstand tot de dakrand moeten hebben - niet alleen voor afwatering, maar ook voor de wind die er potentieel onder kan komen.

Als je toch alles gaat verbouwen: overweeg dan eens om die radiatoren eruit te pleuren en overal vloerverwarming te leggen. Dat gaat met een warmtepomp uiteindelijk zeker helpen.
Denk goed na over waar eventuele buiten-unit(s) geplaatst kunnen worden en waar je ze wel of niet mooi vind. Waarschijnlijk moeten daar leidingen naar toe, als je alles nog open hebt liggen kan je daar nu nog goed over nadenken. Vlak ook combinaties niet uit: misschien wil je wel een lucht/lucht airco op de kamers met glasoppervlak op het zuiden zodat je écht fatsoenlijk kan koelen in de zomer, en een lucht/water warmtepomp (met ook minder vermogen) naar kamers met vloerverwarming op het noorden, zodat je efficiënt kan verwarmen.

[Zenomyscus]

Waterbeesje schreef op maandag 3 april 2023 @ 15:19:
3. Warmtepomp. Met ca. 105 kW / m² aan warmtebehoefte (energierapport) en 140 m² zou er 15.000 kWh aan energie nodig zijn.

Ik heb helaas nog geen tijd om op de rest te reageren, maar deze pik ik er even tussenuit. Ik hoop snel tijd te hebben voor een vervolg.

De warmtebehoefte zegt niet heel veel. Het energierapport gaat namelijk uit van gemiddeld verbruik, maar naar mijn idee is dat een stuk hoger dan wanneer er zelf een beetje op let. Wij verbruiken thuis dermate weinig energie dat we voor onze verbouwing al op label A+ uit zouden komen. Zo werkt het helaas niet, dus het huis had 'gewoon' label C.

Het hangt er bijvoorbeeld enorm vanaf of je stookt naar 18 graden of 20 graden. Dat verschil maakt voor je label niet uit, daarvoor wordt een gemiddelde genomen. Als je zelf de thermostaat lager zet zul je ook minder behoefte aan warmte hebben. Wat overcapaciteit vind ik zelf erg fijn, maar ik heb nu achteraf spijt dat onze CV ketel teveel capaciteit heeft. Het minimale vermogen is te laag helaas.

[Oon]

Ga je alles in één keer doen of in stappen?

Als je het in stappen gaat doen zou ik je aanraden eens naar Guide PC210 warmtebeeldcamera met korting @ AliExpress te kijken. Kost je 300-400 euro, maar dan kun je regelmatig eens een rondje om het huis doen om te kijken waar quick wins zitten. Als je alles in één keer gaat doen is dat ook zeker de moeite waard, maar dan krijg je een minder volledig beeld.

Ik ken genoeg verhalen van mensen die alle muren hebben laten isoleren, nieuwe kozijnen/glas, zolder isolatie, kruipruimte geïsoleerd, en er dan achter komen dat het huis zo lek als een mandje is. Dat dan nog op moeten lossen is lastig, dat kun je beter vooraf weten.
Vooraf een keer met een warmtecamera rondgaan en evt. zo'n rooktest laten doen is absoluut de moeite waard.

[Waterbeesje]

Bedankt voor de eerste lichting reacties!
Ik ga even zonder quotes een paar mooie puntjes oplichten en wat andere opmerkingen / terugkoppelingen.

Het is helaas niet mogelijk alles meteen te doen, maar we hebben een mooi spaarbudget. Dus we kunnen dingen op een niet-te-lange-termijn gefaseerd doen.

Ventilatie. Deze voeg ik toe aan de startpost. Bij de bezichtiging van het huis zag ik op de zolder al een mooie doos van Pandora aan de muur hangen waar ook een paar alu pijpen heen gingen. Er is een voorziening in de vloeren opgenomen om een houtkachel / haard beneden te plaatsen, dus die voorziening is mooi te gebruiken om een retour voor lucht op te zetten. Sowieso voor de benedenverdieping.
Voor de slaapkamers zal ik dan niet overal deze voorziening kunnen treffen. Dan moet ik op meerdere plaatsen een kanaalplaat doorboren. Zeer invasief inderdaad. Langs het plafond met buizen werken ziet er niet uit en ga ik niet doen ivm WAF

Zonnepanelen. Op de zuidkant van het dak is geen dakkapel gepland dus kan het dak mooi vol. Staat ook hoog op de prio-lijst.

Radiatoren: zijn dus te krap bemeten, ik heb zo bij de bezichtiging enkel-paneels bakjes gezien. Mijn vrouw zou ze graag helemaal weg hebben, dus zou volledig op lucht verwarmen een optie kunnen zijn voor ons.

Vloerverwarming. Die er nu in zit, is enkel bijverwarming. Ik heb niet in beeld hoe de leidingen nu in de vloer liggen, maar daar ga ik nog naar kijken (na de overdracht). Nieuwe vvw inslijpen gaan we niet doen: er ligt nu een Noorse leisteen in, prachtig en momenteel kei-duur. Kosten inclusief een nieuwe keramisch-parket-vloer zouden we ook moeten plannen.

Watervoorziening. Ik lees over een Douche WTW. Ja, graag. En deze zijn er ook als inbouw in een lijngoot heb ik gezien. Heet water. Ik lees over een warmtepompboiler, voor naast de verwarmingsWP. Met een fiks boilervat er onder (kindjes die in bad willen) zou dat een optie kunnen zijn.

Net-aansluiting. Er ligt nu 3x25 in de meterkast. Ik heb 3 hoofdzekeringen gezien. De meter er boven is mij niet helemaal duidelijk en de groepenkast is verouderd na 30 jaar (en "slechts" 6 hoofdgroepen). Die moet sowieso aangepakt worden, want voor de keuken moet er eea bij waaronder voor de kookplaat.

Glas. Ik zou HR++ niet willen overwegen: gelijk goed doen. HR+++ tripple is een overweging, vacuum glas is ook een overweging als tweede optie (ivm kosten). Maar dat er wat moet gebeuren is duidelijk. Kozijnen zijn ook een dingetje waar ik naar zou moeten kijken. De beglazing is mogelijk ook in fases te doen: de benedenverdieping eerst, daarna boven pas. Om kosten te spreiden, en boven wordt minder gestookt dan beneden.

Isoleren. Dak is een quick win en staat ook hoog op de lijst. 5 a 6 centimeter PIR er tegenaan plakken is makkelijk en snel gedaan. Glas, zie hierboven. Muren, voorzetwandjes. Deze parkeer ik tot later. Vloer, onmogelijk. Er is geen kruipruimte en onder het beton zit alles al gevuld tot RD 2,5.

Stookgedrag. Da's een leuke. Voor de WAF staat de thermostaat op 21°c en er zit voor de HAF een ongeregistreerde kalibratie van 1°c overheen. Door de erg trage vvw (hoofdverwarming) houden we de temperatuur constant. Daarvan kunnen we afwijken als de verwarming het toelaat Slaapkamers houden we nu op 16-17°c 's nachts: niet te koud en geen condens/schimpie. Verder hebben we nu een matig geïsoleerd huis uit 1921 (RD=2 op de muren, HR++) van 140m² en 1100-1200m³/jaar (wel de hele CV-reut goed ingeregeld). Dat zou in het nieuwe huis dus lager moeten kunnen.

De oppervlakte vergroten met dakkapellen / dakramen / aanbouw zit hem hier in: de ruimte boven de garage is nu 'inpandige berging' omdat er geen raam in zit. Daar gaat een dakkapel op; 15m² gewonnen. Dit is op het noorden, dus geen zonnepanelen.
De zolder heeft nu een postzegel-formaat dakraampje en is dus inpandige berging. Met daar ook een groter raam (of dakkapel) zou dat ook 15m² winst zijn. Een dakkapel zou op het noorden komen, maar dus wel potentieel voor zonepanelen geschikt. Daar moet constructief rekening mee worden gehouden, is een eis vanuit ons.
Dan nog een aanbouw van ~20m² (noord, dus geen zonnepanelen) en we zijn een heel eind op weg

[natural colour]

T_knoop schreef op maandag 3 april 2023 @ 15:38:
6. Ventilatie. Minstens net zo belangrijk als isolatie, anders krijg je alsnog een vochtig, muf en ongezond binnenklimaat.
Waarschijnlijk zit er nu een type C ventilatiesysteem in, met als je pech hebt een AC motor. Die vervangen voor een DC box scheelt al fors qua energiegebruik.
Als je naar HR+++ glas wil moet je waarschijnlijk ook de kozijnen aanpakken. Je kan dan meteen kijken of er een type D ventilatie/WTW te retrofitten is. Is wel behoorlijk ingrijpend maar levert wel energiebesparing en wat comfort, omdat je niet meer continu koude lucht van buiten trekt.

Zonnepanelen meteen leggen, zoveel mogelijk. Mits het budget dat toelaat. Hoe langer ze op je dak liggen hoe meer tijd je hebt om ze terug te verdienen. Hiervoor een eigen topic openen denk ik, genoeg kennis hier te vinden.

Qua warmtepomp moet je even kijken of je leidingen wel geschikt zijn voor lage temperatuur als je alleen de radiatoren wil vervangen. jaren90 is typisch krap bemeten (want semi-geisoleerd huis) hoge temperatuur (gas was toch vrijwel gratis) systeem. De bijbehorende dunne leidingen zouden de benodigde lagetemperatuur-flow weleens niet kunnen trekken. Denk na over vloerverwarming, dat geeft waarschijnlijk het meeste comfort en beste rendement. Als je het zelf wil gaan doen is een panasonic monobloc lucht/water warmtepomp geloof ik ongeveer de standaard. Deze hoef je alleen in je tuin te zetten en aan te sluiten op je CV netwerk, dus geen F-gassen certificaat etc nodig. Je COP is uiteindelijk afhankelijk van de aanvoertemperatuur. Vloerverwarming is het beste, fancoils komt daarna, gevolgd door oversized radiatoren op een bestaand systeem.

Als je helemaal gasvrij wil kijk dan ook naar hoe je warm water gaat maken, Opties zijn grofweg een warmtepomp-boiler of een doorstroomverwarmer. Met een douche-WTW warm je koud leidingwater op met je weggespoelde warme douchewater. Daar wordt het systeem in alle gevallen efficienter van, met als winst energie en evt wat comfort (je kan meer liters/minuut warm water maken met dezelfde installatie)

Hoe ziet je je meterkast en netaansluiting eruit? Mogelijk dat je moet upgraden naar 3-fase (wachttijd!) en/of meer groepen wil om alle stroomverbruikers te kunnen voeden.

Die Panasonic Mono <J> type kan wel eens verleden tijd zijn... lees maar eens de recente post op twee Panasonic wp Topic's
Er is nu de K en L type, de laatste kan (zou) direct op bestaande radiatoren en vv worden aangesloten omdat de cv water temperatuur hoog is (ten koste van COP)
De L type is wel 2800 euro duurder dan een vergelijkbare J type.

[flippy]

natural colour schreef op maandag 3 april 2023 @ 18:14:
[...]


Die Panasonic Mono <J> type kan wel eens verleden tijd zijn... lees maar eens de recente post op twee Panasonic wp Topic's
Er is nu de K en L type, de laatste kan (zou) direct op bestaande radiatoren en vv worden aangesloten omdat de cv water temperatuur hoog is (ten koste van COP)
De L type is wel 2800 euro duurder dan een vergelijkbare J type.

een J kan en moet je gewoon kopen zolang het kan. en hoge temperaturen is onzin, die heb je niet nodig, ook niet op radiatoren. dus onnodig 3 ruggen teveel uitgeven om te wachten op een model die nog niet eens uit is slaat nergens op.

[Waterbeesje]

Voor de definitieve wp ga ik zeker de andere topics nog ff plunderen om mezelf daar beter in in te lezen. En dan kijk ik wel wat er beschikbaar is, wat de kosten zijn en de verwachte terugverdientijd. Een iets duurdere pomp met hogere COP zou dan net zo goed gunstiger uit kunnen komen. Als dat een wp is die eigenlijk uit productie is... Geen probleem wat mij betreft.

[flippy]

Waterbeesje schreef op maandag 3 april 2023 @ 20:42:
Voor de definitieve wp ga ik zeker de andere topics nog ff plunderen om mezelf daar beter in in te lezen. En dan kijk ik wel wat er beschikbaar is, wat de kosten zijn en de verwachte terugverdientijd. Een iets duurdere pomp met hogere COP zou dan net zo goed gunstiger uit kunnen komen. Als dat een wp is die eigenlijk uit productie is... Geen probleem wat mij betreft.

COP is niet bijster relevant, de J serie is al 1 van de beset presterende machines op de markt. de opkomende propaanmachines moeten zich nog bewijzen en als er verschil is zal die niet groot zijn, de COP's zijn redelijk gestagneerd in de afgelopen jaren.

[Kees85]

Je wil ook je dak isoleren maar deze is al geïsoleerd bij de bouw.
Waarmee is het dak nu geïsoleerd, en aan welke zijde?

[Ronald]

Waterbeesje schreef op maandag 3 april 2023 @ 17:40:

Isoleren. Dak is een quick win en staat ook hoog op de lijst. 5 a 6 centimeter PIR er tegenaan plakken is makkelijk en snel gedaan. Glas, zie hierboven. Muren, voorzetwandjes. Deze parkeer ik tot later. Vloer, onmogelijk. Er is geen kruipruimte en onder het beton zit alles al gevuld tot RD 2,5.

Let op dat als je isolatie toevoegd binnen de constructie dat het dauwpunt ook binnen de constructie kan komen. Dan krijg je kans op vochtopbouw met alle problemen van dien achter het pir

[Waterbeesje]

Kees85 schreef op maandag 3 april 2023 @ 22:21:
Je wil ook je dak isoleren maar deze is al geïsoleerd bij de bouw.
Waarmee is het dak nu geïsoleerd, en aan welke zijde?

Ronald schreef op dinsdag 4 april 2023 @ 06:15:
[...]

Let op dat als je isolatie toevoegd binnen de constructie dat het dauwpunt ook binnen de constructie kan komen. Dan krijg je kans op vochtopbouw met alle problemen van dien achter het pir

Het dak bestaat nu uit een prefab isolatieplaat. Mogelijk is het als scharnierkap geplaatst met iets van een sandwichpaneel. Ik ga daar uiteraard eerst mijn eigen onderzoekje op loslaten
Het dauwpunt is inderdaad ook een n.t.b. dingetje. Ik was van mening dat als ik de boel goed verlijm, het geen probleem mag zijn. Dan kan er dauw optreden maar niet verdampen. Blijft opgesloten. Zowel de PIR als het sandwichpaneel zijn ertegen bestand is mijn redenatie (correct me if i'm wrong)

[Waterbeesje]

flippy schreef op maandag 3 april 2023 @ 20:47:
[...]


COP is niet bijster relevant, de J serie is al 1 van de beset presterende machines op de markt. de opkomende propaanmachines moeten zich nog bewijzen en als er verschil is zal die niet groot zijn, de COP's zijn redelijk gestagneerd in de afgelopen jaren.

Volgens mij gaat het er óók om welke gassen er zijn gebruikt (kies de minst schadelijke) en hoe de prestatie is bij -5°c; wanneer je hem het hardste nodig hebt. Allemaal nog huiswerk te doen

[The Eagle]

Warmtepomp: als je gasloos wilt heb je een flinke unit nodig, met voorraad/ buffer vat. Das een flink gewicht, zet je mogelijk niet zomaar even op zolder neer. Dus even kijken waar of je zon ding kunt plaatsen.
Hybride WP's zijn een stuk kleiner, maar niet gasloos.

[flippy]

Waterbeesje schreef op dinsdag 4 april 2023 @ 08:47:
[...]


Volgens mij gaat het er óók om welke gassen er zijn gebruikt (kies de minst schadelijke) en hoe de prestatie is bij -5°c; wanneer je hem het hardste nodig hebt. Allemaal nog huiswerk te doen

Nee, hoe schadelijk het gas is is niet relevant, een schadelijker gas die een hogere COP oplevert is onder de streep beter voor "de duurzaamheid" doordat men fysiek minder fossiele brandstoffen verbruikt (dus tonnen co2 uitstoten). En zolang her gas in de machine zit is is het ook niet schadelijk.
Momenteel is kijken naar het koelmiddel hetzelfde als een autoaankoop beslissen op welke olie er in de versnellingsbak zit.

[ Voor 9% gewijzigd door flippy op 04-04-2023 09:04 ]

[Waterbeesje]

The Eagle schreef op dinsdag 4 april 2023 @ 08:58:
Warmtepomp: als je gasloos wilt heb je een flinke unit nodig, met voorraad/ buffer vat. Das een flink gewicht, zet je mogelijk niet zomaar even op zolder neer. Dus even kijken waar of je zon ding kunt plaatsen.
Hybride WP's zijn een stuk kleiner, maar niet gasloos.

De toekomstige aanbouw staat in het verlengde van het huis. Daarnaast staat de garage. De aanbouw zal dieper worden dan de garage, dus daar is een mooie hoek vrij daarvoor. Geluid is daar weer een dingetje om te bestuderen, maar daar zijn ook oplossingen voor te bedenken.

[Waterbeesje]

flippy schreef op dinsdag 4 april 2023 @ 09:03:
[...]


Nee, hoe schadelijk het gas is is niet relevant, een schadelijker gas die een hogere COP oplevert is onder de streep beter voor "de duurzaamheid" doordat men fysiek minder fossiele brandstoffen verbruikt (dus tonnen co2 uitstoten). En zolang her gas in de machine zit is is het ook niet schadelijk.
Momenteel is kijken naar het koelmiddel hetzelfde als een autoaankoop beslissen op welke olie er in de versnellingsbak zit.

Klinkt ook logisch ja. Ga ik meenemen!

[The Eagle]

Waterbeesje schreef op dinsdag 4 april 2023 @ 09:04:
[...]


De toekomstige aanbouw staat in het verlengde van het huis. Daarnaast staat de garage. De aanbouw zal dieper worden dan de garage, dus daar is een mooie hoek vrij daarvoor. Geluid is daar weer een dingetje om te bestuderen, maar daar zijn ook oplossingen voor te bedenken.

Goed dat je er over nadenkt
Qua lucht WTW: zorg dat die ook komt waar je al je retro PC's neer gaat zetten. Die dingen produceren nogal wat warmte

[aegis]

Als je niks aan de vloer beneden doet zou je zeker nog wel op de bovenverdiepingen vvw doen, dan kunnen daar de radiatoren in ieder geval weg en in de zomer kun je dan ook nog koelen met een WP.
Daarnaast zou ik zeker de WTW ventilatie nu oppakken + vloerverwarming op de bovenverdiepingen want dat zijn klussen die goed gaan als het huis kaal. De WP zou je desnoods ook later kunnen doen, en zolang nog even gebruik maken van de ketel.

Voor de Isolatie + nieuwe ramen en kozijnen zou ik ook goed kijken voor de subsidieregels. Volgens mij krijg je standaard alleen subsidie voor HR+++ als je nieuwe kunstof kozijnen neemt en je moet boven minimum aantal m2 glas uitkomen wat vervangen moet worden, volgens mij zijn er wel hier gevallen op tweakers te vinden dat mensen het ook met nieuwe houten kozijnen is gelukt maar dan kost het heel veel moeite.

En zeker als je grootschalig gaat verbouwen aanbouw/dakkapel/kozijnen zorg dan dat alles goed luchtdicht geplaatst wordt en ga actief op zoek naar kieren en lekken in de bestaande constructie en fix die ook meteen. Want dat zijn dingen die naderhand moeilijk gaan of heel veel extra moeite kosten terwijl als alles kaal is je makkelijk bij kunt. Als je dit combineert met WTW balansventilatie bespaar je een hoop warmte productie in de winter en de algehele comfort/WAF gaat ook omhoog.

[Ronald]

@Waterbeesje vocht opsluiten is misschien geen goed plan… in mijn geval moet ik ademend isolatie materiaal gebruiken (glas/steen/vlas/etc-wol) en secuur afgewerkt klimaatfolie. En dan nog geeft bouwkundige van VEH aan dat het niet 100% is (simulatie in ubakus uwert rechner laat zien dat bij mij onder -5 vocht ophoping zou plaatsvinden)

[BvZwolle]

Waterbeesje schreef op maandag 3 april 2023 @ 17:40:


Glas. Ik zou HR++ niet willen overwegen: gelijk goed doen. HR+++ tripple is een overweging, vacuum glas is ook een overweging als tweede optie (ivm kosten). Maar dat er wat moet gebeuren is duidelijk. Kozijnen zijn ook een dingetje waar ik naar zou moeten kijken. De beglazing is mogelijk ook in fases te doen: de benedenverdieping eerst, daarna boven pas. Om kosten te spreiden, en boven wordt minder gestookt dan beneden.

Als je gebruik wilt maken van de ISDE moet je het glas in 1 keer doen. Anders mag je het later niet meer indienen volgens mij.

[SiErRa]

Ik heb een enigszins vergelijkbare situatie, ook geschakelde woning, iets ouder '91. Nefit ketel uit 2008, vergelijkbaar oppervlak. Maar ik woon er inmiddels 10 jaar en heb een aantal dingen die je aangeeft gedaan / overwogen.

1. Wij hebben ook alle kozijnen door kunststof met triple glas, met kantel,kiep en parallel laten vervangen, zonder roosters. Ook de buitendeuren. Scheelt een hoop tocht / trek.

2. Kon er 16 van 1 bij 2 kwijt, na 8 jaar al ruim terugverdiend. No-brainer. Maar daardoor is dakisolatie aan de buitenkant wel bijna onmogelijk, want dan moeten eerst de panelen er weer af en erna weer op.

3. Veel overwogen nog niet gedaan. Met de CV op 40graden houden we het warm, met alleen de radiatoren (waar mogelijk vervangen met Jaga's) zonder VVW. Mijn verbruik is het afgelopen jaar onder de 1000kuub gegaan, met de CV op 19 graden. Maar de investering van 9000+ met de subsidie er al af is toch wel pittig. Daarnaast is de situatie qua afgifte zonder VVW niet optimaal (heb ook een vloer die zonde is om te slopen).

4.Wanden valt niet veel aan te doen, voorzetwandjes werd afgeraden ivm vocht. Wel een uitbouw met deel schuin en deels plat dak van buitenaf extra geïsoleerd en meer kier-dicht gemaakt. Wil je het echt goed doen moet je de hele buitenkant doen, wat bij een geschakelde woning wel kan, maar echt heel duur is.
We hebben nog wel de kruipruimte laten isoleren met folie en Tonzon, geen hele grote stap, maar alle beetjes helpen.

5. Heb ook gelijk de ventilatie vervangen door een moderne ITHO box. Onderzoek naar centrale WTW gedaan (i.v.m. kozijnen zonder roosters), ook wij hebben een schoorsteen. Maar geen partij kunnen vinden die het een goed idee vond of ook maar een offerte wilde maken. Uiteindelijke een Fresh-R decentrale WTW in de woonkamer. Op de slaapkamers de kozijnen op parallel stand 's-nachts om toch te ventileren.

6. Die stond er al, nog iets matiger geïsoleerd dan het huis zelf, alleen aan de kozijnen, deuren en dak wat kunnen doen.

Ik hoop dat je er iets aan hebt.

[Waterbeesje]

Yes, weer een paar kopjes doorgehakt.

3. Warmtepomp
Vloerverwarming beneden kunnen we vervangen door nieuwe in te frezen. Als er tenminste een bedrijfje op tijd tijd voor heeft om te komen doen. Het tegelen is dan geen probleem. Financieel is dit haalbaar.

Vanwege de warmtepomp komt er een alternatieve warmwatervoorziening:
- kokendwaterkraan in de keuken; boiler voor gewoon warm water of combi ding is een must. Warmteverlies is hierbij een leidende factor.
- Badkamer (douche, bad, wastafel, wc) krijgt wtw in de douchegoot en een boiler van om een nabij de halve kuub. Nader in te vullen hoe groot dit daadwerkelijk moet zijn. Deze wordt op zolder geplaatst, de kanaalplaten zijn hiervoor ongetwijfeld geschikt.
- Bijkeuken moeten we nog even kijken of we warm water aanleggen en hoe dit wordt geregeld. Nog een boiler? Aftakking vanuit badkamer-boiler?
- wasmachine/droger, in de bijkeuken of op zolder is nog onzeker. Wtw voor de wasmachine? Is dat zinvol?

4. Wanden/muren.
Mogelijk is de muurisolatie uitgevoerd met glaswol, dit was destijds gebruikelijk. Deze zou kunnen zijn ingezakt heb ik me laten vertellen, dat zou onderzocht moeten worden. Een warmtebeeldcamera zou hier uitkomst bieden. Deze heb ik op mijn verlanglijstje gezet
Mocht de isolatie in de wanden niet in orde zijn, komt er vanzelfsprekend een moderne spouwvulling.

Vanwege de wtw ventilatie komt er in de kozijnen geen tochtstrip. Die heb ik nu, en enkel spijt van. Ik durf er niet met en bus pur schuim langs te gaan wegens de WAF en gekoppelde esthetica.

Verder ga ik de gemeente contacteren om de bouwtekeningen te krijgen. Daaruit zal nog wel meer interessants volgen voor de systemen

[bbbrumbrum]

Richh schreef op maandag 3 april 2023 @ 16:24:
Ik lees iets over +40m2 door dakkapellen te plaatsen + de wens om zonnepanelen te plaatsen.
Let erop dat niet ieder dakkapel, zeker als je voor hele grote units gaat, zonnepanelen kan dragen inclusief hun ballast.

Of meteen ankers in het dak laten zetten zodat je ballastloos kan monteren.

[flippy]

Waterbeesje schreef op maandag 10 april 2023 @ 14:44:

een boiler van om een nabij de halve kuub

ik neem aan dat dit een typootje is en je " warmtepompboiler" bedoelt....

en 500 liter is wel ERG veel.

[ Voor 6% gewijzigd door flippy op 10-04-2023 22:05 ]

[Waterbeesje]

flippy schreef op maandag 10 april 2023 @ 22:04:
[...]


ik neem aan dat dit een typootje is en je " warmtepompboiler" bedoelt....

en 500 liter is wel ERG veel.

500l is erg veel ja, maar nadat er 3 kinderen in bad zijn geweest en twee groten zijn gaan douchen... waarvan een grote een gemiddelde haalt van 20 minuten... dan wilt de laatste (dus ondergetekende) niet met koud water te maken krijgen Maar daaraan moeten we nog rekenen.
En het komt regelmatig (minimaal maandelijks) voor dat die wasbeurt niet kan wachten tot de volgende dag. Spreiden is dan niet te doen.

En inderdaad: boiler = met een efficienter verwarmingssysteem we gaan dan niet voor een klassiek verwarmingselement uiteraard.

[Kettingspanner]

In plaats van een douche WTW zou je het ook groter aan kunnen pakken en naar een systeem als de heatcycle van de warmte kunnen kijken. Dan pak je de warmte ook terug van de wasmachine, gootsteen en vaatwasser.

https://www.dewarmte.nl/product-heatcycle

[Waterbeesje]

Kettingspanner schreef op dinsdag 11 april 2023 @ 09:05:
In plaats van een douche WTW zou je het ook groter aan kunnen pakken en naar een systeem als de heatcycle van de warmte kunnen kijken. Dan pak je de warmte ook terug van de wasmachine, gootsteen en vaatwasser.

https://www.dewarmte.nl/product-heatcycle

Die is mooi ja! Ik ben benieuwd naar de kosten. En waar ik de units allemaal kwijt ga kunnen.

[Kettingspanner]

@Waterbeesje ik begreep dat ze de zak ook gewoon in de tuin kunnen ingraven. Hoeft niet perse in de kruipruimte.

[Waterbeesje]

Kleine update.

De bouwtekeningen zijn binnen. Een paar interessante dingen gevonden.

- alle vloeren, inclusief BG zijn uitgevoerd als kanaalplaat van 180mm dik. Ook fijn om te weten voor de installaties, is dat deze zijn berekend op een variabele last van 2.0kN/m². BG heeft onderzijde 90mm eps er tegenaan.

- er is een kruipruimte aanwezig van ca. 50cm tussen een ringbalk rondom het huis, maar er zit nergens een toegangsluik. Deze even maken in een kanaalplaat is geen optie...

- de buitenmuren hebben een spouw van 10cm en zijn voorzien van 7,5cm glaswol. Rd=2,5. Ik hoop nog een keer meer en camera te kunnen gaan kijken hoe dit er bij staat.

- er is daadwerkelijk een wapeningsvrije zone in de kanaalplaten van de verdieping en zolder voor een sparing (nabij de zijkant van het huis). Deze was ooit bedoeld voor een houtkachel oid.

- het huis staat op palen van 6m lang. Op de sonderingen is terug te leiden dat deze diepte ca. 5MPa conus weerstand had. Op 80cm diepe is de weerstand ca. 2MPa, waardoor mogelijk de aanbouw op stal te funderen is.

[lbreman]

@Waterbeesje met de warmtepompboiler op zolder heb je meteen een gratis airco 's zomers wanneer je deze (dan) niet naar buiten laat afblazen. In combinatie met een douche WTW heb je aan een 270l Atlantic meer dan voldoende me dunkt. Enkel bij een paar volle baden achter elkaar gaat dat niet werken, maar dat lijkt me geen regulier gebruik.

De monobloc warmtepomp ga je zelf plaatsen neem ik aan? Hier een soortgelijke situatie (bouwjaar '92) en inmiddels gasloos. Zie m'n blog - misschien heb je er wat aan😎.

[Gramser]

Waterbeesje schreef op dinsdag 11 april 2023 @ 08:37:
[...]
3 kinderen in bad zijn geweest en twee groten zijn gaan douchen... waarvan een grote een gemiddelde haalt van 20 minuten...

Lees je topictitel nog eens?

Juist, dan is dit een mooie stap om af te leren. En ja, dat kan gewoon.

[njitter]

Gramser schreef op vrijdag 28 april 2023 @ 17:58:
[...]

Juist, dan is dit een mooie stap om af te leren. En ja, dat kan gewoon.

Douchemuntjes introduceren

[Waterbeesje]

Nieuwe bezichtinging en nieuwe plannetjes n.a.v. dat.

En toen stond @Waterbeesje met zijn oren te klapperen.


Warmtepomp: een enkele installateur in de regio neemt nieuwe aanvragen aan voor een all-electric warmtepomp.
Ik heb met een you never know gevoel eens zo'n "krijg 4 offertes" website ingevuld en daaruit komt meteen dezelfde middag een aannemer van +/-200km verderop met een paar vragen terug.
Deze lijkt te werken met het merk FanBastic. Een Nederlands merk, waarover ik niks kan terugvinden. Ik zal een nieuwe post openen in het forum dat speciaal is gericht hierop en of er ervaringen zijn, want een kleine zoekopdracht levert niks op. In ieder geval lijkt de website een prima machine te beloven.
https://www.fanbastic.nl/
https://www.fanbastic.nl/...-F-series-Datasheet-1.pdf

edit: deze post heb k aangemaakt. Ik ben sceptisch.


De knoop is doorgehakt over de volgorde van werken. Badkamer staat op 1. Deze gaat de meeste 'rommel' leveren en moet dus af zijn zodra we er in trekken.
De grootste uitdaging is het plaatsen van een douche-WTW unit, maar dat lijkt mogelijk:
In de badkamer is een toilet, douche, wastafel en bad aanwezig.
De standpijp naar de benedenverdieping toe, loopt door de meterkast. De WTW pijp zou daar dan naast kunnen worden geplaatst. Dan zou de douche-WTW op een later moment op het centrale riool aansluiten dan nu, en enkel het douchewater gebruiken voor terugwinning en terugleveren aan enkel de badkamer. Volgens mij geen probleem


Rood is hoofdriool PVC, in de hoek bovenin gaat deze de vloer door. Groen hoe ik vermoed dat de rest is aangelegd. Dat zie ik pas definitief bij het slopen van de bestaande badkamer...


Luchtverversing: dat moet met een decentrale lucht-WTW vrwacht ik. Er zitten waarschijnlijk te veel haken en ogen aan om een goed systeem aan te leggen (pijpen / coven door de woning en gaten in de kanaalplaten boren)

Een idee was de lucht door de bestaande kanalen naar de woonkamer toe te pompen, en weg te zuigen van de zolder. De deur naar de gang zou dan altijd open staan of het raam er boven er uit gaan. Dat wordt meer een beun-de-haas-oplossing dan de WAF toelaat vrees ik. Bovendien is lucht inblazen via deze kanalen onwenselijk omdat er ook lucht het toilet beneden IN wordt geblazen (kanaal heeft een splitsing ergens). Zeer nietergwenselijk.

[Waterbeesje]

lbreman schreef op vrijdag 28 april 2023 @ 17:42:
@Waterbeesje met de warmtepompboiler op zolder heb je meteen een gratis airco 's zomers wanneer je deze (dan) niet naar buiten laat afblazen. In combinatie met een douche WTW heb je aan een 270l Atlantic meer dan voldoende me dunkt. Enkel bij een paar volle baden achter elkaar gaat dat niet werken, maar dat lijkt me geen regulier gebruik.

De monobloc warmtepomp ga je zelf plaatsen neem ik aan? Hier een soortgelijke situatie (bouwjaar '92) en inmiddels gasloos. Zie m'n blog - misschien heb je er wat aan😎.

Interessant blog, ik heb er al een paar keer eea op zitten lezen. Die combi-inkoop van de WP komt voor mij wat laat, maar ik ga er zeker een weg in vinden!
(en dat dak van de veranda eveneens!)

[flippy]

Waterbeesje schreef op woensdag 17 mei 2023 @ 18:11:
Warmtepomp: een enkele installateur in de regio neemt nieuwe aanvragen aan voor een all-electric warmtepomp.
Ik heb met een you never know gevoel eens zo'n "krijg 4 offertes" website ingevuld en daaruit komt meteen dezelfde middag een aannemer van +/-200km verderop met een paar vragen terug.
Deze lijkt te werken met het merk FanBastic. Een Nederlands merk, waarover ik niks kan terugvinden. Ik zal een nieuwe post openen in het forum dat speciaal is gericht hierop en of er ervaringen zijn, want een kleine zoekopdracht levert niks op. In ieder geval lijkt de website een prima machine te beloven.
https://www.fanbastic.nl/
https://www.fanbastic.nl/...-F-series-Datasheet-1.pdf

doe maar even lekker niet. er gaan veel teveel alarmbellen af.

pak gewoon een monoblokje van panasonic en mieter die ergens in de tuin. geen aannemer voor nodig. in ergste geval een lokale loodgieter of zo.

[Xerox]

Waterbeesje schreef op woensdag 17 mei 2023 @ 18:11:
Warmtepomp: een enkele installateur in de regio neemt nieuwe aanvragen aan voor een all-electric warmtepomp.
Ik heb met een you never know gevoel eens zo'n "krijg 4 offertes" website ingevuld en daaruit komt meteen dezelfde middag een aannemer van +/-200km verderop met een paar vragen terug.
Deze lijkt te werken met het merk FanBastic. Een Nederlands merk, waarover ik niks kan terugvinden. Ik zal een nieuwe post openen in het forum dat speciaal is gericht hierop en of er ervaringen zijn, want een kleine zoekopdracht levert niks op. In ieder geval lijkt de website een prima machine te beloven.
https://www.fanbastic.nl/
https://www.fanbastic.nl/...-F-series-Datasheet-1.pdf

edit: deze post heb k aangemaakt. Ik ben sceptisch.

Zoals @flippy ook zegt, doe maar niet. Wij kregen dit aanbod ook en in je andere topic heb ik uitgebreid gereageerd.
Hier tl;dr: veel rode vlaggen, allemaal valse verwijzingen naar een Chinees bedrijf, alle contactgegevens (op verschillende website) zijn anders.

[Waterbeesje]

Deze wp is inderdaad een doemaarnie. Ik wil inderdaad een machine die zich al bewezen heeft, of in ieder geval zijn voorgangers.

Een monoblock is inderdaad een optie, anders misschien even wachten tot de goede wp weer leverbaar zijn. De oude cv ketel werkt nog steeds naar behoren... Maar dan komt er wel extravertraging in verduurzaming en gasloos worden.

[Waterbeesje]

Yes, het klussen is begonnen!

Een paar dingetjes die nu lopen:

Douche wtw.
De badkamer is gesloopt. Voor de opbouw ga ik kijken hoe ik het beste een douche wtw er in kan zetten. Ik denk dat er genoeg ruimte is voor een verticale variant
Nabij waar de douchegoot zit, zit ik de standpijp van de badkamer. Dat is een 110mm leiding waar ook de wc op zit, maar ik verwacht de douche leiding daarnaast door de kanaalplaat te kunnen boren (de richting van de plaat klopt). Dan kan onderin een nieuw Y-stuk worden voorzien om de wtw terug op de standhouders te krijgen. Dat is allemaal goed toegankelijk.
Ik ga nog controleren of er bijlegwapening is toegepast.

Tripple glas.
Er lopen inmiddels wat aanvragen voor offertes om nieuwe kozijnen met tripple glas te plaatsen. Geen idee waar dat naartoe gaat, maar de eerste is al op locatie geweest voor wat metingen. Een levertijd van iets meer dan een maand zou haalbaar zijn.

Elektra.
Ik heb inmiddels gezien dat er een 3x25 aansluiting is, maar de groepenkast is met 6 groepen waar karig. Daar wil ik nog een nieuwe voor laten zetten, met voorbereiding op zaken als warmtepomp en zonnepanelen. Ook uitbreiding naar een laadpaal moet dan mogelijk zijn. Daarnaast uiteraard uitbreiding voor de keuken
En uiteraard de nodige extra leidingen die door de verdiepingen heen gaan naar zolder.

Keuken.
De bestaande keuken heeft wat zaken doen me niet bevallen, zoals een gaskookplaat en afzuiging naar de 30 jaar oude ventilatiebox. Op korte termijn komt er een inductiekookplaat in, op iets langere termijn komt er een nieuwe keuken in een aanbouw.

Isolatie.
Dak heeft nu zo te zien sandwich panelen met Rc 2,5. Dat moet beter uiteraard Tussen de 5 en 10 cm PIR is nog steeds mijn overtuiging, maar der damppunt is nog een aandachtspunt (zoals erger genoemd).
Vloer heeft nu ook te weinig isolatie en de kruipruimte is toegankelijk. Ik denk hier ook aan 10cm PIR platen tegen de bestaande isolatie (Rc 2,5) aan knutselen. De kruipruimte heb ik nog niet bekeken, maar ik verwacht dat het geen probleem mag zijn
De buitenmuren hebben 7,5cm glaswol en 2,5cm luchtspouw volgens bouwtekeningen, hierover hoop ik meer duidelijkheid -en zicht- te krijgen bij het vervangen van de kozijnen. Ga ik waarschijnlijk toch niks aan doen.

Warmtepomp.
Hier ben ik nog niet helemaal over uit, maar ik neig naar de Itho Daalderop Amber 6,5kW met bijpassend boilervat voor sww.
Inmiddels weet ik dat het historisch verbruik op 1500m3 gas zit, met een Nefit Ecomline en dramatische afstelling op miniatuur radiatoren. Met de nieuwe kozijnen zal deze wp het best prima trekken.
Met vvw op 2 groepen voor de benedenverdieping (bijverwarming met ongetwijfeld grote onderliggende afstand) betekent dit dat er overal nieuwe radiatoren komen met een booster er onder. Nieuwe vvw frezen is iets dat nog wel op de verlanglijst staat maar niet nu. Iets met financiën en doorlooptijd voor we er in willen en moeten ergens verkoop van ons 'oude' huis.

[Insert12]

Let op het vermogen van die 6,5kW Amber, dat is geen 6,5kW meer bij -10. Verder besteed je heel veel aandacht aan isolatie terwijl je het later over miniatuurradiatoren hebt. Wellicht verstandiger om daar in te investeren zodat je een groter afgiftevermogen hebt met als gevolg lagere aanvoertemperaturen.

Dan is het wellicht niet nodig om vloerverwarming in te laten frezen. Ook een kostbare ingreep.

[Waterbeesje]

De vloerverwarming staat wel op de lijst met wensen, maar inderdaad niet direct ivm kosten.

De radiatoren daarentegen staan wel allemaal op de shortlist
In de woonkamer hebben we nu aan de voorkant van het huis een ~200x20cm dubbel paneel en achter een ~100x60 dubbel paneel. Ik moet nog even rondkijken naar radiatoren die passen en genoeg afgifte hebben, waarschijnlijk met een ventilator onderin. En een stiekeme (waarschijnlijk vergeefse) hoop dat de huidige zouden kunnen blijven hangen met een coil...

De bovenverdieping heb ik het al helemaal niet over, dat zijn allemaal krap bemeten enkele panelen. Sowieso vervangen dus.

[Waterbeesje]

Het vermogen van de Amber 6.5 ga ik ook nog tegen het licht houden ja. Dat was mijn uitgangspunt op basis van de lijst in het warmtepomp faq topic. Ik verwacht na de kozijnen op goed minder dan 1000m³ gas-equivalent te kunnen stoken

[Hubobo]

Goed bezig @Waterbeesje !

Ik heb een vergelijkbare slag geslagen in mijn huis wat ik in januari heb gekocht. Iets ouder huis, maar qua verduurzaming ongeveer dezelfde stappen.

Paar tips/ overdenkingen:

- Op marktplaats kan je soms mooie JAGA's scoren voor LTV, scheelt aanzienlijk in kosten. Hier zelf ventilatoren op zetten is vrij gemakkelijk.
- Decentrale WTW beneden kan ook nog een optie zijn, mocht centrale WTW niet werken. Waarschijnlijk ben je beneden meer voor leefruimte en is boven meer slaap en/of kantoor. Persoonlijk kan ik daarin de Climarad Ventura V1X aanraden.
- Ik heb beneden met Pir+ Gips de voorzetwand gemaakt. Eenvoudig te bevestigen en geeft een flinke isolatie.
- Glas: ik zou vacuumglas afraden. Veel over gelezen, maar lang verhaal kort: het vacuum kan in de loop van de tijd verloren gaan en dan heb je nog een vrij dun dubbel glas over. Verschillende offertes voor tripple glas lonen de moeite (geld trouwens voor alles).
- Warmtepomp: ik heb de combi van een Vaillaint monoblock (75/6) in de voortuin, doorstroomverwarmer (MEH 96) voor als er hoge nood is (je beschreven spitsuur). Qua verwarming: beneden vloerverwarming pomploos en boven JAGA's. Qua warmwater een boilervat van 300 liter van de Jonge. Aluminium, waardoor hij ook op zolder kan qua gewicht. Mogelijk heb je 1 slag groter nodig, maar denk echt geen 500 liter. Het water is rond de 60 graden, dus wordt altijd gemengd met koud water. Je gebruikt dus voor 37 graden +/- 3/4e warm en 1/4e koud. Wat kort door de bocht gerekend kan je dus 33% bovenop je vatinhoud rekenen om te gebruiken.
- Keuken/ warmwater; de Howat kraan is een betaalbare variant van de Qooker. Voordeel is dat hij niet spettert/ niet kokend heet is (95 of 98 graden). Nadeel is dat t net niet kookt. Persoonlijk geen last van.
- Waar in 't land woon je? Regio Zwolle heb ik nog wel wat tips qua goede prijs/kwaliteit verhouding. PM even bij interesse.

[Waterbeesje]

Hubobo schreef op donderdag 6 juli 2023 @ 09:47:
Goed bezig @Waterbeesje !

Ik heb een vergelijkbare slag geslagen in mijn huis wat ik in januari heb gekocht. Iets ouder huis, maar qua verduurzaming ongeveer dezelfde stappen.

Paar tips/ overdenkingen:

- Op marktplaats kan je soms mooie JAGA's scoren voor LTV, scheelt aanzienlijk in kosten. Hier zelf ventilatoren op zetten is vrij gemakkelijk.

Ik zal MP in de gaten houden komende tijd
Ook zit hier in de buurt een 'handelaatje' in radiatoren, daar ga ik binnenkort ook eens binnenwandelen. Die heeft soms ook erg mooie prijzen voor zijn spulletjes (nieuwe restpartijtjes).

- Decentrale WTW beneden kan ook nog een optie zijn, mocht centrale WTW niet werken. Waarschijnlijk ben je beneden meer voor leefruimte en is boven meer slaap en/of kantoor. Persoonlijk kan ik daarin de Climarad Ventura V1X aanraden.

De Climarad heb ik ook al naar gekeken. Als ik een beetje rondstruin op het net kom ik niet echt interessante dingen tegen. Ze zijn vooral duurder dan een centrale unit (tenzij ik verkeerd zoek)
Uiteraard heb ik het decentrale wtw topic ook al deels doorgelezen en vind het principe erg interessant!

Met de Brink Flair lijkt het goed te gaan middels de trap, lijkt me ook een interessante omdat er al diverse kanalen voor afzuiging door het huis lopen.

- Ik heb beneden met Pir+ Gips de voorzetwand gemaakt. Eenvoudig te bevestigen en geeft een flinke isolatie.

Hier gaat de WAFparte spelen: 'dan wordt de woonkamer kleiner!' Dus dat is niet voor nu, maar voor later. Gelukig zijn de wanden nu al Rc 2.5 geisoleerd, dus ik sta niet op slopershoogte

- Glas: ik zou vacuumglas afraden. Veel over gelezen, maar lang verhaal kort: het vacuum kan in de loop van de tijd verloren gaan en dan heb je nog een vrij dun dubbel glas over. Verschillende offertes voor tripple glas lonen de moeite (geld trouwens voor alles).

Dit is inderdaad wel een puntje met vacuumglas. Ik opteer ook voor tripple momenteel, in nieuwe kunststof kozijnen. Sowieso heb ik al minimaal 1 kozijn waar rot in zit (repareerbaar, maar toch) en in die combinatie zit er ook nog een leuke subsidie op.

- Warmtepomp: ik heb de combi van een Vaillaint monoblock (75/6) in de voortuin, doorstroomverwarmer (MEH 96) voor als er hoge nood is (je beschreven spitsuur). Qua verwarming: beneden vloerverwarming pomploos en boven JAGA's. Qua warmwater een boilervat van 300 liter van de Jonge. Aluminium, waardoor hij ook op zolder kan qua gewicht. Mogelijk heb je 1 slag groter nodig, maar denk echt geen 500 liter. Het water is rond de 60 graden, dus wordt altijd gemengd met koud water. Je gebruikt dus voor 37 graden +/- 3/4e warm en 1/4e koud. Wat kort door de bocht gerekend kan je dus 33% bovenop je vatinhoud rekenen om te gebruiken.

Voor warmwater wil ik op enkel de boiler en douche wtw leunen. Dan maar niet allemaal direct achter elkaar douchen en een beetje opletten met de tijd. Na een lege boiler zal het vanzelf wel duidelijk zijn dat 30 minuten douchen p.p. niet de bedoeling is

- Keuken/ warmwater; de Howat kraan is een betaalbare variant van de Qooker. Voordeel is dat hij niet spettert/ niet kokend heet is (95 of 98 graden). Nadeel is dat t net niet kookt. Persoonlijk geen last van.

De originele Qooker is inderdaad een duur apparaat en er zijn zeker goedkopere alternatieven. Die hebben we nu ook in ons huidige huis, met een boiler van Inventum. Die doet ook 98°C.

- Waar in 't land woon je? Regio Zwolle heb ik nog wel wat tips qua goede prijs/kwaliteit verhouding. PM even bij interesse.

Het nieuwe huis staat net ten oosten van Breda, dus Zwolle is een lekker eindje verderop! (hoewel theoretisch maar 2 snelwegen)


Bedankt voor de tips, ik kan hier weer een paar mooie dingen op mijn lijstje zetten!

[Frame164]

Ik zag 1994 en mijn eerste reactie was "nieuwbouw" waarom moet je dat verduurzamen. Totdat ik me realiseerde dat het bijna 30 jaar oud is....

[Waterbeesje]

Frame164 schreef op donderdag 6 juli 2023 @ 14:57:
Ik zag 1994 en mijn eerste reactie was "nieuwbouw" waarom moet je dat verduurzamen. Totdat ik me realiseerde dat het bijna 30 jaar oud is....

Ja, dat gevoel kreeg ik ook: da's nog geen oud huis! Ik was er al even toen dat is gebouwd! En toen ik de normen van 'toen' aan het teruglezen was kwam ik er achter dat het behoorlijk door de tijd is ingehaald

Het was al een stuk beter geregeld dan mijn 'oude' huis uit 1921 _{(isolatie? Wat is dat?)}, maar dat is nu gelijk ook de achilleshiel: het was toen goed, maar nu achterhaald.
_{@Waterbeesje wordt oud...}

[Waterbeesje]

Een paar sommetjes gemaakt, een paar onderzoekjes gedaan.

De verwarmingsplaten zou ik liefst vervangen door actief geventileerde convectoren. Jaga Strada Hybrid units lijken mij mooi (zoals het merk hierboven ook al is genoemd)

Om te weten wat ik nodig heb qua warmte heb ik dit simpele schema op kengetallen opgesteld. Schiet er maar eens op. Houd ik correcte vermogens aan, of is dat met een warmtepomp te reduceren (dus langer/constanter stoken voor dezelfde afgifte)

ruimte	opp	W/m³	afgiftecapaciteit
woonkamer	40 m²	60 W/m²	2400W
gang	5 m²	60 W/m²	300W
overloop	8 m²	50 W/m²	400W
slaapkamer1	14 m²	50 W/m²	700W
slaapkamer2	8 m²	50 W/m²	400W
slaapkamer3	8 m²	50 W/m²	400W
slaapkamer4	15 m²	50 W/m²	750W
badkamer	40 m²	85 W/m²	600W
zolder	40 m²	60 W/m²	1500W

Voor de 'leefruimte' houd ik een (gereduceerde) 60 W/m² aan hierin. Dit is met uitgangspunt 21°C. Slaapkamers/zolder houden we dan op 18°C met 50W/m² en de badkamer mag een wat groter vermogen hebben om het sneller warm te stoken als er vraag is.

_____

Vloerverwarming woonkamer:
Met een 35/30/21 warmteprofiel zou de vloerverwarming (40m²) zo'n 50W/m² kunnen afgeven, dus ca. 2kW.
https://www.wth.nl/support-en-service/afgifte-berekening
Daarmee heb ik al een aardig deel van de vraag ondervangen en zou ik voor en achter in de kamer nog een relatief kleine convector nodig hebben.

Voor de woonkamer zou ik dan een lichte overcapaciteit pakken: 500W vóór en 500W achter. Jaga modellen 035 100 16 en 050 080 16 zouden dan in aanmerking komen.
Slaapkamers kunnen dan 2x de 050 080 16 en 2x de 050 120 16 worden.
Badkamer, gang en zolder ga ik nog bekijken wat handig is; vooral in de badkamer lijkt me zo'n Jaga niet het meest ideale.
https://www.jaga.nl/media/eftpfktq/stradahybrid_nl_2022.pdf

En toen schrok ik een beetje van de adviesprijzen

[ Voor 18% gewijzigd door Waterbeesje op 12-07-2023 14:14 . Reden: aanvulling VVW ]

[Waterbeesje]

Volgend item. Dakisolatie. Dit lijkt me het moment om dat aan te pakken.

De vraag is simpel: PIR platen of glaswol? De eerste heeft mijn voorkeur.
Ik heb er een apart topic voor aangemaakt:
Dak na-isoleren: Rc van 2,5 naar 6+: dauwpunt

[Yaksa]

Hubobo schreef op donderdag 6 juli 2023 @ 09:47:
- Glas: ik zou vacuumglas afraden. Veel over gelezen, maar lang verhaal kort: het vacuum kan in de loop van de tijd verloren gaan en dan heb je nog een vrij dun dubbel glas over.

Mag ik vragen waar je die informatie vandaan hebt en wat je bedoelt met 'in de loop van de tijd'?
Vaccuümglas heeft een geteste levensduur van 50 jaar namelijk.
En het grote voordeel is dat het (meestal) te plaatsen is in de bestaande kozijnen, dat is een kostenbesparing die dan weer opweegt tegen de hogere prijs voor het vacuümglas zelf.

[mkleinman]

Waar kom je te wonen? Je mag bij mij altijd koken kijken en ideeën op doen. Wij zijn sinds 2008 bezig met verduurzamen.

Mogelijk ken je mijn blog al

[Hubobo]

Yaksa schreef op maandag 17 juli 2023 @ 19:37:
[...]

Mag ik vragen waar je die informatie vandaan hebt en wat je bedoelt met 'in de loop van de tijd'?
..... zelf.

Er is op dit forum het een en ander over geschreven, o.a. hier: Tweakers Forum Vacuumglas

Je ziet met name verkopende partijen met lovende woorden over vacuumglas, zij schrijven o.a. dat vacuumglas een verwachte levensduur heeft van 50 jaar. Getest in de afgelopen 50 jaar zou wel bijzonder zijn, begin van deze eeuw kwam dit op de markt voor zover ik lees. Of wel/ geen nieuwe kozijnen een echte kostenbesparing is hangt ook af v.d. staat van de kozijnen en wat je daarmee wil.
De theoretische plussen van vacuumglas zijn er zeker, daar wil ik niks aan af doen.

Mocht je t interessant vinden dan kan je ook hier naar ervaringen vragen van Tweakers met vacuumglas.

[Yaksa]

Hubobo schreef op dinsdag 18 juli 2023 @ 10:39:
[...]Er is op dit forum het een en ander over geschreven, o.a. hier: Tweakers Forum Vacuumglas

N=2 en dan ook nog zonder enige onderbouwing. Dat noem ik niet "het een en ander over geschreven".
Het RCE zou echt niet vacuümglas adviseren wanneer de gegarandeerde levensduur niet gehaald wordt. En ik weet van een firma die gespecialiseerd is in (klimaatneutrale) restauraties van monumenten dat zij het nu ook al toepassen.

[Waterbeesje]

Maak je geen zorgen, ik ga geen vacuümglas nemen te duur t.o.v. goed tripple glas, en de kozijnen zijn toch ook niet de nieuwste meer (en eentje is al een stukje rot ingeslagen) dus dat wil ik er gewoon uit hebben.

[netappie]

Waterbeesje schreef op dinsdag 18 juli 2023 @ 14:37:
Maak je geen zorgen, ik ga geen vacuümglas nemen te duur t.o.v. goed tripple glas, en de kozijnen zijn toch ook niet de nieuwste meer (en eentje is al een stukje rot ingeslagen) dus dat wil ik er gewoon uit hebben.

Laat een glaszetter eens goed kijken naar het hout. Vaak is het oudere hardhout veel beter dan wat je momenteel geleverd krijgt. Een kleine reparatie kan vaak nog behoorlijk lonen. Dan is HR++ meestal je beste optie omdat het in plaats van bestaand dubbel glas past.

Als het hout op veel plekken rot is, of de constructie niet sterk genoeg voor HR++, dan kan je meteen goede kunststof kozijnen nemen icm HR+++ als je toch bezig bent. Nieuwe kozijnen kosten namelijk zo belachelijk veel meer dan het glas dat je het prijsverschil van HR++ naar HR+++ niet gaat merken. Niet schrikken van de prijzen, goed kijken naar wat je koopt (geen goedkope glimmende troep) en vooral minimaal 3 offertes opvragen.

Overschat het verschil tussen HR++ en HR+++ ook niet. Glas blijft altijd de zwakke schakel, en muren, daken en je vloer zijn qua oppervlak vele malen groter. Van enkel glas naar dubbel glas is 2x zo goed, van dubbel glas naar HR++ is 2,5x zo goed, maar van HR++ naar HR+++ scheelt nog maar een klein beetje met slechts 25% minder verlies. Kan geen kwaad, maar als je er nieuwe kozijnen voor moet kopen, dan is dat geld op heel veel andere plekken beter besteed.

[netappie]

Waterbeesje schreef op dinsdag 11 april 2023 @ 08:37:
[...]


500l is erg veel ja, maar nadat er 3 kinderen in bad zijn geweest en twee groten zijn gaan douchen... waarvan een grote een gemiddelde haalt van 20 minuten... dan wilt de laatste (dus ondergetekende) niet met koud water te maken krijgen Maar daaraan moeten we nog rekenen.
En het komt regelmatig (minimaal maandelijks) voor dat die wasbeurt niet kan wachten tot de volgende dag. Spreiden is dan niet te doen.

En inderdaad: boiler = met een efficienter verwarmingssysteem we gaan dan niet voor een klassiek verwarmingselement uiteraard.

Kijk eens naar een 270 liter warmtepompboiler van Vaillant, als dan niet met bijverwarmspiraal. Die 270 liter moet je namelijk nog aanmengen naar een temperatuur waarbij je niet levend verbrand, en tenzij je een tweepersoons bad neemt, gaat die al voor de helft vol met degene in het bad. Met kinderen kan je ze ook even voor laten spoelen onder de douche en daarna achter elkaar hetzelfde nog warme bad laten gebruiken met slechts een klein beetje bijvullen. De koude lucht uit de warmtepompboiler kan je in de zomer omleiden als goedkope koeling.

Een andere optie is een warmtepomp met buffervat of zelfs meerdere kleinere buffervaten als je lang onzuinig douchegebruik wilt ontmoedigen en comfortabel gebruik van bad zeker wilt stellen.

[Waterbeesje]

Lichtje opgestoken o.a. in het Itho Daalderop Amber forum.
Ik overweeg na alle adviezen de optie voor een losse warmtepomp voor SWW. Deze zou dan samen met de wasmachine op een stroomgroep kunnen (met zo'n combiwisselaar, prio op de wasmachine). De droger (óók een warmtepomp ) kan dan met de tegelijk blijven werken met de wasmachine en zelfs onafhankelijk van deze twee.

De kozijnen zijn wel aan vervanging toe. Hoe langer ik er naar kijk, hoe méér ik zie dat de schilder méér moet doen dan verven. Al op meerdere kozijnen zie ik dat er rot is ingeslagen en op meerdere plekken per kozijn zie ik de beruchte 'blaasjes' zitten. Vooral op de benedenverdieping, dus bovenverdieping staat bij ons sowieso op de lijst van 'afwegingen'.

[Waterbeesje]

Waterbeesje schreef op maandag 17 juli 2023 @ 19:04:
Volgend item. Dakisolatie. Dit lijkt me het moment om dat aan te pakken.

De vraag is simpel: PIR platen of glaswol? De eerste heeft mijn voorkeur.
Ik heb er een apart topic voor aangemaakt:
Dak na-isoleren: Rc van 2,5 naar 6+: dauwpunt

Na diverse adviesen van o.a. bouwkundig constructeurs ga ik hiermee door. Het wordt PIR en direct tegen de bestaande platen vastgelijmd, op een moment dat de luchtvochtigheid laag is.

[Waterbeesje]

Waterbeesje schreef op maandag 24 juli 2023 @ 18:36:
[...]


Na diverse adviesen van o.a. bouwkundig constructeurs ga ik hiermee door. Het wordt PIR en direct tegen de bestaande platen vastgelijmd, op een moment dat de luchtvochtigheid laag is.

En toen kwam er een kleine verandering in. Belde daar ineens een maat met de vraag of ik nog wat kon met glaswol van 12cm dik, voor half geld 5 rollen want dat 'is over' bij een klus.

Nou ja, het bleek Knauf te zijn en tegen die prijs kon ik toch geen nee zeggen. Die 5 rollen bleken precies genoeg om een kant van een slaapkamer te doen.



Verder zijn alle oude radiatoren van de muur af om te kunnen behangen en ga ik op jacht naar een set Jaga's.

De vloerverwarming heeft een pomp die aardig op leeftijd aan het raken is: die staat ook op de nominatie om te vervangen. Uitzoekwerkje er bij dus



Om allerlei elektrische dingen te kunnen plaatsen en aansluiten komt er een nieuwe meterkast. Een monteur heb ik al geregeld, nu nog verzinnen hoeveel groepen er in komen. Ik gok nu ook 12x 16A en een kookgroep (op 3x25 hoofdzekeringen).
Een monteur vind ik hier wel even zo fijn: de huidige setup van 6 groepen heeft geen hoofdschakelaar. En onder 25A zekering op volledige spanning werken raak ik zelf licht gespannen van.

[Oilman]

Kookgroep? Dat moet een krachtgroep worden i.v.m. 3-fase aansluiting.

[Waterbeesje]

Yes, de douche wtw staat er in. Die pijp van 2,10m is toch nog een aardig lang apparaat om even kwijt te kunnen. Maar meer de nodige aanpassingen is het gelukt. Er stroomt nu bij het douchen lauw drinkwater aan de bovenkant uit dit ding
Voordeeltje: na het douchen tanden poetsen en je hebt nooit meer koud water om te spoelen!



Zoals gezegd: het past net. Er zit tussen de kraan van het koud water en het pvc nog geen centimeter ruimte.



Ook de groepenkast heeft intussen een upgrade gehad. Netjes met hoofdschakelaar en diverse reserve groepen.

[Waterbeesje]

Weer een kleine update.

Overal hangen nu dus Jaga Strada convectoren op. Werkt echt fantastisch!
Wel heb ik de 'type 21' opgehangen. Dat zijn flink dikke apparaten, maar zijn qua prijs/watt de beste.
Uiteraard waren de "Hybrid" modellen niet op voorraad, dus ik heb nu de standaard modellen hangen. De Hybrid ventilatoren heb ik wel besteld en zijn nog onderweg/in productie dus die volgen zodra ze binnen zijn.

Voorlopig ronkt de Nefit Ecomline nog vrolijk door en staat de watertemperatuur ingesteld op 40°C. Geen probleem met dit weer
Zo kan ik mooi monitoren of dit komende winter voor problemen gaat zorgen en of er nog wat af kan. En uiteraard hoeveel gas er doorheen gaat met de 'overdag temperatuur' van 20°C à 20.5°C in huis.


Op het gebied van daglicht ook verrassende ontwikkelingen. Mogelijk wordt het toch dubbelglas in plaats van trippel. Na een stuk of acht kozijnboeren /leveranciers te hebben gevraagd lijkt er op zijn minst weinig behoefte te zijn aan nieuwe opdrachten. Vijf reageren niet meer, twee hebben toegezegd geen offerte op te maken wegens drukte en de laatste zou wel gaan rekenen maar is nog steeds bezig (ook wegens drukte).
In de familie heb ik een aantal mensen zitten die ervaring hebben met glas, dus is plaatsen van glas geen probleem. Maar tripple in de huidige kozijnen lukt gewoon niet. Dan maar noodgedwongen naar het beste alternatief grijpen.

De huidige kozijnen zijn gelukkig niet zo ver heen als het eerst leek: er zijn op 3 plekken stukjes te vervangen en verder zijn het vooral glaslatten die minder zijn. Maar die worden toch al deels vervangen met nieuw glas. Zelf heb ik ook de nodige ervaring met hout en rot (jaren een houten zeilboot gehad) dus dat komt wel goed.

[Waterbeesje]

Updateje er bij. Veel tijd verlopen, ook het nodige gedaan.

1 Glas: voor nieuwe kozijnen heb ik uiteindelijk 2 offertes gekregen die over de 20.000 euro gingen, betalen 100% bij opdracht en leveren/plaatsen eind 2024... Dat in vergelijking met het dubbelglas van net onder de 1000 euro maakt het verschil te kiezen voor het laatste. Dat verschil kan ik aardig wat jaartjes van stoken.
De kozijnen zijn allemaal nagelopen op de staat en dat bleek alles mee te vallen. De paar stukjes met rot zijn een nieuw stuk hout in gegaan ("ik kan het ook uitvullen, maar dan gaat het rotten een keer verder"). Rondom is het glas vervangen voor HR++ met een U van 1.1, behalve in de achtergevel (zie punt 6). En ja: de glaslatten zijn allemaal vervangen; die waren er minder fraai aan toe.

2. Zonnepanelen. Ik zie dat de prijzen in elkaar stuiken... de saldering is al veel over gezegd maar niet per se doorslaggevend... en dus kan ik mijn rekensommetje opnieuw maken. Daarbij zit er op het elektriciteitsnet dikwijls een voltage tegen/op de 240 à 245V dus er zit rek op op dit moment. Sowieso komen die achterin de tuin, en daar ben ik nog niet aanbeland met het klussenieren.

3. Warmtepomp. Ik zie dat ook hiervan de prijzen goed omlaag gaan, dus dat is mooi! Nog geen gekocht dus ik houd het in de gaten. De Amber die ik eerder noemde lijkt nog steeds een goede kanshebber. Alleen wilt vrouw lief dat ding liever niet in de tuin maar op het dak van de aanbouw.... dat dak is hout met pir platen en epdm....

4. Het dak en de kruipruimte staan op het voor-later-lijstje.

5. Ventilatiebox.... die hangt er nu nog... maar moet wat mee. Ik hoor gemengde verhalen over WTW dus dat wil ik eerst nog eens goed uitgeplozen hebben.

6. De achtergevel is nu compleet geïsoleerd met een volwaardige uitbouw die net binnen de vergunningsvrije bouw past. Die uiteraard gelijk geïsoleerd volgens de normen. De vloerverwarming wordt daar binnenkort gelegd met een eigen verdeler en voorbereiding op een warmtepomp. De vvw pomp is voorbereid om de motor er makkelijk af te kunnen halen zodra de warmtepomp een feit is.

7. Het ziet er nu nog steeds naar uit dat de warmwatervoorziening een aparte WP boiler gaat worden.