[Discussie] Transitie Intel naar ARM Macs

[SMGGM]

Is er iemand al in het bezit van zo'n toestel?
Kan die persoon even de user agent string hiervan delen? Ik ben mij suf aan het zoeken op het internet hiernaar (of weet iemand wat deze is).

Tot op heden geeft Apple "Intel Mac OS X 10_13_6" mee in zijn user agent string en heb voor mij werk dringend nood om deze ARM's te kunnen onderscheiden van de rest.
Aankoop van zo'n ding zelf kan niet meer dit jaar want al de purchase orders zijn uitgesteld naar volgend jaar

[ Voor 45% gewijzigd door SMGGM op 20-11-2020 17:09 ]

[begintmeta]

Ik ga er vanuit dat het verschil tussen 8 en 16GB vooral merkbaar zal zijn als je bepaalde zaken doet wasrbuj nu eenmaal grote hoeveelheden data bewerkt worden, zoals bijvoorbeeld videobewerking, analyse van wat grotere hoeveelheden gegevens, en zo, en dat bij “normale” gebruiksdoelen weinig verschil merkbaar zal zijn.

Omdat de accu van mijn huidige MacBook Pro, zeer teleurstellen, al wat servicebehoeftig begint te worden ben ik aan het overwegen een M1-model te kopen, maar ik denk dat ik dat toch wat afwacht (ook omdat de accu van de huidige MacBook wat eerder substantieel is verslechterd dan ik had gehoopt, zit ik ook weer aan een overstap te denken. Trouwens toen Apple van de PowerPC naar Intel ging was ik ook hoofdzakelijk Linux (en niet-Apple hardware) gaan gebruiken, kennelijk heb ik dan de neiging te switchen)

[ppl]

Femme schreef op dinsdag 17 november 2020 @ 13:29:
Ik ben ook erg benieuwd hoe Apple zijn architectuur gaat opschalen naar de Mac Pro. Het lijkt me een kostbare grap om specifieke SoCs te moeten maken voor de Mac Pro met ook nog verschillende geheugenconfiguraties, gezien de beperkte volumes.

8<

Ik denk zelf dat Apple voor een onconventionele oplossing zal kiezen waarin een belangrijk rol is weggelegd voor software.

De markt voor machines als de Mac Pro is sowieso al vrij klein maar Apple heeft daar wel veel grote klanten zitten zoals een Disney. Het kan best zijn dat het daarom voor hun juist wel te doen is qua kosten. Bovendien hebben ze ook heel wat R&D in de huidige Mac Pro gestoken en daarbij een eigen interface bedacht (de MPX). Daar zullen ze vast nog wel op willen teren. Vaak zijn juist dit soort kleine dingen ook een stukje fundatie voor iets wat nog komen gaat.

Wellicht dat ze er dan voor kiezen om dat unified memory los te laten, dat ze het met wederom een eigen ontwikkeld stukje hardware doen of dat ze het softwarematig oplossen (ik acht een hardwarematige oplossing iets waarschijnlijker). Er zijn in ieder geval mogelijkheden en ze hebben nog een jaar of twee om dat uit te denken

Ergens wil je ook wel dikke hardware kunnen gaan gebruiken. Apple wil graag met dat Machine Learning wat doen en zo. Ik vraag me af of dat allemaal wel met SoCs kan en er niet bijv. een aparte neural engine kaart komt die je dan in je Mac Pro kunt gebruiken.

RobbertC schreef op dinsdag 17 november 2020 @ 20:37:
Ik ben verder gaan zoeken naar iOS apps en tot nu toe mis ik best veel apps (ontwikkelaars kunnen kiezen of ze apps toelaten via de Mac App Store). Ik had gehoopt op de Ziggo en Netflix app, maar helaas zijn die niet te vinden. Dat blijft de browser gebruiken dus.

Ook Affinity Photo is niet te vinden. Logisch, want die verkopen liever de MacOs versie natuurlijk.

Ik heb gemerkt dat wanneer de iOS/iPadOS app een macOS of browser tegenhanger heeft de ontwikkelaars meestal die iOS/iPadOS app niet beschikbaar maken in de Mac App Store. Dat is eerder logisch omdat die versies er niet alleen al zijn maar ook omdat deze in tegenstelling tot de iOS/iPadOS app wel volledig voor macOS zijn ontworpen. Veel van die iOS/iPadOS apps hebben geen muisondersteuning maar vingerondersteuning en verwachten met een vinger te worden bediend. Op een Mac is je muis dan de virtuele vinger en dat werkt niet heel erg fijn. Ach, het is leuk dat je dit kunt doen en voor de programmeurs waarschijnlijk ook bere handig.

RoyK schreef op woensdag 18 november 2020 @ 19:13:
Verbeter me als ik verkeerd zit maar de winst zit hem naar mijn begrijpen dat de cpu en de gpu het werkgeheugen samen delen.

Dat unified geheugen is deels leuke marketing want je hebt er pas voordeel aan als je ook daadwerkelijk taken hebt die al die verschillende componenten (cpu, gpu, neural engine) nodig hebben. Dat is nu natuurlijk niet zo veel omdat we qua Macs dit nog niet eerder hebben gehad. De vraag is echter of het ook echt van de grond gaat komen en er ook heel veel apps gebruik van (kunnen) maken en in hoeverre dan precies.

Als je me nou echt vraagt wat ik merk van mijn M1 Mac tov de Intel Macs: niet echt iets, het is gewoon een Mac zoals je gewend bent. En dat is ook precies wat de overgang zou moeten zijn.

[gerre22]

Even een brain fart: in welke mate zou het mogelijk zijn om deze SoC's te koppelen? Bijvoorbeeld in de 16" macbook pro steken 2 M1's waarbij het minimum aan RAM op 16GB komt te liggen en het maximum op 32GB. Dit laat theoretisch toe om semi-lineair te schalen voor de high end mac's.

[begintmeta]

ppl schreef op vrijdag 20 november 2020 @ 19:57:
.... Apple wil graag met dat Machine Learning wat doen en zo. ...

Wat dat betreft is het een beetje jammer dat Apple er niet voor heeft gezorgd dat allerlei standaard-zaken (gfortran bijvoorbeeld) meteen beschikbaar is, en ik ben ook benieuwd in hoeverre Apple standaard-interfaces voor bijvoorbeeld opencl, een complete en geoptimeerde blas/lapack of eigen metal-toevoegingen aan standaard-paketten gaat toevoegen of het accelerate framework verder gaat uitbreiden.

[Icelus]

https://www.macrumors.com...1-macs-80-percent-faster/

[Bigg Balls]

gerre22 schreef op vrijdag 20 november 2020 @ 20:27:
Even een brain fart: in welke mate zou het mogelijk zijn om deze SoC's te koppelen? Bijvoorbeeld in de 16" macbook pro steken 2 M1's waarbij het minimum aan RAM op 16GB komt te liggen en het maximum op 32GB. Dit laat theoretisch toe om semi-lineair te schalen voor de high end mac's.

Dacht hetzelfde onlangs... Als dit mogelijk is stop je inderdaad in de Pro Machines meerdere SoC's en boem!

[Verwijderd]

RoyK schreef op donderdag 19 november 2020 @ 11:30:
Ik ben niet getrouwd met Apple. Ik zie het allemaal als gereedschap. En ik ben niet voor niets overgestapt op een PC. Negatief zijn over Apple betekend niet dat het niet waar is.

Hier haalt hij een Mac Mini uit elkaar.

YouTube: I took apart Apple's new M1 Mac Mini

Nee ik ook niet, maar hier is Linus met zijn video.. Dramatisch YouTube: Apple M1 MacBook Air - I’m impressed so far!!

[ppl]

begintmeta schreef op vrijdag 20 november 2020 @ 21:11:
[...]

Wat dat betreft is het een beetje jammer dat Apple er niet voor heeft gezorgd dat allerlei standaard-zaken (gfortran bijvoorbeeld) meteen beschikbaar is, en ik ben ook benieuwd in hoeverre Apple standaard-interfaces voor bijvoorbeeld opencl, een complete en geoptimeerde blas/lapack of eigen metal-toevoegingen aan standaard-paketten gaat toevoegen of het accelerate framework verder gaat uitbreiden.

Dat is natuurlijk ook gewoon het bekende kip-ei probleem. Dan release je software die nog nergens op kan draaien of hardware die nog geen software heeft.

Ik denk dat die extra mogelijkheden die Apple nu heeft met hun eigen silicon juist het meest interessante aan het hele verhaal is. Ze zijn nu niet meer afhankelijk van een Intel, x86, etc. maar kunnen gewoon los op dit soort additionele functionaliteit. Wat ik nu met mijn eigen Mac mini met M1 zie is dat deze prima kan meekomen met de rest. Of hij nou echt sneller is durf ik nu nog niet te zeggen. Ik zag al wel met macports dat mijn MBP uit 2016 eerder klaar was terwijl hij meer dingen moest installeren. Daar wil ik nog wel even verder naar gaan kijken dit weekend.

[4bit]

Nog een leuk interview met Craig Federighi, Johny Srouji, en Greg Joswiak.
https://arstechnica.com/g...s-mac-silicon-revolution/

The foundation of many of the IPs that we have built and that became foundations for M1 to go build on top of it… started over a decade ago. As you may know, we started with our own CPU, then graphics and ISP and Neural Engine.
So we've been building these great technologies over a decade, and then several years back, we said, "Now it's time to use what we call the scalable architecture." Because we had the foundation of these great IPs, and the architecture is scalable with UMA.

Then we said, "Now it's time to go build a custom chip for the Mac," which is M1. It's not like some iPhone chip that is on steroids. It's a whole different custom chip, but we do use the foundation of many of these great IPs.

UMA is dus unified memory architecture. Geloof dat iemand het in deze thread al gezegd heeft. Maar dat is waarschijnlijk dus 1 van de hoofdrolspelers van de grote performantiewinsten.
Een geheugenblok dat gedeeld wordt door CPU, GPU, ... .

Federighi claimed that "modern computational or graphics rendering pipelines" have evolved, and they've become a "hybrid" of GPU compute, GPU rendering, image signal processing, and more.

...

We not only got the great advantage of just the raw performance of our GPU, but just as important was the fact that with the unified memory architecture, we weren't moving data constantly back and forth and changing formats that slowed it down. And we got a huge increase in performance.
And so I think workloads in the past where it's like, come up with the triangles you want to draw, ship them off to the discrete GPU and let it do its thing and never look back—that’s not what a modern computer rendering pipeline looks like today. These things are moving back and forth between many different execution units to accomplish these effects.

[ppl]

En voor de mensen die denken dat virtualisatie niet kan met de M1: in bovengenoemd interview wordt het tegendeel bewezen. Virtualisatie op de M1 is gewoon mogelijk. Ander belangrijk puntje is die over Windows op de Apple Silicon Macs: dat is geheel aan Microsoft, de hardware kan het allemaal wel.

[4bit]

Volgend vond ik ook nog wel een leuke. Insinueert wel dat er qua intel hardware niet veel meer verwacht moet worden. Wel macos support voor de intel Mac komende jaren.

We asked if there will be new Intel Mac hardware launches, too. Joswiak responded:

When we said we would support Intel systems for years to come, that was talking about the operating system… What we did say from a system standpoint, is that we still had Intel systems that were in the pipeline, that we were yet to introduce. And certainly that was so. The very next month, we introduced an Intel-based iMac.

[RobbertC]

Irrilian schreef op dinsdag 17 november 2020 @ 21:59:
[...]


Ik ben heel nieuwsgierig naar MS Teams en Tableau desktop! Hoe draait de beta van excel met een flink bestand? Laten we zeggen 40k regels met 10 kolommen.

Edit: daarnaast ben ik heel nieuwsgierig naar het verschil tussen 16gb en 8gb in het dagelijks gebruik. Ik heb zelf 16gb besteld, maar vraag me af in hoeverre je echt iets merkt van het verschil met deze machines.

Ik heb zowel Teams als Tableau (trial versie) geïnstalleerd.

Teams vind ik lastig te beoordelen, met mijn werkaccount mag ik niet inloggen op m'n privé computer, en privé heb ik niks in Teams staan. Wel even een call geprobeerd, en dat ging prima. Ik merk op m'n werklaptop dat Teams het zwaar krijgt als er meerdere webcams aan staan, dat kon ik niet testen op de Mac.

Tableau heb ik nog nooit gebruikt (Spotfire gebruiker hier), maar dus even de trial geïnstalleerd en wat willekeurige data sets ingelezen. Eerst deze video game dataset van 57 Mb en iets van 350.000 regels met 18 kolommen en dat ging goed qua inlezen, maar ik vond het maar traag gaan als ik iets van een visualisatie wilde maken, maar dat kan ook aan mij liggen want dit was dus de eerste keer dat ik Tableau gebruikte . Geheugen gebruik bleef overigens altijd onder de 8 Gb

Ook nog deze dataset proberen in te lezen, maar die was te groot voor Tableau.

De eerder genoemde video game dataset ook nog in Excel (ARM beta) geopend en ik zou het omschrijven als acceptabel/goed (wat gespeeld met een pivot table, vlookup & concatenate). Soms even een paar seconden een freeze, maar dan komt ie er zonder veel problemen door heen (bij het doortrekken van een formule over alle 350.000 regels bijv.). Dat is zeker sneller dan m'n werklaptop (i5 6300U met 8 Gb).

[Irrilian]

RobbertC schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 13:08:
[...]

Ik heb zowel Teams als Tableau (trial versie) geïnstalleerd.

Teams vind ik lastig te beoordelen, met mijn werkaccount mag ik niet inloggen op m'n privé computer, en privé heb ik niks in Teams staan. Wel even een call geprobeerd, en dat ging prima. Ik merk op m'n werklaptop dat Teams het zwaar krijgt als er meerdere webcams aan staan, dat kon ik niet testen op de Mac.

Tableau heb ik nog nooit gebruikt (Spotfire gebruiker hier), maar dus even de trial geïnstalleerd en wat willekeurige data sets ingelezen. Eerst deze video game dataset van 57 Mb en iets van 350.000 regels met 18 kolommen en dat ging goed qua inlezen, maar ik vond het maar traag gaan als ik iets van een visualisatie wilde maken, maar dat kan ook aan mij liggen want dit was dus de eerste keer dat ik Tableau gebruikte . Geheugen gebruik bleef overigens altijd onder de 8 Gb

Ook nog deze dataset proberen in te lezen, maar die was te groot voor Tableau.

De eerder genoemde video game dataset ook nog in Excel (ARM beta) geopend en ik zou het omschrijven als acceptabel/goed (wat gespeeld met een pivot table, vlookup & concatenate). Soms even een paar seconden een freeze, maar dan komt ie er zonder veel problemen door heen (bij het doortrekken van een formule over alle 350.000 regels bijv.). Dat is zeker sneller dan m'n werklaptop (i5 6300U met 8 Gb).

Wow super bedankt voor het testen! Eergister heb ik besloten om de 16gb variant te annuleren en de 8gb variant te bestellen. Sinds gisteravond heb ik hem in gebruik. Excel heb ik zelf nog niet kunnen testen, maar wat jij beschrijft is voor mij zeker goed genoeg. Tableau heb ik al wel geprobeerd, en daar is de performance zeker niet zoals het hoort. Het is inderdaad traag en ik heb een paar de kleurige bal gezien, Hopelijk komen zij snel met een update.

[Icelus]

ppl schreef op vrijdag 20 november 2020 @ 23:26:
Virtualisatie op de M1 is gewoon mogelijk.

Dit was in juli al bekend, maar het gaat om ARM virtualisatie, geen x86 virtualisatie uiteraard.

[Greatsword]

Greatsword schreef op woensdag 18 november 2020 @ 09:55:
Restoring Apple Silicon M1 Macs Leading to macOS Installation Errors

Uhm benieuwd hoe dit gaat uitpakken, als je nog in de bedenktijd zit en wilt retourneren log je normaliter uit bij iCloud en doe je een schone installatie vanuit de Recovery Mode.

Kan dus een issue worden voor restitutie als hij niet terug naar de fabrieksinstellingen kan.

Ronvgs schreef op woensdag 18 november 2020 @ 10:15:
[...]


Niks aan de hand.
YouTube: M1 Apple Silicon - New Recovery Mode Options (Safari) - How To Reset...

Vandaag geprobeerd de Mac mini naar de fabrieksinstellingen te zetten en ik krijg exact dezelfde foutmelding.

Iemand al met succes een M1 Mac opnieuw kunnen installeren?

• Uitgelogd met iCloud
• Opnieuw opstarten (aan/uit knop inhouden voor het nieuwe bootmenu)
• Schijfhulpprogamma SSD gewist
• Beveiliging uitgezet voor alle boot opties
• MacOs Big Sur opnieuw installeren

En dan verschijnt onderstaande foutmelding na 10 minuten.

Ik heb toevallig ook een MBP 2020, maar zelfs met https://support.apple.com...urator-2/apdd5f3c75ad/mac ben ik er niet uitgekomen.

[ppl]

Icelus schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 16:34:
[...]
Dit was in juli al bekend, maar het gaat om ARM virtualisatie, geen x86 virtualisatie uiteraard.

Dat betrof Apple Silicon in zijn algemeenheid. Wat een aantal mensen deden was roepen dat de M1 dit niet zou hebben want entry level. Dat leek mij al sterk en Apple heeft dat nu ook ontkracht.

Hetzelfde zie je ook bij de eGPU gebeuren. Op basis van een plaatje van de Blackmagic eGPU concluderen ze dat een eGPU op de M1 niet mogelijk is. Het feit dat de driver van de GPU in die Blackmagic eGPU's op dit moment Intel-only is ontgaat ze daarbij. Of je een eGPU kunt gebruiken is dus nog steeds niet duidelijk.

[rjbenning]

Onderstaand een link naar een oplossing.
Zelf nog niet geprobeerd (nog geen reset gedaan van de MacBook Air).

Laat even weten of dit voor je werkt.


https://support.apple.com/en-us/HT211983


[quote]Greatsword schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 17:58:


Vandaag geprobeerd de Mac mini naar de fabrieksinstellingen te zetten en ik krijg exact dezelfde foutmelding.

Iemand al met succes een M1 Mac opnieuw kunnen installeren?

[Icelus]

ppl schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 18:54:
[...]

Dat betrof Apple Silicon in zijn algemeenheid. Wat een aantal mensen deden was roepen dat de M1 dit niet zou hebben want entry level. Dat leek mij al sterk en Apple heeft dat nu ook ontkracht.

Dat heb ik gemist, Apple heeft het bij de introductie gedemonstreerd en nooit genoemd dat er verschillende versies van de CPU zouden zijn.

Hetzelfde zie je ook bij de eGPU gebeuren. Op basis van een plaatje van de Blackmagic eGPU concluderen ze dat een eGPU op de M1 niet mogelijk is. Het feit dat de driver van de GPU in die Blackmagic eGPU's op dit moment Intel-only is ontgaat ze daarbij. Of je een eGPU kunt gebruiken is dus nog steeds niet duidelijk.

Uit een interview met Apple is genoemd dat een eGPU niet ondersteund wordt op de M1 (https://www.relay.fm/upgrade/326 55:30 minuut). Of het in de toekomst ook zo blijft is de vraag, maar daar lijkt het wel op.

[JoeBlack2k]

Icelus schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 16:34:
[...]
Dit was in juli al bekend, maar het gaat om ARM virtualisatie, geen x86 virtualisatie uiteraard.

Uiteraard is Parallels bezig met een versie voor M1 met X86

[ppl]

Icelus schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 19:28:
Dat heb ik gemist, Apple heeft het bij de introductie gedemonstreerd en nooit genoemd dat er verschillende versies van de CPU zouden zijn.

Het is geen CPU maar een SoC en omvat bijgevolg ook heel wat meer dan alleen meer de CPU. GPU, neural engine en de functionaliteit van de T2 chip zitten er ook allemaal in. Apple heeft bij de aankondiging op de WWDC 2020 duidelijk gezegd dat ze binnen nu en 2 jaar al hun Macs naar Apple Silicon gaan overschakelen. Verdere details zijn daarover niet bekend gemaakt. Niet of we meerdere SoCs gaan krijgen, niet hoe de naamgeving zal zijn, enz.

Ik heb zelf een M1 SoC en je kunt wel merken dat qua feature set en ook qua snelheid dit vooral een entry level SoC is. Deze is bij lange na niet voldoende voor de mensen met de MBP's met 4 Thunderbolt poorten, de iMac of de Mac Pro. Ze gaan heel wat vijanden maken als ze daar geen passende Apple Silicon voor hebben.

Uit een interview met Apple is genoemd dat een eGPU niet ondersteund wordt op de M1 (https://www.relay.fm/upgrade/326 55:30 minuut). Of het in de toekomst ook zo blijft is de vraag, maar daar lijkt het wel op.

Top, dat maakt dit deel ook weer duidelijk voor in ieder geval de M1. Het is de SoC voor hun entry level Macs dus dat deze geen eGPU ondersteuning zal hebben is heel begrijpbaar. Mensen waar deze Macs voor bedoeld zijn hebben niet dit soort exotische workflows. Eerlijk is eerlijk, die GPU in de M1 is ook zeker rap. Grafisch vind ik de M1 veel en veel beter uit de voeten komen dan qua CPU power.

JoeBlack2k schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 21:16:
Uiteraard is Parallels bezig met een versie voor M1 met X86

Eerder een arm64 versie want dat is wat er gebruikt is door Apple bij de WWDC 2020 keynote. Virtualisatie van een andere architectuur dan arm64 kan niet op arm64. Of ze ook aan emulatie van x86 gaan werken wordt de grote vraag. Vanaf Big Sur kun je niet zomaar met kernel extensions in de weer. Zowel Parallels als VMware gebruiken in Big Sur de ingebouwde hypervisor API's van Apple (m.a.w. ze maken dus gebruik van de hypervisor framework in macOS en niet hun eigen variant) en dat zal beperkt zijn tot arm64. Als het in app vorm kan dan zal het geen probleem zijn. Bovendien moet er ook de animo voor zijn bij de gebruikers.

[lexuzu]

JoeBlack2k schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 21:16:
[...]


Uiteraard is Parallels bezig met een versie voor M1 met X86

Parallels is een virtualisatie, geen emulatie. Ik zie dat er ook niet van komen.

[RoyK]

ppl schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 22:19:
[...]

Eerlijk is eerlijk, die GPU in de M1 is ook zeker rap. Grafisch vind ik de M1 veel en veel beter uit de voeten komen dan qua CPU power.

Waar ik op zal letten is of brushes realtime en zonder lag in Photoshop reageren. Want die kunnen nog wel eens traag opbouwen. Dat kan komen door instellingen in Photoshop (daar heb ik een blog over geschreven), waar het op neer komt is dat Photoshop een bepaald gebied aan pixels in 'tiles' rondom de brush update. Dit kan nog wel eens voor lag zorgen. Een snelle CPU rekent dit wat vlotter weg.

Maar ook hoe snel iets automatisch geselecteerd kan worden, of filters nagenoeg realtime reageren en Photoshop in zijn algemeen wat meer 'snappy' aanvoelt. Ditzelfde zoek ik ook in Illustrator. Een heel ander programma die hier en daar ook zijn hik momentjes heeft als je een illustratie bouwt met vele duizenden objecten.

Mijn hoop is dat ARM dit gewoon effectiever weet op te vangen. En dat de software in zijn geheel gewoon rapper gaat worden. Want zodra ik in Photoshop groot formaat beelden manipuleer en er tientallen lagen aanwezig zijn, vind de 6 core en 32gb geheugen het ook niet leuk meer. Ik zag een video waarin de macbook Air in Lightroom heel vlot grote foto's weergaf. Maar dit kan mogelijk ook gewoon zijn door de zeer rappe SSD.

Kortom, interessante tijden in het verschiet. Ik heb hoge verwachtingen van hun desktop versie. Is daar iets over bekend wanneer ze daar wat over gaan presenteren?

[Greatsword]

Greatsword schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 17:58:


Vandaag geprobeerd de Mac mini naar de fabrieksinstellingen te zetten en ik krijg exact dezelfde foutmelding.

Iemand al met succes een M1 Mac opnieuw kunnen installeren?

rjbenning schreef op zaterdag 21 november 2020 @ 19:12:
Onderstaand een link naar een oplossing.
Zelf nog niet geprobeerd (nog geen reset gedaan van de MacBook Air).

Laat even weten of dit voor je werkt.


https://support.apple.com/en-us/HT211983

Helaas niet gelukt, terminal ging prima, downloaden ook, maar bij installatie uiteindelijk toch weer dezelfde foutmelding.

Hij is dus echt zo goed als "bricked" gelukkig kan hij nog retour maar ik hou het voorlopig even voor gezien met M1 apparaten.

Ik heb werkelijk tientallen Mac's voorzien van een schone installatie, ook met een Bootable USB is het trouwens niet gelukt.

Zolang dit niet gefixed is, is het voor doorverkoop ook een groot probleem.

[ Voor 20% gewijzigd door Greatsword op 22-11-2020 15:06 ]

[Ronvgs]

@Greatsword Heb je deze gezien let goed op bij het stukje waar hij de drive wist.
Dat zou je nog eens kunnen proberen.
Je moet de volume group wissen.
Ook zorgen voor een internet verbinding.
Indien geen internet verbinding komt er volgens Mr Macintosh na 10 min een foutmelding.

[ Voor 32% gewijzigd door Ronvgs op 22-11-2020 17:07 ]

[RoyK]

Toch wel een interessante video waar je de 8 en 16gb versie helemaal niet zo boeiend is.

[begintmeta]

RoyK schreef op maandag 23 november 2020 @ 17:02:
Toch wel een interessante video waar je de 8 en 16gb versie helemaal niet zo boeiend is.

[YouTube: 8GB vs 16GB M1 MacBook Pro - How much RAM do you NEED?!]

Je kan voor de meeste gebruiksdoelen redelijk beredeneren hoeveel extra ram uit zou maken, dus gewoon altijd even goed nadenken over wat je wil doen met de computer voor je hem koopt.

[Patrickccc]

Om een programma te installeren ,is het ook buiten de App Store mogelijk?

[Daedalus]

Ja.

[lexuzu]

RoyK schreef op maandag 23 november 2020 @ 17:02:
Toch wel een interessante video waar je de 8 en 16gb versie helemaal niet zo boeiend is.

[YouTube: 8GB vs 16GB M1 MacBook Pro - How much RAM do you NEED?!]

Wat een manke vergelijking. Het ligt compleet aan waar je je machine voor gebruikt. Als je afhankelijk bent van virtualisatie en/of het runnen van (veel) docker containers (beiden nog niet mogelijk op de M1), dan wil je echt liever de 16GB hebben.

En zakelijk gezien: 11% sneller in Xcode betekent voor een ontwikkelaar gewoon dat hij of zij heel vaak 11% minder lang hoeft te wachten, over de levensduur van de machine verdien je dat prijsverschil dus dubbel en dwars terug.

[ppl]

RoyK schreef op zondag 22 november 2020 @ 13:44:
Mijn hoop is dat ARM dit gewoon effectiever weet op te vangen.

Ik denk niet dat ARM daar een verschil gaat maken. De reden waarom Apple ARM gebruikt heeft meer te maken met het feit dat ze daar een licentie op kunnen krijgen en vervolgens helemaal zelf een chip kunnen maken. Bij zowel Intel als AMD is het een take it or leave it principe: ze kunnen daar de kantklare processoren inkopen en dat is het. Ander voordeel voor ARM is dat deze ook heel erg gericht is op het implementeren van nieuwe technologie. Dat tezamen maakt het interessant voor Apple om te gebruiken en dat tezamen met de software is ook de reden waarom er zoveel positief nieuws te melden is rondom die M1.

Het enige probleem is dat de M1 een instapmodel is en we niet weten hoe dit verder doorschaalt naar de powerhouses zoals de 16" MBP, iMac en Mac Pro. Misschien dat ze daar dingen loslaten of er juist meer cores in stoppen.

Kortom, interessante tijden in het verschiet. Ik heb hoge verwachtingen van hun desktop versie. Is daar iets over bekend wanneer ze daar wat over gaan presenteren?

Dat soort dingen weten we meestal pas een paar weken voor de aankondiging en dan is de aankondiging ook dermate cryptisch dat er niet uit af te leiden is wat ze aankondigen. Dus nee, dit soort dingen zijn nooit bekend. Overigens geen unicum voor Apple, dit is de standaard werkwijze van vrijwel ieder bedrijf.

Die video-vergelijking tussen de 8GB en 16GB modellen zegt meer over de reviewer dan dat het iets over de modellen zegt (en positief is het niet). Het is niet een simpel gevalletje van wat benches erop loslaten en klaar. Als ik een simpele virtuele machine wil laten draaien dan kan dat best prima op die 8GB maar wanneer ik een heel cluster moet kunnen draaien (bijv. voor iets als kubernetes) dan kan 8 GB wel krap worden. Idem voor het inladen van bepaalde data sets in specifieke applicaties. Dan is het al niet meer het verschil tussen snel en een beetje sneller maar tussen werkt wel en werkt niet.

Om het eens met een analogie te zeggen: als je een auto wilt kopen dan maak je een testrit. Wat deze gast doet is een schop tegen 1 van de banden geven en dan roepen dat ie goed rijdt. Jammer genoeg is dat het niveau van heel dat kanaal.

[RoyK]

ik denk dat jullie wat te hard oordelen over de reviewer. Hij is niet bezig met virtuele machines draaien. Zijn review komt vanuit een meer creatief perspectief. Vanuit dat vertrekpunt vind ik de Macbook Air er knap uitkomen met 'slechts' 8GB en rond de 35 graden blijven zonder fannetjes. Bovendien draait het nog op Rosetta dus kan het misschien zelfs nog een stuk beter worden als het straks geschreven is voor ARM.

Ik ga er vanuit dat Photoshop ook op de ARM architectuur graag meer geheugen wil gebruiken. Zal voorlopig nog even gissen blijven denk ik tot 2021.

[ppl]

Het gaat er niet om vanuit welk perspectief ze reviewen maar het gaat er om dat ze dat met weinig kennis van zaken doen. Het is een benchmarkje aan zetten en dan iets roepen.

Het punt is dat het zo niet werkt. Als je een meting gaat doen dan geldt "meten is weten". Dat "meten is weten" houdt vooral in dat je moet weten wat en hoe je iets meet omdat het anders nogal nietszeggend is of erger, je op het verkeerde been zet. Je zult hier dus goed moeten kijken naar de workload die je op de machine uitvoert. Een cpu test en cpu stress test is, wat de naam al doet vermoeden, een test die kijkt naar de cpu. Een cpu is geen geheugen en dus zijn dit twee totaal irrelevante tests om te bepalen of je nou 8 of 16GB aan geheugen moet hebben. Hetzelfde liedje bij de Xcode build test. Geheugen wordt daar pas echt een punt wanneer je gebruik maakt van dingen als ccache. De cpu en de schijf zullen hier een veel grotere invloed hebben op de build tijd dan het geheugen. Zo zijn er een hele boel meer zaken op te merken aan de workloads die er in de tests gebruikt worden.

Een ander belangrijk punt is begrijpen dat meer geheugen niet per definitie betere performance betekent. Zoals ik al aangaf is meer geheugen vaak domweg het verschil tussen dingen wel of niet in kunnen laden oftewel: iets werkt wel of werkt niet. Dat aspect is in dit filmpje volledig weggelaten. Hardware.info heeft een tijdje geleden eens gekeken naar wat nou beter is: meer geheugen of sneller geheugen. De conclusie: 1 van 2 of beiden. Het lag namelijk aan de workload die je erop loslaat. Bovendien wordt er in een ander filmpje een compleet ononderbouwde uitspraak gedaan dat 16GB op de M1 neerkomt op 32GB op een vergelijkbare x86 machine. Het is meer hosanna dan een technisch onderbouwd verhaal.

Wat ie doet zijn allemaal prima dingen om een oordeel te krijgen hoe goed de algemene performance van de apparaten is (het is daarin echter wel de zoveelste video op dat zelfde kanaal) maar niet om te bepalen of je nou 8 of 16GB aan geheugen moet nemen. De vraag die in de titel van het filmpje staat wordt dus niet beantwoord. Jammer genoeg geldt dat voor vrijwel al die tech youtubers.

[Femme]

ppl schreef op maandag 23 november 2020 @ 18:06:
[...]

Ik denk niet dat ARM daar een verschil gaat maken. De reden waarom Apple ARM gebruikt heeft meer te maken met het feit dat ze daar een licentie op kunnen krijgen en vervolgens helemaal zelf een chip kunnen maken. Bij zowel Intel als AMD is het een take it or leave it principe: ze kunnen daar de kantklare processoren inkopen en dat is het. Ander voordeel voor ARM is dat deze ook heel erg gericht is op het implementeren van nieuwe technologie. Dat tezamen maakt het interessant voor Apple om te gebruiken en dat tezamen met de software is ook de reden waarom er zoveel positief nieuws te melden is rondom die M1.

De keuze voor ARM is wat minder random tot stand gekomen dan je nu beschrijft. ARM is in de vroege jaren '90 ontstaan uit een joint venture van Acorn Computers, Apple en VLSI. Het oorspronkelijke belang van Apple was de ontwikkeling van een processor voor de Newton. ARM heeft altijd efficiency als speerpunt had. Daarom was het later bij de ontwikkeling van de iPod en iPhone ook een logische keuze om een ARM SoC als basis te nemen. Sinds de iPhone 4 ontwikkelt Apple eigen SoCs op basis van de ARM-architectuur. De focus op efficiency die noodzakelijk was voor mobiele devices zorgt er nu voor dat de M1 een verbazingwekkend goede performance per watt heeft vergeleken met Intel en AMD cpu's.

[Icelus]

x86 emulatie



https://forums.macrumors....-boot-windows-10.2270850/

[RoyK]

ppl schreef op maandag 23 november 2020 @ 20:27:
Het gaat er niet om vanuit welk perspectief ze reviewen maar het gaat er om dat ze dat met weinig kennis van zaken doen. Het is een benchmarkje aan zetten en dan iets roepen.

Het punt is dat het zo niet werkt. Als je een meting gaat doen dan geldt "meten is weten". Dat "meten is weten" houdt vooral in dat je moet weten wat en hoe je iets meet omdat het anders nogal nietszeggend is of erger, je op het verkeerde been zet. Je zult hier dus goed moeten kijken naar de workload die je op de machine uitvoert. Een cpu test en cpu stress test is, wat de naam al doet vermoeden, een test die kijkt naar de cpu. Een cpu is geen geheugen en dus zijn dit twee totaal irrelevante tests om te bepalen of je nou 8 of 16GB aan geheugen moet hebben. Hetzelfde liedje bij de Xcode build test. Geheugen wordt daar pas echt een punt wanneer je gebruik maakt van dingen als ccache. De cpu en de schijf zullen hier een veel grotere invloed hebben op de build tijd dan het geheugen. Zo zijn er een hele boel meer zaken op te merken aan de workloads die er in de tests gebruikt worden.

Een ander belangrijk punt is begrijpen dat meer geheugen niet per definitie betere performance betekent. Zoals ik al aangaf is meer geheugen vaak domweg het verschil tussen dingen wel of niet in kunnen laden oftewel: iets werkt wel of werkt niet. Dat aspect is in dit filmpje volledig weggelaten. Hardware.info heeft een tijdje geleden eens gekeken naar wat nou beter is: meer geheugen of sneller geheugen. De conclusie: 1 van 2 of beiden. Het lag namelijk aan de workload die je erop loslaat. Bovendien wordt er in een ander filmpje een compleet ononderbouwde uitspraak gedaan dat 16GB op de M1 neerkomt op 32GB op een vergelijkbare x86 machine. Het is meer hosanna dan een technisch onderbouwd verhaal.

Wat ie doet zijn allemaal prima dingen om een oordeel te krijgen hoe goed de algemene performance van de apparaten is (het is daarin echter wel de zoveelste video op dat zelfde kanaal) maar niet om te bepalen of je nou 8 of 16GB aan geheugen moet nemen. De vraag die in de titel van het filmpje staat wordt dus niet beantwoord. Jammer genoeg geldt dat voor vrijwel al die tech youtubers.

Thanks voor je uitleg

[SPee]

Ik denk dat het ingebouwde geheugen in de SOC iedereen voor de gek houdt. Doordat het zo dicht op de CPU/GPU zit, is dat ontzettend snel. Daardoor zie je veel van die performance winsten.
Maar ik denk als AMD (of Intel) ook 8/16GB als L3 cache gaat gebruiken, je dit ook gaat merken. Ik zie nu in de PW maar maximaal 256MB en dan alleen in de top-of-the-line CPU. Als dat 8GB wordt, is dat 32 keer zoveel! Ik durf niet te speculeren wat voor snelheidswinst dat zal geven.
Dus ik denk dat Apple iedereen probeert te imponeren, maar dat ze voorlopig aan maximale haalbare zitten.

Want wat me verder opvalt:

• Het geheugen zit op het SOC en niet het moederbord (lijkt mij goedkoper). Is dit omdat de chip er geen ondersteuning voor heeft? Dan zal het nog lang duren voordat je meer geheugen kunt bestellen.
• Bij LTT maakten ze er ook een opmerking over: het beperkte aantal I/O mogelijkheden. Mogelijk omdat het van origine een chip voor mobieltjes was. Maar is die nu "maxed out" of is er nog ruimte voor meer I/O? Zoals, PCI, RAM, interconnects naar een 2e SOC, etc.

Het is zeker een chip waarmee de concurrentie op scherp wordt gezet. Maar ik denk wel dat die hierop een reactie hebben.

[Femme]

SPee schreef op maandag 23 november 2020 @ 22:05:
Ik denk dat het ingebouwde geheugen in de SOC iedereen voor de gek houdt. Doordat het zo dicht op de CPU/GPU zit, is dat ontzettend snel. Daardoor zie je veel van die performance winsten.
Maar ik denk als AMD (of Intel) ook 8/16GB als L3 cache gaat gebruiken, je dit ook gaat merken. Ik zie nu in de PW maar maximaal 256MB en dan alleen in de top-of-the-line CPU. Als dat 8GB wordt, is dat 32 keer zoveel! Ik durf niet te speculeren wat voor snelheidswinst dat zal geven.
Dus ik denk dat Apple iedereen probeert te imponeren, maar dat ze voorlopig aan maximale haalbare zitten.

Zo werkt het niet . De reden dat L3 caches niet net zo groot zijn als dram is dat het erg duur zou zijn. Het SRAM geheugen dat gebruikt wordt voor caches heeft zes zo veel transistors nodig als DRAM. Bovendien worden de latencies hoger naarmate de geheugencapaciteit toeneemt. Er moet dus een balans gevonden worden tussen kosten en performance waarbij meer niet altijd reëel of beter is.

Apple zit niet aan het maximaal haalbare van wat mogelijk is met unified memory. De M1 gebruikt nu twee reguliere LPDDR4X chips. Apple zou meer chips naast elkaar kunnen zetten of sneller geheugen zoals HBM2 kunnen gebruiken.

Want wat me verder opvalt:
Het geheugen zit op het SOC en niet het moederbord (lijkt mij goedkoper). Is dit omdat de chip er geen ondersteuning voor heeft? Dan zal het nog lang duren voordat je meer geheugen kunt bestellen.

Geheugen direct naast de SoC is sneller.

Bij LTT maakten ze er ook een opmerking over: het beperkte aantal I/O mogelijkheden. Mogelijk omdat het van origine een chip voor mobieltjes was. Maar is die nu "maxed out" of is er nog ruimte voor meer I/O? Zoals, PCI, RAM, interconnects naar een 2e SOC, etc.

Op het gebied van I/O is de M1 inderdaad een beetje gemankeerd. Dat zal enerzijds een trade-off zijn geweest om de M1 sneller op de markt te krijgen en anderzijds is het een manier om low-end MacBooks te differentiëren van duurdere modellen. Dat de desktop SoCs van Apple een doorontwikkeling zijn van de mobiele chips heeft ermee te maken in de zin dat Apple nooit veel I/O mogelijkheden in de chips heeft hoeven inbouwen en dat dus allemaal nieuw is voor de SoCs uit de M-serie.

[ppl]

Femme schreef op maandag 23 november 2020 @ 21:09:
De keuze voor ARM is wat minder random tot stand gekomen dan je nu beschrijft.

Dat staat er ook helemaal niet. Wat er echter wel staat is dat Apple een zeer weloverwogen keuze voor ARM heeft gemaakt op basis van technologie. Het is niet, zoals jij nu doet voorkomen, een keuze op basis van nostalgie en louter alleen efficiency. ARM is meer dan dat.

ARM is in de vroege jaren '90 ontstaan uit een joint venture van Acorn Computers, Apple en VLSI. Het oorspronkelijke belang van Apple was de ontwikkeling van een processor voor de Newton. ARM heeft altijd efficiency als speerpunt had.

Dat is een te simplistische voorstelling van de keuze voor ARM. Met ARM hebben ze iets wat anderen toen en nu niet kunnen bieden: vrijwel een volledige carte blanche. Ze kunnen het zo maken zoals ze zelf willen en daar gaat het ze uiteindelijk om. Daarbij is de performance per watt een punt maar zeer zeker niet het enige punt. Apple wil ook nog steeds erg graag nieuwe technologie kunnen gebruiken en snel. Dat zie je met alle Apple producten en diensten: ze willen alles zelf doen en zelf bepalen omdat ze denken dat ze daarmee het beste product/dienst kunnen maken. Nadeel daaraan is dat je daarmee ook vrij snel het idee van een "walled garden" wekt en dingen nou niet altijd compatible zijn (een GPU in de oude PowerPC Mac Pro of de latere Intel varianten stoppen was altijd een (kleine) uitdaging).

De focus op efficiency die noodzakelijk was voor mobiele devices zorgt er nu voor dat de M1 een verbazingwekkend goede performance per watt heeft vergeleken met Intel en AMD cpu's.

Het is alleen niet iets specifieks van ARM, het kan ook met x86. Sterker nog, het was destijds de reden om van PowerPC naar x86 te gaan.

[lexuzu]

Icelus schreef op maandag 23 november 2020 @ 21:22:
x86 emulatie

[Afbeelding]

https://forums.macrumors....-boot-windows-10.2270850/

Voordat iemand denkt dat het ook bruikbaar is:
“The short of it is: it works, albeit very very slowly.”

[Quakie]

Hier en daar zijn er gesprekken geweest met Apple VPs. Hierin geven ze ook aan dat het project jaren geleden gestart is en dat ze proberen 3 a 4 jaar voor te werken. Aangezien dit een grote stap is kan je echt wel er vanuit gaan dat ze het geheel hebben afgedekt en dat de M1X voor desktops echt wel minimaal hetzelfde levert aan geheugen / aansluitigen als huidige line up.

[begintmeta]

ppl schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 00:06:
...Met ARM hebben ze iets wat anderen toen en nu niet kunnen bieden: vrijwel een volledige carte blanche. Ze kunnen het zo maken zoals ze zelf willen en daar gaat het ze uiteindelijk om. ...

Had wat dat betreft een geheel eigen ISA of eventueel RISC-V niet nog meer vrijheid geboden?

[Icelus]

begintmeta schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 09:04:
[...]

Had wat dat betreft een geheel eigen ISA of eventueel RISC-V niet nog meer vrijheid geboden?

Met een eigen ISA moet je het wiel weer opnieuw uitvinden, een eigen compiler/toolchain maken en je kunt niet op de open source community terugvallen. RISC-V is interessant maar was 5+ jaar geleden geen serieus alternatief en sommige extensies zoals vector en bitmanipulatie zijn nog geen standaard.

[begintmeta]

Icelus schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 12:06:
[...]

Met een eigen ISA moet je het wiel weer opnieuw uitvinden, een eigen compiler/toolchain maken en je kunt niet op de open source community terugvallen. RISC-V is interessant maar was 5+ jaar geleden geen serieus alternatief en sommige extensies zoals vector en bitmanipulatie zijn nog geen standaard.

Dat laatste zou gezien de open aard geen probleem moeten zijn, Apple zou zijn eigen ei kunnen leggen.

Wat natuurlijk wel zo is, is dat Apple graag gebruik zal maken van werk dat al is gedaan, ik denk ook dat dat de belangrijkste factor zal zijn. Arm is dan een goede basis. Ik ben nog wel erg benieuwd in hoeverre Apple zelf nu snel wat toevoegingen zal maken, voor mij zou goede ondersteuning door Apple van het inbedden van de nieuwe hardware in allerlei open source producten (flang zou bijvoorbeeld nog wel wat bijdragen kunnen gebruiken) ook een belangrijk criterium zijn bij een eventuele aankoop van een nieuwe Apple computer.

[Verwijderd]

Quakie schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 08:14:
Hier en daar zijn er gesprekken geweest met Apple VPs. Hierin geven ze ook aan dat het project jaren geleden gestart is en dat ze proberen 3 a 4 jaar voor te werken. Aangezien dit een grote stap is kan je echt wel er vanuit gaan dat ze het geheel hebben afgedekt en dat de M1X voor desktops echt wel minimaal hetzelfde levert aan geheugen / aansluitigen als huidige line up.

Ja natuurlijk, dit is de low-end van Apple. Overigens intern heeft een Mac Mini gewoon twee Thunderbolt controller wat hetzelfde is als de vorige generaties, alleen intern op de oude was deze gesplitst dus wanneer je deze allen in gebruik had kon je ook de de volledige bandbreedte halen. En nu kan je met een extern device dit nog steeds. Linus had dat best kunnen vertellen maar nee het is makkelijker te bashen, daarom negeer die kerel ook.

Daarnaast is het voor Apple goedkoper en makkelijker om maar twee bord varianten van de M1 te produceren (8GB/16GB).

Ik ben er benieuwd wat de volgende stap gaat zijn, wachten ze misschien ook nog op 5NM+ voor de eigen GPU?

[Icelus]

begintmeta schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 12:39:
[...]

Dat laatste zou gezien de open aard geen probleem moeten zijn, Apple zou zijn eigen ei kunnen leggen.

Eigenlijk hebben ze dat al gedaan door eigen instructies toe te voegen die alleen door de kernel en frameworks gebruikt worden.

[Greatsword]

Ronvgs schreef op zondag 22 november 2020 @ 16:53:
@Greatsword Heb je deze gezien let goed op bij het stukje waar hij de drive wist.
Dat zou je nog eens kunnen proberen.
Je moet de volume group wissen.
Ook zorgen voor een internet verbinding.
Indien geen internet verbinding komt er volgens Mr Macintosh na 10 min een foutmelding.

[YouTube: Erase & Reinstall macOS on an Apple Silicon Mac - Factory Restore!!!]

Had ik ook al gezien en niets heeft gewerkt.

Hij is inmiddels retour, dus ben benieuwd hoe Apple hiermee omgaat omdat er dus geen schone installatie op zit.

Verder is het dus momenteel een bekend probleem en ik ben hierin niet de enige

https://www.macrumors.com...fix-install-error-m1-mac/
https://forums.macrumors....aring-the-update.2269226/

[Ronvgs]

Zou met 11.0.1 niet meer mogen voorkomen.
Ga je het met je nieuwe M1 gelijk ook weer proberen?

[Icelus]

PostgreSQL
https://info.crunchydata....e-arm-m1-macbook-pro-2020

[ppl]

begintmeta schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 09:04:
Had wat dat betreft een geheel eigen ISA of eventueel RISC-V niet nog meer vrijheid geboden?

Nee want met een geheel eigen ISA ben je alleen maar compatible met jezelf waardoor je juist veel meer beperkingen dan vrijheden hebt. Ze liften nu mee op een bestaande ISA die inmiddels ook zeer wijdverspreid wordt gebruikt. RISC-V is op dit moment nog lang niet zo ver als het ARM platform dus dat is technisch gezien geen optie.

Daarnaast denk ik dat het ook een kwestie van zowel kosten als kennis is geweest. Pas na de overname van PA Semi zijn ze daadwerkelijk met die SoCs begonnen. Tot zeer recentelijk was dat alleen beperkt tot het cpu deel, de gpu en overige onderdelen kochten ze kant-klaar in. Inmiddels maken ze ook hun eigen gpu.

Verwijderd schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 12:40:
Overigens intern heeft een Mac Mini gewoon twee Thunderbolt controller wat hetzelfde is als de vorige generaties, alleen intern op de oude was deze gesplitst dus wanneer je deze allen in gebruik had kon je ook de de volledige bandbreedte halen.

Dat zijn Thunderbolt retimers, niet controllers. Die hebben een wat andere functionaliteit als een controller. De controller zelf zit in de SoC verwerkt.

Om nog even terug te komen op het geheugen verhaal. De nieuwe M1 Macs zijn wel erg dol op swappen. Ze doen het veel sneller dan de Intel modellen. Het maakt hierbij kennelijk ook niet uit of je nou 8 of 16GB aan geheugen hebt (ik kan het alleen spreken voor 16GB want dat is het model die ik heb; op macrumors, reddit, etc. vindt je ervaringen van mensen met de 8GB modellen). Wellicht een keuze vanwege de belachelijk snelle ssd's die ze in de modellen hebben gestopt (met helaas dure prijskaartjes als je de opslagcapaciteit daarvan wil upgraden bij de aankoop).

Dat swappen is ook te zien in bijv. dit filmpje over Blender op de M1 (kennis van Blender is vereist als je de performance echt goed wilt plaatsen): YouTube: BLENDER Running on the NEW M1 Macs (CPU & RAM Usage, Thermals, Rende...

[Verwijderd]

Cotroller of retimer, dat maakt niet heel veel, mijn punt is hetzelfde. Hier b.v. https://www.macrumors.com...un-six-external-displays/
Alleen zowel met de oude als nieuwe ga je met een SSD gen 2 niet je volledige bandbreedte halen.

SSD's zijn niet belachelijk snel (zeker ook niet langzaam), het is gewoon nog een PCI3.0 gen, dus geen 4.0 gen. Die verwacht ik wel in de Pro M1's.

[ppl]

Je punt klopt niet. Een retimer is een ander beestje dan een controller. Bovendien is er 1 retimer per poort en aangezien er 2 Thunderbolt poorten op de M1 Macs zitten hebben ze ook 2 retimers. Een controller heeft overigens 2 Thunderbolt poorten. In de oude Intel Mac mini zaten 2 controllers waardoor ze ook 4 Thunderbolt poorten konden leveren. Je moet een retimer zien als een signaalversterker. Dat is er vooral om afstand te overbruggen.

Je link heeft niets met Thunderbolt te maken. Het protocol dat daar gebruikt wordt is DisplayLink waarvoor je drivers moet installeren. Zowel de USB bus als de GPU is krachtig genoeg om dat aan te kunnen. Dat is ook niet het probleem bij de M1. Ze hebben het gewoon beperkt tot 2 display aansluitingen (aansluitingen waarmee je overigens wel 1x 6k plus 1x 4k scherm (beiden op 60Hz) kunt aansturen; bandbreedte is het probleem ook niet echt). Het is een designkeuze die past bij een entry level SoC.

De ssd's zijn wel degelijk belachelijk snel. Menig high-end notebook haalt de snelheden van deze entry level modellen al niet eens. Andere fabrikanten zouden hier ssd's die niet sneller dan SATA gaan gebruiken. Mijn 15" MBP van het werk uit 2018 heeft een langzamere ssd dan mijn Mac mini M1...

[ Voor 10% gewijzigd door ppl op 24-11-2020 20:30 ]

[Delerium]

Nu die benchmarks van de M1 verschenen zijn en de prestaties gewoon goed zijn, zit ik me af te vragen wat de toekomst voor Apple zal zijn voor dit soort instapmodellen.

Ik kan me voorstellen dat de M2 (of M1x) met ipv 4 Firestorms met 6 of 8 stuks wordt uitgerust en tot 2 keer sneller zal zijn. Leuk voor het middensegment. En een wilde gedachte is een 8 of 12-core-versie (M1xx of M3) voor 16" MBP en iMac en dan heeft Apple voor alle segmenten zeer snelle chips waar de rest van de industrie op achterblijft.

Maar welke criteria heeft Apple om bv de instapper Air met M1 te upgraden naar een sneller model? Meestal was dat als iNtel een nieuwe CPU lanceerde, maar met de grote stagflatie liep dat steeds langer. Nieuwe innovaties met SSD, scherm, layout zou een reden kunnen zijn, maar het meeste lijkt wel redelijk af te zijn. De M1 is gebakken op 5 nm, voorlopig het beste van de chipbakkers. Er zit weinig vernieuwing of wensenlijst in de pijplijn voor Apple.
Gezien de recensies, vooruitzichten en marktontwikkelingen vermoed ik dat de M1 macs nog wel een jaar of 3 op de site zullen staan zonder noemenswaardige updates of prijsontwikkelingen. Nu instappen lijkt me dus een redelijk waardevaste investering voor de komende jaren.

* Delerium ziet dat de instappers een 2016 MBP (fully loaded) moeiteloos bijhouden.
Ik heb 'm dan al 4 jaar en kan nog jaren door.

[lexuzu]

Delerium schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 20:45:
Maar welke criteria heeft Apple om bv de instapper Air met M1 te upgraden naar een sneller model? Meestal was dat als iNtel een nieuwe CPU lanceerde, maar met de grote stagflatie liep dat steeds langer. Nieuwe innovaties met SSD, scherm, layout zou een reden kunnen zijn, maar het meeste lijkt wel redelijk af te zijn. De M1 is gebakken op 5 nm, voorlopig het beste van de chipbakkers. Er zit weinig vernieuwing of wensenlijst in de pijplijn voor Apple.

Ik denk dat het niet de laptop/desktop CPU historie is waar je naar moet kijken, maar met name wat Apple de afgelopen jaren gedaan heeft met de SOC's voor de iPhone, iPad en AppleTV. Ervaring leert daar dat Apple minimaal 1x per jaar een nieuwe versie van die SOC uitbrengt. Omdat de ontwikkeling op het gebied van specifieke elementen binnen de SOC zoals bijvoorbeeld ML cores nog lang niet uitgedenderd zijn zal dat de komende jaren nog wel even doorgaan. De complexiteit van de SOC zorgt eerder voor meer updates dan minder.

Dus nee, die M1 zie ik echt niet nog een jaar of drie meegaan In de productlijnen van Apple.

Buiten dat, instappen op computer hardware is nooit een waardevaste investering. Zeker niet wanneer het een eerste generatie uitvoering betreft.

[ppl]

Het is opvallend dat mensen eigenlijk ook alleen maar naar het CPU deel van de SoC kijken terwijl dat nou juist het minst interessante deel van de SoC is. De GPU en de neural engine zorgen voor een veel groter verschil in performance. Dat zijn de echte juweeltjes van de M1.

Voor de grotere jongens zoals de 16" MBP, iMac en Mac Pro is er op dit vlak ook veel meer performance nodig. Hoe de CPU kan schalen is wel duidelijk, daar zijn ook zat voorbeelden van andere ARM implementaties van. Hoe ze die neural engine en GPU gaan schalen is hier de hoofdvraag. Dat ze Intel niet meer nodig hebben is duidelijk maar gaat dat straks ook voor AMD gelden?

@Delerium hetzelfde criterium als voor de overige producten. Een criterium die wijdverspreid wordt gebruikt trouwens: latest-greatest van de hardware/software. Ze hebben op dit moment met hun producten een jaarlijkse update cyclus. Dan krijg je dus gewoon een update met de stand van zaken op dat moment.

@uiterlix Instappen op de eerste generatie is zeer belangrijk voor o.a. ontwikkelaars en systeembeheerders. Zeker gezien het feit dat Apple heeft aangegeven dat deze richting de toekomst is. Dan kun je het beste zo snel mogelijk beginnen met ervaring op te doen (oftewel uitzoeken wat wel en niet werkt, welke dingen anders zijn, etc.). Meteen instappen is dan zeker wel een waardevaste investering omdat je zorgt dat je concurrentie je niet weg weten te concurreren omdat je te traag bent met het omschakelen naar nieuwe tech.

[lexuzu]

@uiterlix Instappen op de eerste generatie is zeer belangrijk voor o.a. ontwikkelaars en systeembeheerders. Zeker gezien het feit dat Apple heeft aangegeven dat deze richting de toekomst is. Dan kun je het beste zo snel mogelijk beginnen met ervaring op te doen (oftewel uitzoeken wat wel en niet werkt, welke dingen anders zijn, etc.). Meteen instappen is dan zeker wel een waardevaste investering omdat je zorgt dat je concurrentie je niet weg weten te concurreren omdat je te traag bent met het omschakelen naar nieuwe tech.

Nou, dat ligt er een beetje aan. Ik ben zelf ontwikkelaar en ik peins er vooralsnog niet over. Te weinig RAM, te weinig externe displays, nog geen virtualisatie, nog geen Docker. Dan is het voor mij niet meer dan een snelle couchsurfing machine. Dan houd ik m'n geld liever nog even in m'n zak.

Systeembeheerders i.c.m. Apple, daar krijg ik trouwens professionele kriebels van ;-)

[Cubix]

Wel humor, die iOS apps op je mac.

Ik heb via iMazing de .ipa's van apps kunnen installeren die logischerwijs niet beschikbaar zijn via de app store.

Zo heb ik nu een Rabobank internetbankieren app op m'n M1 Mac draaien, maar ook een 2 factor authentication app (Duo) die nodig is voor mijn werk. Vooral die laatste is grappig, want hiermee omzeil ik de beveiliging van het moeten bevestigen op je smartphone. Grappig. Niet veilig.

[4POX]

Betaalt Apple patenten kosten aan Intel?

Waarom krijg ik het idee dat de M1 cpu x86 code begrijpt? Het draait in zoveel review net iets te mooi. Mijn idee is dat rosetta2 hardwarematige ondersteuning heeft. Klinkt niet eens zo raar. Apple bouwt in zijn soc altijd hardware in voor ondersteuning.

[Icelus]

4POX schreef op vrijdag 27 november 2020 @ 06:31:
Betaalt Apple patenten kosten aan Intel?

Waarom krijg ik het idee dat de M1 cpu x86 code begrijpt? Het draait in zoveel review net iets te mooi. Mijn idee is dat rosetta2 hardwarematige ondersteuning heeft. Klinkt niet eens zo raar. Apple bouwt in zijn soc altijd hardware in voor ondersteuning.

Ze willen juist van Intel af en Rosetta is een puur softwarematige oplossing.

[Greatsword]

Ronvgs schreef op dinsdag 24 november 2020 @ 18:59:
Zou met 11.0.1 niet meer mogen voorkomen.
Ga je het met je nieuwe M1 gelijk ook weer proberen?

Heb geen nieuwe aangevraagd maar gewoon teruggestuurd.

Vandaag bevestiging gekregen dat ze het gaan restitueren, dus terugsturen zonder een Clean Install is dus blijkbaar geen probleem (Uiteraard wel iCloud uitloggen en SSD wissen)

[Daedalus]

4POX schreef op vrijdag 27 november 2020 @ 06:31:
Betaalt Apple patenten kosten aan Intel?

Waarom krijg ik het idee dat de M1 cpu x86 code begrijpt? Het draait in zoveel review net iets te mooi. Mijn idee is dat rosetta2 hardwarematige ondersteuning heeft. Klinkt niet eens zo raar. Apple bouwt in zijn soc altijd hardware in voor ondersteuning.

Het is (ahead-of-time) emulatie, maar de M1 heeft speciale hardwareondersteuning in vorm van TSO (zie o.a. Apple Silicon M1: Black. Magic. Fuckery), welke de emulatie van x86_64 eenvoudiger (en sneller) maakt.

[ppl]

lexuzu schreef op woensdag 25 november 2020 @ 18:56:
Nou, dat ligt er een beetje aan. Ik ben zelf ontwikkelaar en ik peins er vooralsnog niet over. Te weinig RAM, te weinig externe displays, nog geen virtualisatie, nog geen Docker. Dan is het voor mij niet meer dan een snelle couchsurfing machine. Dan houd ik m'n geld liever nog even in m'n zak.

Computers kunnen ook dienen als testmachine, niet louter alleen als ontwikkelmachine

4POX schreef op vrijdag 27 november 2020 @ 06:31:
Waarom krijg ik het idee dat de M1 cpu x86 code begrijpt?

Omdat ARM aardig compatible is met x86. Tel daarbij andere stukjes magie zoals eerder genoemde TSO op en je hebt ineens een hele performante manier om x86 apps te draaien. M.a.w. dit is 1 van de dingen die Apple bedoelde met hardware en software goed op elkaar afstemmen.

[UnitedJunk]

Cubix schreef op donderdag 26 november 2020 @ 16:13:
Wel humor, die iOS apps op je mac.

Ik heb via iMazing de .ipa's van apps kunnen installeren die logischerwijs niet beschikbaar zijn via de app store.

Zo heb ik nu een Rabobank internetbankieren app op m'n M1 Mac draaien, maar ook een 2 factor authentication app (Duo) die nodig is voor mijn werk. Vooral die laatste is grappig, want hiermee omzeil ik de beveiliging van het moeten bevestigen op je smartphone. Grappig. Niet veilig.

Thanks voor de tip. Ik heb inderdaad wat apps die ik graag op mijn mac wil draaien maar waarvan de developer deze heeft uitgeschakeld voor universal downloads.

[RoyK]

Ik begrijp dat niet iedereen de test methode van deze Youtuber kan waarderen. Maar mij maakt het allemaal niet meer uit. Ik ben echt onder de indruk van wat de huidige M1 kan wegwerken en zijn mannetje weet te staan met slechts een hand vol aan wattage. Ik begreep uit de video ook dat er geruchten zijn dat Apple aan een 12 core ARM chip werkt. Oef...

[ppl]

ik denk dat dit wel een handig artikel is om eens door te nemen. Het geeft een wat beter beeld waarom de M1 chip het zo goed doet. Lang verhaal kort: het gebruikt allerlei additionele componenten die weinig verbruik hebben en ongelooflijk snel zijn in een paar taken. De combinatie van dit alles zorgt voor een snelle machine. Het artikel zegt wat meer dan de droge benchmarks die we tot dusver zien.

Artikel: Erik Engheim: why is Apple's M1 chip so fast?

Btw, er zijn inmiddels ook mensen die van het Apple pad lopen. De benchmarks die deze mensen draaien zijn niet positief over de Mac mini. Dat is ook te verwachten gezien het ontwerp van de M1 (zie het artikel).

[RoyK]

Een leuk artikel @ppl die ik met mijn beperkte kennis over de technische kant redelijk goed kon volgen. Ik vind het erg interessant welke kant het opgaat met Apple en kijk uit uit naar wat er komen gaat. Als deze 4 firestorm cores het AMD en Intel al lastig maken, zonder koeling, wordt ik wel erg nieuwsgierig wat bijvoorbeeld 12 firestorm cores zou kunnen betekenen.

Wel jammer dat AMD en Intel in een lastige hoek zitten. Als 'mensheid' hebben we er ook niets aan als zulke bedrijven vast komen te zitten. Ik hoop dat ze met iets slims komen zodat ze in de competitie blijven!

[4POX]

RoyK schreef op woensdag 2 december 2020 @ 10:39:
Een leuk artikel @ppl die ik met mijn beperkte kennis over de technische kant redelijk goed kon volgen. Ik vind het erg interessant welke kant het opgaat met Apple en kijk uit uit naar wat er komen gaat. Als deze 4 firestorm cores het AMD en Intel al lastig maken, zonder koeling, wordt ik wel erg nieuwsgierig wat bijvoorbeeld 12 firestorm cores zou kunnen betekenen.

Wel jammer dat AMD en Intel in een lastige hoek zitten. Als 'mensheid' hebben we er ook niets aan als zulke bedrijven vast komen te zitten. Ik hoop dat ze met iets slims komen zodat ze in de competitie blijven!

Kan 1 van hun Snapdragon kopen?

[ppl]

Serieus antwoord: nee want Qualcomm opkopen levert ze een positie op waarin de kans zeer groot is dat mededingingsautoriteiten daar een ferme streep doorheen gaan zetten. Het zou de markt geen goed doen als Intel of AMD Qualcomm zou opkopen.

Bovendien is het trucje wat zowel Qualcomm als Apple toepassen met hun ARM SoCs niet een trucje die je alleen maar bij ARM kunt toepassen. RISC-V en x86 kunnen het net zo goed. Sterker nog, Intel beweegt met haar x86 processoren ook steeds meer die kant op. We hadden ooit een north en south bridge maar dat zit tegenwoordig in de processor. Die processor kreeg ook meer cores (een core was vroeger de gehele cpu) en de gpu kwam er ook bij in. Zo is Intel langzamerhand steeds meer in de processor gaan integreren en daarmee zijn ze nog niet gestopt. Het enige verschil is dat Apple en Qualcomm een fors stuk voorlopen omdat ze heel wat verder zijn gegaan met die integratie. Als er vraag naar is dan komen Intel/AMD ook wel met die dingen, er is nou niet bepaald een doemscenario.

Apple is dan ook niet naar hun eigen silicon geswitcht omdat x86 het niet zou kunnen. De keuze is vooral omdat bij Apple's eigen silicon er nu geen andere partij is die bepaald hoe de SoC eruit komt te zien en er ook geen andere partij is die ze moeten bewegen tot samenwerking op bijv. drivergebied. Ze hebben minder gedoe met IP van anderen waardoor die ander met gesloten binary blobs aan komt zetten (zie bijv. de drivers van de dGPU's in Linux).

[4bit]

Lijkt mij dat Intel en dergelijke ook hun eigen op ARM gebaseerde controllers kunnen maken ipv vast te blijven hangen aan x86.

Misschien dat Nvidia hier ook aan gaat beginnen nu dat ze ARM onder hun armen hebben.

[noobynater]

ppl schreef op donderdag 3 december 2020 @ 14:53:
[...] Zo is Intel langzamerhand steeds meer in de processor gaan integreren en daarmee zijn ze nog niet gestopt. [...]

Een van de coolste (IMO) voorbeelden hiervan is Intel FIVR (Fully Integrated Voltage Regulator), hiermee had Intel de VRM in de CPU geïntegreerd. Super gaaf! De meeste PC enthusiasts waren er echter niet zo blij mee aangezien ze nog meer hitte gingen toevoegen op een plek waar al te veel hitte was (een te hoge heat density) en is daarom verdwenen in de Skylake generatie. Inmiddels is het volgens mij wel weer terug in de Ice Lake generatie maar dat weet ik niet zeker.

[ppl]

4bit schreef op donderdag 3 december 2020 @ 14:53:
Lijkt mij dat Intel en dergelijke ook hun eigen op ARM gebaseerde controllers kunnen maken ipv vast te blijven hangen aan x86.

Waarom zouden ze naar ARM moeten omschakelen? x86 is verder een prima architectuur.

[4bit]

Niets moet. Wil ook niet zeggen dat ze moeten stoppen met X86. Maar ik zou het voor hun toch een slimme zet vinden om ook meer in zetten op ARM. Maar met hun x86 krijgen ze toch maar geen grip op de mobiele wereld en andere kleine units (smartwatches, speakers,...). Zelfs toen ze er hopen geld tegen aan smeten. Het aantal smartphones die ieder jaar verkocht worden is al veelvouden van wat er aan traditionele computers verkocht wordt. Buiten dit jaar zijn de traditionele computers al jaren stagnerend/op retour. En dat zal niet
De laatste jaren was voor zover ik weet hun groei te halen uit de server markt.

[ppl]

Intel speelt al jaren geen rol in die kleine markten waar hele energiezuinige processoren nodig zijn en het haast onoverkomelijk is om allerlei verschillende componenten (zoals met de M1) te gebruiken om nog enigszins goede performance te verkrijgen. Ze hebben het een paar keer geprobeerd maar er is heel moeilijk tussen te komen dus die hoop zullen ze al wel hebben laten varen.

De kracht van Intel zit hem in de workstations, servers en datacentra. De processoren en overige chips die ze daar voor maken vinden gretig aftrek. Daar halen ze al hun winst uit. ARM en processoren zoals de M1 spelen daar een hele andere rol: ze zijn meer de processor die een bepaalde compute unit laat werken dan dat ze de processor zijn waarmee het daadwerkelijke rekenwerk wordt gedaan. Daar zit wel wat beweging in overigens, we hebben inmiddels al een aantal supercomputers waarin ARM processoren voor het daadwerkelijke rekenwerk wordt gebruikt en een supercomputer waarin het de enige processor is.

Het is dus niet ondenkbaar dat ARM en RISC-V die onderkant van de markt waar al die smartwatches, smartphones, tablets, laptops en desktops zitten zullen overnemen terwijl Intel zich verder alleen maar in het hogere segment richt van de datacentra, HPC en noem maar op. Intel verliest hier amper iets.

Btw, over de Thunderbolt poortjes op de M1 is er ook wat meer info: https://eshop.macsales.co...rbolt-on-the-m1-mac-mini/ Lang verhaal kort: ipv 2 poorten op 1 bus heb je nu 1 poort op 1 bus waardoor die ene poort sneller is. Daarnaast is er ook ondersteuning voor Thunderbolt hubs (iets wat op dit moment alleen nog door OWC wordt verkocht) en dat komt natuurlijk mooi uit als die ene poort nu de volle snelheid van de bus heeft.

[ Voor 14% gewijzigd door ppl op 04-12-2020 17:30 ]

[Femme]

4POX schreef op donderdag 3 december 2020 @ 14:18:
[...]

Kan 1 van hun Snapdragon kopen?

Qualcomm gebruikt voor de cpu in de Snapdragon standaard designs van ARM in combinatie met een eigen gpu en DSP/neural processing unit. De cpu designs van ARM zijn niet snel genoeg om te kunnen concurreren met high-end x86 desktop cpu's en bovendien zullen Intel en AMD de cpu zelf willen ontwerpen om zich te kunnen onderscheiden. De gpu kunnen ze ook beter zelf doen.

Voor Intel en AMD is het logischer om een architectuurlicentie te nemen om zelf designs te maken op basis van de ARM-instructieset. Het is niet makkelijk om daar een commercieel succes van te maken. In tegenstelling tot Apple leveren Intel en AMD geen eindproduct maar slechts één van de bouwstenen op basis waarvan systeembouwers en softwareboeren een oplossing leveren.

Zowel Intel als AMD zijn overigens bekend met ARM. Zo heeft AMD een paar jaar geleden de Opteron A-series uitgebracht gebaseerd op ARM Cortex A57 cores en Intel heeft na de overname van de StrongARM-divisie van DEC in 1998 een tijdje ARM-processors gemaakt voor pda's en embedded hardware. Tweakers die al wat langer meelopen kunnen zich herinneren dat er Intel PXA-processors in HP pda's uit het begin van het millennium zaten. In 2006, vlak voordat smartphones een ding werden, schoof Intel de XScale-groep door naar Marvell. We weten allemaal hoe vreselijk succesvol Intel sindsdien is geweest in de mobiele markt . Intel heeft overigen nog steeds een ARM architectuurlicentie volgens Wikipedia.

ppl schreef op donderdag 3 december 2020 @ 14:53:

Bovendien is het trucje wat zowel Qualcomm als Apple toepassen met hun ARM SoCs niet een trucje die je alleen maar bij ARM kunt toepassen. RISC-V en x86 kunnen het net zo goed. Sterker nog, Intel beweegt met haar x86 processoren ook steeds meer die kant op. We hadden ooit een north en south bridge maar dat zit tegenwoordig in de processor. Die processor kreeg ook meer cores (een core was vroeger de gehele cpu) en de gpu kwam er ook bij in. Zo is Intel langzamerhand steeds meer in de processor gaan integreren en daarmee zijn ze nog niet gestopt. Het enige verschil is dat Apple en Qualcomm een fors stuk voorlopen omdat ze heel wat verder zijn gegaan met die integratie. Als er vraag naar is dan komen Intel/AMD ook wel met die dingen, er is nou niet bepaald een doemscenario.

De uitstekende performance van de M1 is enerzijds te danken aan de heterogene architectuur waarbij er dedicated compute units zijn voor graphics, machine learning/AI, video codecs en beeldbewerking. Intel en AMD kunnen dat ook toepassen, hoewel de softwareintegratie moeilijker is als je niet van begin tot eind controle hebt over je hardware- en softwareplatform.

De extreem goede single core performance van de M1 is mede te danken aan de zeer brede execution pipeline en superieure out-of-order execution. Erik Engheim stelt in zijn post op Medium dat ARM / RISC hier een wezenlijk voordeel heeft ten opzichte van x86 / CISC vanwege de eenvoudiger instructieset. Voor Intel en AMD is het moeilijker om meer instructielevel paralellisme door middel van out-of-order-execution te verkrijgen. Het decoderen, analyseren en herschikken van instructies met een variabele lengte is veel complexer dan bij de simpeler ARM-instructies met vaste grootte:

Why can’t Intel and AMD add more instruction decoders?
This is where we finally see the revenge of RISC, and where the fact that the M1 Firestorm core has an ARM RISC architecture begins to matter. You see, for x86 an instruction can be anywhere from 1–15 bytes long. On a RISC chip instructions are fixed size. Why is that relevant in this case?

Because splitting up a stream of bytes into instructions to feed into eight different decoders in parallel becomes trivial if every instruction has the same length. However, on an x86 CPU, the decoders have no clue where the next instruction starts. It has to actually analyze each instruction in order to see how long it is.

The brute force way Intel and AMD deal with this is by simply attempting to decode instructions at every possible starting point. That means we have to deal with lots of wrong guesses and mistakes which has to be discarded. This creates such a convoluted and complicated decoder stage that it is really hard to add more decoders. But for Apple, it is trivial in comparison to keep adding more. In fact, adding more causes so many other problems that four decoders according to AMD itself is basically an upper limit for how far they can go.

This is what allows the M1 Firestorm cores to essentially process twice as many instructions as AMD and Intel CPUs at the same clock frequency.

Met bruut geweld (en veel energieverbruik) zijn Intel en AMD tot nu wel in staat geweest om veel performance uit een gemankeerde instructieset te halen maar het lijkt er wel op dat er grenzen zitten aan de complexiteit die ze kunnen handlen, zeker nu ook efficiency steeds belangrijker wordt. Een Ryzen 5000 is qua single core performance in een aantal benchmarks nog wel sneller dan de M1 maar alleen maar omdat het ding op een veel hogere kloksnelheid (5,0 vs 3,2GHz) draait met alle nadelen vandien ten aanzien van energieverbruik en warmteontwikkeling.

ppl schreef op vrijdag 4 december 2020 @ 14:25:
Intel speelt al jaren geen rol in die kleine markten waar hele energiezuinige processoren nodig zijn en het haast onoverkomelijk is om allerlei verschillende componenten (zoals met de M1) te gebruiken om nog enigszins goede performance te verkrijgen. Ze hebben het een paar keer geprobeerd maar er is heel moeilijk tussen te komen dus die hoop zullen ze al wel hebben laten varen.

De markt voor energiezuinige SoCs is bepaald niet klein. In aantallen in ieder geval fors groter dan die van desktop en server cpu's. Arm zit in alles van smartphones, tablets en mediaspelers tot aan netwerkapparatuur en auto's. Het falen van Intel om een rol van betekenis te spelen in die markten zorgt er nu wel voor dat ze dik in de problemen gaan komen.

Het is dus niet ondenkbaar dat ARM en RISC-V die onderkant van de markt waar al die smartwatches, smartphones, tablets, laptops en desktops zitten zullen overnemen terwijl Intel zich verder alleen maar in het hogere segment richt van de datacentra, HPC en noem maar op. Intel verliest hier amper iets.

Persoonlijk denk ik dat de servermarkt er eerder aangaat voor Intel dan desktops. Al die cloudpartijen zoals Amazon en Google zijn hard op zoek naar oplossingen om het energieverbruik van hun datacentra terug te dringen en laat efficiency nou het speerpunt zijn van ARM. Cpu's zoals de Graviton2 hebben al een degelijke multi-threaded performance. Single threaded prestaties moeten nog wat beter en Apple bewijst dat het kan. Softwarematig is het ook minder een issue omdat Linux al prima draait op ARM en veel open source software ook voor ARM beschikbaar is. Tot nu toe ontbrak het nog aan goede desktopmachines om native ARM development op te doen, dat gaat Apple makkelijker maken met Linux in een VM.

[robbinonline]

UnitedJunk schreef op zaterdag 28 november 2020 @ 17:16:
[...]


Thanks voor de tip. Ik heb inderdaad wat apps die ik graag op mijn mac wil draaien maar waarvan de developer deze heeft uitgeschakeld voor universal downloads.

Top kijken of ik op deze manier de formule 1 apps kan installeren. .

[ppl]

Femme schreef op vrijdag 4 december 2020 @ 23:42:
De markt voor energiezuinige SoCs is bepaald niet klein. In aantallen in ieder geval fors groter dan die van desktop en server cpu's. Arm zit in alles van smartphones, tablets en mediaspelers tot aan netwerkapparatuur en auto's. Het falen van Intel om een rol van betekenis te spelen in die markten zorgt er nu wel voor dat ze dik in de problemen gaan komen.

Ah, de wel bekende en veel gemaakte denkfout dat grootte iets zegt over inkomsten. Grootte van een markt zegt alleen maar iets over de grootte, niet over hoeveel geld er te verdienen is. Er zijn dan ook zat kleine markten waar voor diverse bedrijven veel meer geld te halen valt dan de grote markt van bijv. de gemiddelde consument. Bij fotografie is fullframe een hele grote markt met als gevolg dat iedereen zich daar op stort. Fujifilm doet dat bewust niet en richt zich op een maatje kleiner en een maatje groter dan fullframe. In beide maatjes zijn er vrijwel geen spelers. Gevolg is nu wel dat ze een hele stevige positie hebben weten in te nemen. Leica zit ook in zo'n niche markt, verkoopt heel weinig tov de rest maar zit itt een Nikon niet in zwaar weer. Uiteindelijk is het meer van belang hoeveel geld je ergens aan kunt verdienen dan de grootte van de markt. Dat gaat kennelijk voor Intel dus ook op: er valt in de workstation/server/data centre markt veel meer te verdienen ook al is ie kleiner dan

Als je kijkt waar Intel zich op richt dan is dat heel veel onderzoek in diverse gebieden. Daarover hebben we hier op de frontpage ook al een nieuwsartikel gehad: nieuws: Intel toont vorderingen met fotonica, quantumchips en neuromorfische ...
Er zijn lang niet zoveel bedrijven op dit vlak met dat soort zaken bezig. Intel doet dus wat je als ondernemer behoort te doen: continu om je heen blijven kijken en zoeken naar nieuwe dingen waar je geld aan kunt verdienen.

Het bericht maakt ook korte metten met een ander veel gemaakte denkfout: denken dat het alleen maar om CPU's draait. De markt voor workstations/servers/data centra bestaat uit meer dan alleen maar CPU's. Men moet hier vooral niet vergeten dat Intel voor een chip-fabrikant is en niet een x86 cpu-fabrikant. Ze ontwerpen en produceren dan ook allerlei chips. Daarbij doen ze ook de nodige overnames en dan krijg je dingen als dit: Amazon AWS Announces EC2 Intel Habana Gaudi Instances. Het is jammer dat we vrij weinig van dit soort zaken op de tweakers.net frontpage kunnen vinden.

Persoonlijk denk ik dat de servermarkt er eerder aangaat voor Intel dan desktops. Al die cloudpartijen zoals Amazon en Google zijn hard op zoek naar oplossingen om het energieverbruik van hun datacentra terug te dringen en laat efficiency nou het speerpunt zijn van ARM.

Daarbij zie je ook dat die partijen x86 binnen boord willen houden en er ook nog meer dingen spelen dan alleen maar CPU's. Als je efficiency wil hebben dan zul je naar meer zaken moeten gaan kijken natuurlijk. Koeling speelt namelijk ook een hele grote rol als het op stroomgebruik aankomt (en de daarbij behorende milieudiscussie). Daarin zijn inmiddels ook veel efficiëntere systemen te verkrijgen.

Het was alleen niet wat ik bedoelde. Waar dit hele M1 verhaal zich afspeelt is in een markt waarin Intel zich niet tot nauwelijks bevindt.

Tot nu toe ontbrak het nog aan goede desktopmachines om native ARM development op te doen, dat gaat Apple makkelijker maken met Linux in een VM.

Aangezien macOS nog steeds UNIXv3 certified is hoeft dat niet eens in een vm. Bovendien zijn heel veel ontwikkelaars al lang en breed bezig met specifieke ARM ontwikkelmachines en al die Raspberry Pi-achtige SBC bordjes. Daar wordt van alles en nog wat mee gebouwd tot aan meetapparatuur dat metingen in onze atmosfeer verricht aan toe. Zelfs VMware is nu bezig om ESXi naar de Raspberry Pi te brengen. Omdat er nu echter nog heel veel x86 is denk ik eerlijk gezegd niet dat het gewone ontwikkelwerk nu ineens heel erg ARM gaat worden, eerder multi-arch. Kortom, wat je hier zegt is absoluut onterechte eer voor Apple. De Raspberry Pi Foundation heeft op dit vlak toch echt veel meer gedaan dan Apple.

Overigens vergeet je hier ook dat x86 al heel lang als ontwikkelplatform wordt gebruikt voor ARM software. Zoals je zelf al aangeeft zit ARM in alles van smartphones, tablets en mediaspelers tot aan netwerkapparatuur en auto's aan toe. Die software die daar op draait zal ongetwijfeld op de normale x86 laptops/desktops zijn gemaakt. Bij het Apple spul is dat zelfs 100% zeker. Wat wordt daar dan makkelijker aan voor een ontwikkelaar? Als we kijken naar iOS spul dan is een MacBook Pro of een Mac mini geen iPhone dus wordt er in een simulator of de echte hardware getest. De architectuur van de Mac veranderd daar helemaal niets aan dus hoezo worden dingen dan makkelijker? De programmeertaal en overige werkwijze veranderd niet.

[ Voor 7% gewijzigd door ppl op 05-12-2020 17:57 ]

[Icelus]

reviews: Apple MacBook Pro M1 - Verhulde revolutie

[Balance]

Lightroom is met versie 4.1 nu ook natively compatible met Apple Silicon. Lightroom Classic lijkt begin 2021 te volgen.

Hier meer over andere Adobe apps.

[Greatsword]

Weet iemand trouwens iets over veiligheid en kwetsbaarheid van native Mac ARM apps?

Zowat iedere INTEL based app is wel gekraakt te vinden, maar zijn de nieuwe apps nu ook een stuk veiliger en moeilijker te kraken?

[Daedalus]

Greatsword schreef op dinsdag 5 januari 2021 @ 16:34:
Weet iemand trouwens iets over veiligheid en kwetsbaarheid van native Mac ARM apps?

Zowat iedere INTEL based app is wel gekraakt te vinden, maar zijn de nieuwe apps nu ook een stuk veiliger en moeilijker te kraken?

Wat bedoel je met gekraakt? Als in: omzeilen van een licentiebeveiliging ("crack")?

[Greatsword]

Daedalus schreef op dinsdag 5 januari 2021 @ 17:16:
[...]
Wat bedoel je met gekraakt? Als in: omzeilen van een licentiebeveiliging ("crack")?

Inderdaad, zijn ze dus veiliger of is het een kwestie van tijd dat deze ook gewoon allemaal gekraakt zijn.

Voorlopig is er nog Rosetta waardoor Intel Based apps gewoon werken, maar kan me voorstellen dat backward compatibiliteit over een paar jaar er uit gaat.

[ppl]

De architectuur maakt hier niets uit, ieder stuk software is vatbaar voor exploits en bugs. Dit soort zaken kun je alleen beperken door goed over het ontwerp van je app en de code na te denken. Bij OpenBSD en NetBSD zijn ze hier nogal strikt in en dat betaald zich ook uit in veilige systemen (wat overigens niet betekent dat ze waterdicht zijn, dat is namelijk onmogelijk).

Houdt er hierbij rekening mee dat ongeacht de architectuur macOS al een geruime tijd gebruik maakt van certificaten voor ontwikkelaars en dat er nu ook zoiets is als notarisation. Beiden moeten geknoei met de software (het toevoegen van spyware, het kraken van software, etc.) zoveel mogelijk tegengaan. Als er iets niet aan certificaat of checksum klopt dan gaat het alarm af.

[1x3xc-12]

Ik lees dat legaal windows draaien via parralels voorlopig niet mogelijk is ivm licentievoorwaarden van microsft. De zogenaamde walled garden idee.

Nu vroeg ik mij af is dit niet op te lossen door de distributie volledig te sluiten?? Stel je kiest in parralels voor windows arm en dan wordt deze geencrypt gedownload vanaf de ms servers. Een virtual machine waar ms arm op draait wordt daarnaast ook geencrypt zodat er geen kans op verspreiding is.

Op die manier houdt microsoft zijn walled garden en kan het toch worden aangeboden.

[ppl]

Ik weet dat het vandaag de dag helemaal in is om overal tegen aan te schoppen en te kust en te keur mensen en instellingen van allerlei zaken valselijk te beschuldigen maar het slaat echt nergens op.

Het verhaal is simpel en onschuldig. Er zijn gewoonweg niet veel arm32/arm64 apparaten waar Windows 10 op kan of waar men Windows 10 op wil hebben. Op dit moment zijn dat zo'n beetje de Surface Pro X van Microsoft en de M1 Macs. De enige Windows 10 die op arm32/arm64 draait is de versie van de Surface Pro X en die wordt niet aan de gewone burger aangeboden maar aan OEM's. Er is wel een test versie die je kunt gebruiken en daar wordt nu gretig gebruik van gemaakt. Deze versie is niet onbeperkt te gebruiken. Dus je hebt de keuze uit veel geld neertellen voor zo'n OEM licentie of die test versie gebruiken.

M.a.w. het is een simpele kwestie van vraag en aanbod. De vraag is er vrijwel niet dus is er ook geen aanbod. Wellicht dat dit over een half jaar of jaar anders is. Het is uiteindelijk aan Microsoft om te bepalen of het winstgevend is om losse Windows 10 arm versies te gaan verkopen aan de gewone burger.

Overigens hamert Microsoft er op dat ze geen walled garden hebben en ook niet willen hebben.

[1x3xc-12]

ppl schreef op vrijdag 19 februari 2021 @ 21:19:
Ik weet dat het vandaag de dag helemaal in is om overal tegen aan te schoppen en te kust en te keur mensen en instellingen van allerlei zaken valselijk te beschuldigen maar het slaat echt nergens op.

Het verhaal is simpel en onschuldig. Er zijn gewoonweg niet veel arm32/arm64 apparaten waar Windows 10 op kan of waar men Windows 10 op wil hebben. Op dit moment zijn dat zo'n beetje de Surface Pro X van Microsoft en de M1 Macs. De enige Windows 10 die op arm32/arm64 draait is de versie van de Surface Pro X en die wordt niet aan de gewone burger aangeboden maar aan OEM's. Er is wel een test versie die je kunt gebruiken en daar wordt nu gretig gebruik van gemaakt. Deze versie is niet onbeperkt te gebruiken. Dus je hebt de keuze uit veel geld neertellen voor zo'n OEM licentie of die test versie gebruiken.

M.a.w. het is een simpele kwestie van vraag en aanbod. De vraag is er vrijwel niet dus is er ook geen aanbod. Wellicht dat dit over een half jaar of jaar anders is. Het is uiteindelijk aan Microsoft om te bepalen of het winstgevend is om losse Windows 10 arm versies te gaan verkopen aan de gewone burger.

Overigens hamert Microsoft er op dat ze geen walled garden hebben en ook niet willen hebben.

Onzin MS levert ze alleen aan OEMS omdat ze niet willen dat windows 10 arm vrij vekrijgbaar is, zoals zijn x64 broertje. Het begin van de walled garden.

Het zou dus logisch zijn om oplossingen te bedenken die daarin meegaan. Denken dat windows 10 arm ooit vrij gereleasd wordt is vrij naief.

[ppl]

Het heeft weinig zin om over dingen te praten als je al niet eens weet wat een walled garden is. Een walled garden heeft namelijk niets met de licentie van het OS te maken want het gaat alleen over welke apps je binnen dat OS kunt installeren en via welke weg (oftewel, het gaat om app stores).

Als je graag een walled garden wil hebben om mensen geld af te troggelen dan zorg je er voor dat je OS door iedereen gekocht kan worden

Dus nee, niks walled garden, gewoon vraag en aanbod.

[Icelus]

Real-World Test: Photoshop for Apple Silicon is Really, Really Fast
https://petapixel.com/202...ilicon-is-a-game-changer/

Keep in mind that both the 13-inch MacBook Pro and the Dell XPS 17 boast a full 32GB of RAM to the Mac mini’s 16GB. The XPS 17 is also running a 10th Gen, 8-core Intel Core i9-10875H alongside a GeForce RTX 2060 Max-Q GPU with 6GB of VRAM. Finally, both the 13-inch Intel MacBook Pro ($3,000) and the Dell XPS 17 ($3,000) that we tested cost a whole lot more than the fully-loaded M1 Mac mini ($1,700) used for this comparison.

[ Voor 46% gewijzigd door Icelus op 12-03-2021 19:01 ]

[4POX]

Ik zit met een gedachte.

De iPad Pro zou helemaal niet de M1 kregen.

De iPad Pro heeft de M1 processor gekregen omdat door de wereldwijde chips tekorten het voor Apple makkelijker was om een nieuwe iPad rond de M1 te ontwerpen dan de opdracht te geven een nieuwe A15 lijn te starten. Er is een stabiele productie van M1 chips dus waarom die niet gebruiken.

Nu heeft Apple wel een soort van voorrang en is capaciteit jaren geleden al gereserveerd.

Wat zijn jullie ideeën hierover?

[oohh]

4POX schreef op zondag 30 mei 2021 @ 14:45:
Ik zit met een gedachte.

De iPad Pro zou helemaal niet de M1 kregen.

De iPad Pro heeft de M1 processor gekregen omdat door de wereldwijde chips tekorten het voor Apple makkelijker was om een nieuwe iPad rond de M1 te ontwerpen dan de opdracht te geven een nieuwe A15 lijn te starten. Er is een stabiele productie van M1 chips dus waarom die niet gebruiken.

Nu heeft Apple wel een soort van voorrang en is capaciteit jaren geleden al gereserveerd.

Wat zijn jullie ideeën hierover?

Interessante gedachte.

Je zegt zelf al dat dit soort dingen door Apple en TSMC (jaren) vooruit gepland worden. Ik ga hier in mee, maar denk daarom ook dat het geen toeval is dat men de M1 processor voor de iPad Pro gebruikt.

Het was overigens sowieso te vroeg om een A15 te presenteren, dat is in het verleden alleen in September met de introductie van de iPhone gebeurd. Daarna kwam er later in het jaar of het daaropvolgende jaar pas een aangepaste versie van de A-processor voor de iPad.

Ik denk dat alle iPad Pro’s vanaf nu een M-processor krijgen, om deze productlijn te onderscheiden van de iPads die gericht zijn op de doorsnee consument.

[Delerium]

4POX schreef op zondag 30 mei 2021 @ 14:45:
Ik zit met een gedachte.

De iPad Pro zou helemaal niet de M1 kregen.

De iPad Pro heeft de M1 processor gekregen omdat door de wereldwijde chips tekorten het voor Apple makkelijker was om een nieuwe iPad rond de M1 te ontwerpen dan de opdracht te geven een nieuwe A15 lijn te starten. Er is een stabiele productie van M1 chips dus waarom die niet gebruiken.

Nu heeft Apple wel een soort van voorrang en is capaciteit jaren geleden al gereserveerd.

Wat zijn jullie ideeën hierover?

Mijn idee is dat de iPad Pro een A14X zou hebben gekregen welke in alle praktische zaken een M1 is. Het enige wat een MBP onderscheid van de iPadPro qua SoC is de Thunderbolt aansluiting.. en die zit dus wellicht om die reden ook in de iPadPro. Volgens mij klopt de eerste aanname niet geheel, want wat er in de iPad zou komen leek dermate veel op een M1 dat het achteraf logisch was dat Apple geen nieuwe CP's zou ontwikkelen.

Geheel los daarvan staat het ontwikkelen van de A15. Deze SoC wordt voor nieuwe generaties bedoeld met nieuwe trucjes om verbruik te laten zaken of performance te verbeteren (of allebei). Hierdoor zal de iPhone 13 met een A15 qua single-core performance wederom een stapje vooruit maken en kan Apple voor multicore apparaten een A15X of een M2 (zelfde beest) uitrollen.

Mijn verwachting is dat nu het volgende: de A14 is een 2+4 (power+zuinig) en de M1 is een 4+4 Setup. Een A15 zal dan een 2+4 worden (nieuwe cores) en de M2 zal dan een 8+2 setup worden. Deze M2 zal dan in nieuwe iMacs gestopt worden en de hogere MBP's, terwijl daarnaast de M1 blijft gebruikt worden voor de Air's en de Pro's. Eventuele M3's (16+2 of zo) is alleen maar meer van hetzelfde qua coregebruik, zodat de de A15-lijn alleen maar bruikbaar blijft voor deftige single-core modellen.
Ik verwacht dus eigenlijk dat de M1 qua gebruik in de Air en iPad Pro nog zeker 2 of 3 jaar zal plaatsvinden. De performance is dermate dat Apple de chips nog jaren kan blijven gebruiken in wat in feite low-end performance apparaten zijn.

Qua capaciteit: Tim Cook heeft Apple grootgemaakt door zijn unieke vaardigheid toe te passen: verticale integratie en supply-lines. Juist de vingerafdrukken van Cook maken dat Apple wellicht het minste last zal hebben van chiptekorten. De combinatie investeringen, duidelijkheid en bonussen die Apple al jaren aan leveranciers geeft maakt dat ze een klant zijn die bedrijven niet graag verliezen. TSMC voorop.

[robcoenen]

Op basis van de meest recente geruchten van bronnen waaronder Mark Gurman (Bloomberg):



Herfst '21
MacBook Pro 14-inch en 16-inch (M1X)
Mac Mini (M1X)

Zomer '22
MacBook Air (M1X)

Herfst '22
30 - 32 inch iMac Pro (M2X)
Mac Pro (M2X of hoger)

* Waarvan allen een gewijzigd design krijgen

[ Voor 3% gewijzigd door robcoenen op 03-08-2021 15:54 ]

[4POX]

robcoenen schreef op dinsdag 3 augustus 2021 @ 15:53:
Op basis van de meest recente geruchten van bronnen waaronder Mark Gurman (Bloomberg):

[Afbeelding]

Herfst '21
MacBook Pro 14-inch en 16-inch (M1X)
Mac Mini (M1X)

Zomer '22
MacBook Air (M1X)

Herfst '22
30 - 32 inch iMac Pro (M2X)
Mac Pro (M2X of hoger)

* Waarvan allen een gewijzigd design krijgen

Dus de AIR gaat dezelfde CPU krijgen als de (dikke) PRO modellen. IMO lijkt dit sterk.

Ik vind het andere verhaal wat ik lees beter. M1 voor de instap modellen. M1X voor de professionele modellen.

Volgend jaar wordt het de M2 voor de instap modellen. En de M2X voor de Pro modellen.

[robcoenen]

4POX schreef op dinsdag 3 augustus 2021 @ 19:24:
[...]


Dus de AIR gaat dezelfde CPU krijgen als de (dikke) PRO modellen. IMO lijkt dit sterk.

Ik vind het andere verhaal wat ik lees beter. M1 voor de instap modellen. M1X voor de professionele modellen.

Volgend jaar wordt het de M2 voor de instap modellen. En de M2X voor de Pro modellen.

Wellicht zowel een M1 als M1X model van de Air met daarin de prijsdifferentiatie (incl. bijv. op opslag, RAM etc.)

[PrimusIP]

Ik kan het me beide wel goed voorstellen. En ik kan me zelfs bij Apple voorstellen dat de cpu praktisch dezelfde is maar ze een andere letter aan toevoegen om het zo meer "pro" te laten klinken.

[4bit]

Oftewel upgraden ze de pro wat sneller en houden ze de Air en dergelijke op 1 of zelfs 2 generaties ouder.

[Riptide]

robcoenen schreef op dinsdag 3 augustus 2021 @ 15:53:
Op basis van de meest recente geruchten van bronnen waaronder Mark Gurman (Bloomberg):

[Afbeelding]

Herfst '21
MacBook Pro 14-inch en 16-inch (M1X)
Mac Mini (M1X)

Zomer '22
MacBook Air (M1X)

Herfst '22
30 - 32 inch iMac Pro (M2X)
Mac Pro (M2X of hoger)

* Waarvan allen een gewijzigd design krijgen

OK thnx voor de info. Zag al zoiets voorbij komen op youtube. Maar balen zeg als de grote iMac zolaat volgend jaar wordt gereleased Ik zit met smart te wachten op de grotere variant ivm mijn werk! En een intel bak halen is zonde... bah

[ Voor 4% gewijzigd door Riptide op 04-08-2021 16:52 ]

[robcoenen]

Riptide schreef op woensdag 4 augustus 2021 @ 16:51:
[...]


OK thnx voor de info. Zag al zoiets voorbij komen op youtube. Maar balen zeg als de grote iMac zolaat volgend jaar wordt gereleased Ik zit met smart te wachten op de grotere variant ivm mijn werk! En een intel bak halen is zonde... bah

Ik denk i.i.g. wel dat de M1(X) het wachten waard is, zeker in combinatie met een eventueel redesign.

[Riptide]

robcoenen schreef op woensdag 4 augustus 2021 @ 17:37:
[...]
Ik denk i.i.g. wel dat de M1(X) het wachten waard is, zeker in combinatie met een eventueel redesign.

Ja inderdaad sowieso een veel betere machine in alle opzichten gezien de huidige ontwikkelingen bij apple. Maar man o man wat duurt het lang. Mijn iMac is echt oud aan het worden voor het werk die ik moet doen.
Uiteindelijk een luxe probleem hoor.

[4POX]

Op mijn rondje luisterde ik naar ATP podcast. 1 van de heren had de theorie dat de high end Mac Pro de komende vijf jaren bij Intel blijft.

Dit klinkt in mijn oren erg aannemelijk. De Intel XEON is een beest. Het ontwerp en ontwikkeling van een Apple silicon voor alleen de HIGHEND Pro machines is een grote investering. Die die is erg groot.

[ Voor 5% gewijzigd door 4POX op 13-08-2021 09:57 . Reden: typo en aanvulling ]

[PrimusIP]

Ik meen dat ze ook wel de gedachte hadden dat in begin er naast de Intel een Apple Silicon lijn komt. Ik verwacht dat zelf ook.

Ik denk dat het ook er van af gaat hangen of ze andere extra GPU’s op die ARM Mac Pro ondersteunen.