|
Beeldschermen
Sites van bekendste fabrikanten
Adi | AOC | Belinea | Benq | CTX | Eizo | Hansol | Hyundai | IIyama | LG | LiteON | NEC | Philips | Samsung | Sony | ViewsonicBeeldkanonnen terminologie
ConvergentieEen witte lijn op het beeldscherm bestaat uit drie gekleurde lijnen: rood, groen en blauw. Bij een perfecte convergentie vallen deze lijnen precies over elkaar, en heb je een strakke witte lijn. Dit stelt echter nogal wat eisen aan het hoogspanningscircuit van de monitor: vooral in hoge resoluties is het moeilijk precies de goede pixels op het beeldscherm op te laten lichten. Misconvergentie komt daarom vooral voor aan de randen van het scherm. Veel misconvergentie maakt het beeld onscherp en onrustig.
Dot pitch
Uitgedrukt in milimeters geeft dit getal aan hoe dicht de gaten van het schaduwmasker bij elkaar staan. Hoe dichter de gaten bij elkaar staan, hoe kleiner de dot pitch en hoe scherper het beeld. Let hier goed op bij het uizoeken van een nieuwe monitor, dit is een belangrijk aspect.
Interlacing
Proces waarmee sommige videokaarten de lijnen van elk veld om-en-om bestrijken, eerst de oneven en daarna de even lijnen. Met interlacing kan de adapter hogere resoluties maken, maar door het vervagen van de kleuren tussen de twee stappen kan het beeld gaan flikkeren. Non-interlaced monitoren slaan geen lijnen over en geven het beste beeld.
Moiré
Moiré komt op alle kleuren-CRT-monitoren voor en is vooral zichtbaar bij fijne rasterpatronen. Het treedt vooral op wanneer de gebruikte resolutie veel groter is dan de resolutie van het "shadow mask" (normaal) of de "aperture grill" (Trinitron) in de monitor. Deze onderdelen zitten tussen elektronenkanon en scherm en zorgen ervoor dat de elektronen steeds op (ongeveer) dezelfde plek op het scherm terechtkomen.
Veel moiré zorgt voor een onrustig beeld en het onscherp weergeven van kleuren en lijnen. Bij ernstige moiré trekken golven over het beeld, vooral in de hoeken. Bij geringe moiré zijn op sommige plaatsen licht gekromde lijnen te zien en is het beeld wat onrustig. Moiré kan altijd weggewerkt worden door de resolutie te verlagen.
Zware moiré duidt op het gebruik van minder hoogwaardige techniek op een te hoge resolutie: dit is bijvoorbeeld het geval bij 19" monitoren die aangepaste 17" techniek gebruiken.
Pixel
Afkorting van picture element. De lichtpunten (dots) waaruit het beeld op het beeldscherm bestaat.
Refresh-rate (verversings-frequentie)
De frequentie waarmee het beeld wordt ververst. Een normale refresh-rate van 60 Hz betekent dat het scherm ongeveer 60 keer per seconde wordt opgebouwd. De meeste mensen krijgen last van hun ogen bij 60Hz, en vinden 75 Hz of zelfs 85 Hz prettiger. Veel hoger dan 85 Hz is vrij zinloos om te gebruiken, omdat je ogen het verschil dan niet meer kunnen waarnemen.
Resolutie
Het aantal pixels in horizontale en verticale richting waaruit een beeld bestaat. Het aantal pixels dat een beeldscherm kan weergeven, bepaalt de schermresolutie van de monitor.
Schaduwmasker
Metalen plaat tussen de elektronenkanonnen en het beeldscherm. De elektronenkanonnen schieten elektronenbundels door gaten in het schaduwmasker om deze met hun doel op de binnenkant van het beeldscherm uit te lijnen.
Er staan allemaal rare vlekken in mijn beeld; hoe krijg ik die weg?
Heb je toevallig magneten in de buurt liggen? De meeste niet-PC speakersets hebben geen afgeschermde magneten, waardoor het beeld vervormt of verkleurt.Ok, magneten zijn weg, maar de vlekken nog niet.
Duik dan even het menu van je monitor in, of klap het knoppenklepje open en ga op zoek naar de Degauss-functie. Die zorgt ervoor dat je hele buis gedemagnetiseerd wordt. Het beeld zal even trillen, en soms hoor je ook een raar geluid.
Als de vlekken dan nog niet weg zijn is er iets structureel mis, en kun je beter even contact opnemen met de leverancier of de fabrikant.
Hoe kan ik de meest gangbare eigenschappen van een monitor testen?
Dit kun je heel makkelijk doen door dit testprogramma te downloaden en te runnen. Het past op een diskette, dus dit zou je ook makkelijk naar een winkel mee kunnen nemen. Je kunt er op een eenvoudige wijze zaken als convergentie, moiré en resoluties mee testen.Andere handige monitor bench-/testprogramma's naast bovengenoemde Nokia Monitor Tester: DisplayMate, PixPeran en Passmark Monitor Test (tip: http://www.softonic.com/ie/30650/Monitor_Test_Screens en http://www.benchmarkhq.ru/english.html?/be_monitor.html).
Mijn monitor is kapot, kan ik 'm zelf repareren?
Als je niet technisch aangelegd bent, is dit niet aan te raden. In dat geval kun je toch het beste contact opnemen met je leverancier. Met een beetje geluk heb je nog garantie. Wil je wel zelf aan de slag, dan kun je hier een goede hulp aan hebben. Ook voor andere technische wetenswaardigheden omtrent monitoren kun je hier goed terecht.Whaa! Een grote vingerafdruk op de coating van mijn nagelnieuwe monitor!
Bijna elke fabrikant raadt een andere manier van schoonmaken aan. Om er even twee te noemen:Sony raadt haar gebruikers aan om de monitor met een zachte warm-vochtige doek te reinigen zonder schoonmaakmiddel. (wel eerst ff uitzetten natuurlijk, en niet teveel wate, anders krijg je hetzelfde effect als met Glassex)
iiyama raadt Screen 99 aan, in combinatie met een zachte doek of tissues. Dit is in spuitbus te koop bij bijna elke elektronicaonderdelenwinkel en is coatingvriendelijk.
Gebruik in ieder geval geen Glassex; dat geleidt als de neten; het is vrij agressief (coating!), en het risico bestaat dat het tussen de kast en de buis sijpelt, waardoor je het risico op kortsluiting krijgt.
Dual Monitor FAQ
In dit topic: Misschien tijd voor een dual monitor FAQ? is enorm veel te vinden over Multimonitor dingen. Het is niet de bedoeling dat daar vragen gesteld worden!Waarom moet ik eigenlijk drivers voor mijn monitor hebben?
Nou.. het moet niet; maar dan weet je besturingssysteem hoever je kan gaan en hoe de monitor optimaal ingesteld kan worden. Heb je een monitor die maar 1024x768@75Hz aankan, en je zet hem op 1600x1200@90Hz, dan gaat in het gunstigste geval alleen je monitor uit.Maar het kan ook gebeuren dat je je monitor om zeep helpt; dus de driver werkt als een soort extra veiligheidje.
Kan je geen drivers voor je monitor vinden dan kan je gewoon drivers van een andere monitor installeren, houd er wel goed rekening mee dat de monitor waar je de drivers van installeert misschien een hogere refreshrate heeft dan jouwe. Controleer dus altijd of je monitor de refreshrates aankan.
Mini-faqje over TFT's
• Wat betekent TFT?TFT staat voor Thin Film Transistor. De naam komt van het dunne folie wat de verspreiding van de achtergrondverlichting regelt. De toevoeging Transistor komt omdat er heel veel transistors in een TFT scherm zitten. Een andere , minder gebruikte naam , is een LCD scherm. Dit staat voor Liquid Crystal Display.
• Wat is nou het voordeel van een TFT scherm tegenover een CRT?
• Met een TFT heb je een enorme hoeveelheid ruimte over. Een klein hoekje in een kamer kan al gauw een computerplek worden. Op bureau's waar eerst een CRT monitor stond heb je nu voldoende ruimte om je armen op het bureablad te leggen.
• Een tft is veel helderder dan een CRT. Dit merk je pas goed als je in een donkere kamer gaat computeren.
• De kleuren zijn veel helderder. De kleuren komen veel beter uit. De kleuren kloppen bij sommige TFT's helaas niet met een CRT.
• Een TFT is veel scherper dan een CRT. Het verschil met een CRT komt echt goed naar boven als je een TFT naast een CRT zet. Wat eens een scherp plaatje leek op de CRT blijkt ineens wazig te zijn.
• Een TFT werkt anders dan een CRT. Een TFT bouwt het scherm met elke refresh niet opnieuw op , maar de TFT verandert alleen de pixels die nodig zijn. Hierdoor zijn flikkeringen niet meer waar te nemen. Wederom is het verschil goed te merken als men de TFT naast een CRT zet. Naast een 60 Hz TFT blijkt een 85 Hz CRT ineens te flikkeren. Ook kan men door het niet flikkeren van het beeldscherm hoofdpijn en moeie ogen voorkomen. Helaas zijn sommige TFT's van lage kwaliteit waardoor de verlichting van de pixels niet constant is en het beeld dus wel knippert.
• Welke nadelen zijn er van een TFT scherm tegenover een CRT?
• Veel TFT's hebben een naar effect als er te snel beeldveranderingen worden gevoerd aan het scherm. Dit uit zich in "Ghosting"
• De kleurechtheid is bij sommige TFT's niet zo goed. Dit kan per TFT verschillen. Als je een TFT wilt kopen die goed de kleuren weergeeft kun je hem het beste vergelijken met een CRT. Deze geven in de regel wel de goede kleuren aan.
• Een TFT werkt het best met de resolutie waarvoor het gemaakt is. En spel spelen of een desktop van een lagere resolutie zal er in de meeste gevallen niet uitzien.
• Gelden er voor TFT's andere beeldgroottes dan voor CRT's?
Nee , in principe niet. Alleen het effectieve formaat is anders. Bij een TFT word bijna alle 17" gebruikt. Bij een CRT zal dit maar 15,3" zijn. Dit komt door de bolling van een CRT en de onbruikbaarheid van de randen.
• DVI of Analoog???
DVI is de zogenaamde digitale input , wat op veel TFT's te vinden is. Het beeld wordt digitaal verzonden. Je hoeft daardoor niets meer in te stellen , want het beeld word dan weergegeven zoals het bedoeld is. Een analoge input is ook op bijna alle TFT's te vinden. Dit is dezelfde ingang die ook op reguliere CRT monitoren ziet. Nadeel is dat het beeld minder scherp kan zijn , kleuren niet 100% kloppen en je zelf dingen moet instellen.
• Gaat een TFT sneller kapot dan een CRT?
Ja en nee. De backlight van een TFT is na een aantal gebruiksuren versleten. Dit valt in werkelijkheid nog wel mee , maar toch is het iets om rekening mee te houden. Een CRT gaat dus zeker langer mee. Alleen gaat een CRT na een aantal gebruiksuren ook minder presteren. De CRT word minder scherp en verslijt dus ook. Verschil met de TFT is dat de TFT niet langzaam verslijt of minder scherp word. De helderheid word ineens enorm minder of hij geeft helemaal geen beeld meer.
• Wat is ghosting?
Dit is wellicht de meest boeiende vraag als je van gamen houd. Ghosting is een soort smeer effect bij snelle bewegingen. Dit komt doordat de pixels niet snel genoeg van kleur veranderen. Zodra dit het geval is zal een pixel te lang op een kleur blijven staan , terwijl hij moet veranderen in een andere kleur. Met normaal gebruik zoals internetten en word zul je dit niet of nauwlijks merken. Pas als er snel beelden elkaar opvolgen zal je dit kunnen merken. De waarde van de omschakeltijd van pixels (ook wel Response time genoemd) word uitgedrukt in Miliseconden oftwel Ms. Dit lijkt erg weinig , maar meestal zijn de monitoren van 25 Ms > niet geschikt om mee te gamen. Bij elke omschakeltijd hoort een aantal frames per seconde welke de TFT kan weergeven voordat er Ghosting optreed: Deel 1000 door de totale Response time (up en down dus) en je hebt het aantal FPS wat de monitor theoretisch zonder ghosting kan weergeven. Een uitkomst van minimaal 40 beeldjes per seconde is dus aan te raden voor games.
Let er wel op dat als je bijvoorbeeld een TFT van bijvoorbeeld 20 Ms hebt het niet automatisch betekent dat het scherm niet meer dan 50 Fps kan weergeven. Hij geeft het daadwerkelijk weer , alleen is deze keer (mits de omschakeltijd <25Ms is) de omschakeltijd te kort om door het menselijk oog waargenomen te worden. Dit is ook iets om rekening mee te houden met een aankoop. Ga niet op de specificaties van de fabrikant af. Het zal niet de eerste keer zijn dat er iemand "opgelicht" word omdat met een 25 Ms scherm toch enorme ghosting optreed. Probeer reviews te lezen en lees ervaringen van anderen met het scherm. Het beste is om zelf de TFT te testen , want de een is gevoeliger voor minimale hoeveelheden ghosting dan de ander.
• Wat betekent contrastverhouding/contrastratio?
De contrastverhouding is een verhoudingsgetal van de helderheid van een pixel ten opzichte van een achtergrond/naburige-pixel. 300:1 is al mooi, maar hoe hoger des te beter. Gemiddelde CRT monitoren zijn meestal 150-200:1 en de betere CRT's halen 300:1. Tegenwoordig is rond 500:1 het mooist.
• Merk ik wat van een lage contrastverhouding?
De kleur zwart is bij veel TFT's niet echt zwart. Meer een soort zwart wat licht naar grijs neigt. Ook de kleur wit kan soms tegenvallen. Die kleur kan soms cremekleurig zijn in plaats van echt wit. Bij de overige kleuren zul je het niet gauw merken.
• Wat zijn kijkhoeken/viewing angles?
Een kijkhoek is de hoek die je maakt zodat de contrastratio nog maar 10:1 is. Door de fabrikant word dat opgemeten en gezien als de hoek waaronder je normaal kunt werken. Echter is een contrastratio van 10:1 eigenlijk te weinig. Vaak zul je dus niet zo'n grote hoek moeten maken. Dit komt doordat de filters van het TFT scherm het licht recht uit het scherm laat schijnen. Hierdoor krijg je minder licht te zien als je een hoek maakt. De helderheid en dus de contrastratio verlaagt dan.
• Wat zijn dode pixels?
Dode pixels zijn pixels die niet meer functioneren. Meestal betreft het niet een pixel maar een subpixel. Dan zal die pixel de kleur niet correct weergeven zodra inbreng van die subpixel nodig is. De hele pixel is pas kapot zodra alle drie subpixels dood zijn. Er zijn ook twee verschillende types dode pixels. De pixel kan continu aan staan , of de pixel kan continu uit staan.
• Wat is de ISO 13406-2 norm?
Dit is de norm voor TFT's zodat ze in verschillende klassen ingedeeld kunnen worden. De klassen worden bepaald door het aantal dode pixels. Onderstaand zal het een en ander wel verduidelijken:
Klasse | # bright-dot pixels | # dark-dot pixels | # defecte subpixels |
I | 0 | 0 | 0 |
II | 2 | 2 | 5 |
III | 5 | 15 | 50 |
IV | 50 | 150 | 500 |
• Wat betekent VESA-standaard?
Zodra een monitor hieraan voldoet kan men die monitor met een VESA standaard ophangen aan de muur. Het is dus een standaard standaard die op meerdere monitors zal passen.
• Wat is MVA en IPS?
MVA staat voor Multi Domain en IPS voor dual domain. Het zijn twee verschillende schermtypen. Het ene merk gebruikt IPS en de ander MVA. MVA ziet er op papier beter uit dan IPS , maar maakt niet alle beloftes waar. Het heeft het voordeel sneller te zijn dan IPS. Voor meer diepgaande info kun je bijvoorbeeld hier kijken
• Waar kan ik mijn TFT testen?
Op monitorsdirect.com staat wel een leuke toolkit. Als je hier klikt ga je er direct naar toe.
• Het scrollen gaat nogal schokkerig?
Dat komt vaker voor en de oplossing is om in "Internet Explorer -> Extra -> Internet-opties->Tabblad Geavanceerd" , vloeiend schuiven gebruiken op te zoeken en dan die uit te vinken. Precies het tegenovergestelde waarvoor het bedoeld is dus
• Waarom hoort er bij een TFT één soort resolutie?
In een TFT zit , in tegenstelling tot een CRT , een vast aantal pixels. Als een scherm 1280x1024 aankan , zullen er ook niet meer dan 1280x1024 pixels inzitten. Het is wel mogelijk om lagere resoluties te draaien. Dit komt door een slimme methode om het beeld van bijvoorbeeld 1024x768 uit te rekken naar 1280x1024. Deze slimme methode heet interpolatie. Deze slimme methode is helaas bij somigge fabrikanten niet erg slim , waardoor het beeld er niet uit ziet zoals het hoort. Bij de meeste fabrikanten ziet dit er wel redelijk uit , maar het word zeker aangeraden altijd de zogenaamde native resolution te draaien.
• Hoe werkt zo'n TFT dan precies?
Het principe van een TFT is hetzelfde als een CRT. Het beeld is opgebouwd uit puntjes , de zogenaamde pixels. Bij een TFT met een native resolution van 1280x1024 zullen dit er 1280 horizontaal en 1024 verticaal zijn. Elke afzonderlijke pixel bestaat weer uit 3 subpixels welke de kleuren Rood Groen en Blauw hebben (RGB). Met deze 3 kleuren is het mogelijk miljoenen kleuren weer te geven. De 3 subpixels liggen dicht bij elkaar zodat je niet kunt zien dat de kleur van één pixel op je beeldscherm in feite 3 kleuren zijn. Maar het probleem ligt bij het verlichten van de pixels.
Een TFT heeft geen electronenkanon zoals een CRT , maar een backlight. Deze backlight verlicht een dunne film welke het licht gelijkmatig verdeelt over het hele scherm , zodat het scherm bovenin niet donkerder is als onder het scherm. De hoeveelheid licht die door een sub-pixel gaat word geregeld door een vloeibaar kristal. In een TFT zitten evenveel kristallen als subpixels. Om kleuren te krijgen moeten subpixels meer kunnen dan aan en uit. Ze moeten kunnen dimmen. Hiervoor is het vloeibaar kristal bedoelt. Het vloeibare kristal krijgt een bepaald voltage van een transistor. Door de verandering van Voltage zal het kristal meer of minder licht doorlaten. Dit licht valt vervolgens op de subpixel , welke het witte licht filtert en dan alleen de kleur rood , groen of blauw overhoud.
Om de algemene helderheid te veranderen van alle pixels word een ander systeem gebruikt: Polarisatiefilters.
Polarisatiefilters zijn twee vlakken die voor de pixels en achter het vloeibaar kristal zitten. Deze zijn 90 graden van elkaar gedraait. Als je er een bepaalde spanning opzet wordt deze draaiing minder en zal de helderheid vergroot worden. Als de draaiing is opgeheven zal de maximale helderheid bereikt zijn. Dit alles kan eventueel wat duidelijker worden met dit plaatje:

Bron: PCworld.com
Met dank aan Eth3r3al voor het maken van de TFT-faq.
Ohnee.. Mijn nieuwe TFT scherm heeft een dooie pixel
Garantie?
Het komt jammer genoeg nog regelmatig voor dat een TFT-scherm 1 of meerdere brakke (sub-) pixels bevat. Hoe het zit met de garantie daarop is erg afhankelijk van het merk en model. Duurdere modellen hebben vaak soepelere garantievoorwaardes dan de basismodellen. Voor informatie over de pixelgarantie kan je het beste even op de site van de betreffende fabrikant kijken, daar staat het altijd wel op. Ook kan je dit als informatiebron gebruiken (Engelstalig), deze is voorzien van zeer veel informatie. Let er wel op dat de informatie in deze tabel van Engelse afkomst is, Nederlandse schermen zouden hiervan kunnen afwijken. Ook zouden de normen inmiddels aangepast kunnen zijn door de fabrikanten.
Anders is het wanneer je zogenaamde ‘0-pixel garantie’ bijkoopt als je de monitor besteld. In dat geval staat niet de fabrikant maar de winkel garant dat je een monitor zonder beeldfouten krijgt. Ook in dit geval zullen er verschillen zijn in de mate van garantie en hoe de monitor omgeruild wordt. Ga de voorwaarden dus altijd na bij de betreffende winkel voor je deze garantie bijkoopt.
Hoe zit het met de grootte van een monitor, hoe wordt alles gemeten?
Bij monitoren wordt de beelddiagonaal gemeten. De hoogte/breedte verhouding is altijd gelijk, dus dan is de beelddiagonaal een logische maat. De diagonaal wordt bijna altijd in inchen uitgedrukt, een inch is 2,54 cm. Vraag me niet waarom het in inchen gedaan wordt, leer er maar mee levenHelp! Ik ben opgelicht, mijn 17" monitor is maar iets meer dan 15"!!
Ja, dat kan ik begrijpen, maar je bent niet opgelicht. Een 17" monitor heeft meestal een effectieve/zichtbare beelddiagonaal van 15,3". Dit heeft te maken met de bolling van de beeldbuis aan de zijkanten en vlak bij de zijkanten is de convergentie vaak zo hoog dat het niet verantwoord is deze te gaan gebruiken.
Bij TFT's wordt je niet 'opgelicht'. Ga dus bij het uitzoeken van een nieuwe monitor niet een 17" CRT met een 17" TFT vergelijken maar met een 15" TFT, dat is heel wat eerlijker
Wat is jullie ervaring met ...?
Je bent op zoek naar een nieuwe monitor of videokaart, anders was je niet bij dit product terecht gekomen. Het is eigenlijk een beetje vreemd dat je dan iemands ervaringen ermee wilt weten als je al zoveel hebt uitgezocht dat je precies bij 1 iets terecht bent gekomen, het is meer een bevestiging of het toch geen miskoop zal zijn. Gebruik dan even de search of google; als er weinig problemen met betrekking tot dit product zijn dan kun je er wel vanuit gaan dat het goed zit.Een ervaring is iets persoonlijks. Een gamer heeft bijvoorbeeld weinig baat bij een ultrascherpe CRT, games zien er zelfs beter uit met een monitor die wat waziger is. Veel mensen zijn tevreden met een 19" die 1280 x1024 redelijk scherp kan weergeven, anderen vinden per se dat 1600x1200 op 100 Hz ultrascherp moet zijn.
Voor monitoren en TFT's is het sowieso raadzaam om het gewoon eens met je eigen ogen te gaan bekijken, smaken verschillen enorm; je smaak is moeilijk hier uit te drukken. Vaak is het ook zo dat mensen gewoon niet beter weten omdat ze het simpelweg niet kennen.
In ervaringentopics zul je altijd zien dat er reacties geplaatst worden als 'neem die monitor, die heb ik ook en draait al jaren perfect' of erger nog 'nvidia rulezzzzzzzzz
Ook topics met de strekking van 'welke van deze 2 is beter' gaan op slot, de specificaties (refreshrates, dot pitch etc) van beide monitoren of videokaarten kun je zelf op zoeken en vergelijken. Welke van de 2 dus voor jou de beste is kan je dan makkelijk zelf bepalen.