Het grote DAB+ digitale radio topic

[Maurits van Baerle]

Digital Audio Broadcasting via DAB+ komt naar Nederland. Op 1 september lanceren de publieke en commerciële omroepen tegelijkertijd op grote schaal hun nieuwe digitale radio uitzendingen.

Er zijn sinds 2005 experimentele uitzendingen in Nederland met de inmiddels verouderde DAB standaard. Maar omdat toen al snel duidelijk werd dat opvolger DAB+ er aan kwam, is het bij experimentele uitrol gebleven. Er wordt op dit moment door de Publieke Omroep in een beperkt deel van het land DAB uitgezonden waarmee zo'n 70% van de bevolking bereikt wordt. De commerciële omroepen zijn op 1 juni 2013 begonnen met de uitrol van hun DAB+ netwerk en zij verwachten bij de officiële lancering op 1 september vrijwel landelijke dekking te hebben.

De grote voordelen van DAB+ boven DAB zijn:

• een grotere efficiëntie en dus meer zenders in dezelfde ruimte bij gelijkblijvende kwaliteit.
• betere foutcorrectie met Reed-Solomon error correction, dezelfde als gebruikt wordt voor CD's, DVD's en Blu-Ray. Hierdoor is de ontvangst binnenshuis beter en komen de storende 'bubbelende' geluidseffecten die DAB heeft bij slechte ontvangst niet meer voor.
• een betere geluidskwaliteit. DAB gebruikt MPEG 1 Layer 2 (MP2) en dat hoor je. DAB+ gebruikt MPEG 4 HE-AAC v2 (ook wel AAC+ genoemd) zoals ook veel gebruikt voor onder meer internet radiostations, Amerikaanse satellietradio (SiriusXM) en digitale televisie.
• veel uitgebreidere datadiensten dan bij DAB mogelijk zijn, bijvoorbeeld om weer- of filekaarten door te sturen.

Op 1 december 2012 heeft de Publieke Omroep het nieuwe DAB zendernetwerk in gebruik genomen ter voorbereiding voor de lancering in september. Het meest opvallende is een nieuwe 8kW DAB zender in Alkmaar en, vreemd genoeg, het uitschakelen van de zender in Mierlo. Tegen deze uitschakeling is een petitie gestart. De Publieke Omroep gaat per 1 september 2013 uitzenden via DAB+ en er zullen nog 14 extra zenders uitgerold worden zodat de NPO verwacht tegen het einde van 2013 landelijke dekking te hebben.

Op 1 juni 2013 heeft Broadcast Partners in opdracht van de de Vereniging van Commerciele Radio (VCR) de eerste zenders aangezet en heeft de VCR de commerciële DAB+ multiplex in gebruik genomen. Tegen 1 september 2013 verwachten zij vrijwel volledige dekking van Nederland te bereiken.

Waarom nu ineens een stroomversnelling?
In veel landen wordt er vaart gezet achter digitalisering van de radiodistributie. Veel huidige FM infrastructuur is in de jaren '80 geplaatst en inmiddels tegen het einde van de economische levensduur. Vervanging is erg duur en levert daarna nog steeds dezelfde beperkte capaciteit door de inefficiënte FM techniek. Met een overschakeling op DAB+ hopen veel landen kosten te besparen en tegelijkertijd het schaarse radio spectrum beter te benutten waardoor in principe honderden stations per land uit kunnen zenden. Noorwegen, het meest voortvarende land in radio digitalisering, is van plan de FM zenders in 2019 uit te schakelen.

Een bijkomend voordeel is dat bij een groter aanbod aan stations, tegen lagere distributiekosten dan FM, de diversiteit aan stations kan toenemen. Er hoeven namelijk geen peperdure vergunningen terug verdiend te worden door het station alleen op de massa luisteraar te richten. In landen als Australië en het Verenigd Koninkrijk waar veel naar DAB wordt geluisterd zitten er inmiddels tientallen niche stations in de digitale ether. Dit zijn veelal stations waarvoor een FM vergunning te duur zou zijn geweest.

De commerciële omroepen in Nederland klagen al jaren dat ze om de zoveel tijd op erg dure FM frequenties moeten bieden en dan soms ook nog de frequentie waar ze veel in hadden geïnvesteerd moeten omruilen voor een ander. Na een mislukt experiment om eenzijdig digitalisering er door te drukken met FMExtra zijn ze blij dat de kogel eindelijk door de kerk is, ook al had het jaren eerder moeten gebeuren volgens Ab Trik en Erik de Zwart.

Aangezien er niet of nauwelijks schaarste zal zijn met DAB+ en consumenten geen frequenties meer hoeven te onthouden -alle stations verschijnen immers gewoon met een naam in het display- leent DAB+ zich goed voor tijdelijke stations. Speciale radiostations voor grote evenementen zoals EK en WK voetbal, Tour de France of Olympische Spelen zijn vrij makkelijk te realiseren.


Wat gaat er de komende maanden gebeuren?
Uiterlijk 1 september moeten de publieke en commerciële omroepen digitale radio uit gaan zenden en daarmee 40% van Nederland bereiken. De commerciëlen gaan sowieso direct in DAB+ uitzenden, de Publieke Omroep (die nu nog in DAB uitzend) gaat begin 2014 ook over op DAB+.

Alle huidige publieke (7) en commerciële stations (9) die nu op FM zitten zullen dan ook in de digitale ether zitten. Waarschijnlijk blijven de publieke 'digital-only' stations Radio 6, Radio Top 2000 en 24nieuws ook in de lucht naast Radio 5 wat wel op AM maar niet op FM zit. De bovenregionale zenders volgen uiterlijk in 2016. Daarnaast hebben alle 9 commerciële FM vergunninghouders een extra slot gekregen om een tweede station uit te zenden. Sommigen zullen waarschijnlijk hun huidige internet-only zender er op zetten, anderen zouden de ruimte kunnen doorverhuren aan andere partijen die nu nog niet in de ether zitten. Misschien blaast Veronica Kink FM wel weer nieuw leven in nu er een goedkopere ether oplossing is.

Op zich is verlenen van twee slots voor de prijs van één aan de commerciëlen erg strategisch geweest. Zo hebben de commerciële stations extra belang bij het slagen van DAB+. Veel hebben toch al content die ze nu alleen via internet distribueren en nu ineens zonder meerkosten de ether in kunnen sturen. De minder vermogende stations kunnen het extra slot doorverhuren aan derden en zo een deel van de kosten van hun vergunning terugverdienen. Voor het ministerie is een prettig gevolg dat er hierdoor niet alleen vanaf dag één al alle grote FM stations ook op DAB+ zitten, er zitten ook 9 ‘digital-only’ stations extra in de digitale ether die niet in de analoge ether zitten. Zo biedt DAB+ meer keuze en is voor de luisteraar direct al een aantrekkelijk alternatief voor FM.

Huidige dekking NPO:

Dekking commerciële omroepen per 1 september:


Wat is er gepland voor de maanden erna?

• De Publieke Omroep streeft naar een landelijke dekking tegen het eind van 2013.
• De nationale commerciële omroepen zijn officieel volgens de vergunning verplicht per 1 september 2013 in ten minste 40% en per 1 september 2015 in ten minste 80% van Nederland geografische dekking gerealiseerd te hebben. Echter hebben zij per 1 september 2013 al vrijwel landelijke dekking bereikt en zullen dus weinig of niets meer hoeven te veranderen.
• De bovenregionale omroepen starten uiterlijk per 1 september 2015 met DAB+. Zij zijn verplicht per 1 januari 2017 een digitale dekking van 80% gerealiseerd te hebben binnen hun toegewezen bovenregionaal gebied.

Wat voor radio's zijn er te koop?
Er zijn vele honderden modellen DAB+ radio's te koop van bekende en onbekende merken. Varierend van pocketradio's van minder dan twee tientjes in de grabbelbak bij de supermarkt tot richting de duizend euro voor high-end hifi modellen en alles er tussenin.



Steeds meer automerken bieden DAB radio's als optie of standaard aan. Voor de aftermarket zijn er een reeks inbouw of opbouw oplossingen.



Sommige bestaande tuners en AV-receivers kunnen worden uitgebreid met een DAB+ module zoals de NAD DB-2 of de Onkyo UP-DT1



Om DAB+ ondersteuning toe te voegen aan computers is er een reeks van insteekkaarten en USB sticks om uit te kiezen.



Waar koop ik een DAB+ radio?
Aangezien DAB in Nederland tot nu toe experimenteel was halen de meeste distributeurs de bestaande DAB+ modellen nog niet naar Nederland. Als 1 september dichterbij komt zal dat wel veranderen, zeker als de gezamenlijke marketingcampagne van de publieken en commerciëlen van start gaat. Tot die tijd zijn online winkels in Duitsland een goed alternatief. In het Verenigd Koninkrijk zijn ook veel DAB radio's te koop maar omdat die nog geen DAB+ uitzendingen hebben is de ondersteuning daarvoor vaak in de firmware uitgeschakeld. In Duitsland is er al wel op grote schaal DAB+ en weet je dus zeker dat het model compatible is met Nederland. Amazon.de, Conrad.de en Mediamarkt.de zijn goede winkels om te beginnen. Zolang er een DAB+ logo of een DAB+ vermelding in de specs staat zit je goed.



Bovendien zullen radiostations waarschijnlijk massaal digitale radio's gaan weggeven als prijs in competities, acties en dergelijke om het grote publiek bekend te maken met DAB+. De Publieke Omroep en de commerciëlen hebben al aangekondigd de handen in één te slaan voor de uitrol en promotie van DAB+.


Ik heb al een digitale radio, wat nu?
Als je DAB radio ouder is dan een jaar of vier heb je waarschijnlijk pech en ondersteunt hij alleen DAB en geen DAB+. Dat betekent dat je tot september de Publieke Omroep kunt ontvangen maar vanaf september waarschijnlijk niets meer. Gelukkig zijn er in Nederland nooit veel DAB radio's verkocht omdat het experimenteel was.

Veel digitale radio's die de afgelopen jaren zijn verkocht ondersteunen hardwarematig wel DAB+ maar hebben het uitgeschakeld in firmware in landen waar DAB+ nog niet in de lucht is. Veel van deze apparaten zijn via een firmware update alsnog voor DAB+ geschikt te maken. Kijk op de site van de fabrikant om een upgrade te downloaden.

Als jouw radio out-of-the-box of na een upgrade DAB+ ondersteunt is het raadzaam om voorlopig af en toe een 'autotune' of 'rescan' uit te voeren. De radio gaat dan het hele spectrum af en zet alle stations in een volgorde in het geheugen. Soms is dat alfabetisch, soms op 'SID' nummer, meestal is dit in te stellen in de radio.
Tot september zul je in grote delen van het land alleen de digitale stations van de Publieke Omroep (Radio 1, Radio 2, 3FM, Radio 4, Radio 5, Radio 6, FunX, Radio Top 2000, 24nieuws) aantreffen en waarschijnlijk af en toe test-uitzendingen. Als je bij een grens woont kun je mogelijk ook Duitse of Belgische digitale zenders ontvangen.

In september is het verstandig nog een keer een autotune uitvoeren om alle nieuwe commerciële stations naast de bestaande stations zien verschijnen in je display. Het hangt er een beetje vanaf hoeveel stations de NPO in eerste instantie uit zal zenden maar in totaal zullen er in september 2013 een kleine 30 stations in de digitale ether te ontvangen zijn. Daar komen dan uiterlijk in 2016 nog regionale en bovenregionale zenders bij. Afhankelijk van het aantal regionale zenders in je omgeving kun je dan tussen de 50 en 80 DAB+ stations uit de lucht halen.


Meer weten over DAB+?
Wohnort houdt ontwikkelingen in DAB en DAB+ zenders over de hele wereld bij en heeft DAB zendertabellen van meer dan 80 landen, van Andorra tot Vietnam.
DigiComparison is de zustersite van Wohnort en biedt een uitgebreid overzicht van verschillende soorten digitale radio ontvangers.
Uiteraard heeft Wikipedia een redelijk onderhouden pagina over Digital Audio Broadcasting.
Het Radio.nl DAB dossier heeft zeer regelmatig DAB nieuws uit de hele wereld.
De actuele situatie, dekkingskaartjes, zenderlocaties, zendvermogens, frequenties etc. van het DAB+ netwerk in Nederland zijn te vinden op Radio en TV in Nederland.

[ Voor 118% gewijzigd door Maurits van Baerle op 17-03-2015 12:07 ]

[Maurits van Baerle]

Eerder deze maand heeft KPN het nieuwe digitale netwerk voor de Publieke Omroep aangezet. De komende maanden zullen er waarschijnlijk test uitzendingen op te vangen zijn, zullen de importeurs beginnen met het naar Nederland halen van DAB+ radio's en zullen de publieke en commerciële omroepen beginnen met hun campagnes om het grote publiek bekend te maken met de lancering op 1 september.

Genoeg redenen om maar eens een groot DAB+ topic te maken waar deze ontwikkelingen bijgehouden kunnen worden.

Overigens, als je in de regio Eindhoven woont of DAB in het algemeen een warm hart toedraagt, teken de petitie tegen het uitschakelen van de zender in Mierlo.

Ik heb deze TS specifiek gemaakt voor mensen die vooruit kijken naar de komende lancering en met DAB+ aan de slag willen. Ik had deze post makkelijk vijf keer zo lang kunnen maken door ook de technologische achtergrond (Single Frequency Networks, Blocks, Protection Levels, Multiplexen, MUSHRA luistertests, zendvermogens etc.) of de besluitvormingsaspecten (voorgeschiedenis, vergunningsmodel, businessmodellen, technologiekeuze etc.) te betrekken. Echter, die discussies zijn al lang gevoerd en afgerond of niet relevant voor wie nu gewoon DAB+ stations wil ontvangen.

Maar, als mensen suggesties hebben of toch nog vragen hebben die in de TS aan bod moeten komen, geef een gil en ik voeg ze toe.

[ Voor 26% gewijzigd door Maurits van Baerle op 26-12-2012 17:24 ]

[strandbal]

Wat ik me afvraag (met gebrek aan testmogelijkheden), hoe gaat DAB om met matig signaal? Mijn FM autoradio gaat ruisen in sommige gevallen. Is DAB ruis net zo irritant als DVB-C ruis? (Blokjes en keiharde tikken in 't signaal)

[Maurits van Baerle]

De oude DAB variant kent een hinderlijk gebubbel als het signaal zwakker wordt. Het is lastig uit te leggen maar Engelsen noemen het 'bubbling mud' en daar heeft het wel iets van weg. Een soort geborrel.

De moderne DAB+ variant (die in Nederland wordt ingevoerd) is ontworpen met de kritiek op het 'bubbling mud' van de oorspronkelijke DAB in het achterhoofd. Er wordt gebruikt gemaakt van een sterke 'digital cliff' zodat storingen merkbaar zijn als stiltes. Het geluid valt dus een fractie van een seconde weg in plaats van geborrel of tikken.

Overigens is het met name in de auto dat mensen duidelijk een verschil merken tussen DAB en FM. In de auto merk je nog wel eens dat meerdere FM zenders tegelijk storen omdat het weerkaatst tussen gebouwen of omdat je in een ander zendgebied rijdt. De zogenaamde multipath storing. Bij DAB wordt het signaal juist sterker als het van meerdere kanten binnen komt en wordt al het signaal dat niet gebruikt kan worden er uit gefilterd.

[Anoniem: 451726]

Eindelijk. Heeft mij altijd verbaasd dat dit in Nederland niet veel eerder gebeurde want de techniek voor DAB bestaat al sinds 1993. Wat dat betreft hebben ze het in de UK echt stukken beter gedaan dan hier. Loop daar een warenhuis binnen en je ziet alleen maar DAB en DAB+ radio's in de meest mooie retro en ook foeilelijke uitvoeringen. In Nederland werd alleen maar krampachtig vastgehouden aan de oude FM-technieken, want ja, je moet een andere radio kopen. Inmiddels is dat achterhaald, bijna iedereen koopt om de paar jaar een nieuwe smartphone of tablet.

Ik heb zelf deze Vita Audio R1 ooit in Engeland gekocht voor onderweg. Speelt zowel FM, DAB als DAB+ en de iPod. Mooi merk, onderdeel van het oude Britse speakermerk Ruark. Ik ben wel benieuwd welke bitrate ze hier gaan toepassen met DAB+, hopelijk gelijk alles op 96kbps.

Je ziet al meer DAB+ radio's in de winkels komen, niet alleen bij de gespecialiseerde shops zoals radiowinkel.nl maar ook bij Hobo. Nu de Mediamarkt nog.

[Maurits van Baerle]

Anoniem: 451726 schreef op donderdag 27 december 2012 @ 10:50:
Eindelijk. Heeft mij altijd verbaasd dat dit in Nederland niet veel eerder gebeurde want de techniek voor DAB bestaat al sinds 1993. Wat dat betreft hebben ze het in de UK echt stukken beter gedaan dan hier. Loop daar een warenhuis binnen en je ziet alleen maar DAB en DAB+ radio's in de meest mooie retro en ook foeilelijke uitvoeringen. In Nederland werd alleen maar krampachtig vastgehouden aan de oude FM-technieken, want ja, je moet een andere radio kopen. Inmiddels is dat achterhaald, bijna iedereen koopt om de paar jaar een nieuwe smartphone of tablet.

Ja en nee. Ik woon zelf in Engeland en digitale radio is hier inderdaad erg groot. Ik zelf luister alleen nog maar DAB, de ontvangst is veel beter dan de brakke FM in London en sommige van m'n favoriete stations zitten niet eens (meer) op FM. Naar verwachting duikt het aandeel FM in 2013 onder de 50% van al het radiogebruik, de rest is digitaal. Dat is voornamelijk DAB, gevolgd door radio via digitale TV en daarna internet. Zodra FM onder 50% duikt gaat de overheid een datum kiezen waarop alle grote landelijke stations (BBC en commerciëlen) van FM verdwijnen en FM alleen nog voor regionale omroepen is. FM wordt hier steeds meer gezien als een lastige kostenpost.

Maar, op zich mogen we blij zijn dat de Nederlandse Tweede Kamer destijds heeft aangedrongen op wachten tot de opvolger van DAB er is. DAB+ is toch wel een forse verbetering ten opzichte van DAB. Het probleem dat Engeland nu heeft is dat er naar schatting meer dan tien miljoen DAB toestellen verkocht zijn die niet DAB+ compatible of upgradable zijn. Engeland kan dus niet makkelijk migreren naar DAB+.

Nu Australië (in 2009), Zwitserland* (in 2010) en Duitsland (in 2011) met hun massale DAB+ uitrol de hete kastanjes uit het vuur hebben gehaald zie je dat meer landen durven te volgen. Het heeft een stortvloed aan nieuwe DAB+ radio’s teweeggebracht en meer landen (waaronder Nederland) overtuigt dat de tijd rijp is.

_{* in Zwitserland waren in Augustus 2012 1 miljoen DAB+ radio’s verkocht. Indrukwekkend veel voor een land met nog geen 8 miljoen inwoners.}

[Nice Guy Eddie]

Ik heb een DAB+ wekkerradio van Philips. Nadeel is dat je nu nog maar 9 zenders hebt. Ik hoop dat het binnenkort wel meer wordt. Hoeveel zenders kunnen er maximaal op de DAB+ uitzenden?

[kroegtijger]

Anoniem: 451726 schreef op donderdag 27 december 2012 @ 10:50:
Eindelijk. Heeft mij altijd verbaasd dat dit in Nederland niet veel eerder gebeurde want de techniek voor DAB bestaat al sinds 1993. Wat dat betreft hebben ze het in de UK echt stukken beter gedaan dan hier. Loop daar een warenhuis binnen en je ziet alleen maar DAB en DAB+ radio's in de meest mooie retro en ook foeilelijke uitvoeringen. In Nederland werd alleen maar krampachtig vastgehouden aan de oude FM-technieken, want ja, je moet een andere radio kopen. Inmiddels is dat achterhaald, bijna iedereen koopt om de paar jaar een nieuwe smartphone of tablet.

De reden daarachter is dan ook dat het FM-netwerk in Nederland van erg hoge kwaliteit is, in tegenstelling tot in vele andere landen. Dat komt weer omdat Nederland zo plat is, dat het relatief goedkoop is om een goed dekkend netwerk te bouwen. Als je veel bergen hebt, moet je op elke berg bovenop een zendmast bouwen om het signaal aan de andere kant van de berg te krijgen. Daar hebben we hier dus helemaal niets mee van doen, en zodoende dat FM hier altijd prima volstond en de noodzaak tot DAB en DAB+ er veel minder was.

Daarnaast zal het waarschijnlijk ook slechts een kwestie van tijd zijn voordat ook DAB / DAB+ overbodig gaat worden en alles streaming zal gaan verlopen. Zeker met de komst van 4G zal dat nog veel sneller doorgevoerd gaan worden.

[Anoniem: 451726]

kroegtijger schreef op donderdag 27 december 2012 @ 17:10:
[...]

Daarnaast zal het waarschijnlijk ook slechts een kwestie van tijd zijn voordat ook DAB / DAB+ overbodig gaat worden en alles streaming zal gaan verlopen. Zeker met de komst van 4G zal dat nog veel sneller doorgevoerd gaan worden.

Klopt, radio wordt hier in huis ook alleen nog maar streaming beluisterd met een Sonos. Veel meer keuze, ideaal om nu gewoon Amerikaanse of Canadese radiozenders te hebben en zo veel meer.

Verwacht je dan ook al volgend jaar autoradio's met 4G? Dat zou echt een interessante ontwikkeling zijn. "een autostreamer", ha!

[Maurits van Baerle]

Nice Guy Eddie schreef op donderdag 27 december 2012 @ 13:17:
Ik heb een DAB+ wekkerradio van Philips. Nadeel is dat je nu nog maar 9 zenders hebt. Ik hoop dat het binnenkort wel meer wordt.

Sowieso komen er uiterlijk 1 september 18 commerciële stations bij. Heb je er dus al 27.

Hoeveel zenders kunnen er maximaal op de DAB+ uitzenden?

Technisch gezien kunnen er honderden stations per land in DAB+ uitzenden. Ik heb zelf op dit moment in London 61 stations (63 tijdens de Olympische Spelen) en dat is met de verouderde DAB standaard. Als de UK in één klap over zou gaan op DAB+ zouden dat er makkelijk 150 kunnen zijn.

Maar, ik betwijfel of er in Nederland ooit meer dan 100 zullen zijn. Je komt dan andere, niet-technische- beperkingen tegen. Marketing is niet zo makkelijk bijvoorbeeld als je één van de honderd bent. Bovendien is de vraag of Nederland groot genoeg is voor zoveel stations.

Er is trouwens wel een snelle berekening te maken. DAB maakt gebruik van zogeheten multiplexen. Dat is een bundel van stations die samen op één frequentie worden uitgezonden. De tuner haalt ze dan weer uit elkaar en laat er één horen. De Nederlandse zendvergunningen stellen eisen aan de minimum bandbreedte per station zodat het maximum per multiplex 18 stations is.

In Nederland gaan er sowieso drie multiplexen uitzenden, een publieke (die is nu al in de lucht), een commerciële (die start in september) en dan een bovenregionale per (grote) regio, zie het kaartje hieronder. Uiteindelijk zal dus iedereen ten minste drie multiplexen ontvangen, als je in de buurt van de regiogrens woont misschien zelfs vier. Bij 18 stations per multiplex zit je dan dus al aan 54 of 72 stations. Dan zijn er nog plannen voor puur regionale multiplexen en komt er misschien ooit nog wel eens een tweede commerciële multiplex dus is er nog meer plek in de toekomst.

Mochten alle multiplexen voor Nederland ooit vol raken dan zou Nederland kunnen onderhandelen om extra frequenties. Zolang die frequentieblokken niet in Engeland, Denemarken, Duitsland of Belgie in gebruik zijn moet het geen probleem zijn.

Die berekening met 18 stations per multiplex gaat er trouwens van uit dat alle stations met minimale bandbreedte uitzenden. Vooral voor muziekzenders is dat niet waarschijnlijk dus het zijn er waarschijnlijk iets minder.

[Maurits van Baerle]

kroegtijger schreef op donderdag 27 december 2012 @ 17:10:
[...]

De reden daarachter is dan ook dat het FM-netwerk in Nederland van erg hoge kwaliteit is, in tegenstelling tot in vele andere landen. Dat komt weer omdat Nederland zo plat is, dat het relatief goedkoop is om een goed dekkend netwerk te bouwen. Als je veel bergen hebt, moet je op elke berg bovenop een zendmast bouwen om het signaal aan de andere kant van de berg te krijgen. Daar hebben we hier dus helemaal niets mee van doen, en zodoende dat FM hier altijd prima volstond en de noodzaak tot DAB en DAB+ er veel minder was.

Klopt, Nederland heeft het erg makkelijk. In Schotland zijn ze erg blij met DAB omdat FM er door de multipath storing bijna niet te doen was met al die bergen.

Daarnaast zal het waarschijnlijk ook slechts een kwestie van tijd zijn voordat ook DAB / DAB+ overbodig gaat worden en alles streaming zal gaan verlopen. Zeker met de komst van 4G zal dat nog veel sneller doorgevoerd gaan worden.

Streaming zal zeker wel toenemen, in ieder geval in huis. Voor onderweg is de technologie er eigenlijk nog niet. 4G heeft wel iets efficiënter backhaul maar lost de capaciteitsproblemen niet op.

De mobiele netwerken zijn nu al blij als ze wat SMS verkeer op oudejaarsavond kunnen verwerken zonder om te vallen. Als pak-em-beet 3 miljoen mensen elke dag op weg naar hun werk tussen 7 en 9 naar streaming radio via hun mobiel zouden luisteren zouden alle mobiele netwerken twee uur per dag plat liggen. Daar komt nog bij dat als zoveel mensen via streaming zouden luisteren de radio stations waarschijnlijk hun streams stoppen omdat het niet betalen is. Radio is beslist geen vetpot (de vuistregel is dat een nieuw station de eerste vijf jaar verlies draait) en dan is een goedkope oplossing als DAB+ een uitkomst. Je betaald één keer per termijn een overzichtelijk bedrag, levert een signaal af bij de netwerkbeheerder en die zorgt er dan voor dat het bij miljoenen huishoudens terecht komt. Geen gedoe met streamservers, geen variabele dataverkeerkosten, geen rekening hoeven houden met piekbelastingen etc. etc.

Internet streaming is op dit moment leuk als extraatje zolang er niet teveel mensen naar luisteren, een alternatief voor broadcast distributie is het voorlopig nog lang niet, daar is het veel te inefficiënt/duur voor.

[ Voor 6% gewijzigd door Maurits van Baerle op 27-12-2012 23:54 ]

[kroegtijger]

Maurits van Baerle schreef op donderdag 27 december 2012 @ 23:48:
[...]


Klopt, Nederland heeft het erg makkelijk. In Schotland zijn ze erg blij met DAB omdat FM er door de multipath storing bijna niet te doen was met al die bergen.


[...]

Streaming zal zeker wel toenemen, in ieder geval in huis. Voor onderweg is de technologie er eigenlijk nog niet. 4G heeft wel iets efficiënter backhaul maar lost de capaciteitsproblemen niet op.

De mobiele netwerken zijn nu al blij als ze wat SMS verkeer op oudejaarsavond kunnen verwerken zonder om te vallen. Als pak-em-beet 3 miljoen mensen elke dag op weg naar hun werk tussen 7 en 9 naar streaming radio via hun mobiel zouden luisteren zouden alle mobiele netwerken twee uur per dag plat liggen. Daar komt nog bij dat als zoveel mensen via streaming zouden luisteren de radio stations waarschijnlijk hun streams stoppen omdat het niet betalen is. Radio is beslist geen vetpot (de vuistregel is dat een nieuw station de eerste vijf jaar verlies draait) en dan is een goedkope oplossing als DAB+ een uitkomst. Je betaald één keer per termijn een overzichtelijk bedrag, levert een signaal af bij de netwerkbeheerder en die zorgt er dan voor dat het bij miljoenen huishoudens terecht komt. Geen gedoe met streamservers, geen variabele dataverkeerkosten, geen rekening hoeven houden met piekbelastingen etc. etc.

Internet streaming is op dit moment leuk als extraatje zolang er niet teveel mensen naar luisteren, een alternatief voor broadcast distributie is het voorlopig nog lang niet, daar is het veel te inefficiënt/duur voor.

Voor nu is streaming nog geen alternatief inderdaad, maar het hele principe van broadcasting zoals de FM en DAB werken zal ook steeds meer afnemen en worden vervangen voor narrowcasting en on-demand, zoals je bij streaming toepast. Daardoor kan je al met aanzienlijk minder bandbreedte af natuurlijk dan wanneer dat ook op basis van broadcasting zou gaan. 4G is ook slechts een tussenstap naar nog veel hogere snelheden die gaan komen. Er wordt continue gezocht naar grote snelheden / meer bandbreedte, alleen is het wachten tot de investeringen naar een niveau gaan dat het ook nog financieel aantrekkelijk gaat worden. Zie bijvoorbeeld de proeven van Ziggo en UPC die nu hun kabelmodems gaan openstellen voor een gratis WiFi-netwerk.
Tot die tijd is ook DAB slechts een tussenstap; oude media verdwijnen en komen nieuwe, personalised media voor terug.

[Maurits van Baerle]

Radio.nl meldt dat de landelijke commerciële stations de schouders onder DAB+ zetten en bovendien met een groter dekkingsgebied dan de 40% per 1 september die de vergunning vereist.

[...]
De landelijke commerciële radiostations dienen uiterlijk 1 september 2013 op 40% van het Nederlands grondgebied via DAB te ontvangen te zijn. Op 1 september 2015 dient de dekking 80% te bedragen. Voor veel stations betekent dit een grotere dekking dan ze nu op FM hebben.

De landelijke commerciële stations hebben besloten de schouders onder DAB+ te zetten. Later dit jaar wordt gestart met uitzenden in DAB+. Er is inmiddels besloten om in september al in een significant groter gebied dan de verplichte 40% te gaan uitzenden. Hoe groot deze dekking precies zal zijn en waar precies uitgezonden gaat worden, wordt later bekendgemaakt.
[...]
http://radio.nl/773511/la...etten-schouders-onder-dab

Verder heeft het artikel nog wat speculatie over welke zenders (naast de 'usual suspects') op de nieuwe commerciele DAB+ multiplex zullen zitten.

[Maurits van Baerle]

Goed nieuws voor de Belgen op GoT en iedereen die in de buurt van de grens woont. Zenderexploitant Norkring België heeft een 'call for interest' uitgeschreven voor DAB/DAB+.

Op dit moment zijn in Vlaanderen de publieke zenders Radio 1, Radio 2, Klara, Studio Brussel, MNM, Klara continuo, MNM hits en Nieuws+ op DAB te ontvangen maar nog geen commerciëlen. Met deze oproep wil Norkring de interesse peilen onder commerciële stations om uit te gaan zenden met DAB of DAB+. Als er voldoende interesse is begint eind dit jaar een uitrol in Brussel en Vlaanderen.

In Wallonië zijn al een tijd testuitzendingen met DAB+ in de lucht naast het bestaande DAB netwerk, mogelijk krijgt Vlaanderen nu ook DAB+

Radio.nl: Norkring lanceert call for interest voor DAB in Vlaanderen

[ Voor 3% gewijzigd door Maurits van Baerle op 22-02-2013 12:03 ]

[FlorisD]

Maurits van Baerle schreef op dinsdag 15 januari 2013 @ 11:13:
Radio.nl meldt dat de landelijke commerciële stations de schouders onder DAB+ zetten en bovendien met een groter dekkingsgebied dan de 40% per 1 september die de vergunning vereist.


[...]


Verder heeft het artikel nog wat speculatie over welke zenders (naast de 'usual suspects') op de nieuwe commerciele DAB+ multiplex zullen zitten.

Dat laatste kan nog wel interessant gaan worden... want partijen als Sky/Veronica en 538/Slam hebben elk slechts één 'usual suspect' voor hun extra uitzendplek (Classic FM en 10Gold)... maar wat zou er dan op hun 4e kanaal gaan komen? Zullen ze die verhuren aan een andere partij (= extra concurrentie), een van hun internetkanalen promoveren of iets heel nieuws starten? Kan nog interessant gaan worden dus qua aanbod.

Internetradio luisteren in de auto is en blijft namelijk niet echt een goede combi vanwege het feit dat bijna alle streaming diensten singlecast zijn, en dat kost dus véél dataverkeer en bijbehorende serverparken voor de uitzendende partijen. Vandaar ook het inzetten op technieken als DAB die multicast zijn en dus veel makkelijker schaalbaar. Op het moment is online streaming dan ook eigenlijk nog steeds behoorlijk klein vergeleken met ether/kabelradio, vandaar dat het nog wel behapbaar is op dit moment.

[Maurits van Baerle]

FlorisD schreef op maandag 04 maart 2013 @ 09:42:
[...]

Dat laatste kan nog wel interessant gaan worden... want partijen als Sky/Veronica en 538/Slam hebben elk slechts één 'usual suspect' voor hun extra uitzendplek (Classic FM en 10Gold)... maar wat zou er dan op hun 4e kanaal gaan komen? Zullen ze die verhuren aan een andere partij (= extra concurrentie), een van hun internetkanalen promoveren of iets heel nieuws starten? Kan nog interessant gaan worden dus qua aanbod.

De 538 groep moet vier stations op de multiplex hebben in september. Ze hebben namelijk twee FM vergunningen (Radio 538 en Slam!FM) die allebei op DAB+ moeten en dan per vergunning nog een extra station. Nou is Radio 10 Gold ook van 538 en die moeten vanwege hun AM vergunning ook naar DAB+. De voor 2015 geplande bovenregionale multiplex zit met 18 stations al vol dus hij moet wel op de landelijke commerciële. Dan blijft er dus nog één slot over. Waarschijnlijk zullen ze een van hun internetstations er op zetten.

De Sky Radio Group heeft ook twee FM vergunningen (Sky Radio en Radio Veronica) en moeten dus ook twee extra slots vullen. Classic FM ligt erg voor de hand, voor het vierde slot is er dan keuze uit een reeks internetstations (Sky Radio Love Songs, Sky Radio NL, Sky Radio Dance Classics, Sky Radio SummerHits, Veronica's Top 1000 Allertijden, HitRadio Veronica, Veronica Rock Radio). Dan wordt ook nog VI Radio van Voetbal International via Veronica verzorgd en misschien willen die ook wel betalen om digitaal de ether in te gaan.

Er wordt hier een overzicht bijgehouden van wie wat als tweede station gaat uitzenden. 100%NL heeft vorige week aangekondigd dat Radio Maria hun tweede wordt en dit lijstje zal over de komende maanden nog wel een paar keer ge-update worden.

Er komt dus inderdaad redelijk wat in ether wat er nu nog niet zit. Dat is dus ook een slimme zet geweest zodat er direct een aantrekkelijk aanbod komt, alle landelijke publieke FM en commerciele stations + negen die nog niet in de ether zitten.

[ Voor 7% gewijzigd door Maurits van Baerle op 04-03-2013 18:58 ]

[BurnerT]

Hmmm de ontwikkelingen op DAB+ vallen me nog tegen. Al zit ik er nog hevig over te twijfelen om er een te kopen. En dan een autoradio wel te verstaan. De PIONEER AVH-X3500DAB heeft DAB+ ingebouwd. En is maar 40 euro duurder dan de non DAB uitvoering.
Mijn oude alpine 9880r is aan het kloten met een uitvallend kanaal dus moet asap vervangen worden

Heb op mijn woonwerk traject 3 dode punten waar ik geen 3g(+) kan krijgen dus internet stream is geen optie. (wel jammer met mijn 10+1 gig databundel van vodafone)

[ Voor 30% gewijzigd door BurnerT op 05-03-2013 11:33 ]

[Maurits van Baerle]

Je profiel geeft aan dat je in Schaijk woont. In dat geval zou je nu al direct negen publieke stations kunnen ontvangen. In september komen daar nog eens 18 commerciële stations bij zodat het totaal 27 wordt. Uiterlijk 1 september 2015 komen daar dan nog de tien stations van de bovenregionale multiplex 7A (Noord-Brabant en Limburg) bij. Zoals het er naar uitziet kun je ook dan nog de meer dan tien stations op de bovenregionale multiplex op 6B (Gelderland, Groningen, Drenthe, Overijssel en een groot deel van Flevoland) ontvangen. Dan heb het dus over tussen de 37 en tegen de 50 stations over twee-en-een-half jaar. Zo lang gaat die radio wel mee...

Als het maar vier tientjes scheelt dan zou ik het gewoon doen.

Als je nou in een uithoek van Noordoost-Groningen had gewoond is het een andere afweging, dan zou het nog een paar jaar langer kunnen duren voordat je veel stations kunt ontvangen en is het misschien nog niet de moeite waard.

[ Voor 41% gewijzigd door Maurits van Baerle op 06-03-2013 20:11 ]

[Maurits van Baerle]

Nieuws! De commerciële omroepen hebben inmiddels meer details bekend gemaakt.

Hoewel hun vergunning maar 40% dekking verplicht per 1 september (en 80% per 1 september volgend jaar) hebben de commerciëlen aangegeven direct 32 zenders aan te zetten die vrijwel 100% dekking moeten geven! Dat is meer dan ze ooit op FM haalden, sommige stations haalden nog geen 70%.

De zenders worden op dit moment geïnstalleerd (gisteren was de eerste in Hilversum een uurtje in de lucht om te testen) en naar verwachting zullen de eerste zenders dit weekend echt aan gaan. Radio.nl: DAB-net landelijke commerciële radio komend weekend in de lucht

Ook is er nu meer duidelijk over welke stations er op komen. Het worden uiteindelijk 18 commerciele stations waarvan de helft niet op FM zit. Sowieso de negen FM vergunninghouders:

• Sky Radio
• Radio Veronica
• Q-Music
• BNR Nieuwsradio
• Slam!FM
• 538
• A7 (Deze FM vergunning wordt op het moment geveild)
• Sublime FM
• 100%NL

Daarnaast weten we nu ook drie namen van de andere negen stations worden die niet op FM zitten maar straks wel op DAB:

• Radio Maria Nederland
• Radio 10 Gold
• Classic FM

De overige zes worden waarschijnlijk de komende weken bekend gemaakt.

Er is aangekondigd dat er vanaf 1 juni getest zou gaan worden. Helaas is er niet bekend gemaakt waar en wanneer maar als je dit weekend af en toe een 'retune' doet op je DAB+ radio zou je al wel iets op kunnen pikken.

[FlorisD]

Het verdient overigens ook de moeite om te vermelden dat die 9 FM-loze plekken eigendom zijn van de desbetreffende FM-stations, waarbij de 3 die al bekend zijn dus bij de volgende stations horen:

Radio Maria --> 100% NL (hebben extra DAB-positie doorverhuurd)
Radio 10 Gold --> 538
Classic FM --> Sky Radio

Bij de overige stations is dit echter nog niet bekend, en daar zouden dus nog weleens verrassingen tussen kunnen zitten. Zo heeft De Persgroep naast Q-Music bijvoorbeeld geen tweede radiostation in Nederland, en zouden dus hun plek kunnen doorverhuren aan een andere partij of zelf een nieuw station oprichten. Een aantal anderen lijken wel wat meer voor de hand te liggen (Veronica met een themakanaal zoals Veronica Rock Radio, Slam met Juize of Slam!Hardstyle)... maar ook dat is natuurlijk nog afwachten.

[Coen Rosdorff]

Ik heb hier zo'n Noxon Dab usb-stick van Terratec.
Maar er is maar bar weinig te ontvangen nu. Met de meegeleverde antenne zelfs helemaal niets.

Met een buitenantenne wel de NPO mux, maar in classic DAB is de kwaliteit niet denderend.

[Maurits van Baerle]

FlorisD schreef op donderdag 30 mei 2013 @ 20:51:
Het verdient overigens ook de moeite om te vermelden dat die 9 FM-loze plekken eigendom zijn van de desbetreffende FM-stations, waarbij de 3 die al bekend zijn dus bij de volgende stations horen:

Radio Maria --> 100% NL (hebben extra DAB-positie doorverhuurd)
Radio 10 Gold --> 538
Classic FM --> Sky Radio

Bij de overige stations is dit echter nog niet bekend, en daar zouden dus nog weleens verrassingen tussen kunnen zitten. Zo heeft De Persgroep naast Q-Music bijvoorbeeld geen tweede radiostation in Nederland, en zouden dus hun plek kunnen doorverhuren aan een andere partij of zelf een nieuw station oprichten. Een aantal anderen lijken wel wat meer voor de hand te liggen (Veronica met een themakanaal zoals Veronica Rock Radio, Slam met Juize of Slam!Hardstyle)... maar ook dat is natuurlijk nog afwachten.

Klopt, er zijn nog wel wat verrassingen mogelijk. Zo is er ook nog de commerciële A7 kavel veiling waarvan de winnaar binnenkort bekend gemaakt wordt. De A7 kavel bestaat uit een combinatie van FM frequenties om een redelijk deel van Nederland te bereiken en twee landelijke DAB+ plekken op deze commerciële multiplex. Er gaan geruchten dat mediagigant Sanoma ook meegeboden heeft wat nog weer twee mogelijke nieuwe stations biedt.

Coen Rosdorff schreef op donderdag 30 mei 2013 @ 22:20:
Ik heb hier zo'n Noxon Dab usb-stick van Terratec.
Maar er is maar bar weinig te ontvangen nu. Met de meegeleverde antenne zelfs helemaal niets.

Met een buitenantenne wel de NPO mux, maar in classic DAB is de kwaliteit niet denderend.

Op zich zal Leiden zeker wel ontvangst krijgen. Zeer waarschijnlijk staat de zender nog niet aan maar heb je grote kans dat hij een dezer dagen aan gaat.

Overigens heeft DABtuners.nl een dekkingskaart met de dekking per 1 september op de kop getikt. Dit ziet er veelbelovend uit en is zeker meer dan de 40% die ze volgens de vergunning verplicht zijn. Klik op DABtuners.nl: Deze middag gaat het DAB+ radio netwerk in de lucht voor een grotere versie. Rood is binnenshuis ontvangst, groen is sowieso buitenshuis (dus ook auto) en misschien ook binnenshuis.


Hier is de lijst van het Agentschap Telecom met alle geplande opstelpunten, zendvermogens etc.

[ Voor 6% gewijzigd door Maurits van Baerle op 31-05-2013 14:54 ]

[Coen Rosdorff]

Maurits van Baerle schreef op vrijdag 31 mei 2013 @ 13:28:
Op zich zal Leiden zeker wel ontvangst krijgen. Zeer waarschijnlijk staat de zender nog niet aan maar heb je grote kans dat hij een dezer dagen aan gaat.

Inderdaad.
Sinds vanavond ontvangst op 11C met 7 zenders.
Signaal is wel iets zwakker dan de NPO multiplex. Maar mogelijk staan nog niet alle zenders aan.

[Maurits van Baerle]

De landelijke commerciële DAB+ multiplex is inmiddels in een groot deel van Nederland te ontvangen!

Landelijke commerciële radiostations nu ook via DAB+

Landelijke commerciële stations als 538, BNR, 100% NL en Q-music zijn nu in een groot deel van het land ook digitaal via de ether te ontvangen. Vrijdagavond heeft zenderexploitant Broadcast Partners een groot aantal zenders van het DAB-net ingeschakeld. De uitzendingen zijn met een speciale DAB+ontvanger te beluisteren op kanaal 11C.

Radio.nl: Landelijke commerciële radiostations nu ook via DAB+

Nog niet alle zenders staan aan en er lijken in verschillende delen van het land nog wat probleempjes te zijn. Verder zitten op dit moment alleen 100%NL, 538, BNR Nieuwsradio, Q-Music, Radio 10 Gold, en Sky Radio op de multiplex. Stations zoals Classic FM, Groot Nieuws Radio, Radio Maria Nederland, Radio Veronica, Slam!FM en Sublime FM moeten er nog bij komen.

Zowel de uitrol, probleempjes en de extra stations worden waarschijnlijk de komende dagen nog opgelost dus regelmatig even een retune doen op je DAB+ radio doet wonderen.

[Yukkie]

Klopt het dat als ik een dab+ autoradio wil inbouwen in mij huidige auto ( Corsa C uit 2001), dat ik dan een aparte antenne nodig heb voor dab+?

[Maurits van Baerle]

Yukkie schreef op zaterdag 01 juni 2013 @ 15:49:
Klopt het dat als ik een dab+ autoradio wil inbouwen in mij huidige auto ( Corsa C uit 2001), dat ik dan een aparte antenne nodig heb voor dab+?

Er zijn redelijk wat DAB+ inbouwradio's te krijgen. Veel komen standaard met een plakantenne die je op je ruit kunt plakken. Die werken alleen vaak niet erg geweldig.

Het beste zijn echte dakantenne's, eventueel gecombineerd met FM antenne. Op Dabonwheels kun je de verschillende types vergelijken. Op Conrad zie ik er ook wel een paar staan. Of bijvoorbeeld deze actieve DAB en FM dakantenne op Amazon.de ziet er ook wel aardig uit.

Overigens maakt het voor antennes niet uit of het DAB of DAB+ is, het frequentiegebied is immers hetzelfde. FM en DAB/DAB+ is niet dezelfde frequentie dus kun je niet een FM antenne zomaar gebruiken voor DAB, daarom is een gecombineerde FM én DAB antenne een aardige keus.

[ Voor 11% gewijzigd door Maurits van Baerle op 03-06-2013 11:14 ]

[gertvdijk]

Al sinds 2007 heb ik een PURE Siesta radio. Volgens mij een van de eerste DAB+ gecertificeerde apparaten. Ik kan nu intunen op de nieuwe zenders, maar ik hoor niks. Bitrate is "" (leeg) en ik zie alleen de teksten. Firmware is geupgrade naar versie 1.4, geen effect.

Nou kwam ik erachter dat deze radio in de tijd dat ik hem kocht "DAB+ upgradable" was en tegenwoordig wordt verkocht als DAB+ in de specs. Het lijkt erop dat een firmware upgrade niet voldoende is, maar dat ik via PURE een activatiecode moet aanvragen. Lijkt op een soort SIM-lock met een ingewikkelde procedure. WTF!

Zie hieronder. Tja, zo wordt DAB+ nooit een succes natuurlijk!



Wat me nog meer opvalt is dat de reguliere DAB uitzendingen regelmatig worden onderbroken vandaag. Zijn ze nog aan het klooien met de opstellingen? Op het moment van schrijven is de zender hier in de buurt van Delft weer weggevallen, want normaal heb ik zeer goed signaal, maar na een stilte van een paar seconden is zojuist de signaalsterkte erg teruggevallen en ik vermoed dat de zender in mijn regio er weer even uit ligt.

[ Voor 4% gewijzigd door gertvdijk op 01-06-2013 17:57 ]

[Maurits van Baerle]

gertvdijk schreef op zaterdag 01 juni 2013 @ 17:56:
Al sinds 2007 heb ik een PURE Siesta radio. Volgens mij een van de eerste DAB+ gecertificeerde apparaten. Ik kan nu intunen op de nieuwe zenders, maar ik hoor niks. Bitrate is "" (leeg) en ik zie alleen de teksten. Firmware is geupgrade naar versie 1.4, geen effect.

Nou kwam ik erachter dat deze radio in de tijd dat ik hem kocht "DAB+ upgradable" was en tegenwoordig wordt verkocht als DAB+ in de specs. Het lijkt erop dat een firmware upgrade niet voldoende is, maar dat ik via PURE een activatiecode moet aanvragen. Lijkt op een soort SIM-lock met een ingewikkelde procedure. WTF!

Dat komt inderdaad helaas nog steeds voor. Het probleem is eigenlijk dat de consumentenelectronica industrie met extreem kleine marges moet werken. Als ze dan een paar dubbeltjes kunnen besparen op een AAC+ licentie en de concurrentie doet het ook dan is een keus snel gemaakt. Bedrijven als PURE verkopen radio's met uigeschakelde AAC+ codec in landen waar nu of binnenkort geen DAB+ gelanceerd wordt. Toen jij de jouwe kocht viel Nederland daar ook onder of heb je een parallel import uit Engeland te pakken gekregen.

Ik woon zelf in Engeland en hier is alles DAB en voorlopig nog geen DAB+, PURE verkoopt diezelfde toestellen hier dus als DAB+ upgradeable, niet compatible. Alleen gecombineerde DAB en Internetradio modellen hebben het wel omdat ze voor Internetradio sowieso al AAC+ moeten licenseren. Maar, voor PURE is het kennelijk voorlopig goedkoper om een aparte non-DAB+ lijn te voeren als ze voor een paar miljoen toestellen voor de UK markt geen AAC+ licentie hoeven af te sluiten.

Maar, gelukkig begint het in Engeland ook te veranderen. Het nieuwe Britse DAB keurmerk vereist DAB+ en de markt voor digitale radio groeit nu zo hard dat het waarschijnlijker binnenkort goedkoper wordt om gewoon één lijn te voeren.

Overigens, dat jij moet upgraden komt waarschijnlijk omdat je hem al een tijd geleden hebt gekocht. Er is geen enkele importeur of fabrikant die in Nederland nu nog radio's zal verkopen die wel DAB maar niet DAB+ ondersteunen omdat mensen massaal terug zouden komen omdat ze geen Sky Radio kunnen krijgen.

Ik ben wel erg benieuwd hoe die procedure werkt in jouw geval. Wat willen ze weten, kost het geld, is het makkelijk, etc? De DAB+ upgrade pagina van PURE is voor Britse IP-adressen zelfs geblokkeerd!

Wat me nog meer opvalt is dat de reguliere DAB uitzendingen regelmatig worden onderbroken vandaag. Zijn ze nog aan het klooien met de opstellingen? Op het moment van schrijven is de zender hier in de buurt van Delft weer weggevallen, want normaal heb ik zeer goed signaal, maar na een stilte van een paar seconden is zojuist de signaalsterkte erg teruggevallen en ik vermoed dat de zender in mijn regio er weer even uit ligt.

Klopt, er zijn op dit moment synchronisatieproblemen. Alle masten moeten exact gelijk lopen in een 'Single Frequency Network' anders storen (in plaats van versterken) ze elkaar en dat zijn ze nu nog aan het uitregelen. Uitgerekend mensen in de Randstad hebben er meer last van omdat die vaak meer masten kunnen ontvangen. In jouw geval is de Sir Winston Churchilllaan in Rijswijk waarschijnlijk de dichtstbijzijnde en die is nu nog uit voor zover ik begrijp. Daardoor komen waarschijnlijk Rotterdam Waalhaven en misschien wat flarden Lopik bij jou binnen. Dit is waarschijnlijk allemaal binnen een paar dagen opgelost.

[RichieB]

Vaag. Ik heb in April een gloednieuwe Volvo gekocht in België met DAB erin. Volgens de handleiding zou die DAB+ moeten ondersteunen, maar DAB+ is alleen beschikbaar in "geselecteerde markten". Ik kan de nieuwe DAB+ met mijn auto in Den Haag niet ontvangen. Zouden ze in België geen DAB+ hebben, en daarom die optie niet hebben geactiveerd? Maandag maar even langs de dealer (in Nederland) dus.

Edit: of even wachten tot ze de zender in Rijswijk hebben aangezet.

[ Voor 8% gewijzigd door RichieB op 02-06-2013 01:09 ]

[drernie]

Ik woon tussen gent en brussel en kan radio 4 en radio 1 redelijk ontvangen via de fm. Zou ik met dab+ beter ontvangst hebben en meer zenders. Als ik de kaartjes zie dan zit ik denk ik nog net in de blauwe strook.

[slaay]

RichieB schreef op zondag 02 juni 2013 @ 01:06:
Vaag. Ik heb in April een gloednieuwe Volvo gekocht in België met DAB erin. Volgens de handleiding zou die DAB+ moeten ondersteunen, maar DAB+ is alleen beschikbaar in "geselecteerde markten". Ik kan de nieuwe DAB+ met mijn auto in Den Haag niet ontvangen. Zouden ze in België geen DAB+ hebben, en daarom die optie niet hebben geactiveerd? Maandag maar even langs de dealer (in Nederland) dus.

Edit: of even wachten tot ze de zender in Rijswijk hebben aangezet.

Er is zover ik weet alleen verschil tussen EU en UK. Althans dat is bij de producten van Pure zo.
De wekkerradio die ik heb is een EU versie, de UK versie heeft alleen klassiek DAB.

[gertvdijk]

slaay schreef op zondag 02 juni 2013 @ 12:02:
De wekkerradio die ik heb is een EU versie, de UK versie heeft alleen klassiek DAB.

Ik neem aan dat je het ook over een PURE hebt hier. Hoe zie je of je een EU of UK-versie hebt?

De power adapter die erbij geleverd was heeft wel een Engelse steker, maar in de doos zat ook een travel adapter. Voor een Engelse fabrikant van producten niet heel vreemd om dat zo te doen denk ik dan.

[slaay]

gertvdijk schreef op zondag 02 juni 2013 @ 13:22:
[...]

Ik neem aan dat je het ook over een PURE hebt hier. Hoe zie je of je een EU of UK-versie hebt?

De power adapter die erbij geleverd was heeft wel een Engelse steker, maar in de doos zat ook een travel adapter. Voor een Engelse fabrikant van producten niet heel vreemd om dat zo te doen denk ik dan.

Ik bedoelde inderdaad PURE voor mijn wekkerradio.

PURE maakt hier bijvoorbeeld geen melding van hoe je kunt zien als het een ËU of UK versie betrekt:
"Radio Digital and FM. UK products receive DAB/FM; non-UK products receive DAB/DAB+/FM."

Dus even wachten tot DAB+ op meer plekken te horen is of anders contact opnemen met Volvo of fabrikant van je autoradio.

[Anoniem: 451726]

Werkt regio Den Haag al redelijk goed binnenshuis. Alleen wel maar 1 of 2 streepjes ontvangst, benieuwd wanneer de extra zenders hier in de lucht gaan komen.

Ik krijg nu ook al zin in die nieuwe Ruark R7 DAB+ / streamer die eind dit jaar gaat uitkomen.

[Goldme]

Ik heb een Audi A4 (2013) met een ingebouwde DAB radio. Tot vrijdag kon ik alleen een openbare omroep pakket ontvangen (Radio 1, 3FM enz.).

Na het lezen van het nieuws zaterdag even de auto ingestapt en gekeken en zag dat er een nieuw pakket te besluisteren was (DAB+). Even de zender beluisterd en vergeleken met FM en het verschil in geluidskwaliteit is vrij groot (bij DAB is het verschil kleiner). Het bereik van de tonen is in DAB+ duidelijk groter.

Ik was dus superblij tot ik vanochtend de auto instapte en rijdend probeerde te luisteren. De hele rit had ik geen ontvangst op het DAB+ pakket. Ik merkte echter het volgende: <50 km/h = bereik op DAB+. > 50 geen bereik. Bij de DAB zenders (PO pakket) had ik gewoon de hele rit bereik.

Het kan aan de autoradio liggen of de signaalkwaliteit waarop uitgezonden wordt. Ik zal een keertje langs de dealer rijden om te kijken wat er aan de hand is. Hebben anderen (die DAB+ luisteren in de auto) hier last van?

[FlorisD]

Goldme schreef op maandag 03 juni 2013 @ 08:11:
Ik heb een Audi A4 (2013) met een ingebouwde DAB radio. Tot vrijdag kon ik alleen een openbare omroep pakket ontvangen (Radio 1, 3FM enz.).

Na het lezen van het nieuws zaterdag even de auto ingestapt en gekeken en zag dat er een nieuw pakket te besluisteren was (DAB+). Even de zender beluisterd en vergeleken met FM en het verschil in geluidskwaliteit is vrij groot (bij DAB is het verschil kleiner). Het bereik van de tonen is in DAB+ duidelijk groter.

Ik was dus superblij tot ik vanochtend de auto instapte en rijdend probeerde te luisteren. De hele rit had ik geen ontvangst op het DAB+ pakket. Ik merkte echter het volgende: <50 km/h = bereik op DAB+. > 50 geen bereik. Bij de DAB zenders (PO pakket) had ik gewoon de hele rit bereik.

Het kan aan de autoradio liggen of de signaalkwaliteit waarop uitgezonden wordt. Ik zal een keertje langs de dealer rijden om te kijken wat er aan de hand is. Hebben anderen (die DAB+ luisteren in de auto) hier last van?

Het DAB+ zenderpark van de commerciëlen zit nog in een vroege testfase, waarbij regelmatig zenders worden aan- en uitgezet en wordt gewisseld met vermogens. Ook nog lang niet alle zenders staan aan. Je kan dus beter wachten tot begin september als DAB+ écht gelanceerd wordt in NL en kijken of het probleem dan nog optreed. Volgens mij zal de PO rond die tijd ook gaan overstappen op DAB+.

[gertvdijk]

Goldme schreef op maandag 03 juni 2013 @ 08:11:
Ik merkte echter het volgende: <50 km/h = bereik op DAB+. > 50 geen bereik. Bij de DAB zenders (PO pakket) had ik gewoon de hele rit bereik.

quote: http://tech.ebu.ch/docs/techreview/trev_265-kozamernik.pdf

7.5. Receiver speed limit

As the speed of a vehicle increases, the performance of an on-board DAB receiver progressively degrades, due to the Doppler effect. The “receiver speed limit” may be considered as the vehicular speed at which the RF signal-to-noise ratio degrades by 4 dB, due to the Doppler effect. While this does not affect the audio quality, it may reduce the DAB coverage area slightly – but only in a fast-moving vehicle.

In the case of an SFN operating at VHF, the receiver speed limit is about 200 km/h. When the
receiver operates at 1.5 GHz and Transmission Mode IV is used, the speed limit is about 120 km/h.

Dit gaat over regulier DAB en de afhankelijkheid van je snelheid op het te ontvangen signaal. Ik kan me niet voorstellen dat DAB+ daarin verschilt, omdat:

quote: http://james.cridland.net...d-why-its-not-for-the-uk/

DAB+ and DAB – the differences

A DAB audio signal is encoded in MP2 (the ancestor to today’s MP3 format). A DAB+ audio signal is encoded in aacPlus (strictly, aacPlus HE v2). [...]
Apart from that, there are no differences. DAB+ and DAB use the same transmitters, same multiplexing equipment, and so on, and DAB and DAB+ signals can happily live on the same DAB multiplex.

[ Voor 5% gewijzigd door gertvdijk op 03-06-2013 13:46 ]

[Maurits van Baerle]

gertvdijk schreef op maandag 03 juni 2013 @ 13:45:
[...]
7.5. Receiver speed limit

As the speed of a vehicle increases, the performance of an on-board DAB receiver progressively degrades, due to the Doppler effect. The “receiver speed limit” may be considered as the vehicular speed at which the RF signal-to-noise ratio degrades by 4 dB, due to the Doppler effect. While this does not affect the audio quality, it may reduce the DAB coverage area slightly – but only in a fast-moving vehicle.

In the case of an SFN operating at VHF, the receiver speed limit is about 200 km/h. When the
receiver operates at 1.5 GHz and Transmission Mode IV is used, the speed limit is about 120 km/h.[/url]

[...]

Dit gaat over regulier DAB en de afhankelijkheid van je snelheid op het te ontvangen signaal. Ik kan me niet voorstellen dat DAB+ daarin verschilt, omdat:

DAB is ontwikkeld juist met luisteren in de auto in het achterhoofd. Niet alleen omdat veel radio luisteren in de auto plaatsvindt, het is ook omdat daar de grote voordelen boven FM duidelijk worden. Je kunt nu bijvoorbeeld door heel Duitsland rijden zonder onderweg tien keer van FM frequentie te moeten veranderen omdat heel Duitsland dezelfde DAB frequentie heeft. Zelfs in een klein land als Nederland moet je regelmatig van FM frequentie wisselen. Je hebt ook geen last meer van witte plekken omdat je even achter een gebouw rijdt of storingen vanwege multipath reflecties als je tussen gebouwen rijdt.

DAB is dus juist in de auto erg populair, in Engeland verlaat nu al één op de drie nieuwe auto's de dealer met een DAB radio aan boord. Nog dit jaar wordt één op de twee verwacht.

Die quote die jij aanhaalt gaat over de invloed van rijsnelheid op het bereik van een zender, niet over de invloed op de kwaliteit, die is namelijk onveranderd. Kortom, als je boven de 200 KM/u rijdt en op de rand van het uitzend gebied rijdt, waarschijnlijk in een rechte lijn weg van de zender, zorgt het dopplereffect voor mindere ontvangst. De kans dat je daar in Nederland last van krijgt is niet zo groot omdat je dan alweer binnen het bereik van een andere zender bent.

Wat Goldme ervaart op de autoradio is waarschijnlijk het gevolg de werkzaamheden die nu nog plaatsvinden. Ook mensen met DAB-radio's thuis geven aan regelmatig onderbrekingen en hiccups te horen op het moment. Als je hier over een paar weken nog last van hebt terwijl het thuis wel werkt zou ik pas eens kijken of de dealer misschien een software update voor de radio heeft.

[captain007]

Vandaag geprobeerd in Haarlem met mijn DAB/DAB+ ontvanger. De nieuwe zenders worden wel gevonden door mijn radio (Sony CMT-MX750Ni), maar geen geluid op de nieuwe zenders (wil niet tunen). Kan het zijn dat men momenteel geen signaal erop zet maar dat de kanalen wel fysiek in de ether beschikbaar zijn?

[slaay]

captain007 schreef op maandag 03 juni 2013 @ 21:46:
Vandaag geprobeerd in Haarlem met mijn DAB/DAB+ ontvanger. De nieuwe zenders worden wel gevonden door mijn radio (Sony CMT-MX750Ni), maar geen geluid op de nieuwe zenders (wil niet tunen). Kan het zijn dat men momenteel geen signaal erop zet maar dat de kanalen wel fysiek in de ether beschikbaar zijn?

Ja, dat is goed mogelijk. Zo is sinds gisteren in Eindhoven ook geen DAB+ meer te ontvangen, maar vanmorgen wel weer even en nu weer niet.
Kortom, even wachten tot ze allemaal permanent aanblijven staan en afgesteld zijn.

[Maurits van Baerle]

De zender in Haarlem zelf schijnt nog niet aan te staan. Hierdoor moet jouw radio het doen met een samengesteld signaal uit waarschijnlijk Wormer en Lopik, en dat houdt niet over.

Het lijkt me inderdaad goed mogelijk dat hij wel iets ontvangt maar dat het signaal te zwak is om iets hoorbaars te produceren.

[Goldme]

Update: vanochtend in de auto had ik de hele rit wel bereik. Er is dus iets verbeterd in de tussentijd. Wel redelijk gevoelig in tunneltjes. Het valt iets sneller weg dan FM en komt later terug dan FM.

[RichieB]

De zender in Rijswijk is nu ook in de lucht. Er niets mis met mijn Volvo DAB radio, de commercielen komen prima binnen. Net even wat Q-Music geluisterd, en het kwaliteitsverschil met DAB en FM is echt groot. Dit geeft een heel andere luister ervaring. De kwaliteit is ook een stuk beter dan de 128 kbps mp3 streams die je via internet kan luisteren. Gaan ze daarvoor nu ook overstappen op aac+?

[gertvdijk]

RichieB schreef op woensdag 05 juni 2013 @ 08:49:
De zender in Rijswijk is nu ook in de lucht.

Nice! Helaas kan ik nog steeds niks ermee, want PURE heeft me nog steeds geen activatiecode gestuurd.

RichieB schreef op woensdag 05 juni 2013 @ 08:49:
[...] streams die je via internet kan luisteren. Gaan ze daarvoor nu ook overstappen op aac+?

Dat is al een heel tijdje, hoor. Alle internetradio's (hardware) kunnen dit wel al heel wat jaren.

[Maurits van Baerle]

Haarlem schijnt nu ook aan te staan.

[RichieB]

gertvdijk schreef op woensdag 05 juni 2013 @ 10:21:
Dat is al een heel tijdje, hoor. Alle internetradio's (hardware) kunnen dit wel al heel wat jaren.

Inderdaad, ik heb het even uitgezocht. Ik heb thuis een Squeezebox Classic (v2), Duet, Radio en Touch. Die eerste 2 kunnen dus geen aac/aac+ aan. De Radio en Touch wel. Vandaar dat ik dus nog mp3 streams luister. Toch maar eens die oude hardware updaten dan.

[Maurits van Baerle]

Meer goed nieuws, de Publieke Omroep gaat ook dit jaar nog landelijk met DAB+. Oorspronkelijk zou het nog een paar jaar duren voor de dekking zou worden uitgebreid maar waarschijnlijk heeft de ambitie van de commerciëlen ze geïnspireerd.

NPO eind 2013 landelijk dekkend op DAB
Vanaf eind 2013 kan er in heel Nederland digitaal naar publieke radiozenders geluisterd worden via de ether. De NPO heeft besloten om de aanleg van zijn landelijk dekkend Digital Audio Broadcasting (DAB+) netwerk met twee jaar te versnellen. Luisteraars kunnen hierdoor eerder profiteren van de voordelen van digitale radio, zoals betere kwaliteit, meer kanalen en extra informatie.

Nu zijn de publieke radiostations via digitale radio beschikbaar in de Randstad, Noord-Holland en Midden-Nederland. NPO: "Na de positieve eerste ervaringen is de tijd nu rijp om het netwerk landelijk beschikbaar te maken. Het gaat concreet om een uitbreiding van het aantal zendmasten van 10 naar 24. Uit contractuele overwegingen worden de investeringskosten niet bekendgemaakt."

[..]

Radio.nl: NPO eind 2013 landelijk dekkend op DAB

Gezien het aantal extra zendmasten dat ze noemen lijkt het dat ze alles wat al gepland stond voor Phase 2 in 2015 gewoon twee jaar naar voren halen. Dat zou betekenen dat dit jaar nog de volgende zenders de lucht in gaan:

Bergen op Zoom
De Mortel
Dedemsvaart
Eindhoven
Enschede
Goes
Groningen
Hoogersmilde
Leeuwarden
Maastricht
Markelo
Ugchelen
Venlo
Zwolle

[ Voor 14% gewijzigd door Maurits van Baerle op 05-06-2013 14:25 ]

[gertvdijk]

In navolging van mijn eerdere post over het moeten activeren van mijn PURE radio alvorens ik naar DAB+ kan luisteren.

Zojuist activatiecode ontvangen voor DAB+ op mijn PURE Siesta radio. Werkt! Geen kosten, maar wel drie dagen wachten en urenlang neuzen op internet dat dit überhaupt zo werkt bij PURE.

Dingen die me opvallen:

• Spontane reboots bij luisteren naar DAB+ die ik nog nooit gezien heb bij het luisteren naar regulier DAB. Is nu drie maal gebeurd in 10 minuten (!). Ik kijk het nog even aan, maar het lijkt me dat dit een showstopper is voor mij.
• Bij "zappen" van&naar DAB+ station hoor ik na de stilte nog even een seconde het vorige station. Beetje storend. Bij DAB->DAB+, DAB+->DAB en DAB->DAB niet aanwezig.
• Wat is radio (in het algemeen) toch gigantisch dynamisch gecomprimeerd. Bah. En dan zet PURE ook nog eens na elke Autotune die Dynamic Range Compression op de radio zelf ook nog weer op vol vermogen.

Hoop dat PURE hiervoor nog een software update gaat uitbrengen, want dit komt over als een product met kinderziektes.

---

De procedure werkt als volgt:

1. Identificeer je productidentificatiecode voor DAB+ middels deze troubleshooter van PURE Australia. Het gaat dan om een zestienkarakters hexadecimale combinatie.
2. Schiet een ticket in op de regulier PURE support site met het verzoek tot activatie van DAB+ op je product met vermelding van die productidentificatiecode.
3. Het antwoord bevat een acht karakters lange activeringscode. Volg weer de troubleshooter voor de stappen van jouw apparaat.
4. Have fun.

Voor de Siesta zijn de stappen als volgt (mocht die troubleshooter ooit offline gaan). Het zal wel vergelijkbaar zijn voor andere producten van PURE.

1. druk op de menu-knop.
2. navigeer naar "v1.4 / Upgrade" (niet selecteren!)
3. binnen een seconde moet je op de select-knop drukken en die ingedrukt blijven houden totdat je een volledige "Software version" ziet staan. Dit "binnen een seconde" staat niet vermeld in de troubleshooter.
4. Druk nogmaals kort op de select-knop.
5. De bovenste regel (16 karakters) is de productidentificatiecode.

Activeren:

1. druk op de menu-knop.
2. navigeer naar "v1.4 / Upgrade" (niet selecteren!)
3. binnen een seconde moet je op de preset-knop drukken en die ingedrukt blijven houden totdat je een activeringscode kan invoeren ziet staan. Dit "binnen een seconde" staat niet vermeld in de troubleshooter.
4. Met +/- karakter selecteren en met select naar volgende positie gaan. Na 8 karakters gaat hij vanzelf de code controleren.
5. De radio zal herstarten.

[ Voor 66% gewijzigd door gertvdijk op 05-06-2013 18:19 ]

[Maurits van Baerle]

captain007 schreef op maandag 03 juni 2013 @ 21:46:
Vandaag geprobeerd in Haarlem met mijn DAB/DAB+ ontvanger. De nieuwe zenders worden wel gevonden door mijn radio (Sony CMT-MX750Ni), maar geen geluid op de nieuwe zenders (wil niet tunen). Kan het zijn dat men momenteel geen signaal erop zet maar dat de kanalen wel fysiek in de ether beschikbaar zijn?

Doet hij het inmiddels? De ontvangst in Haarlem schijnt flink verbeterd te zijn de afgelopen dagen...

[sorted.bits]

Ik heb in mijn auto een Kenwood DNX7230DAB auto-radio sinds een maand of 2. Sinds die tijd heb ik nog nooit een DAB+ signaal kunnen ontvangen op mijn autoradio.

Ik kan hem laten zoeken en dan zoekt hij dus alle kanalen langs (5A tot en met 14C ofzo). Het probleem is dat ik dus niet precies weet of ik verder nog iets moet instellen of dat ze bij de installatie bijvoorbeeld de DAB+ antenne niet hebben aangesloten.

Is er een manier waarop ik kan checken of het eigenlijk wel werkt? Ik kan volgens mij niet handmatig een kanaal instellen.

[RichieB]

@depl0y: ik had hetzelfde met mijn Volvo DAB tuner, maar het bleek dat de DAB+ zender bij mij in de buurt gewoon nog niet aan stond. Ik zag geen spoor van DAB+ of instellingen ofzo. Nu de zender wel aanstaat kan ik DAB+ prima ontvangen. Je moet wellicht de ensambles opnieuw programmeren, maar dat heb je al vool elkaar als je het over het scannen van kanalen hebt. Kijk eens op het radioforum of wel al DAB+ dekking is bij jou.

[sorted.bits]

@RichieB, best dom om er niet even bij te vermelden waar ik zit inderdaad.

Ik woon in Zwolle.

[Maurits van Baerle]

sorted.bits schreef op donderdag 06 juni 2013 @ 14:01:
@RichieB, best dom om er niet even bij te vermelden waar ik zit inderdaad.

Ik woon in Zwolle.

Volgens mij is de ontvangst in Zwolle nog niet optimaal omdat er in die hoek van het land nog wat zenders aangezet moeten worden vóór 1 september.

Je zou het kunnen testen door te rijden naar een zender die zeker wel aan staat. De dichtstbijzijnde zender voor jou is waarschijnlijk Lelystad. Daar zit sowieso de publieke mux in de lucht en volgens mij ook al de commerciële. Of een paar weken wachten tot er meer bij jou in de buurt aan zijn.

Op zich hoef je DAB+ normaal gesproken niet speciaal aan te zetten op je radio. Je moet alleen een retune/rescan doen zodra je binnen bereik bent voordat hij ze ziet. Het zou hooguit kunnen dat de DAB/DAB+ antenne niet is aangesloten. DAB en DAB+ gebruiken dezelfde antenne dus als je in de Randstad wel DAB kunt ontvangen dan is hij aangesloten. Overigens gebruiken DAB/DAB+ en FM wel verschillende antennes. Zie mijn eerdere post voor opties

[ Voor 4% gewijzigd door Maurits van Baerle op 06-06-2013 14:36 ]

[captain007]

Maurits van Baerle schreef op donderdag 06 juni 2013 @ 11:42:
[...]

Doet hij het inmiddels? De ontvangst in Haarlem schijnt flink verbeterd te zijn de afgelopen dagen...

Jazeker, heb nu geluid op alle zenders en het tunen gaat ook veel vlotter. Ben er wel blij mee dat het zenderaanbod flink is gegroeid. Dat is die extra investering in een DAB+ radio wel waard geweest

[Jassy]

sorted.bits schreef op donderdag 06 juni 2013 @ 13:54:
Ik heb in mijn auto een Kenwood DNX7230DAB auto-radio sinds een maand of 2. Sinds die tijd heb ik nog nooit een DAB+ signaal kunnen ontvangen op mijn autoradio.

Ik kan hem laten zoeken en dan zoekt hij dus alle kanalen langs (5A tot en met 14C ofzo). Het probleem is dat ik dus niet precies weet of ik verder nog iets moet instellen of dat ze bij de installatie bijvoorbeeld de DAB+ antenne niet hebben aangesloten.

Is er een manier waarop ik kan checken of het eigenlijk wel werkt? Ik kan volgens mij niet handmatig een kanaal instellen.

Heb je wel een antenne voor DAB geinstalleerd??

[eymey]

Persoonlijk vind ik het wel jammer dat er blijkbaar een speciale antenne voor DAB nodig is. Waar zit hem dat eigenlijk in? Meeste FM auto-antennes komen qua lengte niet overeen met een (factor van) de golflengte van freq's waar DAB+ op zit?

Bij de meeste auto's is het bij mijn weten niet trifiaal om de reeds aanwezige antenne te vervangen... laat staan evt. andere bedrading door trekken.

[Maurits van Baerle]

eymey schreef op vrijdag 07 juni 2013 @ 13:25:
Persoonlijk vind ik het wel jammer dat er blijkbaar een speciale antenne voor DAB nodig is. Waar zit hem dat eigenlijk in? Meeste FM auto-antennes komen qua lengte niet overeen met een (factor van) de golflengte van freq's waar DAB+ op zit?

Bij de meeste auto's is het bij mijn weten niet trifiaal om de reeds aanwezige antenne te vervangen... laat staan evt. andere bedrading door trekken.

Ze zitten beide op te verschillende frequenties. FM zit tussen 87 en 108 MHz terwijl DAB(+) tussen 174 en 240 MHz zit. Gelukkig zitten ze wel dicht genoeg bij elkaar dat gecombineerde FM en DAB antennes fysiek mogelijk zijn.

Helaas is dat inderdaad lastig als je aftermarket een nieuwe antenne moet installeren. Gelukkig komen tegenwoordig steeds meer automerken standaard of als optie met DAB radio's en heb je dat antenneprobleem niet meer (in Engeland verlaat al ruim één op de drie nieuwe auto's de dealer met een DAB radio aan boord). Nu Nederland ook DAB+ heeft zullen die fabrikanten dit ook in Nederland gaan aanbieden.

[ Voor 4% gewijzigd door Maurits van Baerle op 07-06-2013 13:47 ]

[eymey]

Yep. Het probleem is alleen dat ik persoonlijk al helemaal geen auto rijd (laat staan lease, anders had ik idd binnen een jaar of 3 over een auto met DAB radio kunnen beschikken) en dat we prive alleen maar occasions kopen.

Voordat op die markt auto's met DAB antennes een beetje standaard worden.....

[Maurits van Baerle]

Anoniem: 451726 schreef op zondag 02 juni 2013 @ 22:47:

Ik krijg nu ook al zin in die nieuwe Ruark R7 DAB+ / streamer die eind dit jaar gaat uitkomen.

[afbeelding]

Ik kwam net een review van de Ruark R7 tegen op de site van de Daily Telegraph. Ruark Audio R7 stereo system review

[Bananenplant]

Merk je nu eigenlijk ook kwaliteitsverschil op het vlak van bijvoorbeeld dynamische compressie? Gezien de "battle of loudness" waarbij radiozenders elkaar willen overschreeuwen en half clippend worden uitgezonden ...

[gertvdijk]

Bananenplant schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 16:50:
Merk je nu eigenlijk ook kwaliteitsverschil op het vlak van bijvoorbeeld dynamische compressie? Gezien de "battle of loudness" waarbij radiozenders elkaar willen overschreeuwen en half clippend worden uitgezonden ...

Ik niet. Het is echt een behoorlijke DRC die er nog steeds op zit. Daarvoor hoef je niet over te stappen op DAB+ in elk geval.

[Jantje P]

Bananenplant schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 16:50:
Merk je nu eigenlijk ook kwaliteitsverschil op het vlak van bijvoorbeeld dynamische compressie? Gezien de "battle of loudness" waarbij radiozenders elkaar willen overschreeuwen en half clippend worden uitgezonden ...

Ja bij zachte passages op 538 hoor je keiharde ruis omdat het allemaal maximaal opgeblazen wordt. Bij Radio 10 Gold is het veel minder heb ik het gevoel. Die klinkt als een klok. Overall klinkt het natuurlijk nog steeds veel beter als FM.

[Maurits van Baerle]

Bananenplant schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 16:50:
Merk je nu eigenlijk ook kwaliteitsverschil op het vlak van bijvoorbeeld dynamische compressie? Gezien de "battle of loudness" waarbij radiozenders elkaar willen overschreeuwen en half clippend worden uitgezonden ...

Tja, er spelen eigenlijk drie dingen.

Wegens de technische beperkingen van FM moeten stations nu allerlei kunstgrepen uithalen met limitters, equalizers en compressie om het goed te laten klinken. Met DAB+ zijn veel van de trucs niet nodig en hopelijk zullen de meeste stations straks niet hun gewone FM signaal ook op DAB gooien, dat zou zonde zijn (zeker voor stations waar muziek erg belangrijk is). Het zou me echter niets verbazen als het nog wel een paar maanden gaat duren voordat ze een beetje gewend zijn aan hoe hun output klinkt op DAB+ en ze eventueel een speciaal signaal er voor uitsturen. Dit zou kunnen beteken dat, in ieder geval voor sommige zenders, er straks minder compressie, beter hoog en beter stereobeeld is op DAB+ dan op FM.

Maar, bovenop de beperkingen van FM komt dan nog de gewoonte om radiouitzendingen sowieso meer te compressen dan een CD bij mensen thuis zal klinken omdat veel mensen dat voor 'achteloos luisteren op de achtergrond' prettiger vinden. Stations moeten sowieso ook rekening houden met dat veel mensen radio luisteren met ander achtergrondgeluid of op mini transistorradiootjes met speakertjes van drie centimeter.

Naast dit soort 'noodzakelijke' compressie is er ook nog zoiets als een klankkleur van een station. Ze hebben graag een eigen herkenbaar geluid en gebruiken zaken als Optimod processors om hun zender een karakteristiek geluid mee te laten geven.

De eerste reden van deze drie valt weg met DAB+ en als zenders het willen kan het een stuk beter klinken dan FM. De andere twee redenen zijn afhankelijk van smaak en de doelgroep van het radiostation. Een klassieke zender zal minder compressen dan een zender die vooral beluisterd wordt als achtergrond op de werkvloer in de fabriekshal. Terwijl ik dit schrijf klinkt bijvoorbeeld Radio 10 Gold (met 64 kb/s) aanzienlijk beter dan Q-Music (met 80 kb/s), of dit een foute afstelling is of een bewuste keuze weet ik niet maar hopelijk wordt dat nog verbeterd voor de officiële lancering op 1 september. Wat dat betreft heeft de gebruikte technologie er niets mee te maken en kun je eigenlijk alleen besluiten om niet naar dat soort hevig bewerkte zenders te luisteren.

[ Voor 5% gewijzigd door Maurits van Baerle op 17-06-2013 12:26 ]

[Bierkameel]

En dan draaien veel stations de platen ook nog eens met de pitch control op +1 zodat het vlotter klinkt en ze meer kunnen praten per uur.
Dus of het echt een verbetering is is maar de vraag, dan toch liever een USB stick met lossless audio

[eymey]

Ach, dat 'up pitchen' merk ik bij 3fm eigenlijk niets van (ook wel eens vergeleken).

Verder, voor wat betreft de processing:

Ik heb laatst wel eens wat heen en weer zitten twitteren met een audiotechnicus die ook de processing van 3fm beheert (als ik me niet vergis wel in dienst van Technicolor/Ericsson). En hij gaf aan dat alle uitzendkanalen dezelfde processing krijgen. Dus FM, mediagateway, internet, 101tv/evenementenzenders, etc. allemaal 'dezelfde sound'.

Overigens vind ik het geluid van deze zender best te doen. Over het algemeen klinkt het, zeker bij Rock en live uitzendingen, lekker strak.

Ik heb nog geen DAB+ ontvanger dus luister voornamelijk naar FM, ook in de huiskamer. Op m'n werk luister ik wel naar de 64 kbit/s AAC+ stream. Dat laatste klinkt zeker beter dan FM en dus als een mooie reden om een keer over te stappen zodra ook de publieke omroep via DAB+ uitzendt.

Aan de andere kant: Er hangt nog genoeg in huis dat FM kan ontvangen en dat ik niet zo maar zal gaan vervangen....

Een USB stick met lossless audio opperen is natuurlijk een beetje beside the point van een topic dat over radio gaat Het leuke van radio, iig van de niet-commerciele zenders, vind ik juist dat ik verrast word met (te veel) bestaande muziek maar zeker ook veel nieuwe muziek.

[ Voor 12% gewijzigd door eymey op 17-06-2013 19:49 ]

[Maurits van Baerle]

eymey schreef op maandag 17 juni 2013 @ 19:48:
Ach, dat 'up pitchen' merk ik bij 3fm eigenlijk niets van (ook wel eens vergeleken).

Ja, dat zal sterk afhangen van de zender. 3FM lijkt me niet een zender om het te doen. Bij SLAM!FM zou het me niets verbazen.

Verder, voor wat betreft de processing:

Ik heb laatst wel eens wat heen en weer zitten twitteren met een audiotechnicus die ook de processing van 3fm beheert (als ik me niet vergis wel in dienst van Technicolor/Ericsson). En hij gaf aan dat alle uitzendkanalen dezelfde processing krijgen. Dus FM, mediagateway, internet, 101tv/evenementenzenders, etc. allemaal 'dezelfde sound'.

Ze zullen inderdaad zoveel mogelijk dezelfde sound willen hebben over alle kanalen. Alleen zouden ze dus de specifieke FM processing achterwege kunnen laten voor de andere kanalen. Misschien doen ze dat ook wel en sturen ze hetzelfde signaal naar DAB als naar internet en hebben ze alleen extra processing voor de FM uitgang.

Ik heb nog geen DAB+ ontvanger dus luister voornamelijk naar FM, ook in de huiskamer. Op m'n werk luister ik wel naar de 64 kbit/s AAC+ stream. Dat laatste klinkt zeker beter dan FM en dus als een mooie reden om een keer over te stappen zodra ook de publieke omroep via DAB+ uitzendt.

Aan de andere kant: Er hangt nog genoeg in huis dat FM kan ontvangen en dat ik niet zo maar zal gaan vervangen....

Ach, je hoeft ook niet direct per 1 september al je FM apparaten weg te gooien, FM blijft nog wel even in de lucht. Je zult alleen zo'n 15 zenders die wel op DAB zitten niet op FM vinden.

Bovendien, gebruik je FM ook wel op al die apparaten? Ik heb vijf apparaten die ook FM kunnen ontvangen, twee telefoons, twee draagbare radio’s en een hifi tuner. Ik gebruik die FM functie op geen van allen en er is dus ook geen noodzaak om ze te vervangen. Hier in Engeland wordt er voor de luistermetingen een bepaalde verdeelsleutel gebruikt. Ik geloof dat ieder huishouden gemiddeld 6 FM ontvangers heeft waar er maar 1.6 daadwerkelijk worden gebruikt voor FM.

[Bananenplant]

Ik denk dat ik binnenkort een Pioneer DEH-X6500DAB ga kopen. Onderaan die pagina staat een aan te bevelen DAB+-antenne voor aan de ruit.

Afgezien van dat het misschien optisch niet de mooiste oplossing is: ga ik met zo'n plakantenne nu echt hinder ondervinden of gaat dat straks gewoon netjes werken qua ontvangst in de auto?

[Jantje P]

Bananenplant schreef op vrijdag 21 juni 2013 @ 14:24:
Ik denk dat ik binnenkort een Pioneer DEH-X6500DAB ga kopen. Onderaan die pagina staat een aan te bevelen DAB+-antenne voor aan de ruit.

Afgezien van dat het misschien optisch niet de mooiste oplossing is: ga ik met zo'n plakantenne nu echt hinder ondervinden of gaat dat straks gewoon netjes werken qua ontvangst in de auto?

Ik heb zo'n 'plak' antenne van JVC (daar krijg je hem gratis bij de radio ) had aanvankelijk last van uitval (commerciële zenders 11C) in sommige gebieden maar is nu een stuk verbeterd omdat men nog bezig is met de uitrol vermoedt ik. Nu nauwelijks nog last van uitval. Ik zit in Midden Limburg. Als je op onderstaande link het kaartje bekijkt kun je een inschatting maken afhankelijk waar je zit.

http://radio-tv-nederland.nl/dab/dab-plus.html

De PO zenders zenden nog in DAB uit en heb ontvangst tot ongeveer Maarheeze. met dichtstbijzijnde zendmast Loon op Zand. Dit netwerk wordt dit jaar nog landelijk dekkend. Bovendien zou DAB+ op zich ook al betere ontvangstkwaliteit moeten bieden dan DAB

http://radio-tv-nederland.nl/dab/NPO-P1-indoors-copy.jpg

Als je zeker wil zijn zou ik wachten tot na 1 september als er meer ervaringen zijn.

[eymey]

Maurits van Baerle schreef op woensdag 19 juni 2013 @ 12:09:
[...]


Ze zullen inderdaad zoveel mogelijk dezelfde sound willen hebben over alle kanalen. Alleen zouden ze dus de specifieke FM processing achterwege kunnen laten voor de andere kanalen. Misschien doen ze dat ook wel en sturen ze hetzelfde signaal naar DAB als naar internet en hebben ze alleen extra processing voor de FM uitgang.

Naar ik begrepen had gebruiken ze in ieder geval dezelfde Optimod (de 8500) en gaat diens uitgang dus naar alle uitzendkanalen. Niet zeker of ze ook nog processing op de zenderlokatie gebruiken (fm-specifiek). Ik meen van 'radionerd fora' begrepen te hebben dat dat bij de Optimod 8500 niet hoeft.

Ach, je hoeft ook niet direct per 1 september al je FM apparaten weg te gooien, FM blijft nog wel even in de lucht. Je zult alleen zo'n 15 zenders die wel op DAB zitten niet op FM vinden.

Bovendien, gebruik je FM ook wel op al die apparaten? Ik heb vijf apparaten die ook FM kunnen ontvangen, twee telefoons, twee draagbare radio’s en een hifi tuner. Ik gebruik die FM functie op geen van allen en er is dus ook geen noodzaak om ze te vervangen. Hier in Engeland wordt er voor de luistermetingen een bepaalde verdeelsleutel gebruikt. Ik geloof dat ieder huishouden gemiddeld 6 FM ontvangers heeft waar er maar 1.6 daadwerkelijk worden gebruikt voor FM.

Ik gebruik best veel FM, ja

Zoals gezegd dus in de huiskamer (FM signaal over de CATV module van Reggefiber / Glashart Media). Verder ook op een hi-fi tuner boven in de werkkamer, zelfde signaal. Verder ook op de slaapkamer (Sangean rcr-2) en in de badkamer ( Sangean H-201 ). Zowel voor de wekkerradio als badkamerradio bestaan er gelukkig al opvolgers met DAB+ (ik hecht erg aan het niet-actieve LCD display en amberkleurige backlight van beide radio's en natuurlijk het voor hun formaat uitzonderlijk volle geluid).

In de trein luister ik eigenlijk altijd FM via de ingebouwde FM ontvanger van m'n Android smartphone. Een smartphone zonder FM is voor mij ook een dealbreaker

Wil ik in de huiskamer van FM overstappen naar wat anders (zij het internetradio, zij het dab+ ) dan zou ik een nieuwe home cinema receiver moeten kopen met dit ingebouwd.

Iig, ik realiseer me inderdaad dat ik niet direct over hoef te stappen. Maar ja, ik en nieuwe techniek...... dan wil ik het toch weer proberen

[Maurits van Baerle]

eymey schreef op zondag 23 juni 2013 @ 23:33:
[..]
In de trein luister ik eigenlijk altijd FM via de ingebouwde FM ontvanger van m'n Android smartphone. Een smartphone zonder FM is voor mij ook een dealbreaker

Ah, ik heb binnenkort iets leuks te melden over DAB in de trein, ik moet even m'n aantekeningen uitwerken...

Wil ik in de huiskamer van FM overstappen naar wat anders (zij het internetradio, zij het dab+ ) dan zou ik een nieuwe home cinema receiver moeten kopen met dit ingebouwd.

Ik weet niet welk merk en model je hebt maar er zijn een aantal fabrikanten die DAB+ modules leveren om bestaande receivers uit te breiden met digitale radio. Dan ligt er gewoon een extern doosje achter de receiver die extra functionaliteit biedt zonder dat je het hele apparaat hoeft te vervangen. De in de start post genoemde NAD en Onkyo sowieso maar volgens mij zijn er ondertussen wel meer die het aanbieden.

[Maurits van Baerle]

Goldme schreef op maandag 03 juni 2013 @ 08:11:
[..]
Ik was dus superblij tot ik vanochtend de auto instapte en rijdend probeerde te luisteren. De hele rit had ik geen ontvangst op het DAB+ pakket. Ik merkte echter het volgende: <50 km/h = bereik op DAB+. > 50 geen bereik.

***
"7.5. Receiver speed limit
As the speed of a vehicle increases, the performance of an on-board DAB receiver progressively degrades, due to the Doppler effect. The “receiver speed limit” may be considered as the vehicular speed at which the RF signal-to-noise ratio degrades by 4 dB, due to the Doppler effect. While this does not affect the audio quality, it may reduce the DAB coverage area slightly – but only in a fast-moving vehicle.

In the case of an SFN operating at VHF, the receiver speed limit is about 200 km/h. When the
receiver operates at 1.5 GHz and Transmission Mode IV is used, the speed limit is about 120 km/h."
http://tech.ebu.ch/docs/techreview/trev_265-kozamernik.pdf
***
gertvdijk schreef op maandag 03 juni 2013 @ 13:45:
Dit gaat over regulier DAB en de afhankelijkheid van je snelheid op het te ontvangen signaal. Ik kan me niet voorstellen dat DAB+ daarin verschilt, omdat:

***
"DAB+ and DAB – the differences
A DAB audio signal is encoded in MP2 (the ancestor to today’s MP3 format). A DAB+ audio signal is encoded in aacPlus (strictly, aacPlus HE v2). [...]
Apart from that, there are no differences. DAB+ and DAB use the same transmitters, same multiplexing equipment, and so on, and DAB and DAB+ signals can happily live on the same DAB multiplex. http://james.cridland.net...d-why-its-not-for-the-uk/"
***

Ik moest gisteren met de Thalys hogesnelheidstrein en heb maar even de proef op de som genomen. Volgens m'n GPS haalden we snelheden boven de 290 km/u.

Met mijn erg goedkope/simpele portable DAB ontvanger (zelfs zonder externe antenne!) waren zowel DAB als DAB+ goed te doen. De commerciële multiplex in Nederland was met 294 km/u over de HSL door Brabant prima luisterbaar, de publieke multiplex komt nog niet erg zuidelijk dus heb ik iets minder goed kunnen testen maar die deed het rond de 170 km/u ook nog prima. In België kwamen zowel PureFM+ (64 kb/s op DAB+) en Musiq3 (192 kb/s op DAB) met 296 km/u goed door.

Ik kreeg wel de indruk dat DAB+, waarschijnlijk dankzij de betere foutcorrectie, stabieler is dan DAB bij zulke hoge snelheden.

Kortom, in de auto moet ook het allemaal geen probleem zijn. Als je harder dan 300 km/u rijdt in een auto heb je wel wat anders aan je hoofd dan of de radio nog foutloos door komt.

[eymey]

Maurits van Baerle schreef op maandag 24 juni 2013 @ 16:03:
[...]
Ah, ik heb binnenkort iets leuks te melden over DAB in de trein, ik moet even m'n aantekeningen uitwerken...


[...]
Ik weet niet welk merk en model je hebt maar er zijn een aantal fabrikanten die DAB+ modules leveren om bestaande receivers uit te breiden met digitale radio. Dan ligt er gewoon een extern doosje achter de receiver die extra functionaliteit biedt zonder dat je het hele apparaat hoeft te vervangen. De in de start post genoemde NAD en Onkyo sowieso maar volgens mij zijn er ondertussen wel meer die het aanbieden.

Ben benieuwd .

In de huiskamer heb ik nu een Yamaha RX-V663 home cinema receiver staan. Dat ding is ooit een keer aan vervanging toe (vooral vanwege te weinig HDMI ingangen) maar goed.....

Voorlopig ga ik maar eens proberen een Terratec Noxon stickje te scoren om wat te gaan experimenteren .

DAB wordt voor mij sowieso pas echt interessant zodra de publieken ook op DAB+ zitten. Ben wel benieuwd wanneer de eerste Android smartphones met DAB+ uitgerust gaan worden .

[Maurits van Baerle]

eymey schreef op maandag 24 juni 2013 @ 23:01:
[...]


Ben benieuwd .

Zie boven, ik was aangenaam verrast.

Ben wel benieuwd wanneer de eerste Android smartphones met DAB+ uitgerust gaan worden .

Er is op zich nu al de Samsung Galaxy S WiFi 5.0 DAB+. Dat is een Android apparaat met DAB+, alleen geen smartphone maar eerder een mediaplayer.

[eymey]

Ah, inderdaad overheen gelezen .

Maar dat klinkt wel mooi! Autosnelheden moeten dus zeker geen probleem vormen. En treinen met hoge snelheid (laat staan normale Nederlandse baanvaksnelheden) dus ook niet.

[ Voor 28% gewijzigd door eymey op 26-06-2013 23:05 ]

[Pandanl]

Ik heb een BMW 1 serie met Harman/Kardon optie in bestelling, helaas is de DAB/DAB+ ontvanger weer een aparte optie van €341,- maarja als ik dit zo lees moet ik het misschien maar overwegen om de DAB+ optie erbij te nemen.

Zou immers een beetje zonde zijn om wel een Harman/Kardon geluids setje te hebben en dan krakend FM geluid te hebben.

[Maurits van Baerle]

Tja, dat is een lastige. Autofabrikanten pakken volgens mij veel marge op accessoires omdat de prijs in vergelijking met de tienduizenden euro's voor de auto zelf een beetje in het niet valt. Als jij €20.000 neerlegt voor een auto kan €200 voor een radio er ook nog wel bij zullen ze redeneren.

Maar goed. Heb je iets meer informatie, een linkje of een typenummer van die radio voor mij? Misschien levert het nog wel meer voordelen op dan alleen DAB+ radio en gebruikt hij bijvoorbeeld ook TPEG voor verkeersinformatie. Daar is BMW al een tijdje mee bezig: BMW and Mediamobile team-up on real-time traffic information

Het is een hoop geld maar ik denk niet dat je er spijt van krijgt.

[Maurits van Baerle]

Classic FM, Radio Veronica en Sky Radio zijn er zojuist bijgekomen.

[Pandanl]

BMW kennende mag je gewoon los betalen voor dit soort info.

dit is in ieder geval de pagina over DAB
http://www.bmw.nl/nl/cont...nt/entertainment.html#dab

[ringlord_oc]

Bananenplant schreef op vrijdag 21 juni 2013 @ 14:24:
Ik denk dat ik binnenkort een Pioneer DEH-X6500DAB ga kopen. Onderaan die pagina staat een aan te bevelen DAB+-antenne voor aan de ruit.

Afgezien van dat het misschien optisch niet de mooiste oplossing is: ga ik met zo'n plakantenne nu echt hinder ondervinden of gaat dat straks gewoon netjes werken qua ontvangst in de auto?

Volgens mij is dat een DAB radio, ik zie nergens dat die DAB+ aankan.

Overigens heb ik in België een 6-tal jaren gelelden rondgereden met een DAB radio in de auto (Blaupunkt Woodstock DAB52) met een plakantenne binnenin.

Als je ontvangst had, dan was het prima (geen geruis).
Maar onder een brug of in een tunnel NOOIT ontvangst. Erg irritant.

Zes jaar geleden was er sprake van de dood van DAB dus heb ik in de volgende auto geen DAB radio meer laten plaatsen.

Toen was er ook nog sprake van DRM "Digital Radio Mondiale", dat is toch blijkbaar ook nog niet verdwenen.

[Maurits van Baerle]

Pandanl schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 11:19:
BMW kennende mag je gewoon los betalen voor dit soort info.

dit is in ieder geval de pagina over DAB
http://www.bmw.nl/nl/cont...nt/entertainment.html#dab

Als ik dit zo lees dan lijkt het er op dat BMW Connected Drive gebruik kan maken van TPEG. Ze noemen het niet bij naam maar volgens mij is Real Time Traffic Information (RTTI) eigenlijk gewoon hetzelfde.

Naar wens biedt BMW Assist u ook actuele verkeersinformatie en uitwijkmogelijkheden. Als premium-alternatief voor het radiogebaseerde Traffic Message Channel (TMC) kunnen klanten van BMW Assist gebruikmaken van een nieuwe generatie verkeersinformatiedienst: de Real Time Traffic Information (RTTI) levert nauwkeurige dataverwerking in real-time.

http://www.bmw.nl/nl/foot...k/bmw-connecteddrive.html

[ Voor 4% gewijzigd door Maurits van Baerle op 03-07-2013 16:34 ]

[Maurits van Baerle]

ringlord_oc schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 16:14:
[...]


Volgens mij is dat een DAB radio, ik zie nergens dat die DAB+ aankan.

Aangezien hij in Duitsland verkocht wordt kun je er al vanuit gaan dat hij DAB+ ondersteunt. Duitsland is tegenwoordig (op een heel enkel DAB station na) vrijwel helemaal DAB+. In Duitsland een DAB-only radio verkopen is zinloos.

De specs pagina van de Pioneer DEH-X6500DAB geeft ook aan dat hij DAB+ ondersteunt.

Zes jaar geleden was er sprake van de dood van DAB dus heb ik in de volgende auto geen DAB radio meer laten plaatsen.

Toen was er ook nog sprake van DRM "Digital Radio Mondiale", dat is toch blijkbaar ook nog niet verdwenen.

Tja, het wachten was toen op DAB+. Nederland heeft op een gegeven moment de uitrol van DAB stop gezet omdat al duidelijk was dat DAB+ er aan kwam. Gelukkig hebben ze daar op gewacht.

DRM "Digital Radio Mondiale" is inmiddels opgevolgd door DRM+, een verbeterde versie die net als bijvoorbeeld DAB+ en SiriusXM (satellietradio in de VS) gebruikt maakt van AAC+ als audiocodec.

DRM/DRM+ gebruikt de AM/MW in plaats van VHF band III en zou een oplossing kunnen zijn voor lokale stations die maar één antenne ergens midden in hun uitzendgebied willen zetten en voor weinig geld klaar willen zijn. Het is allemaal iets minder robuust dan DAB+ (omdat er geen Single Frequency Network is) maar wel makkelijker en goedkoper voor kleine stations.

Er zijn wel wat tests, in Noorwegen en India bijvoorbeeld, met DRM+ maar ik geef het niet erg veel kans. DAB+ heeft inmiddels een momentum dat moeilijk nog bij te houden is. Dan zijn kleine en goedkope DAB+ eilandjes een beter alternatief voor kleine of lokale stations. In tegenstelling tot DRM+ zijn er wereldwijd al miljoenen DAB+ radio's verkocht zijn waar je direct compatible mee bent.

[ Voor 6% gewijzigd door Maurits van Baerle op 03-07-2013 16:46 ]

[neeecht]

Sublime erbij:


MTVNL op 5B ook weer on air, vanuit Den Haag

Echter geen content: https://twitter.com/Mediamagazine/status/353265697670959105

[gertvdijk]

Is de zender in Rijswijk weer uit? Het signaal is echt bagger hier in Delft op alle DAB+ kanalen en het "gorgelt" ook gigantisch. Regulier DAB is prima.

[Maurits van Baerle]

Dat zou goed kunnen. Ze zijn al sinds vrijdag druk bezig met sleutelen aan het netwerk (we zitten immers nog steeds in de testfase tot 1 september) en het halve land ligt er op het moment uit.

[SebasFM]

Supervet wat ik nu kan oppikken nabij Kijkduin (Den Haag) op 7 hoog. Ik kan met mijn Sony XDR-S40DBP pocketradio en mijn Philips AJB3552/12 wekkerradio met een beetje mazzel 3 Britse multiplexen/emsembles oppikken. Ik zie o.a. de volgende zenders:

BBC R1, R1X, R2, R3, R4, R4EX, R5L, R6M,
BBC WS, BBCASIAN, CAPITAL, GOLD, HEART, POP UP, THEBEACH, XFM
Absolute Radio, Heart, enz.

Dit zijn de ensembles BBC National DAB op kanaal 12B, Norwich op kanaal 11B en op mijn Philips DAB wekker ontvang ik ook nog eens D1 Network op Kanaal 11D. Ik luister nu naar BBC R1Xtra, dat staat wel lekker digitaal te ruisen en valt zo nu en dan weg, maar supervet is dit natuurlijk wel. Dit fenomeen wordt toch ducting genoemd?

As we speak ben ik er een filmpje van aan het uploaden richting Youtube, als het er staat zal ik de link posten.
[YouTube: http://youtu.be/kyjz2ZxjH68]

[ Voor 13% gewijzigd door SebasFM op 10-07-2013 09:21 . Reden: toevoeging ]

[Maurits van Baerle]

Er zijn op dit moment inderdaad speciale atmosferische condities waardoor radiosignalen ineens veel verder komen dan normaal. Het wordt ook wel "tropo" genoemd aangezien het fenomeen voornamelijk in de troposfeer veroorzaakt wordt.

Als je de radiofreaks fora in diverse landen volgt dan zie je allerlei meldingen van opmerkelijke resultaten. Britten die Duitse FM radio zenders ontvangen of Franse DVB-T (Digitenne) zenders op hun tv. Een Rotterdammer die het Belgische DAB+ en het Deense DAB pakket ontvangt etc.

Dit zijn meestal wel "DX-ers" die daarvoor vaak draaibare dakantennes en zo gebruiken om meer te kunnen ontvangen. Dat jij het op een simpele portable ontvangt is erg bijzonder.

Overigens, die Youtube video is niet te bekijken omdat hij "private" is.

[ Voor 4% gewijzigd door Maurits van Baerle op 10-07-2013 15:00 ]

[SebasFM]

Maurits van Baerle schreef op woensdag 10 juli 2013 @ 14:13:
Overigens, die Youtube video is niet te bekijken omdat hij "private" is.

Zou nu gefixed moeten zijn.

[Sjah]

Nou, als radiofan wil ik hier wel aan. Maar ik mis toch een erg belangrijk voordeel wat me morgen nog naar de RAF of Hobo zou doen rennen voor een naast mijn bed model (iets groter dan een wekkerradio, meer formaat wereldontvanger (wat raden jullie me aan, budget meer dan 100 minder dan 160).
Nu twijfel ik want wat mis ik? Nou ik wil de Belg en de Duitser(WDR/NDR) en de BBC kunnen ontvangen, zoals wel kan op mijn Upc mediabox (maar hee dat staat heel ergens anders dan mijn bed-radio, nee ik ga niet alles ombouwen, een radiootje moet gewoon in het donker en zeker zonder TV kunnen). Zenders als 538 en 3fm en Slam, tja die muziekkeus en lollig gelul , daar kan je sloten mee vullen.

[eymey]

Hehe tsja. De belgen of duitsers zou kunnen als je in een respectievelijke grensstreek woont en je wat geluk hebt.

Maar je kan een aanbod dat via kabel of internet natuurlijk niet vergelijken met de ether . Maar uit je formulering maak ik op dat je dat zelf ook snapt.

[ Voor 12% gewijzigd door eymey op 25-07-2013 09:04 ]

[Sjah]

Ok tx, dus ik heb niks over het hoofd gezien, en overschat? Duidelijk.

[Maurits van Baerle]

Tja, het zou kunnen dat je met een externe DAB antenne (en als het weer meezit) misschien iets uit Duitsland of Belgie kunt ontvangen. Maar, als je inderdaad in Amsterdam woont dan is die kans vrij klein. Tenzij het weer echt mee zit, de laatste weken hebben mensen ensembles van honderden kilometers ver weg opgepikt dankzij gunstige condities (tropo).
Dit soort antennes kun je al voor twee tientjes krijgen.

Ik zou, als je radiofan bent, wel een DAB radio kopen met een aansluiting voor een externe antenne. Je weet nooit of je er later nog eens mee wil experimenteren. Ik heb zelf net een externe buitenantenne gekocht (maar hem gewoon achter m'n boekenkast verstopt, niet eens in een paal op het dak) en kan nu ineens ook een ander regionaal ensemble ontvangen wat ik officieel niet zou moeten kunnen ontvangen.

[Anoniem: 249481]

Hallo


Misschien een domme vraag maar waarom worden er wel allerlei digitale standaarden ontwikkeld voor radio door de ether, zoals dab+ maar gebeurt dit niet voor digitale radio via dvb-t-c-s? nu moet je de tv aanzetten en de radio daar op aansluiten als je digitale radio wilt van ziggo, mij lijkt dit toch voorrang te hebben?


Waarom bestaan er geen recievers met ingebouwde decoder en cam ?

[SebasFM]

Ik zou niet weten waarom het nu niet kan. Ik bedoel, DVB/DAB is maar een uitzend techniek en kabelaars zouden (lijkt mij) ook DAB+ kunnen gaan uitzenden over de CAI. Probleem is dan toch ook opgelost?

[eymey]

Inderdaad. CAI aanbieders zouden gewoon DAB+ ensembles moeten kunnen doorgeven.

Echter, dit kost ze wel ruimte in een frequentiebereik waarop ze ook DOCSIS downstreams en DVB-C muxen kunnen doorgeven.

In het FM-bereik is de CAI zo 'schoon' dat men daar ook een keur aan FM zenders kan doorgeven zonder storingen die je in de Ether wel zou hebben als ze zo dicht bij elkaar zouden zitten.

[Sjah]

racingweirdo>> helemaal voor, maar dan ben ik nog meer voor dat dat onding van een mediabox, die we TOCH AL hebben (althans geen CI+ vaak, hier niet) gewoon een tunerfunctie in 't display krijgt, zodat TV uit kan blijven. Bij mij is de mediabox toch al aangesloten op de voorversterker.

[Anoniem: 249481]

Mediabox is waarschijnlijk upc? als je kijkt naar de overige aanbieders dan is de mediabox toch wel zeer ouderwets, ci+ is de toekomst, idd er moet een mogelijk zijn om via de tuner te kunnen afstellen zonder tv aan te zetten.

[eymey]

Tsja, dan zal je óf een home cinema receiver / stereo receiver moeten nemen die internetradio ondersteunt (dus met utp / wifi aansluiting) óf een receiver vinden die dvb-c radio kan ontvangen, eventueel met een CI+.

Er is mij geen enkele fabrikant van hi-fi apparatuur bekend die dat laatste met dvb-c of dvb-t radio doet. Enkele merken die zich ook heel erg op bepaalde landen richten bieden uitbreidingsopties met een soort 'satelietradio' aan (ben de naam ff kwijt). En inmiddels heeft Yamaha ook home cinema receivers die DAB+ kunnen ontvangen.

Wil je het toch per se via het dvb-c signaal van je provider, dan is een Mediabox de enige oplossing. M'n ouders hebben trouwens zo'n bredere Pace mediabox met PVR bij UPC. Daar zit ook een vrij lang tekstdisplay op waar prima de zender op komt te staan, ook bij Radio.

[SebasFM]

Vandaag is er ook de zender met tijdelijke naam '-A7-' toegevoegd aan het commerciële ensemble. Ze zenden geloof ik rond de klok het nummer Hot Chocolate - Every 1's a winner uit met de melding 'morgenochtend om 10 uur.' Ze zenden uit met 64kbps. Nu zie ik trouwens dat ook de 103,80 MHz Rotterdam aan staat met RDS tekst 'A7'..

[Rogar]

Bij mij in de auto valt het ontvangst van DAB+ continu uit. Op de commerciële zenders schakelt de radio ook niet over naar de FM-variant.

Zou dit straks wel goed gaan als het officieel wordt ingevoerd? Ook de radiotekst wordt niet weergegeven bij DAB+.

[Maurits van Baerle]

Rogar schreef op dinsdag 06 augustus 2013 @ 15:19:
Bij mij in de auto valt het ontvangst van DAB+ continu uit. Op de commerciële zenders schakelt de radio ook niet over naar de FM-variant.

Zou dit straks wel goed gaan als het officieel wordt ingevoerd? Ook de radiotekst wordt niet weergegeven bij DAB+.

Die uitval is op zich niet erg vreemd. Wat ik zo her en der uit het land hoor is dat er nog regelmatig zenders aan en uit gezet worden of van vermogen veranderen. Wat dat betreft is het nog even wachten tot de officiële lancering 1 september tot er werkelijk over geoordeeld kan worden.

Wat overschakelen naar FM betreft. De codes van de DAB+ en FM stations moeten nog worden gelijkgetrokken. Pas dan weet jouw radio dat wat hij op FM 101.2 ontvangt hetzelfde is als DAB+ op kanaal 11C, subchannel 5. Dan zou hij dus ook automatisch heen en weer kunnen schakelen tussen het sterkste signaal. Of en wanneer Broadcast Partners dit gelijk trekt weet ik niet.

Radiotext heb ik ook nog niet gezien geloof ik. Dat zal vast wel komen want radiostations gebruiken het graag.