Warmtepompen en tussenwoningen

[marvel27]

Het lijkt mij interessant om een specifiek topic te maken voor hoe warmtepompen in te passen in de modale tussenwoning van tussen 5 en 6m breed. Er bestaan natuurlijk tal van types huizen, maar tussenwoningen komen veel voor in Nederland, en hebben bepaalde kenmerken die het tricky maken om een WP te plaatsen, met name smalle tuintjes en buren aan twee, soms drie zijden van het huis.

Een punt dat we kunnen belichten is het vermogen van de warmtepomp. Er zijn verhalen genoeg van mensen die van installateur een flink overbemeten WP aangepraat krijgen. Heel wat experts in het algemene WP-topic zijn van mening dat 5kW vermogen al meer dan voldoende is voor een tussenwoning met voldoende afgifte, zelfs bij matige isolatie. Deel vooral jullie inzichten.

Een ander punt, dat opgebracht wordt in reacties, is de toepassing van andere types warmtepompen, zoals water/water warmtepompen. Die zijn stil, maar er is wel weinig tuinoppervlak ter beschikking voor de leidingen in de grond. Desondanks geeft @Theo aan dat er hele wijken met dit systeem opgeleverd worden.

Geluid

Waar ik wat moeite in heb gestoken, en wat in veel situaties een heikel punt is, is geluid: op de erfgrens mag een buitenunit maximaal 40dB aan geluid maken, en als er een nacht/stille modus is, is het maximum overdag max 45dB. Welke WP moet je dan kiezen, en waar plaats je de buitenunit op een manier dat die aan de regels voldoet? Je leest in verschillende topics regelmatig dat het eigenlijk bijna niet mogelijk is om in de modale tussenwoning een WP te plaatsen, omdat de percelen te klein zijn om aan de geluidseisen te voldoen.

De overheid heeft een rekentool gemaakt om dit te checken. Ik heb vandaag ook een topic geopend specifiek over die rekentool, want veel mensen strugglen met het invullen ervan.

Het mooie van de rekentool is dat je de situatie van de gemiddelde rijwoning kan nabootsen, en dan kan spelen met de locatie en het type warmtepomp, om zo te verkennen welke WP op welke locatie aan de voorwaarden voldoet. Zo is het mogelijk om, uitgaande van een aantal aannames, per locatie te bepalen wat het maximale geluidsvermogen is om op de erfgrens aan de regels te voldoen. Dan kan je gaan kijken welke WP’s aan of onder dat geluidsvermogen zitten. Die WP’s voldoen dan aan de voorwaarden en kun je plaatsen op die locatie.

Een medetweaker heeft een Google Sheets gemaakt met een lijst van warmtepompen, hun thermisch vermogen en geluidsvermogens, wat heel nuttig is om te vergelijken. Ik weet niet of alles compleet of actueel is, maar indien er interesse is kunnen we dit aanvullen. Zo staan er een aantal WP's niet in de lijst (bv CTC die ook best stil zou zijn, of Wolf). En het zou goed zijn om te achterhalen of ze het geluidsvermogen op dezelfde manier hebben gemeten, dus bij dezelfde water- en buitentemperatur.

Ik heb de link gevonden via @Speedfight in het algemene L/W WP topic. Als iemand weet wie de Sheets oorspronkelijk heeft opgesteld zal ik die persoon hier de credits geven.

Hier een screenshot van de lijst:


Een aantal merken en types staan er niet op, zoals bv de Itho Amber. Ik begrijp dat die nog wacht op officiële cijfers wat geluid betreft, wat in de loop van maart bekend zou moeten worden. Op basis van de huidige cijfers zou het maximale geluidsvermogen 54dB zijn, waarmee hij zelfs stiller zou zijn dan de Arotherm Plus, en dus mogelijk de stiltste WP op de markt. Maar het geluid van de nacht/stille modus is bij mijn weten niet bekend, waardoor je in de nacht niet uitgaan van de maximale waarde. Als er nieuwe info beschikbaar is wbt de Amber pas ik dit aan.

Er is ook een website van een Duitse vakvereniging van wartempompfabrikanten, die cijfers voor alle WP’s op de Duitse markt geeft. De website wordt in een webinar aangeraden door het adviesbureau dat de WPAC rekentool heeft ontwikkeld. Daar kun je ook de goede gegevens vinden.

De cijfers zijn voor WP’s out of the box. Het is natuurlijk mogelijk om op een bepaalde locatie geluidsreducerende maatregelen uit te voeren, zoals bv. een kast van Reducd (naar eigen zeggen gemiddeld 14dB reductie) of Merford (tot 17dB(A)). Die kosten wat (2-3k Euro), en zijn gigantisch groot, maar dan heb je ook wat, in termen van demping. De demping die de fabrikant aangeeft kun je invullen in rij 87 van de rekentool, en dan kun je kijken of de combinatie van je beoogde WP + geluidsreducerende kast de dBs ver genoeg omlaag krijgen dat ze voldoen aan het maximale geluidsvermogenniveau op die locatie.

Ik heb een aantal locaties bekeken. Er zijn nog wat exotischere locaties te bedenken, zoals op een schuur, of op een uitbouw, maar die komen mogelijk later aan bod. Of als jij je geroepen voelt om het uit te zoeken, let me know en ik voeg het toe aan de startpost.

Ik maak een aantal aannames:

• Warmtepomp moet 30cm van de muur af geplaatst worden
• Bronhoogte Zb (B13) 0,88m
• Perceelbreedte 5.3m
• achtertuin van zes meter diep, met een muur over de hele breedte van de achtergrens (met B31 als ‘-0,1’). Dit kan opgevat worden als het hebben van een schuur over de hele breedte van het perceel
• voortuin van vier meter diep, zonder muren die als echt tuinmuren gerekend kunnen worden
• Gevelbreedte 5.3
• Tuinmuren van achtergevel tot schuur, dus 6m diep en 1,8m hoog, van meer dan 10kg/m2
• Marge van 3
• Geen tonaaltoeslag

Daarnaast voeg ik extra meetposities toe op twee plekken

• Raam op 1/3de van de breedte van het perceel vanaf de erfgrens (dus -1,7), in dezelfde lijn als de eigen gevel, en op een hoogte van 4m.
• Deur halverwege de gevel (dus -2,65), in dezelfde lijn als de eigen gevel, en een hoogte van 1.2m

In de achtertuin

Tegen de achtergevel, in een hoek

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 57 dBA
• Nacht 52 dBA

WP’s die voldoen
Enkel de Vaillants Arotherm splits en monoblocs tot 75/5 en 75/6. De Bosch Compress 7400i AW5 en 7 mogelijk ook, maar er staat in de Excel een tonaliteit van 3dB bij deze modellen, dus dit leidt mogelijk tot een 'boete' van 3dB in de rekentool, waardoor ze niet meer zouden slagen voor de test.

In een hoek van een tuinmuur en de schuur

De precieze afstand tot de achtergevel scheelt een dB: als het midden van de WP zich op 5.2m van de achtergevel bevindt, mag de WP max 58dB overdag en 53dB ’s nachts produceren. Als de afstand 5.3 en verder is, zakken beiden met 1dB. Laten we uitgaan van die laatste.





Berekend maximaal geluidsvermogenniveau

• Dag 57 dBA
• Nacht 52 dBA

WP’s die voldoen
Idem als bij de vorige keuze: enkel de Vaillant monobloc en splits, tot de 75/5 en 75/6 uitvoering.

Tegen de schuur, in het midden van het perceel

Deze plek is al wat meer vergevingsgezind.



Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 61 dBA
• Nacht 56 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm splits en monos, tot 125/5 en 125/6
Bosch Compress 7400i AW5 en AW7, zelfs met 3 dB tonaliteitstoeslag
Bosch Monobloc 5s
Nibe F2120-8 en F2120-12
Panasonic split WH-UD03JE5
Daikin Altherma 3 R 4
Itho Amber

In de voortuin

Verschil met een achtertuin is dat een voortuin vaker minder diep is, en er meestal geen echte tuinmuren zijn die voor demping zorgen zoals achter. Daarnaast ga ik ervan uit dat de voortuin aan de straat grenst. Dat is geen woonbestemming, dus is het niet relevant voor de rekentool. In de praktijk wil je je buurtgenoten niet met een WP opzadelen die een vervelend geluid maakt elke keer dat ze langslopen, maar goed, hier gaan we uit van de rekentool. Nog een caveat: laat de WP niet zomaar uitblazen op een voetpad, want door de erg koude uitblaaslucht kan het stuk voetpad waarover wordt uitgeblazen bevriezen, terwijl het eigenlijk nog geen vriesweer is, en mensen geen rekening houden met het feit dat het voetpad glad kan zijn.

In een hoek, aan de straatkant

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 48 dBA
• Nacht 43 dBA

WP's die voldoen
Geen!

In het midden, aan de straatkant

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 59 dBA
• Nacht 54 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm tot en met 75/5 en 75/6
Bosch Compress 7400i 5 en 7

In het midden, tegen de gevel

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 57 dBA
• Nacht 46 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm t/m 75/6. De split-versie 75/5 AS voldoet niet.

In een hoek, tegen de gevel

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 46 dBA
• Nacht 41 dBA

WP's die voldoen
Geen!

Tegen de gevel, boven de voordeur

Een buurman van me heeft een onbekend merk WP tegen hdet stukje muur boven de voordeur laten kwakken. Ziet er niet uit, maar goed, het is een mogelijke opstelling. De WP hangt hier dus op een hoogte van 3m.



Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 55 dBA
• Nacht 50 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm tot 55/5 en 55/6.
Bosch Compress 7400i AW 5


Conclusie: het is zeker mogelijk om een WP in de voor-of achtertuin van je tussenwoning te plaatsen. Alleen ben je voornamelijk beperkt tot Vaillant of moet je een dure geluidswerende kast plaatsen.

Andere situaties die bekeken kunnen worden zijn bv plekken op een schuur achteraan de tuin, en op een uitbouw.

Laat me weten als er nog een WP ontbreekt.

[ Voor 36% gewijzigd door marvel27 op 12-03-2024 22:55 ]

[Ronald]

Itho Amber staat op 54dB volgens energie label. Tonaliteit toeslag heb ik nog niet kunnen vinden. @Carboy54 ?

[marvel27]

Het geluid dat de unit maakt bij een stille modus is ook van belang, en volgens mij is dat nog niet bekend bij de Amber. Helaas is het energielabel niet betrouwbaar om het maximale geluidsvermogen te weten te komen. Maar het zou wel in de handleiding moeten staan. Als het maximaal 54dB is, zou de Amber (maar welk vermogen?) de stiltste wp op de markt zijn volgens mij. En in elk geval al in de laatste opstelling (achteraan de tuin tegen de schuur, in het midden van het perceel) geplaatst kunnen worden.

[ Voor 40% gewijzigd door marvel27 op 10-03-2024 09:08 ]

[Carboy54]

Ronald schreef op zondag 10 maart 2024 @ 07:18:
Itho Amber staat op 54dB volgens energie label. Tonaliteit toeslag heb ik nog niet kunnen vinden. @Carboy54 ?

Voor zover ik heb begrepen hoeft dat niet te worden toegepast onder normale omstandigheden. ( Gehoord op cursus bij Panasonic )

[ Voor 5% gewijzigd door Carboy54 op 10-03-2024 09:02 ]

[Rukapul]

@marvel27 een eerlijker conclusie is dat het meestal gewoon niet geschikt is.

Uitgezonderd de laatste locatie is er geen marge.

Het leunt sterk op de aannames. In dit geval een ommuurde tuin wat eerder de uitzondering dan de regel is.

Gemodelleerd met sjoemelwaarden van fabrikanten.

Beoordeeld tegen een bij elkaar gelobbyde norm.

Negerend dat de bewoner zelf mogelijk ook de warmtepomp niet wil horen.

Negerend dat de bewoner mogelijk niet alleen aan de norm wil voldoen maar dat de buren geen (over)last ervaren.

Negerend dat de feitelijke situatie slechter uit kan vallen.

Het is dus een kansenspel wat heel erg op het randje gespeeld wordt in plaatst van ruime marges te hanteren.

De positieve kant: met wat modellering kan wel de potentieel betere / beste plek bepaald worden.

[ Voor 15% gewijzigd door Rukapul op 10-03-2024 10:01 ]

[chielsen]

Dat is wel erg fatalistisch Rukapul.
Je gaat ook erg van comfort wensen uit maar de werkelijkheid is dat straks toch echt iedereen over moet. Dat zij dan toch voor de minst "erge" oplossing moeten gaan.
We zijn wel erg verwend dat laatste jaren. Maar 99.99% van de mensheid hadden we veel lagere normen dan wat jij nu aanhaalt.
Ik denk dat de keuze tussen een warm huis of wat achtergrond geluid snel gemaakt is.

[Rukapul]

chielsen schreef op zondag 10 maart 2024 @ 10:03:
de werkelijkheid is dat straks toch echt iedereen over moet

Het punt is dat niemand nu over moet.

Er is gewoon nog geen universeel goede oplossing voor dit soort rijtjeswoningen.

[No Hands]

In de voortuin, daar zit over het algemeen niemand, er is over het algemeen aan de voorzijde van een huis toch al meer geluid dan aan de achterzijde en het zou helpen als mensen die units niet dwars op het erf laten uitblazen maar in het verlengde van het erf.

[silverball]

@Rukapul aircos hangen we allemaal lukraak aan de gevel, terwijl die dingen juist herrie maken terwijl je buiten zit, namelijk de zomer.

Als een l/w warmtepomp misschien net op de geluidsnorm komt is dit ineens een accuut probleem; terwijl iedereen binnen zit met de ramen dicht in de tijd dat hij in vollast draait.

@No Hands mits je nog een echte voortuin hebt natuurlijk.

[ Voor 14% gewijzigd door silverball op 10-03-2024 10:22 ]

[No Hands]

silverball schreef op zondag 10 maart 2024 @ 10:19:


@No Hands mits je nog een echte voortuin hebt natuurlijk.

50cm diep is genoeg lijkt me. Dat lukt op veel plekken wel.

[Sjamo]

Hier gebruiken we voor een kleine rijtjeswoning uit 1957, all electric, 6mtr breed, een lucht/lucht warmtepomp, oftewel airco. Met veel plezier en succes, maar de keuzes die we daarvoor bewust hebben gemaakt hebben wel veel invloed gehad daar op.

We hebben de buitenunit in de voortuin staan, ongeveer 80cm van de schutting. We hebben bewust gekozen voor een mhi-installatie waarvan de buitenunit erg stil is in vergelijking met een aantal andere merken en types. Ook maken we gebruik van een goede geluiddempende omkasting. Die was erg duur (en een sierraad in de tuin is het niet) maar is het geld wat ons betreft waard omdat we trammelant met de buren graag voorkomen.

Wij hebben voor de woning met een oppervlak begane grond van 40m2, 2 leef-verdiepingen, een vrij ruime kelder en een zolder, gekozen voor een mhi multisplit-installatie (3x binnenunit) met een vermogen van 6kW voor koelen en 6,8kW voor verwarmen. Dit vermogen wordt grotendeels gebruikt voor een woonkamer van 20m2 en een verbindende ruimte (trapgat-hal-overloop). Verder nog een kleine binnenuit opeen slaapkamer.

Ik denk dat benodigd vermogen afhankelijk is van oa type warmtepomp (bij ons airco) en in elk geval bij airco de manier van verwarmen. Voor voornamelijk ad hoc verwarmen heb je mijns inziens een hoger vermogen nodig dan wanneer je, overdreven gezegd, de verwarming in september aanzet en in mei weer uit.

Maar het kan dus erg goed werken. Wij hebben aan dit vermogen niets teveel.

[ Voor 3% gewijzigd door Sjamo op 10-03-2024 10:48 ]

[silverball]

No Hands schreef op zondag 10 maart 2024 @ 10:28:
[...]


50cm diep is genoeg lijkt me. Dat lukt op veel plekken wel.

Die geluidsnormering geld toch ook richting de openbare weg? Niet dat de gemeente direct met meetapparatuur zal klaarstaan overigens.

[_Ernst_]

Ik heb mijn Daikin Altherma split in mijn vorige woning (jaren ‘30, 3 onder 1 kap tussenwoning) destijds op de dakkapel gezet met een custom made frame met veerdempers tegen trillingen. De woning was slechts 4,5 meter breed. Wat de geluidsdruk op de erfgrens precies was durf ik niet te zeggen, maar aangezien dat op het dak was had daar sowieso niemand last van

Zie ook Daikin Altherma 3 R DIY WP installatie

[marvel27]

Rukapul schreef op zondag 10 maart 2024 @ 09:57:
@marvel27 een eerlijker conclusie is dat het meestal gewoon niet geschikt is.

Uitgezonderd de laatste locatie is er geen marge.

Het leunt sterk op de aannames. In dit geval een ommuurde tuin wat eerder de uitzondering dan de regel is.

Gemodelleerd met sjoemelwaarden van fabrikanten.

Beoordeeld tegen een bij elkaar gelobbyde norm.

Negerend dat de bewoner zelf mogelijk ook de warmtepomp niet wil horen.

Negerend dat de bewoner mogelijk niet alleen aan de norm wil voldoen maar dat de buren geen (over)last ervaren.

Negerend dat de feitelijke situatie slechter uit kan vallen.

Het is dus een kansenspel wat heel erg op het randje gespeeld wordt in plaatst van ruime marges te hanteren.

De positieve kant: met wat modellering kan wel de potentieel betere / beste plek bepaald worden.

Het zijn natuurlijk inderdaad modellen, wat een versimpelde weergave van de werkelijkheid is. En het is inderdaad een ding om theoretisch een installatie te hebben die klopt volgens de rekentool, maar in de praktijk toch overlast kan geven. Bv. bij plaatsing op een houten dak dat resoneert. Dat wordt niet door de tool gevat. De bekende adviezen om de kans op geluidsoverlast te minimaliseren blijven dus relevant. ookal zegt de rekentool 2x 'voldoet'.

Maar eerlijk gezegd, het is voor iedereen duidelijk dat het niet simpel is om een buitenunit een goede plek te geven in een tussenwoning. In die mate, dat veel mensen ervan uitgaan dat het gewoon niet kan binnen de regels. Ik wil hier focusen op hoe het wel kan, met onderbouwing.

Er zijn aannames, maar die lijken me niet erg ruim ofzo. Ommuurde tuinen komen ook in tussenwoningen best vaak voor. Als je geen gemetselde muren hebt gaat het inderdaad niet lukken.

Maar deze rekentool is wel de manier die we (of in elk geval overheid en wp-sector) met elkaar hebben afgesproken om eenduidig in kaart te brengen wat kan en niet kan. Je geeft aan dat er geen marge is, maar die is er degelijk, namelijk 3dB, wat waarschijnlijk in werkelijkheid best wel ruim is. Maar feit is dus dat zelfs met de ruime marge van 3dB er opstellingen zijn waarin er 1 of meerdere WP's binnen de norm vallen. En dit is de stand van zaken in 2024, dat zal in de toekomst ongetwijfeld nog beter worden.

Er is wel heel wat terrein te winnen in een vergelijkbare meting van maximale geluidsvermogens, onder dezelfde omstandigheden. Zou goed zijn als er een betere norm zou zijn om het maximale geluidsniveau te bepalen, want dat moet je invoeren in de tool. Maar daarmaast zou het ook goed izjn om het geluidsniveau bij normaal gebruik te weten.

De rekentool is niet bedoeld om geluid te meten op het eigen perceel, maar dat is inderdaad wel relevant om te bespreken in dit topic. Je kan wel de rekentool gebruiken om een idee van de geluidsdruk te krijgen, door een eigen raam of deur als extra meetpunt op te nemen. Dus in die zin is de rekentool ook nuttig.

Maar vergeet ook niet dat de maxima waarover gesproken wordt gaat over het worst case scenario, dus hoge temperatuur water bij een erg lage buitentemperatuur. Bv. bij het bereiden van SWW. De rest van de tijd is het geluidsvermogen en dus ook de geluidsdruk lager.

[ Voor 7% gewijzigd door marvel27 op 11-03-2024 17:17 ]

[klown]

Rukapul schreef op zondag 10 maart 2024 @ 10:08:
[...]

Het punt is dat niemand nu over moet.

Er is gewoon nog geen universeel goede oplossing voor dit soort rijtjeswoningen.

Een water-water warmtepomp met een grondboring is een stille oplossing. Alleen leidingwerk buiten onder de grond en de binnenunit is erg stil.
Alleen heel vaak mag een warmteoplossing niks kosten of moet zelfs terugverdiend worden, waardoor vaak voor vaak minder goede oplossingen zoals een lucht-water warmtepomp wordt gekozen

[marvel27]

klown schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:04:
Een water-water warmtepomp met een grondboring is een stille oplossing. Alleen leidingwerk buiten onder de grond en de binnenunit is erg stil.

Kijk, een interessant perspectief voor tussenwoningen. Hoe realistisch zijn water/water WP's in een tussenwoning met een kleine tuin?

[klown]

marvel27 schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:23:
[...]

Kijk, een interessant perspectief voor tussenwoningen. Hoe realistisch zijn water/water WP's in een tussenwoning met een kleine tuin?

Grote tuin is opzich niet nodig, omdat het oppervlak voor warmteuitwisseling uit de diepte van de boring gehaald wordt.
De warmtevraag van een tussenwoning is vaak ook kleiner, vanwege minder oppervlak aan buitenmuren.

[Theo]

marvel27 schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:23:
[...]

Kijk, een interessant perspectief voor tussenwoningen. Hoe realistisch zijn water/water WP's in een tussenwoning met een kleine tuin?

Hele vinexwijken worden momenteel gebouwd die 'Supermodern' zijn. Dus een postzegeltuitje van 'wel 4 meter' diep, geen voortuin, krap 100 vierkante meter woonoppervlakte. En een W/W warmtepomp...

Dus hoe realistisch is het? Zo realistisch dat het de praktisch realiteit is....

[Rukapul]

marvel27 schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:23:
[...]

Kijk, een interessant perspectief voor tussenwoningen. Hoe realistisch zijn water/water WP's in een tussenwoning met een kleine tuin?

Mijn buurman kreeg het net aan rondgerekend op een perceel van 500+m2 met als consequentie dat beide buren datzelfde niet meer kunnen. Geen idee of dat te pessimistisch is maar een tussenwoning met perceel van 200m2 of kleiner lijkt me dan sowieso krap.

[marvel27]

Milieucentraal is zo te zien mbt geluid van lucht/water warmtepompen in tussenwoningen tot vergelijkbare conclusies gekomen.





Ze geven aan dat een tuinmuur maar 2.5m lang moet zijn om het geluid genoeg te dempen als er een l/w buitenunit tegenaan staat.

[Sjamo]

marvel27 schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:45:
Milieucentraal is zo te zien mbt geluid van lucht/water warmtepompen in tussenwoningen tot vergelijkbare conclusies gekomen.

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Ze geven aan dat een tuinmuur maar 2.5m lang moet zijn om het geluid genoeg te dempen als er een l/w buitenunit tegenaan staat.

Het plaatje van de buitenunit met geluiddempende omkasting vind ik op het plaatje een slechte weergave van een werkzame werkelijkheid.

De omkasting die getoond wordt is volgens mij niet een werkelijk geluiddempende maar een (vooral) cosmetische. Bovendien moet zo'n omkasting een stuk van muren en schuttingen worden afgezet om een goede onbelemmerde werking van de warmtepomp te garanderen.

[gr8-jen]

Ik heb een warmtepomp op de uitbouw staan. Deze is best wel stil, toch is deze wel hoorbaar met defrosten.

Het trilt nog door naar binnen. Er zal een frame moeten komen met veren om het trillen tegen te houden.

Ik heb nog niets gehoord van de buren maar wil het voor zijn.

Zomaar plaatsen op een uitbouw zou ik dus ook niet doen

[Johan Bogle]

Hier komt de warmtepomp op het dak van een schuurtje in de tuin. Meter of 6 van het huis af.

[tinusa4]

Interessant topic! Maar met type C/D ventilatie en beperkte warmtevraag is een ventilatiewarmtepomp ook een prima optie? Moet je wel de ruimte binnen hebben bij het bestaande leidingwerk (lucht/water/warmteafgifte). Of moet de titel van dit topic Buitenunit Warmtepompen i.c.m. Tussenwoningen zijn? ;-S

[Zwartoog]

Goed topic.

Een ander probleem is dat 40/45 dBA nog steeds niet stil is. "Fluisteren" of "Compressor koelkast" is gewoon onrustig en best wel veel geluid als het normaal stil is 's nachts. Er is nog een lange weg te gaan. Modellen die boven de 50/60 dBA zitten (stil, max) zou je eigenlijk moeten verbieden, tenzij je echt veel ruimte om je heen hebt. Vaillant en Bosch laten zien dat het technisch mogelijk is, en ook daar is vast nog wel wat te halen.

[Cr0kie]

Zwartoog schreef op zondag 10 maart 2024 @ 21:39:
Goed topic.

Een ander probleem is dat 40/45 dBA nog steeds niet stil is. "Fluisteren" of "Compressor koelkast" is gewoon onrustig en best wel veel geluid als het normaal stil is 's nachts. Er is nog een lange weg te gaan. Modellen die boven de 50/60 dBA zitten (stil, max) zou je eigenlijk moeten verbieden, tenzij je echt veel ruimte om je heen hebt. Vaillant en Bosch laten zien dat het technisch mogelijk is, en ook daar is vast nog wel wat te halen.

Hier zelf een WP gezet, en ook met de buren in overleg gegaan.
Die van ons is er een ontworpen voor rijtjes woningen (woon zelf vrijstaand zit 3m tussen de gevels)
De buurman zat er ook mee in, uitleg gedaan en 's nachts gaan luisteren.
Tijdens de nachtelijke uren draait deze op speciale toerentallen die minder storend zijn.
De buurman die met het raam open slaapt, gaf inderdaad aan er geen last van te hebben.
Hij had meer last van de CV en warmtepomp boiler dan van de WP.

[marvel27]

Interessant @Cr0kie! Lijkt wel een best practice van hoe je dit moet aanpakken. Heb je meer info over het type WP en de opstelling die je hebt gebruikt? Altijd goed om concrete voorbeelden en foto's te hebben

[Cr0kie]

marvel27 schreef op maandag 11 maart 2024 @ 10:47:
Interessant @Cr0kie! Lijkt wel een best practice van hoe je dit moet aanpakken. Heb je meer info over het type WP en de opstelling die je hebt gebruikt? Altijd goed om concrete voorbeelden en foto's te hebben

Warmtepomp is een aroTHERM plus VWL 65/6 A 230v (Een van de nieuwste en geschikt voor dichte bebouwing) Maar met als bijkomend voordeel een warmteafgifte tot 75 graden.

Onze situatie is een jaren 50 woning, vrijstaand met zowel langs links en rechts een meter of 3-4 tot het volgende huis. Huis is nageïsoleerd met spouwmuur isolatie, plafonds, dak. En overal HR++ glas.
Zo zijn we van de vorige eigenaars 2200-2400 kuub gas naar een 1200-1300 kuub/jaar gegaan. Met als side note dat ik 4/5 dagen van thuis uitwerk en de temperatuur nooit onder de 19 gaat in huis.

Na overleg met de installateur waren er 2 opties voor optimaal rendement. De huidige locatie, maar dan meer in de schutting. Of op het dak. Na overleg met de buren (75+ koppel) die bang waren voor horror verhalen, samen rond de tafel gezeten om de situatie uit te leggen. Ze waren vooral bang dat ze lawaai gingen horen als ze op terras zitten of 's nachts.

Uitleg gedaan rondom verschillende standen, vooral voor de nacht en dat daarom de plek lager gelegen de betere optie is. En ook de uitleg gedaan dat als het 17 graden+ is en je überhaupt buiten kan zitten die warmte pomp ook niet aan staat want dan in het in huis ook 20 graden.
Hier waren ze het wel mee eens. Ze moeten nu ook toegeven dat je de WP eigenlijk niet hoort en aangezien we een airco hebben voor koelen zal deze ook niet aanstaan in de zomer.

Zoals in het eerdere bericht aangegeven geeft de oude cv-ketel die op het dak staat meer lawaai, en de warmtepomp boiler van 2019 ook. Het enige dat ik merk als ik voorbij de warmtepomp loop als hij aanstaat, is dat er een enorme koude lucht vanaf komt

Overings misschien interessant, ik merk nu dat de WP een kwh of 10-12 verbruikt per dag. Waar ik eerder 6-7 kuub gas/dag verbruikte. Kortom 2 euro vs 7 euro. Dit zijn vroege resultaten want hij staat er nog maar 2 weken.

[l3p]

Mijn voornaamste reden om voor Vaillant te gaan was het geluid.
Hier ook een tussenwoning. De buren en ik zijn erg te spreken over het geluid.
Eigenlijk horen we hem beide binnen nooit. Alleen bij een start dan hoor je hem buiten even.
l3p in "Vaillant aroTHERM warmtepomp ervaringen"
Ik wacht deze maand nog af en dan gooi ik mijn resultaten in de 'buurt-app'
Zit momenteel op 920 kWh voor verwarmen en SWW dit jaar.
Om mij heen ongeveer 100 woningen die perfect zijn voor een WP en hoop dat hun ook een stille nemen

[ Voor 27% gewijzigd door l3p op 11-03-2024 11:53 ]

[marvel27]

Ik heb de link naar de Excelsheet met een overzicht van warmtepompen gevonden en toegevoegd aan de topicstart. Als er iemand weet wie de Tweaker is die ze heeft gemaakt, let me know, dan krijgt die credits

[olafmol]

l3p schreef op maandag 11 maart 2024 @ 11:50:
Mijn voornaamste reden om voor Vaillant te gaan was het geluid.
Hier ook een tussenwoning. De buren en ik zijn erg te spreken over het geluid.
Eigenlijk horen we hem beide binnen nooit. Alleen bij een start dan hoor je hem buiten even.
l3p in "Vaillant aroTHERM warmtepomp ervaringen"
Ik wacht deze maand nog af en dan gooi ik mijn resultaten in de 'buurt-app'
Zit momenteel op 920 kWh voor verwarmen en SWW dit jaar.
Om mij heen ongeveer 100 woningen die perfect zijn voor een WP en hoop dat hun ook een stille nemen

Nog wat interessante info van Vaillant over de geluids-druk en bijbehorende berekeningen mbt de betreffende warmtepomp: https://www.vaillant.nl/d...tepomp-032022-2344065.pdf

[Zwartoog]

Cr0kie schreef op maandag 11 maart 2024 @ 10:08:
[...]


Hier zelf een WP gezet, en ook met de buren in overleg gegaan.
Die van ons is er een ontworpen voor rijtjes woningen (woon zelf vrijstaand zit 3m tussen de gevels)
De buurman zat er ook mee in, uitleg gedaan en 's nachts gaan luisteren.
Tijdens de nachtelijke uren draait deze op speciale toerentallen die minder storend zijn.
De buurman die met het raam open slaapt, gaf inderdaad aan er geen last van te hebben.
Hij had meer last van de CV en warmtepomp boiler dan van de WP.

Dat is fijn, maar jij hebt je vooraf verdiept en de stilste neergezet, en waarschijnlijk ook goed gedimensioneerd.

Buren hier hebben het laten doen, dus de installateur knalt daar de goedkoopste oplossing neer, met tal beloftes dat hij stil is. Nou, stil was hij zeker niet, en als ze komen kijken is het "mja, zoveel herrie maakt ie toch niet?". Zelf al te doof of zo

Goed, de buren hebben er zelf ook veel last van, en met de juiste trillingsdempers en instellingen het geluid erg omlaag kunnen brengen. Maar ze gaan hem alsnog laten verplaatsen naar een locatie veel verder weg van beide slaapkamers. Nu zijn onze buren gelukkig welwillend, maar alsnog maanden een verstoorde nachtrust gehad.

Vandaar ook mijn opmerking: haal de herriebakken van de markt, en dwing fabrikanten om ze veel stiller te maken dan nu. Op de installateur kun je niet bouwen. De klant ook niet, die wil de goedkoopste offerte. Dat het technisch kan, laten Vaillant en Bosch zien.

[Rukapul]

Zwartoog schreef op maandag 11 maart 2024 @ 20:37:
[...]


Vandaar ook mijn opmerking: haal de herriebakken van de markt, en dwing fabrikanten om ze veel stiller te maken dan nu. Op de installateur kun je niet bouwen. De klant ook niet, die wil de goedkoopste offerte. Dat het technisch kan, laten Vaillant en Bosch zien.

Het gaat nog erger worden. We weten namelijk wat er met apparaten gebeurt als ze ouder worden: die gaan slijten en meer geluid maken. Een ratel hier, een brom daar, klepperende geluidje, resonantietje. En reken er maar op dat veel meuk in bedrijf blijft tot het echt niet meer werkt.

Dat iets affabriek dus leuk presteert zegt weinig. Of eigenlijk de prestatie van de goed presterende sample uit de fabriek.

Mijn vorige MHI SRC50 buitenunit verdenk ik ervan een maandagochtend model te zijn geweest bijvoorbeeld.

[Eriklu]

Ik loer al een tijd op de 5800i AW, die zou op z'n minst vergelijkbaar moeten zijn met de Vaillant (en stiller dan de Compress 7400I in vergelijkbare vermogens.
Al is er niemand die het ding wil installeren....
https://www.nefit-bosch.n...0i-aw-monoblock#downloads

Ook hier tussenwoning..(20 jaar oude CV met radiatoren...)

[marvel27]

Sjamo schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:53:
Het plaatje van de buitenunit met geluiddempende omkasting vind ik op het plaatje een slechte weergave van een werkzame werkelijkheid.

De omkasting die getoond wordt is volgens mij niet een werkelijk geluiddempende maar een (vooral) cosmetische. Bovendien moet zo'n omkasting een stuk van muren en schuttingen worden afgezet om een goede onbelemmerde werking van de warmtepomp te garanderen.

Dat klopt inderdaad, dat plaatje is wel erg optimistisch. Zo'n geluiddempende kast is echt een joekel, zoals je bv. bij @LeonTebbens kan zien. Sowieso is Leon's case best relevant voor dit topic. Hier een paar linkjes. Wellicht wil je zelf nog wat aanvullen Leon.

[marvel27]

Net de startpost geupdate met een aantal opstellingen in een voortuin van 5,3m breed en 4m diep. Conclusie: kan enkel in het midden van de voortuin, niet in een hoek, en enkel met een Vaillant Arotherm. In het midden aan de straatkant past ook nog een Bosch Compress 7400i.

[LeonTebbens]

Goed initiatief dit topic!
De startpost is helder, wat ik nog zou willen toevoegen uit eigen ervaring is dat zo ver mogelijk achter in de tuin zetten enorm helpt: 4 meter afstand is ongeveer halvering van het geluid.
Het gaat immers om (slaapkamer)ramen, want in de winter met defrosts gaat een WP naar het maximale geluid.

Onze buren sliepen slecht, ondanks dat onze Mitsu tegen de achtergevel in nachtstand met Reducd kast aan de norm voldeed.

Daarom uiteindelijk verplaatst naar achterin de tuin.

Lees het verhaal hier https://leontebbens.eu/blog/warmtepomp-jaren-30-huis/

[Hipopo]

Heb voor dit topic toch maar eens een account aangemaakt. Ben al langer op het tweakers forum aan het lezen wat er mogelijk is voor een warmtepomp, maar heb ook een tussenwoning waarbij ik me zorgen maak over het geluid.

@LeonTebbens Bedankt voor alle informatie op je blog en tweakers. Erg informatief. In LeonTebbens in "Mitsubishi Electric Ecodan Lucht/Water Warmtepompen" geef je aan dat je buurvrouw alsnog last heeft van laag gebrom bij minder dan 5 graden. Voor dat soort zaken ben ik erg bang. Als hij er eenmaal staat, kun je niet heel veel meer. Zeker als ook zo'n omkasting daar niks aan kan doen. Ik neem aan dat die situatie niet veranderd is?
Ik zag in een van je foto's dat je de warmtepomp initieel eerst op je terras had staan. Hoe ging dat met de defrosts? Want ik zag in veel handleidingen staan dat er het beste een grindbak onder gemaakt kan worden. Op de plekken waar ik een warmtepomp kwijt kan, liggen tegels die ik liever niet weg haal.

[Anoniem: 91634]

Zwartoog schreef op zondag 10 maart 2024 @ 21:39:
Goed topic.

Een ander probleem is dat 40/45 dBA nog steeds niet stil is. "Fluisteren" of "Compressor koelkast" is gewoon onrustig en best wel veel geluid als het normaal stil is 's nachts. Er is nog een lange weg te gaan. Modellen die boven de 50/60 dBA zitten (stil, max) zou je eigenlijk moeten verbieden, tenzij je echt veel ruimte om je heen hebt. Vaillant en Bosch laten zien dat het technisch mogelijk is, en ook daar is vast nog wel wat te halen.

Vele maken liever een beetje geluid dan buren met een vieze houtkachel die de hele buurt vergiftigingen.
Een langs rijden auto, pratende fietsers, de wind door de bomen, enz maken ook wel lawaai.
Wat werk veel uit maakt is in welk frequentie gebied het geluid zich bevind of dat er sprake is van contact geluid.

[Johan Bogle]

Ik heb zelf een warmtepomp in een ruitjeshuis in een grote stad. Achter in de tuin, op het dak van het schuurtje, weggedraaid van de bebouwing.

Als mijn buren er 1 zouden nemen en het op een andere plek zouden zetten zou ik waarschijnlijk laten handhaven.

Continue geluid is echt heel hinderlijk en in kleine rijtjehuizen kan het eigenlijk nergens anders dan helemaal achteraan in je tuin.

Dat is echt niet te vergelijken met af en toe een auto die langsrijdt.

Verder eens dat haardvuur barbaars is in steden.

[Maurice v/d Zwaan]

Eriklu schreef op maandag 11 maart 2024 @ 21:41:
Ik loer al een tijd op de 5800i AW, die zou op z'n minst vergelijkbaar moeten zijn met de Vaillant (en stiller dan de Compress 7400I in vergelijkbare vermogens.
Al is er niemand die het ding wil installeren....
https://www.nefit-bosch.n...0i-aw-monoblock#downloads

Ook hier tussenwoning..(20 jaar oude CV met radiatoren...)

Vorige week 5800i laten installeren, bevalt goed tot nu toe.

[Paul C]

Rukapul schreef op zondag 10 maart 2024 @ 11:42:
[...]

Mijn buurman kreeg het net aan rondgerekend op een perceel van 500+m2 met als consequentie dat beide buren datzelfde niet meer kunnen. Geen idee of dat te pessimistisch is maar een tussenwoning met perceel van 200m2 of kleiner lijkt me dan sowieso krap.

Onzin. Hier heeft de hele wijk W/W warmtepompen met een bron onder het huis (~150 huizen). De onze staat er nu 5 winters (de eerste huizen al een paar jaar langer) en dat gaat prima. Bron temperatuur blijft gewoon op pijl. Staan hier in de wijk ook twee flats die warmte uit de grond halen. 1 met WKO voor ~200 studenten woningen en 1 met 50 2-kamer appartementen. Punt is wel dat je warmte en koude gebruikt. Als ik naar de urenteller kijk, dan hebben we veel meer uren met vrije koeling dan dat de compressor heeft gelopen (5000u koeling tegen 4000u verwarmen en boiler verwarmen).

Overigens heb je fysiek geen ruimte nodig. Bij ons zit de bron onder het huis. Die is geboord nog voordat er geheid is. Staken toen 2 zwarte slangen uit de grond die nu via de kruipruimte in de trapkast uitkomen (daar staat de WP). Dat kan natuurlijk alleen als het huis er nog niet staat, want de boortoren moet erbij kunnen, maar als je bron bijvoorbeeld in de tuin zit dan kan de slang prima ondergronds naar binnen en verlies je geen ruimte.

Interessant is wel dat bij de nieuwste huizen in onze wijk geen W/W warmtepompen meer gebruikt worden, maar L/W. Waarschijnlijk kostenbesparing. De manier van toepassen is misschien wel een interessante inspiratie voor mensen:


Ik weet niet of er nog iets van demping/omkasting in de schuur zit.

[Jelte]

L/W warmtepompen zijn in totaal zeker goedkoper dan w/w warmtepompen op een gesloten (lussen) of een open (WKO) systeem.
En in de meeste gevallen ook prima toereikend.

Zeker een leuke oplossing voor de warmtepomp bij nieuwbouw. Goed toegepast.

[Cr3ator]

Mooi topic en goede OP! In de lijst missen (uiteraard) nogal wat modellen. Maar het grootste gemis zijn naar mijn mening de, op dit forum, erg populaire Itho Amber (54 / 54 / 56 dB(A) voor de 6.5 / 9.5 / 12.0) en de Panasonic L-series (52 / 53 / 54 dB(A) voor de 5 / 7 / 9 kW en de K-series: 55 / 56 / 56 dB(A).

Stuk voor stuk horen deze modellen bovenaan in de lijst. Bij een tussenwoning is dan een tuinmuur naar de buren inderdaad voldoende om deze bijna op de erfgrens te mogen plaatsen.

[marvel27]

Cr3ator schreef op dinsdag 19 maart 2024 @ 15:52:
Mooi topic en goede OP! In de lijst missen (uiteraard) nogal wat modellen. Maar het grootste gemis zijn naar mijn mening de, op dit forum, erg populaire Itho Amber (54 / 54 / 56 dB(A) voor de 6.5 / 9.5 / 12.0) en de Panasonic L-series (52 / 53 / 54 dB(A) voor de 5 / 7 / 9 kW en de K-series: 55 / 56 / 56 dB(A).

Stuk voor stuk horen deze modellen bovenaan in de lijst. Bij een tussenwoning is dan een tuinmuur naar de buren inderdaad voldoende om deze bijna op de erfgrens te mogen plaatsen.

Thanks @Cr3ator! Goede tips. Ik.ben niet zo bekend met de nieuwe panasonics, maar de Itho Amber lijkt inderdaad veelbelovend qua geluid. Het nadeel is dat de definitieve gegevens van de Amber nog niet bekend zijn, wordt nog bepaald door Kiwa. Als de LwaMax beschikbaar is kunnen ze ook in de rekentool gebruikt worden.

En wat de Pana K en L serie betreft, de cijfers die je noemt zijn helaas niet de waardes die je in de rekentool kan inpluggen, wat dit gaat over deellast, zie voetnoot vier op pagina 18 in dit document. De waarde in de rekentool betreft de LwaMax bepaald bij A-10W55. Voor zover ik kan zien is die niet bekend. Dat maakt een eerlijke vergelijking niet mogelijk.

[Terror]

Bij mij staat de buitenunit van mijn Intergas Xtend 5kW op de dakkapel.

Ding staat daarmee vrijwel direct boven de binnenunit.

Enige issue is dat veel partijen dit te hoog vinden voor onderhoud, waardoor het aantal partijen dat onderhoud wil doen aan deze setup beperkt is. In praktijk valt de bereikbaarheid reuze mee. Raam uit, schuin het dak op lopen en je staat er naast.

Betreft een tussenwoning van 132 m2 woonoppervlak. Na de verbouwing vorig jaar (WP, 13 zonnepanelen, en vloer isolatie) van C-label naar A+++ is gegaan. Energierekening is naar minder dan 25 euro per maand gegaan.

[LeonTebbens]

Hipopo schreef op zondag 17 maart 2024 @ 17:26:
Heb voor dit topic toch maar eens een account aangemaakt. Ben al langer op het tweakers forum aan het lezen wat er mogelijk is voor een warmtepomp, maar heb ook een tussenwoning waarbij ik me zorgen maak over het geluid.

@LeonTebbens Bedankt voor alle informatie op je blog en tweakers. Erg informatief. In LeonTebbens in "Mitsubishi Electric Ecodan Lucht/Water Warmtepompen" geef je aan dat je buurvrouw alsnog last heeft van laag gebrom bij minder dan 5 graden. Voor dat soort zaken ben ik erg bang. Als hij er eenmaal staat, kun je niet heel veel meer. Zeker als ook zo'n omkasting daar niks aan kan doen. Ik neem aan dat die situatie niet veranderd is?
Ik zag in een van je foto's dat je de warmtepomp initieel eerst op je terras had staan. Hoe ging dat met de defrosts? Want ik zag in veel handleidingen staan dat er het beste een grindbak onder gemaakt kan worden. Op de plekken waar ik een warmtepomp kwijt kan, liggen tegels die ik liever niet weg haal.

Ondertussen heeft de buurvrouw geen last meer. Ze wordt niet meer ‘s nachts wakker 😀. De verplaatsing naar achterin de tuin heeft geholpen en ook is er (eindelijk) een soort van acceptatie gekomen. Als ik het opnieuw zou doen, zou ik vooraf met de buren en de installateur samen naar een goede locatie zoeken. Want gezien en gehoord worden is ook erg belangrijk.

Het ontdooi water moet kunnen wegstromen, dat was geregeld met een opvangbak en pijp op het terras. Grindbak passte daar niet. Nu achterzijde tuin zit er wel een grindbak onder.

[RachC]

Door dit topic toch maar een account aangemaakt!

Ik woon niet in een rijtjeshuis, maar in een appartement, ook een uitdaging om een warmtepomp te vinden die stil genoeg is en, hopelijk, goedkeuring te krijgen van de VvE.
Voor plaatsing op m'n balkon heb ik een geluidmetingrapport op laten stellen van een warmtepomp met max. 55dB met een 5dB geluiddempende omkasting, dit komt uit op het luidste punt van 39dB bij het raam van mijn bovenbuurman

De wp die ik als mogelijke optie heb zijn de Bosch Nefit Compress 5800i 4E en de Adlar Castra Aurora II 6kw.

Adlar Castra beweert de stilste te zijn met 50dB en ik kan nergens cijfers vinden die dat weerleggen, maar ook geen gebruikers die bevestigen dat 'ie echt zo stil is. Nadeel is dat in de specs van het Atlantic buffervat, wat ze gebruiken voor all-electric, staat dat het 55dB geluid produceert...binnen!

Evolar verkoopt omkastingen die niet zo groot of dempend zijn als o.a. Reducd, maar 5dB reductie kan net genoeg zijn.
Ook heb ik veel aan deze site gehad:
https://warmtepomp-panel.nl

[natural colour]

Bestaan er al warmtepompen met "noise-cancelling" ?

[marvel27]

RachC schreef op maandag 25 maart 2024 @ 11:22:
Door dit topic toch maar een account aangemaakt!

Ik woon niet in een rijtjeshuis, maar in een appartement, ook een uitdaging om een warmtepomp te vinden die stil genoeg is en, hopelijk, goedkeuring te krijgen van de VvE.
Voor plaatsing op m'n balkon heb ik een geluidmetingrapport op laten stellen van een warmtepomp met max. 55dB met een 5dB geluiddempende omkasting, dit komt uit op het luidste punt van 39dB bij het raam van mijn bovenbuurman

De wp die ik als mogelijke optie heb zijn de Bosch Nefit Compress 5800i 4E en de Adlar Castra Aurora II 6kw.

Adlar Castra beweert de stilste te zijn met 50dB en ik kan nergens cijfers vinden die dat weerleggen, maar ook geen gebruikers die bevestigen dat 'ie echt zo stil is. Nadeel is dat in de specs van het Atlantic buffervat, wat ze gebruiken voor all-electric, staat dat het 55dB geluid produceert...binnen!

Evolar verkoopt omkastingen die niet zo groot of dempend zijn als o.a. Reducd, maar 5dB reductie kan net genoeg zijn.
Ook heb ik veel aan deze site gehad:
https://warmtepomp-panel.nl

Tussenwoningen zijn tricky, maar appartementen zeker ook!

Interessante optie die Evolar. Dus als ik het goed begrijp koop je een van hun standaard aluminium omkastingen, en vul je die aan met een van hun geluidsreductiesets, wat ervoor zorgt dat het geheel 5dB dempt. Ik ben benieuwd of er data is die dit hard maakt.

Adlar Castra: ik heb even op hun site gekeken, en ze maken handig gebruik van alle verwarring die er bestaat. Maar maximaal geluidsvermogen staat nergens op hun site. Als ze het zo moeten verstoppen, ben ik best pessimistisch over het geluidsniveau. En zonder max geluidsvermogen kun je het niet invoeren in de rekentool.

Wat is precies het maximaal toelaatbare geluidsvermogen in jouw geval? Is dat 55dB, of 55dB met een omkasting die 5dB dempt, dus 50dB? Hoe heb je de rekentool ingevuld? Heb je dat zelf gedaan of wat dat een installateur?

[RachC]

marvel27 schreef op maandag 25 maart 2024 @ 15:12:
[...]

Tussenwoningen zijn tricky, maar appartementen zeker ook!

Interessante optie die Evolar. Dus als ik het goed begrijp koop je een van hun standaard aluminium omkastingen, en vul je die aan met een van hun geluidsreductiesets, wat ervoor zorgt dat het geheel 5dB dempt. Ik ben benieuwd of er data is die dit hard maakt.

Adlar Castra: ik heb even op hun site gekeken, en ze maken handig gebruik van alle verwarring die er bestaat. Maar maximaal geluidsvermogen staat nergens op hun site. Als ze het zo moeten verstoppen, ben ik best pessimistisch over het geluidsniveau. En zonder max geluidsvermogen kun je het niet invoeren in de rekentool.

Wat is precies het maximaal toelaatbare geluidsvermogen in jouw geval? Is dat 55dB, of 55dB met een omkasting die 5dB dempt, dus 50dB? Hoe heb je de rekentool ingevuld? Heb je dat zelf gedaan of wat dat een installateur?

Dit is het document van Evolar waar ze hun testopstelling beschrijven met een grafiek erbij.
https://www.evolarshop.co...oad/file/41/product/1170/

Als je erom vraagt mailt Adlar een document waar de maximale dB in staat, maar precies hierom twijfel ik. Als de stilheid van het apparaat je unique sellingpoint is zou je denken dat het overal terug te vinden is..

Ik heb het laten berekenen door een bedrijf, omdat de situatie te ingewikkeld is en mijn kennis te beperkt. Bovendien heb ik voor de VvE documentatie nodig om te bewijzen dat ik binnen de grenzen blijf.
Zonder demping zou 50/51dB mijn max zijn ja. Het geeft niet veel opties helaas..

[LeonTebbens]

Toen ik met een DB meter app op m’n iPhone buiten bij mijn Mitsu WP stond, zag vooral tussen 200 en 400 Hz het meeste geluid.
In de grafiek van de Evolar zie ik daar weinig demping, dat gebeurt pas bij hogere tonen.
Voor die lagere tonen heb je echt de grootte en massa van een kast zoals Reducd en Melford nodig.

Je voldoet dan misschien wel aan de wet, maar weet dat je voor het gehoor niet echt een grote geluidsreductienkrijgt (-6 dBA is halvering waargenomen geluid). Misschien is dat prima voor jouw situatie, dat kan alleen jij beoordelen natuurlijk :-)

[hnq]

LeonTebbens schreef op maandag 25 maart 2024 @ 20:58:

Je voldoet dan misschien wel aan de wet, maar weet dat je voor het gehoor niet echt een grote geluidsreductienkrijgt (-6 dBA is halvering waargenomen geluid). Misschien is dat prima voor jouw situatie, dat kan alleen jij beoordelen natuurlijk :-)

Ik dacht dat halvering van waargenomen geluid -3dB was?

[Taatort]

chielsen schreef op zondag 10 maart 2024 @ 10:03:
Dat is wel erg fatalistisch Rukapul.
Je gaat ook erg van comfort wensen uit maar de werkelijkheid is dat straks toch echt iedereen over moet. Dat zij dan toch voor de minst "erge" oplossing moeten gaan.
We zijn wel erg verwend dat laatste jaren. Maar 99.99% van de mensheid hadden we veel lagere normen dan wat jij nu aanhaalt.
Ik denk dat de keuze tussen een warm huis of wat achtergrond geluid snel gemaakt is.

Hoe een nieuwbouwwijk van het gas af gaat, staat in het Warmte Transitie Plan van je gemeente.
Elke gemeente heeft sinds 2021 een dergelijk plan.Sommige wijken gaan over naar warmtenet, dus niet iedereen hoeft naar een warmtepomp.

[marvel27]

Klopt inderdaad, maar nog lang niet voor alle wijken is al bepaald wat het transitiepad is. In mijn geval staat er een vage indicatie dat er misschien een hoge temperatuur net komt, na 2040 ofzo.

En daarnaast moet je je ook afvragen of het slim is om aan te sluiten op.het warmtenet. Met een wp kun je veel goedkoper uit zijn.

[Zwartoog]

RachC schreef op maandag 25 maart 2024 @ 11:22:
Door dit topic toch maar een account aangemaakt!

Ik woon niet in een rijtjeshuis, maar in een appartement, ook een uitdaging om een warmtepomp te vinden die stil genoeg is en, hopelijk, goedkeuring te krijgen van de VvE.
Voor plaatsing op m'n balkon heb ik een geluidmetingrapport op laten stellen van een warmtepomp met max. 55dB met een 5dB geluiddempende omkasting, dit komt uit op het luidste punt van 39dB bij het raam van mijn bovenbuurman

De wp die ik als mogelijke optie heb zijn de Bosch Nefit Compress 5800i 4E en de Adlar Castra Aurora II 6kw.

Adlar Castra beweert de stilste te zijn met 50dB en ik kan nergens cijfers vinden die dat weerleggen, maar ook geen gebruikers die bevestigen dat 'ie echt zo stil is. Nadeel is dat in de specs van het Atlantic buffervat, wat ze gebruiken voor all-electric, staat dat het 55dB geluid produceert...binnen!

Evolar verkoopt omkastingen die niet zo groot of dempend zijn als o.a. Reducd, maar 5dB reductie kan net genoeg zijn.
Ook heb ik veel aan deze site gehad:
https://warmtepomp-panel.nl

Een probleem is dat je niet weet hoe geluidsgevoelig je buren zijn. Sommigen zijn praktisch doof, voor anderen is 50 dB een hoop lawaai, zeker als het voorheen stil was.

Het veiligste is om je systeem zo te dimensioneren dat hij 's nachts uit kan - dan verstoor je in ieder geval niemands nachtrust, ook niet als er defrosts in het spel zijn. Het is dus mooi als je WP voldoende vermogen heeft om je appartement in 14 uur warm te houden op koude dagen.

Maar hoe groot is je appartement? 6 kW klinkt enorm, ik hou hier de helft van een 2-onder-1-kap warm met 7 kW. Hoeveel graden koelt je appartement af in een koude nacht?

[RachC]

Zwartoog schreef op dinsdag 26 maart 2024 @ 19:59:
[...]

Een probleem is dat je niet weet hoe geluidsgevoelig je buren zijn. Sommigen zijn praktisch doof, voor anderen is 50 dB een hoop lawaai, zeker als het voorheen stil was.

Het veiligste is om je systeem zo te dimensioneren dat hij 's nachts uit kan - dan verstoor je in ieder geval niemands nachtrust, ook niet als er defrosts in het spel zijn. Het is dus mooi als je WP voldoende vermogen heeft om je appartement in 14 uur warm te houden op koude dagen.

Maar hoe groot is je appartement? 6 kW klinkt enorm, ik hou hier de helft van een 2-onder-1-kap warm met 7 kW. Hoeveel graden koelt je appartement af in een koude nacht?

6 kw is inderdaad veel meer dan ik nodig heb.
Mijn appartement in 53m², bouwjaar 1984, maar extra geïsoleerd, hr++ glas, vloerverwarming. Al deze maatregelen zijn recentelijk gedaan dus in hoeverre m'n huis warm blijft in de nacht moet nog blijken, maar mijn inschatting is dat de wp uit kan.

Hopelijk hou ik m'n buren te vriend

[GudZ]

RachC schreef op dinsdag 26 maart 2024 @ 22:22:
[...]


6 kw is inderdaad veel meer dan ik nodig heb.
Mijn appartement in 53m², bouwjaar 1984, maar extra geïsoleerd, hr++ glas, vloerverwarming. Al deze maatregelen zijn recentelijk gedaan dus in hoeverre m'n huis warm blijft in de nacht moet nog blijken, maar mijn inschatting is dat de wp uit kan.

Hopelijk hou ik m'n buren te vriend

Ik zou eens een topic maken voor de dimensionering en posten in het lucht water WP topic. 6 kw voor die behoefte zijn in een eerste oogopslag 2x te veel. Zo'n unit gaat pendelen als een malle en daarmee juist heel veel herrie kunnen veroorzaken (start stops, vaak optoeren en aftoeren).

[Peeters1]

De Weheat Blackbird, 8 kW, monoblock, geschikt voor een plat dak, maakt weinig geluid, kijk maar naar de technische gegevens. En sinds de plaatsing 6 februari 2024 in hybride uitvoering, nog geen gas voor de verwarming verbruikt.

[RachC]

GudZ schreef op woensdag 27 maart 2024 @ 23:57:
[...]


Ik zou eens een topic maken voor de dimensionering en posten in het lucht water WP topic. 6 kw voor die behoefte zijn in een eerste oogopslag 2x te veel. Zo'n unit gaat pendelen als een malle en daarmee juist heel veel herrie kunnen veroorzaken (start stops, vaak optoeren en aftoeren).

Zo'n topic zou heel handig zijn.
Top nu toe is elke keer aan mij verteld dat zolang het op een (veel) lager vermogen kan draaien en het warm water ergens heen kan het alleen maar stiller zal zijn, niks over pendelen..

[GudZ]

In dit topic en voorgaande versies de gepinde posts lezen. Daarna eigen topic maken en hierin bumpen.

Zoek ook op koevlaas methode.

Andere methode is warmteverliesberekening, bijvoorbeeld via Ubakus.

Zet m op

[ Voor 15% gewijzigd door GudZ op 28-03-2024 18:59 ]

[GudZ]

Peeters1 schreef op donderdag 28 maart 2024 @ 12:25:
De Weheat Blackbird, 8 kW, monoblock, geschikt voor een plat dak, maakt weinig geluid, kijk maar naar de technische gegevens. En sinds de plaatsing 6 februari 2024 in hybride uitvoering, nog geen gas voor de verwarming verbruikt.

8kw is voor heel veel huishoudens veel te groot, tenzij die unit flink kan terug moduleren.
Tussenwoning kom je op 3-5kW denk ik.

[Sjamo]

GudZ schreef op vrijdag 29 maart 2024 @ 08:19:
[...]


8kw is voor heel veel huishoudens veel te groot, tenzij die unit flink kan terug moduleren.
Tussenwoning kom je op 3-5kW denk ik.

Bedoel je dat voor lucht/water warmtepomp of algemeen? Het lijkt mij erg situatie-afhankelijk.

Wij hebben een airco met 6,8kW vermogen voor verwarmen, en hebben daar in een kleine rijtjeswoning uit 1957, redelijk geïsoleerd, niets teveel aan.

Onze airco moduleert wel terug naar ik dacht 1,2kW vermogen voor verwarming.

[SalexSun]

In mijn zoektocht kwam ik een tijd terug dit tegen. Ik weet niet meer waar het vandaan komt, mss wel van een andere tweaker.

Geen garantie dat dit stand houdt

[Peeters1]

GudZ schreef op vrijdag 29 maart 2024 @ 08:19:
[...]


8kw is voor heel veel huishoudens veel te groot, tenzij die unit flink kan terug moduleren.
Tussenwoning kom je op 3-5kW denk ik.

De Blackbird kan inderdaad flink terug moduleren.
Draait dan met laag vermogen, dan nog minder geluid.
Bij -7 gr. draait de Blackbird ook nog zonder terug te vallen op de cv.

[ Voor 17% gewijzigd door Peeters1 op 29-03-2024 14:03 ]

[Speedfight]

Er is nu ook een 6 kW model:
https://www.installatie.n...nde-warmtepomp-blackbird/

[blackd]

SalexSun schreef op vrijdag 29 maart 2024 @ 13:58:
Ik weet niet meer waar het vandaan komt, mss wel van een andere tweaker.

Dat bericht komt hier vandaan en is onderdeel van een serie over het interpreteren van de wettelijke geluidsnormen.
https://alklima.nl/actuee...er-warmtepompen-en-aircos

[marvel27]

Het klopt dat een goede norm om het maximale geluidsvermogen te meten ontbreekt. Maar dit is wishful thinking vanuit Mitsubishi vrees ik. Er moet nog steeds gewoon uitgegaan worden van LwaMax. En dat is dus niet bij 10 of 18 graden buiten temperatuur.

[MacD007]

marvel27 schreef op zaterdag 30 maart 2024 @ 10:29:
Het klopt dat een goede norm om het maximale geluidsvermogen te meten ontbreekt. Maar dit is wishful thinking vanuit Mitsubishi vrees ik. Er moet nog steeds gewoon uitgegaan worden van LwaMax. En dat is dus niet bij 10 of 18 graden buiten temperatuur.

Volgens mij bestaat deze al,
Namelijk de EN 12102 deel 1 en deel 2, deze worden ook gebruikt voor het bepalen van Lwa.

Voor de Lwamax en Lwanacht moet dus zoals hier al diverse keren is beschreven 100% vol vermogen (Lwamax) en door de fabrikant bepaalde nachtmodus met vaste verlaagd vermogen (Lwanacht) uitgevoerd worden.
Info Kiwa:
In de norm EN 12102 zijn eisen vastgelegd voor het gestandaardiseerd bepalen van het geluidsvermogen dat, in de omgevingslucht, wordt geproduceerd door airconditioners, koelunits voor vloeistofkoeling, warmtepompen en ontvochtigers met elektrisch aangedreven compressoren. De norm EN 12102 bestaat uit twee delen:

· Deel 1: Airconditioners, koelunits voor vloeistofkoeling, warmtepompen voor ruimteverwarming en -koeling, ontvochtigers en proces-koelunits;

· Deel 2: Warmtepompen voor warmwaterbereiding.

De EN 12102 biedt gestandaardiseerde methodes om het geluidsvermogensniveau van bovengenoemde apparatuur te bepalen. Het gaat daarbij om tests onder gecontroleerde gebruikscondities (klasse A-meting) die bruikbaar zijn voor o.a. certificering en labelling.

[MacD007]

Ronald schreef op zondag 10 maart 2024 @ 07:18:
Itho Amber staat op 54dB volgens energie label. Tonaliteit toeslag heb ik nog niet kunnen vinden. @Carboy54 ?

Sorry, Ronald, waardes van de energielabel zijn niet op 100% vol vermogen gebaseerd, en vallen helaas daardoor af om gebruikt te mogen worden voor het bepalen van de Nederlandse geluidseisen.

Sorry, maar hier was de lobby weer behoorlijk aan het werk geweest.

[MacD007]

marvel27 schreef op zondag 10 maart 2024 @ 02:07:
Het lijkt mij interessant om een specifiek topic te maken voor hoe warmtepompen in te passen in de modale tussenwoning van tussen 5 en 6m breed. Er bestaan natuurlijk tal van types huizen, maar tussenwoningen komen veel voor in Nederland, en hebben bepaalde kenmerken die het tricky maken om een WP te plaatsen, met name smalle tuintjes en buren aan twee, soms drie zijden van het huis.

Een punt dat we kunnen belichten is het vermogen van de warmtepomp. Er zijn verhalen genoeg van mensen die van installateur een flink overbemeten WP aangepraat krijgen. Heel wat experts in het algemene WP-topic zijn van mening dat 5kW vermogen al meer dan voldoende is voor een tussenwoning met voldoende afgifte, zelfs bij matige isolatie. Deel vooral jullie inzichten.

Een ander punt, dat opgebracht wordt in reacties, is de toepassing van andere types warmtepompen, zoals water/water warmtepompen. Die zijn stil, maar er is wel weinig tuinoppervlak ter beschikking voor de leidingen in de grond. Desondanks geeft @Theo aan dat er hele wijken met dit systeem opgeleverd worden.

Geluid

Waar ik wat moeite in heb gestoken, en wat in veel situaties een heikel punt is, is geluid: op de erfgrens mag een buitenunit maximaal 40dB aan geluid maken, en als er een nacht/stille modus is, is het maximum overdag max 45dB. Welke WP moet je dan kiezen, en waar plaats je de buitenunit op een manier dat die aan de regels voldoet? Je leest in verschillende topics regelmatig dat het eigenlijk bijna niet mogelijk is om in de modale tussenwoning een WP te plaatsen, omdat de percelen te klein zijn om aan de geluidseisen te voldoen.

De overheid heeft een rekentool gemaakt om dit te checken. Ik heb vandaag ook een topic geopend specifiek over die rekentool, want veel mensen strugglen met het invullen ervan.

Het mooie van de rekentool is dat je de situatie van de gemiddelde rijwoning kan nabootsen, en dan kan spelen met de locatie en het type warmtepomp, om zo te verkennen welke WP op welke locatie aan de voorwaarden voldoet. Zo is het mogelijk om, uitgaande van een aantal aannames, per locatie te bepalen wat het maximale geluidsvermogen is om op de erfgrens aan de regels te voldoen. Dan kan je gaan kijken welke WP’s aan of onder dat geluidsvermogen zitten. Die WP’s voldoen dan aan de voorwaarden en kun je plaatsen op die locatie.

Een medetweaker heeft een Google Sheets gemaakt met een lijst van warmtepompen, hun thermisch vermogen en geluidsvermogens, wat heel nuttig is om te vergelijken. Ik weet niet of alles compleet of actueel is, maar indien er interesse is kunnen we dit aanvullen. Zo staan er een aantal WP's niet in de lijst (bv CTC die ook best stil zou zijn, of Wolf). En het zou goed zijn om te achterhalen of ze het geluidsvermogen op dezelfde manier hebben gemeten, dus bij dezelfde water- en buitentemperatur.

Ik heb de link gevonden via @Speedfight in het algemene L/W WP topic. Als iemand weet wie de Sheets oorspronkelijk heeft opgesteld zal ik die persoon hier de credits geven.

Hier een screenshot van de lijst:
[Afbeelding]

Een aantal merken en types staan er niet op, zoals bv de Itho Amber. Ik begrijp dat die nog wacht op officiële cijfers wat geluid betreft, wat in de loop van maart bekend zou moeten worden. Op basis van de huidige cijfers zou het maximale geluidsvermogen 54dB zijn, waarmee hij zelfs stiller zou zijn dan de Arotherm Plus, en dus mogelijk de stiltste WP op de markt. Maar het geluid van de nacht/stille modus is bij mijn weten niet bekend, waardoor je in de nacht niet uitgaan van de maximale waarde. Als er nieuwe info beschikbaar is wbt de Amber pas ik dit aan.

Er is ook een website van een Duitse vakvereniging van wartempompfabrikanten, die cijfers voor alle WP’s op de Duitse markt geeft. De website wordt in een webinar aangeraden door het adviesbureau dat de WPAC rekentool heeft ontwikkeld. Daar kun je ook de goede gegevens vinden.

De cijfers zijn voor WP’s out of the box. Het is natuurlijk mogelijk om op een bepaalde locatie geluidsreducerende maatregelen uit te voeren, zoals bv. een kast van Reducd (naar eigen zeggen gemiddeld 14dB reductie) of Merford (tot 17dB(A)). Die kosten wat (2-3k Euro), en zijn gigantisch groot, maar dan heb je ook wat, in termen van demping. De demping die de fabrikant aangeeft kun je invullen in rij 87 van de rekentool, en dan kun je kijken of de combinatie van je beoogde WP + geluidsreducerende kast de dBs ver genoeg omlaag krijgen dat ze voldoen aan het maximale geluidsvermogenniveau op die locatie.

Ik heb een aantal locaties bekeken. Er zijn nog wat exotischere locaties te bedenken, zoals op een schuur, of op een uitbouw, maar die komen mogelijk later aan bod. Of als jij je geroepen voelt om het uit te zoeken, let me know en ik voeg het toe aan de startpost.

Ik maak een aantal aannames:

• Warmtepomp moet 30cm van de muur af geplaatst worden
• Bronhoogte Zb (B13) 0,88m
• Perceelbreedte 5.3m
• achtertuin van zes meter diep, met een muur over de hele breedte van de achtergrens (met B31 als ‘-0,1’). Dit kan opgevat worden als het hebben van een schuur over de hele breedte van het perceel
• voortuin van vier meter diep, zonder muren die als echt tuinmuren gerekend kunnen worden
• Gevelbreedte 5.3
• Tuinmuren van achtergevel tot schuur, dus 6m diep en 1,8m hoog, van meer dan 10kg/m2
• Marge van 3
• Geen tonaaltoeslag

Daarnaast voeg ik extra meetposities toe op twee plekken

• Raam op 1/3de van de breedte van het perceel vanaf de erfgrens (dus -1,7), in dezelfde lijn als de eigen gevel, en op een hoogte van 4m.
• Deur halverwege de gevel (dus -2,65), in dezelfde lijn als de eigen gevel, en een hoogte van 1.2m

In de achtertuin

Tegen de achtergevel, in een hoek

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 57 dBA
• Nacht 52 dBA

WP’s die voldoen
Enkel de Vaillants Arotherm splits en monoblocs tot 75/5 en 75/6. De Bosch Compress 7400i AW5 en 7 mogelijk ook, maar er staat in de Excel een tonaliteit van 3dB bij deze modellen, dus dit leidt mogelijk tot een 'boete' van 3dB in de rekentool, waardoor ze niet meer zouden slagen voor de test.

In een hoek van een tuinmuur en de schuur

De precieze afstand tot de achtergevel scheelt een dB: als het midden van de WP zich op 5.2m van de achtergevel bevindt, mag de WP max 58dB overdag en 53dB ’s nachts produceren. Als de afstand 5.3 en verder is, zakken beiden met 1dB. Laten we uitgaan van die laatste.

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogenniveau

• Dag 57 dBA
• Nacht 52 dBA

WP’s die voldoen
Idem als bij de vorige keuze: enkel de Vaillant monobloc en splits, tot de 75/5 en 75/6 uitvoering.

Tegen de schuur, in het midden van het perceel

Deze plek is al wat meer vergevingsgezind.

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 61 dBA
• Nacht 56 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm splits en monos, tot 125/5 en 125/6
Bosch Compress 7400i AW5 en AW7, zelfs met 3 dB tonaliteitstoeslag
Bosch Monobloc 5s
Nibe F2120-8 en F2120-12
Panasonic split WH-UD03JE5
Daikin Altherma 3 R 4
Itho Amber

In de voortuin

Verschil met een achtertuin is dat een voortuin vaker minder diep is, en er meestal geen echte tuinmuren zijn die voor demping zorgen zoals achter. Daarnaast ga ik ervan uit dat de voortuin aan de straat grenst. Dat is geen woonbestemming, dus is het niet relevant voor de rekentool. In de praktijk wil je je buurtgenoten niet met een WP opzadelen die een vervelend geluid maakt elke keer dat ze langslopen, maar goed, hier gaan we uit van de rekentool. Nog een caveat: laat de WP niet zomaar uitblazen op een voetpad, want door de erg koude uitblaaslucht kan het stuk voetpad waarover wordt uitgeblazen bevriezen, terwijl het eigenlijk nog geen vriesweer is, en mensen geen rekening houden met het feit dat het voetpad glad kan zijn.

In een hoek, aan de straatkant

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 48 dBA
• Nacht 43 dBA

WP's die voldoen
Geen!

In het midden, aan de straatkant

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 59 dBA
• Nacht 54 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm tot en met 75/5 en 75/6
Bosch Compress 7400i 5 en 7

In het midden, tegen de gevel

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 57 dBA
• Nacht 46 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm t/m 75/6. De split-versie 75/5 AS voldoet niet.

In een hoek, tegen de gevel

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 46 dBA
• Nacht 41 dBA

WP's die voldoen
Geen!

Tegen de gevel, boven de voordeur

Een buurman van me heeft een onbekend merk WP tegen hdet stukje muur boven de voordeur laten kwakken. Ziet er niet uit, maar goed, het is een mogelijke opstelling. De WP hangt hier dus op een hoogte van 3m.

[Afbeelding]

Berekend maximaal geluidsvermogensniveau

• Dag 55 dBA
• Nacht 50 dBA

WP's die voldoen
Vaillant Arotherm tot 55/5 en 55/6.
Bosch Compress 7400i AW 5


Conclusie: het is zeker mogelijk om een WP in de voor-of achtertuin van je tussenwoning te plaatsen. Alleen ben je voornamelijk beperkt tot Vaillant of moet je een dure geluidswerende kast plaatsen.

Andere situaties die bekeken kunnen worden zijn bv plekken op een schuur achteraan de tuin, en op een uitbouw.

Laat me weten als er nog een WP ontbreekt.

Hele mooie post, ik zal eens kijken hoe mijn eigen warmtepomp het hier zou doen. Ik laat je de uitkomsten dan wel weten.
Is ook heel mooi en ook voor een leek verhelderend geschreven.

[MacD007]

silverball schreef op zondag 10 maart 2024 @ 10:29:
[...]

Die geluidsnormering geld toch ook richting de openbare weg? Niet dat de gemeente direct met meetapparatuur zal klaarstaan overigens.

Nee, is alleen op een woonbestemming van toepassing, dus geen straat kant, ook niet als aan een kant bv een voet/fietspad loopt van 2m breed. Ook dan niet meer.
Brandgangen zijn een ander thema, vaak loopt namelijk de erfgrens in het midden van de brandgang. Idem bij de achterburen. Daar dus wel een woonbestemming.

[Hiliick]

Goed initatief, geeft een hoop meer inzicht en raad iedereen aan zich hier van te voren goed in te verdiepen.
Hoewel de uitkomst van de tool niet altijd de beste oplossing bied in tegenstelling tot de relatie met de buren

Wij hebben hier vooraf te weinig aandacht aan besteed en eerst een WP gekocht, daarna pas de rekentool ingevuld. Bij een 9kw Panasonic mono bloc J serie hou je weinig mogelijkheden over.

Onze situatie is 6.75m breede tussenwoning met 11.5m diepe achtertuin en voortuin 5m x 3.3m.
De buren hebben beide in de achtertuin een overkapping waar ze regelmatig zitten dus bij het inlichten werd al snel duidelijk dat ze hier niet blij mee waren. De voortuin staat de electische auto, dus dat ging ook niet.

Helaas niet de meest ideale locatie, i.v.m. afstand naar de sww (6m hoogte verschil en totaal lengte van 9m leiding), maar nu staat die op het platte dak aan de voorzijde van de woning richting de straat in het midden van het perceel.

[ Voor 86% gewijzigd door Hiliick op 31-03-2024 10:42 ]

[Ronald]

MacD007 schreef op zondag 31 maart 2024 @ 09:41:
[...]

Sorry, Ronald, waardes van de energielabel zijn niet op 100% vol vermogen gebaseerd, en vallen helaas daardoor af om gebruikt te mogen worden voor het bepalen van de Nederlandse geluidseisen.

Sorry, maar hier was de lobby weer behoorlijk aan het werk geweest.

Dan is de door de overheid aangewezen rekentool alleen te gebruiken met waardes die niets en niemand publiceert. En dat betekend dat niets en niemand aannemelijk kan maken dat aan de normen voldaan wordt.

Mooie situatie ;-)

[MacD007]

Ronald schreef op zondag 31 maart 2024 @ 10:10:
[...]


Dan is de door de overheid aangewezen rekentool alleen te gebruiken met waardes die niets en niemand publiceert. En dat betekend dat niets en niemand aannemelijk kan maken dat aan de normen voldaan wordt.

Mooie situatie ;-)

even voor de duidelijkheid, deze waarden (geluidsvermogenLwa) dienen de fabrikanten te publiceren, dat is ook wettelijk zo vastgelegd.
Ik vind eigenlijk het beschamend van ook heel grote merken die nog steeds heel veel moeite doen om deze waarden zo verstopt mogelijk ergens heel diep in hun archiefen te publiceren.
Nee, ze werken liever met andere waarden, die eigenlijk er helemaal niets toe doen.
Het probleem is echter dat de juiste geluidswaarden (geluidsvermogen) vaak slechter zijn dat ze zelf willen cq dan hun concurenten en dus flink aan de haal gaan met andere waarden (oa geluidsdruk Lpa) die een heel stuk beter lijken zoals veel de gebruikte geluidsdruk waardes. ze maken daarbij handig gebruik van het feit dat beide gebruik maken van dezelfde aanduiding/eenheid dB, een leek weet vaak het verschil niet.

helaas heeft onze politiek anders beslist (mede ook op basis van EU regelgeving), daarom is er ook een EU norm om deze waarde uniform te bepalen. Daar kun je het mee eens zijn of niet, alleen veranderd dat niets aan de wettelijke aspecten.

en ik ben het volledig met je eens dat wat de EU gedaan heeft met het energielabel en de geluidswaarde daarvan, is ronduit slecht.
Je kunt hier prima het werk van de lobby van de industrie zien die hier aan het werk is geweest. gemiste kans. en daar heb je helemaal gelijk in.

[ Voor 9% gewijzigd door MacD007 op 31-03-2024 10:41 ]

[silverball]

MacD007 schreef op zondag 31 maart 2024 @ 09:41:
[...]

Sorry, Ronald, waardes van de energielabel zijn niet op 100% vol vermogen gebaseerd, en vallen helaas daardoor af om gebruikt te mogen worden voor het bepalen van de Nederlandse geluidseisen.

Sorry, maar hier was de lobby weer behoorlijk aan het werk geweest.

Ik snap er eigenlijk niks meer van. Dus de "Geluidsvermogen (Lwa) volgens EN12102 bij 0/35°C" van bijv. de Itho amber mag ik niet gebruiken voor de WPAC?

[marvel27]

Er zijn heel wat merken die het wel publiceren hoor @Ronald. Bv Daikin heeft alles mooi op een rijtje gezet, zie pagina 27. Andere merken publiceren het in hun handleiding. Maar heel wat merken mogen hier een voorbeeld aan nemen. Ik denk dan vooral bv aan Adlar die schermen met de stiltste wp op de markt te zijn,maar nergens de LwaMax publiceren.

En heel wat gegevens zijn in Duitsland wel beschikbaar, inclusief tonaliteit, in de Schallrechner Waermepumpe. Daar verwijst LBP Sight, de ontwikkelaar van de rekentool, ook de hele tijd naar.

[ Voor 21% gewijzigd door marvel27 op 31-03-2024 13:25 ]

[MacD007]

silverball schreef op zondag 31 maart 2024 @ 11:50:
[...]

Ik snap er eigenlijk niks meer van. Dus de "Geluidsvermogen (Lwa) volgens EN12102 bij 0/35°C" van bijv. de Itho amber mag ik niet gebruiken voor de WPAC?

Itho is weer eens onduidelijk in hun specs, wat is "Nominaal geluidsvermogen", en dan zetten ze daar ook nog LWA bij terwijl het eigenlijk Lwa hoort te zijn. klein waar wel mogelijk wezelijk verschil. Zullen we maar aannemen dat ze echt Lwa bedoelen.
als nominaal op vollast betekend, wat ze dan wel weer bij hun vermogen opgave vermelden was het duidelijk.
Dus gewoon formeel aan hun opvragen wat ze nu bedoelen.
het grote nadeel is omdat zij geen stille modus vermelden je eigenlijk voor de nacht dus ook uit moet gaan van die 54 dB ?
Op zich is die 54 dB een mooie waarde, maar niet voor de stille modus, dan is het luid.
Helaas zijn ze bij Itho blijkbaar nog steeds bezig met Kiwa om een geldige waarde te kunnen publiceren. Mogelijk dat ze ondertussen wel de juiste waarden hebben.
op hun site is het helaas gewoon knudde.

[Carboy54]

MacD007 schreef op zondag 31 maart 2024 @ 13:34:
[...]


Itho is weer eens onduidelijk in hun specs, wat is "Nominaal geluidsvermogen", en dan zetten ze daar ook nog LWA bij terwijl het eigenlijk Lwa hoort te zijn. klein waar wel mogelijk wezelijk verschil. Zullen we maar aannemen dat ze echt Lwa bedoelen.
als nominaal op vollast betekend, wat ze dan wel weer bij hun vermogen opgave vermelden was het duidelijk.
Dus gewoon formeel aan hun opvragen wat ze nu bedoelen.
het grote nadeel is omdat zij geen stille modus vermelden je eigenlijk voor de nacht dus ook uit moet gaan van die 54 dB ?
Op zich is die 54 dB een mooie waarde, maar niet voor de stille modus, dan is het luid.
Helaas zijn ze bij Itho blijkbaar nog steeds bezig met Kiwa om een geldige waarde te kunnen publiceren. Mogelijk dat ze ondertussen wel de juiste waarden hebben.
op hun site is het helaas gewoon knudde.

Klopt zoals in de TS vermeld moet de Kiwa het over doen vanwege onregelmatigheden bij hun tijdens de test procedures. Verwachting is april nu. Ambtelijke molens draaien helaas langzaam daar kan Itho niets aan doen.

[MacD007]

marvel27 schreef op zondag 31 maart 2024 @ 13:23:
Er zijn heel wat merken die het wel publiceren hoor @Ronald. Bv Daikin heeft alles mooi op een rijtje gezet, zie pagina 27. Andere merken publiceren het in hun handleiding. Maar heel wat merken mogen hier een voorbeeld aan nemen. Ik denk dan vooral bv aan Adlar die schermen met de stiltste wp op de markt te zijn,maar nergens de LwaMax publiceren.

En heel wat gegevens zijn in Duitsland wel beschikbaar, inclusief tonaliteit, in de Schallrechner Waermepumpe. Daar verwijst LBP Sight, de ontwikkelaar van de rekentool, ook de hele tijd naar.

ja, alleen kun je deze hier niet gebruiken, tenminste niet om aan te tonen dat de plaatsing conform regelgeving is gebeurt (mbt geluid dan)
de tool gaat uit van ErP waarde, iets wat in Nederland niet is toegestaan, daar gaat men uit van geluidsvermogen op 100% vollast. (vergeet ook niet dat dezeze duitse regelgeving al veel ouder is (2017) en ook van andere limieten uitgaat. De berekening is ook veel uitvoeriger dan in Nederland gebruikelijk.

[marvel27]

Ik heb me niet verdiept in hoe de Duitse Rechner werkt. Maar die is inderdaad irrelevant voor NL, omdat we onze eigen rekentool en eisen hebben. Maar ik deel het omdat je er per WP, naast het geluidsvermogen volgens het ERP, ook het maximale geluidsvermogen vindt, de "Max. Schallleistungspegel". Dat wordt door de ontwikkelaar van de tool, Theo Campmans, ook aangehaald als een goede plek om de LwaMax te vinden, zoals bv wordt aangegeven in dit artikel, maar ook in de WPAC webinar uit de TS.

Maar jij bent sceptisch over die maximale waardes @MacD007 ?

[MacD007]

marvel27 schreef op zondag 31 maart 2024 @ 17:00:
Ik heb me niet verdiept in hoe de Duitse Rechner werkt. Maar die is inderdaad irrelevant voor NL, omdat we onze eigen rekentool en eisen hebben. Maar ik deel het omdat je er per WP, naast het geluidsvermogen volgens het ERP, ook het maximale geluidsvermogen vindt, de "Max. Schallleistungspegel". Dat wordt door de ontwikkelaar van de tool, Theo Campmans, ook aangehaald als een goede plek om de LwaMax te vinden, zoals bv wordt aangegeven in dit artikel, maar ook in de WPAC webinar uit de TS.

Maar jij bent sceptisch over die maximale waardes @MacD007 ?

sorry, ik volg je even niet. wat bedoel je met sceptisch over die maximale waardes ?

Als je bedoeld dat ik vraagtekens zet bij geluidsvermogenniveaus, nee dat is gewoon in de regelgeving zo bepaald, dus m.b.t. deze geluidswaarde ben ik neutraal, het is wat het is.

Waar ik me wel aan stoor is dat binnen de EU voor de ErP geluidswaarden weer andere bepalingen voor gelden, de gemiddelde consument snapt dat gewoon niet meer.
Helaas is de lobby van de warmtepompboeren hier zeer actief geweest, helaas een gemiste kans.

om de juiste geluidsvermogen op 100% te krijgen kun je deze duitse tool helaas ook niet gebruiken, daarvoor heb je gewoon officiele documenten en specs van de fabrikant nodig.

[ Voor 6% gewijzigd door MacD007 op 31-03-2024 17:07 ]

[marvel27]

Ik bedoel sceptisch over de maximale geluidsvermogens die aangegeven worden op de Duitse website. Die waardes zijn immers allemaal aangeleverd door de fabrikanten aan de website.

[MacD007]

marvel27 schreef op zondag 31 maart 2024 @ 17:15:
Ik bedoel sceptisch over de maximale geluidsvermogens die aangegeven worden op de Duitse website. Die waardes zijn immers allemaal aangeleverd door de fabrikanten aan de website.

nee, ik heb daar helemaal niet naar gekeken. ik denk dat wel zou gaan kloppen.
ik heb mn naar de daar geldende wettelijke regelingen TA Lärm gekeken, dat is toch wel wat andere koek dan hoe wij dat in Nederland beschrijven. Ik kende dat overigens al, omdat ik geruimte tijd daar gewerkt heb en dus me met dergelijke zaken moest bezighouden.

[Jeroen]

Ik kom in mijn zoektocht een aantal (nieuwe) modellen tegen die even stil of stiller zouden zijn dan de modellen in de sheet, maar die niet in de sheet staan. Heeft iemand een vernieuwde versie of is het zinnig om die bij te gaan houden?

Ik kijk bijvoorbeeld naar:

Viessmann Vitocal-150A (mono)
Bosch Compress 3400i (split)
Bosch Compress 5800i (mono)

Bij de Vaillant modellen in de sheet staat ook "geluidsvermogen mogelijk anders gemeten". Welke waarde is betrouwbaar? Is het al eens ergens onafhankelijk gemeten? Bij andere modellen zoals de Bosch Compress 7400i is een meting van de consumentenbond beschikbaar.

[Djvdb]

Voor degenen die het interessant vinden wij gaan een arotherm plus 55/6 plaatsen bij onze tussenwoning van 5,10 meter breed. Hier de link naar het topic

[Knowbody]

Het is te hopen dat er als het gaat om nieuwbouw van tussenwoningen en appartementen de projectontwikkelaars de weg naar de ventilatie warmtepomp weten te vinden.

Ook die variant bestaat al 35 jaar.

[MacD007]

Jeroen schreef op donderdag 2 mei 2024 @ 12:21:
Ik kom in mijn zoektocht een aantal (nieuwe) modellen tegen die even stil of stiller zouden zijn dan de modellen in de sheet, maar die niet in de sheet staan. Heeft iemand een vernieuwde versie of is het zinnig om die bij te gaan houden?

Ik kijk bijvoorbeeld naar:

Viessmann Vitocal-150A (mono)
Bosch Compress 3400i (split)
Bosch Compress 5800i (mono)

Bij de Vaillant modellen in de sheet staat ook "geluidsvermogen mogelijk anders gemeten". Welke waarde is betrouwbaar? Is het al eens ergens onafhankelijk gemeten? Bij andere modellen zoals de Bosch Compress 7400i is een meting van de consumentenbond beschikbaar.

De geluidswaarden voor warmtepompen gebeurt conform bepaalde NEN-normen, en in dit geval is dat de EN 12102 deel 1 of deel 2). Voor de geluidswaarden moet dat door onafhankelijke instanties bv bij Kiwa in Nederland gebeuren. Deze hebben hiercoor een specifieke certificatie nodig.

zie deze link voor meer informatie: https://www.kiwa.com/nl/n...luidsniveau-warmtepompen/

Daar is ook een NL versie van de NEN-EN 12102-1:2022
Airconditioners, koelunits voor vloeistofkoeling, warmtepompen en ontvochtigers met elektrisch aangedreven compressoren - Bepaling van het geluidsvermogensniveau - Deel 1: Airconditioners, koelunits voor vloeistofkoeling, warmtepompen voor ruimteverwarming en -koeling, ontvochtigers en proces-koelunits

NEN-EN 12102-2:2022: Deel 2: is voor warmtepompen voor warmwaterbereiding.

FE moeten dus aan beide voldoen.