Enkele vragen Warmtepomp en volledig van stadsverwarming af

[supervinnie40]

Goedendag,
Wij zijn (ook) aan het kijken naar een warmtepomp. We zijn al een paar jaar aan het kijken naar de markt en we denken dat dit jaar een goed moment is (voor ons) om in te stappen. Het doel is om volledig van de stadsverwarming af te stappen.

Verbruik: +/- 25 Gj (omgerekend 875 kuub gas)
Huis komt uit 1981 en is goed onderhouden. Voor het jaar waarin het gebouwd is was het schijnbaar vrij hoogstaand.
Warm water: Rekening houdende dat we nu met 3 zijn en nr 4 in de maak is. Wil ik vooral kijken naar de toekomst. We willen graag 3 kinderen in totaal. Daaruit maak ik op dat ik een warm water vat nodig zal gaan hebben van 300 tot 500 liter.
Huidige installatie: stadsverwarming (we hebben een WP nodig voor zowel verwarming als warm water)
Zonnepanelen: Ja, 10x 380wp.
Zonnecollectoren: hebben we nog niet, maar is een optie in de toekomst (er is nog wat plek op het dak).

Isolatie:
Momenteel hebben we energielabel A. Aan de voorkant (zuiden) is alles HR+++, aan de achterkant is alles HR++. Vloerisolatie is volgens een expert niet nodig, bodem wordt nog wel geisoleerd tegen vocht. Het dak moet ook nog geisoleerd worden en de dakkapellen worden ook beter geisoleerd. De spouwmuren hebben 8cm glaswol en 2cm luchtspouw. Volgens de experts heeft het geen toegevoegde waarde om hier iets in te spuiten.

Installatie door het huis:
- Woonkamer en (open) keuken hebben grote radiatoren. Het vermogen is een twijfelpunt ondanks dat ze de kamer in zeer rap tempo verwarmen. Beide radiatoren hebben bovendien ventilatoren die temperatuurgestuurd zijn. In de toekomst zal dit ook vloerverwarming worden.
- De slaapkamers hebben allemaal nieuwe radiatoren met veel meer vermogen dan de kamer nodig heeft (berekening zei 700 watt, er hangt 1500 watt). De radiator in de badkamer is een twijfelgeval, deze zal misschien ooit vervangen moeten worden.
- Alle buizen door het huis zijn 18 mm dik (gemeten aan de buitenkant). Naar mijn weten is het 15 mm van binnen.
- Het is in de toekomst de bedoeling dat er vloerverwarming komt, maar dat willen we combineren met een grotere verbouwing die over 5 a 6 jaar gepland staat.
- In de woonkamer hebben we een houtkachel die met regelmaat gebruikt wordt (momenteel eigenlijk onze hoofdverwarming). Dit is geen CV houtkachel, maar mocht dit extra voordelen geven dan staan we hiervoor open wanneer we uitgebreider verbouwen (over ongeveer 5 a 6 jaar).

Afmetingen:
De woonkamer en open keuken is samen ongeveer 60 m2 en zo'n 144 m3. De hal en trappengat is vrij klein. De slaapkamers zijn ongeveer 12 m2, 9 m2, 6 m2 en de zolder 9 m2. Het trappengat op zolder heeft geen radiator.

Overige WTW:
Er zijn momenteel geen andere WTW maatregelen aanwezig. Er is gekeken om de warmte van het water uit de badkamer terug te winnen, net zoals de mechanische afzuiging. Helaas was de ingreep te fors om het rendabel te maken. Vooral vanwege sloopwerk.

Wie gaat het installeren:
Ik ben zelf behoorlijk handig, maar weet niet of ik op specifieke punten moet letten met het installeren. Zover ik tot nu toe geleerd heb zou ik een monoblock wel zelf kunnen installeren. Een split-unit zal niet lukken. Desondanks moet ik nog wel meer leren/lezen over de exacte installatie van het monoblock.

Plaatsing:
In principe is er voldoende ruimte op het dak van de garage, het dak van de aanbouw en in de tuin. Ik weet dat je last kunt krijgen van resonantie op een dak, wat natuurlijk niet tof is. Puur qua plaatsing zou dat echter wel ideaal zijn (uit het zicht, goed bereikbaar, voldoende wind en makkelijker met leidingen leggen).
We weten nog niet zo goed wat onze opties zijn. De kans is groot dat het warmwater vat op zolder OF in de garage moet komen. Beide zou afhankelijk zijn van de mogelijkheden en de kosten. Voorkeur is op zolder.
Bij een monoblock lijkt het erop het het meest rendabel zal zijn om 1 unit aan te schaffen voor het warm water, en 1 unit voor de verwarming. Dit zou handiger zijn zodat het tapwater verwarmd kan worden zonder de verwarming te onderbreken.

Overige wensen:
We willen compleet van de stadsverwarming af. De warmtepomp moet dus voor de verwarming en het warme water zorgen. We zijn daarnaast aan het kijken naar de oplossing die het meest "economisch" is op de lange termijn. We betalen liever wat meer voor de installatie om daarna elke maand minder te betalen. Het mag zeker wel wat kosten, maar we zwemmen ook weer niet in het geld. Wij denken dat het de moeite waard kan zijn om iets meer te betalen voor een merk/model dat bewezen betrouwbaar, efficient en kwalitatief is met een lange levensduur.
Het zou mooi zijn als de warmtepomp ook voor verkoeling kan zorgen in de zomer. Geen harde eis, maar wel een mooie plus. Hoe dat precies in zijn werk zou gaan is momenteel nog even onduidelijk voor ons.

Warmtepompvoorkeur:
Gezien de situatie lijkt het mij logisch dat het een lucht/water warmtepomp wordt. Zover ik tot nu toe begrijp is dit onze enige (realistische) optie. Het is geen optie om in de grond te boren.
Wensen: stil, zuinig, DIY/tweakersvriendelijk.
Vermogen: zover ik op internet kan vinden kom ik uit op 8 tot 10 kwh vermogen.


Onze vragen:

1. Kloppen mijn bevindingen/aannamens hierboven wel? Ik twijfel vooral over de plaatsing, het vermogen en de keuze tussen split-unit en monoblock.
2. Tot nu toe hoor ik vooral dat Panasonic en LG heel goed is. In het verleden zei men juist dat Daikin heel goed is? Hoe zit het nou?
3. Is het echt zo moeilijk om resonantie tegen te gaan? Want een monoblock op het dak van de garage zou wel ideaal zijn.
4. Er is mij verteld dat het installeren van een monoblock een kwestie is van: stroomkabel ernaatoe, 2 waterleidingen eruit en voila. Maar dat klinkt me te kort door de bocht?
Ja, maar er moet ook nog een signaalkabel naartoe.
5. Als ik een monoblock in de tuin of op de garage zet, met het warm water vat op zolder. Dan zouden de leidingen al snel 10 tot 15 meter lang moeten worden. Is dat wel rendabel?
Zolang de leidingen geïsoleerd worden dan is afstand niet zozeer een probleem.
6. Ik wil graag meer leren op dit gebied en dan ook het instellen zelf doen/bijhouden. Is dit bij (bijna) alle modellen mogelijk? Of moet ik dan echt ergens specifieks op letten?

Extra notitie: de diameter van de leiding kan een reden zijn waardoor het vermogen van de radiatoren niet optimaal is.

[BTS]

Ik behandel vraag 3 even heel kort: ja het kan een probleem zijn. Zie: Trillingen warmtepomp dempen

Vraag 5: kan je omzeilen door een aparte WP boiler aan te schaffen, hierdoor kan installatie makkelijker worden. Hier zit ook subsidie op.

[Mlchel]

Ik ga dit topic even volgen, omdat je nagenoeg precies mijn situatie beschrijft. We houden het alleen bij 2 kinderen :-).

Is die 300-500L niet veel te groot? Met terugmengen naar 38C wordt 300 ook al +- 500L.

Ons huis komt uit eind jaren negentig, maar we hebben ong. hetzelfde GJ verbruik. Wij kwamen op een vermogen van 5KW uit op basis van internetbronnen.

Afgiftevermogen over de verwarming in de woonkamer twijfelen wij ook over. Het is jammergenoeg niet mogelijk om eens te testen met lage temperatuur verwarming.

[Proton_]

Wat 4 betreft moet er ook nog een signaalkabel heen voor de thermostaat / evt buitenvoeler / evt driewegklep.

Een losse warmtepompboiler kan inderdaad prima, bij voorkeur wel in een afgesloten technische ruimte of washok. Zeker met een slaapkamer ernaast.

Leidinglengte is niet echt een factor, zeker binnenshuis. Grondleiding kan wel duur worden maar technisch is er niet echt een limiet.

Is het een garage met houten of betonnen dak?

[supervinnie40]

BTS schreef op zondag 12 februari 2023 @ 20:36:
Ik behandel vraag 3 even heel kort: ja het kan een probleem zijn. Zie: Trillingen warmtepomp dempen

Vraag 5: kan je omzeilen door een aparte WP boiler aan te schaffen, hierdoor kan installatie makkelijker worden. Hier zit ook subsidie op.

Ik heb daar wel over gelezen, maar ik was/ben vooral bang dat het vermogen niet voldoende is om het opwarmen bij te houden. Ik hoop dat het qua formaat ook zal passen. Ik zou verwachten dat dit dan groter is dan alleen een vat.

Mlchel schreef op maandag 13 februari 2023 @ 15:20:
Ik ga dit topic even volgen, omdat je nagenoeg precies mijn situatie beschrijft. We houden het alleen bij 2 kinderen :-).

Is die 300-500L niet veel te groot? Met terugmengen naar 38C wordt 300 ook al +- 500L.

Ons huis komt uit eind jaren negentig, maar we hebben ong. hetzelfde GJ verbruik. Wij kwamen op een vermogen van 5KW uit op basis van internetbronnen.

Afgiftevermogen over de verwarming in de woonkamer twijfelen wij ook over. Het is jammergenoeg niet mogelijk om eens te testen met lage temperatuur verwarming.

300 a 500 liter is inderdaad "afgerond naar boven". Maar ik heb graag teveel, dan dat ik straks moet gaan nadenken of ik het wel ga redden. Ook met het oog op 3 kinderen die de tijd vergeten als ze onder de douche staan...
Dus het is wellicht iets teveel, maar dat is wel bewust.

Ook qua verwarm-vermogen heb ik het naar boven afgerond. Enkele mensen die ik heb gesproken gaven aan dat je de berekening eigenlijk "maal 1.5" moet doen. Stel dat de berekening zegt dat je 4.5 moet hebben en je installeert 4.5 of 5 kw, dan heb je dus ook geen marge voor die keren dat je toch meer nodig hebt. Of het je dat waard vind is ieder voor zich natuurlijk, maar wij hebben graag wat bewegingsruimte hierin. Vandaar dat ik iets hoger ben gaan zitten. "liever teveel dan te weinig".

Wij zaten met hetzelfde, het iswel een keer gelukt om de Tado knop zo in te stellen dat die zo snel open en dicht ging dat de verwarming niet veel warmer werd dan 40 graden. En dat ging op zich nog wel. Maar in de praktijk was het totaal niet praktisch. Dus dit hebben we puur een dagje gedaan als test. Voor de woonkamer was het net niet, maar dat vangen we nu op met de houtkachel. In de toekomst vangen we dat op met mooie vloerverwarming.

Proton_ schreef op maandag 13 februari 2023 @ 21:07:
Wat 4 betreft moet er ook nog een signaalkabel heen voor de thermostaat / evt buitenvoeler / evt driewegklep.

Een losse warmtepompboiler kan inderdaad prima, bij voorkeur wel in een afgesloten technische ruimte of washok. Zeker met een slaapkamer ernaast.

Leidinglengte is niet echt een factor, zeker binnenshuis. Grondleiding kan wel duur worden maar technisch is er niet echt een limiet.

Is het een garage met houten of betonnen dak?

Wat is de reden dat die warmtepompboiler in een andere kamer moet? Toch aanzienlijk wat geluid? Ons eerst idee was om deze dan op zolder te zetten, maar daar zit wel een kamer naast die ooit gebruikt wordt als slaapkamer. Een andere optie zou zijn om deze in de garage te zetten, maar ik zou er toch wel een beetje van balen dat ik dan veel ruimte daar kwijt ben.

De garage heeft een houten dak met isolatie erop en PVC afdeklaag.

De andere punten heb ik voor mezelf als notitie opgeschreven (Y)

[Proton_]

Ja, een boilervat dat door een buitenunit verwarmd wordt maakt geen geluid, maar een warmtepompboiler met eigen fan en compressor klinkt als een oude koelkast en kan uren draaien.

Met de opwarmtoeslag kun je spelen; warmtepompen houden niet echt van opstoken, want dat kost hogere temperatuur en heeft dus lager rendement. Nachtverlaging heeft dus alleen zin als je huis snel afkoelt

[ds23man]

Het grootste probleem wat ik zo zie is je leidingwerk, als dat door het hele huis 15mm is krijg je nooit voldoende flow voor een WP om op een lage aanvoer te draaien. Daardoor zal je COP instorten en de besparing en daarmee de TVT dramatisch slecht worden. Dit is een typische woning uit die tijd en later waarbij er vreselijk beknibbeld is op leidingdiameters omdat de de HR ketel toch wel zuinig zou stoken op een hoge aanvoer. In jouw geval is het zeer kritisch kijken naar je afgiftesysteem voordat je overstapt.

[Proton_]

Inderdaad, je geplande vloerverwarming gaat dat alvast fors verbeteren.
Ook kan je strategisch bij de grootste radiator inprikken, zodat het debiet en de leidinglengte door de helft gaat. Het zal sowieso wel werken, maar of het goed genoeg is moet je zelf beoordelen

[supervinnie40]

ds23man schreef op dinsdag 14 februari 2023 @ 08:06:
Het grootste probleem wat ik zo zie is je leidingwerk, als dat door het hele huis 15mm is krijg je nooit voldoende flow voor een WP om op een lage aanvoer te draaien. Daardoor zal je COP instorten en de besparing en daarmee de TVT dramatisch slecht worden. Dit is een typische woning uit die tijd en later waarbij er vreselijk beknibbeld is op leidingdiameters omdat de de HR ketel toch wel zuinig zou stoken op een hoge aanvoer. In jouw geval is het zeer kritisch kijken naar je afgiftesysteem voordat je overstapt.

Ik weet niet 100% zeker of je reactie goed begrijp. Dus misschien klopt mijn reactie ook niet helemaal, maar begrijp ik hieruit dat ik extra grote radiatoren zou moeten hebben die veel meer vermogen hebben dan nodig?
Want boven heb ik ruimschoots overcapaciteit. Alleen beneden niet, wat waarschijnlijk pas zal komen wanneer we de vloerverwarming gaan doen.
Al het leidingwerk vervangen zou waarschijnlijk erg lastig worden (lijkt mij).

Proton_ schreef op dinsdag 14 februari 2023 @ 15:31:
Inderdaad, je geplande vloerverwarming gaat dat alvast fors verbeteren.
Ook kan je strategisch bij de grootste radiator inprikken, zodat het debiet en de leidinglengte door de helft gaat. Het zal sowieso wel werken, maar of het goed genoeg is moet je zelf beoordelen

Ik weet niet precies wat je bedoelt met "strategisch bij de grootste radiator inprikken"?
Op dit moment kijk ik bovendien iets meer naar de bovenverdieping(en). We zullen beneden toch nog gaan verbouwen en daar hebben we ook een houtkachel. Boven willen we eigenlijk niets meer gaan doen. Dus ik hoop dat het daar wel goed genoeg is.

[ds23man]

supervinnie40 schreef op dinsdag 14 februari 2023 @ 16:48:
[...]

Ik weet niet 100% zeker of je reactie goed begrijp. Dus misschien klopt mijn reactie ook niet helemaal, maar begrijp ik hieruit dat ik extra grote radiatoren zou moeten hebben die veel meer vermogen hebben dan nodig?
Want boven heb ik ruimschoots overcapaciteit. Alleen beneden niet, wat waarschijnlijk pas zal komen wanneer we de vloerverwarming gaan doen.
Al het leidingwerk vervangen zou waarschijnlijk erg lastig worden (lijkt mij).


[...]

Heel simpel, je wil op een lage temperatuur verwarming graag veel flow hebben. Je kan wel hele grote radiatoren neer hangen maar als de aanvoerleiding de beperkende factor is heeft dat niet veel zin.

[supervinnie40]

Hoe kan ik definitief achterhalen of mijn leidingen dan wel of niet groot genoeg zijn? Is dat een specificatie die ik kan berekenen vanuit de gegevens van de warmtepomp? Of vanuit het vermogen van de radiator?

[D-dark]

supervinnie40 schreef op dinsdag 14 februari 2023 @ 20:35:
Hoe kan ik definitief achterhalen of mijn leidingen dan wel of niet groot genoeg zijn? Is dat een specificatie die ik kan berekenen vanuit de gegevens van de warmtepomp? Of vanuit het vermogen van de radiator?

Een beetje van beide.

Voor radiatoren geld hoe lager de aanvoertemperatuur destelager de afgifte.
Daar zijn een paar oplossingen voor.
- De ouderwetse jaren 70 radiator met extra groot oppervlak. Neem je isolatie van je huis mee zoals Hr++ glas, dakisolatie en spouwmuuurisolatie dan kom je in de situatie dat er veel minder warmteverlies is. Je vermogen wordt dan lager. Ga je dan op lagere temperatuur stoken dan houd je met het verminderde afgifte vermogen wat dat opleverd nog genoeg genoeg over om de boel warm te houden
- Je vervangt de radiatoren door moderne convectors al dan niet met boosters.

Dan de leiding diameter.
Een warmtepomp is prima in staat om een grote flow aan water geleidelijk een klein beetje te verhitten.
Maar hoe hoger je moet gaan met verwarmen desteslechter de Cop

Al dat water moet door de buizen naar de radiatoren. Met dunnere buizen heb je meer weerstand dan de overbemeten dikke jaren 70 bouw. Oftewel je pomp moet veel zwaarder zijn om genoeg druk optebouwen om al het water rond te pompen. Met hogere temperaturen is dat minder erg want je hebt toch wel genoeg temperatuur om afgifte hebben. Maar ga je lager dan moet je compenseren met een hogere flow en loop je tegen de limieten aan. Oftewel de 3 baans snelweg versus de 7 baans. Dat betekend niet dat je meteen alles moet vervangen. Maar in ieder geval wel je grote hoofdleidingen naar je grootste afgiftes. Zoals vloerverwarming.

[supervinnie40]

D-dark schreef op dinsdag 14 februari 2023 @ 20:57:
[...]


Een beetje van beide.

Voor radiatoren geld hoe lager de aanvoertemperatuur destelager de afgifte.
Daar zijn een paar oplossingen voor.
- De ouderwetse jaren 70 radiator met extra groot oppervlak. Neem je isolatie van je huis mee zoals Hr++ glas, dakisolatie en spouwmuuurisolatie dan kom je in de situatie dat er veel minder warmteverlies is. Je vermogen wordt dan lager. Ga je dan op lagere temperatuur stoken dan houd je met het verminderde afgifte vermogen wat dat opleverd nog genoeg genoeg over om de boel warm te houden
- Je vervangt de radiatoren door moderne convectors al dan niet met boosters.

Dan de leiding diameter.
Een warmtepomp is prima in staat om een grote flow aan water geleidelijk een klein beetje te verhitten.
Maar hoe hoger je moet gaan met verwarmen desteslechter de Cop

Al dat water moet door de buizen naar de radiatoren. Met dunnere buizen heb je meer weerstand dan de overbemeten dikke jaren 70 bouw. Oftewel je pomp moet veel zwaarder zijn om genoeg druk optebouwen om al het water rond te pompen. Met hogere temperaturen is dat minder erg want je hebt toch wel genoeg temperatuur om afgifte hebben. Maar ga je lager dan moet je compenseren met een hogere flow en loop je tegen de limieten aan. Oftewel de 3 baans snelweg versus de 7 baans. Dat betekend niet dat je meteen alles moet vervangen. Maar in ieder geval wel je grote hoofdleidingen naar je grootste afgiftes. Zoals vloerverwarming.

Als ik het goed begrijp dan zitten we op zich wel goed.
Boven hangen allemaal nieuwe radiatoren die veel meer vermogen hebben dan nodig. Als het water dat er doorheen stroomt wat kouder is, hebben deze nog steeds veel meer oppervlak dan nodig is voor de kamer (ze zijn ongeveer 2x het vermogen dat de kamer nodig heeft).
In de woonkamer is deze overcapaciteit veel kleiner, maar daar komt in de toekomst toch verandering in met de vloerverwarming...

Wat betreft de leidingen hoop ik dat de capaciteit van de radiatoren compenseert voor de "dunne" leidingen. Beneden zal dit dan niet optimaal zijn, maar dat kan wachten tot we gaan verbouwen.

Aangezien ik geen rekensom kan vinden hiervoor, vermoed ik dat dit stukje dus "vingers gekruist houden" wordt.

Vragen 4 en 5 zijn in nu een beetje beantwoord. Nu de andere vragen nog.

[supervinnie40]

Inmiddels heb ik wat meer mensen gesproken en heb ik iemand laten komen voor een warmtescan.
Conclusie is dat het huis op zich best goed geisoleerd is, maar er zijn zeker wel verbeterpunten. Het dak moet geisoleerd worden, de kruipruimte is een goed idee en er zijn een paar ramen waar ik eens goed naar moet kijken. Ook de dakkapellen en de aanbouw mogen beter geisoleerd worden.

Desalniettemin waren de meeste het erover eens dat het helemaal niet zo slecht is. En voldoende om een warmtepomp gewoon te kunnen laten functioneren.

Beneden zou de huidige installatie zeer waarschijnlijk niet voldoende zijn voor een warmtepomp. De radiatoren zijn wel geschikt, maar met een warmtepomp zouden ze te klein zijn voor de ruimte. Dat wordt opgelost door (over enkele jaren) naar vloerverwarming te gaan.
Boven zou het prima moeten kunnen, maar dan zouden wel alle buizen vervangen moeten worden van 15mm naar 22mm.

Daarbij is ook meteen mijn nieuwe vraag:
Is groter direct beter? Alle buizen zouden toch vervangen moeten worden, dus dan zou het niet echt uitmaken of ik 22mm pak of een nog grotere maat.


Verder heb ik eigenlijk nog steeds geen duidelijk antwoord op de vragen 1, 2 en 6 uit mijn beginpost:
1. Kloppen mijn bevindingen/aannamens hierboven wel? Ik twijfel vooral over de plaatsing, het vermogen en de keuze tussen split-unit en monoblock.
2. Tot nu toe hoor ik vooral dat Panasonic en LG heel goed is. In het verleden zei men juist dat Daikin heel goed is? Hoe zit het nou?
3. Is het echt zo moeilijk om resonantie tegen te gaan? Want een monoblock op het dak van de garage zou wel ideaal zijn.
(meest genoemde conclusie is: ja. Dat schijnt echt een hoofdpijn dossier te zijn)
4. Er is mij verteld dat het installeren van een monoblock een kwestie is van: stroomkabel ernaatoe, 2 waterleidingen eruit en voila. Maar dat klinkt me te kort door de bocht?
(Ja, maar er moet ook nog een signaalkabel naartoe.)
5. Als ik een monoblock in de tuin of op de garage zet, met het warm water vat op zolder. Dan zouden de leidingen al snel 10 tot 15 meter lang moeten worden. Is dat wel rendabel?
(Zolang de leidingen geïsoleerd worden dan is afstand niet zozeer een probleem.)
6. Ik wil graag meer leren op dit gebied en dan ook het instellen zelf doen/bijhouden. Is dit bij (bijna) alle modellen mogelijk? Of moet ik dan echt ergens specifieks op letten?

[kevineppo]

supervinnie40 schreef op woensdag 22 februari 2023 @ 07:30:

Verder heb ik eigenlijk nog steeds geen duidelijk antwoord op de vragen 1, 2 en 6 uit mijn beginpost:
1. Kloppen mijn bevindingen/aannamens hierboven wel? Ik twijfel vooral over de plaatsing, het vermogen en de keuze tussen split-unit en monoblock.
2. Tot nu toe hoor ik vooral dat Panasonic en LG heel goed is. In het verleden zei men juist dat Daikin heel goed is? Hoe zit het nou?
...
6. Ik wil graag meer leren op dit gebied en dan ook het instellen zelf doen/bijhouden. Is dit bij (bijna) alle modellen mogelijk? Of moet ik dan echt ergens specifieks op letten?

1. Ik snap heel erg je gevoel hier:

Dus het is wellicht iets teveel, maar dat is wel bewust.

Maar groter is zeker niet altijd beter. Dit is echt een CV-tijd dingetje. Een groter vermogen warmtepomp vraagt een grotere flow, waardoor je leidingdiameters overal weer groter moeten worden en je afgifte moet ook meekunnen. Zelfde voor een 500L vs 300L warm water vat. Als je dezelfde monoblock gebruikt voor verwarming en warm water ben je 1.67x zo lang bezig om je vat van koud naar warm te krijgen. Tijd die je niet kan spenderen aan het verwarmen van je huis. Dús wil je eigenlijk een grotere pomp -> leidingdiameters en voor je het weet staat er een 16kW joekel van een pomp te pendelen op je garage. Pak je een losse warmtepompboiler dan zijn die van 270L nog wel te vinden (heb ik zelf), maar daarboven wordt het een stukje lastiger. Tevens zou ik hem dan niet op zolder neerzetten, want ik vond de 270L omhoog takelen al een heel gedoe..
Ik chargeer natuurlijk een beetje, maar het is in alle opzichten gunstiger om te pakken wat je in de nabije toekomst denkt nodig te hebben. Een kleiner vat is sneller warm, heeft minder stilstandsverlies, is goedkoper en makkelijker te plaatsen. Een kleinere warmtepomp pendelt minder en is daardoor comfortabeler, leeft langer, is vaak iets stiller en draait op een gemiddeld hogere efficiëntie dan een (veel) te grote. Als je twijfelt, laat een goede warmteverliesberekening bij -10C uitvoeren en pak het eerste pompvermogen dat hieraan kan voldoen. Je hebt zelfs voor -15 nog een houtkachel, je gaat echt niet koud zitten.

2. Dit is een kwestie van je wensen en wie je het vraagt. Hier op tweakers is men fan van de Panasonic omdat de monoblocks goed te plaatsen zijn en ze zijn erg tweak-baar. Naar mijn mening is elke warmtepomp van een koeltechnisch bedrijf (dus Mitsubishi, Panasonic, Daikin, etc) met een goede (>=5) SCOP prima. De keuze daartussen hangt af van je wensen. Wil je veel zelf instellen? Dan zou ik zeker kijken naar een monoblock pomp waar op tweakers een forum van is (dus LG of Panasonic). Dit helpt heel erg mee in je kennisopbouw en ondersteuning. Wil je gewoon een ding plaatsen en door? Dan het koeltechnische merk dat de installateur verkoopt.

6. Waterzijdig inregelen is het belangrijkste voor een goed werkende warmtepompinstallatie. Dat zit, minus de pompsnelheid, eigenlijk buiten de warmtepomp. Dit kun je zeker zelf leren en proberen en zou ik ook zeker doen. Voor de warmtepomp zelf zal het enigszins afhangen van het merk, maar WAR (weersafhankelijk) regelen en sturen op een bepaalde delta T kan volgens mij bij alle merken. Ook over deze dingen is ontzettend veel informatie te vinden hier op het forum.

[Dapdodo]

Kijk eens of je alleen de stijgleiding kan vergroten naar 28mm, als dat lukt en de rest gaat of de verdiepingen, mogelijk zelf voor en achter gescheiden met maar 2 of 3 radiatoren op een aftakking. Kom je met beperkte middelen een heel eind.

[supervinnie40]

kevineppo schreef op woensdag 22 februari 2023 @ 08:27:
[...]


1. Ik snap heel erg je gevoel hier:

[...]


Maar groter is zeker niet altijd beter. Dit is echt een CV-tijd dingetje. Een groter vermogen warmtepomp vraagt een grotere flow, waardoor je leidingdiameters overal weer groter moeten worden en je afgifte moet ook meekunnen. Zelfde voor een 500L vs 300L warm water vat. Als je dezelfde monoblock gebruikt voor verwarming en warm water ben je 1.67x zo lang bezig om je vat van koud naar warm te krijgen. Tijd die je niet kan spenderen aan het verwarmen van je huis. Dús wil je eigenlijk een grotere pomp -> leidingdiameters en voor je het weet staat er een 16kW joekel van een pomp te pendelen op je garage. Pak je een losse warmtepompboiler dan zijn die van 270L nog wel te vinden (heb ik zelf), maar daarboven wordt het een stukje lastiger. Tevens zou ik hem dan niet op zolder neerzetten, want ik vond de 270L omhoog takelen al een heel gedoe..
Ik chargeer natuurlijk een beetje, maar het is in alle opzichten gunstiger om te pakken wat je in de nabije toekomst denkt nodig te hebben. Een kleiner vat is sneller warm, heeft minder stilstandsverlies, is goedkoper en makkelijker te plaatsen. Een kleinere warmtepomp pendelt minder en is daardoor comfortabeler, leeft langer, is vaak iets stiller en draait op een gemiddeld hogere efficiëntie dan een (veel) te grote. Als je twijfelt, laat een goede warmteverliesberekening bij -10C uitvoeren en pak het eerste pompvermogen dat hieraan kan voldoen. Je hebt zelfs voor -15 nog een houtkachel, je gaat echt niet koud zitten.

2. Dit is een kwestie van je wensen en wie je het vraagt. Hier op tweakers is men fan van de Panasonic omdat de monoblocks goed te plaatsen zijn en ze zijn erg tweak-baar. Naar mijn mening is elke warmtepomp van een koeltechnisch bedrijf (dus Mitsubishi, Panasonic, Daikin, etc) met een goede (>=5) SCOP prima. De keuze daartussen hangt af van je wensen. Wil je veel zelf instellen? Dan zou ik zeker kijken naar een monoblock pomp waar op tweakers een forum van is (dus LG of Panasonic). Dit helpt heel erg mee in je kennisopbouw en ondersteuning. Wil je gewoon een ding plaatsen en door? Dan het koeltechnische merk dat de installateur verkoopt.

6. Waterzijdig inregelen is het belangrijkste voor een goed werkende warmtepompinstallatie. Dat zit, minus de pompsnelheid, eigenlijk buiten de warmtepomp. Dit kun je zeker zelf leren en proberen en zou ik ook zeker doen. Voor de warmtepomp zelf zal het enigszins afhangen van het merk, maar WAR (weersafhankelijk) regelen en sturen op een bepaalde delta T kan volgens mij bij alle merken. Ook over deze dingen is ontzettend veel informatie te vinden hier op het forum.

Bedankt voor je uitgebreide antwoord!
We hebben destijds laten narekenen hoeveel KW we nodig hebben, maar dat was wel gericht op "verwarming + warm tapwater". Dit kwam op 8kw tot 10kw. Aangezien er meerdere keren is aanbevolen om het systeem te splitsen naar 1 pomp voor de verwarming en 1 pomp voor het tapwater, kan die laatste wellicht wat minder zwaar zijn. De warmtepomp voor de verwarming zou wat meer vermogen moeten hebben (lees ongeveer 17Gj = +/- 6kw). Ik weet alleen niet of ik dan het theoretisch totaal (8 tot 10kw) kan verminderen met de warmtepomp voor de verwarming (+/- 6kw). Want dat zou betekenen dat de warmtepomp voor het tapwater rond de 2 tot 4kw zou moeten zijn?
(maar klopt die berekening/denkwijze wel?)
Kortom:
Theoretisch totaal: 8 tot 10 kw
Verwarming warmtepomp: +/- 6 kw
----------------- aftrekken van elkaar
blijft er over: 2 tot 4 kw (voor de warm water pomp)

Ik begrijp je punt over het naar de zolder takelen, maar als we het beneden in de garage zouden plaatsen zou ik het erg jammer vinden dat we hier dan zoveel ruimte kwijt zijn (en er dus ook geen auto meer in de garage kan). Ik heb nog serieus gekeken naar de optie om het in de kruipruimte te installeren. Maar het luik is daarvoor te klein ;-) .

Zover de hulp die we gehad hebben komen we (voor de toekomst) uit op een vat van minimaal 300 liter. Bij voorkeur eigenlijk iets meer omdat er met 300 liter vrij weinig marge is. Dat is bedacht op 3 kinderen en 2 volwassenen.

Ik heb via: https://bouw-energie.be/n...n/warmteverliesberekening geprobeerd het geheel zo goed mogelijk in te vullen. Ik kwam toen uit op 5.89 kw netto energiebehoefte. Dat is misschien niet zo goed als een professioneel bedrijf, maar het leek mij een goed beginpunt. Ik ben handig genoeg om van de meeste opties te weten wat het inhoudt en wat ik moet kiezen.

Wat betreft 2 en 6 begrijp ik je punt. Dat is dus vooral een kwestie van meer lezen/leren/onderzoeken en vanuit daar een voorkeur vormen.

Dapdodo schreef op woensdag 22 februari 2023 @ 08:45:
Kijk eens of je alleen de stijgleiding kan vergroten naar 28mm, als dat lukt en de rest gaat of de verdiepingen, mogelijk zelf voor en achter gescheiden met maar 2 of 3 radiatoren op een aftakking. Kom je met beperkte middelen een heel eind.

Ik weet niet zeker wat een stijgleiding is, maar omdat wij nu op stadsverwarming zitten is het systeem eigenlijk een soort lus. Het water komt binnen in de meterkast, daar zit een meter, vervolgens gaat het in een grote lus door het huis (met her en der aftakkingen voor een radiator) en uiteindelijke eindigt het weer in de meterkast (met een meter) waar het de grond in duikt en in de enorme buis van de stadsverwarming verdwijnt.
Ik gok dat een stijgleiding dan de leiding is waardoor het water naar boven gaat? Want die is "net zo lastig" te vergroten als de rest. Dus als we dan toch bezig zijn, dan kunnen we net zo goed alle leidingen laten aanpassen.

Het warme tapwater loopt via een warmtewisselaartje in de meterkast. Koud water gaat erin, komt er warm uit en gaat vanuit daar naar de keuken of badkamer. Als er een vat komt voor het warm water, dan moeten er dus ook nieuwe leidingen worden aangelegd om dit voortaan van boven naar beneden te laten lopen. Indien nodig kunnen we daar natuurlijk ook net zo goed 22mm van maken.

[Dapdodo]

supervinnie40 schreef op woensdag 22 februari 2023 @ 13:51:
[...]

Ik weet niet zeker wat een stijgleiding is, maar omdat wij nu op stadsverwarming zitten is het systeem eigenlijk een soort lus. Het water komt binnen in de meterkast, daar zit een meter, vervolgens gaat het in een grote lus door het huis (met her en der aftakkingen voor een radiator) en uiteindelijke eindigt het weer in de meterkast (met een meter) waar het de grond in duikt en in de enorme buis van de stadsverwarming verdwijnt.

Heb jij echt een een-pijp systeem, negeer dan mijn antwoorden. En ik ga een blokje om jouw huis heen, want dan is mijn kennis niet toereikend.

[supervinnie40]

Dapdodo schreef op woensdag 22 februari 2023 @ 13:57:
[...]

Heb jij echt een een-pijp systeem, negeer dan mijn antwoorden. En ik ga een blokje om jouw huis heen, want dan is mijn kennis niet toereikend.

Ik heb het voor de zekerheid nog een keer opgezocht, want jouw verbazing liet mij twijfelen. Maar het is toch echt zo. Het hete water komt uit de grote buis mijn systeem in en gaat een rondje. Hier en daar gaat het een radiator in (als de knop open staat) en vanuit de radiator naar de retourleiding. Uiteindelijk maakt het zijn rondje en berekent de sensor het verschil tussen de temperatuur van de ingang en de uitgang. Het verschil in temperatuur wordt berekent naar Gigajoule. Vervolgens gaat het "koude" water terug de grote buis van de Stadsverwarming weer in.
Er zitten geen koppelingen of warmtewisselaars tussen verder.

[silverball]

supervinnie40 schreef op woensdag 22 februari 2023 @ 15:33:
[...]

Ik heb het voor de zekerheid nog een keer opgezocht, want jouw verbazing liet mij twijfelen. Maar het is toch echt zo. Het hete water komt uit de grote buis mijn systeem in en gaat een rondje. Hier en daar gaat het een radiator in (als de knop open staat) en vanuit de radiator naar de retourleiding. Uiteindelijk maakt het zijn rondje en berekent de sensor het verschil tussen de temperatuur van de ingang en de uitgang. Het verschil in temperatuur wordt berekent naar Gigajoule. Vervolgens gaat het "koude" water terug de grote buis van de Stadsverwarming weer in.
Er zitten geen koppelingen of warmtewisselaars tussen verder.

Als je radiatoren een retourleiding hebben heb je toch geen een-pijpssysteem ? Maak anders eens een foto

[supervinnie40]

Hoe zou de verwarming anders kunnen werken? Er is geen warmtewisselaar voor de verwarming, er is geen pomp en er is geen andere verdeling afgezien van 1 buis die aangesloten zit op de aanvoer van de stadsverwarming en 1 die aangesloten zit op de retourleiding van de stadsverwarming.

Ik bedoelde overigens niet dat er maar 1 buis loopt. Er lopen wel 2 buizen, maar 1 is voor de aanvoer en de ander voor de afvoer. Maar hier loopt hetzelfde water doorheen. Het loopt als een lus door het huis.

Ik weet uit eigen ervaring (niet juist proberen te ontluchten) dat het water door de radiatoren het water van de stadsverwarming is. Pikzwart, vies en stinkt een beetje.

https://berkela.home.xs4a...011%20stadsverwarming.jpg

[Voor 6% gewijzigd door supervinnie40 op 22-02-2023 17:55]

[supervinnie40]

Na een paar prive berichten omtrent het onderwerp van de CV installatie, ben ik maar aan de slag gegaan om het verder uit te werken.
Ik merk dat mijn omschrijving niet helpt om het duidelijk over te brengen waardoor enige miscommunicatie ontstaat. Dus na een uurtje in de kruipruimte en veel gesnuffel heb ik uit kunnen tekenen hoe de huidige situatie is.

Op de tekening zie je 1 rode lijn die vanuit de "voordeur" naar de overkant van het huis loopt. En hier eindigt in een T-splitsing. De buis tot de T-splitsing is wat groter, maar ik kon deze niet meten (teveel isolatie eromheen). Maar beduidend dikker dan de rest van de buizen door het huis.



Het geheel begint bij de voordeur (die "deur" met stippellijntjes). Het blauwe vlak naast het huis is de radiator in de garage. Alle rechthoeken/vierkantjes in kleur zijn radiatoren.

[Voor 8% gewijzigd door supervinnie40 op 25-02-2023 11:40]