Horizontale Bron warmtepomp wie heeft hier ervaring mee ?

[cyclone]

Ter renovatie van mijn huis zijn we aangekomen bij het hoofdstuk "installateurs" ondanks nadrukkelijk aangegeven te hebben dat mijn voorkeur uit gaat naar een warmtepomp gebaseerd op een water / water unit / horizontale bron (ik heb voor mijn huis 1000m2 en achter mijn huis 2000m2 dat volledig nog ontwikkeld moet worden dus ideaal om nu een horizontale bron aan te leggen geeft mijn installateur zonder duidelijke uitleg / argumenten met een lucht water warmtepomp want die is beter.

Ik heb me al gewend tot diverse adviseurs maar behalve veel geld vragen komt daar niets nuttigs uit.
Mijn installateur heeft nu alsnog een lucht water warmtepomp aangeboden voor een fijne 12,5K ex btw dus ik voel me niet heel erg gehoord.

Probleem is dat ik overal wel flarden vind maar nergens een eenduidig verhaal inzake het gebruiken van een horizontale bron. Helemaal begrijpen doe ik dit niet (maar ik kan geen info vinden dus ik baseer een hoop op eigen logica) gezien dit in aanleg vele malen goedkoper is (als je de ruimte hebt) dan een verticale bron (die mijn buren onlangs hebben laten boren).

Iemand wees mij hier op tweakers, maar mijn zoekkunsten zijn niet goed genoeg of ook hier is het onderwerp nog niet helemaal behandeld :-) Kortom ik hoop hier iemand / iemanden te vinden die mij in de juiste richting kunnen helpen. Of wellicht kunnen vertellen welke installateur hier ervaring mee heeft (liefst in de zuidelijke regio van het land.

[Voor 4% gewijzigd door cyclone op 07-12-2022 16:43]

[Cr3ator]

Ik vrees dat je weinig installateurs gaat vinden met ervaring in horizontale bronnen. Dit wordt nauwelijks toegepast in NL, aangezien bijna niemand daar de ruimte voor heeft. Als je bodem niet al te droog is en de leidingen diep genoeg liggen kun je rekenen op maximaal zo'n 30W/m2.

Het is momenteel een overspannen markt. Je moet een hoop mazzel hebben om iemand te vinden die iets anders dan anders wil doen. De makkelijke klussen liggen voor het oprapen en leveren ws meer geld op.

[cyclone]

Helder maar dan moet ik mezelf maar gaan informeren / inlezen.
Als ik zo brutaal mag zijn de vraag hoe jij aan de getallen komt die je noemt ?

[MSXBas]

willen ze misschien wel aanbieden met verticale bron (is minder pionieren)

[BCC]

Laat je installateur voor dat stuk een expert inschakelen. Maar houd er ook rekening met het scenario “wat gebeurt er als het niet lekker warm wordt”

[Fr33z]

er is wel veel te lezen maar je moet denk ik even andere termen gebruiken. Horizontale bronnen worden vaak korven genoemd, dan kom je bijv op zoiets uit:

https://www.aardwarmtekorf.nl/
https://www.anders-verwar...boren-toch-een-bodembron/
Water/water warmtepomp voor het verwarmen/koelen van je huis

je ziet in deze reacte bijv. dat het wel kan, maar niet echt goedkoper is dan een bron boren

Batilan schreef op vrijdag 16 april 2021 @ 23:53:
[...]


Ik heb (nog) geen bodemwarmte systeem maar heb onlangs wel een offerte opgevraagd bij anders-verwarmen voor een systeem met aardwarmtekorven omdat we een ruime kavel hebben (ca. 1900 m2) waar we op gaan bouwen. Ik heb een capaciteit gevraagd voor 10 kW (moet ruim voldoende zijn).

Dat zou dan 8 korven vereisen a € 648,- / stuk (ex. BTW en installatie / graafwerk). Het plaatsen zou op 2832,- ex. BTW uitkomen (354,- / stuk). Ofwel € 1002,- (ex.) = € 1212,- (incl.) / korf a ca 1.25 kW. Bijkomende kosten: 750,- voor uitvoeren melding vergunning en 450,- reis en verblijfkosten. Alles bij elkaar dus ook nog een flink bedrag wat aardig richting een verticale bodemlus gaat. Ook is de capaciteit per korf natuurlijk afhankelijk van de bodemgesteldheid, het grondwaterpeil en de stroming.

Ze voegen ook (terecht) een disclaimer toe: "Let op om het juiste vermogen van de aardwarmtekorf te bepalen dient de ontwerper de bodemgesteldheid en het grondwaterpeil te weten. Indien deze gegevens niet bekend zijn maken wij een aanname waar geen rechten aan kunnen worden ontleend".

Ik denk dat ik het toch maar voor een LWWP ga

[Voor 54% gewijzigd door Fr33z op 08-12-2022 09:17]

[cyclone]

BCC schreef op donderdag 8 december 2022 @ 09:14:
Laat je installateur voor dat stuk een expert inschakelen. Maar houd er ook rekening met het scenario “wat gebeurt er als het niet lekker warm wordt”

A waar haal ik een expert vandaan (dat is eigenlijk ook de vraag die ik hierboven stel)
B Scenario niet lekker warm is gedekt ik ga sowieso ook een houtkachel installeren, warm water komt sowieso uit een elec boiler (gescheiden systemen onder het motto keep it simple) met mijn PV installatie wek ik per jaar 11Mwh op dus dat is het probleem niet.

Maar ik snap je punt wel dus dank die had ik nog niet zuiver op het vizier

Fr33z schreef op donderdag 8 december 2022 @ 09:17:
er is wel veel te lezen maar je moet denk ik even andere termen gebruiken. Horizontale bronnen worden vaak korven genoemd, dan kom je bijv op zoiets uit:

[...]

Dit is goud dank !

MSXBas schreef op donderdag 8 december 2022 @ 09:10:
willen ze misschien wel aanbieden met verticale bron (is minder pionieren)

Ja dat willen ze ook maar dan ben ik voor de bron al zo 20k a 30k verder en ik 3000m2 perceel waar ik makkelijk iets anders (en dus goedkoper) kan doen.
Dus daar heb ik geen zin in.

[Voor 33% gewijzigd door cyclone op 08-12-2022 13:48]

[MSXBas]

Die kosten voor de bron lijken me hoog, maar ik heb gewon een lucht/ water warmtepomp.

Die geplande elektrische boiler is wel een warmtepomp boiler hoop ik?

[cyclone]

MSXBas schreef op donderdag 8 december 2022 @ 14:42:
Die kosten voor de bron lijken me hoog, maar ik heb gewon een lucht/ water warmtepomp.

Die geplande elektrische boiler is wel een warmtepomp boiler hoop ik?

Is doorgaans de prijs die je betaald voor een verticale bron van 100 a 120m diep.

En nee geen warmtepomp boiler .. buiten budget op dit moment komt wel een keer en ik heb zat PV vermogen over.

[MSXBas]

Is een L/W warmtepomp plus warmtepompboiler dan niet een betere investering?

[cyclone]

You tell mee waar jij dit op baseert.
Ik moet een boerderij van 300m2 gaan verwarmen en we zijn maar met zijn 2en, ik leef nu in tijdelijke woonruimte waar ik een (onderhoudsvrije) boiler heb staan van 120 liter die ik nooit leeg krijg en me nieuw nog geen 300 euro heeft gekost en ik zelf kan installeren.
Snelle blik op google geeft aan dat ik 2k meer mag aftikken voor een warmtepomp boiler.
Behalve aanschaf is een warmtepomp boiler meer aan slijtage onderhevig maakt geluid en behoeft zo nu en dan onderhoud.

Zoals ik al zei ik heb 11Mwh per jaar (waarvan nu 6Mwh die ik terug lever) dus stroom is gratis, zie niet in hoe ik dat verschil terug ga verdienen.

Een L/W warmtepomp werkt minder goed tijdens koude periodes, is een grote kast buiten die herrie maakt en aan slijtage onderhevig (Fans) en kwetsbaar is, tegenover een W/W warntepomp die geen herrie maakt en beter presteert en eenmaal in de grond niet zichtbaar en geen onderhoud behoeft.

Ik zie een L/W warmtepomp een slecht alternatief dat je alleen moet gebruiken als niet de ruimte hebt voor een W/W warmtepomp.
Maar wellicht zie ik het te rooskleurig .. ik maak mij geen ilusies ik kom net kijken dus ben me vol aan het orienteren op dit onderwerp.
Laat me graag overtuigen op basis van goede argumenten en feiten.

[Voor 7% gewijzigd door cyclone op 08-12-2022 15:01]

[Proton_]

De lucht is regelmatig warmer dan de grond, dus het verschil in sCOP is niet echt schokkend.
Ik denk dat je een te negatief beeld hebt van de performance (vermogen, geluid) van L/W warmtepompen, maar dat geeft verder niet.
Je zoekterm is "Grabencollector" en er zijn tweakers die er succes mee hebben: bijvoorbeeld
Femme in "Water/water warmtepomp voor het verwarmen/koelen van je huis"
en het vervolg.

[Proton_]

Verder zijn veel overwegingen uit Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic van toepassing: vergeet je PV, die stroom kan je beter verkopen dan opstoken.
Geld verdienen met de energierekening

[No Hands]

Ik ben eens bij een boerderij in Alkmaar geweest die ook een horizontale bron hadden. Werkte prima, zat in het grasveld achter de boerderij. Dat zat er al jarenlang dus meneer wist ook niet meer wie dat gegraven had.
het graven lijkt me ook niet de uitdaging, je zal moeten achterhalen hoeveel lengte bron je moet hebben op welke diepte. Wellicht dat je eens kunt vragen bij een bedrijf wat normaliter bronnen boort. Die kennen vaak de bodemopbouw in de regio en zullen ook kunnen berekenen hoeveel bron er nodig is voor het gewenste vermogen. Als je dat weet kun je al aan de slag, huur een minigravertje en daar ga je. De warmtepomp zelfs is niet anders dan elke andere warmtepomp.

[Fr33z]

ik zou vooral kijken naar de warmtevraag reduceren. Kan me niet voorstellen dat je met 2 personen ruim 300m2 zou willen verwarmen, dat is in alle scenario's duur/moeilijk. Kun je het huis niet opdelen in leefruimtes en een schuur ofzo?

het klinkt alsof je veel ruimte hebt, dat lijkt mij juist ideaal voor een lucht-water warmtepomp. Je kunt hem iets verder weg zetten en hebt er verder geen last van. Scheelt ongeveer 50% in de aanschaf t.o.v. een water/water (vanwege de bronkosten die je moet maken). Daarbij is water/water wel circa 15-20% zuiniger per jaar, dus dat is ook wel wat waard. Eigenlijk staat of valt het vooral met het volgende:

wat is je doelstelling? (wil je graag zo duurzaam mogelijk zijn bijv? woon je er lang of niet?)
wat is je budget/hoeveel heb je er voor over?

kostenefficient is waarschijnlijk een (monoblock) lucht/water warmtepomp neerzetten, deel van je huis inrichten zodat je dat in de winter gebruikt en dat zo goed mogelijk maken qua energie die nodig is.

je kunt het ook zo zien:
heb je wat meer geld en wil je max. duurzaam? --> water/water warmtepomp
is er wat meer een grens aan wat je kunt besteden en wil je een goede optie qua duurzaamheid die betaalbaarder is --> lucht/water wp.

[Voor 10% gewijzigd door Fr33z op 08-12-2022 17:11]

[P5ycho]

Daar heeft hij dus al zijn mening over, hij wil graag geen l/w maar w/w.
En aan die gelinkte posts van Femme te zien zoou het een goede midenweg zijn tussen verticale bron en l/w.

[cyclone]

Proton_ schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:08:
De lucht is regelmatig warmer dan de grond, dus het verschil in sCOP is niet echt schokkend.
Ik denk dat je een te negatief beeld hebt van de performance (vermogen, geluid) van L/W warmtepompen, maar dat geeft verder niet.

Dank je wel, voelt alsof ik hier EINDELIJK mensen heb gevonden die weten waar het over gaat en met argumenten komen waardoor ik nog eens aan het nadenken wordt gezet.
Een verlichting na alles wat ik heb moeten aanhoren onder het motto "kanniet / mag niet want lokale regels verbieden dit" of andere drogredenen om maar niet toe te hoeven geven dat men het gewoon niet wist.

Ik weet het iig niet, en wellicht moet ik mijn standpunt inzake de L/W warmte pomp gaan bijstellen, ik sta voor vanalles open.

Proton_ schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:08:
Je zoekterm is "Grabencollector" en er zijn tweakers die er succes mee hebben: bijvoorbeeld
Femme in "Water/water warmtepomp voor het verwarmen/koelen van je huis"
en het vervolg.

Wow .. dank je !

No Hands schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:18:
Wellicht dat je eens kunt vragen bij een bedrijf wat normaliter bronnen boort. Die kennen vaak de bodemopbouw in de regio en zullen ook kunnen berekenen hoeveel bron er nodig is voor het gewenste vermogen. Als je dat weet kun je al aan de slag, huur een minigravertje en daar ga je. De warmtepomp zelfs is niet anders dan elke andere warmtepomp.

De club bij de buren die nog geen 6 maanden geleden geboord heeft eens raadplegen inderdaad .. weer een top idee.
Verder heb ik wel al eerder gezocht naar dit soort info en dat is wel redelijk goed te vinden.

Ik heb een hele fijne grondwerker in de buurt die dit 10x sneller kan doen dan ik dus zelf aan de slag met een minigraver no thanks. Op een dergelijk perceel ontkom je er vaak niet aan om iemand in de buurt te hebben die de juiste spullen heeft om te graven en grond aan / af te kunnen voeren. En ze vragen een hele nette eerlijke prijs kortom daar ga ik zelf niet voor lopen klooien :-)

Fr33z schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:42:
ik zou vooral kijken naar de warmtevraag reduceren. Kan me niet voorstellen dat je met 2 personen ruim 300m2 zou willen verwarmen, dat is in alle scenario's duur/moeilijk. Kun je het huis niet opdelen in leefruimtes en een schuur ofzo?

Sowieso gaat de hele boel zoveel als mogelijk geisoleerd worden, maar bottom line 0 op de meter in een bestaande woning is zo goed als onmogelijk als je ook nog gebonden bent aan een budget.
Ik kocht deze woning 2 weken voor covid en had een mooi budget klaarliggen, nu na covid kan ik met dat budget niet eens de helft meer doen.
Fact of life (vind het nog steeds lastig hoor) maar ik moet nu dus keuzes maken.
Btw 300m2 zijn wel verdeeld over 2 woonlagen.
Omdat ik met lage temp verwarming ga werken kan ik niet "even" een ruimte die ik een halve dag niet gebruik niet verwarmen omdat ik als ik na een halve dag de boel weer op temp wil krijgen weer een halve dag minstens bezig ben.
Kortom het gaat hier over woongedeeltes (kantoor / woonkeuken / woonkamer / bijkeuken / slaapkamer / badkamer).
De schuur is voorzien van een houtkachel ;-)

Fr33z schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:42:
het klinkt alsof je veel ruimte hebt, dat lijkt mij juist ideaal voor een lucht-water warmtepomp. Je kunt hem iets verder weg zetten en hebt er verder geen last van. Scheelt ongeveer 50% in de aanschaf t.o.v. een water/water (vanwege de bronkosten die je moet maken). Daarbij is water/water wel circa 15-20% zuiniger per jaar, dus dat is ook wel wat waard. Eigenlijk staat of valt het vooral met het volgende:

wat is je doelstelling? (wil je graag zo duurzaam mogelijk zijn bijv? woon je er lang of niet?)
wat is je budget/hoeveel heb je er voor over?

Goeie vragen dank !
Ik wil graag duurzaam maar niet tegen ieder budget, ik heb nu 20k beschikbaar voor het gehele verwarmingsysteem (vloer moet nog gelegd worden) dus inclusief de vloerverwarming zelf.
Idee is (als de gezondheid het toestaat) ik hier nog ruim 25 jaar ga wonen.
En budget is botweg een issu, dus waar ik ook mee speel is om nu nog helemaal geen warmtepomp neer te zetten maar alleen een lage temperatuurs verwarming en daar de 1 jaar oude c.v. ketel weer op aan te sluiten, een paar jaar te sparen en dan los te gaan met een dikke warmtepomp (ik heb mijn gas aansluiting nog niet opgezegd)
Maar aan de andere kant met 20k zou je toch mogen verwachten om een heel eind te moeten kunnen komen.
Andere optie is om te kijken of ik nu kan starten met een "goedkoper" L/W warmtepomp waar ik later de L unit van omruil voor een bron, alleen niemand die mij tot op heden heeft kunnen vertellen of dat uberhaupt kan.

Fr33z schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:42:
kostenefficient is waarschijnlijk een (monoblock) lucht/water warmtepomp neerzetten, deel van je huis inrichten zodat je dat in de winter gebruikt en dat zo goed mogelijk maken qua energie die nodig is.

Dat begin ik inmiddels een beetje door te krijgen inderdaad.

Fr33z schreef op donderdag 8 december 2022 @ 16:42:
je kunt het ook zo zien:
heb je wat meer geld en wil je max. duurzaam? --> water/water warmtepomp
is er wat meer een grens aan wat je kunt besteden en wil je een goede optie qua duurzaamheid die betaalbaarder is --> lucht/water wp.

tja . dat ligt er dus aan wat ik met 20k kan verwezelijken, maar mijn huidige (eerste) offerte kwam ik met een L/W al over de 28k heen ..
Toen ben ik een beetje droevig geworden en maar weer eens om mij heen gaan kijken om me goed te informeren ..

Vandaar ook dit topic.

Alle input is ZEER gewaardeerd (denk dat ik dit nog wel een paar keer ga zeggen :-) )

[cyclone]

P5ycho schreef op donderdag 8 december 2022 @ 17:17:
Daar heeft hij dus al zijn mening over, hij wil graag geen l/w maar w/w.
En aan die gelinkte posts van Femme te zien zoou het een goede midenweg zijn tussen verticale bron en l/w.

Nou vergis je niet, misschien kom ik een beetje stellig over maar ik kom hier om informatie te halen dus als er goede argumenten zijn (en ik heb er al aardig wat gezien) dan ben ik echt niet zo stellig dat ik mijn mening niet ga bijstellen.

Ideaal plaatje (met mijn huidige kennis) is W/W maar wellicht kan ik nu eerst naar L/W en dan ombouwen of uitbreiden met W/W bron ?
Maar vooralsnog zijn de meeste installateurs hier niet ervaren mee .. daar is de techniek ook te jong voor binnen NL.

[Fr33z]

in principe is het omruilen van L/W voor W/W niet het grootste probleem. Leidingwerk + elektra kun je (grotendeels) hetzelfde houden. Het is alleen beetje kapitaalvernietiging vaak, tenzij je de L/W voor beetje leuk geld verkoopt.

Je gaat in geen 100 jaar een systeem met een W/W WP aangelegd krijgen voor minder dan 15k, en dan heb je nog maar 5k over voor de vloerverwarming zelf. Er was hier enkele weken geleden een tweaker die een mooi voorbeeldje had van zijn aanpak:

WP besteld in buitenland, bijv https://www.climamarket.e...tdoor-unit-puhz-shw112vaa + https://www.climamarket.e...ctric-hydrobox-erse-ym9ec voor jouw situatie (disclaimer: zomaar ff 2 hits)
---------------------+ 7k

dan airco-monteur hier vinden en die het koelleidingdeel laten doen: 400-500 euro
leidingwerk, vuilfilter en toebehoren: 500-1000 euro
stukje elektra en daarna nog cv-leiding + inbedrijfsstelling: 1000-2000 euro
subsidie: -3000

------------------------------------------+
7.500 euro ongeveer.

dit is met veel zelf regelen een manier om een L/W WP te krijgen. Er zijn ook genoeg voorbeelden van offertes van 15-20k van installatiebedrijven voor deze werkzaamheden, dus de markt is nogal gestoord. Maar als je er zelf tijd/moeite in wilt steken is een L/W wp wel te doen voor onder de 10k. Een bron maken gaat je hoe dan ook minimaal 5-7k kosten, dus W/W is gewoon een factor duurder helaas.

[Proton_]

Een monoblok kan je een stek-monteur en een binnenunit schelen; qua complexiteit vind ik dat vergelijkbaar met een wasmachineopstelplek (wel meer werk maar niet moeilijker).

In verband met levertijden en prijsverhogingen geldt bij L/W en W/W dat je beter elders in de EU kan shoppen. Het prijsverschil is zelfs zonder subsidie de moeite waard.

[Cyriel85]

Misschien kan je wat met deze partij?
http://broboor.nl/bronsystemen/gesloten-systeem-horizontaal/
(En nee, verder geen ervaring met ze)

[Voor 16% gewijzigd door Cyriel85 op 08-12-2022 19:24]

[cyclone]

@Cyriel85
Kusje op je neus voor jou ! Die gasten zitten bij mij in de buurt .. ga ze zo meteen bellen.

DANK !

Helaas info staat nog op de website maar i.v.m. de grote vraag naar verticale boringen doet men geen horizontale boringen meer.
Wel heel tof met ze gebeld en ben wel bevestigd nu vanuit de praktijk dat :

• Een gesloten bron (horizontaal / verticaal) tot wel 25% minder stroom verbuikt / hoger rendement geeft
• Horizontale bron makkelijk zelf aan te leggen is (dus daar valt flink op te besparen qua kosten)
• Lucht / Water warmte pompen bij lage temperaturen en vochtig / mistig weer snel aanvriezen en dan eerst een ontdooi cycle in moeten alvoren ze uberhaupt weer werken (kost dus een bak met stroom)
• Een gesloten bron systeem amper onderhoud nodig heeft (in tegenstelling tot een lucht systeem.

Heb nog een ander adres van deze meneer gehad die het wellicht ook deden, maar ook de wetenschap dat :

• een warmtepomp geschikt voor gesloten bronnen zowel voor horizontaal als verticaal geschikt zijn.
• Dat je nooit meer dan 200m buis lengte moet leggen i.v.m. belasting van een bron pomp
• Meerdere circuits (lussen) mogelijk zijn d.m.v. een verdeler
• Dat het beste resultaat komt uit het bouwen van een "radiator" in de grond en sleuven trekt met minimaal 1 tot anderhalve meter afstand tussen elkaar.

Ik ben er nog niet over uit .. maar inmiddels in de korte periode van dit topic wel echt HEUL veel wijzer geworden.

[Voor 88% gewijzigd door cyclone op 09-12-2022 13:50]

[gouwe ouwe]

beste,

Hier nog 2 linkjes met wat algemene info over benodigd oppervlak en onttrekkingsvermogens van grond:

Benodigd oppervlak bij horizontale plaatsing:

"Het oppervlak dat nodig is, bedraagt ongeveer twee maal het woonoppervlak"

Link: https://www.verwarminginf...mp/grond-water-warmtepomp


Ik weet niet waar je woont, maar het kan nogal schelen of je op droog zand zit, of vochtige leem of zelfs grondwater. Zie de tabel hieronder.

"De onttrekkingsvermogens (qe) van de bodem liggen tussen de 10 en 35 W/m². Weet je welk type grond je hebt? Dan kan je hier nagaan wat het ontrekkingsvermogen ongeveer bedraagt:

Droge zanderige bodem: 10-15 W/m²
Vochtige zanderige bodem: 15-20 W/m²
Droge leemachtige bodem: 20-25 W/m²
Vochtige leemachtige bodem: 25-30 W/m²
Bodem met grondwater: 30-35 W/m²

Link: https://warmtepompenadvie...-warmtepompen-grondwater/

Ik zie verschillende foto's hoe dit wordt aangelegd; in een soort lussen of gewoon als lange banen.
Zie bijvoorbeeld:
https://frigo-techniek.be/project-25/
https://warmtepomp-weetje.../bodemenergie-warmtepomp/





Gr. Bram

ps. ik speel zelf ook met deze gedachte, maar ik denk dat ik niet uitkom qua vrij oppervlakte en bodemsoort.

Het voordeel van horizontale captatie is, dat het allemaal zonder vergunning en melding kan, en je dus niet aan beperkingen vast zit die op diverse gebieden gelden voor verticale putten (zie bijv. www.wkotool.nl)

[cyclone]

Dank !
Ik ben er nog niet uit met mijn huidige installateur die vind het allemaal heel spannend.
Kwam sowieso niet geheel lekker uit de verf toen ik hem vroeg waar hij uberhaupt de capaciteit van de lucht water warmte pomp op gebaseerd had.

Mijn plan nu is om eerst de complete renovatie te doen en daarbij dus alles zo goed als mogelijk te isoleren en dan een jaartje op gas de boel te verwarmen. Na een jaar kan ik op basis van gasverbruik en graaddagen een educated guess doen naar de warmte behoefte van mijn huis in gerenoveerde staat.

Dit met name ook omdat ik nog een splinternieuwe gasketel heb staan (precies 6 maanden gebruikt) en gas aansluiting voor de zekerheid hebt gehandhaafd.

Koopt me ook nog aardig wat tijd om zaken uit te zoeken.