Ben wat in dubio of dit hier hoort, met de relatie naar de Rusland- Oekraïne oorlog of dat het in
[ZT] Russisch-Westerse verhoudingen deel 3 hoort. Het verhaal over Congo voert namelijk verder dan de invloed van Rusland.
Een reden waarom het stuk ook in
[ZT] Russisch-Westerse verhoudingen deel 3 zou kunnen is omdat wel parallellen te trekken zijn met wat er in Congo gebeurt, in Oost Oekraïne is gebeurt en sinds kort Groenland ook dreigt. De parallel die ik zie is het gevecht rond de grondstoffen. Alle genoemde gebieden bezitten grondstoffen. In dit moment in de tijd is dat blijkbaar genoeg reden voor vernieuwd imperialisme en post kolonialisme.
Omdat we toch al zo collectief bij Afrika wegkijken vond ik dat dit uiteindelijk toch in het Afrika topic moest. Voor de samenhang in het Afrikaanse verhaal.
Aanleiding voor deze post is een scherp
Volkskrant artikel hierover. Paywalled, vat daarom veel samen.
Oppermachtig Rwanda is in Congo vooral op zoek naar kostbare grondstoffen
De door Rwanda gesteunde rebellen beweging M23 heeft een grotere stad in Congo, Goma, veroverd. Goma ligt in een strategisch stuk van Congo met veel grondstoffen. Goma is ook een knooppunt voor voedselhulp. Deze verovering levert dus ook een maatschappelijk drama op. M23 zegt Congolese Tutsi's te willen beschermen tegen andere (Rwandese) rebellengroepen. Echter M23 is geen rebellenbeweging, maar meer een verlengstuk van het Rwandese leger (Rwanda Defence Force (RDF) ) door het gebruik van haar wapens, inlichtingen en mankracht.
De inzet van dit soort geavanceerde materialen is nog nooit op Congolees grondgebied voorgekomen.
Dit laatste, die mankracht, heeft met het volgende te maken:
Dat M23 bij die missie wordt ondersteund door Rwanda, is inmiddels algemeen bekend. Volgens recente rapporten van de Verenigde Naties zijn er drie- tot vierduizend Rwandese soldaten in het gebied actief – net zoveel, of misschien zelfs meer dan het aantal M23-soldaten.
Rwanda doet met Oost-Congo dus iets vergelijkbaars als Rusland doet met Oost Oekraïne en Krim. Aanleiding, al genoemd, zijn natuurlijke hulpbronnen:
Is er een aanleiding?‘Het is een van de rijkste gebieden van Afrika op het gebied van hulpbronnen,’ zegt de Congolese veiligheidsexpert Onesphere Sematumba, die Goma ontvluchtte en is uitgeweken naar de Keniaanse hoofdstad Nairobi.
‘In de grond zitten ertsen en mineralen als coltan, kobalt, kassiteriet en goud,’ zegt Sematumba. ‘Dat zijn materialen die de wereld nodig heeft voor het vervaardigen van elektronica en batterijen die nodig zijn voor de groene transitie. Maar het is ook een groen gebied met veel cacaoplantages en waardevol hout.’
De hulpbronnen in de rebellengebieden verdwijnen dan ook naar Rwanda die het verder internationaal verhandelt.
En waarom nu?
Waarschijnlijk dit:
‘Al sinds de jaren zestig maken de elites van Congo, Burundi en Rwanda afspraken over de rijkdommen van Oost-Congo,’ zegt Sematumba – voor die tijd was het toenmalige Zaïre nog een kolonie van België. ‘Toen Tshisekedi wel handelsafspraken met Burundi en Oeganda wilde maken, maar niet met Rwanda, schoot dat bij de Rwandese president Paul Kagame in het verkeerde keelgat.’
Met dan als observatie van Judith Verweijen, universitair docent verbonden aan de Universiteit Utrecht:
Volgens haar kijken de Rwandezen ook naar andere oorlogen in de wereld, zoals in Oekraïne en Israël. ‘Ze weten dat we leven in een veranderende wereldorde. De internationale gemeenschap is verdeeld. Dat moedigt Rwanda’s machtsvertoon aan.’
In een ander artikel in de Volkskrant, geen nieuws artikel, maar een
opinie artikel werd nog een andere relatie gelegd.
Opinie: Er loopt een lijn tussen de inval in Congo en de macht van techmiljardairs in de VS
Aanleiding voor het opiniestuk was een Belgische documentaire van de Belgische regisseur Johan Grimonprez
Begin jaren zestig bevonden we ons nog kniediep in het westerse kolonialisme. Een korte snipper Congo geschiedenis:
Het verhaal is wel bekend: de eerste premier van Congo, Patrice Lumumba, werd vermoord door een samenwerking tussen de geheime diensten van de VS en oud-kolonisator België. Allemaal om te voorkomen dat ze hun toegang tot de uraniummijnen en andere grondstoffen na de onafhankelijkheid van Congo zouden verliezen. De moord op Lumumba maakte de weg vrij voor de corrupte Mobutu Sese-Seko, die daarna dertig jaar lang de roof van zijn land zou faciliteren.
Kolonialisme dat tot in het nu de Russen in hun Wagner/Afrika Korps aanpak legitimeerden. Aan die aanpak was weinig goed. Aan het inhuren van Huurlingen die als een soort moderne Tempeliers assets verzamelen in de Afrikaanse landen is niets verheffend. Maar alles beter dan het klassieke kolonialisme van de westerse wereld, tenminste dan in de optiek van de landen die ervoor kiezen. Die huurlingen laten immers wel de zittende regering in haar waarde. Zo ontstaat er een gedekoloniseerde wereld:
We zien in de film de Bandung-conferentie in 1955, met Nasser (Egypte), Nehru (India) en Enlai (China) als de vlaggendragers van een nieuwe gedekoloniseerde wereld. Toen heette dat de niet-gebonden landen, tegenwoordig heet dat de Brics, die opnieuw die orde uitdagen.
Nu kan de VS de schijn geven zich terug te trekken uit de wereldpolitiek, ze in nog steeds afhankelijk van de grondstoffen voor haar elektronica.
Rwanda is na Congo de belangrijkste exporteur van coltan. Op papier, want het land heeft zelf geen coltan, dat komt uit het verpauperde gebied aan de andere kant van de grens met Congo.
Toevallig is er juist in dit Rwanda toch nog wat Amerikaanse invloed geregistreerd. Starlink voorziet in Rwanda 500 scholen van internet (
Africa News).
The satellite-based internet soon to be provided by billionaire Elon Musk's high-speed satellite internet venture is expected to give students and teachers in Rwanda access to educational resources and digital tools. The program is expected to begin this February.
Volgens het opiniestuk is het samenkomen van deze gebeurtenissen natuurlijk zuiver toevallig.