James Bond is niet meer
Met wijze waarop de meest recente Bond-film afliep – No Time to Die, met de geweldige Léa Seydoux – was het al een klein beetje aangekondigd: het einde van James Bond. Barbara Broccoli, die het beheer van de serie samen met haar man overnam van haar vader, heeft de rechten verkocht aan Amazon. R.I.P. James Bond.
Nu is het natuurlijk maar de vraag hoe dit alles uit zal pakken. Misschien vloeit er juist iets moois uit voort? We weten het niet, net zoals toen Albert Broccoli het roer aan zijn dochter overgaf het ook maar de vraag was of dat goed af zou lopen. Toch is dat wel wat we in alle redelijkheid kunnen verwachten: dat het hiermee klaar is met James Bond, en dat deze naam vanaf nu alleen nog maar een terugblik zal zijn. Een terugblik op wat eens zo groot was.
Er zijn redenen om dat aan te nemen. Ten eerste is er de serie over Moneypenny die vlak na de overname is aangekondigd. Dit bijkarakter krijgt nu haar eigen serie. Laat me raden: vroeger was zij ook spion? En ze was links en rechts vijanden aan het vermoorden, totdat ze plotseling besloot typjuffrouw te worden, want…
Het is zelfs zo erg dat de reden, dat Amazon Broccoli uiteindelijk heeft uitgekocht, in plaats van met haar samen te werken, schijnt te zijn dat zij consequent dit soort ideeën verwierp. Het zijn maar geruchten, en we kunnen enkel speculeren over wat er precies gezegd is, maar het is niet vreemd om aan te nemen dat het verschil van mening waarschijnlijk te maken heeft met de immense lage kwaliteit van de door Amazon voorgestelde ideeën, en de schade die ze zouden brengen aan de naam James Bond. Geruchten bestaan zelfs dat ze voorstellen voor een vrouwelijke 007, … , zou hebben afgeschoten. Uiteindelijk zou Bezos genoeg hebben gehad van haar vervelende bemoeienis en ergerlijke vastberadenheid iets kwalitatiefs neer te zetten en zou hij gezegd hebben: “Het kan me niet schelen wat het kost, zorg dat je van haar afkomt.”
Daarnaast hebben we Star Wars als voorbeeld van wat er kan gebeuren, waarover in ieder geval gezegd kan worden dat de overname door Disney weinig goeds heeft betekend voor de serie. Het is met name een grote lastercampagne wat daar gebeurt, de eens zo goede naam van Star Wars wordt door het slijk gehaald tot er niets meer van over is. Kinderen over de hele wereld denken nu bij deze naam aan cartoons, pyjama's en tandpasta.
Goed, we kunnen hopen dat het anders zal lopen. Misschien komt er ondanks alles iets heel moois uit, het zou kunnen. Of, we kunnen de James Bond-serie nu als een afgesloten geheel zien. Dat heeft ook wel wat. Er zit een positieve kant aan. De laatste films met Daniel Craig sluiten het verhaal wat dat betreft in ieder geval mooi af, door weer bij het begin te beginnen en ook, op een manier die nieuw is voor de serie, bij het einde te eindigen.
En dat betekent ook dat het tijd is om de rekening op te maken. We kunnen nu, aangenomen dat dit inderdaad het einde is, of tenminste het begin van het einde, gaan terugblikken op de serie en voor eens en voor altijd bepalen wat de beste Bond-film is, wie de beste Bond-acteur, en ga zo maar door. Wat nu eigenlijk het allerbeste is (of was…) aan Bond.
James Bond is een product van de Koude Oorlog. Zijn opkomst kondigt het einde aan van de soevereiniteit van de natiestaat en markeert het tijdperk van het ontwortelde individu dat alleen en op zichzelf staat in de wereld. Wellicht is ook dat tijdperk nu ten einde gekomen – en is er in de wereld zoals die nu aan het worden is ook geen ruimte meer voor een icoon als James Bond. Wat dat betreft is het misschien wel helemaal passend indien hij nu al zijn individuele kenmerken zou verliezen om opgenomen te worden in de commerciële eenheidsworst van actiehelden. Misschien staat de transformatie die James Bond in dit proces waarschijnlijk zal ondergaan, van unieke enkeling tot generiek product, misschien staat die transformatie wel symbool voor die van het individu als zodanig.
Wat dat betreft blijft James Bond nu als voorheen een iconisch teken des tijd. Zou hij nu dan eindelijk ten onder gaan aan de commercie, een gevaar dat altijd aan hem heeft gekleefd? Misschien is dat wel uiterst passend. Of misschien weet hij zich op het laatste nippertje uit deze penibele situatie te redden, zoals hij dat ook in de films steeds weer heeft klaar weten te spelen. We gaan het zien.