[Review] AOC q2770Pqu

[Kid Jansen]

Inhoudsopgave

• Samenvatting
• Inleiding
  • Versies en regio's
• Testmethodes
  • Overzicht van apparatuur
  • Aanvullende uitleg
• Specificaties
• Featureset
• Elektronica
  • Beeldschermelektronica
  • Paneelelektronica
• EDID
• Weergavemodi
  • Frame rates
  • Schaling en interpolatie
• Witbalans
  • Witbalansmodi
    • Warm
    • Normal
    • Cool
    • sRGB
    • User
    • Gekalibreerd (User)
• Gamma
  • Gamma1
  • Gamma2
  • Gamma3
  • Gekalibreerd (Gamma1)
• Kleurbereik
  • Kleurruimte afdekking
    Metingen van kleurbereik
    Meting na kalibratie voor sRGB testpatroon
    ICC-kleurprofiel van fabrikant
• Kleurdiepte
  • Color banding
• Helderheid en contrast
  • Sequentieel contrast
  • Simultaan contrast I: 4x4 ANSI checkerboard
    • Gekalibreerd
  • Simultaan contrast II: 16:9 checkerboard
• Aanbevolen instellingen
• Uniformiteit
  • Uniformiteit van wit
    • Helderheid
    • Chromaticiteit
    • Gecombineerd
  • Uniformiteit van zwart
    • Backlight bleeding
  • Contrastuniformiteit
• Kijkhoeken
  • Off angle glow
• Ghosting
• Input lag
• OSD
  • Foto's van OSD
  • Factory OSD
    • Verklaringen
• Audio
  • Ingebouwde speakers
  • Koptelefoonuitgang
• USB
• Energieverbruik
• Activatietijd
  • Wisselen van ingangsinterface
• Bouwkwaliteit en afwerking
• Vormgeving
• Verstelmogelijkheden van voet
• Garantie
  • ISO9241-307 pixel defectklasse I
• Conclusie
• Reacties

Opmerking vooraf

Deze review zal sommigen van jullie misschien bekend voorkomen. Dat kan kloppen, de review staat namelijk ook in het Engels op TFT Central. Ik werk inmiddels al bijna vier jaar mee aan die site en had deze review ook speciaal geschreven voor TFT Central. De productmanager van AOC die het scherm beschikbaar had gesteld had echter gevraagd of ik ook een Nederlandse versie van de review op Tweakers.net wilde zetten, dus bij deze. Er zitten overigens nog wel enige verschillen tussen de Nederlandse en de Engelse versie. Simon, m'n collega van TFT Central, had namelijk de indeling van de review aangepast om meer overeen te komen met eerdere reviews op TFT Central. Deze Nederlandse versie is vrijwel een één op één vertaling van de originele Engelse versie zoals ik die geschreven had.

volgend onderwerp

De AOC q2770Pqu is een beeldscherm dat het meest tot z'n recht komt bij kantoortoepassingen. Het biedt uitstekende kijkhoeken, heeft een zeer laag energieverbruik en een veelzijdige voet die alle gangbare verstelmogelijkheden heeft. De helderheid van de backlight wordt niet met behulp van PWM gestuurd, maar met een constante spanning bij elke helderheidsinstelling. Dit resulteert in een constante helderheid van de backlight zonder flikkeringen, wat het aangenaam maakt voor de ogen, ook bij langdurig gebruik.

Voor gamers is dit scherm een redelijke optie. De ghosting is vrij goed onder controle en de input lag is met net iets meer dan één frame in de meeste gevallen acceptabel. Daar staat onder andere de veel hogere resolutie tegenover. Op de recentelijk geïntroduceerde en veel duurdere ASUS ROG Swift PG278Q na zijn er geen game schermen met een resolutie van 2560x1440. Dus als je op deze resolutie wilt gamen kom je al snel uit bij een scherm als de q2770Pqu.

Voor mensen in de grafische industrie is het geen geweldige optie. De out of the box prestaties vallen tegen en hoewel het scherm zeer goed presteert in het midden van het scherm na kalibratie is de nauwkeurigheid toch te laag door verschillen in helderheid over het scherm. Deze verschillen zijn het grootst langs de randen van het scherm, het zou daardoor wel een betaalbaar alternatief kunnen zijn als je het werkoppervlak niet maximaliseert tot volledig scherm.

Uiteindelijk is de q2770Pqu een redelijke goede all-round performer met een goede prijs/prestatie verhouding. Het is ook één van de goedkoopste 27" 2560x1440 beeldschermen die op het moment verkrijgbaar zijn, met veel betere prestaties dan de zeer goedkope Koreaanse budgetschermen.

back to top

volgend onderwerp

AOC is een merk waar veel mensen waarschijnlijk niet mee bekend zijn, vandaar deze korte introductie. AOC's roots liggen bij Admiral, opgericht in Chicago in 1934 en één van de eerste en grootste producenten van kleurentelevisies in het vroege tijdperk van dat medium.

In 1967 werd Admiral Overseas Corporation opgericht in Taiwan; de eerste producent van kleurentelevisies voor export. Later werd Admiral Overseas Corporation hernoemd tot AOC International en marketing begon direct vanuit die naam. In 1988 voegde AOC computer beeldschermen toe aan haar line-up. Tegenwoordig zijn ze marktleider in diverse landen in Azië en Zuid-Amerika, met ook sterke marktposities in een aantal Europese landen.

Ze maken niet langer deel uit van Admiral, maar zijn nu een dochteronderneming van TPV Technology; de grootste producent van computerbeeldschermen wereldwijd (voornamelijk als ODM voor andere merken).

De q2770Pqu is één van de wat meer high-end beeldschermen van AOC, gericht op de zakelijke wereld; voornamelijk mensen die de desktop ruimte nodig hebben die dit scherm biedt, zoals mensen in financiën, programmeurs en CAD-designers. Maar het scherm is volgens AOC ook geschikt voor mensen in de grafische industrie en ook voor gamers.

Versies en regio's
AOC International werkt wereldwijd gezien met drie regio's:

• The Americas
• EMEA
• Asia-Pacific

Producten met hetzelfde typenummer kunnen verschillen per regio. Er bestaan tenminste twee versies van de q2770Pqu: één voor de EMEA landen en één voor het Amerikaanse continent. De product manager wist niet helemaal zeker of in Asia-Pacific ook de Amerikaanse versie gebruikt wordt, of dat er nog een derde versie is. Eén ding is in ieder geval zeker, de geteste versie is de EMEA versie en die wordt alleen gebruikt in de EMEA landen.

De EMEA versie wordt geadverteerd als Samsung Super PLS beeldscherm, terwijl de Amerikaanse versie simpelweg wordt geadverteerd als IPS. Het zou daarom heel goed kunnen dat de Amerikaanse versie een ander paneel gebruikt dan de EMEA versie, hoewel meerdere fabrikanten technologieën vergelijkbaar met IPS ook labelen als IPS, waaronder Samsung PLS en AU Optronics AHVA.

Als je buiten de EMEA regio woont kunnen resultaten van deze review daarom niet van toepassing zijn op jouw q2770Pqu exemplaar.

back to top

volgend onderwerp

Om een beter beeld te geven van hoe de q2770Pqu getest is wordt in dit onderdeel alle voor de review gebruikte testapparatuur genoemd en voor sommige tests wordt ook een uitleg gegeven van de testmethode. De methodes wijken namelijk af van eerdere beeldschermreviews die ik geschreven heb, door zowel een toename in kennis als door uitbreiden of vervangen van de testapparatuur.

Overzicht van apparatuur

Test	Hardware	Software
Alle tests	XFX Radeon HD 7970 Black Edition	AMD Catalyst 14.4 driver
Gamma	X-Rite i1Display Pro colorimeter	ChromaPure Professional 2.5.2 Analyse op basis van xyY data met: Matlab R2014a Microsoft Office Excel 2007
Helderheid en contrast
Uniformiteit
Witbalans	X-Rite i1Pro Rev D spectrofotometer
Kleurbereik
Kalibratie		X-Rite i1Profiler 1.5.4
Weergavemodi	n.v.t.	PixPerAn v1.011e Custom Resolution Utility 1.1.2
EDID	n.v.t.	Monitor Asset Manager 2.9
Color banding	n.v.t.	FastPictureViewer Pro 1.9
Kijkhoeken	Canon EOS 600D + Sigma 17-50/2.8
Ghosting		PixPerAn v1.011e
Input lag		SMTT 2.5.0 Custom Resolution Utility 1.1.2
Backlight bleeding		Eizo Monitortest
Energieverbruik	Voltcraft Energy Monitor 3000
Ingebouwde speakers	n.v.t.	Foobar2000 v1.3.2
Koptelefoonuitgang	Sennheiser HD 595 koptelefoon
Tabel 1: overzicht van apparatuur

back to top

Aanvullende uitleg
Alle tests zijn uitgevoerd op volledig scherm op de standaard modus van 2560x1440 @ 60 Hz, waarbij het scherm via DisplayPort was aangesloten op de videokaart, tenzij anders aangegeven. Voor alle niet-gekalibreerde tests waren alle OSD instellingen gereset naar de fabrieksstandaard, met uitzondering van de instelling die getest werd.

Met uitzondering van de uniformiteitstest en de checkerboard contrasttest zijn alle metingen met de X-Rite i1Display Pro en i1Pro in het midden van het scherm uitgevoerd. Voor de sequentieel contrasttest en de gamma test was de i1Display Pro bevestigd op een statief.

Voor alle tests met de Canon EOS 600D, en ook alle productfotografie, was de camera bevestigd op een statief.

Kalibratie
Voor tests na kalibratie en voor Aanbevolen instellingen

• De kalibratie was uitgevoerd met standaard profielinstellingen
• Het witpunt was ingesteld op CIE Standard Illuminant D65
• De helderheid was ingesteld op 120 cd/m²
• De gamma was ingesteld op 2.2
• De patch size was ingesteld op Large - 462
• Helderheid en RGB gains werden handmatig aangepast in het OSD

Kleurbereik
Voor de gekalibreerde test van het kleurbereik zijn aparte testpatronen aangemaakt in Adobe Photoshop CS5 Extended met de sRGB kleurruimte toegewezen als kleurprofiel. Deze patronen waren opgeslagen als 16-bit ongecomprimeerde TIFF-bestanden en werden weergegeven met FastPictureViewer Po 1.9.

Color banding
Om vast te stellen of de q2770Pqu last heeft van color banding zijn 19 gradiënten aangemaakt in Adobe Photoshop CS5 Extended. Deze patronen waren opgeslagen als 16-bit ongecomprimeerde TIFF-bestanden en werden weergegeven met FastPictureViewer Po 1.9.

Helderheid en contrast

Sequentieel contrast
Voor de sequentieel contrasttest zijn alle metingen vijf keer uitgevoerd per instelling en gemiddeld, voor een hogere nauwkeurigheid.

Simultaan contrast I en II
De checkerboard patronen zijn gemaakt in Adobe Photoshop CS5 Extended en werden weergegeven met FastPictureViewer Po 1.9.

Kijkhoeken
Voor de kijkhoeken test werd een foto weergegeven met FastPictureViewer Po 1.9 en gefotografeerd met de Canon EOS 600D. Deze is eerst recht van voren gefotografeerd als referentie en vervolgens met dezelfde belichtingsinstellingen (ISO-waarde, relatief diafragma en sluitertijd) en slecht mininieme verschillen in brandpuntsafstand ook vanuit een hoek van 45° van zowel boven, onder, links als rechts. De resulterende foto's zijn bijgesneden, samengevoegd en geschaald in Adobe Photoshop CS5 Extended, maar zijn verder onbewerkt.

Input lag
Voor het testen van de input lag werd een iiyama Vision Master Pro 451 (A902MT) 19" CRT monitor gebruikt als referentie. Deze was aangesloten op de videokaart door middel van VGA met behulp van een DVI-I naar VGA adapter. De monitor draaide in kloonmodus met q2770Pqu op 2560x1440@60Hz. Om deze resolutie mogelijk te maken op de CRT monitor werd gebruik gemaakt van Custom Resolution Utility 1.1.2. De timers van SMTT werden vervolgens zo gefotografeerd dat alle timers op beide schermen op de foto stonden. De foto's werden gemaakt met een sluitertijd van 1/400 seconde. Omdat de reactietijden ook deel uitmaken van de totale vertraging is de input lag getest voor elke overdrive modus. Per modus werden ten minste 50 foto's gemaakt om te vergelijken.

Voor het evaluatieproces van de metingen verwijs ik naar pagina 29 van de SMTT handleiding.

Audio
Voor het testen van zowel de ingebouwde speakers als de koptelefoonuitgang werd de audio naar het scherm gestuurd over DisplayPort. Het uitgangssignaal was hierbij ingesteld op een sample frequentie van 44.1 kHz en een audio bitdiepte van 16 bits, zodat het overeen kwam met de FLAC- en MP3-bestanden die werden gebruikt voor het testen.

back to top

volgend onderwerp

Paneelafmetingen	formaat		27"
	pixel pitch		0,2331 mm
	lineaire pixeldichtheid		108,97 ppi
	verhouding		16:9
	actief deel	breedte	596,74 mm
		hoogte	335,66 mm
		diagonaal	684,66 mm 26,955"
Paneel	technologie		Super PLS
	fabrikant		Samsung
	typenummer		LTM270DL06
	coating		Semi-gloss AG coating
Controller	fabrikant		Mstar
	type		MST9687D
Backlight	type		White LED
	configuratie		edge-lit slim (1 side)
Resolutie			2560 x RGB x 1440
Reactietijd	grey-to-grey gemiddeld	zonder overdrive	12 ms
		met overdrive	5 ms
Frequentie	dot clock		241.5 MHz
	horizontale scan range	D-Sub	30 - 83 kHz
		DVI-D (DL) / DP / HDMI	30 - 99 kHz
	verticale scan range		50 - 76 Hz
Contrast	statisch	minimaal	600:1
		gemiddeld	1000:1
	dynamisch	maximaal	80M : 1
Maximale helderheid wit	minimaal		250 cd/m²
	gemiddeld		300 cd/m²
Kijkhoeken (contrast ratio > 10:1)	horizontaal	minimum	80°
		gemiddeld	89°
	verticaal	minimum	80°
		gemiddeld	89°
Kleurresolutie	bitdiepte per kleurkanaal		true 8 bit
	effectief kleurenpalet		16,78 M
Kleurbereik	CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram	relatieve grootte van NTSC 1953 kleurruimte	79,6%
		dekking van sRGB kleurruimte	100,0%
	CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram	relatieve grootte van NTSC 1953 kleurruimte	100,6%
		dekking van sRGB kleurruimte	99,8%
Afmetingen	met voet	breedte	642 mm
		hoogte laagste stand	426 mm
		hoogte hoogste stand	556 mm
		diepte	244 mm
	zonder voet	breedte	642 mm
		hoogte	390 mm
		diepte	56 mm
Gewicht	gespecificeerd totaal		8,0 kg
	gemeten	scherm	5,17 kg
		voet	2,59 kg
		totaal	7,76 kg
Verstelmogelijkheden	swivel	links	160°
		rechts	160°
	tilt	voor	5°
		achter	25°
	hoogte		130 mm
	pivot		ja
Beeldaansluitingen	DisplayPort (standaard connector)		1
	DVI-D (dual link)		1
	HDMI (met MHL 2.0 support)		1
	VGA (15 pin D-Sub)		1
Overige aansluitingen	USB	upstream	USB 3.0 Standard B
		USB 2.0 High Speed	2
		USB 3.0 (fast charge)	2 (1)
	audio	3,5 mm stereo line-in	1
		3,5 mm headphones	1
	voeding		IEC-60320 C13
Netspanning	spanning		100 - 240 V ≈
	frequentie		50 - 60 Hz
Energieverbruik	typisch		18 W
	maximaal		45 W
	Energy Star 6.0		24,89 W
	stand-by		< 0,5 W
	uitgeschakeld		< 0,3 W
Garantie	onderdelen		3 jaar
	arbeid		3 jaar
	on-site service		0 jaar
Box contents			q2770Pqu beeldscherm voet CD manual + drivers Voedingskabel DVI-D (DL) kabel DisplayPort-kabel HDMI-kabel VGA-kabel 3.5 mm M-M kabel USB 3.0 A-B kabel
Certificeringen			ENERGY STAR® 6.0 EPEAT® Silver (Gold in PL en DE) TCO Displays 6.0 CE EuP GOST RoHS TÜV-GS FCC ISO9241-307 Class I
Tabel 2: specificaties

back to top

volgend onderwerp

De featureset van de q2770Pqu is niet heel bijzonder, maar het dekt de basics zeer goed af. Exclusievere features, zoals een omgevingslichtsensor, bewegingssensor, hardwarematige kalibratie en uniformiteitscorrectie zijn op dit scherm niet aanwezig.

Het beschikt echter wel over alle gangbare beeldinputs: DisplayPort, DVI, HDMI en VGA. De eerste drie in dat rijtje ondersteunen standaard de native resolutie van 2560x1440 en de HDMI aansluiting ondersteunt ook MHL 2.0 (1920x1080). De VGA aansluiting ondersteunt standaard geen resoluties hoger dan 1920x1080, maar 2560x1440 over VGA is wel mogelijk als je de resolutie forceert. Het is ook fijn om te zien dat AOC de kabels voor alle vier de beeldaansluitingen standaard meelevert, veel fabrikanten leveren er maar twee mee. Vooral HDMI kabels worden zelden meegeleverd met schermen die ook DisplayPort en DVI hebben.

Naast de kabels voor het beeld worden er ook een USB 3.0 A-B kabel voor de ingebouwde USB hub, een 3.5 mm mini-jack male-male kabel voor de audio van PC naar scherm en een voedingskabel meegeleverd.

De ingebouwde USB-hub heeft vier poorten: 2x USB 2.0 High Speed en 2x USB 3.0 Ultra Speed. Eén van de USB 3.0 poorten is een Fast Charge poort. Het type poort is makkelijk te herkennen aan de kleur:

• zwart - USB 2.0
• blauw - USB 3.0 gewoon
• geel - USB 3.0 Fast Charge

De USB 2.0 poorten en de USB 3.0 Standard B upstream poort zitten aan de onderkant van het achterste gedeelte en zijn daardoor wat lastig te bereiken. Beide USB 3.0 poorten zitten aan de rechter zijkant van het achterste gedeelte en zijn daardoor beter bereikbaar. De q2770Pqu heeft ook ingebouwde stereospeakers van 2x 3W en een 3.5 mm mini-jack stereo output (koptelefoon). De audio input kan worden aangeleverd door DisplayPort, HDMI, of de analoge 3.5 mm mini-jack stereo ingang.

De voet ondersteund alle gangbare verstelmogelijkheden: swivel, tilt, pivot en in hoogte verstelbaar. Hierdoor moet het scherm in vrijwel alle gevallen in een ergonomische werkhouding te gebruiken zijn.

Het scherm heeft een redelijk uitgebreid OSD dat ingesteld kan worden in 16 verschillende talen. Het biedt onder andere diverse witbalans-, gamma- en overdrive-instellingen. Ook zijn er twee opties beschikbaar voor het schalen van niet native resoluties: "Wide" (16:9) en "4:3". Voor het merendeel van de resoluties die het scherm ondersteunt wordt standaard de meest geschikte instelling gekozen. In veel gevallen is de instelling ook gelocked en kan de automatische keuze dus niet aangepast worden. Er zijn geen instellingen voor resoluties met een beeldverhouding van 16:10 of 5:4, ook is er geen ondersteuning voor 1:1 pixel mapping. Het daadwerkelijke werking van de scaler is overigens meer complex, zoals is terug te zien in het onderdeel Schaling en interpolatie.

Niet echt een feature van het scherm zelf, maar meer van het product als geheel is de 3 jaar garantie met on-site exchange. Daarnaast is het scherm ook gecertificeerd als ISO9241-307 Pixel Fault Class I, wat de op één na beste rating is voor pixeldefecten en de beste die je in de praktijk tegen komt. Vrijwel alle schermen zijn Class II, wat dubbel zoveel defecten toelaat als Class I.

back to top

volgend onderwerp

Beeldschermelektronica
Om te verifiëren welk paneel er in de q2770Pqu gebruikt wordt zijn het achterste deel van de behuizing en de bezels verwijderd. Doordat het beeldscherm bij ontvangst nog helemaal nieuw was en de backlight daarom ook nog geen branduren had gehad was de lijm van de folietape die het beeldschermelektronicachassis verbind met de paneelassemblage (Afbeelding 1) nog niet warm geweest. Deze hechte daardoor minder goed dan wanneer deze wel warm is geweest, waardoor de tape nog vrij gemakkelijk verwijderd kon worden zonder te scheuren. Het was hierdoor een kleine moeite om ook even de elektronica van het beeldscherm te bekijken.

Afbeelding 1: paneelassemblage en beeldschermelektronicachassis

Afbeelding 2: printplaten van links naar rechts: USB-hub - voedingscircuit - moederbord

Afbeelding 3: moederbord

Zodra de elektronica was bloot gelegd was het vrij gemakkelijk om alle connectoren te identificeren, evenals het merendeel van de integrated circuits.

Connectoren
rechtsom beginnend links-midden

• OSD controls
• USB
• Voeding
• LVDS paar #1 en #2 naar paneelelektronica
• Voeding naar paneelelektronica
• Speakers

Integrated circuits

1. GMT G1084-33
   • 3,3V 5A Low-Dropout Linear Regulator
2. SKhynix H5TQ1G63EFR
   • 1Gb (128 MB) DDR3 SDRAM
   • 64M x16 configuratie
   • Normaal energieverbruik
   • DDR3-1600 11-11-11 snelheid en timings
   • Wordt gebruikt door de controller voor de frame-/linebuffer
3. Texas Instruments TPA3113D2
   • 6W per kanaal stereo klasse-D eindversterker
   • Stuurt de ingebouwde speakers aan
4. Anpec APW7089
   • 4A 26V 380kHz asynchrone step-down converter
5. Diodes Incorporated AS7805A
   • 1A 3-terminal positive voltage regulator
6. Atmel 24C32WP
   • 32Kb 2-wire serial EEPROM
   • Wordt gebruikt voor:
     • DisplayPort EDID
     • OSD ingestelde waarden
     • OSD back-up fabrieksinstellingen
     • Factory OSD ingestelde waarden
     • Factory OSD back-up fabrieksinstellingen
7. 24C02RP
   • 2Kb 2-wire serial EEPROM
   • Wordt gebruikt voor HDMI EDID
8. 24C02RP
   • 2Kb 2-wire serial EEPROM
   • Wordt gebruikt voor DVI EDID
9. 24C02RP (de kleinste van de twee IC's linksboven op moederbord op Afbeelding 2)
   • 2Kb 2-wire serial EEPROM
   • Wordt gebruikt voor VGA EDID

back to top

Paneelelektronica

Afbeelding 4: blokdiagram van paneelelektronica (afkomstig uit paneeldatasheet)

Afbeelding 5: paneelelektronica

Afbeelding 6: LVDS paar #1 en #2 vanaf moederbord, samen met de timing controllers

Afbeelding 7: voedingskabel vanaf moederbord, samen met voedingscircuit van paneelelektronica

Afbeelding 8: gebaseerd op blokdiagram zijn dit waarschijnlijk de Source Driver IC's

back to top

volgend onderwerp

Het EDID (Extended Display Identification Data) is een stukje informatie dat is opgeslagen op een EEPROM (zie Integrated circuits) per beeldsaansluiting, dat de videokaart laat weten welke weergavemodi het scherm over die aansluiting ondersteunt.

DisplayPort EDID
Monitor Model name............... Q2770 Manufacturer............. AOC Plug and Play ID......... AOC2770 Serial number............ n/a Manufacture date......... 2014, ISO week 4 Filter driver............ None ------------------------- EDID revision............ 1.4 Input signal type........ Digital (DisplayPort) Color bit depth.......... 8 bits per primary color Color encoding formats... RGB 4:4:4, YCrCb 4:4:4, YCrCb 4:2:2 Screen size.............. 600 x 340 mm (27,2 in) Power management......... Active off/sleep Extension blocs.......... 1 (CEA-EXT) ------------------------- DDC/CI................... Supported MCCS revison............. 2.1 Display technology....... TFT Controller............... Mstar 0x1600 Firmware revision........ 0.4 Active power on time..... Not supported Power consumption........ Not supported Current frequency........ 119,30kHz, 79,75Hz Color characteristics Default color space...... Non-sRGB Display gamma............ 2,20 Red chromaticity......... Rx 0,660 - Ry 0,330 Green chromaticity....... Gx 0,310 - Gy 0,630 Blue chromaticity........ Bx 0,150 - By 0,040 White point (default).... Wx 0,313 - Wy 0,329 Additional descriptors... None Timing characteristics Range limits............. Not available GTF standard............. Not supported Additional descriptors... None Preferred timing......... Yes Native/preferred timing.. 2560x1440p at 60Hz (16:9) Modeline............... "2560x1440" 241,500 2560 2608 2640 2720 1440 1443 1448 1481 +hsync +vsync Detailed timing #1....... 2560x1440p at 80Hz (16:9) Modeline............... "2560x1440" 325,530 2560 2608 2640 2720 1440 1443 1448 1496 +hsync -vsync Standard timings supported 640 x 480p at 60Hz - IBM VGA 640 x 480p at 72Hz - VESA 640 x 480p at 75Hz - VESA 800 x 600p at 56Hz - VESA 800 x 600p at 60Hz - VESA 800 x 600p at 72Hz - VESA 800 x 600p at 75Hz - VESA 1024 x 768p at 60Hz - VESA 1024 x 768p at 70Hz - VESA 1024 x 768p at 75Hz - VESA 1280 x 1024p at 75Hz - VESA 1920 x 1080p at 60Hz - VESA STD 1680 x 1050p at 60Hz - VESA STD 1440 x 900p at 60Hz - VESA STD 1280 x 1024p at 60Hz - VESA STD 1280 x 960p at 60Hz - VESA STD 1280 x 720p at 60Hz - VESA STD EIA/CEA-861 Information Revision number.......... 3 IT underscan............. Supported Basic audio.............. Supported YCbCr 4:4:4.............. Supported YCbCr 4:2:2.............. Supported Native formats........... 1 Detailed timing #1....... 1920x1080p at 60Hz (16:9) Modeline............... "1920x1080" 148,500 1920 2008 2052 2200 1080 1084 1089 1125 +hsync +vsync Detailed timing #2....... 1280x720p at 60Hz (16:9) Modeline............... "1280x720" 74,250 1280 1390 1430 1650 720 725 730 750 +hsync +vsync Detailed timing #3....... 720x480p at 60Hz (16:9) Modeline............... "720x480" 27,000 720 736 798 858 480 489 495 525 -hsync -vsync Detailed timing #4....... 720x576p at 50Hz (16:9) Modeline............... "720x576" 27,000 720 732 796 864 576 581 586 625 -hsync -vsync CE video identifiers (VICs) - timing/formats supported 640 x 480p at 60Hz - Default (4:3, 1:1) 720 x 480p at 60Hz - EDTV (16:9, 32:27) 1920 x 1080i at 60Hz - HDTV (16:9, 1:1) 1920 x 1080i at 50Hz - HDTV (16:9, 1:1) 1280 x 720p at 60Hz - HDTV (16:9, 1:1) 1280 x 720p at 50Hz - HDTV (16:9, 1:1) 1920 x 1080p at 50Hz - HDTV (16:9, 1:1) 720 x 576p at 50Hz - EDTV (16:9, 64:45) 720 x 480p at 60Hz - EDTV (4:3, 8:9) 720 x 576p at 50Hz - EDTV (4:3, 16:15) 1920 x 1080p at 60Hz - HDTV (16:9, 1:1) [Native] NB: NTSC refresh rate = (Hz*1000)/1001 CE audio data (formats supported) LPCM 2-channel, 16/20/24 bit depths at 32/44/48 kHz CE speaker allocation data Channel configuration.... 2.0 Front left/right......... Yes Front LFE................ No Front center............. No Rear left/right.......... No Rear center.............. No Front left/right center.. No Rear left/right center... No Rear LFE................. No CE vendor specific data (VSDB) IEEE registration number. 0x000C03 CEC physical address..... 1.0.0.0 Maximum TMDS clock....... 165MHz
Tabel 3: DisplayPort EDID

back to top

volgend onderwerp

Frame rates
Overklokken van beeldscherm
Omdat er steeds meer interesse is in beeldschermen met vernieuwingsfrequenties hoger dan 60 Hz is er bij dit onderdeel gekeken hoever de q2770Pqu gepusht kan worden in dat opzicht, door gebruik te maken van Custom Resolution Utility. Temeer omdat er in zowel het EDID als in de handleiding meerdere weergavemodi worden genoemd met vernieuwingsfrequenties hoger dan 60 Hz en omdat de verticale scan range wordt opgegeven als zijnde 50 - 76 Hz.

Aansluiting	Standaard maximum	Daadwerkelijk maximum
DisplayPort	2560x1440@60Hz	2560x1440@80Hz
HDMI	2560x1440@60Hz	2560x1440@73Hz
DVI	2560x1440@60Hz	2560x1440@80Hz
VGA	1920x1080@60Hz	2560x1440@80Hz
Tabel 4: standaard en daadwerkelijke maximum weergavemodi

Op het eerste gezicht lijkt het alsof de q2770Pqu het hier uitstekend doet en ruim boven de specificaties presteert, met een maximaal ondersteunde weergavemodus van 2560x1440@80H over DisplayPort, DVI en VGA en 73 Hz over HDMI.

Omdat dit voor gamers een erg interessante feature zou zijn was de ghosting test nogmaals uitgevoerd op 80 Hz. Tijdens het uitvoeren van die test was het echter meteen duidelijk dat het paneel niet daadwerkelijk op een frequentie van 80 Hz draaide. Het tabblad Extra in het OSD liet zien dat het scherm wel het juiste signaal van de videokaart ontving: 2560x1440@80Hz (Afbeelding 9), 73 Hz voor HDMI (Afbeelding 10). Kennelijk zet de controller het binnenkomende signaal van de videokaart om van 80 Hz naar 60 Hz door het droppen van frames. Wat een duidelijk zichtbare stotterende beweging geeft bij bewegende beelden. De reden hiervoor is niet bekend, aangezien het datasheet van de Mstar MST9687D controller niet beschikbaar gesteld kon worden door de productmanager, doordat hij er zelf niet eens bij kon.

Afbeelding 9: tabblad Extra in OSD laat het signaal afkomstig van de grafische kaart zien: 80 Hz (DP, DVI en VGA)

Afbeelding 10: tabblad Extra in OSD laat het signaal afkomstig van de grafische kaart zien: 73 Hz (HDMI)

De frame drops waren niet alleen aanwezig bij 2560x1440@80Hz, maar voor alle frequenties hoger dan 60 Hz op elke resolutie en over elke aansluiting. Dit gold ook voor de standaard ondersteunde weergavemodi met frequenties hoger dan 60 Hz gespecificeerd in het EDID (en dus standaard herkend door Windows 7), die ook werden gespecificeerd in de handleiding van het scherm.

Ondanks de frame drops bij resoluties hoger dan 60 Hz is het nog steeds fijn dat de q2770Pqu de standaard weergavemodus van 2560x1440@60Hz standaard ondersteunt over DisplayPort, DVI en HDMI en als het geforceerd wordt met een programma als Custom Resolution Utility ook over VGA. Desondanks zou een scherm geen problemen mogen hebben met het correct weergeven van weergavemodi gespecificeerd door het EDID en de handleiding. Vooral omdat het hele idee achter EDID is dat een videokaart alleen een signaal naar het scherm kan sturen dat het ook daadwerkelijk ondersteunt en dus correct kan weergeven.

Overigens is de kans erg klein dat het scherm op significant hogere frequenties dan 60 Hz had kunnen draaien als de controller wel op de juiste manier het ingangssignaal verwerkte, aangezien het paneeldatasheet een maximale verticale vernieuwingsfrequentie specificeert van 65 Hz.

back to top

Onderklokken van beeldscherm
Voor het weergeven van video, met name vanaf niet-computer bronnen, kan het nuttig zijn als het scherm kan draaien op de frequentie van de bron. Dit is alleen getest over HDMI, omdat niet-computer bronnen vrijwel uitsluitend deze aansluiting gebruiken.

Alle veelvoorkomende video frame rates tot 60 Hz (zie onderstaande opsomming) geven een correct beeld zonder artefacts op zowel de standaard resolutie van 2560x1440 als op 1920x1080. Zonder een oscilloscoop is het echter vrijwel onmogelijk om vast te stellen of het paneel ook daadwerkelijk op deze frequentie draait, of dat de controller het signaal omzet.

• 23,976 Hz
• 24 Hz
• 25 Hz
• 29,97 Hz
• 30 Hz
• 47,952 Hz
• 48 Hz
• 50 Hz
• 59,94 Hz
• 60 Hz

Wanneer er gekeken wordt naar bewegingsonscherpte-/ghostingtests, zoals PixPerAn, lijkt het alsof de controller het ook hier fout doet. Maar waarschijnlijk komt dat doordat de lagere frequenties simpelweg te laag zijn om een beweging vloeiend te laten lijken. De beweging lijkt wel een stuk minder stotterend te verlopen dan met frequenties hoger dan 60 Hz. Daarnaast draait het OSD ook op de lagere frequentie en dat wordt direct door de controller geregeld, daar komt de hele PC niet aan te pas. Het lijkt er dus op dat frequenties onder de 60 Hz wel goed worden weergegeven.

Overigens is de laagste verticale vernieuwingsfrequentie die ondersteunt wordt door de q2770Pqu een zeer lage 8 Hz. Bij 6 en 7 Hz geeft het scherm nog wel beeld, maar laat dan zeer veel timing artefacts zien. Frequenties van 5 Hz en lager worden niet weergegeven als ondersteunde frequentie bij de monitorinstellingen in Windows, ondanks toevoegen met Custom Resolution Utility. Over DisplayPort laten 6 en 7 Hz hetzelfde probleem zien, maar daar werkt 5 Hz nog wel. Frequenties van 4 Hz en lager toevoegen zorgt ervoor dat de monitor niet goed meer wordt herkend; het wordt gezien als een onbekende monitor met een maximale resolutie van 1776x1000 pixels. Dit is overigens simpel terug te draaien.

Ongeacht of het paneel ook daadwerkelijk loopt op de frame rate van het ingangssignaal bij gangbare video frame rates is de q2770Pqu waarschijnlijk niet de beste optie voor het afspelen van video van externe bronnen. Ten eerste omdat er nergens in het OSD of handleiding iets te vinden is over YP_BP_R/YC_BC_R, wat het zeer aannemelijk maakt dat de q2770Pqu alleen maar RGB-videosignalen ondersteunt. Ten tweede omdat er geen overscaninstellingen zijn.

back to top

Schaling en interpolatie
Schaling en interpolatie is getest voor alle door de q2770Pqu standaard ondersteunde resoluties over zowel DisplayPort als HDMI. Het scherm presteerde hier hetzelfde voor beide aansluitingen, met uitzondering van de resoluties 1280x720 en 1920x1080 (zie opmerking onder tabel 5).

Het OSD biedt twee opties voor het schalen van niet native resoluties: "Wide" (16:9) en "4:3". Voor het merendeel van de resoluties die het scherm ondersteunt wordt standaard de meest geschikte instelling gekozen. In veel gevallen is de instelling ook gelocked en kan de automatische keuze dus niet aangepast worden. Er zijn geen instellingen voor resoluties met een beeldverhouding van 16:10 of 5:4, ook is er geen ondersteuning voor 1:1 pixel mapping.

Resolutie	Maximale hoogte en/of breedte gebruikt	Correcte aspect ratio	Schalingsfactor		Kwaliteit van interpolatie
			Decimale waarde	Fractionele waarde
800x600	ja	ja	2,400:1	12:5	toereikend
1024x768	ja	ja	1,875:1	15:8	goed
1152x648	nee	ja	2,000:1	2:1	zeer goed
1280x720	ja	ja	2,000:1	2:1	zeer goed
1280x768	nee	ja	1,500:1	3:2	zeer goed
1280x960	ja	ja	1,500:1	3:2	zeer goed
1280x1024	ja	nee, 4:3	1,500:1 H	3:2 H	goed
1440x900	ja	nee, 16:9	1,778:1 H	16:9 H	goed
1600x900	ja	nee, 160:81	1,600:1 H	8:5 H	matig
1600x1200	ja	ja	1,200:1	6:5	zeer goed
1680x1050	ja	nee, 16:9	1,524:1 H	32:21 H	goed
1776x1000	nee	ja	1,333:1	4:3	zeer goed
1792x1344	ja	ja	1,071:1	15:14	toereikend
1800x1440	ja	ja	1,000:1	1:1	n.v.t.
1856x1392	ja	ja	1,034:1	30:29	matig
1920x1080	ja	ja	1,333:1	4:3	zeer goed
1920x1200	ja	ja	1,200:1	6:5	goed
1920x1440	ja	ja	1,000:1	1:1	n.v.t.
2048x1440	ja	ja	1,000:1	1:1	n.v.t.
2560x1440	ja	ja	1,000:1	1:1	n.v.t.
H = horizontale schalingsfactor (verticaal wijkt af)
Tabel 5: schaling en interpolatie

Opmerking: wanneer het scherm via HDMI wordt aangesloten op een AMD videokaart kan het zo zijn dat de driver automatisch underscanned bij de resoluties 1280x720 en 1920x1080. Dit gebeurde zowel met de XFX Radeon HD7970 Black Edition Double Dissipation als de AMD FirePro Mobility M5950 (in HP EliteBook 8560w, aangesloten met DP > HDMI kabel). Dit reden voor dit gedrag is waarschijnlijk dat HD-TV's nog wel eens overscannen wanneer een computer als bron wordt aangesloten en HD-TV's gebruiken deze resoluties. Door het underscannen zijn de schalingsfactoren respectievelijk 46:25 en 92:75 in plaats van 2:1 en 4:3, wat zeer slechte interpolatie tot gevolg heeft. Dit is gemakkelijk op te lossen door de Scaling Option in de videokaartdriver aan te zetten en de waarde op 0% te zetten.

De resultaten in de tabel laten zien dat het niet zo simpel als de resolutie opschalen naar 16:9 volledig scherm of 4:3 volledige hoogte. De resoluties 1152x648, 1280x768 en 1776x1000 hebben zwarte randen rondom, wat resulteert in gunstigere schalingsfactoren van respectievelijk 2:1, 3:2 en 4:3. Daarnaast is 1280x768 een 5:3 resolutie, maar wordt het toch in de juiste verhouding weergegeven.

Opvallend is dat 1600x900 niet goed wordt weergegeven, maar met niet-vierkante pixels met een breedte naar hoogte verhouding van 10:9, net zoals de 16:10 resoluties 1440x900 en 1680x1050.

Ook opvallend, maar op een positieve manier, is dat 1800x1440 (5:4) en 2048x1440 (64:45) correct worden weergegeven. Dat gold niet voor andere resoluties met gangbare beeldverhoudingen en een hoogte van 1440 pixels wanneer deze werden toegevoegd met Custom Resolution Utility. Sterker nog, van alle handmatig toegevoegde resoluties werden er vrijwel geen correct weergegeven, ook meerdere resoluties met beeldverhoudingen van 4:3 en 16:9 niet.

back to top

volgend onderwerp

De witbalans bepaalt de spectrale verdeling (onderlinge helderheidsverhouding van golflengtes in een kleur) van alle grijswaarden (kleuren met gelijke waarden voor R, G en B-kanalen in bron). De witbalans hoort gelijk te zijn voor alle grijswaarden; ze horen alleen te verschillen in helderheid, waarbij dat verschil wordt bepaald door de gammawaarde.

Voor beeldschermen wordt de witbalans vaak gespecificeerd als Correlated Color Temperature (CCT) in Kelvin (K), maar dit is slecht een één dimensionaal systeem. Voor CCT's rond 6500 K beschrijft het de verhouding tussen geel en blauw. Maar een witpunt met een constante CCT kan nog steeds variëren over de groen-magenta-as. Een betere manier om het witpunt te specificeren is op basis van chromaticiteit.

Veel gangbare kleurruimtes, waaronder ook sRGB en Adobe RGB, gebruiken CIE Standard Illuminant D65 als witpunt. D65 is een gestandaardiseerde daglichtsimulator uit de D-serie. Het is een simulator omdat de spectrale verdeling afwijkt van die van daadwerkelijk zonlicht.

De chromaticiteitscoördinaten van D65 in het CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram zijn x = 0,31271 en y = 0,32902, de CCT is 6503,6 K. Deze waarden voor vaak afgerond naar x = 0,313; y = 0,329 en 6500 K.

Vrijwel alle beeldschermpanelen, inclusief de Samsung LTM270DL06 die in de q2770Pqu gebruikt wordt, gebruiken een witpunt met chromaticiteitscoördinaten gelijk aan die van D65. Het witpunt van deze panelen is echter niet gelijk aan D65, omdat ze verschillen in spectrale verdeling. Ze zijn alleen perceptueel gelijk (voor mensen) en daarom metameren.

Afbeelding 11: D65 in CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram

Afbeelding 12: D65 in CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram

back to top

Witbalansmodi
De q2770Pqu heeft vier vooringstelde witbalansmodi die geselecteerd kunnen worden in het OSD. Deze modi kunnen niet aangepast worden vanuit het gewone OSD, maar alleen vanuit het Factory OSD.

De RGB-waarden van de vooringestelde witbalansmodi die je kunt zien in het gewone OSD zijn niet gelinked aan de waarden in het Factory OSD: als je de waarden aanpast in het Factory OSD zal de overeenkomende waarde in het gewonen OSD niet mee veranderen, ondanks dat de witbalans wel daadwerkelijk verandert. De waarden in het OSD zijn echter wel afgeleid van de standaard ingestelde waarden in het Factory OSD en wel op de volgende manier:

Invullen van de waarden resulteert in:

De witbalans van alle modi is wordt ook beïnvloed door de globale Gain en Offset instellingen in het Factory OSD. Dit is waarschijnlijk ook de reden voor het afwijken van het witpunt van de Warm- en sRGB-modi van het standaard witpunt van het paneel, terwijl deze modi gelijke instellingen hebben voor alle kleurkanalen.

Voor de ∆E berekeningen is alleen de chromaticiteit meegenomen. De reden hiervoor is dat afwijkingen in helderheid niet worden veroorzaak door afwijkingen in de witbalans, maar afwijkingen in gamma. Het toch opnemen van de afwijkingen in helderheid zou de daadwerkelijke nauwkeurigheid van de witbalans verhullen, doordat het dan onmogelijk is om te zeggen of het kleurverschil door een afwijking in helderheid of een afwijking in chromaticiteit wordt veroorzaakt. Voor zowel de referentie als de geteste waarde is de standaard genormaliseerde helderheid gebruikt van (voor uitleg zie Gamma):

Waarbij de grijswaarde de decimale waarde is, 10% grijs is dus bijvoorbeeld 0,10. Daarnaast is een gammawaarde gebruikt van 2,2. Voor de chromaticiteit is CIE Standard Illuminant D65 als referentie, de geteste waarden zijn vanzelfsprekend de meetwaarden

back to top

Warm
De Warm modus in het OSD is de standaardinstelling voor de q2770Pqu. De gemiddelde CCT voor deze modus is 6094 K en wit is in deze modus net iets groener dan een D-serie Illuminant van dezelfde CCT zou hebben.

	R	G	B
Value per channel in OSD	49	49	49
Value per channel in Factory OSD	125	125	125
Tabel 6: RGB-waarden Warm

Grey level	x	y	CCT (K)	∆E00	∆E94
10%	0.3097	0.3236	6720	0.49	0.44
15%	0.3182	0.3353	6179	0.84	0.83
20%	0.3197	0.3382	6093	1.49	1.42
25%	0.3205	0.3401	6050	2.11	1.95
30%	0.3216	0.3418	5993	2.74	2.50
35%	0.3219	0.3417	5978	3.01	2.75
40%	0.3219	0.3419	5977	3.36	3.04
45%	0.3218	0.3416	5980	3.55	3.21
50%	0.3218	0.3413	5985	3.72	3.36
55%	0.3213	0.3410	6006	3.87	3.47
60%	0.3211	0.3404	6018	3.91	3.52
65%	0.3209	0.3400	6029	4.01	3.61
70%	0.3205	0.3395	6051	4.03	3.62
75%	0.3202	0.3390	6066	4.03	3.63
80%	0.3197	0.3385	6091	4.01	3.60
85%	0.3194	0.3380	6110	3.97	3.57
90%	0.3188	0.3372	6141	3.83	3.45
95%	0.3181	0.3365	6180	3.62	3.27
100%	0.3168	0.3350	6252	3.08	2.78
Average	0.3197	0.3385	6094	3.14	2.84
Tabel 7: meetwaarden, CCT en ∆E-kleurafwijking voor Warm

Afbeelding 13: relatieve helderheidsverhouding kleurkanalen voor Warm

back to top

Normal
Ondanks de naam is de Normal modus niet de standaardinstelling op dit scherm. De gemiddelde CCT in deze modus is met 6989 K vrij hoog, wat voor redelijk koele kleuren (blauwig) zorgt. Net zoals de Warm modus is ook hier wit iets groener dan een D-serie Illuminant van dezelfde CCT.

	R	G	B
Value per channel in OSD	43	46	49
Value per channel in Factory OSD	113	119	125
Tabel 8: RGB-waarden Normal

Grey level	x	y	CCT (K)	∆E00	∆E94
10%	0.3024	0.3196	7211	0.89	0.86
15%	0.3009	0.3235	7246	1.65	1.31
20%	0.3064	0.3270	6876	1.20	0.90
25%	0.3051	0.3271	6948	1.79	1.29
30%	0.3071	0.3296	6808	1.98	1.32
35%	0.3063	0.3296	6854	2.48	1.65
40%	0.3066	0.3284	6850	2.27	1.56
45%	0.3060	0.3294	6875	3.00	2.00
50%	0.3060	0.3290	6881	3.11	2.09
55%	0.3058	0.3284	6893	3.17	2.16
60%	0.3051	0.3272	6946	3.30	2.34
65%	0.3051	0.3267	6956	3.35	2.43
70%	0.3046	0.3268	6985	3.81	2.72
75%	0.3041	0.3258	7025	3.96	2.92
80%	0.3043	0.3262	7007	4.11	2.99
85%	0.3040	0.3254	7034	4.20	3.16
90%	0.3031	0.3240	7106	4.52	3.56
95%	0.3028	0.3240	7121	4.82	3.75
100%	0.3015	0.3217	7232	5.29	4.37
Average	0.3046	0.3263	6989	3.10	2.28
Tabel 9: meetwaarden, CCT en ∆E-kleurafwijking voor Normal

Afbeelding 14: relatieve helderheidsverhouding kleurkanalen voor Normal

back to top

Cool
De Cool modus heeft de hoogste CCT, met een gemiddelde van 8683 K. In deze modus ogen alle kleuren erg koel.

	R	G	B
Value per channel in OSD	36	41	49
Value per channel in Factory OSD	100	110	125
Tabel 10: RGB-waarden Cool

Grey level	x	y	CCT (K)	∆E00	∆E94
10%	0.2882	0.3024	8601	2.37	2.24
15%	0.2846	0.3008	8959	3.71	3.42
20%	0.2867	0.3068	8594	3.96	3.56
25%	0.2888	0.3065	8435	4.40	3.98
30%	0.2879	0.3074	8484	5.01	4.43
35%	0.2886	0.3081	8404	5.35	4.70
40%	0.2876	0.3070	8518	6.07	5.27
45%	0.2878	0.3072	8494	6.50	5.59
50%	0.2867	0.3061	8611	7.21	6.13
55%	0.2876	0.3065	8533	7.44	6.31
60%	0.2867	0.3054	8639	8.12	6.81
65%	0.2860	0.3045	8721	8.73	7.25
70%	0.2858	0.3043	8742	9.18	7.56
75%	0.2854	0.3028	8828	9.80	8.01
80%	0.2855	0.3033	8798	10.07	8.18
85%	0.2855	0.3037	8787	10.38	8.38
90%	0.2849	0.3018	8906	11.12	8.88
95%	0.2848	0.3018	8911	11.44	9.09
100%	0.2834	0.2996	9113	12.36	9.67
Average	0.2864	0.3045	8683	7.54	6.29
Tabel 11: meetwaarden, CCT en ∆E-kleurafwijking voor Cool

Afbeelding 15: relatieve helderheidsverhouding kleurkanalen voor Cool

back to top

sRGB
De naam van deze modus suggereert dat deze modus een gekalibreerde modus is, zoals bij veel andere schermen het geval is als er een sRGB modus aanwezig is. Bij de q2770Pqu is dat echter niet het geval. Van de vier vooringestelde modi komt deze wel het dichtst in de buurt van D65, maar het gemiddelde verschil in CCT is nog steeds zo'n 400 K. De ∆E₀₀ kleurafwijking van gemiddeld 3,00 zou met het blote oog goed zichtbaar zijn, zelfs zonder side by side vergelijking.

	R	G	B
Value per channel in OSD	46	46	46
Value per channel in Factory OSD	120	120	120
Tabel 12: RGB-waarden sRGB

Grey level	x	y	CCT (K)	∆E00	∆E94
10%	0.3106	0.3201	6697	0.98	0.78
15%	0.3178	0.3341	6205	0.71	0.70
20%	0.3199	0.3375	6086	1.39	1.34
25%	0.3207	0.3389	6043	1.88	1.79
30%	0.3213	0.3401	6012	2.39	2.23
35%	0.3218	0.3410	5986	2.84	2.62
40%	0.3216	0.3410	5991	3.11	2.85
45%	0.3217	0.3410	5989	3.39	3.09
50%	0.3212	0.3405	6013	3.51	3.18
55%	0.3210	0.3403	6024	3.66	3.31
60%	0.3207	0.3398	6041	3.74	3.37
65%	0.3204	0.3394	6058	3.80	3.42
70%	0.3200	0.3388	6077	3.80	3.43
75%	0.3197	0.3384	6093	3.80	3.43
80%	0.3193	0.3379	6117	3.80	3.42
85%	0.3190	0.3374	6134	3.76	3.39
90%	0.3185	0.3369	6158	3.67	3.31
95%	0.3180	0.3362	6188	3.50	3.17
100%	0.3172	0.3353	6233	3.21	2.91
Average	0.3195	0.3376	6107	3.00	2.72
Tabel 13: meetwaarden, CCT en ∆E-kleurafwijking voor sRGB

Afbeelding 16: relatieve helderheidsverhouding kleurkanalen voor sRGB

back to top

User
In tegenstelling tot de andere vier modi is deze modus niet gedefinieerd in het Factory OSD. De eerste keer dat je de monitor start zal deze modus de waarden hebben zoals in Tabel 14. Als je het OSD reset naar fabrieksinstellingen zullen de laatst ingestelde waarden in deze modus bewaard blijven. De enige manier om deze modus te resetten is met de Erase EEPROM functie in het Factory OSD, maar die functie is gelocked.

Verrassend genoeg geeft juist deze modus standaard de beste witbalans, met een gemiddelde CCT van 6541 K, wat heel dicht in de buurt komt van het gewenste 6504 K.

	R	G	B
Value per channel in OSD	50	50	50
Tabel 14: RGB-waarden User (out of the box)

Grey level	x	y	CCT (K)	∆E00	∆E94
10%	0.3022	0.3221	7184	0.86	0.77
15%	0.3097	0.3306	6656	0.88	0.58
20%	0.3134	0.3320	6449	0.65	0.51
25%	0.3132	0.3337	6448	1.30	0.99
30%	0.3137	0.3326	6425	0.99	0.80
35%	0.3139	0.3321	6421	0.92	0.77
40%	0.3140	0.3332	6406	1.38	1.12
45%	0.3137	0.3326	6426	1.32	1.06
50%	0.3143	0.3332	6393	1.56	1.29
55%	0.3131	0.3310	6471	0.90	0.71
60%	0.3131	0.3311	6469	1.05	0.82
65%	0.3126	0.3306	6499	1.00	0.73
70%	0.3123	0.3300	6522	0.87	0.60
75%	0.3125	0.3309	6501	1.38	1.00
80%	0.3114	0.3289	6578	0.86	0.60
85%	0.3110	0.3281	6604	0.83	0.69
90%	0.3107	0.3280	6624	1.04	0.86
95%	0.3099	0.3266	6679	1.41	1.34
100%	0.3107	0.3293	6609	1.76	1.17
Average	0.3119	0.3304	6541	1.10	0.86
Tabel 15: meetwaarden, CCT en ∆E-kleurafwijking voor User (out of the box)

Afbeelding 17: relatieve helderheidsverhouding kleurkanalen voor User (out of the box)

back to top

Gekalibreerd (User)
De witbalans is ook getest na kalibratie. Eerst werd de witbalans van 100% grijs (wit) zo goed mogelijk ingesteld met de RGB-controls die de User modus biedt op basis van de aanwijzingen van de kalibratiesoftware. De laatste correcties werden vervolgens uitgevoerd door de LUT van de videokaart door middel van een ICC-profiel dat werd aangemaakt door de X-Rite i1Porfiler kalibratiesoftware (het ICC-profiel is in feite je kalibratie). Net zoals bij de andere gekalibreerde tests is dit net zo goed, misschien zelfs meer, een test voor de kalibratiesoftware als een test voor het scherm zelf. Maar het is belangrijk om te weten hoe een scherm presteert na kalibratie om te zien hoeveel er daadwerkelijk uit het scherm te halen valt en om te zien voor welke doeleinden het geschikt is.

De in het OSD ingestelde waarden zijn terug te vinden in de onderstaande tabel. Deze instellingen zijn gebruikt voor alle gekalibreerde tests, maar wijken af van de waarden in het onderdeel Aanbevolen instellingen. Dat komt omdat voor dat onderdeel het scherm opnieuw was gekalibreerd, omdat de kalibratie die gebruikt was voor de gekalibreerde tests niet meer nauwkeurig was door drift.

	R	G	B
Value per channel in OSD	48	49	51
Tabel 16: RGB-waarden User (gekalibreerd)

Grey level	x	y	CCT (K)	∆ CCT (K)	∆E00	∆E94
10%	0.3115	0.3276	6580	76	0.12	0.12
20%	0.3133	0.3301	6466	-37	0.21	0.18
30%	0.3132	0.3303	6471	-33	0.35	0.29
40%	0.3137	0.3321	6432	-71	1.03	0.84
50%	0.3133	0.3301	6467	-37	0.38	0.34
60%	0.3144	0.3315	6395	-108	0.92	0.87
70%	0.3147	0.3312	6383	-120	0.91	0.89
80%	0.3144	0.3315	6396	-107	1.15	1.08
90%	0.3149	0.3323	6365	-139	1.63	1.51
100%	0.3127	0.3289	6507	4	0.12	0.09
Average	0.3136	0.3306	6446	-58	0.68	0.62
Tabel 17: meetwaarden, CCT en ∆E-kleurafwijking voor User (gekalibreerd)

Tabel 17 en afbeelding 18 laten zien dat de witbalans best wel goed is na kalibratie, hoewel 60-90% grijs nog steeds afwijkingen laat zien die zichtbaar zouden zijn in een side by side vergelijking met de referentiewaarde, voornamelijk 90% grijs. Verder laat 40% grijs ook een zichtbare afwijking zien, maar daar ligt het niet zo zeer aan een afwijking in CCT, maar aan een overmaat aan groen.

Afbeelding 18: relatieve helderheidsverhouding kleurkanalen voor User (gekalibreerd)

back to top

volgend onderwerp

De helderheid van alle grijswaarden tussen zwart en wit in wordt bepaalt door de gammawaarde en de helderheid van wit. De reden voor gammacodering is dat menselijke contrastwaarneming proportioneel is met helderheid: je kan kleinere verschillen in helderheid onderscheiden bij een lagere helderheid.

Het zou bijvoorbeeld erg lastig zijn om verschil te zien tussen 200 en 201 cd/m², maar het verschil tussen 1 en 2 cd/m² is gemakkelijk te zien. Het absolute verschil is gelijk, maar in verhouding is het 200 keer groter. Aangezien beeldschermen met fixed point codering (integer) werken zou je met een lineair gamma een erg lage relatieve helderheidsresolutie hebben aan de kant van zwart en een erg hoge aan de kant van wit. Een voorbeeld hiervan met wit 100 cd/m² en zwart 0 cd/m² staat in de onderstaande tabel (Tabel 18).

8-bit grijswaarde	Helderheid γ=1,0 (cd/m²)	Verschil (cd/m²)	Helderheid γ=2,2 (cd/m²)	Verschil (cd/m²)
0	0	0,392	0	5,07∙10-4
1	0,392		5,07∙10-4
254	99,608	0,392	99,139	0,861
255	100		100
Tabel 18: voorbeeld helderheidsresolutie met lineaire gamma (γ=1,0) tegenover gamma-gecodeerd (γ=2,2)

Het verschil tussen RGB0 en RGB1 wordt maar liefst 772 keer kleiner, terwijl het verschil tussen RGB254 en RGB255 juist 2,19 keer groter wordt, wanneer γ=2,2 in plaats van γ=1,0.

De gamma response van de AOC q2770Pqu is getest voor alle drie de gammamodi beschikbaar in het OSD: Gamma1, Gamma2 en Gamma3. Daarnaast is de gamma response ook getest na kalibratie. Om de gamma response te testen is voor iedere modus de helderheid gemeten van 20 grijswaarden: van 5% tot 100% in stappen van 5%. De meeste RGB-kleurruimtes gebruiken een gammawaarde van 2,2. Dit is ook de standaard gammawaarde voor de meeste beeldschermpanelen. Er zal daarom een gammawaarde van 2,2 worden gebruikt als referentie voor alle modi.

De gammawaarde wordt verkregen door:

Waarbij L de helderheid is (luminance) en het grondtal van het logaritme de decimale waarde van de grijswaarde is. Een voorbeeld hiervan met 10% grijs = 1,53 cd/m² en wit = 263,46 cd/m² is:

De doel helderheid wordt verkregen door:

Weglaten van L_wit in de bovenstaande formule geeft de genormaliseerde helderheid (zwart = 0, wit = 1 en alle grijswaarden zitten daar tussenin). Dit werd eerder al besproken in het onderdeel Witbalansmodi. Eigenlijk wordt er altijd gebruik gemaakt van de genormaliseerde helderheid, ook voor het weergeven van het beeld op het scherm. De helderheid heeft immers niks met het paneel zelf te maken, maar alleen maar met de helderheid van de backlight.

Een voorbeeld van de doel helderheid voor 10% grijs met γ=2,2 en wit = 263,46 cd/m² is:

back to top

Gamma1
De standaard gamma-instelling van de q2770Pqu is de Gamma1 modus. Met een gemiddelde van gammawaarde van 2,29 komt deze modus het dichtst in de buurt van de door veel kleurruimtes gebruikte gammawaarde 2,2 wat ook de standaard gammawaarde is van het LTM270D06 paneel.

De grootste afwijkingen in gamma zijn te vinden aan beide uiteinden van de schaal, maar vooral aan de kant van wit. De grootste relatieve afwijkingen in helderheid zijn te vinden aan de kant van zwart. De 5% grijswaarde onderscheid zich van de rest, doordat het de enige grijswaarde is met een gammawaarde lager dan 2,2. Het is daarom ook de enige grijswaarde met een gemeten helderheid hoger dan de doel helderheid.

Dit is vaak het geval bij grijswaarden in de buurt van zwart. Het wordt veroorzaak door het zwartpunt van het paneel: de helderheid van zwart is niet exact 0 cd/m², waar de gammacurve van uit gaat, maar iets hoger. Dit zorgt voor een verschuiving in helderheid bij de aanliggende grijswaarden, die dan ook te helder te zijn. Dit zou deels gecorrigeerd kunnen worden in de gammacurve (alleen bij grijswaarden met een doel helderheid hoger dan het zwartpunt van het paneel), maar dat zou resulteren in zogenaamde black crush (een vorm van banding): alle grijswaarden onder een bepaalde waarde worden weergegeven als zwart.

In vrijwel alle gevallen zal black crush als minder wenselijk worden gezien dan een te lage gammawaarde in de buurt van zwart, de meeste kalibratie-oplossingen passen de gammacurve daarom ook nauwelijks aan voor de donkerste grijswaarden. Dit is duidelijk terug te zien in de resultaten na kalibratie: de afwijking in gamma bij 5% grijs na kalibratie (Afbeelding 30) is nagenoeg gelijk aan die voor kalibratie (Afbeelding 21).

Grijswaarde	Gemeten helderheid (cd/m²)	Berekende gammawaarde	Doel helderheid cd/m²	Afwijking van doel helderheid
100%	263,46		263,46
95%	232,72	2,42	235,34	-1,1%
90%	205,90	2,34	208,95	-1,5%
85%	179,47	2,36	184,26	-2,6%
80%	157,84	2,30	161,25	-2,1%
75%	136,87	2,28	139,91	-2,2%
70%	115,69	2,31	120,21	-3,8%
65%	97,08	2,32	102,12	-4,9%
60%	81,68	2,29	85,63	-4,6%
55%	66,32	2,31	70,71	-6,2%
50%	53,42	2,30	57,34	-6,8%
45%	41,53	2,31	45,48	-8,7%
40%	32,21	2,29	35,09	-8,2%
35%	23,42	2,31	26,16	-10,5%
30%	16,46	2,30	18,64	-11,7%
25%	10,86	2,30	12,48	-13,0%
20%	6,81	2,27	7,64	-10,8%
15%	3,67	2,25	4,06	-9,4%
10%	1,53	2,24	1,66	-8,2%
5%	0,60	2,03	0,36	67,0%
Tabel 19: meetwaarden, gamma, doel helderheid en afwijking van doel voor Gamma1

back to top

Afbeelding 19: gammacurve (helderheid naar grijswaarde) voor Gamma1 vergeleken met doel helderheid voor γ=2,2

[

Afbeelding 20: gamma voor Gamma1

Afbeelding 21: afwijking in helderheid voor Gamma1 in vergelijking met doel helderheid voor γ=2,2

back to top

Gamma2
De Gamma2 modus heeft een lagere gammawaarde, wat betekent dat de grijswaarden tussen zwart en wit in een hogere helderheid hebben. De gemiddelde gammawaarde in deze modus is 2,02, maar de gammawaarde laat erg grote afwijkingen zien, zoals te zien is in de onderstaande tabel en in Afbeelding 23. Deze modus zou gebruikt kunnen worden als beginpunt wanneer een gammawaarde lager dan 2,2 vereist is (bijvoorbeeld 1,8, wat door sommige kleurruimtes wordt gebruikt), maar een kalibratie is dan noodzakelijk.

Grijswaarde	Gemeten helderheid (cd/m²)	Berekende gammawaarde	Doel helderheid cd/m²	Afwijking van doel helderheid
100%	247,52		247,52
95%	219,37	2,35	221,11	-0,8%
90%	197,86	2,13	196,31	0,8%
85%	177,45	2,05	173,12	2,5%
80%	160,92	1,93	151,50	6,2%
75%	143,93	1,88	131,45	9,5%
70%	124,55	1,93	112,94	10,3%
65%	106,73	1,95	95,95	11,2%
60%	90,58	1,97	80,45	12,6%
55%	75,33	1,99	66,44	13,4%
50%	61,69	2,00	53,87	14,5%
45%	49,23	2,02	42,73	15,2%
40%	39,00	2,02	32,97	18,3%
35%	29,36	2,03	24,58	19,4%
30%	21,03	2,05	17,51	20,1%
25%	14,28	2,06	11,72	21,8%
20%	9,20	2,05	7,18	28,2%
15%	5,21	2,04	3,81	36,7%
10%	2,19	2,05	1,56	39,9%
5%	0,78	1,92	0,34	128,4%
Tabel 20: meetwaarden, gamma, gewenste helderheid en afwijking van doel voor Gamma2

back to top

Afbeelding 22: gammacurve (helderheid naar grijswaarde) voor Gamma2 vergeleken met doel helderheid voor γ=2,2

Afbeelding 23: gamma voor Gamma2

Afbeelding 24: afwijking in helderheid voor Gamma2 in vergelijking met doel helderheid voor γ=2,2

back to top

Gamma3
De Gamma3 modus heeft een erg hoge gemiddelde gammawaarde van 2,48. Net zoals bij de Gamma2 modus laat ook hier de gammawaarde grote afwijkingen zien. Gammawaarden boven de 2,4 worden nauwelijks gebruikt en voor een gammawaarde van 2,4 is de Gamma1 modus waarschijnlijk een betere keuze. Het is namelijk gemakkelijker om de helderheid te verlagen met een kalibratie dan te verhogen en de Gamma1 modus heeft ook een veel constantere gammawaarde. De Gamma3 modus op de q2770Pqu daarom niet bijzonder nuttig.

Grijswaarde	Gemeten helderheid (cd/m²)	Berekende gammawaarde	Doel helderheid cd/m²	Afwijking van doel helderheid
100%	243,20		243,20
95%	210,77	2,79	217,25	-3,0%
90%	186,05	2,54	192,88	-3,5%
85%	163,27	2,45	170,09	-4,0%
80%	145,25	2,31	148,85	-2,4%
75%	123,73	2,35	129,15	-4,2%
70%	101,96	2,44	110,96	-8,1%
65%	84,57	2,45	94,27	-10,3%
60%	69,18	2,46	79,05	-12,5%
55%	55,34	2,48	65,28	-15,2%
50%	43,35	2,49	52,93	-18,1%
45%	32,61	2,52	41,98	-22,3%
40%	24,42	2,51	32,40	-24,6%
35%	16,67	2,55	24,15	-31,0%
30%	11,22	2,55	17,20	-34,8%
25%	7,07	2,55	11,52	-38,6%
20%	4,21	2,52	7,05	-40,3%
15%	2,04	2,52	3,74	-45,6%
10%	0,95	2,41	1,53	-38,0%
5%	0,38	2,16	0,33	12,5%
Tabel 21: meetwaarden, gamma, gewenste helderheid en afwijking van doel voor Gamma3

back to top

Afbeelding 25: gammacurve (helderheid naar grijswaarde) voor Gamma3 vergeleken met doel helderheid voor γ=2,2

Afbeelding 26: gamma voor Gamma3

Afbeelding 27: afwijking in helderheid voor Gamma3 in vergelijking met doel helderheid voor γ=2,2

back to top

Gekalibreerd (Gamma1)
De gamma response was ook getest na kalibratie. De Gamma1 modus werd hierbij gebruikt als startpunt en de gammacurve werd vervolgens gecorrigeerd in de LUT van de videokaart op basis van een ICC-profiel dat was aangemaakt door de X-Rite i1Profiler kalibratiesoftware. Net zoals bij de andere gekalibreerde tests is dit net zo goed, misschien zelfs meer, een test voor de kalibratiesoftware als een test voor het scherm zelf. Maar het is belangrijk om te weten hoe een scherm presteert na kalibratie om te zien hoeveel er daadwerkelijk uit het scherm te halen valt en om te zien voor welke doeleinden het geschikt is.

De gemiddelde gammawaarde na kalibratie is 2,22, wat een zeer goed resultaat is. In de buurt van wit is de gammawaarde wat aan de hoge kant, maar dat resulteert in minieme verschillen in helderheid. Aan de kant van zwart is te zien dat de helderheid nog steeds aan de hoge kant is (zie Afbeelding 30), maar zoals eerder gezegd zou het corrigeren hiervan resulteren in black crush, wat nog minder gewenst is.

Voor de ∆E berekeningen is er alleen gekeken naar de helderheid. Voor zowel de referentie als de meetwaarden zijn de chromaticiteitscoördinaten van D65 gebruikt. De reden hiervoor is tweeledig: ten eerste is de i1Display Pro niet nauwkeurig genoeg om de chromaticiteit correct te meten en ten tweede, gamma gaat over de helderheid van van grijswaarden, niet de witbalans. Opnemen van de gemeten chromaticiteit in de berekening zou de ∆E waarden nietszeggend maken, doordat er dan niet valt na te gaan of het kleurverschil te wijten is aan afwijkingen in gamma of aan afwijkingen in witbalans.

Grijswaarde	Gemeten helderheid (cd/m²)	Berekende gammawaarde	Doel helderheid cd/m²	Afwijking van doel helderheid	∆E94	∆E00
100%	121,70		121,70
95%	108,09	2,31	108,71	-0,6%	0,1	0,2
90%	95,65	2,29	96,52	-0,9%	0,2	0,3
85%	83,64	2,31	85,11	-1,7%	0,4	0,6
80%	73,78	2,24	74,49	-0,9%	0,2	0,3
75%	64,18	2,22	64,63	-0,7%	0,2	0,2
70%	54,49	2,25	55,53	-1,9%	0,4	0,6
65%	46,18	2,25	47,17	-2,1%	0,5	0,6
60%	39,21	2,22	39,56	-0,9%	0,2	0,2
55%	32,27	2,22	32,66	-1,2%	0,3	0,3
50%	25,84	2,24	26,49	-2,4%	0,6	0,6
45%	20,59	2,23	21,01	-2,0%	0,4	0,4
40%	16,29	2,19	16,21	0,5%	0,1	0,1
35%	12,04	2,20	12,08	-0,4%	0,1	0,1
30%	8,50	2,21	8,61	-1,2%	0,2	0,2
25%	5,72	2,20	5,76	-0,7%	0,1	0,1
20%	3,69	2,17	3,53	4,5%	0,4	0,5
15%	1,98	2,17	1,87	5,7%	0,3	0,5
10%	0,79	2,19	0,77	2,5%	0,1	0,1
5%	0,27	2,04	0,17	60,2%	0,4	0,7
Tabel 22: meetwaarden, gamma, gewenste helderheid en afwijking van doel na kalibratie (Gamma1)

back to top

Afbeelding 28: gammacurve (helderheid naar grijswaarde) na kalibratie (Gamma1) vergeleken met doel helderheid voor γ=2,2

Afbeelding 29: gamma na kalibratie (Gamma1)

Afbeelding 30: afwijking in helderheid na kalibratie (Gamma1) in vergelijking met doel helderheid voor γ=2,2

back to top

volgend onderwerp

Het kleurbereik van de q2770Pqu is vergelijkbaar met de sRGB-kleurruimte, maar is iets groter. Het scherm onderscheid zich echter van het gemiddelde sRGB-scherm. Ten eerste dekt het de sRGB-kleurruimte voor 100,0% af in het CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram. De meeste sRGB-schermen komen niet verder dan 96%. Hogere waarden zie je over het algemeen alleen maar terug op wide gamut schermen.

Maar het scherm onderscheid zich vooral door de zeer verzadigde rode en blauwe primairen. Rood ligt behoorlijk dicht bij monochroom 612 nm licht en blauw ligt heel dicht bij monochroom 464 nm licht (gebaseerd op ∆E₀₀ en ∆E₉₄). De Euclidische afstand in het CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram suggereert dat het respectievelijk 608 en 463 nm zouden moeten zijn. Dat verschil is te verklaren door het verloop van de equi-hue lijnen: lijn waarvoor geldt dat kleuren op die lijn dezelfde tint (hue) hebben. Het kleurverschil is kleinst op (of nabij) de equi-hue lijn, ook als dat resulteert in een veel groter verschil in kleurverzadiging.

De blauwe primair heeft zelfs de diepste blauwtint en de hoogste kleurverzadiging die ik ooit gezien heb op LCD-panelen (en ik heb de paneeldatasheets van vele honderden LCD-panelen), inclusief de panelen die ik heb besproken in het artikel The Pointer's Gamut - The coverage of real surface colors by RGB color spaces and wide gamut displays dat ik voor TFT Central had geschreven (die juist waren gekozen vanwege het grote kleurbereik). Het kleurverschil tussen de blauwe primair van de q2770Pqu en monochroom 464 nm is slechts ∆E₀₀ = 1,36 (met genormaliseerde helderheid van blauwe primair berekend op basis van alle primairen en het witpunt).

De rode primair heeft niet een bijzonder diepe tint, liggend op de 612 nm equi-hue lijn, wat meer een oranjerood is dan echt rood. De sRGB en Adobe RGB kleurruimtes hebben een rood dat op de 622 nm equi-hue lijn ligt, maar met een veel lagere kleurverzadiging. De meeste wide gamut beelschermen hebben een rode primair met een tint gelijk aan 625 - 635 nm, maar met een wat lagere verzadiging dan op dit paneel. Door de hoge verzadiging lijkt het rood op de q2770P wel roder dan het sRGB / Adobe RGB rood, ondanks de meer oranjerode tint.

Deze verzadigde primairen komen ook met een keerzijde: zonder kalibratie zullen kleuren er oververzadigd uit zien op de q2770Pqu. Daarnaast zijn deze primairen lastig te meten voor consumenten colorimeters, zoals de X-Rite i1Display Pro. Een X-Rite i1Basic Pro 2 set (waar de i1Pro 2 spectrofotometer in zit) kost bijna vijf keer zoveel en kost ook meer dan twee keer zoveel als het scherm zelf.

Kleurruimte afdekking

Kleurruimte	CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram	CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram
Relatieve grootte
NTSC 1953	79.6%	100.6%
Dekking
sRGB / Rec. 709	100.0%	99.8%
Adobe RGB	79.2%	88.6%
Rec. 2020	59.3%	66.1%
DCI-P3	81.9%	87.7%
Pointer's gamut	76.2%	77.6%
Tabel 23: kleurruimte afdekking door kleurbereik van q2770Pqu

back to top

Afbeelding 31: sRGB-kleurruimte en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram

Afbeelding 32: Adobe RGB-kleurruimte en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram

back to top

Afbeelding 33: Pointer's gamut en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram

Afbeelding 34: sRGB-kleurruimte en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram

back to top

]

Afbeelding 35: Adobe RGB-kleurruimte en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram

Afbeelding 36: Pointer's gamut en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram

back to top

Metingen van kleurbereik
Het kleurbereik is getest voor alle vier de witbalansmodi, omdat dit in sommige gevallen het kleurbereik kan beïnvloeden. Dit was echter niet het geval; alle modi hadden hetzelfde kleurbereik, inclusief de sRGB-modus. De afwijkingen in de resultaten van de verschillende modi waren insignificant en waarschijnlijk veroorzaak door de herhaalbaarheidsafwijking van de meetapparatuur. Alleen de resultaten voor de fabrieksinstellingen zijn daarom opgenomen in de onderstaande tabel.

Kleur	CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram				CIE 1976 u'v' chromaticiteits diagram
	Gespecificeerd		Gemeten		Gespecificeerd		Gemeten
	x	y	x	y	u'	v'	u'	v'
Wit	0,313	0,329	0,3160	0,3338	0,198	0,468	0,1983	0,4714
Rood	0,653	0,336	0,6601	0,3295	0,456	0,528	0,4687	0,5264
Groen	0,295	0,625	0,3051	0,6198	0,117	0,567	0,1242	0,5676
Blauw	0,146	0,042	0,1442	0,0492	0,182	0,118	0,1747	0,1341
Tabel 24: metingen van kleurbereik

Afbeelding 37: gemeten en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram

Afbeelding 38: gemeten en gespecificeerd kleurbereik in CIE 1976 u'v' chromaticiteitsdiagram

back to top

Meting na kalibratie voor sRGB testpatroon
Het kleurbereik is ook gemeten na kalibratie met een sRGB testpatroon. Het kleurbereik van het scherm verandert niet door kalibratie. Wat er gebeurt is dat in de LUT van de videokaart de RGB-waarden van de bron worden omgezet op basis van de kleurruimte die is toegewezen aan de bron en het ICC-kleurprofiel van het scherm.

Een voorbeeld hiervan voor het kleurbereik van de q2770Pqu zoals gespecificeerd in het paneeldatasheet staat in de onderste tabel. De benadering is op basis van het kleinste ∆E₀₀ kleurverschil en gaat uit van een perfect witbalans en gamma response.

R	G	B	x	y	Y	∆E00
wit (voor allemaal gelijk)
255	255	255	0,3127	0,3290	1,0000
kleurbereik van q2770Pqu
255	0	0	0,6530	0,3360	0,2208
0	255	0	0,2950	0,6250	0,7281
0	0	255	0,1460	0,0420	0,0511
sRGB-kleurruimte
255	0	0	0,6400	0,3300	0,2127
0	255	0	0,3000	0,6000	0,7152
0	0	255	0,1500	0,0600	0,0722
benadering van sRGB kleurruimte door q2770Pqu
250	14	35	0,6398	0,3299	0,2133	0,094
64	251	51	0,3000	0,6001	0,7152	0,011
0	54	249	0,1508	0,0607	0,0725	0,138
Tabel 25: voorbeeld gamut remap van sRGB naar q2770Pqu kleurbereik

Zoals eerder bij de andere tests na kalibratie al werd gezegd geldt ook hier weer dat dit net zo goed, al dan niet meer, een test is voor de kalibratiesoftware als een test voor het scherm zelf.

Kleur	CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram				Kleurverschil
	sRGB		Gemeten		∆E00	∆E94
	x	y	x	y
White	0,313	0,329	0,313	0,329	0,40	0,28
Red	0,640	0,330	0,643	0,329	0,35	0,36
Green	0,300	0,600	0,301	0,601	0,32	0,45
Blue	0,150	0,060	0,148	0,059	0,26	0,23
Tabel 26: gamut remap van sRGB naar q2770Pqu kleurbereik

De resultaten in de bovenstaande tabel laten zien dat de q2770Pqu na kalibratie uitstekende kleurnauwkeurigheid heeft. Als je een goed oog hebt voor kleurverschillen is een verschil van ∆E₀₀ = 0,40 nog net te zien, maar de meeste mensen zouden in dat geval niet in staat zijn om de twee kleuren van elkaar te onderscheiden.

De uitstekende nauwkeurigheid is ook goed te zien in het onderstaande diagram uit ChromaPure. De vierkantjes zijn de doelwaarden en de rondjes de gemeten waarden.

Afbeelding 39: prestaties na kalibratie met sRGB testpatroon

back to top

ICC-kleurprofiel van fabrikant
Een alternatief voor het zelf kalibreren van een scherm is het gebruiken van het door de fabrikant meegeleverde ICC-kleurprofiel. Het kleurprofiel van de q2770Pqu staat op de driver / handleiding CD die bij het scherm geleverd wordt en heet "Q2770.icm". Het kleurprofiel is geanalyseerd met behulp van Matlab.

Standaard profieleigenschappen
Header: [1x1 struct] TagTable: {14x3 cell} Copyright: 'Copyright (C) 2013 AOC International (Europe) GmbH' Description: [1x1 struct] MediaWhitePoint: [0.9526 1 1.0860] MediaBlackPoint: [0 0 0] DeviceMfgDesc: [1x1 struct] DeviceModelDesc: [1x1 struct] Luminance: [171.0900 180 196.0200] Technology: 'Active Matrix Display' MatTRC: [1x1 struct] PrivateTags: {} Filename: 'Q2770.icm'
Header
Size: 6984 CMMType: 'MSFT' Version: '2.1.0' DeviceClass: 'display' ColorSpace: 'RGB' ConnectionSpace: 'XYZ' CreationDate: '16-Apr-2013 14:49:36' Signature: 'acsp' PrimaryPlatform: 'Microsoft' Flags: 0 IsEmbedded: 0 IsIndependent: 1 DeviceManufacturer: 'AOC ' DeviceModel: '2770' Attributes: 2.4035e+09 IsTransparency: 1 IsMatte: 0 IsNegative: 0 IsBlackandWhite: 0 RenderingIntent: 'perceptual' Illuminant: [0.9642 1 0.8249] Creator: 'AOC '
MatTRC
RedColorant: [0.3956 0.1978 0.0058] GreenColorant: [0.3698 0.7524 0.0723] BlueColorant: [0.1872 0.0498 1.0078] RedTRC: [1024x1 uint16] GreenTRC: [1024x1 uint16] BlueTRC: [1024x1 uint16]
Tabel 27: relevante onderdelen van ICC-kleurprofiel van fabrikant

back to top

In de standaard profieleigenschappen staat het witpunt (MediaWhitePoint), in de header staat de profile connection space (PCS) illuminant (Illuminant) en in MatTRC staan de primairen ten opzichte van de PCS illuminant. Al deze waarden zijn gespecificeerd als XYZ-waarden. Verder gaat het profiel uit van een helderheid van 180 cd/m², wat te zien is aan de waarde van Luminance in de standaard profieleigenschappen. Dat is namelijk de XYZ-waarde van D65 vermenigvuldigd met 180 en de eenheid van luminantie is cd/m².

Het witpunt kan direct worden omgezet van XYZ naar xyY. Voor de primairen is eerst een chromatic adaption nodig van D50 naar D65 (PCS illuminant is D50, zoals vrijwel altijd het geval is) om de daadwerkelijke primairen te krijgen. De gebruikte chromatic adaption matrix is de D50 naar D65 Bradford matrix van Bruce Lindbloom. De resulterende waarden staan in de onderstaande tabel. Deze zijn vergeleken met de waarden gespecificeerd door het paneeldatasheet en de gemeten waarden. De genormaliseerde helderheid Y is ook meegenomen in de berekeningen van het ∆E₀₀ kleurverschil, maar is niet opgenomen in de tabel.

Kleur	CIE 1931 xy chromaticiteitsdiagram		∆E00 kleurverschil
	Gespecificeerd door ICC-profiel		Vergeleken met datasheet	Vergeleken met meetwaarden
	x	y
Wit	0,3135	0,3291	0,6	2,7
Rood	0,6546	0,3304	4,2	2,5
Groen	0,2894	0,6381	1,2	2,1
Blauw	0,1464	0,0401	3,8	5,1
Tabel 28: ICC-profiel vergeleken met datasheet en meetwaarden

Jammer genoeg is het meegeleverde ICC-profiel niet een echt goed alternatief voor zelf kalibreren. Vooral blauw laat een grote afwijking zien, voornamelijk veroorzaak door een verschil in helderheid. Voor een nauwkeurige kleurweergave is de enige mogelijkheid dus zelf kalibreren.

back to top

volgend onderwerp

Het Samsung LTM270DL06 paneel dat in de q2770Pqu gebruikt wordt heeft een native kleurdiepte van 8 bits per kleurkanaal per pixel, dus zonder gebruik te maken van enige vorm van Frame Rate Control. Aangezien er drie kleurkanalen zijn (rood, groen en blauw) is de totale kleurdiepte dus 24 bits per pixel. Dit resulteert in 16.777.216 mogelijkheden.

Color banding
Het gevolg van een ontoereikende kleurdiepte is color banding. De meest gebruikte definitie hiervan bij het beoordelen van beeldschermen is:

Twee kleuren die genoeg van elkaar verschillen om als twee verschillende kleuren te worden waargenomen in een side-by-side vergelijking verschillen niet genoeg van elkaar om door het scherm als twee verschillende kleuren te worden weergegeven.

Een groot deel van de banding die we tegenkomen wordt helemaal niet veroorzaakt door het scherm zelf, maar door compressie van de bron. Dit zie je onder andere bij JPEG-afbeeldingen met hoge compressie. Maar beeldschermen veroorzaken zelf ook banding.

Een beeldscherm veroorzaakt zelfs per definitie banding, doordat het aantal kleuren waar een kleurovergang uit bestaat op z'n hoogst gelijk is aan het aantal pixels over de langste zijde. Om meer banding dan dat te voorkomen moet het aantal mogelijkheden per kleurkanaal groter zijn dan of gelijk aan het aantal pixels over de langste zijde. Uitgaande van een even aantal bits kleurdiepte per kleurkanaal resulteert dit in een kleurdiepte van 12 bits per kanaal voor alle gangbare resoluties met maximaal 4096 pixels over de langste zijde.

Hierbij wordt er echter van uit gegaan dat de kleurovergang het hele bereik gebruikt van tenminste één kanaal. Wanneer slechts een kwart van het bereik wordt gebruikt zijn er vier keer zoveel mogelijkheden nodig, wat betekent dat de kleurdiepte per kanaal weer 2 bits hoger moet zijn. Om helemaal geen last meer te hebben van banding zou een kleurdiepte van 16 bits per kanaal voldoen. Met zo'n hoge kleurdiepte is het mogelijk om een perfect vloeiende kleurovergang over de hele breedte van het scherm weer te geven op een Cinema 8K scherm (8192x4320) dat slechts één achtste van het bereik van het primaire kleurkanaal in de kleurovergang gebruikt. Aangezien resoluties hoger dan 8K helemaal geen nut hebben (zie daarvoor m'n meest recente artikel op TFT Central: Visual Acuity - The Sense and Non-sense of Ultra High Definition Displays), zal je nooit meer dan 16 bits kleurdiepte per kanaal nodig hebben.

Nou is dit een vrij theoretische benadering van het maximum vanuit het perspectief van het scherm. Onze ogen doen vanzelfsprekend ook aan banding. Als dat niet zo zou zijn, zou je oneindig kleine kleurverschillen kunnen waarnemen, maar zouden je hersenen ook oneindig veel informatie moeten verwerken. Zelfs wanneer de kleurdiepte meer banding veroorzaakt dan de resolutie al doet kan een kleurovergang nog steeds als vloeiend worden waargenomen, wanneer het kleurverschil tussen elke twee aangrenzende waarden kleiner is dan we kunnen waarnemen.

Hoeveel kleurdiepte precies nodig is voor onze ogen zou ik graag nog een keer uitrekenen. Op basis van het kleurbereik, de kleurdiepte en de gammawaarde kan je uitrekenen wat de L*a*b* kleur is voor elke RGB-combinatie die het scherm kan weergeven. Een manier om uit te rekenen hoeveel kleurdiepte je nodig hebt is door voor al die kleuren de ellipsoïde te berekenen waarvoor geldt dat de straal in elke richting gelijk is aan een kleurverschil van ∆E₀₀ = 0,3-0,5 (ongeveer kleinste kleurverschil dat we kunnen onderscheiden) en vervolgens te kijken bij welke kleurdiepte elk punt in de L*a*b* kleurruimte wordt afgedekt door tenminste één ellipsoïde. Probleem is alleen dat de L*a*b* kleurruimte een nogal onregelmatige vorm heeft en dat je te maken hebt met miljoenen, of zelfs miljarden, ellipsoïden die allemaal andere afmetingen en oriëntaties hebben. (mocht je een idee hebben over hoe je dat zou kunnen uitrekenen/benaderen dan hoor ik dat graag).

Op basis van een aantal benaderingen daarvan en praktijkervaring kan ik zeggen dat de meeste banding die we zien wordt veroorzaak door grote verschillen in helderheid in de kleurovergang. Zichtbare banding door verschillen in chromaticiteit zie je eigenlijk alleen maar bij schermen met 6 bit kleurdiepte per kanaal. Voor kleurbereiken vergelijkbaar met de sRGB kleurruimte is een kleurdiepte van 8 bits al meer dan genoeg om geen banding in chromaticiteit te zien. Zelfs voor de alle grootste kleurruimtes (die nog wel reële primairen hebben, dus niet imaginair zoals bij ACES RGB en ProPhoto RGB) zou 9 bits genoeg zijn, maar aangezien oneven waarden niet gebruikt worden zou dat omhoog worden afgerond naar 10. Hoeveel bits kleurdiepte nodig zijn als helderheid ook wordt meegenomen kan ik niet zeggen, behalve dan dat 8 bits in ieder geval niet genoeg is.

Om te zien hoe de q2770Pqu hier presteert zijn 19 kleurovergangen bekeken. De eerste 7 daarvan hebben een constante chromaticiteit en variëren alleen in helderheid. De andere 12 gradiënten verschillen zowel in chromaticiteit als helderheid.

Nummer	Kleurovergang	RGB -waarde links	RGB -waarde rechts	∆Y norm L→R	Banding zichtbaar
1	Zwart-wit	[0;0;0]	[255;255;255]	1,0000	Ja
2	Zwart-rood	[0;0;0]	[255;0;0]	0,2208	Nee
3	Zwart-groen	[0;0;0]	[0;255;0]	0,7281	Ja
4	Zwart-blauw	[0;0;0]	[0;0;255]	0,0511	Nee
5	Zwart-geel	[0;0;0]	[255;255;0]	0,9489	Ja
6	Zwart-magenta	[0;0;0]	[255;0;255]	0,2719	Nee
7	Zwart-cyaan	[0;0;0]	[0;255;255]	0,7792	Ja
8	Wit-rood	[255;255;255]	[255;0;0]	-0,7792	Nee
9	Wit-groen	[255;255;255]	[0;255;0]	-0,2719	Nee
10	Wit-blauw	[255;255;255]	[0;0;255]	-0,9489	Ja
11	Wit-geel	[255;255;255]	[255;255;0]	-0,0511	Nee
12	Wit-magenta	[255;255;255]	[255;0;255]	-0,7281	Nee
13	Wit-cyaan	[255;255;255]	[0;255;255]	-0,2208	Nee
14	Rood-groen	[255;0;0]	[0;255;0]	0,5073	Nee
15	Rood-blauw	[255;0;0]	[0;0;255]	-0,1697	Nee
16	Groen-blauw	[0;255;0]	[0;0;255]	-0,6770	Nee
17	Geel-magenta	[255;255;0]	[255;0;255]	-0,6770	Nee
18	Geel-cyaan	[255;255;0]	[0;255;255]	-0,1697	Nee
19	Magenta-cyaan	[255;0;255]	[0;255;255]	0,5073	Nee
Tabel 29: kleurovergangen voor testen banding

back to top

Zoals eerder al aangegeven is de 8 bit kleurdiepte niet genoeg om banding te voorkomen bij grote verschillen in helderheid (absolute waarde van ∆Y_norm L>R). Alle kleurovergangen met een groot verschil in helderheid laten 8-bit banding zien. Verschillen in chromaticiteit maken het soms juist lastiger om helderheidsbanding te zien, anders zouden 8 en 12 ook banding hebben laten zien (en 16 en 17 waarschijnlijk ook).

Alles bij elkaar presteert de q2770Pqu zoals verwacht. Het laat dezelfde banding zien als wat alle andere 8 bit schermen in ieder geval laten zien, maar niet meer dan dat. Aangezien er 256 mogelijkheden zijn per kanaal en 2560 pixels over de lange zijde zie je bij de overgangen die banding laten zien verticale strepen van 10 pixels breed (2,331 mm). Bij die overgangen is het kleurverschil tussen twee aangrenzende waarden groter dan het kleinste verschil dat we waar kunnen nemen en dus zie je dat het niet vloeiend is.

Bij een kleurdiepte van 6 bits zijn er meer kleurovergangen die banding laten zien en de overgangen die nu al banding laten zien zouden dan veel meer banding laten zien dan bij 8 bits. Met een kleurdiepte van 10 bits zou er misschien helemaal geen zichtbare banding meer zijn, maar dat kan ik niet zeggen, aangezien ik nooit een native 10 bits scherm getest heb.

Als een scherm meer banding laat zien dan verwacht mag worden op basis van de kleurdiepte, is de kans groot dat dat wordt veroorzaakt door afwijkingen in de gammacurve. Een kalibratie zou dat dan waarschijnlijk wel oplossen.

back to top

volgend onderwerp

Sequentieel contrast
Bij sequentiele contrastmetingen worden zwart en wit niet tegelijk op het scherm weergegeven, maar na elkaar, vandaar dat het sequentieel contrast heet. Er wordt hierbij eerst de helderheid gemeten van een volledig wit scherm en vervolgens wordt de helderheid van een volledig zwart scherm gemeten. Het contrast krijg je door het resultaat van de witmeting te delen door het resultaat van de zwartmeting, zoals altijd het geval is bij contrastmetingen.

De meest gebruikte methode voor het specificeren van het contrast is het statisch contrast. Dit is een vorm van sequentieel contrast waarbij de helderheid van de backlight constant is. Dynamisch contrast is ook een vorm van sequentieel contrast, maar hierbij is de helderheid van de backlight niet constant, maar afhankelijk van de content op het scherm: bij donkere content is de helderheid lager en bij lichte content is de helderheid hoger.

AOC specificeert een typisch statisch contrast van 1000:1. Samsung specificeert hetzelfde contrast voor het gebruikte LTM270DL06 paneel, met een minimum van 600:1. Beide specificeren een typische maximale helderheid voor wit van 300 cd/m² en Samsung specificeert daarnaast nog een minimum van 250 cd/m² voor de maximale helderheid van wit.

AOC specificeert ook nog een dynamisch contrast van 80M:1, maar daar moet niet teveel waarde aan gehecht worden.

Helderheidsinstelling	Helderheid van wit (cd/m²)	Helderheid van zwart (cd/m²)	Contrast
0	69,79	0,0763	914,8
5	81,77	0,0885	923,5
10	93,52	0,1013	923,0
15	105,1	0,1137	924,3
20	116,5	0,1260	924,8
25	127,7	0,1381	924,0
30	138,6	0,1503	922,4
35	149,6	0,1619	924,1
40	160,2	0,1735	923,0
45	170,8	0,1849	923,9
50	182,3	0,1973	923,8
55	192,4	0,2086	922,6
60	202,4	0,2193	923,1
65	212,2	0,2301	922,1
70	221,9	0,2410	920,8
75	231,6	0,2512	921,9
80	241,1	0,2617	921,4
85	250,3	0,2720	920,4
90	259,4	0,2818	920,4
95	268,4	0,2917	919,9
100	277,3	0,3017	919,1
		average	922,1
Gekalibreerd naar 120 cd/m²	121,1	0,1336	906,5
Gemiddelde toename in helderheid per helderheidsinstelling	2,076	0,00226
Maximaal mogelijk dynamisch contrast zonder het uitschakelen van de backlight			3635
Tabel 30: helderheid- en sequentieel contrastmetingen

back to top

De resultaten in de tabel laten zien dat het de q2770Pqu niet lukt om het gespecificeerde contrast te halen van 1000:1 bij welke helderheidsinstelling dan ook. Desondanks presteert de q2770Pqu hier nog steeds redelijk goed, met een gemiddeld contrast van 922,1:1 en een gekalibreerd contrast van 906,5:1. Vergeleken met sommige AH-IPS panelen, die contrastratio's halen van boven de 1100:1 en al helemaal vergeleken met VA-paneeltechnologieën die soms wel in de buurt van 5000:1 statische contrastratio's halen valt het resultaat wel tegen.

Afbeelding 40: helderheidsbereik van wit

Zoals afbeelding 40 laat zien is de verhouding tussen de gemeten helderheid en de helderheidsinstelling zo goed als lineair. Afwijkingen hier zouden zeer goed het gevolg kunnen zijn van de nauwkeurigheid van de i1Display Pro. Gemiddeld genomen is de helling van de grafiek 2,076 cd/m² / helderheidsinstelling. De helderheid van de backlight wordt overigens analoog geregeld op elke helderheidsinstelling. Er wordt dus in geen geval gebruik gemaakt van PWM. Dit is getest met behulp van de camera methode.

De q2770Pqu haalt overigens niet de gespecificeerde 300 cd/m² voor wit op de hoogste helderheidsinstelling, maar dat zou geen probleem moeten zijn voor wie dan ook, aangezien het veel hoger is dan de aanbevolen helderheid voor normale toepassingen. Afhankelijk van het omgevingslicht wordt over het algemeen een helderheid van 100-160 cd/m² aanbevolen, waarvan 120 cd/m² het meest gebruikt wordt.

Afbeelding 41: helderheidsbereik van zwart

Afbeelding 42: contraststabiliteit

Afbeelding 42 laat zien dat de contrastratio zeer stabiel voor alle helderheidsinstellingen, het laagste gemeten contrast is slecht 1,085% lager dan het hoogste gemeten contrast.

back to top

Simultaan contrast I: 4x4 ANSI checkerboard
Met simultane contrastmetingen worden zwart en wit tegelijkertijd op het scherm weergegeven, hier worden vaak specifieke patronen voor gebruikt. Het meest gebruikte patroon is het ANSI 4x4 checkerboard (dambordpatroon) beginnend met zwart linksboven. De contrastratio wordt dan bepaald door de gemiddelde helderheid van de 8 witte vlakken te delen door de gemiddelde helderheid van de 8 zwarte vlakken.

Simultane contrastmetingen geven een realistischer beeld van het waargenomen contrast met normale content dan sequentiële contrastmetingen. De meeste mensen besteden hun tijd achter de computer tenslotte niet door naar een volledig wit of zwart scherm te staren.

Gemiddelde helderheid van wit (cd/m²)	Gemiddelde helderheid van zwart (cd/m²)	Contrast
250,0	0,2968	842,2
Tabel 31: 4x4 ANSI checkerboard contrast bij fabrieksinstellingen

Het resulterende contrast is lager dan het sequentiële contrast bij dezelfde helderheidsinstelling. Dit verschil kan verklaard worden door de Uniformiteit van het paneel. Het contrast gaat nauwelijks naar beneden door het tegelijkertijd weergeven van zwart en wit.

Gekalibreerd

Dezelfde test is ook uitgevoerd na kalibreren van het scherm.

Gemiddelde helderheid van wit (cd/m²)	Gemiddelde helderheid van zwart (cd/m²)	Contrast
117,1	0,1354	865,4
Tabel 32: 4x4 ANSI checkerboard contrast na kalibratie

Simultaan contrast II: 16x9 checkerboard

Om een nog nauwkeurig beeld te krijgen van het real life contrast is er ook een 16x9 checkerboard gemeten. Door de afmetingen van de i1Display Pro konden de hoeken niet gemeten worden, er zijn dus 70 witte vlakken en 70 zwarte vlakken gemeten.

Gemiddelde helderheid van wit (cd/m²)	Gemiddelde helderheid van zwart (cd/m²)	Contrast
248,9	0,3011	826,8
Tabel 33: 16x9 checkerboard contrast bij fabrieksinstellingen

Net zoals bij het 4x4 ANSI checkerboard kan het lagere contrast verklaard worden door de uniformiteit van het scherm.

back to top

volgend onderwerp

Doordat de backlight van een beeldscherm geen constante helderheid en kleur heeft over z'n levensduur is een kalibratie al snel niet meer nauwkeurig. Dit zie je vooral bij nieuwe beeldschermen. Het verschil in helderheid en kleur tussen 0 en 1000 branduren is veel groter dan het verschil tussen 5000 en 6000 branduren. Het kan zelfs prima zo zijn dat het verschil tussen 0 en 250 branduren groter is dan het verschil tussen 5000 en 6000 branduren.

Alle gekalibreerde tests waren uitgevoerd rond de 50 branduren met een kalibratie die direct voor de tests was uitgevoerd. Inmiddels heeft het scherm er zo'n 260 branduren op zitten en is die kalibratie voor de gekalibreerde tests al zeer onnauwkeurig. Het scherm was daarom opnieuw gekalibreerd voor dit onderdeel.

Instelling	Deelinstelling	Waarde
Contrast		50
Brightness		22
Gamma		Gamma1
Color Temp.		User
	R	48
	G	49
	B	49
Tabel 34: aanbevolen instellingen

Het bijbehorende ICC-profiel: Q2770_20140715.icm. Houd er rekening mee dat prestaties sterk kunnen verschillen van exemplaar tot exemplaar. Deze instellingen zijn niet per se de beste instellingen voor andere exemplaren. Daarnaast moet er rekening gehouden worden met drift: hoe meer branduren de backlight heeft, des te donkerder en geliger is de backlight.

back to top

volgend onderwerp

De uniformiteit van een beeldscherm is één van de belangrijkste prestatie aspecten voor het bepalen van de uiteindelijke beeldkwaliteit, samen met contrast ratio en in mindere mate ook kleurdiepte. De reden hiervoor is dat in tegenstelling tot gamma response, witbalans, helderheid en kleurbereik de uniformiteit niet gekalibreerd kan worden. Of in ieder geval niet op de overgrote meerderheid van beeldschermen. Sommige high-end schermen die specifiek zijn toegespitst op de grafische industrie kunnen dit wel, zo hebben bijvoorbeeld de Eizo ColorEdge CG modellen een uniformity equalizer.

De uniformiteit van het scherm is gemeten door het scherm te verdelen in 9x5 zo goed als vierkante zones van 66,3 x 67,1 mm en vervolgens de helderheid en chromaticiteit in het midden van elke zone te meten. Dit is voor een volledig wit en een volledig zwart scherm gedaan.

Uniformiteit van wit

Helderheid

Afbeelding 43: gemeten helderheid voor wit (cd/m²)

Afbeelding 44: afwijkingen in helderheid van wit ten opzichte van gemiddelde

Afbeelding 45: afwijkingen in helderheid van wit ten opzichte van midden

back to top

Vergeleken met gemiddelde	Grootste negatieve afwijking	-12,21%
	Grootste positieve afwijking	+8,10%
Vergeleken met midden	Grootste negatieve afwijking	-16,09
	Grootste positieve afwijking	+3,32%
Tabel 35: uiterste afwijkingen in helderheid voor wit

De helderheiduniformiteit van wit is vrij matig op de q2770Pqu. Samsung specificeert het volgende voor de uniformiteit van wit voor een 9-punts meting:

Dit zegt eigenlijk niks anders dan dat de laagst gemeten helderheid op het scherm minimaal 75% van de hoogst gemeten helderheid moet zijn. Zelfs met de uitgevoerde 45-punts meting voldoet het scherm nog steeds aan deze specificatie, met een waarde van 18,79%. Dit zegt echter meer over de norm, dan over de prestaties van het scherm.

Nou is bij die waarde van 18,79% lastig een voorstelling te maken. Een veel beter beeld van de prestaties krijg je door te kijken met welke grijswaarde de laagst gemeten helderheid overeenkomt als je er van uit gaat dat de hoogst gemeten helderheid wit is:

Uitgewerkt met meetwaarden:

De RGB-waarde van de grijswaarde wordt als volgt verkregen:

Een resultaat van 18,79% uit de eerste formule komt dus overeen met het vergelijken van RGB 232 met RGB 255. Als de twee extremen naast elkaar zouden zitten op het scherm zou het verschil er dus net zo uit zien (qua helderheid) als in Afbeelding 46, er van uitgaande dat het scherm waarop het wordt bekeken een goed afgestelde gammacurve heeft met een gamma van 2,2.

Afbeelding 46: RGB 255 en RGB 232 naast elkaar weergegeven

Zelfs als de chromaticiteit perfect is zou een waarde van 25% uit de eerste formule een kleurverschil geven van ∆E₉₄ = 10,61 en ∆E₀₀ = 6,36. Een waarde van 5,0 of hoger voor één van beide betekent dat het scherm niet bruikbaar is voor taken waar een nauwkeurige kleurweergave ook maar enigszins van belang is. Jammer genoeg hebben paneelfabrikanten moeite met het halen van een goede uniformiteit, waardoor dit voor de meeste schermen het geval is.

Eigenlijk wil je een waarde van 3,0 of lager voor beide, wat betekent dat de eerste formule hooguit een waarde mag geven van 7,56%, er van uitgaande dat de chromaticiteit perfect is. De uniformiteit kan als perfect beschouwd worden als beide een waarde van 1,0 of lager hebben, maar dan mag de eerste formule hooguit een waarde geven van 2,56%, wederom uitgaande van perfect chromaticiteit. Afwijkingen in chromaticiteit zouden er vanzelfsprekend voor zorgen dat de afwijkingen in helderheid nog kleiner zouden moeten zijn om hetzelfde kleurverschil te krijgen.

De waarde van 18,79% resulteert in een kleurverschil van ∆E₉₄ = 7,78 en ∆E₀₀ = 4,60 wanneer verschillen in chromaticiteit genegeerd worden en wordt uitgegaan van D65.

back to top

Chromaticiteit

Afbeelding 47: berekende CCT (K) voor elk punt en het absolute verschil in CCT (K) ten opzichte van het midden

De beste manier om verschillen in chromaticiteit voor wit op zichzelf te beoordelen is door te kijken naar de Correlated Color Temperature (CCT) in Kelvin. Er moet hier wel bij gezegd worden dat de i1Display Pro niet heel nauwkeurig is in het meten van chromaticiteit, maar aangezien alle metingen bij elkaar in de buurt zitten qua chromaticiteit zal de afwijking voor vrijwel alle metingen gelijk zijn. Daardoor zal de CCT op elk punt niet heel nauwkeurig zijn, maar het verschil ten opzichte van elkaar is redelijk nauwkeurig.

Afbeelding 48: afwijking in CCT (K) ten opzichte van het midden van het scherm

Grootste positieve afwijking	-261 K
Grootste negatieve afwijking	+197 K
Gemiddelde absolute afwijking ten opzichte van midden	82,1 K
Gemiddelde absolute afwijking ten opzichte van midden voor laagste 90%	67,2 K
Tabel 36: afwijking in CCT voor wit

Hier presteert het scherm al wat beter. Negeren van afwijking in helderheid resulteert in een maximum kleurverschil van ∆E₉₄ = 4,61 en ∆E₀₀ = 4,86.

back to top

Gecombineerd
Om het daadwerkelijke kleurverschil te bepalen (waarbij gekeken wordt naar zowel verschillen in helderheid als chromaticiteit) is de Excel ∆E calculator van ChromaPure aangepast zodat het kleurverschil van elk van de 45 punten naar de andere 44 punten (1980 overgangen in totaal) berekend kon worden. Ik wil bij deze nogmaals de Tweaker SmiGuel (Michiel Nijkamp) bedanken voor zijn werk aan de VBA-code die nodig was om dit te bewerkstelligen. Overigens is voor elk punt de genormaliseerde helderheid gebruikt in de ∆E berekeningen, waarbij werd genormaliseerd naar het helderste punt.

Selectie van overgangen		∆E00 kleurverschil
Alle overgangen	Gemiddelde	2,29
	Maximum	4,92
Overgangen van/naar midden	Gemiddelde	1,87
	Maximum	3,89
Middelste 7x3 punten	Gemiddelde	1,56
	Maximum	3,30
Middelste 7x3 punten van/naar midden	Gemiddelde	1,36
	Maximum	2,71
Laagste 95% van overgangen	Gemiddelde	2,19
	Maximum	3,96
Overgangen van/naar gemiddelde xyY-waarde	Gemiddelde	1,63
	Maximum	2,90
Tabel 37: ∆E00 kleurverschillen

Selectie van overgangen		∆E94 kleurverschil
Alle overgangen	Gemiddelde	2,94
	Maximum	7,92
Overgangen van/naar midden	Gemiddelde	2,52
	Maximum	6,52
Middelste 7x3 punten	Gemiddelde	2,14
	Maximum	5,29
Middelste 7x3 punten van/naar midden	Gemiddelde	1,96
	Maximum	4,52
Laagste 95% van overgangen	Gemiddelde	2,75
	Maximum	5,77
Overgangen van/naar gemiddelde xyY-waarde	Gemiddelde	2,10
	Maximum	4,81
Tabel 38: ∆E94 kleurverschillen

back to top

De resultaten in Tabel 37 en Tabel 38 laten zien dat het probleem vooral ligt bij de hoogste 5% van alle overgangen, met name bij ∆E₉₄. Negeren van de hoogste 5% verlaag het maximum met net geen punt bij ∆E₀₀ en met ruim twee punten bij ∆E₉₄.

Bij ∆E₉₄ bestaat de hoogste 5% voornamelijk uit overgangen van en naar de punten 18, 27 en 36, wat de middelste drie rijen zijn van de meest rechter kolom. Deze punten hebben een veel lagere helderheid dan de overige punten, zoals bij Helderheid al te zien was. Bij ∆E₀₀ bestaat de hoogste 5% ook voornamelijk uit overgangen van en naar diezelfde punten, samen met overgangen van de linker bovenhoek naar de rechter onderhoek.

In beide gevallen zijn de grootste kleurverschillen te vinden bij overgangen van of naar punten die aan de rand van het scherm liggen. Door de buitenste punten te negeren en alleen te kijken naar de middelste 7x3 punten wordt het maximale kleurverschil gereduceerd tot ∆E₀₀ = 3,30 en ∆E₉₄ = 5,29, met een gemiddeld kleurverschil van ∆E₀₀ = 1,56 en ∆E₉₄ = 2,14. Bij ∆E₉₄ is het maximum nog vrij hoog, maar de overige waarden zijn al best wel goed. Dit is nog meer het geval als je er ook nog van uit gaat dat het midden van het scherm je referentie is, een maximum van ∆E₀₀ = 2,71 is goed.

Alles bij elkaar is de q2770Pqu dus ook best wel goed te gebruiken voor toepassingen waarbij een nauwkeurige kleurweergave van belang is, zolang het werkvlak niet wordt gemaximaliseerd tot volledig scherm. Nadeel is wel dat het bruikbare schermoppervlak hier behoorlijk door wordt gereduceerd: 7/9 · 3/5 · 100% = 46,7%. Nou kunnen die randen wel iets smaller, maar om een goede uniformiteit te hebben kan hooguit iets meer dan de helft van het schermoppervlak gebruikt worden.

back to top

Uniformiteit van zwart

Afbeelding 49: gemeten helderheid voor zwart (cd/m²)

Afbeelding 50: afwijkingen in helderheid van zwart ten opzichte van gemiddelde

Afbeelding 51: afwijkingen in helderheid van zwart ten opzichte van midden

back to top

Vergeleken met gemiddelde	Grootste negatieve afwijking	-14,92%
	Grootste positieve afwijking	+19,51%
Vergeleken met midden	Grootste negatieve afwijking	-14,58
	Grootste positieve afwijking	+19,99%
Tabel 39: uiterste afwijkingen in helderheid voor zwart

Voor zwart is het niet praktisch om te kijken naar kleurverschil in ∆E, omdat het dan voornamelijk afhangt van wat je als referentie gebruikt om naar te normaliseren. Als je normaliseert naar de gemiddelde helderheid van een wit scherm zijn alle overgangen in zowel ∆E₉₄ als ∆E₀₀ kleiner dan 0,60. Als wit echter niet de helderste kleur op het scherm is bij het vergelijken van zwart over het oppervlak van het scherm, kunnen deze waarden veel hoger zijn. Daarom wordt er alleen gekeken naar de relatieve afwijkingen in helderheid voor zwart.

De uniformiteit van zwart is vrij goed. Vergelijken van de waarden uit Tabel 39 met de waarden uit Tabel 35 (zelfde tabel voor wit) geeft een andere indruk, maar met zwart zijn grote afwijkingen acceptabel om dezelfde perceptuele uniformiteit te krijgen. Beeldschermen die veel last hebben van backlight bleeding kunnen afwijkingen hebben van boven de 100%. De gemeten afwijkingen van -15% / +20% zijn in de meeste gevallen zeer acceptabel en zelfs redelijk goed.

Backlight bleeding

De helderheiduniformiteitmeting van zwart liet al zien dat het paneel wel een beetje last had van bleeding, want de helderste punten liggen allemaal aan de rand (Afbeelding 50 en Afbeelding 51). Maar het is eigenlijk best wel goed onder controle. Wanneer je een zwart scherm bekijkt bij fabrieksinstellingen in een verduisterde kamer is het wel zichtbaar, maar wanneer het scherm is gekalibreerd naar 120 cd/m² voor wit is het zelfs dan al vrijwel niet meer te zien. Onder normale omstandigheden zou het geen probleem moeten zijn.

Afbeelding 52: backlight bleeding

back to top

Contrastuniformiteit

Afbeelding 53: contrastverdeling, resultaat van delen resultaten helderheidsmeting wit door resultaten zwart

Totaal	Minimale contrast ratio	693:1
	Gemiddelde contrast ratio	868:1
Hoogste 80%	Minimale contrast ratio	807:1
	Gemiddelde contrast ratio	895:1
Tabel 40: contrastverdeling

Gezien het contrast in het midden van het scherm 920:1 is bij helderheidsinstelling 90 (standaard instelling), is de contrastverdeling best wel goed met een gemiddelde van 868:1. Alleen beide hoeken bovenin laten een veel lager contrast zien: 729:1 linksboven en 693:1 rechtsboven.

back to top

volgend onderwerp

De kijkhoeken zijn echt één van sterke punten van de Samsung PLS paneeltechnologie. IPS en VA technologieën beperken kleur- en gammaverschuivingen onder een hoek al tot een minimum, maar PLS doet het hier nog zichtbaar beter. Maar wat PLS vooral boven die andere twee laat uitsteken is dat het helderheidsverlies onder een hoek veel kleiner is. Vooral in horizontale richting valt het verschil in helderheid tussen recht van voren en onder een hoek van 45° nauwelijks op. Het spreekt voor zich dat TN panelen al helemaal kansloos zijn op dit vlak vergeleken met dit paneel. Ik kan denk ik wel zeggen dat de kijkhoeken op dit scherm de beste kijkhoeken zijn die ik ooit op een LCD TFT scherm gezien heb.

Afbeelding 54: kijkhoeken

Off angle glow
Paneeltechnologieën die qua opbouw vergelijkbaar zijn met IPS, zoals AU Optronics AHVA en Samsung PLS, laten vaak een lichte gloed zien wanneer een zwart scherm onder een hoek wordt bekeken. Dit is getest door een zwart scherm onder zes verschillende hoeken te fotograferen met constante camera-instellingen.

Afbeelding 55: recht van voren
Afbeelding 56: rechts 45°	Afbeelding 57: rechts 65°
Afbeelding 58: boven 45°
Afbeelding 59: boven 65°
Afbeelding 60: rechtsboven (totale hoek 60°)

De off angle glow is verwaarloosbaar in horizontale richting. In verticale richting is het wel zichtbaar onder een hoek van 65°, maar bij normale omstandigheden zal het scherm nooit vanuit een dergelijke hoek bekeken worden. Alleen wanneer het scherm vanuit een diagonale hoek werd bekeken (zowel onder een hoek in horizontale als verticale richting) is duidelijk een gloed zichtbaar, maar onder normale omstandigheden is de gloed eigenlijk vrijwel niet zichtbaar.

back to top

volgend onderwerp

De vloeibare kristallen in het paneel hebben een bepaalde tijd nodig om van de ene stand naar de andere te gaan: de reactietijd. Het gevolg hiervan is dat voor een korte periode het oude en nieuwe beeld door elkaar te zien zijn, dit wordt ghosting genoemd. Een beetje ghosting kan juist wenselijk zijn, doordat bewegende beelden hierdoor vloeiender lijken te verlopen. Teveel ghosting zorgt er echter voor dat bewegende beelden onscherp lijken. Eigenlijk is het met beeldschermen altijd zo dat ze meer ghosting hebben dan wenselijk, zeker op de wat tragere paneeltechnologieën zoals VA-technologieën en IPS-technologieën (of vergelijkbaar).

Om reactietijden te verbeteren wordt vaak gebruik gemaakt van overdrive technologieën, soms ook afgekort als RTC (Response Time Compensation). Het nadeel hiervan is dat te sterke overdrive resulteert in overshoot, waardoor je halo's krijgt, wat er ongeveer uitziet als een ghost met negatieve kleuren.

De q2770Pqu heeft vier overdrive modi die geselecteerd kunnen worden vanuit het OSD. De ghosting is getest voor alle modi.

Overdrive modus	Halo	Ghost	2x Halo	Ghost + Halo	2x Ghost
Off		29%			71%
Weak		40%			60%
Medium	26%	35%		39%
Strong	33%		19%	48%
Tabel 41: ghosting

Afbeelding 61: halo op medium	Afbeelding 62: halo op strong
Afbeelding 63: ghost	Afbeelding 64: twee halo's
Afbeelding 65: ghost en halo op medium	Afbeelding 66: ghost en halo op strong
Afbeelding 67: twee ghosts

De resultaten laten zien dat de standaardmodus, medium, waarschijnlijk de beste keuze is in de meeste gevallen. De overshoot is vrij beperkt in deze modus, waardoor de halo's minder opvallen dan de ghosts. In deze modus is ghosting vrijwel niet zichtbaar in de praktijk.

Met overdrive uitgeschakeld of op de laagste stand is ghosting wel goed zichtbaar, ook in de praktijk. Op de hoogste stand is de overshoot zo hoog dat halo's er juist erger uit zien dan ghosts (Afbeelding 62, Afbeelding 64 en Afbeelding 66) en heb je duidelijk last van zogenaamde dark trailing.

back to top

volgend onderwerp

De zuivere input lag is erg lastig te meten. In theorie is het mogelijk door het signaal uit de videokaart te vergelijken met het signaal uit de Source Driver IC's door beide met dezelfde oscilloscoop te meten met twee signaalingangen. Maar in de praktijk is dat erg lastig, blijkt uit onderzoek van Thomas Thiemann, een expert op het gebied.

Gelukkig is de zuivere input lag ook helemaal niet interessant. Wat je wilt weten is hoe lang het duurt vanaf het moment dat het signaal uit de videokaart komt, totdat het op het scherm wordt weergegeven. Hier komt dan dus ook de reactietijd van het paneel bij kijken. Een betere naam hiervoor is dan ook display lag. De meeste nauwkeurige methode voor het meten hiervan is SMTT 2. Doordat de reactietijd ook uit maakt is het getest voor alle overdrive modi.

Overdrive modus	Input lag (ms)
Off	18,1
Weak	17,9
Medium	17,9
Strong	17,7
Tabel 42: input lag

De input lag is gemiddeld genomen 17,9 ms, wat betekent dat bij de vernieuwingsfrequentie van 60 Hz van de q2770Pqu het beeld 1,074 frames achter loopt. Aangezien het net iets meer is dan een frame is het goed mogelijk dat het hele frame eerst wordt gebuffered voordat het paneel begint met het opbouwen van het frame per beeldlijn.

Voor de meeste gebruikers is dit waarschijnlijk geen probleem, maar hardcore gamers (vooral spelers van shooters) zullen het waarschijnlijk te langzaam vinden.

back to top

volgend onderwerp

Het OSD kan wordt bediend met vier knoppen aan de onderkant van de onderste bezel.

Knop (van links naar rechts)	Functie buiten OSD	Functie binnen OSD
Auto	Input select	Exit / back
-	Clear Vision (sharpening)	Vorige / verlaag waarde
+	Volume van stereo uitgang/speakers	Volgende / verhoog waarde
Menu	Open OSD	OK
Tabel 43: OSD

Afbeelding 68: OSD-bedieningsknoppen

Het OSD werkt intuïtief en heeft een logische indeling. Het is ook completer dan de meeste OSD's, met onder andere drie gammamodi, vier overdrivemodi en een automatische uitschakeltimer naast de gangbare OSD-instellingen die je in de meeste OSD's tegenkomt.

De bedieningsknoppen doen hun werk, maar ze werken niet zo fijn als bijvoorbeeld de touch knoppen op sommige modellen uit de Dell UltraSharp serie, met automatische functielabeling op het scherm. Het vergt enige tijd om aan de knoppen gewend te raken en zelfs dan zal je merken dat je af en toe nog steeds de verkeerde knop indrukt, met name in het donker.

Foto's van OSD

Afbeelding 69: OSD - Luminance

Afbeelding 70: OSD - Image Setup (alleen beschikbaar over VGA)

Afbeelding 71: OSD - Color Setup

Afbeelding 72: OSD - PictureBoost

Afbeelding 73: OSD - OSD Setup

Afbeelding 74: OSD - Extra

Afbeelding 75: OSD - Exit

back to top

Factory OSD
Het Factory OSD, ook wel bekend als Service Menu, is een menu voor de fabrikant om het beeldscherm in te stellen. Als eindgebruiker is er niet echt een goede reden om het Factory OSD in te gaan, behalve misschien voor de panel on timer, aangezien de q2770Pqu geen ondersteuning biedt voor Active Power On Time over DDC/CI.

Afbeelding 76: Factory OSD

back to top

Van links naar rechts en van boven naar onder hebben deze instellingen/waarden de volgende betekenis:

Instelling/waarde	Betekenis
Q2770PQU	Display model
20131030	Factory OSD version date in YYYYMMDD format
V004	Factory OSD version number
Auto Color	Heading of global gain and offset settings section
Gain	Global RGB gain settings
Offset	Global RGB offset settings
Cool Rx Gx Bx	RGB settings for white balance mode “Cool” (same for other modes)
Bri 90	Default brightness for white balance mode = 90 (same for other modes)
Con 50	Default contrast for white balance mode = 50 (same for other modes)
Spread spectrum	Heading for LVDS spread spectrum clocking section
Freq	Frequency modulation in spread spectrum clocking
Amp	Amplitude modulation
DFM	Switch on/off Design For Manufacture mode
BurnIn	Switch on/off built in burn-in mode
Panel On x	Panel on time counter in hours
LTM270DL06	Panel type number
Logo	Switch on/off the display of the logo when turning on the display
Erase EEPROM	Complete reset to Factory Default Settings
Tabel 44: betekenis van instellingen/waarden Factory OSD

back to top

Verklaringen

Auto Color: Gain/Offset

Gain en offset zijn zogenaamde curve adjustments, net zoals gamma. In het simpelste model is het effect van die drie op het uitgangssignaal als volgt:

Gain is daarom een multiplicatieve modulatie, offset een additieve modulatie en gamma een machtsfunctie. Het effect van gain is het sterkst in de highlights, offset in de schaduwtonen en gamma in de middentonen.

Doordat gain en offset curve adjustments zijn die per kleurkanaal ingesteld kunnen worden, beïnvloeden ze zowel de totale gamma waarde als de witbalans van het uitgangssignaal.

De waarden in het Factory OSD van gain en offset zijn allemaal 12-bit waarden (0-4095), wat laat zien dat de bitdiepte voor interne verwerking van de controller 12 bits per kanaal is. Het ingangssignaal (afkomstig van de videokaart) en het paneel zijn beide 8 bit per kanaal.

Hoewel de gain en offset instellingen in het Factory OSD gewijzigd kunnen worden lijkt het er op dat het effect van deze instellingen vergrendeld is. Wanneer je waarden aanpast verschijnt het woord "Fail" naast "Auto Color". Dit is jammer voor de echte tweakers, aangezien deze waarden wel een aanpassing zouden kunnen gebruiken.

AOC vertelde overigens dat deze instellingen hetzelfde zijn op elk exemplaar van dit model. Er is dus geen sprake van een fabriekskalibratie.

RGB instellingen voor witbalansmodi

Deze instellingen bepalen de witbalans van de vier vooringestelde witbalansmodi. Het bereik van deze instellingen is 28-227, de reden voor dit aparte bereik is niet bekend. Deze waarden zijn niet gelinkt aan de zichtbare, maar vergrendelde, RGB-waarden voor elke witbalansmodus in het gewone OSD: als je één van deze waarden wijzigt in het Factory OSD zal de overeenkomstige waarde in het gewone OSD niet veranderen. Er is echter wel een relatie tussen de twee. De waarde in het gewone OSD is op de volgende manier af te leiden van de vooringestelde waarde in het Factory OSD:

Uitgewerkt geeft dit:

Net zoals de gain en offset instellingen zijn ook deze instellingen identiek op elk exemplaar.

Spread spectrum

De LVDS spread spectrum clocking instellingen worden gebruikt voor het reduceren van de EMI die het scherm uitstraalt en tegelijkertijd ook het verminderen van de gevoeligheid voor EMI uitgestraald door andere apparaten. Dit wordt gedaan door de bandbreedte van het LVDS signaal tussen de controller en de paneelelektronica te vergroten.

Hoewel dit de EMI op specifieke frequenties inderdaad vermindert, blijft het totale uitgestraalde vermogen gelijk. Smalband EMI gevoelige apparaten kunnen door spread spectrum clocking dus veel minder last hebben van interferentie, maar voor breedband EMI gevoelige apparaten verandert er vrijwel niks. Het maakt het wel veel makkelijker voor fabrikanten om hun producten gecertificeerd te krijgen, want de normeringen voor EMI straling gaan per specifieke frequentie en niet per totaal uitgestraald vermogen.

Met de "Freq" parameter wordt de spreiding ingesteld. De standaard klokfrequentie van het Samsung LTM270DL06 paneel is 60,38 MHz en het maximum zonder spread spectrum clocking is 65,63 MHz. Met spread spectrum clocking zou het kloksignaal dus bijvoorbeeld 60,38 ± 3 MHz kunnen zijn.

Met de "Amp" parameter kan de amplitude van het signaal worden gewijzigd. Het idee hiervan is niet heel anders dan bijvoorbeeld het undervolten van je processor. Je laat de elektronica op een lagere spanning werken, waardoor het totale vermogen afneemt. In tegenstelling tot de echte spread spectrum clocking ("Freq" parameter) verlaagt dit wel het uitgestraalde vermogen.

DFM

Het activeren van deze instellingen zet het scherm in de Design For Manufacturer modus. In deze modus wordt het AOC-logo bij opstarten niet getoond en het scherm gaat sneller in power safe mode. Deze instelling is standaard vergrendeld.

BurnIn

Het activeren hiervan zet het scherm in de ingebouwde burn-in modus: wanneer er geen ingangsbron is aangesloten zal het scherm automatisch zwarte, witte, rode, groene en blauwe testbeelden doorlopen (1 seconde per testbeeld). Deze modus kan gebruikt worden voor het burn-in proces (inslijten van het scherm), wat de kans op inbranden van het paneel verkleint.

Erase EEPROM

Deze functie reset alle OSD en Factory OSD waarden naar de fabrieksinstellingen. Anders dan de naam van deze functie suggereert wist deze functie geen van de vier EEPROMS die besproken worden in Beeldschermelektronica. Wat deze functie zeer waarschijnlijk doet is dat het de controller de back-up waarden van het gewone OSD en het Factory OSD laat uitlezen vanaf de 24C32WP EEPROM, om vervolgens deze waarden terug te schrijven naar de overeenkomstige posities van de actuele waarden op diezelfde EEPROM.

Proberen deze functie te gebruiken resulteert in het verschijnen van het woord "Fail" naast "Erase EEPROM". Er is waarschijnlijk een extra toetscombinatie nodig om de Gain / Offset, de DFM en de Erase EEPROM functies te ontgrendelen.

back to top

[ Voor 244% gewijzigd door Kid Jansen op 06-09-2014 21:58 ]

[Kid Jansen]

volgend onderwerp

De q2770Pqu heeft een 3,5 mm mini-jack stereo ingang en accepteert ook stereo audio over DisplayPort en HDMI. De output kan worden verzorgd door de ingebouwde speakers, of door een koptelefoon of versterker aan te sluiten op de 3,5 mm mini-jack koptelefoonuitgang.

Ingebouwde speakers

De q2770Pqu heeft twee ingebouwde speakers van Veco, model 378G030A021 (te zien op Afbeelding 1, Afbeelding 77 en Afbeelding 78). Dit zijn 3 W speakers met een impedantie van 4 Ω. De speakers hebben een ovaal diafragma van 37 x 14 mm. De totale afmetingen zijn 53 x 17 x 14,5 mm (L x B x D). Ze worden aangestuurd door een Texas Instruments TPA3113D2 6W/kanaal stereo klasse-D eindversterker (zie Beeldschermelektronica en Afbeelding 79).

Afbeelding 77: speakerdiafragma

Afbeelding 78: achterkant van speaker waarop merk, model, vermogen en impedantie te vinden zijn

Afbeelding 79: gedeelte van elektronica op moederbord dat de ingebouwde speakers aanstuurt

back to top

De ingebouwde speakers in de q2770Pqu hebben echt een break-in nodig. Bij de eerste test was het geluid zo vervormd dat ze echt onbruikbaar waren. Bij het testen van het maximum vermogen van het scherm, inclusief audio en USB, werden de ingebouwde speakers tot voorbij clippen gepusht. Na het verkrijgen van de resultaten van die test werd het volume van de speakers weer verlaagd tot een normaal niveau en toen klonken ze al een stuk beter. Vanwege dit grote verschil zijn de speakers daarna nog een aantal uur ingespeeld, waarna de geluidskwaliteit opnieuw werd beoordeeld. Na het inspelen klonken de speakers best redelijk voor hun formaat.

Om het meeste er uit te krijgen zal er wel wat gespeeld moet worden met de equalizer van de afspeelsoftware, want de frequentierespons is verre van lineair. Maar zelfs dan is het geluid hooguit redelijk te noemen, voornamelijk vanwege het gebrek aan bas.

Vooral laagfrequente instrumenten hebben hier sterk onder te lijden. Een basgitaar klinkt bijvoorbeeld haast als een gewone gitaar, doordat het volume van frequenties lager dan 350 Hz sterk afneemt en onder de 130 Hz helemaal niks wordt gereproduceerd. Dit zorgt ervoor dat muziek met een prominente baslijn waardeloos klinkt. Om dezelfde reden klinkt mannelijke zang in de meeste gevallen ook slecht, vrouwelijke zang klinkt al beter, maar heeft nog steeds last van gebrek aan helderheid en dynamiek.

Bij hoge frequenties presteren de speakers beter, maar boven de 13,5 kHz is er ook een duidelijke afname in volume en frequenties boven de 16,5 kHz kunnen ook niet worden gereproduceerd.

Naast de smalle frequentierespons hebben de speakers ook last van een gebrekkig dynamisch bereik. Bij muziek met een hoog dynamisch bereik zal je al snel moeten kiezen tussen het clippen van de harde partijen of het niet worden gereproduceerd van de zachte partijen.

Alles bij elkaar komen de ingebouwde speakers het meest tot hun recht bij toepassing waarbij de kwaliteit van het geluid niet echt van belang is, zoals het afspelen van alleen spraak, of achtergrondmuziek op een laag volume.

Koptelefoonuitgang

De koptelefoonuitgang is getest met een Sennheiser HD 595 koptelefoon. Er valt hier eigenlijk niks te klagen. Ik kon geen duidelijk verschil ontdekken tussen het geluid van de koptelefoonuitgang en het geluid van de Realtek ALC889 audio codec op m'n moederbord, ondanks dat ik wist naar welke ik luisterde. De koptelefoon vormt hier waarschijnlijk eerder een bottleneck.

back to top

volgend onderwerp

De q2770Pqu heeft een USB-hub met vier poorten, opgebouwd rond de VIA VL811 USB 3.0 hub controller. De USB-hub is op een aparte printplaat gebouwd. Het heeft een USB 3.0 Standard B upstream poort om de hub te verbinden met de PC, twee USB 2.0 High Speed poorten, één gewone USB 3.0 Super Speed poort en een USB 3.0 Super Speed Fast Charge poort. De USB 2.0 poorten en de upstream poort bevinden zich aan de onderkant van het achterste deel van het scherm (het uitstekende deel aan de achterkant waar de elektronica in zit) en beide USB 3.0 poorten bevinden zich aan de rechterkant van dat gedeelte.

Afbeelding 80: USB-hub printplaat

back to top

volgend onderwerp

Helderheidsinstelling	Testpatroon	Vermogen (W)	Schijnbaar vermogen (VA)	Arbeidsfactor (cos φ)
0	Zwart	13,6	28,6	0,47
	Wit	15,4	31,3	0,49
10	Zwart	15,6	31,6	0,49
	Wit	17,6	35,1	0,50
20	Zwart	17,7	35,3	0,50
	Wit	19,7	38,6	0,51
30	Zwart	20,0	39,1	0,51
	Wit	22,0	42,3	0,52
40	Zwart	22,3	42,7	0,52
	Wit	24,2	45,6	0,53
50	Zwart	24,7	46,7	0,53
	Wit	26,7	50,0	0,53
60	Zwart	27,2	50,2	0,53
	Wit	29,0	53,6	0,54
70	Zwart	29,5	54,4	0,54
	Wit	31,3	57,6	0,54
80	Zwart	31,8	58,1	0,55
	Wit	33,8	60,7	0,55
90 (standaardinstelling)	Zwart	34,4	60,9	0,57
	Wit	36,4	64,1	0,57
100	Zwart	37,0	64,4	0,57
	Wit	38,9	66,7	0,58
Gekalibreerd naar 120 cd/m²	Zwart	17,9	34,6	0,51
	Wit	19,8	37,2	0,53
Uit		0,2	6,5	0,03
Stand-by		0,4	8,0	0,05
Maximum		48,5	79,5	0,61
Gemiddelde toename in energieverbruik per helderheidsinstelling				0,235 W
Gemiddelde toename in energieverbruik per cd/m² van wit				0,113 W
Tabel 45: energieverbruik

back to top

De EcoModes op de q2770Pqu zijn niet allemaal apart getest, omdat het enige wat deze modi doen is het vastzetten van de helderheidsinstelling op een bepaalde waarde. Er is daarom geen verschil met het scherm zelf op die helderheidsinstelling in stellen in de Standard modus.

EcoMode	Helderheidsinstelling	Helderheidsinstelling vergrendeld
Standard (standaardmodus)	90 (standaardwaarde)	Nee
Text	20	Ja
Internet	40	Ja
Game	60	Ja
Movie	80	Ja
Sports	100	Ja
Tabel 46: EcoModes

Afbeelding 81: energieverbruik

De q2770Pqu heeft een zeer laag energieverbruik. Het scherm gebruikt gemiddeld genomen maar zo'n 19 W wanneer het is gekalibreerd naar een helderheid van van wit van 120 cd/m². Dit is minder dan wat de Dell UltraSharp U2412M die ik ook heb getest gebruikt bij dezelfde helderheid. Het is vergelijkbaar met wat de Dell UltraSharp U2312HM verbruikt bij die helderheid. Niet slechts als je bedenkt dat de q2770Pqu 77,78% meer desktopoppervlak en 37,35% meer beeldschermoppervlak biedt dan de U2312HM. Zelfs op de hoogste helderheidsinstelling verbruikt het scherm nog steeds maar 38 W gemiddeld.

De hoogst gemeten piek in energieverbruik is 48,5 W met de helderheidsinstelling op 100, een wit testpatroon, alle USB-poorten in gebruik en de ingebouwde speakers op maximaal vermogen (zelfs voorbij clipping gepusht met gain slider in afspeelsoftware).

Tabel 45 laat niet alleen zien dat de q2770Pqu zeer zuinig is, maar ook dat de ingebouwde voeding geen arbeidsfactorcorrectie heeft. Dit is vrijwel altijd het geval met computer hardware met een maximum verbruik van minder dan 75 W, aangezien het daarop niet verplicht is. Het resultaat hiervan is dat de arbeidsfactor vrij laag is. Dit komt door een voorlopende stroom wat wordt veroorzaakt door de afvlakcondensatoren in de voeding. De reden voor het stijgen van de arbeidsfactor naar mate het verbruik hoger wordt is dat dan de duty cycle van de afvlakcondensator hoger is. Overigens is er geen reden om je als consument echt druk te maken over een lage arbeidsfactor, je energierekening wordt er niet hoger door. Enige wat je er van zou kunnen merken is dat als je op één groep in je huis veel apparaten hebt aangesloten met een lage arbeidsfactor dat dan de zekeringautomaat in je meterkast kan afslaan, ondanks dat je nog niet aan het maximale vermogen zit (3680 W voor 16 A zekeringautomaat). Als de gemiddelde arbeidsfactor van de totale belasting van die groep bijvoorbeeld 0,75 is, zal de max maar 2760 W zijn.

back to top

volgend onderwerp

Waarschijnlijk niet het meest interessante vlak van prestaties, maar wellicht alsnog relevant voor sommigen, aangezien het zeer vervelend kan zijn als het scherm er lang over doet om een beeld weer te geven na het aanzetten.

De activatietijd of inschakeltijd is gemeten vanaf het moment dat de aan/uit-knop van het scherm wordt ingedrukt tot het moment dat het beeld wordt weergegeven. Het in stand-by gaan is gemeten vanaf het moment dat het scherm op zwart gaat tot het moment dat de LED in de aan/uit-knop oranje wordt. Dat is namelijk wanneer het scherm echt in stand-by gaat, wat geverifieerd kon worden met de vermogensmeter die is gebruikt voor de Energieverbruiktest. Het uit stand-by gaan is gemeten vanaf het bewegen van de muis tot het moment dat het scherm een beeld weergeeft. Alle metingen zijn in seconden en zijn uitgevoerd in de standaard weergavemodus van 2560x1440@60Hz.

Ingangsinterface	Inschakeltijd	In stand-by gaan	Uit stand-by komen
DisplayPort	6,9	15,9	20,4
HDMI	6,1	20,3	3,7
DVI-D (DL)	6,2	12,5	3,2
VGA	5,4	11,3	2,6
Tabel 47: activatietijd

De resultaten laten zien dat de q2770Pqu ongeveer 6 seconden nodig heeft om aan te gaan. Niet bijzonder snel, maar ook niet heel langzaam. Hoe lang het duurt om in stand-by te gaan varieert sterk ingangsinterface: over VGA gaat het bijna twee keer zo snel als over HDMI.

Uit stand-by komen kost het scherm zo'n 3 seconden, met de uitzondering van DisplayPort. Wanneer het scherm in stand-by gaat, gaat de verbinding tussen de grafische kaart en het scherm verloren (waarschijnlijk om energie te besparen). Als het scherm op de videokaart is aangesloten via DisplayPort heeft het scherm moeite om deze verbinding opnieuw op te zetten als het scherm uit stand-by moet komen. Zodra je weer beeld krijgt zie je meestal ook een foutmelding verschijnen dat er een link failure was. Dit heeft zeer waarschijnlijk te maken met het aangesloten zijn van pin 20 in de DisplayPort-kabel. Om dit probleem te voorkomen moet een DisplayPort-kabel gebruikt worden waarbij pin 20 niet is aangesloten, of stand-by moet helemaal niet gebruikt worden (bijvoorbeeld door het scherm gewoon uit te zetten).

Wisselen van ingangsinterface

De tijd die het scherm nodigt heeft om van ingangsinterface te wisselen is ook gemeten. DVI naar VGA en vice versa is niet gemeten, doordat de gebruikte grafische kaart één DVI-D single link en één DVI-I dual link aansluiting heeft. Het was dus niet mogelijk om het scherm tegelijkertijd aan te sturen over zowel DVI als VGA op de standaard weergavemodus. Niet standaard weergavemodi kunnen voor vertraging zorgen, daarom is er gekozen om die combinatie helemaal niet te testen.

Ingangsinterface		Eind
		DisplayPort	HDMI	DVI-D (DL)	VGA
Begin	DisplayPort	-	3,1	3,2	2,2
	HDMI	2,9	-	3,3	2,0
	DVI-D (DL)	3,0	3,5	-	-
	VGA	3,0	3,3	-	-
Tabel 48: wisselen van ingangsinterface

back to top

volgend onderwerp

De buitenkant van de q2770Pqu bestaat volledig uit 2 mm dik gespuitgiet ABS SD-0150. De constructie van de voet bestaat uit 1 en 2 mm dik plaatstaal.

De paneelassemblage heeft een stalen chassis, zoals eigenlijk altijd het geval is. Een apart chassis voor de elektronica van 0,75 mm dik plaatstaal is op de paneelassemblage bevestigd met folietape. Dit chassis vormt samen met de paneelassemblage een kooi van Faraday om de elektronica, waardoor de elektronica minder gevoelig is voor straling van buitenaf en tegelijkertijd ook zelf minder straling uit zendt. Daarnaast heeft het als voordeel dat het een erg dunne en lichte constructie is, die wel stevig is en ook nog eens goed warmte geleid. Ook dit zie je in de meeste beeldschermen.

De paneelassemblage en het elektronicachassis worden ook nog eens extra bij elkaar gehouden door het achterste deel van de behuizing en de bezels, die in elkaar klikken.

De afwerking van de behuizing is goed, maar eigenlijk niets bijzonders. Er zijn geen oneffenheden in oppervlakte-afwerking of onderdelen die niet goed op elkaar aan sluiten, maar het is ook niet zo dat de afwerking uitzonderlijk is.

De bouwkwaliteit schiet wel wat tekort als het op de voet aan komt. Tijdens het typen staat het scherm over het algemeen stabiel, maar ook dan zie je het af en toe al een beetje wiebelen. Als je tegen het bureau aan stoot wiebelt het scherm wel behoorlijk heen en weer. Ook bij het bedienen van het OSD geeft het scherm duidelijk mee. Alles bij elkaar geeft de voet niet een erg stevige indruk.

back to top

volgend onderwerp

De q2770Pqu heeft een simpel, maar strak design, met smalle bezels en afgeronde hoeken. The bezels hebben een oppervlakte-afwerking die lijkt op geborsteld aluminium (in horizontale richting), wat het scherm een verfijndere uitstraling geeft. In de rechter bovenhoek is het typenummer op de bezel geprint in donker grijs (valt vrijwel niet op). In de rechter onderhoek staan de functielabels van de OSD-bedieningsknoppen. Deze zijn niet gedrukt, maar direct bij het spuitgieten opgenomen in de bezel (steken iets uit boven oppervlak van bezel). Hierdoor valt ook dit nauwelijks op. Eigenlijk het enige wat er uit steekt is het zilverkleurige AOC-logo in het midden van de onderste bezel.

De breedte van de bezels is 19 mm, behalve aan de onderkant, daar is de bezel 28,5 mm breed. De onderste bezel is breder, doordat de printplaat met de OSD-bedieningsknoppen daar in verwerkt zit (zie Afbeelding 82). Het lijkt er wel op dat de onderste bezel ondanks de printplaat toch nog zo'n 5 mm smaller gemaakt had kunnen worden.

Afbeelding 82: printplaat met OSD-bedieningsknoppen en aan/uit-knop

Effectief zijn de bezels nog 2 mm breder, doordat het achterste deel van de behuizing over de bezels heen valt en dus rondom nog uitsteekt. Dat gedeelte ligt wel 1,5 mm verzonken in de diepte, waardoor je toch de illusie krijgt van smallere bezels. Van de zijkant gezien is het scherm 22,5 mm dik langs de rand en 56 mm in het midden, wat redelijk dun is. Het scherm leent zich daardoor uitstekend voor muurbevestiging.

De voet ziet er minder strak uit dan het scherm zelf. De basis van de voet is aan de grote kant met een diameter van 244 mm. Het voordeel van een voet met een ronde basis is dat het erg gemakkelijk is om de swivel verstelmogelijkheid met een groot verstelbereik te implementeren. Het nadeel is dat zo'n voet veel dieper is dan een rechthoekige voet. Daarnaast past een rechthoekige voet vaak beter bij het design van het scherm zelf, aangezien het scherm ook rechthoekig is.

Afbeelding 83: vooraanzicht
Afbeelding 84: achteraanzicht
back to top
Afbeelding 85: zij-aanzicht - links	Afbeelding 86: zij-aanzicht - rechts
Afbeelding 87: detail USB-poorten zijkant	Afbeelding 88: aansluitingen
Afbeelding 89: detail beeld- en audio-aansluitingen	Afbeelding 90: detail voeding- en USB-aansluitingen

back to top

volgend onderwerp

De voet van de q2770Pqu ondersteunt alle gangbare verstelmogelijkheden, inclusief pivot, wat vrij zeldzaam is op beeldschermen van dit formaat.

Verstelbaarheid hoogte	Afstand van bureau tot bezel in laagste stand	40 mm
	Afstand van bureau tot bezel in hoogste stand	164 mm
	Verstelbereik	124 mm
Tilt	Vooruit	5°
	Achteruit	25°
Swivel	Links	160°
	Rechts	160°
Pivot		Ja
Tabel 49: verstelmogelijkheden

Afbeelding 91: hoogste stand	Afbeelding 92: laagste stand
Afbeelding 93: tilt achteruit	Afbeelding 94: tilt vooruit
Afbeelding 95: swivel met klok mee	Afbeelding 96: swivel tegen klok in
Afbeelding 97: hoogste stand portretstand	Afbeelding 98: laagste stand portretstand

back to top

volgend onderwerp

Twee van de belangrijkste verkoopargumenten van dit scherm zijn de garantie en de service.

AOC garandeert dat het scherm vrij is van defecten van zowel de onderdelen als de assemblage voor drie jaar. Als een defect zich voor doet binnen die periode zal het defecte exemplaar on-site worden omgewisseld voor een ander exemplaar. Je kunt er ook voor kiezen om eerst het vervangende exemplaar te ontvangen en vervolgens zelf het defecte exemplaar binnen twee weken terug te sturen.

Als de defecten direct bij ontvangst al aanwezig zijn is het vervangende exemplaar altijd een nieuw exemplaar. Met oudere exemplaren kan het vervangende exemplaar een refurbished exemplaar zijn, maar officieus ontvang je altijd een nieuw exemplaar, doordat de RMA-aantallen te laag zijn om het rendabel te laten zijn om een swap voorraad aan te houden.

Als je het aankoopbewijs niet meer hebt kan je nog steeds garantie claimen. De garantieperiode van drie jaar begint dan drie maanden na de fabricagedatum die achter op de behuizing staat. Dit kan vooral interessant zijn voor eigenaren van tweedehands exemplaren.

Buiten de garantieperiode kan je nog steeds van alle service van AOC gebruik maken, alleen zal je dan zelf moeten betalen voor de onderdelen, manuren en verzending.

ISO9241-307 pixel defectklasse I

De q2770Pqu is gecertificeerd als een ISO9241-307 pixel defectklasse I. Dit is de hoogste klasse die je in de praktijk tegen komt en hetzelfde als wat bijvoorbeeld de Eizo ColorEdge CG schermen hebben. De meeste beeldschermen zijn klasse II, wat twee keer zoveel losse pixeldefecten toestaat, evenals Type 3 clusterdefecten.

Defectklasse	Losse pixeldefecten			Cluster defecten
	Type 1	Type 2	Type 3 2 ∙ n3A + n3B	Type 1	Type 2	Type 3
Klasse 0	0	0	0	0	0	0
Klasse I	1	1	5	0	0	0
Klasse II	2	2	10	0	0	2
Klasse III	5	15	100	0	0	5
Klasse IV	50	150	500	5	5	50
Tabel 50: toelaatbaar aantal pixeldefecten per miljoen pixels (ISO9241-307:2008)

back to top

Type 1	Heldere pixel	Altijd wit
Type 2	Dode pixel	Altijd zwart
Type 3A	Heldere subpixel	Eén of twee, maar niet alle drie de subpixels van een pixel staan altijd aan (apart geteld)
Type 3B	Dode subpixel	Eén of twee, maar niet alle drie de subpixels van een pixel staan altijd uit (apart geteld)
Cluster	Twee of meer van de eerder genoemde defecten op aparte pixels binnen een cluster van 5x5 pixels
Tabel 51: typen pixeldefecten

Omdat de q2770Pqu 3,6864 miljoen pixels heeft kan je officieel het scherm laten omruilen voor de volgende pixeldefecten:

≥4 heldere pixels

≥4 dode pixels

≥10 heldere subpixels

9 heldere + ≥1 dode subpixels

8 heldere + ≥3 dode subpixels

7 heldere + ≥5 dode subpixels

6 heldere + ≥7 dode subpixels

5 heldere + ≥9 dode subpixels

4 heldere + ≥11 dode subpixels

3 heldere + ≥13 dode subpixels

2 heldere + ≥15 dode subpixels

1 heldere + ≥17 dode subpixels

≥19 dode subpixels

Tabel 52: officieel toelaatbaar aantal pixeldefecten

Officieus kan je het scherm voor elk aantal pixeldefecten om laten ruilen.

back to top

De AOC q2770Pqu is een zeer interessant scherm als je op zoek bent naar een goedkoop 2560x1440 27” beeldscherm voor algemeen/kantoor gebruik. Het is namelijk één van de goedkoopste schermen van dat formaat met die resolutie. De q2770Pqu moet het naast de prijs vooral hebben van z'n uitstekende kijkhoeken, zeer lage energieverbruik en AOC's uitstekende garantie- en servicepolicy.

De out of the box prestaties zijn wat teleurstellend: de gammacurve en witbalans hebben allebei een kalibratie nodig. Maar na kalibratie presteert de q2770Pqu zeer goed. Iets om wel in het achterhoofd te houden is dat de zeer verzadigde blauwe en rode primairen het lastig kunnen maken om dit scherm te kalibreren met consumenten colorimeters (die over het algemeen kleurfilters hebben met iets grotere afwijkingen). Met spectrofotometers zou dit geen probleem moeten zijn. Het voordeel van het iets groter dan gemiddelde kleurbereik is dat de sRGB kleurruimte er volledig door wordt afgedekt.

Ondanks de zeer goede prestaties na kalibratie is de q2770Pqu geen geweldige keuze voor mensen in de grafische industrie, vanwege de matige uniformiteit. Met het blote oog is het vrij lastig te zien, maar de verschillen in helderheid over het scherm zijn redelijk groot. Beide extremen zijn echter te vinden aan de randen van het scherm, dus als je de werkruimte niet maximaliseert presteert het scherm nog vrij goed op uniformiteit.

De contrastratio is redelijk goed voor een PLS paneel, maar vergeleken met recente AH-IPS die soms contrastratio's van boven de 1100:1 hebben is het al aan de lage kant. Dit is nog veel meer het geval als het contrast wordt vergeleken met dat van Vertical Alignment panelen, die in sommige gevallen statische contrastratio's halen in de buurt van 5000:1, zoals de Eizo Foris FG2421. Het helderheidsbereik is wel zeer goed, dit is instelbaar van ongeveer 70 tot 280 cd/m².

De q2770Pqu is een redelijke optie voor gamers, door de vrij lage reactietijden zonder zichtbare overshoot en een acceptabele input lag van ongeveer één frame. Hardcore gamers kunnen waarschijnlijk wel beter kijken naar snellere schermen.

Waar de q2770Pqu het meest bij tot z'n recht komt is met kantoorapplicaties. Daarvoor is een perfecte gammacurve of witbalans niet nodig, net als lage reactietijden en een lage input lag. Wat je wel wilt van een kantoorbeeldscherm is een verstelbare voet, zodat je het in een ergonomische werkhouding kan gebruiken, ruime kijkhoeken voor multi-monitor-opstellingen, een laag energieverbruik, en backlight die zonder PWM wordt aangestuurd, zodat het aangenamer is voor de ogen en uitstekende garantievoorwaarden. De q2770Pqu levert al deze dingen en voor een zeer aantrekkelijke prijs.

Voordelen	Nadelen
Zeer laag energieverbruik	Out of the box prestaties (gamma & witbalans)
Uitstekende kijkhoeken	Gammamodi hebben ongebruikelijke gammawaarden
3 jaar garantie met on-site exchange	Matige uniformiteit van wit
Helderheidsbereik	Contrastratio vrij laag
100,0% sRGB dekking (CIE 1931)	Lastig te kalibreren met consumenten colorimeter
Geen PWM	Input lag net iets meer dan een frame
Verwaarloosbare off angle glow met donkere beeldscherminhoud	Drukt gemakkelijk verkeerde knop in bij bedienen OSD
Pixeldefectklasse I (ISO9241-307)	1:1 pixel mapping niet ondersteund
Verstelmogelijkheden van voet	Geen schalingsmogelijkheden voor 16:10 en 5:4 aspect ratios
Alle kabels worden meegeleverd met scherm	Goedkope elektrolytische condensators op PCB's
Tabel 53: opsomming voor- en nadelen

back to top

Mocht je vragen hebben over de q2770Pqu, stel ze gerust! Ik heb het scherm nog steeds hier staan, omdat ik het mocht houden na het schrijven van de review. Ik zou dus ook nog meer aan het scherm kunnen testen als dat nodig is.

Ik heb geprobeerd om het zo gemakkelijk mogelijk te maken om te verwijzen naar een bepaald onderdeel als je inhoudelijk wilt reageren. Allereerst kan je navigeren naar een onderdeel vanuit de inhoudsopgave en dan het stuk uit de URL na het "#" kopieren (het jump label). Verwijzen gaat dan met de jump tag. Het kan ook met de hele URL (noodzakelijk als je reactie niet op dezelfde pagina staat als de review).

code:

[jump=label,mouse over tekst]linktekst[/jump]

[url="hele URL"]linktekst[/url]

Daarnaast heb ik alle afbeeldingen en tabellen een eigen anchor gegeven op basis van het afbeeldings-/tabelnummer. Verwijzen kan wederom met de jump tag of URL tag.

code:

[jump=afbeelding39,mouse over tekst]linktekst[/jump]

[jump=tabel21,mouse over tekst]linktekst[/jump]

[url="http://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1603547#tabel15"]linktekst[/url]

[url="http://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1603547#afbeelding77"]linktekst[/url]

Het maakt overigens niet uit welke van de drie onderstaande URL's je pakt voor de basis, alle labels werken met alle drie.

http://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1603547
http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/42811684
http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/42811685

offtopic:
Heb je van deze review (of een andere review) genoten, overweeg dan om de review te nomineren voor de titel Gebruikersreview van de maand in Productreview van de Maand: nomineren september 2014.

back to top

[ Voor 5% gewijzigd door Kid Jansen op 11-09-2014 13:19 ]

[Verwijderd]

Kid Jansen, ik heb hier maar 1 woord voor en dat is 'hulde' . Het is ongelofelijk hoe uitgebreid je de monitor onder de loupe neemt.. En die meetapparatuur Waar is het nominatie topic voor review van de maand september?

[auto660]

Damn...

[Aleksej]

Waar is de +10 knop?

[Kid Jansen]

Verwijderd schreef op maandag 01 september 2014 @ 21:44:
Kid Jansen, ik heb hier maar 1 woord voor en dat is 'hulde' . Het is ongelofelijk hoe uitgebreid je de monitor onder de loupe neemt.. En die meetapparatuur Waar is het nominatie topic voor review van de maand september?

Altijd erg leuk als je harde werk gewaardeerd wordt. Beetje fatsoenlijke meetapparatuur heb je overigens ook wel nodig als je een scherm serieus wil testen. Ik ben er me goed van bewust dat iedereen iets anders verwacht van een scherm en ben daardoor vrij terughoudend met het trekken van conclusies. In plaats daarvan geef ik iemand liever de middelen om die conclusie zelf te trekken: meetwaarden en informatie over hoe die geïnterpreteerd moeten worden. Die apparatuur is dan noodzakelijk (en eigenlijk zou ik nog wel beter willen).

Om diezelfde reden test ik producten ook zo uitgebreid. De één vindt nou eenmaal andere dingen belangrijk dan de ander. Met deze review zou je een goed beeld moeten kunnen vormen over dit scherm, ongeacht wat je van het scherm verwacht.

[Quad]

Verwijderd schreef op maandag 01 september 2014 @ 21:44:
Kid Jansen, ik heb hier maar 1 woord voor en dat is 'hulde' . Het is ongelofelijk hoe uitgebreid je de monitor onder de loupe neemt.. En die meetapparatuur Waar is het nominatie topic voor review van de maand september?

auto660 schreef op maandag 01 september 2014 @ 21:56:
Damn...

Aleksej schreef op maandag 01 september 2014 @ 22:24:
Waar is de +10 knop?

Kudo's mogen naar productreview: AOC Professional Q2770PQU Zwart review door Kid Jansen

Edit: Kan niet anders dan dat dit dus de review van de maand September wordt.

[ Voor 4% gewijzigd door Quad op 02-09-2014 00:16 ]

[Wildfire]

Verwijderd schreef op maandag 01 september 2014 @ 21:44:
Kid Jansen, ik heb hier maar 1 woord voor en dat is 'hulde' . Het is ongelofelijk hoe uitgebreid je de monitor onder de loupe neemt.. En die meetapparatuur Waar is het nominatie topic voor review van de maand september?

Ik denk dat we zo ongeveer wel kunnen spreken van de review van het jaar. Wow! Wat een uitgebreide en extreem degelijke review!!!

[janniet]

Dit is een wetenschappelijke review, en begrijpelijk geschreven.
Fantastisch.
Ik zou zeggen, maak er een proefschrift van, je hebt aan publicaties per jaar geen gebrek
Vanavond was ik net op zoek naar een monitor, en deze viel me gewoon op, qua prijs dan. Prompt word ik met deze review beloont. (toeval?)

[ Voor 66% gewijzigd door janniet op 02-09-2014 01:11 . Reden: toevoeging ]

[mrc4nl]

wauw dit is een referentie voor monitorreviews , kid jansen wat dacht ik ook een lcd freak nerd vakidioot hobbyist

[ Voor 9% gewijzigd door mrc4nl op 02-09-2014 01:07 ]

[-The_Mask-]

Jij bent echt de beste reviewer op heel Tweakers, ook beter dan de reviewers die Tweakers zelf heeft.

Maar even over de kwaliteit van de elco's, gaan die CapXons en Elite's geen problemen geven over een aantal jaren. (anderen zijn trouwens NCC?) Beeldscherm gebruik je normaal gesproken toch vrij lang en ik heb genoeg beeldschermen gezien die er mee ophielden door falende elco's en deze dingen zijn ook niet allemaal even goed.

[killer2]

Wow volgens mij had je een hele lange vakantie
Klasse werk echt top!

[Kid Jansen]

-The_Mask- schreef op dinsdag 02 september 2014 @ 10:10:
Maar even over de kwaliteit van de elco's, gaan die CapXons en Elite's geen problemen geven over een aantal jaren. (anderen zijn trouwens NCC?) Beeldscherm gebruik je normaal gesproken toch vrij lang en ik heb genoeg beeldschermen gezien die er mee ophielden door falende elco's en deze dingen zijn ook niet allemaal even goed.

Die elco's kan ik weinig over zeggen. Ik weet wel iets van elektronica, maar ook weer niet heel veel. Zou het eventueel aan één van m'n huisgenoten kunnen vragen, die studeert Elektrotechniek. Daarnaast heb ik van de elektronica ook alleen de foto's die in de review staan. Ik heb jammer genoeg geen typenummers van chips en andere componenten opgeschreven toen ik hem open had.

Ik heb later geprobeerd om het scherm nog een keer helemaal te openen, maar zonder succes. De behuizing verwijderen is een koud kunstje, maar die folietape is inmiddels niet meer fatsoenlijk los te krijgen. Die lijm hecht veel beter als die eenmaal warm is geweest (en dan wordt het scherm niet eens echt warm, zelfs na langdurig gebruik op hoogste helderheidsstand nog steeds maar zo'n 40°C). Wat ik eventueel nog een keer zou kunnen doen is zelf een rol folietape halen, zodat ik het oude tape niet hoef te hergebruiken. Ik heb het scherm nog steeds staan namelijk, want ik mocht het houden na deze review.

back to top

Niet gerelateerd, maar misschien ook wel interessant hier, m'n meest recente artikel op TFT Central: Visual Acuity - The Sense and Non-sense of Ultra High Definition Displays

[ Voor 9% gewijzigd door Kid Jansen op 02-09-2014 10:48 ]

[Kid Jansen]

Verwijderd schreef op maandag 01 september 2014 @ 21:44:
Kid Jansen, ik heb hier maar 1 woord voor en dat is 'hulde' . Het is ongelofelijk hoe uitgebreid je de monitor onder de loupe neemt.. En die meetapparatuur Waar is het nominatie topic voor review van de maand september?

U vraagt, wij draaien: Productreview van de Maand: nomineren september 2014

[Quad]

Bij deze een nominatie gedaan.

[Kid Jansen]

Ik heb een hele reeks aan kleine correcties doorgevoerd. Daarnaast heb ik de tekst bij het onderdeel Reacties toegevoegd, zodat het gemakkelijker wordt om te verwijzen naar een bepaald onderdeel als je inhoudelijk wilt reageren.

[Kid Jansen]

Ik heb het scherm nog eens open gehad, omdat de tekst op een aantal chips niet leesbaar was op de foto's die ik had. Ik heb toen meteen nog eens de elektrolytische condensators bekeken.

Moederbord:

• 3x CapXon 470µF/25V VENT GF 105°C P1322
• 8x Elite 220µF/25V KY (M)105°C 3(7) O_C
• 2x Elite 100µF/25V EY(M)105°C (C)1339 P E T
• 2X Elite 470µF/16V GP₁₉₃ Polymer SMD

USB:

• 4x Elite 100µF/16V ER(M)105°C (C)1349 P E T
• 1x Elite GP 470µF/10V 183
• 1x Elite 150µF/35V EH(M)105°C (C)1339 P E T

Voeding:

Het voedingscircuit kon niet bekeken worden, doordat er vier heatsinks op dat PCB zitten die met roodbruinige schuimkussentjes zitten vastgeplakt aan het chassis. De schroefjes los draaien heeft dus weinig zin, want er is ook dan geen beweging in te krijgen (als je het PCB heel wilt houden tenminste).

Ik kon wel vanaf de zijkant een beetje er onder kijken en zag dat er op het voedingscircuit in ieder geval Elite en Lelon elektrolytische condensators zaten, mogelijk ook nog andere merken. Eén van de Elite condensatoren die ik zag was behoorlijk groot, dus ik ga er van uit dat dat (één van) de afvlakcondensator(en) is.


Alle drie die merken staan inderdaad bekend hoge failure rates te hebben. Maar ik vraag me toch af wat je dan tegen komt als je een mainstream scherm (bijvoorbeeld Dell UltraSharp) en high-end scherm (bijvoorbeeld Eizo ColorEdge) open trekt. Ik betwijfel dat je dan alleen maar Rubycon, Nichicon, United Chemicon, Sanyo en Panasonic tegen komt.


Nieuwe foto's:

klik op afbeelding voor 25.7 MP versie

Detail achterkant moederbord bij VGA aansluiting, zie ook Afbeelding 2

back to top

[-The_Mask-]

Ik denk toch wel dat er in high-end schermen wat beters zit dan dit, meerprijs is nu niet echt heel groot, hooguit enkele euro's totaal en dat is op een high-end scherm niet heel veel. Ook zijn het altijd dat de mindere kwaliteitsschermen die stuk zijn en die hebben altijd lekkende elco's van de mindere merken net als deze AOC.

Maar ik repareer zelf weinig schermen, zelf vooral moederborden en voedingen en op een moederbord wil je iig absoluut echt niet deze merken hebben, dan mag je namelijk blij zijn met 2 jaar fatsoenlijk werken, in voedingen houden ze het nog wel iets langer vol.

Maar normaal gesproken heb je een beeldscherm vrij lang en dan wil je wel wat beters dan wat hier in zit naar mijn mening.

[Kid Jansen]

Ik heb toevallig vandaag contact opgenomen met iemand van Eizo die ik ken van Photokina 2012 over het reviewen van de Eizo ColorEdge CG277. Ik zou die dan graag ook van binnen willen zien en dan kan ik meteen zien wat voor caps daar in zitten.

Overigens zag ik dat Elite eigenlijk Chinsan is: http://www.chinsan.com/en

Ik kon er overigens niet achter komen welk merk die aluminium caps met blauwe tekst zijn. Ik heb overigens goedkope elektrolytische condensators toegevoegd aan de lijst minpunten.

[ Voor 22% gewijzigd door Kid Jansen op 16-09-2014 10:48 ]

[-The_Mask-]

Kid Jansen schreef op zondag 07 september 2014 @ 00:17:
Ik heb toevallig vandaag contact opgenomen met iemand van Eizo die ik ken van Photokina 2012 over het reviewen van de Eizo ColorEdge CG277. Ik zou die dan graag ook van binnen willen zien en dan kan ik meteen zien wat voor caps daar in zitten.

Ik heb thuis ook nog een aantal schermen liggen die stuk zijn, waarvan een aantal waarschijnlijk wel lekkende elco's hebben, maar heb ze nog nooit open gehaald. O.a. omdat het niet de meest bijzondere schermen zijn, zijn simpele 17/19 inch TFT'tjes.

Overigens zat ik dat Elite eigenlijk Chinsan is: http://www.chinsan.com/en

Taiwan Chinsan Electronic Industrial Co., Ltd. is de naam van het bedrijf en de condensators dragen de naam Elite. De naam Elite is ook bekend, Taiwan Chinsan Electronic Industrial Co., Ltd. niet.

Ik kon er overigens niet achter komen welk merk die aluminium caps met blauwe tekst zijn. Ik heb overigens goedkope elektrolytische condensators toegevoegd aan de lijst minpunten.

Dat is vaak lastig bij die dingen ja, staat vaak geen merk op. Maar daar zou ik mij niet te veel zorgen over maken, die dingen gaan sowieso veel langer mee. Alleen als het nepperts zijn, zoals bijvoorbeeld Sacon FZ, gewone bagger elco's in een aluminium verpakking, maar dat zijn het niet dus ga er maar vanuit dat het prima is.

Denk trouwens dat het ook Elite's zijn.

[Kid Jansen]

-The_Mask- schreef op zondag 07 september 2014 @ 11:43:
Taiwan Chinsan Electronic Industrial Co., Ltd. is de naam van het bedrijf en de condensators dragen de naam Elite. De naam Elite is ook bekend, Taiwan Chinsan Electronic Industrial Co., Ltd. niet.

Daar kwam ik inderdaad ook al achter, ook beetje raar dat er niet gewoon Chinsan op staat.

Dat is vaak lastig bij die dingen ja, staat vaak geen merk op. Maar daar zou ik mij niet te veel zorgen over maken, die dingen gaan sowieso veel langer mee. Alleen als het nepperts zijn, zoals bijvoorbeeld Sacon FZ, gewone bagger elco's in een aluminium verpakking, maar dat zijn het niet dus ga er maar vanuit dat het prima is.

Denk trouwens dat het ook Elite's zijn.

Zijn inderdaad Elites. Bij Google Images zoeken op Chinsan CS logo was de eerste hit meteen al goed.

[Frozen]

Jij bent echt de beste reviewer op heel Tweakers, ook beter dan de reviewers die Tweakers zelf heeft.

Heel erg nette review (Review van het jaar imo), er is daarentegen wel iets wat ik persoonlijk mis. Een vergelijking met de http://tweakers.net/product/316683/dell-ultrasharp-u2713hm/.

---

spoiler:

Ook mis ik stiekem dat je de degelijkheid van het scherm test, a la: !

[ Voor 18% gewijzigd door Frozen op 08-09-2014 00:19 ]

[Kid Jansen]

Frozen schreef op maandag 08 september 2014 @ 00:18:
...er is daarentegen wel iets wat ik persoonlijk mis. Een vergelijking met de http://tweakers.net/product/316683/dell-ultrasharp-u2713hm/.

Dat stuk zou ik eigenlijk nog moeten toevoegen aan de Nederlandse versie, maar dat staat wel in de Engelse versie. Ik heb de Engelse versie chronologisch vertaald naar het Nederlands en was er meteen bij het begin al bang voor dat het niet zou gaan passen, dus ik heb dat onderdeel toen maar weggelaten. Ook omdat de q2770Pqu vrij slecht verkrijgbaar is in Nederland, waardoor de prijs behoorlijk fluctueerde (wat toch wel een belangrijk punt is bij een vergelijking). Er zijn nog steeds maar 7 webwinkels in Nederland die dit scherm verkopen, in zowel Duitsland als Verenigd Koninkrijk zijn dat er rond de 50.

Ik zal kijken of ik dat deze week nog toe kan voegen, maar voor nu kan je daarvoor terecht bij http://www.tftcentral.co.uk/reviews/aoc_q2770pqu.htm (onderdeel Comparable displays)

[Jumpman]

Zeer fraaie review hulde!

[Kid Jansen]

Ik weet niet of het de bedoeling was van Bol.com, maar ik zie dat zij nu dit scherm aanbieden voor maar €275. De specificaties komen ook overeen met het typenummer. Voor dat geld is het een uitstekende allround monitor, eigenlijk een no-brainer.

Als je BTW en invoerrechten meerekent ben je ongeveer hetzelfde kwijt voor zo'n Koreaanse budget IPS monitor. Hier krijg je daar, op vernieuwingsfrequentie na dan, betere prestaties voor terug en daarnaast ook veel betere garantie en service.

[Quad]

Bol.com en dergelijke prijzen -> prijsfout.

[Kid Jansen]

Maar moeten ze dan niet alsnog voor die prijs dat scherm leveren als je er nu één zo bestellen? Zo'n 35% korting is een flinke korting, maar zou prima kunnen. Ze kunnen dan toch niet zo maar de koopovereenkomst ontbinden?

[-The_Mask-]

Levertijd 3 à 4 weken zal wel 3 à 4 jaren worden of te wel helemaal niet leverbaar, Bol staat wel bekend om hun niet kloppende prijzen.

Edit: traag.... Dat kunnen ze prima en doen ze ook altijd.

[ Voor 19% gewijzigd door -The_Mask- op 12-09-2014 16:54 ]

[Zenix]

Zeer mooie review!

Heb dit scherm 5 maanden geleden gekocht voor 397 euro bij centralpoint in de aanbieding. Ben er zeer tevreden over.

[ Voor 12% gewijzigd door Zenix op 13-09-2014 00:51 ]

[pafdaddy]

Kid Jansen schreef op vrijdag 12 september 2014 @ 16:21:
Ik weet niet of het de bedoeling was van Bol.com, maar ik zie dat zij nu dit scherm aanbieden voor maar €275. De specificaties komen ook overeen met het typenummer. Voor dat geld is het een uitstekende allround monitor, eigenlijk een no-brainer.

Als je BTW en invoerrechten meerekent ben je ongeveer hetzelfde kwijt voor zo'n Koreaanse budget IPS monitor. Hier krijg je daar, op vernieuwingsfrequentie na dan, betere prestaties voor terug en daarnaast ook veel betere garantie en service.

Ik heb hem besteld; wil wel eens meemaken of het wat wordt.

[Liveonline]

Ik heb vandaag 2 besteld voor 550 euro. En ik zie net dat de prijs met 10 euro is verhoogd op bol.com.

Zou dit een automatisch script zijn omdat zoveel mensen hem misschien kopen of omdat dat ze zelf de prijs aanpassen?

Ik hoop natuurlijk dat ze wel het geen leveren wat ze aanbieden op dit moment

[ Voor 28% gewijzigd door Liveonline op 14-09-2014 01:04 ]

[Kid Jansen]

Zou leuk zijn, maar als wat -The_Mask- zegt waar is zou ik er niet van uit gaan.

[Phillostar]

Ik heb het scherm gisteren ook besteld voor de prijs van 285,- euro, en vanmorgen is de prijs op de website (weer) gewijzigd in 449,- euro
Ik ben benieuwd of Bol.com nog met een mededeling komt of gewoon uitlevert. In het prijsverloop van het scherm kan je wel zien dat deze 2 keer eerder onder de 300 euro is geweest afgelopen jaar.

[Kid Jansen]

Er werd niks over gezegd in plan: Development-round-up - Iteratie #57, maar met iteratie 57 is ook Maximale lengte gebruikersreviews verder verhogen dan 131k verwerkt. De hele review is daarom nu ook terug te vinden op productreview: AOC Professional Q2770PQU Zwart review door Kid Jansen

[Ciclo]

Bol.com biedt het scherm nu alleen nog maar aan met centralpoint als verkoper. De prijs komt dan op liefst 569,91 euro! Gelukkig heb ik hem nog besteld aan 285 euro, met leveringsdatum 11 oktober. Benieuwd

[crisp]

Op verzoek van TS gesloten. Reageren kan via productreview: AOC Professional Q2770PQU Zwart review door Kid Jansen

[ Voor 77% gewijzigd door crisp op 17-09-2014 08:16 ]