Harsreiniger, een ander interessant thema voor een flinke lap tekst haha.
Intro
Dit product geeft me ook weer de indruk dat de wateronthardersmarkt een tamelijk onvolwassen cowboymarkt is waar men het blijkbaar niet zo serieus neemt met het feit dat water de meest primaire primaire levensbehoefte is. (ik zal wel op wat tenen trappen en de info kan op verschillende plekken incompleet of mischien zelfs onjuist zijn. Dat lees ik dan graag).
Zo zit me nog steeds niet lekker dat veel ontharders (ook de Aqmos die ik heb gekocht) geen KIWA-keur hebben (ja, wel een of ander Pools certificaat). Bij een stukje messing van 2 Euro kan het wel, maar voor een apparaat van 700 Euro niet? Dat klopt gewoon niet. Met de kennis van nu had ik liever voor een apparaat met Kiwa keur gekozen want dan zal de fabrikant minder snel veranderingen aan te brengen om geld te sparen. (bv. goedkopere hars van twijfelachtige herkomst en zuiverheid).
Samenvatting (disclaimer: Tot stand gekomen ZONDER artificiele intelligentie)
Ik ben niet anders tegengekomen (maar hoor graag als het niet klopt) dan dat een harsreiniger typisch uit drie componenten (naast water) bestaat:
- Fosforzuur, wellicht tussen de 2~9%, maar vermoedelijk tussen de 2 en 5 massa%. Doel: Neergeslagen metaalzouten weer in oplossing brengen
- Biocide (eufemistisch conserveringsmiddel genoemd), meestal (?) Benzalkoniumchloride of Engels benzalkonium chloride tussen de 0 en 1 massa%. Doel: Micro-organismen (bacterien, schimmels en protozoa) in het harsbed doden
- Kleurstof. Doel: Als waarschuwing dat het geen water is? (Of om de prijs te rechtvaardigen
)
- De etikettering is over het algemeen matig en in mijn ogen vaak onvoldoende.
- Veel leverancier verzaken van de voldoende informatie over samenstelling te geven, ondanks dat het product in drinkwatersystemen wordt gebruikt.
- Er is veel te weinig informatie (zuursterkte? biocide concentratie?) en het effect van een harsreiniger is lastig waar te nemen. Een rationele vergelijking en keuze van harsreiniger is dus heel beperkt, en controle op werking is vrijwel onmogelijk omdat de hars niet te bemonsteren en te bekijken is.
Verpakking
Waarom vind ik etikettering matig? Bv. op de fles van Aqmos die ik thuis heb staan, staat wel dat er fosforzuur en conserveringsmiddel in zit, maar niet met welke sterkte en welk conserveringsmiddel. Dat er kleurstof in zit (het is blauw) wordt niet genoemd. Op de website wordt zelfs het 'conserveringsmiddel' (=biocide) niet genoemd. Niet best…
Verder staat op de
5 ltr verpakking AQMOS Harsreiniger wel een gevarendriehoek met uitroepteken, maar op de 1 ltr verpakking die ik thuis heb niet. Raar en niet erg professioneel. Ik zou altijd zo’n symbool op de verpakking zetten, al was het maar als een ‘cover your a..’.
Fosforzuur
Fosforzuur is op zich geen probleem. Het heeft E-nummer (E338). Dit is geen synoniem voor 'gif' zoals veel mensen lijken te denken, maar geeft aan dat de stof is goedgekeurd door de EU voor gebruik in voedingsmiddelen (zoals Cola), mits van goede ('food grade') kwaliteit (niet food-grade fosforzuur kan bv. flink wat arseen bevatten).
Van de Aqmos harsreiniger heb ik een pH van 1.5 gemeten. Dat lijkt niet extreem zuur in vergelijking met Cola (pH van 2.4). Cola bevat slechts 0.05% fosforzuur, een typische harsreiniger rond de 50 to 200x meer.
De technisch zuivere handelsconcentatie is echter 85%. Zie
Veiligheidsinformatieblad: fosforzuur 85%. Dus stel dat je kind van deze reiniger heeft gedronken of over zich heen heeft gekregen, dan zal een arts heel graag (een indicatie van) de sterkte willen weten. Die is bij de meeste harsreinigers niet te vinden.
Overigens heb ik op mezelf getest of de ontharder bijtend of irriterend is (druppeltje op m’n hand). Vooralsnog geen reactie. Dus de aggressiviteit (op de huid) valt op zich mee. Drinken heb ik maar niet geprobeerd...
Desondanks kun je je afvragen of harsreiniger eigenlijk niet in een kinderveilige verpakking hoort. Maar het valt niet mee om de regels daarvoor te vinden.
Biocide (aka "conserveermiddel")
Aan zuivere (verdunde) fosforzuur valt volgens mij niets te conserveren. Bij die zuurgraad van 1.5 kan vrijwel niets meer groeien, en bovendien zijn er geen voedingsstoffen voor schimmels of bacterien. Dus, ik heb de indruk dat dit middel eigenlijk een biocide is om bacterien en schimmels in hars te doden. Dat klinkt toch al een stuk minder fijn en des te meer reden om open te zijn over wat het is.
In de specificatie van de weinige leveranciers die meer informatie geven (
Waterluxe), zie ik als 'conserveringsmiddel' alkyldimetylbenzylammoniumchloride (Benzalkonium chloride, BAC) staan. Dat BAC is een desinfectie/biocide/conserveringsmiddels dat blijkbaar in bv. in zwembaden (tegen algen) en als conserveermiddel in farmaceutische producten wordt gebruikt. Het heeft ook oppervlakte-actieve eigenschappen. Benzalkoniumchloride - Wikipedia Benzalkonium chloride - Wikipedia Samenvatting (op wikipedia pagina): “Benzalkonium chloride solutions are fast-acting biocidal agents with a moderately long duration of action. They are active against bacteria and some viruses, fungi, and protozoa.”
Dit product vormt in water kationen en kan daarom in beginsel een interactie met de hars aan kunnen gaan (geabsorbeerd en later afgegeven als het door calcium wordt verdrongen).
Kleurstof
Meestal blauw... Ik heb niet kunnen vinden welke dat is...
Conclusie
Waterluxe is een van de weinig wel z’n verantwoordelijkheid neemt en uitgebreidere maar nog steeds incomplete informatie geeft.
Voor wat betreft de veiligheid zijn ze wel weer het andere uiterste (en wel wat te veel van goede) want zij geven al deze veiligheidscodes & -zinnen op bij Waterluxe Harscleaner 100 ml :
- H290 - Kan bijtend zijn voor metalen.
- H302 - Schadelijk bij inslikken.
- H314 - Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsels.
- H315 - Veroorzaakt huidirritatie.
- H319 - Veroorzaakt ernstige oogirritatie.
- P301+P310 - NA INSLIKKEN: onmiddellijk een antigifcentrum of een arts raadplegen.
- P302+P352 - BIJ CONTACT MET DE HUID: met veel water en zeep wassen.
- P305+P351+P338 - BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen.
- P390 - Gelekte/gemorste stof opnemen om materiële schade te vermijden.
Zo erg is het ook weer niet
Bij de
Limso harsreiniger van Wildkamp wordt de meeste info gegeven (wat ik zo heb kunnen vinden), nl. tussen 0 en 0.5% biocide en tussen 3 en 10% fosforzuur.