Apparatuur en extreme kou

[hars73]

Ik heb net vorige week een wintervakantie naar Fins lapland geboekt voor begin februari. Daar zullen we gaan sneeuwscooteren, huskysafari en rendiersafari doen en vast ook nog wel wat skieen. Nu duurt dat nog eventjes, maar er spelen toch wel een aantal vragen in mijn hoofd waar ik tegenaan zou kunnen lopen bij gebruik van mijn camera's daar. Ik zal een Nikon D50 met 18-55mm, 50mm 1.8, Sigma 70-300 APO en de SB600 meenemen. Daarnaast zal ik videoopnames gaan maken met mijn Panasonic GS75 DV camera.

fotograferen van het noorderlicht 's nachts
Denk dat het hier een kwestie van uitproberen zal zijn. Lange sluitertijd en camera op statief.
Heb hier ook al een topic gevonden hierover trouwens.

extreme temperatuur
De gemiddelde temperaturen zijn overdag zo tussen -5 en -15 en 's nachts kunnen ze dalen tot een minimum van -35/-40. Dit zal zeker zo een aandachtspunt zijn voor verschillende gebieden voor het gebruik van een camera. Wat moet ik met mijn accu's bijvoorbeeld. Veel accu's meenemen? Accu's in een relatief warme broekzak bewaren? Hoe reageert de rest van een camera op deze temperaturen? Zijn er bijvoorbeeld onderdelen waar mogelijk wat vocht inzit die zouden kunnen bevriezen? Vallen LCD schermpjes uit of worden ze minder snel? Lopen DV bandjes gevaar met deze temperaturen? Lopen de bandjes misschien vast ivm evt. vocht? Ik weet wel dat Finland een droge lucht heeft tijdens de winter, dus vermoed dat vocht en condens niet echt een probleem zal gaan vormen (hoop ik )

sneeuw
Moet ik nog wat regelen in verband met de reflectie van de sneeuw en de zon? Ik heb nu een standaard UV-filter op mijn lenzen zitten (ook op de videocam). Misschien dan een polarisatiefilter gaan gebruiken, maar die kan ik 's nachts vast weer niet gebruiken en zal ik dan weer moeten wisselen?


Al met al heel wat vragen die zomaar in me opkomen. Misschien loopt het allemaal niet zo'n vaart hoor en valt het wel mee, maar wil toch een beetje voorbereid zijn.

[ Voor 6% gewijzigd door hars73 op 17-08-2008 14:05 ]

[sOid]

Denk er aan dat als je sneeuw fotografeert (of een oppervlak met veel wit erin for that matter), je de foto (volgens de ingebouwde meter) moet overbelichten. Ik doe meestal 1 stop, anders wordt je sneeuw grijs

[Orion84]

Accu's warmhouden is een bekende tip inderdaad. Verder erg goed opletten wanneer je vanuit de kou een warme (en vochtige) omgeving betreedt, zoals een huis of een verwarmde auto. Op dat moment slaat er condens neer op (en als je camera niet genoeg afgedicht is ook in) je koude camera. Op dat moment dus ook niet je lens gaan loshalen. Beste is volgens mij om je spullen buiten in de tas te doen en op die manier rustig te laten acclimatiseren, voordat je hem binnen weer te voorschijn haalt.

Sneeuw heb ik nooit echt problemen mee gehad, gaat prima zonder speciale filters. Al kan een polarisatiefilter wel mooiere foto's opleveren natuurlijk. En de hoeveelheid licht die je camera inkomt beperken met een polariser of ND filter zorgt er ook voor dat je wat meer vrijheid hebt in je keuze van sluitertijd en diafragma, zonder filter zit je al snel op korte sluitertijden en een diafragma wat een eindje dicht moet. Dat is voor veel foto's niet zo'n probleem, maar als je per se met een korte DOF of een lange sluitertijd wilt werken dan kan dat lastig worden.

Hoe de apparatuur zich bij die echt extreme temperaturen gaat houden zou ik niet weten. Er zijn hier op GoT wel eerder topics over geweest en je bent echt niet de eerste fotograaf die die kant uit gaat, dus daar zal wel het een en ander over te vinden zijn denk ik?
Maargoed, hoe vaak verwacht je echt in die minimum temperaturen aan het 'werk' te zijn? Noorderlicht kan waarschijnlijk ook al wel eerder in de avond, als het nog niet zo sterk is afgekoeld en als je er niet al te lang voor buiten hoeft te staan zal het wel meevallen denk ik?

[Verwijderd]

voor reflecties gebruik je best een pola filter inderdaad.
mocht de sneeuw nog te fel zijn, kan jer ook een ND filter voorzetten ( 2-4-6 of 8 ).

met die temperaturen.. sjah , ik meen hier eens gelezen te hebben van een expeditie naar noord/zuidpool.. waar uiteindelijk enkel de 1D (pro) serie vrolijk bleef doorschieten, en de andere (30-40-5D) het na enige tijd toch begaven. maar dat zijn wel wat extremere temperaturen + constant ! Ik vermoed dat jij er al bij al niet zoveel last mag van hebben

[Henk]

Gewoon een paar extra accu's meeslepen, al zul je die niet eens nodig hebben ik heb 1,5 jaar geleden met mijn D50 ook in valtho bij iets van -10 - -20 gewoon rondgeskiet, en foto's geschoten... geen centje pijn. Cam zat in een lowepro minitrekker classic, en de accu's heb ik écht niet apart bewaard In het ergste geval gaat je accu de helft van de clicks mee en reageert je LCD wat trager... maar daar heb je ook álles mee gezegd

Ik zou gewoon een paar accu's bijbestellen (imitatie bij aq4u uiteraard ) en verder onbezorgd je cam meenemen

[hars73]

Ja misschien valt het ook wel mee hoor met de extreme temperaturen. Vermoedelijk zijn de laagste temperaturen als het echt nacht is en dan zal ik toch lekker in een warm bed liggen. Camera's buiten in de tas doen en pas na een langere tijd binnen er weer uit halen en evt. lenzen verwisselen is inderdaad wel een goed idee. Denk dat ik mijn standaard UV filters er dan gewoon maar op laat zitten, want wil eigenlijk zo min mogelijk lenzen en filters verwisselen.

Ik zal nog eens wat informeren bij de accomodatie in Finland zelf.

[Henk]

hars73 schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 14:34:
Ja misschien valt het ook wel mee hoor met de extreme temperaturen. Vermoedelijk zijn de laagste temperaturen als het echt nacht is en dan zal ik toch lekker in een warm bed liggen.

Dat sowieso, hoewel ik ook s'nachts wel eens rondgewandeld heb met de cam etc, niets aan de hand

Camera's buiten in de tas doen en pas na een langere tijd binnen er weer uit halen

Dat vond ik veel te veel moeite... Zodra ik in het appartement was ging ik vaak even foto's op de laptop knallen, al had ik dan al wel ski's in de lockers gezet etc, dus was al een kwartiertje binnen.

en evt. lenzen verwisselen

Dat deed ik gewoon op de piste, waar ik het nodig vond

Denk dat ik mijn standaard UV filters er dan gewoon maar op laat zitten, want wil eigenlijk zo min mogelijk lenzen en filters verwisselen.

UV-filters is sowieso geen slecht plan in de bergen, juist daar begin je iets verschil van die dingen te merken

Ik zal nog eens wat informeren bij de accomodatie in Finland zelf.

das een handige idd

[Oxi]

Zelfs bij hitte (42-46ºC in de schaduw) hielden mijn 30D accu's het goed uit en haalde ik nog steeds ±500 foto's per accu.

[Orion84]

Henk schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 14:41:
[...]
Dat vond ik veel te veel moeite... Zodra ik in het appartement was ging ik vaak even foto's op de laptop knallen, al had ik dan al wel ski's in de lockers gezet etc, dus was al een kwartiertje binnen.
[...]

Ligt ook een beetje aan de omgeving waar je binnen gaat natuurlijk. Maar als je problemen krijgt met condens dan is het wanneer je met koude apparatuur een warme en vochtige ruimte binnengaat. In hoeverre het echt een probleem is zal vooral afhangen van hoe warm en vochtig het binnen dan is. En dat zal in je appartement nog wel meevallen, zeker als je je natte zooi (zoals ski's, maar ook schoenen en andere kleding die nat is geworden) in een aparte ruimte laat.

Maar als je met apparatuur die onder of rond nul graden is een dampende kroeg binnenstuitert en op dat moment bedenkt dat je 50mm 1.8 toch wel handiger is dan je 70-300 en dus gaat wisselen, dan is dat wel vragen om problemen denk ik zo

Oxi schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 14:47:
Zelfs bij hitte (42-46ºC in de schaduw) hielden mijn 30D accu's het goed uit en haalde ik nog steeds ±500 foto's per accu.

Het is voor zover ik weet dan ook vooral bij extreme kou dat Li-Ion slechter gaat presteren?

[ Voor 13% gewijzigd door Orion84 op 17-08-2008 14:52 ]

[Henk]

Orion84 schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 14:51:
[...]

Ligt ook een beetje aan de omgeving waar je binnen gaat natuurlijk. Maar als je problemen krijgt met condens dan is het wanneer je met koude apparatuur een warme en vochtige ruimte binnengaat. In hoeverre het echt een probleem is zal vooral afhangen van hoe warm en vochtig het binnen dan is. En dat zal in je appartement nog wel meevallen, zeker als je je natte zooi (zoals ski's, maar ook schoenen en andere kleding die nat is geworden) in een aparte ruimte laat.

De ski's gingen in een aparte ruimte, de schoenen en kleding gingen gewoon mee

Maar als je met apparatuur die onder of rond nul graden is een dampende kroeg binnenstuitert en op dat moment bedenkt dat je 50mm 1.8 toch wel handiger is dan je 70-300 en dus gaat wisselen, dan is dat wel vragen om problemen denk ik zo

Ja... dan condenseert het wat... tja, en dan moet je je spul even met rust laten tot dat weg is getrokken Wat ik bedoelde te zeggen is: Het valt allemaal wel mee met dat 'kou en slecht functioneren', ik heb er in ieder geval nooit bewust rekening mee gehouden, en nooit echt problemen mee ondervonden.

Ow, en nee, dat gaat/ging niet over mijn 1D, maar over de D50 en de 30D

Het is voor zover ik weet dan ook vooral bij extreme kou dat Li-Ion slechter gaat presteren?

Dunno, volgens mij worden ze ook niet echt vrolijk van hitte...

[Verwijderd]

Kan je je camera (al dan niet in plastic verpakt) niet een nachtje in de vriezer leggen? Als die het de volgende ochtend nog prima doet, zit het wel snor.

Ik heb nooit echt extreme kou meegemaakt met een van m'n camera's. Alleen bij sneeuwbuien is weather-sealing wel lekker natuurlijk.

[Verwijderd]

Heb in Finland rond gefietst met een 20d om mn nek, zonder tas. Bij -15, kurkdroge lucht, overdag.
Niks aan de hand.
Later ook nog geschoten op de piste, lenzen gewisseld, ook bij min 10. Niks aan de hand. Geen merkbaar verschil in accu levensduur (twee stuks in grip).

[hars73]

Verwijderd schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 15:50:
Kan je je camera (al dan niet in plastic verpakt) niet een nachtje in de vriezer leggen? Als die het de volgende ochtend nog prima doet, zit het wel snor.

Als je het zo zegt, klinkt het best eng om te doen , maar je hebt wel gelijk, zou ongeveer hetzelfde resultaat geven, behalve dat het in de vriezer misschien veel vochtiger is. Ik wacht wel tot februari als ik in Finland zelf ben, want als ik het zo hoor, valt het misschien allemaal wel mee en maak ik me misschien druk om niks. Haal wel 2 accuutjes extra, gewoon beetje voorzichtig met condens bij het wisselen en dan zou het allemaal wel goed moeten komen.
Ik ga in ieder geval nog even in Finland zelf informeren, daar zullen ze toch ook wel ervaringen moeten hebben.

[Orion84]

Henk schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 15:05:
[...]


De ski's gingen in een aparte ruimte, de schoenen en kleding gingen gewoon mee


[...]


Ja... dan condenseert het wat... tja, en dan moet je je spul even met rust laten tot dat weg is getrokken Wat ik bedoelde te zeggen is: Het valt allemaal wel mee met dat 'kou en slecht functioneren', ik heb er in ieder geval nooit bewust rekening mee gehouden, en nooit echt problemen mee ondervonden.

Ow, en nee, dat gaat/ging niet over mijn 1D, maar over de D50 en de 30D

Het is ook allemaal niet heel erg dramatisch, ik gaf alleen ff aan in welke situatie condensvorming op treedt en dat dat toch wel ff iets is waar je rekening mee wilt houden, imho. Heb er zelf ook nooit problemen mee gehad, maar wintersport in Oostenrijk is natuurlijk niet helemaal te vergelijken met de tientallen graden vorst waar TS het over heeft. Qua slecht functioneren bij kou heb ik ook nooit iets gemerkt met mijn D40, wat toch echt geen wonder van sealing etc. is. Ook niet op een bergpiek van 3000m vol in de snijdend koude wind. En ondanks dat ik regelmatig last van condens heb gehad heb ik ook nog nooit meegemaakt dat dat verder ging dan een beslagen frontelement.

[...]


Dunno, volgens mij worden ze ook niet echt vrolijk van hitte...

Ja, als Li-Ion serieus warm wordt dan slijten ze inderdaad sneller, dat is ook de reden dat laptop accu's steeds minder gaan presteren, laptop produceert nogal wat warmte. Maar tegen de tijd dat je camera temperaturen bereikt waar dat serieuze (korte termijn) gevolgen gaat hebben voor je accu's ben jij al lang gevlucht naar je hotelkamer met airco

Bij kou gaan ze gewoon instant minder presteren. Voor zover ik weet is dat niet schadelijk voor je accu's, maar de snelheid van de chemische reactie die in zo'n accu plaatsvindt is gewoon lager bij lagere temperatuur en dus levert je accu minder vermogen. In extreme gevallen kan dat vermogen zodanig inzakken dat er niet meer kan worden voldaan aan de energiebehoefte van de camera.

[hars73]

Nou ik heb mijn vakantie gehad en de koudste temperatuur is -24 graden geweest. Wel was het de laatste paar dagen -22 graden met wind en sneeuw. Wat heb ik gemerkt met de apparatuur?

- De LCD schermpjes reageren trager.
- Accu van videocamera (nu een jaar of 3 oud) was bij een kort gebruik (minuut of 5 opnemen) vaak al half-leeg.
- Ik mis zo'n 4 minuten film, waarbij het wel gewoon leek alsof er werd opgenomen. Ook was de tape gewoon netjes 4 minuten verder. Lijkt er dus op dat de opnamekop niet gefunctioneerd heeft ofzo. Het was wel nadat we met 90km per uur over een groot meer met de sneeuwscooter hadden gereden. Terwijl het -22 graden was met sneeuw en een ijzige wind. Gevoelstemperatuur lag rond de -30/-35, dus misschien even te koud voor de videocamera. Na de tijd gingen opnames wel weer gewoon goed.
- Verder de condens goed laten wegtrekken op de lenzen.

[bouwfraude]

Orion84 schreef op zondag 17 augustus 2008 @ 14:13:
Accu's warmhouden is een bekende tip inderdaad. Verder erg goed opletten wanneer je vanuit de kou een warme (en vochtige) omgeving betreedt, zoals een huis of een verwarmde auto.

Verwarmde huizen en auto's zijn in de winter niet vochtig, als het vriest is de verwarmde buitenlucht
in de auto gort droog. Gebouwen willen wel eens luchtbevochtiging hebben. Als je de vlindertuin in een dierentuin binnenstapt heb je meer last van condens op je lenzen.

[Zoefff]

Maar al met al valt het dus wel mee begrijp ik uit je verhaal? Leuk dat je nog ff een terugkoppeling geeft

[hars73]

Zoefff schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 12:03:
Maar al met al valt het dus wel mee begrijp ik uit je verhaal? Leuk dat je nog ff een terugkoppeling geeft

Ja viel best wel mee. Zorgde gewoon dat ik bij elk uitstapje alles opgeladen had en reserve accu's meehad. Enige echte probleem was dus die 4 minuten missende video. Maar goed, ik vergeef het mijn videocamera wel dat ie met een gevoelstemperatuur van -30/-35 eens even niet presteert. Mijn Nikon D50 deed het bij die temperaturen prima.

Noorderlicht was heel zwak in deze periode en ik had maar één avond dat het onbewolkt was. Uiteindelijk heb ik een foto waarop het een beetje te zien is, maar met het blote oog was het niet zichtbaar.

Mijn Slingshot 100 was ook een prima tas voor dit soort gevallen, lekker klein en alles kon erin mee voor een dagtrip. En tijdens de sneeuw gewoon de all-weather hoes eromheen.

[ Voor 13% gewijzigd door hars73 op 10-02-2009 14:06 ]

[Orion84]

bouwfraude schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 12:02:
[...]

Verwarmde huizen en auto's zijn in de winter niet vochtig, als het vriest is de verwarmde buitenlucht
in de auto gort droog. Gebouwen willen wel eens luchtbevochtiging hebben. Als je de vlindertuin in een dierentuin binnenstapt heb je meer last van condens op je lenzen.

Dat ligt er natuurlijk aan hoeveel vocht je zelf mee naar binnen neemt. Als je met sneeuw op je kleren in een verwarmde auto stapt, dan krijg je echt wel condens bijvoorbeeld.

[Deathchant]

ik denk wel dat je alles afgedekt hebt. Ik ben in het noorden van noorwegen geweest waar het ook behoorlijk koud is, maar Noord Finland en Noord Zweden is echt toendraklimaat, daar is het echt veel kouder dan aan de kust (warme golfstroom). Dus ik zou in februari nu zeker rekening houden met temperaturen van -24 inderdaad.
Ik denk dat auto's een groter probleem zullen hebben met starten dan je camera .

En trouwens, Aurora Borealis.....als je dat al kunt meemaken wil je natuurlijk niet alleen bij schemering schieten, maar ook bij volledig nacht. Volgens mij kun je toch een behoorlijke tijd zoet zijn lijkt me . Je bent denk ik al zeker 1 uur kwijt met alleen maar experimenteren

[RBH]

Mijn 350D hield het bij 55 graden Celcius in Death Valley ook gewoon príma uit hoor. Geen eens vertraging in het LCD scherm o.i.d. wat ik hierboven las en m'n accu ging ook gewoon prima mee.

[hars73]

Deathchant schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 13:52:
ik denk wel dat je alles afgedekt hebt. Ik ben in het noorden van noorwegen geweest waar het ook behoorlijk koud is, maar Noord Finland en Noord Zweden is echt toendraklimaat, daar is het echt veel kouder dan aan de kust (warme golfstroom). Dus ik zou in februari nu zeker rekening houden met temperaturen van -24 inderdaad.
Ik denk dat auto's een groter probleem zullen hebben met starten dan je camera .

En trouwens, Aurora Borealis.....als je dat al kunt meemaken wil je natuurlijk niet alleen bij schemering schieten, maar ook bij volledig nacht. Volgens mij kun je toch een behoorlijke tijd zoet zijn lijkt me . Je bent denk ik al zeker 1 uur kwijt met alleen maar experimenteren

Ja ik stond naast iemand die al zo'n 10 jaar noorderlicht fotografeert, dus hij keek met enige regelmaat op 10.000 ISO of er activiteit was in de lucht en zag dus ook ineens op deze testfoto's dat er een kleine groene baan verscheen. Dus ik snel mijn D50 de sluitertijd nog wat omhoog (van 20 naar 25 seconden) en uiteindelijk dus één foto waar het te zien is. Maar inderdaad tis wel een boel ge-experimenteer, zeker als er weinig tot geen activiteit is.

[Fire69]

RBH schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 14:09:
Mijn 350D hield het bij 55 graden Celcius in Death Valley ook gewoon príma uit hoor. Geen eens vertraging in het LCD scherm o.i.d. wat ik hierboven las en m'n accu ging ook gewoon prima mee.

Extreme kou is volgens mij wel veel slechter dan extreme warmte (en dat geldt niet alleen voor electronica )

[ Voor 58% gewijzigd door Fire69 op 10-02-2009 14:11 ]

[sapphire]

RBH schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 14:09:
Mijn 350D hield het bij 55 graden Celcius in Death Valley ook gewoon príma uit hoor. Geen eens vertraging in het LCD scherm o.i.d. wat ik hierboven las en m'n accu ging ook gewoon prima mee.

Waarom zou je lcd schermpje traag reageren bij 55 graden Het gaat er bij de kou juist om dat de vloeistof in het scherm ( Liquid Crystal Display) zo koud word dat het scherm in zijn geheel daardoor traag word, bij 55 graden is er niks aan de hand.

[Radiant]

Grappig, ik heb vorig weekend precies dezelfde safari gedaan
Ik had een EOS 450d bij me met 18-55mm kitlensje en die heeft het perfect uitgehouden, ook in de koude wind op de hondenslee ging alles perfect.. Af en toe wat condens op de buitenste lens maar dat veeg je er zo af.

Anderen in de groep met compacts hadden last van bruine vlekken in de foto's, trage lcd's en luie accu's. Een ander uit de groep had een 350d bij zich met wat leuke lenzen, die heeft ook nergens last van gehad.

[RBH]

sapphire schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 17:43:
[...]

Waarom zou je lcd schermpje traag reageren bij 55 graden Het gaat er bij de kou juist om dat de vloeistof in het scherm ( Liquid Crystal Display) zo koud word dat het scherm in zijn geheel daardoor traag word, bij 55 graden is er niks aan de hand.

Klopt! Dumb thinking of me. Thanx voor de reminder.

[djkooij]

Fire69 schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 14:11:

Extreme kou is volgens mij wel veel slechter dan extreme warmte (en dat geldt niet alleen voor electronica )

Elektronica kan wel wat hebben hoor. Zolang het maar droog blijft. Theoretisch betekend een halvering van temperatuur een verdubbeling in levensduur. Alleen accu's kunnen er slecht tegen, maar dat heeft niets met elektronica te maken (chemisch proces).

[Orion84]

djkooij schreef op dinsdag 10 februari 2009 @ 19:44:
[...]


Elektronica kan wel wat hebben hoor. Zolang het maar droog blijft. Theoretisch betekend een halvering van temperatuur een verdubbeling in levensduur. Alleen accu's kunnen er slecht tegen, maar dat heeft niets met elektronica te maken (chemisch proces).

En het is voor accu's voor zover ik weet ook niet schadelijk. Ze presteren op dat moment gewoon minder goed (chemische reactie verloopt trager, of op een gegeven moment niet meer), waardoor het lijkt alsof ze heel snel leeg lopen. Even opwarmen en ze doen het weer prima. In feite is een lage temperatuur juist bevorderlijk voor de levensduur van Li-Ion accu's aangezien het verouderingsproces van dat type accu sneller verloopt naarmate de temperatuur hoger is.

[Zoefff]

Uit een recent topic in LA en algemene activiteit in ons subforum Fotoworkflow (FGW) blijkt dat dit nog steeds relatief onbekend is en soms niet geheel duidelijk wat er nu precies onder de workflow valt, en wat er dus allemaal thuis hoort in FGW. We zullen de komende tijd wat actiever 'reclame' maken voor FGW zodat dit subforum net zo mooi kan bloeien als de rest van de fotografie fora. Onderdeel van deze 'campagne' is het verplaatsen van topics die momenteel ergens anders staan, maar eigenlijk beter in FGW passen. Dit topic valt daar ook onder. Bij deze dus een move naar FGW!

Mocht je hier nog vragen of opmerkingen over hebben, stel die dan graag in een van de feedback topics of per DM. Niet in dit topic, om onnodige vervuiling te voorkomen