Uit je verhaal wordt niet duidelijk of je de speakers aansluit op een aparte versterker of op de autoradio. Op zich maakt dat niet zo heel veel uit, wattages moet je echt niet naar kijken bij speakers.
Het enige wat interessant is, is het vermogen wat uit je autoradio of versterker komt. Piekwaarden, zoals PMPO, doen vermoeden dat de fabrikant wil ‘scoren’ met hoge waarden op de verpakking zonder van oplichting te worden beschuldigd. Beter kan je naar RMS vermogenswaarden kijken (het continu vermogen). Met een standaard high-power autoradio zit je rond de 4x11 watt RMS. Een aparte versterker heeft meestal wel wat meer, de meeste MOSFET versterkers beginnen bij 25 watt RMS per kanaal.
Dat vermogen geeft een indicatie hoeveel een versterker uit kan sturen zonder zich lens te werken. Zodra de versterker meer moet leveren, dan ie kan, krijg je echt harde vervorming. Het geluid wordt bagger en je speakers worden gesloopt. De versterker gaat dan namelijk ‘clippen’. Deze term wordt gebruikt als een versterker de uitgaande sinusgolven (het signaal, wisselspanning) gaat aftoppen op de uiterste punten, omdat ie niet meer kan leveren aan vermogen. Dit aftoppen veroorzaakt een kortstondige gelijkstroom ipv wisselspanning richting je speakers. De spoelen van je speakers worden loeiwarm van gelijkstroom en gaan daaraan op een gegeven moment kapot. Vervelend is dat je dit ‘clippen’ niet direct hoort. Pas bij ernstig clippen ga je het horen, maar ondertussen staan je speakerspoelen al te koken. Stelregel voor in het koppie is: hoe meer vermogen je versterker heeft, hoe langer deze dus een zuiver signaal kan geven aan de speakers.
De hoeveelheid watts die speakers kunnen trekken is veel minder interessant. Deze waarden zijn in de praktijk veel hoger dan wat er aan versterkervermogen gebruikt wordt. Bovendien is het mij nooit gelukt een speaker op te blazen met puur en zuiver vermogen uit een versterker boven de door de speakerfabrikant aangegeven wattagegrens van de speaker. Als je het geluid te hard zet, hoor je je speaker meteen rammelen (mechanische overbelasting). Veel fijner is de constatering dat je speaker altijd met zuiver signaal bediend wordt.
Moraal van het verhaal: versterkerwattage is interessant, mits in de RMS variant. Speakerwattage is niet zo interessant. Liever een te sterke versterker dan een te ‘sterke’ speaker. De een sloopt de ander wel, de ander de ene niet
Je zit blijbaar naar coaxialen te kijken. Daarbij verdient de echte coaxiaal de voorkeur boven de dual cone. Een coaxiaal heeft een woofer voor het laag en mid en een aparte tweeter voor het hoog. De gewenste bouwwijze van een speaker voor hoogweergave is anders dan voor een speaker voor laagweergave. Daarom is een aparte toebedeling van het geluidsspectrum aan verschillende speakers beter. Een dual cone is een soort compromis tussen een en dezelfde spoel die de conus aanvuurt (een speaker = goedkoper), maar wel iets van optimalisatie voor hoog geluid (de kleine, tweede conus in het midden). Deze dual cones komen zelden hoger dan 15.000 Hz, de coaxialen komen meestal wel tot 20.000 Hz.
Voordeel van coaxialen zijn de eenvoudige inbouw (1 speaker en klaar) en het feit dat de tweeter nagenoeg in hetzelfde brandpunt zit als de laagweergave (ze komen van hetzelfde punt vandaan). Nadeel is dat je het hoog gedeelte niet kan richten naar eigen smaak. Laagweergave is richtingloos, maar hoogweergave is heel richtingsgevoelig. De hoek waaronder het geluid direct afgestraald word van de speaker af, wordt steeds kleiner naarmate het geluid hoger wordt. Een coaxiaal zal dus in de meeste omstandigheden zijn hoog keurig richting je enkels afvuren vanuit de deur, maar niet naar de plek waar het eigenlijk heen moet, je oren. Via via komt dit hoog nog bij je oren terecht, maar via een omweg (weerkaatsingen), als het al aankomt. Om dit nadeel op te heffen, zal je een componentenset moeten gebruiken ipv een coaxiaal.
Een componentenset hoeft helemaal niet duur te zijn. Een 2 weg componentenset is eigenlijk een coaxiaal maar dan met de tweeter los. Je kan de woofer in de deur knallen en de tweeter ergens los plaatsen. Je kan dan de tweeter zo plaatsen, dat ie naar je oor gericht is. Het resultaat is een veel beter hoog. Plek kan je vinden op de deur of de A-stijl. Nadeel van een componentenset is het lastige finetunen van de verhouding tussen woofer/tweeter en links/rechts. Dat vereist wat uitproberen voor de echte freak, maar voor huis tuin keukengebruik hoef je je daar niet druk over te maken. Plaatsen, aansluiten en meteen luisteren
Voor alle speakers geldt, even monteren op een MDF ring (indien mogelijk). Dat geeft de speaker een betere, solide basis dan het vaak aanwezige plastic. De deur aan de binnenkant bewerken met dempingmateriaal raad ik zeer aan, maar goed materiaal hiervoor is duur. Plak er niet zomaar wat achter, je wil geen spons met water in je deur (roest !!). Gebruik ook aansluitdraad van een redelijke dikte. Een stoere autoradio of versterker die zijn vermogen door een ielig draadje moet pompen is besparen op de verkeerde zaken.