Koop ik een pendelpomp?

[mar-10]

Ik ben bezig met het verzamelen van offertes voor warmtepompen. Ik heb advies nodig voor de juiste maatvoering van de warmtepomp.

Situatie

Historisch gasverbruik bekend, maar niet representatief vanwege renovatie en extra isolatie.

Woning en isolatie

• Bungalow van 153m2, bouwjaar 1965
• HR+++-glas
• spouwmuur nageïsoleerd, R=2,3
• dak was al nageïsoleerd, grotendeels R=6,5, klein deel R=3,4
• vloeren nageïsoleerd, variëerd van R=3,3 tot R=4
• mechanische ventilatie type C

Afgiftesysteem:

- 22 m² vloerverwarming in gang, WC en badkamer, slangen 10 cm HoH, 3 groepen, alles open
- 10 LT-radiatoren (Jaga's), totale afgifte bij 40/35 graden zonder boosters ca. 8 kW. 19 liter inhoud
- vanuit de CV-ruimte zijn er 2 strengen van elk 5 radiatoren. Uitgevoerd met uponor uni pipe van 25 mm. Leiding is enigzins geïsoleerd, maar hangt onder de isolatie in de kruipruimte.

SWW:

- plek voor boiler lastig. CV-ruimte meet maar 70 x 100 cm. Uitwijk kan eventueel naar schuur, maar betekent wel ca. 7m extra leiding door de grond of over het dak.
- 200 liter nodig
- DWTW aanwezig? nee

Warmtepompvoorkeur:

L/W: kwaliteit, goed moduleren, stil, zuinig, domotica-integratie, milieuvriendelijk, design, goedkoop

Wie gaat het installeren?

Uitbesteden

Warmteverliesberekening

Op aanraden van een installateur een warmteverliesberekening laten uitvoeren. Deze kwam op een vrij stevige 11,4 kW bij -10 graden uit. (Vabi):

code:

Warmteverlies door transmissie naar buiten, ΦT,ie [W] 5070
Warmteverlies door transmissie naar aangrenzende onverwarmde ruimten,
ΦT,iae [W] 128
Warmteverlies door transmissie naar de bodem, ΦT,ig [W] 405
Warmteverlies door infiltratie, Φi [W] 2507
Basiswarmteverlies, Φbasis [W] 8110

Warmteverlies door ventilatie, Φvent [W] 2239
Toeslag voor bedrijfsbeperking, Φhu [W] 2028
Warmteverliezen die niet altijd (gelijktijdig) optreden, Φextra [W] 3021

Niet vertrekzijdig afgegeven vermogen vloerverwarming, Φverlies1 [W] 302
Vermogen opwekker/flow door verdeler, ΦHL,verdeler [W] 11433

Persoonlijk vind ik de 11,4 kW fors, maar helaas woon ik pas sinds eind februari in de woning en heb ik nog geen koudeperiode gehad.

Op moment ben ik met twee installateurs serieus in gesprek. Beide adviseren een Vaillant Arotherm 105/6.

Ik begrijp enerzijds dat het bivalentiepunt van dit toestel bij -8 ligt en ik daarmee bij een koudegolf goed zit. Maar ik lees ook dat de warmtepomp bij A7/W35 een minimumvermogen van ca. 5,5 kW heeft. Op een dag als vandaag verbruik ik inclusief SWW ca. 3m3. Raakt de Vaillant 105/6 zijn warmte dan wel kwijt?

edit: ik heb met vrouwlief het trouwens thema koudegolf al besproken. Zij kan er mee leven dat de temperatuur bij strenge vorst in huis van 20 naar 18 zakt.

[ Voor 6% gewijzigd door mar-10 op 11-10-2025 21:33 ]

[AUijtdehaag]

Met 60 x 60 cm past deze wel. aansluitingingen aan de bovenkant
https://www.climamarket.nl/nl/panasonic-kit-adc07k3
https://www.climamarket.nl/nl/panasonic-kit-adc07l3

Heishamon bordje erin

11,4 kW heb je alleen nodig als je relatief veel warm water nodig hebt om te douchen
Voor de rest draait het gewoon op een laag pitje.

[ Voor 8% gewijzigd door AUijtdehaag op 11-10-2025 21:55 ]

[Seafarer]

mar-10 schreef op zaterdag 11 oktober 2025 @ 21:09:
Ik ben bezig met het verzamelen van offertes voor warmtepompen. Ik heb advies nodig voor de juiste maatvoering van de warmtepomp.

Situatie

Historisch gasverbruik bekend, maar niet representatief vanwege renovatie en extra isolatie.

Woning en isolatie

• Bungalow van 153m2, bouwjaar 1965
• HR+++-glas
• spouwmuur nageïsoleerd, R=2,3
• dak was al nageïsoleerd, grotendeels R=6,5, klein deel R=3,4
• vloeren nageïsoleerd, variëerd van R=3,3 tot R=4
• mechanische ventilatie type C

Afgiftesysteem:

- 22 m² vloerverwarming in gang, WC en badkamer, slangen 10 cm HoH, 3 groepen, alles open
- 10 LT-radiatoren (Jaga's), totale afgifte bij 40/35 graden zonder boosters ca. 8 kW. 19 liter inhoud
- vanuit de CV-ruimte zijn er 2 strengen van elk 5 radiatoren. Uitgevoerd met uponor uni pipe van 25 mm. Leiding is enigzins geïsoleerd, maar hangt onder de isolatie in de kruipruimte.

SWW:

- plek voor boiler lastig. CV-ruimte meet maar 70 x 100 cm. Uitwijk kan eventueel naar schuur, maar betekent wel ca. 7m extra leiding door de grond of over het dak.
- 200 liter nodig
- DWTW aanwezig? nee

Warmtepompvoorkeur:

L/W: kwaliteit, goed moduleren, stil, zuinig, domotica-integratie, milieuvriendelijk, design, goedkoop

Wie gaat het installeren?

Uitbesteden

Warmteverliesberekening

Op aanraden van een installateur een warmteverliesberekening laten uitvoeren. Deze kwam op een vrij stevige 11,4 kW bij -10 graden uit. (Vabi):

code:

Warmteverlies door transmissie naar buiten, ΦT,ie [W] 5070
Warmteverlies door transmissie naar aangrenzende onverwarmde ruimten,
ΦT,iae [W] 128
Warmteverlies door transmissie naar de bodem, ΦT,ig [W] 405
Warmteverlies door infiltratie, Φi [W] 2507
Basiswarmteverlies, Φbasis [W] 8110

Warmteverlies door ventilatie, Φvent [W] 2239
Toeslag voor bedrijfsbeperking, Φhu [W] 2028
Warmteverliezen die niet altijd (gelijktijdig) optreden, Φextra [W] 3021

Niet vertrekzijdig afgegeven vermogen vloerverwarming, Φverlies1 [W] 302
Vermogen opwekker/flow door verdeler, ΦHL,verdeler [W] 11433

Persoonlijk vind ik de 11,4 kW fors, maar helaas woon ik pas sinds eind februari in de woning en heb ik nog geen koudeperiode gehad.

Op moment ben ik met twee installateurs serieus in gesprek. Beide adviseren een Vaillant Arotherm 105/6.

Ik begrijp enerzijds dat het bivalentiepunt van dit toestel bij -8 ligt en ik daarmee bij een koudegolf goed zit. Maar ik lees ook dat de warmtepomp bij A7/W35 een minimumvermogen van ca. 5,5 kW heeft. Op een dag als vandaag verbruik ik inclusief SWW ca. 3m3. Raakt de Vaillant 105/6 zijn warmte dan wel kwijt?

edit: ik heb met vrouwlief het trouwens thema koudegolf al besproken. Zij kan er mee leven dat de temperatuur bij strenge vorst in huis van 20 naar 18 zakt.

De gasmeter stand delen door het aantal jaren dat de meter er hangt? Als basis voor het jaarlijks verbruik.

[SebastiaanPs]

Dat warmteverlies van 11,4 kW bij Tbuiten -10 gr lijkt me sterk voor een huis van 153 m2 dat heel aardig is nageïsoleerd en HR+++ glas heeft. Dat zijn niet de getallen die we normaal gesproken op Tweakers tegenkomen voor een dergelijk huis.

Opties:
1. De WVB naast je neerleggen en een warmtepomp met een max vermogen van bijv 8 kW bij Tbuiten -10 gr kiezen (de natte vinger).
2. Deze winter met de gasketel verwarmen, daarna een verbruikslijn bepalen (x-as daggemiddelde Tbuiten, y-as gasverbruik in m3). Dan kun je heel accuraat inschatten wat je nodig hebt.
3. Vermogen baseren op gasverbruik van straatgenoten met een vergelijkbaar huis dat ook is nageisoleerd, zijn die er?
4. Zelf een warmteverliesberekening maken?

Of een combinatie hiervan. Ik vind optie 2 de beste persoonlijk, dan weet je het zeker en precies.
Wat ik in ieder geval NIET zou doen is een warmtepomp met een minimumvermogen van 5 kW kiezen, maar je had zelf ook al aangevoeld dat dat een slecht idee was

[Proton_]

Een WVB is qua transmissie doorgaans wel vrij accuraat.
Ik kan het warmteverlies door infiltratie, wat ca 1/4 van het geheel is, niet helemaal op waarde schatten. Grote kans dat dat uit een tabellenboek komt bij '1965' en vrij conservatief / worst case geschat is.
Je kan de gok nemen en voor de ~8 kW VWL75/6 gaan met wat hulpverwarming en dan bij vorst een thermocamera huren/kopen om te helpen bij de kierenjacht.
Of een blowerdoortest doen om een nauwkeuriger getal op infiltratie te plakken. Dan kunnen ze ook met een rookmachine laten zien waar de kieren zitten.

Ook kun je er voor kiezen de toeslag bedrijfsbeperking weg te laten of uit de hulpverwarming te laten komen:

Bedrijfswijze
[keuze] WV
Deze keuze geeft aan of er een specifieke toeslag voor bedrijfsbeperking van toepassing is:

§ Continu; er vindt een continu bedrijf plaats, zodat er geen opwarmtoeslag in rekening wordt gebracht. Om deze reden vindt er geen bedrijfsbeperking, zodoende geen specifieke toeslag op het warmteverlies plaats;

§ Nachtverlaging; Wanneer de installatie periodiek op nachtverlaging gezet wordt, moet er een specifieke toeslag op het warmteverlies berekend worden, zodat het gebouw binnen een bepaalde tijd kan worden opgewarmd. Deze nachtverlaging kan via een wizard utiliteitsbouw, woningbouw of via een eigen waarde ingevoerd worden.

Bij vorst 24/7 constante temperatuur vragen is fijn voor de warmtepomp en levert volgens praktijkmetingen niet echt hoger verbruik op.

Ook het 2 kW ventilatieverlies is met wat (decentrale) wtw flink te verminderen, mocht een kleinere warmtepomp toch te krap blijken.

[ Voor 40% gewijzigd door Proton_ op 12-10-2025 08:57 ]

[Ronald]

Met name Warmteverliezen die niet altijd (gelijktijdig) optreden, Φextra [W] 3021 vind ik lastig te interpreteren. Het is de grootste post!

Kan dat duidelijk gemaakt worden?

[Proton_]

@Ronald dat is een gewogen getal wat de toeslag voor ventilatie en opwarming middelt: de verwarming hoeft niet gelijktijdig zowel snel op te kunnen warmen als maximale ventilatie te kunnen compenseren.
De aanname is dat de ventilatie niet de hele dag op max staat en het huis op zeker moment wel op temperatuur is, dus dat het extra vermogen niet altijd tegelijk nodig is.

[Andrehj]

SebastiaanPs schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 05:27:
Opties:
1. De WVB naast je neerleggen en een warmtepomp met een max vermogen van bijv 8 kW bij Tbuiten -10 gr kiezen (de natte vinger).
2. Deze winter met de gasketel verwarmen, daarna een verbruikslijn bepalen (x-as daggemiddelde Tbuiten, y-as gasverbruik in m3). Dan kun je heel accuraat inschatten wat je nodig hebt.
3. Vermogen baseren op gasverbruik van straatgenoten met een vergelijkbaar huis dat ook is nageisoleerd, zijn die er?
4. Zelf een warmteverliesberekening maken?

Of een combinatie hiervan. Ik vind optie 2 de beste persoonlijk, dan weet je het zeker en precies.
Wat ik in ieder geval NIET zou doen is een warmtepomp met een minimumvermogen van 5 kW kiezen, maar je zelf ook al aangevoeld dat dat een slecht idee was

Mee eens, maar als je niet eerst een jaar wilt meten is er ook nog optie
5. Koop een WP met een laag minimum vermogen. Mitsubishi verkoopt bijvoorbeeld de PUZ-SHWM100YAA, die een maximum vermogen van 12 kW (bij A-10W35) combineert met een minimum vermogen van 3.3 kW (bij A+12W25). Voor meer info en andere types, zie Mitsubishi Electric Ecodan Lucht/Water Warmtepompen

[BobS]

Ik ben geen expert, maar kan wel wat vertellen over hoe ik mijn warmtepomp ervaar. Ik heb een Nefit Enviline 13 E-T monoblock die moduleert en 13kW max levert. De warmteverliesberekening gaf 12.65 kW in totaal aan. Mijn woning is 350 m2 gebruiksruimte waarvan de bgg vloerverwarming heeft (10cm HoH). De rest van het huis heeft Jaga Strada convectoren. CV leidingen zijn nog ouderwets: dikste zijn 22mm. Boiler is 300L.

De Nefit kan dit echt met gemak aan. Hij pendelt niet, maar vrijwel altijd schakelt ie eerst naar 50% en na een paar minuten terug naar 33% (het minimum). Alleen bij de wekelijkse legionella run moet ie even 15 min zijn best doen. We hebben wel een extra 'afknijp klep' moeten installeren tussen binnen unit en vloerverwarming omdat anders de vv alle warme water afpakt van de convectoren.

De boiler staat in de kelder, en dan zou het wel lang duren voor je warm water hebt op de eerste verdieping. Dus we hebben een elektrische boiler van 15L op zolder boven de badkamers zodat we de tijd dat het duurt om het warme water uit de kelder te krijgen kunnen overbruggen. Werkt prima.

[SalexSun]

Kan iemand het verschil tussen deze posten uitleggen? Bvd

code:

Warmteverlies door infiltratie, Φi [W] 2507

Warmteverlies door ventilatie, Φvent [W] 2239

[Nilvo]

Wij hebben ervaring met vwl 105/6 op 28mm stalen leidingen. Geïnstalleerd in november 2022, net voor de hoge gasprijzen. Als er 2000 l/uur rondgepompt wordt dan hoor je dat. Bij 1100 l/uur horen wij niets, ook snachts niet. Onze warmtepomp zit nu op 6000 bedrijfsuren cv en 1500 uur warmwater. Opbrengst 11000 kwh ww en 22000 kwh cv. In totaal 9500 compressor starts. Compressor 5000 draaiuren. Gemiddeld zijn het dus relatief korte stints. Onze warmtepomp zit op ongeveer 12% van zijn levensduur (uren compressor + compressor starts < 120.000). Op het huidige regime zou hij ongeveer 20 jaar meegaan. Ik maak me daarom weinig zorgen over de levensduur.
De waardes van opbrengst komen uit de warmtepomp zelf en kunnen 20% afwijken.

Onze hoekwoning is 140 m2 en ongeveer half zo goed geïsoleerd als jouw woning. Vloer rd 3. Muur rd 2.5. Dak rd 4.5. Glas is dubbel, geen hr++. Natuurlijke ventilatie en niet luchtdicht.
Als ik nu nog een keer zou moeten kiezen zou ik de 75/6 neerzetten. Destijds was die echter niet beschikbaar door de grote marktvraag.

De 105/6 is te groot voor onze woning. Qua comfort merken wij er niets van. De thermische massa van de vloer is groot genoeg om grote fluctuaties te voorkomen. En ja onze warmtepomp pendelt meer dan strikt noodzakelijk. Anderzijds pendelt elke warmtepomp in voor en najaar omdat er altijd een grensgebied is waar minimale afgifte niet matched met de warmtevraag. De vraag is hoe lang die periode is. Voor een 105/6 zal die periode langer zijn dan 75/6 als gevolg van hogere minimum vermogen.

Ps. de 105/6 is iets efficiënter en stiller bij gelijk vermogen door het type compressor. En nog een ander voordeel, de 200 liter boiler is in 45 minuten weer op temperatuur. Je hoeft praktisch nooit na te denken of er wel warm water is.
Pps. Nog een voordeel, als je naast de 105/6 staat op halfbedrijf dan hoor je hem nauwelijks. Zelfs buren geven aan dat hij uitzonderlijk stil is.

[ Voor 3% gewijzigd door Nilvo op 12-10-2025 16:38 ]

[Nilvo]

SalexSun schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 12:00:
Kan iemand het verschil tussen deze posten uitleggen? Bvd

code:

Warmteverlies door infiltratie, Φi [W] 2507

Warmteverlies door ventilatie, Φvent [W] 2239

Hoe ik het zou bekijken:
Infiltratie is ongewenste ventilatie. Koude lucht op plekken waar je het niet wilt hebben.
Ventilatie is bewuste ventilatie om een gezond klimaat te krijgen.

[Andrehj]

SalexSun schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 12:00:
Kan iemand het verschil tussen deze posten uitleggen? Bvd

code:

Warmteverlies door infiltratie, Φi [W] 2507
Warmteverlies door ventilatie, Φvent [W] 2239

Infiltratie is leklucht, door de wind die door je huis heen waait. Vooral van toepassing bij oude huizen die niet luchtdicht gebouwd zijn.
Ventilatie komt door je ventilatiesysteem, en is daardoor dus veel beter te controleren.

[dunklefaser]

@Proton_ @SebastiaanPs Waarbij minder infiltratieverlies merkbaar en meetbaar is via de (snelle) toename van CO2 in een ruimte met meerdere personen (en onvoldoende ventilatie )
De vaak lekkende aansluitingen tussen bouwdelen (dak-(spouw)muur, kozijnen, etc.) zijn eigenlijk alleen via een blowerdoortest goed in kaart te brengen. Maar ze blijven soms lastig af te dichten.

@Nilvo 2000 l/h aan water lijkt me eerder te kloppen
- 2000 m³/h aan lucht is zelf voor ventilatiekanalen lastig.

[ Voor 22% gewijzigd door dunklefaser op 12-10-2025 13:45 ]

[SebastiaanPs]

Een warmteverlies van 4.7 kW door ventilatie + infiltratie bij Tbuiten -10 gr is wel heel veel voor dit woonoppervlak.

Als je CO2 gestuurde ventilatie type C hebt dan zal de ventilatie verminderen bij zoveel infiltratie, dus dan lijkt het me niet terecht dat dit bij elkaar opgeteld wordt. Maar weet niet of de TS CO2 gestuurde ventilatie heeft.

Is dit dan misschien de oorzaak voor de opvallend hoge uitkomst van de warmteverliesberekening?

[Proton_]

@SebastiaanPs het zou zomaar kunnen kloppen; een gelijkvloerse woning heeft heel wat strekkende meter aansluiting met het dak, een beruchte lekplek. Windstil merk je er weinig van, maar bij windkracht 4 worden de folders door de brievenbus gezogen.
@mar-10
Het is wel goed om te beseffen dat van de WVB de helft geschat is en niet gemeten en dat hij zeker niet zegt dat een 11 kW warmtepomp noodzakelijk is, zie mijn eerdere opmerkingen over de opwarmtoeslag.
Het geeft wel aanknopingspunten

[barbarbar]

Als je specifiek bang bent voor pendelen hang je er een 100l buffervat parellel bij. Ik denk dat 11kw voor jouw situatie wel redelijk is. Tijdje geleden eens doorgerekend voor vergelijkbaar huis en isolatie, kwam daar ook zo ongeveer op uit.

[Beer070]

Proton_ schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 13:38:
@SebastiaanPs het zou zomaar kunnen kloppen; een gelijkvloerse woning heeft heel wat strekkende meter aansluiting met het dak, een beruchte lekplek. Windstil merk je er weinig van, maar bij windkracht 4 worden de folders door de brievenbus gezogen.
@mar-10
Het is wel goed om te beseffen dat van de WVB de helft geschat is en niet gemeten en dat hij zeker niet zegt dat een 11 kW warmtepomp noodzakelijk is, zie mijn eerdere opmerkingen over de opwarmtoeslag.
Het geeft wel aanknopingspunten

Leuk dat je dat zegt, ik heb afgelopen zomer 3 daklichten uit 1913 vervangen door Velux, en ik merk dat het veel minder tocht vergeleken met vorig jaar september/oktober. Het was inderdaad zo dat het deurtje van de brievenbus letterlijk openwaaide als er buiten windkracht 5+ was en nu dus helemaal niet meer.

[Fr33z]

barbarbar schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 19:48:
Als je specifiek bang bent voor pendelen hang je er een 100l buffervat parellel bij. Ik denk dat 11kw voor jouw situatie wel redelijk is. Tijdje geleden eens doorgerekend voor vergelijkbaar huis en isolatie, kwam daar ook zo ongeveer op uit.

Gaan we weer. Pendelen = wp gaat veel aan/uit. Variabelen hierbij zijn het minimale vermogen van je wp en het afgiftesysteem/warmtevraag van je huis. Een 100L vat erbij helpt aan beide niks en doet dus niet significant iets tegen pendelen.

Also: een beetje 10kW wp pompt minimaal 20L/min rond. Die 100L van je is dus in 5min gevuld. Hoeveel zou dat helpen tegen pendelen denk je dan? (Ik zal het voorzeggen: niks)

[barbarbar]

Fr33z schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 20:09:
[...]


Gaan we weer. Pendelen = wp gaat veel aan/uit. Variabelen hierbij zijn het minimale vermogen van je wp en het afgiftesysteem/warmtevraag van je huis. Een 100L vat erbij helpt aan beide niks en doet dus niet significant iets tegen pendelen.

Also: een beetje 10kW wp pompt minimaal 20L/min rond. Die 100L van je is dus in 5min gevuld. Hoeveel zou dat helpen tegen pendelen denk je dan? (Ik zal het voorzeggen: niks)

Het gaat erom dat dat vat zorgt dat je langere runs kunt maken op je minimale vermogen. Stel je minimale vermogen is 3kw. Dan ben 27 minuten bezig om alleen die 100l 5 graden te verwarmen. Dus dat helpt wel degelijk tegen pendelen. Dan draait je waterpomp door totdat er genoeg afgifte/afkoeling is geweest, en gaat je warmtepomp weer een half uurtje draaien.

Het water debiet staat daar los van. Het is niet zo dat het debiet van 20l per minuut zorgt dat je in 5 minuten opeens 100l water hebt verwarmd. Het debiet juist instellen zorgt voor een goede afgifte, afhankelijk van je type radiatoren en vvw.

[ Voor 12% gewijzigd door barbarbar op 12-10-2025 20:22 ]

[DutchWing]

Ik durf er zonder nadenken er makkelijk een 6-7 kW warmtepomp erin te douwen…

Pas bij vrijstaande woningen ga ik richting de 10-12 kW, vooral als onduidelijk is wat verbruik is en/of gasmeter makkelijk de 2000 m3/jaar aangeeft.

Ik zou lekker voor de aroTHERM split plus, Panasonic K serie gaan of voor de Mitsubishi Ecodan. Prijs technisch ook voordeliger als monoblock.

Bij een klant wel een 10kW aangeboden, maar deze heeft zelfde minimale vermogen als bijvoorbeeld een 8kW en kan begrensd worden via software…

[Beer070]

barbarbar schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 20:19:
[...]


Het gaat erom dat dat vat zorgt dat je langere runs kunt maken op je minimale vermogen. Stel je minimale vermogen is 3kw. Dan ben 27 minuten bezig om alleen die 100l 5 graden te verwarmen. Dus dat helpt wel degelijk tegen pendelen. Dan draait je waterpomp door totdat er genoeg afgifte/afkoeling is geweest, en gaat je warmtepomp weer een half uurtje draaien.

Het water debiet staat daar los van. Het is niet zo dat het debiet van 20l per minuut zorgt dat je in 5 minuten opeens 100l water hebt verwarmd. Het debiet juist instellen zorgt voor een goede afgifte, afhankelijk van je type radiatoren en vvw.

Ik zit voor een vergelijkbare vraag, en ik heb gekozen voor een 500L vat, ook om langere runs te kunnen maken. Hierbij ga ik er vanuit dat zonder warmtevraag de WP pas begint te lopen als het vat rond de 45 graden komt en doorstookt tot 55 of 60 graden, liefst op laag (30%?) vermogen. Als er wel warmtevraag is dan zou dit wellicht rond 50 graden moeten starten. Dit is niet het optimale scenario voor een WP, rendement is immers lager bij 60 of 70 graden doel, maar maakt wel lange (en stillere) runs. Mijn SWW water wordt ook met dit vat voorverwarmd en dat zal ook een stuk gas schelen.
Ik wil iets met heishamon gaan proberen om dit redelijk eenvoudig aan te sturen, en mee te experimenteren op welk punt het comfort prettig is.

Overigens heb ik eerder een keer opgezocht dat het ongeveer 5kwh kost om 100 liter 50 graden te verwarmen. Dan zou ik verwachten dat 30 minuten op 3kw die 100L water met ongeveer 15 graden zou verwarmen, 5 graden lijkt me iets te laag ingeschat voor 27 minuten, toch?

[mar-10]

Seafarer schreef op zaterdag 11 oktober 2025 @ 22:53:
[...]
De gasmeter stand delen door het aantal jaren dat de meter er hangt? Als basis voor het jaarlijks verbruik.

Ik ken het historisch verbruik, maar twijfel of het representatief is, aangezien in 2023 de vorige bewoner de spouw met schuim heeft laten naïsoleren. En wij afgelopen winter gerenoveerd hebben en daarbij oud dubbel glas met gammele kozijnen voor HR+++-glas met kunststofkozijnen vervangen hebben én alle vloeren geïsoleerd hebben. Anyways. Het verbruik pre-2023 was ca. 2800 m3 gas per jaar (0,85 m3 per graaddag).

SebastiaanPs schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 05:27:
Opties:
1. De WVB naast je neerleggen en een warmtepomp met een max vermogen van bijv 8 kW bij Tbuiten -10 gr kiezen (de natte vinger).
2. Deze winter met de gasketel verwarmen, daarna een verbruikslijn bepalen (x-as daggemiddelde Tbuiten, y-as gasverbruik in m3). Dan kun je heel accuraat inschatten wat je nodig hebt.
3. Vermogen baseren op gasverbruik van straatgenoten met een vergelijkbaar huis dat ook is nageisoleerd, zijn die er?
4. Zelf een warmteverliesberekening maken?

Of een combinatie hiervan. Ik vind optie 2 de beste persoonlijk, dan weet je het zeker en precies.
Wat ik in ieder geval NIET zou doen is een warmtepomp met een minimumvermogen van 5 kW kiezen, maar je had zelf ook al aangevoeld dat dat een slecht idee was

Haha, met 5 kW kom ik er echt niet . Als ik het verbruik sinds bewoning bekijk kom ik sowieso op 7,5 kW uit. Maar dat is pas sinds maart...
Optie 2 is daarmee daadwerkelijk een optie. Mindergas.nl wordt dagelijks bijgewerkt.
Optie 3 wordt hem niet, daarvoor is de variatie in bouw te groot.
Optie 4 ook gedaan. Op heatpunk.co.uk kom ik op 9,7 kW warmtevraag bij -10 graden uit.

Nilvo schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 12:18:
Ps. de 105/6 is iets efficiënter en stiller bij gelijk vermogen door het type compressor. En nog een ander voordeel, de 200 liter boiler is in 45 minuten weer op temperatuur. Je hoeft praktisch nooit na te denken of er wel warm water is.
Pps. Nog een voordeel, als je naast de 105/6 staat op halfbedrijf dan hoor je hem nauwelijks. Zelfs buren geven aan dat hij uitzonderlijk stil is.

Dank, waardevolle gebruikersinformatie! Helaas heb ik niet heel veel vloerverwarming, ik kan niet zoveel warmte bufferen met maar 22m2 vloerverwarming.

SebastiaanPs schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 12:48:
Als je CO2 gestuurde ventilatie type C hebt dan zal de ventilatie verminderen bij zoveel infiltratie, dus dan lijkt het me niet terecht dat dit bij elkaar opgeteld wordt. Maar weet niet of de TS CO2 gestuurde ventilatie heeft.

Ik heb nu mechanische ventilatie met besturing op basis van vocht. Ik ga navragen of CO2-sturing effect heeft. Ik heb trouwens een CO2-meter in de woonkamer staan. De CO2 van de avond (tot 22 uur) is om 8 uur 's ochtends niet helemaal weggeblazen. Ik heb daarom enige hoop dat mijn woning enigzins lekdicht is .

Proton_ schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 13:38:
@SebastiaanPs het zou zomaar kunnen kloppen; een gelijkvloerse woning heeft heel wat strekkende meter aansluiting met het dak, een beruchte lekplek. Windstil merk je er weinig van, maar bij windkracht 4 worden de folders door de brievenbus gezogen.
@mar-10
Het is wel goed om te beseffen dat van de WVB de helft geschat is en niet gemeten en dat hij zeker niet zegt dat een 11 kW warmtepomp noodzakelijk is, zie mijn eerdere opmerkingen over de opwarmtoeslag.
Het geeft wel aanknopingspunten

Ja, dank voor dit inzicht.
De omtrek van het huis is ca. 68 meter. Een van de nadelen van een bungalow. De andere is het gigantische dakoppervlak.
De lekdichtheid rondom kozijnen is sterk verbeterd. Bij de oude kozijnen trok de kozijnenman een sierlatje los om de opening goed te kunnen opmeten. Ik kon toen langs het kozijn naar binnen kijken. Nu is dat helemaal dicht. De aansluiting muren-dak kan ik niet goed beoordelen. Het enige dat ik weet is dat in 1993 een nieuw dak aangebracht is.

DutchWing schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 20:26:
Ik durf er zonder nadenken er makkelijk een 6-7 kW warmtepomp erin te douwen…
Pas bij vrijstaande woningen ga ik richting de 10-12 kW, vooral als onduidelijk is wat verbruik is en/of gasmeter makkelijk de 2000 m3/jaar aangeeft.

Ik woon vrijstaand

[Beer070]

mar-10 schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 20:46:
[...]

Ik ken het historisch verbruik, maar twijfel of het representatief is, aangezien in 2023 de vorige bewoner de spouw met schuim heeft laten naïsoleren. En wij afgelopen winter gerenoveerd hebben en daarbij oud dubbel glas met gammele kozijnen voor HR+++-glas met kunststofkozijnen vervangen hebben én alle vloeren geïsoleerd hebben. Anyways. Het verbruik pre-2023 was ca. 2800 m3 gas per jaar (0,85 m3 per graaddag).


[...]

Haha, met 5 kW kom ik er echt niet . Als ik het verbruik sinds bewoning bekijk kom ik sowieso op 7,5 kW uit. Maar dat is pas sinds maart...
Optie 2 is daarmee daadwerkelijk een optie. Mindergas.nl wordt dagelijks bijgewerkt.
Optie 3 wordt hem niet, daarvoor is de variatie in bouw te groot.
Optie 4 ook gedaan. Op heatpunk.co.uk kom ik op 9,7 kW warmtevraag bij -10 graden uit.


[...]

Dank, waardevolle gebruikersinformatie! Helaas heb ik niet heel veel vloerverwarming, ik kan niet zoveel warmte bufferen met maar 22m2 vloerverwarming.


[...]

Ik heb nu mechanische ventilatie met besturing op basis van vocht. Ik ga navragen of CO2-sturing effect heeft. Ik heb trouwens een CO2-meter in de woonkamer staan. De CO2 van de avond (tot 22 uur) is om 8 uur 's ochtends niet helemaal weggeblazen. Ik heb daarom enige hoop dat mijn woning enigzins lekdicht is .


[...]

Ja, dank voor dit inzicht.
De omtrek van het huis is ca. 68 meter. Een van de nadelen van een bungalow. De andere is het gigantische dakoppervlak.
De lekdichtheid rondom kozijnen is sterk verbeterd. Bij de oude kozijnen trok de kozijnenman een sierlatje los om de opening goed te kunnen opmeten. Ik kon toen langs het kozijn naar binnen kijken. Nu is dat helemaal dicht. De aansluiting muren-dak kan ik niet goed beoordelen. Het enige dat ik weet is dat in 1993 een nieuw dak aangebracht is.


[...]

Ik woon vrijstaand

Is me niet duidelijk uit de specs, is jouw doel om (gelijk) gas loos te gaan of om iets (initieel) hybride aan te pakken?
Het is ook een verschil of je aan zee woont of een land klimaat hebt. Hier in het westen aan zee hebben we zelden -20C, terwijl dit in Enschede nog regelmatig voorkomt.
Als je iets kan combineren met bijvoorbeeld een houtkachel dat maakt ook een enorm verschil voor de extreme situatie.

[SebastiaanPs]

mar-10 schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 20:46:
Haha, met 5 kW kom ik er echt niet . Als ik het verbruik sinds bewoning bekijk kom ik sowieso op 7,5 kW uit. Maar dat is pas sinds maart...

Er stond minimumvermogen 5 kW, niet maximum.
Dat sloeg op jouw tekst:

Maar ik lees ook dat de warmtepomp bij A7/W35 een minimumvermogen van ca. 5,5 kW heeft. Op een dag als vandaag verbruik ik inclusief SWW ca. 3m3. Raakt de Vaillant 105/6 zijn warmte dan wel kwijt?

Optie 2 is daarmee daadwerkelijk een optie. Mindergas.nl wordt dagelijks bijgewerkt.

Succes, gaat denk ik goed helpen. Hieronder mijn gasverbruik van vlak voor de warmtepomp. Als je een paar dagen met vorst hebt gehad dan wordt het al snel best duidelijk. Gasverbruik per dag * 9 kWh = de warmteproductie van die dag. Met de lijn kun je extrapoleren naar bijv Tbuiten -7 of -10 gr. Dat delen door 19 uur (reserveer ~ 5 uur voor defrosts, compensatie defrosts en SWW), maakt je benodigd vermogen bij Tbuiten -7 of -10 gr.


Voor de etmaalgemiddelde temp: https://daggegevens.knmi.nl/klimatologie/daggegevens

[ Voor 3% gewijzigd door SebastiaanPs op 12-10-2025 21:05 ]

[dunklefaser]

@Fr33z Een parallel buffervat in wp-installaties te plaatsen is altijd zinvol .
Het vat ontzorgt de fabrikant van de wp en natuurlijk de installateur (en er is nog wat extra werk en materiaal ).
Het kost wat efficiency (=COP), maar dat is voor de klant en zijn energierekening .

@mar-10 Het minimale vermogen van de gebruikelijke warmtepompen met ca. 7-8 kW max. vermogen
zal rond de stookgrens (15 °C?) waarschijnlijk niet veel lager dan ca. 2 kW zijn.
Met het geschatte warmteverlies in W per K kan iedereen uitrekenen/schatten bij welke temperatuur de wp
dit vermogen eventueel kwijt kan.

[paQ]

dunklefaser schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 21:06:
@Fr33z Een parallel buffervat in wp-installaties te plaatsen is altijd zinvol.
Het vat ontzorgt de fabrikant van de wp en natuurlijk de installateur (en er is nog wat extra werk en materiaal).
Het kost wat efficiency (=COP), maar dat is voor de klant en zijn energierekening.

uh... Dat zijn tegenwoordig vaker specifieke situaties dan reguliere?
Met een VVW weet ik niet wat 100l extra water parallel moet doen?
Heel misschien in de retour, en dan volstaat minder ook nog wel.

[Will_M]

@mar-10

Mag ik vragen tot hoe hoog je de binnentemperatuur in je woning nu opstookt gezien je in deze (tot nog toe erg warme) Oktobermaand al 8 M³ aan gas aan het verstoken bent geweest volgens je eigen berichten?

[mar-10]

Beer070 schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 20:52:
[...]

Is me niet duidelijk uit de specs, is jouw doel om (gelijk) gas loos te gaan of om iets (initieel) hybride aan te pakken?
Het is ook een verschil of je aan zee woont of een land klimaat hebt. Hier in het westen aan zee hebben we zelden -20C, terwijl dit in Enschede nog regelmatig voorkomt.
Als je iets kan combineren met bijvoorbeeld een houtkachel dat maakt ook een enorm verschil voor de extreme situatie.

Ik wil gasloos gaan. Tijdens de verbouwing is de gaskachel gesneuveld, verder geen alternatieve bron aanwezig.

Locatie is Groningen, net zo koud als Enschede. De laatste keer -20 graden was in 2012.
Klimaat fluctueert naar locatie. Ik kijk stiekem ook naar de Duitsers. Daar is de normtemperatuur gelocaliseerd op gemeente-niveau (link met leuke kaart, postcode 49716, daarna "Näherungsweise Verteilungsfunktion der Außentemperatur " voor aantal uren per jaar met een onder gegeven temperatuur).
offtopic: mijn broer woont in de Harz en zijn WP is fors groter. Normtemperatuur van -14 én een netbeheerder die de WP enkele uren per dag mag afschakelen.

SebastiaanPs schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 21:03:
Er stond minimumvermogen 5 kW, niet maximum.

Oeps...

Will_M schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 21:10:
Mag ik vragen tot hoe hoog je de binnentemperatuur in je woning nu opstookt gezien je in deze (tot nog toe warme) Oktobermaand al 8 M³ aan gas aan het verstoken bent geweest volgens je eigen berichten?

Gemiddelde temperatuur is 19,5 graden. 8 kuub gas heb ik nog niet gezien. Ik heb deze week 22,7 kuub gebruikt. Dus ongeveer 20 kuub aan verwarming bij 13,5 graden?

[paQ]

200kWh thermisch bij 19.5 graden en buiten 13,5?

Daar zit (veel) SWW bij mag ik hopen?

[mar-10]

Over een hele week, dus ongeveer 1,3 kW aan warmteverlies bij 13,5 graden. Dat extrapoleert naar 7,5 kW bij -10 graden. Dus ruim binnen de warmteverliesberekening.
Maar dit is iets te gemakkelijk, het is oktober. De zon schijnt regelmatig, het waait niet hard.

[dunklefaser]

@paQ Ik las iets van ca. 22,7 m³ deze week - meestal heeft een week 7 dagen.
ca. 20 m³/7 dagen dan? Met 70/30 cv/sww kom ik dan op ca. 18 kWh/dag = 0,75 kW
met 80/20 wordt dit ca. 0,9 kW @13,5°C - Wat zal de stookgrens ongeveer zijn @mar-10 ?

P.S.: Met 20 m³ / 7 dagen puur voor cv kom ik met een rendement van ca. 90-95% b.w.
op ca. 1,1 kW @19,5°C/13,5°C

[ Voor 19% gewijzigd door dunklefaser op 12-10-2025 22:04 ]

[paQ]

dunklefaser schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 21:36:
@paQ Ik las iets van ca. 22,7 m³ deze week - meestal heeft een week 7 dagen.
ca. 20 m³/7 dagen dan? Met 70/30 cv/sww kom ik dan op ca. 18 kWh/dag = 0,75 kW
met 80/20 wordt dit ca. 0,9 kW @13,5°C - Wat zal de stookgrens ongeveer zijn @mar-10 ?

Nou?
Zonder SWW is dat echt veel eerste week oktober.
Hij stookt laag, en met lage temp verwarming.

[ Voor 5% gewijzigd door paQ op 12-10-2025 21:38 ]

[Andrehj]

barbarbar schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 19:48:
Als je specifiek bang bent voor pendelen hang je er een 100l buffervat parellel bij. Ik denk dat 11kw voor jouw situatie wel redelijk is.

Hoeveel seconden extra draaitijd denk je daarmee te winnen?

[Fr33z]

mar-10 schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 21:32:
Over een hele week, dus ongeveer 1,3 kW aan warmteverlies bij 13,5 graden. Dat extrapoleert naar 7,5 kW bij -10 graden. Dus ruim binnen de warmteverliesberekening.
Maar dit is iets te gemakkelijk, het is oktober. De zon schijnt regelmatig, het waait niet hard.

Mwah, ik vind t niet weinig maar kom toch wat anders uit. Start met 20m3 --> 8kwh thermisch per kuub echt je huis in ----> 160 kwh thermisch over 7 x 24 u geeft me 0.95 kW warmteverlies bij Tbuiten 13. Kom ik.op 0,15kW/K dus bij -10 zit je op 4,5 kW thermisch.

Ja je mist nogal wat want je kunt niet 24u verwarmen met een wp vanwege defrosts en je ventileert waarschijnlijk te weinig/het waait nu bijna niet EN de zon is nog wat feller nu dan in januari. Maak er voor de gein eens 9 kW van, ben je een heel.eind. en zelfs als je 1kW ernaast zit, so fukking what? Misschien is je huis dan in de horrorwinter-week niet 20C binnen maar 17C. Ik zou daar niet bang van worden.

[ Voor 29% gewijzigd door Fr33z op 12-10-2025 22:02 ]

[Beer070]

mar-10 schreef op zondag 12 oktober 2025 @ 21:19:
[...]

Ik wil gasloos gaan. Tijdens de verbouwing is de gaskachel gesneuveld, verder geen alternatieve bron aanwezig.

Locatie is Groningen, net zo koud als Enschede. De laatste keer -20 graden was in 2012.
Klimaat fluctueert naar locatie. Ik kijk stiekem ook naar de Duitsers. Daar is de normtemperatuur gelocaliseerd op gemeente-niveau (link met leuke kaart, postcode 49716, daarna "Näherungsweise Verteilungsfunktion der Außentemperatur " voor aantal uren per jaar met een onder gegeven temperatuur).
offtopic: mijn broer woont in de Harz en zijn WP is fors groter. Normtemperatuur van -14 én een netbeheerder die de WP enkele uren per dag mag afschakelen.

leuk kaartje!!!

Had je hiervoor een gaskachel of een CV? als je heel bot kijkt naar een 10kw WP, die kan met 24 uur per dag draaien in de orde grootte van 240kwh of 28m3 gas aan energie leveren. (even het specifieke type en performance afhankelijkheden bij zeer koude temperatuur daar gelaten). Als je dit in zeer koud weer niet redt, dan zou je mogelijk meer aan isolatie moeten doen, maar soms kan dat door omstandigheden niet direct.
In mijn persoonlijke situatie kost elektriciteit 75% van het jaar vrij weinig, en maakt minder doelmatig gebruik dan dus ook minder uit, ik kan me de lagere efficiency in die periode dus veroorloven. Die overige 25% wanneer het echt koud is wil ik graag comfort, en kies ik dus voor een zwaarder model. In de aanschaf scheelt het relatief weinig, en in de zware winter ben ik blij met de extra capaciteit.
Hierbij is er wel de kans dat je op den duur meer aan afgifte moet doen (meer vloerverwarming, etc), en/of dat je een hogere doel-temperatuur moet aanhouden om afgifte capaciteit te vergroten. Tevens is er een risico dat je in het voor/najaar kortere runs hebt (pendelen) omdat de warmtevraag dan redelijk beperkt is.

Misschien een paar vragen om richting te bepalen:
Als het gezin gemiddeld 3 dagen per 3 jaar in een hotel moeten omdat het niet warm te stoken is... zou dat een ramp zijn?
als je van 2500 m3 (3250 euro verwarmingskosten) naar 1000 euro verwarmingskosten gaat, wordt dat beleefd als een voldoende besparing?
Je optimale efficiency bij 'normaal' zeer koud weer ligt rond 10-12kw en bij -3 tot 12 graden bij 5-7kw, er zijn ook mensen die 2x7kw nemen en de tweede alleen bijschakelen als het echt koud is. is dit een optie?
Hoeveel geld wil je investeren voor het afdekken van welk deel van het comfort verlies? Is 10k euro acceptabel? of 20k?

[Technician-]

Je draait nu op gas toch?
Kun je niet een paar maanden doormeten?
Met een flink koude winderige dag/nacht heb je een goed beeld.
Ik neig dan ook naar een Ecodan met ruim vermogensbereik. Maar denk dat 10kW echt genoeg moet zijn en neig naar 8kW
Eigenlijk mag je gewoon niet meer dan 8kW plaatsen bij deze oppervlakte en moet je maar zorgen dat je extra kieren gaat dichtten en isoleren zodat het wel voldoende is.

[dunklefaser]

@Technician- 153 m² is dan wel van een bungalow en niet van een rijtjeshuis.
@mar-10 Maar ook ik zou tijdens het komende stookseizoen meten wat de isolatiemaatregelen werkelijk opleveren en misschien via een simpele methode het warmteverlies bepalen (kost wel wat tijd en moeite).

[paQ]

dunklefaser schreef op maandag 13 oktober 2025 @ 00:00:
@Technician- 153 m² is dan wel van een bungalow en niet van een rijtjeshuis.
@mar-10 Maar ook ik zou tijdens het komende stookseizoen meten wat de isolatiemaatregelen werkelijk opleveren en misschien via een simpele methode het warmteverlies bepalen (kost wel wat tijd en moeite).

Mja naja

Ik doe de hele beneden verdieping 120 m2 vvw, FCU in de hal en een on-geisoleerd voorschakelvat in de kelder met 5.5 kW.
Na-geisoleerde vrijstaande hut uit 1940 van 235 m2.
Nee, boven verdiepingen doen niet mee, maar verder zal het te verwarmen oppervlak/inhoud aardig overeen komen.
Ben van 7kW terug gegaan naar 5.5kW en dan stoken we op 22 graden. Ook als het -8 is.
Moet gek lopen als je dat met 9kW niet zou halen omwille van de iets hogere Ta wellicht.