Overwegingen warmtepomp Beer070

[Beer070]

[mbr]Afgesplitst van L/W warmtepompen[/]

Vraagje, wat vinden jullie van een dubbele buitenunit op een plat dak?

[ Voor 76% gewijzigd door Beer070 op 02-09-2025 20:54 ]

[Andrehj]

@Beer070
16 kW is een hele grote WP. Normaliter hoort daar ook een heel groot huis bij. Zeker weten dat je zoveel vermogen nodig hebt?
Zo'n grote WP op een plat dak is bijna garantie op overlast door trillingen in de onderliggende verdieping.
Ik zou em in de tuin zetten.

[Beer070]

Andrehj schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:25:
@Beer070
16 kW is een hele grote WP. Normaliter hoort daar ook een heel groot huis bij. Zeker weten dat je zoveel vermogen nodig hebt?
Zo'n grote WP op een plat dak is bijna garantie op overlast door trillingen in de onderliggende verdieping.
Ik zou em in de tuin zetten.

Alternatief zou een Blackbird P80 zijn. Een stuk duurder voor minder vermogen.
In ons beperte tuintje is 3 m2 + camouflage een flinke hap, voordeel is wel dat ik in de kelder genoeg ruimte heb voor een buffer of hygiene vat.
Huis is 1450m3 en bijna 400m2 uit 1913. Mijn eigen warmteverliesberekening komt op 9-14kw uit bij -2. Als ik kans wil maken op gasloos is een beetje extra capaciteit handig, zeker met sww…
Voor wat ik nu kan zien is een 16kw Panasonic netto 2600 + installatie, en een Blackbird P80 netto 4000 + installatie.

[akaQ]

Andrehj schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:25:
@Beer070
16 kW is een hele grote WP. Normaliter hoort daar ook een heel groot huis bij. Zeker weten dat je zoveel vermogen nodig hebt?
Zo'n grote WP op een plat dak is bijna garantie op overlast door trillingen in de onderliggende verdieping.
Ik zou em in de tuin zetten.

Op het dak is vragen om resonantie, zeker bij een huis van zeker 100 jaar oud waarvan de daken met een aan zekerheid grenzend waarschijnlijk niet van beton zullen zijn.

[BarryH]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:34:
[...]

Alternatief zou een Blackbird P80 zijn. Een stuk duurder voor minder vermogen.
In ons beperte tuintje is 3 m2 + camouflage een flinke hap, voordeel is wel dat ik in de kelder genoeg ruimte heb voor een buffer of hygiene vat.
Huis is 1450m3 en bijna 400m2 uit 1913. Mijn eigen warmteverliesberekening komt op 9-14kw uit bij -2. Als ik kans wil maken op gasloos is een beetje extra capaciteit handig, zeker met sww…
Voor wat ik nu kan zien is een 16kw Panasonic netto 2600 + installatie, en een Blackbird P80 netto 4000 + installatie.

Dus 2800m3 gasgebruik per jaar en op 18-20 januari 2025 ca. 14kW *22 uur / (8kWh warmte uit 1m3 gas) = 39m3 gas gebruikt per dag?

Vergeet kleinmateriaal, boiler etc niet kan zo 3k zijn of meer. Buffer lijkt me niet nodig, wellicht 50 liter serieel ofzo.

En had ik je al niet een keer gesuggereerd een eigen topic te openen? Je hebt niet 1 van de 3mln standaard tussenwoningen in NL, dus voor goed advies moeten mensen wel overzichtelijk een zo compleet mogelijk overzicht hebben.

[ Voor 11% gewijzigd door BarryH op 01-09-2025 21:42 ]

[Beer070]

akaQ schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:37:
[...]


Op het dak is vragen om resonantie, zeker bij een huis van zeker 100 jaar oud waarvan de daken met een aan zekerheid grenzend waarschijnlijk niet van beton zullen zijn.

Zeker weten niet van beton. 20cm PIR. En daaronder planken en houten balken. Op zich maak ik me meer zorgen over 250kg op PIR dan de balken, deze plek is vrijwel op een dragende muur en naast een schoorsteen, maar PIR is relatief zacht en er is ook niet echt stevig op te borgen lijkt me, behalve misschien vastzetten aan de schoorsteen?

[marcop23]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:34:
[...]

Alternatief zou een Blackbird P80 zijn. Een stuk duurder voor minder vermogen.

De Blackbird P80 en die Panasonic zijn toch geen alternatieven van elkaar? 8 kW tegenover 16 kW.

Als je het vermogen echt nodig hebt, kun je misschien ook nog naar Mitsubishi PUZ-SHWM140YAA kijken. 15 kW vermogen, maar de buitenunit is slechts 1040 mm hoog. Ook is die 14 kg lichter dan de Panasonic, maar goed, het zijn nog steeds zware krengen.

[BarryH]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:42:
[...]

Zeker weten niet van beton. 20cm PIR. En daaronder planken en houten balken. Op zich maak ik me meer zorgen over 250kg op PIR dan de balken, deze plek is vrijwel op een dragende muur en naast een schoorsteen, maar PIR is relatief zacht en er is ook niet echt stevig op te borgen lijkt me, behalve misschien vastzetten aan de schoorsteen?

In dit topic staat goede info over ervaringen met resonanties op houten daken en wat daar aan te doen:

Trillingen warmtepomp dempen

[Beer070]

BarryH schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:40:
[...]


Dus 2800m3 gasgebruik per jaar en op 18-20 januari 2025 ca. 14kW *22 uur / (8kWh warmte uit 1m3 gas) = 39m3 gas gebruikt per dag?

Vergeet kleinmateriaal, boiler etc niet kan zo 3k zijn of meer. Buffer lijkt me niet nodig, wellicht 50 liter serieel ofzo.

En had ik je al niet een keer gesuggereerd een eigen topic te openen? Je hebt niet 1 van de 3mln standaard tussenwoningen in NL, dus voor goed advies moeten mensen wel overzichtelijk een zo compleet mogelijk overzicht hebben.

Deze vraag gaat over keuze voor dak of alternatief tuin opofferen. Leek me hier relevant en informatief.
Afgelopen januari was 700 euro aan gas tegen 1.06/m3 is ongeveer 23m3/dag. Piek dagen zaten vroeger dik boven de 40m3.

[BarryH]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:49:
[...]

Deze vraag gaat over keuze voor dak of alternatief tuin opofferen. Leek me hier relevant en informatief.
Afgelopen januari was 700 euro aan gas tegen 1.06/m3 is ongeveer 23m3/dag. Piek dagen zaten vroeger dik boven de 40m3.

ik stop met reageren op jouw vragen.

[STIMPPYYY]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:49:
[...]

Deze vraag gaat over keuze voor dak of alternatief tuin opofferen. Leek me hier relevant en informatief.
Afgelopen januari was 700 euro aan gas tegen 1.06/m3 is ongeveer 23m3/dag. Piek dagen zaten vroeger dik boven de 40m3.

Blackbird gaat ‘m niet worden met minimaal 20m3 per dag

[Beer070]

marcop23 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:44:
[...]

De Blackbird P80 en die Panasonic zijn toch geen alternatieven van elkaar? 8 kW tegenover 16 kW.

Als je het vermogen echt nodig hebt, kun je misschien ook nog naar Mitsubishi PUZ-SHWM140YAA kijken. 15 kW vermogen, maar de buitenunit is slechts 1040 mm hoog. Ook is die 14 kg lichter dan de Panasonic, maar goed, het zijn nog steeds zware krengen.

Blackbird zou optie zijn om uit te breiden naar 2 als het te weinig is. Wel een dure optie wat mij betreft.
Subsidie op de Mitsubishi lijkt 2000 euro minder te zijn. Misschien door R410?

[marcop23]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 22:11:
[...]

Blackbird zou optie zijn om uit te breiden naar 2 als het te weinig is. Wel een dure optie wat mij betreft.
Subsidie op de Mitsubishi lijkt 2000 euro minder te zijn. Misschien door R410?

De PUZ-SHWM140YAA is een R32-machine?

En tsja, eventueel wat minder subsidie is vervelend, maar het beste is "gewoon" een warmtepomp die goed bij het huis past natuurlijk.

[SebastiaanPs]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 22:11:
[...]

Blackbird zou optie zijn om uit te breiden naar 2 als het te weinig is. Wel een dure optie wat mij betreft.
Subsidie op de Mitsubishi lijkt 2000 euro minder te zijn. Misschien door R410?

1 Blackbird gaat zeker niet genoeg zijn om een huis van 400 m2 met 2800 m3 gasverbruik te verwarmen, dat kun je echt vergeten.

Verder sluit ik me aan bij @BarryH dat een eigen topic wenselijk is, anders raakt het allemaal verspreid en wordt het moeilijk te volgen.

Vanwege de suggestie die je hierboven doet, lijkt het me ook wel een goed idee als je eerst goed advies inwint want anders zit je straks met ellende.

[Beer070]

STIMPPYYY schreef op maandag 1 september 2025 @ 22:01:
[...]


Blackbird gaat ‘m niet worden met minimaal 20m3 per dag

Ik ben er ook bang voor.
2 wellicht wel

[BarryH]

@SebastiaanPs 1 Voordeel: Volgend voorjaar weer een mooie usecase beschikbaar om mee uit te leggen hoe het niet moet

[tonwes99]

Beer070 schreef op maandag 1 september 2025 @ 21:34:
[...]

Alternatief zou een Blackbird P80 zijn. Een stuk duurder voor minder vermogen.
In ons beperte tuintje is 3 m2 + camouflage een flinke hap, voordeel is wel dat ik in de kelder genoeg ruimte heb voor een buffer of hygiene vat.
Huis is 1450m3 en bijna 400m2 uit 1913. Mijn eigen warmteverliesberekening komt op 9-14kw uit bij -2. Als ik kans wil maken op gasloos is een beetje extra capaciteit handig, zeker met sww…
Voor wat ik nu kan zien is een 16kw Panasonic netto 2600 + installatie, en een Blackbird P80 netto 4000 + installatie.

Jouw piek van 40m3 in 24h geeft zelfs (of idd) 16kW. Maar let op: Dit moet dan wel te leveren zijn bij -7/-10. Voor specs hebben een lager vermogen juist wanneer het erop aankomt. Zeker als je naar hogere aanvoertemperaturen zou moeten.

Enkele vragen:
- Natuurlijk isolatie. immers, een piek van 40m3=370kWh/d is zelfs in een 1913-huis van 1450m3 een giga-hoeveelheid.
- Welke afgifte heb je? Een WP werkt pas echt efficient als je naar lagere aanvoertemperaturen kan, dus vloerverwarming of LT-radiatoren
- Je zult niet het hele huis iedere dag gebruiken. Valt het verbruik te remmen door (op koude dagen) een gedeelte niet te verwarmen.
- Zou je toch geen ketel erbij houden? Jouw vastrecht voor gas valt in het niet bij je jaarverbruik. En ook wel fijn... je hebt een backup als de WP om welke reden dan ook stil staat

[Beer070]

tonwes99 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 06:26:
[...]

Jouw piek van 40m3 in 24h geeft zelfs (of idd) 16kW. Maar let op: Dit moet dan wel te leveren zijn bij -7/-10. Voor specs hebben een lager vermogen juist wanneer het erop aankomt. Zeker als je naar hogere aanvoertemperaturen zou moeten.

Enkele vragen:
- Natuurlijk isolatie. immers, een piek van 370kWht is zelfs in een 1913-huis van 1450m3 een giga-hoeveelheid.
- Welke afgifte heb je? Een WP werkt pas echt efficient als je naar lagere aanvoertemperaturen kan, dus vloerverwarming of LT-radiatoren
- Je zult niet het hele huis iedere dag gebruiken. Valt het verbruik te remmen door (op koude dagen) een gedeelte niet te verwarmen.
- Zou je toch geen ketel erbij houden? Jouw vastrecht voor gas valt in het niet bij je jaarverbruik. En ook wel fijn... je hebt een backup als de WP om welke reden dan ook stil staat

- Isolatie -> Ja, maar ik weet nog niet van alles resultaat. Het zal allicht beter zijn.
- Afgifte -> voornamelijk oude gietijzeren radiatoren. Op een aantal plekken in de toekomst vervangen
- Remmen -> afgelopen jaren met Plugwise in de winter alles uitgezet waar niemand is. Daarmee 2200m3 gehaald. Als de kinderen van kamer naar kamer gaan op een koude dag schiet het gebruik zomaar naar 30+m3
- ketel -> Ja ik hou zeker de eerste paar jaar de 40kw CV erbij. Maar aanschaf prijsverschil tussen 6kw en 16kw WP is minimaal op het totale budget. Met 3 tot 4 kinderen thuis is douchewater ook een uitdaging, maar hier nu een ander probleem.

Voor het gehele plaatje zal ik indien nodig een separaat topic openen, mijn korte vraag was vooral gericht op een eventuele plaatsing van een (hoge) WP op een plat dak. Ik had eerder het idee dat dit wel zou kunnen, maar inmiddels overtuigd van niet. Met dank aan @BarryH heb ik inmiddels het resonantie forum gevonden en de foto’s daar kan ik denk ik wel gebruiken om mijn vrouw te overtuigen dat de tuin een betere/veiligere optie is dan het dak (voor een hoge WP).
Volgende stap in het proces is de afweging om toch te beginnen met een Blackbird en die later specifiek in te richten als WPboiler (naast een tweede Blackbird, of alsnog iets in de tuin).
Een alternatief scenario is (kleinere) WP en een opstelling met een groot (800L+) buffervat met later ondersteuning door pellet CV kachel en wellicht een hout CV kachel. Ik ben wel gecharmeerd van het idee van een 30-50kwh warm water accu. Deze zijn per kwh bijna goedkoper dan LFP accu’s, maar wel een wat hoger stilstand verlies.
Heeft er hier ooit iemand gexperimenteerd met alleen op ‘warme’ uren in de winter de WP op vermogen laten draaien? Zo ja, scheelt dat veel? Het dag/nacht verschil is op koude dagen best groot, ook in Nederland.

[Beer070]

Ik was al een tijdje bezig met een post op te stellen om de gehele situatie te beschrijven. Hierbij wat details:
Op dit moment ben ik bezig om te kijken naar een warmtepomp oplossing voor ons huis. We hebben 2 jaar geleden onder de druk van kou een nieuwe remeha Calenta Ace 40c gekocht, maar door een overschot aan PV energie en dalende prijzen aan het kijken naar een warmtepomp oplossing.
Inmiddels al twee lokale installatie bedrijven over de vloer gehad waarbij ik geen goed gevoel had over de inhoudelijke kennis.
Het huis is rijtjeshuis uit 1913, bijna 400m2 oppervlak en 1450m3 inhoud. We wonen er met 2-3 volwassenen, 2 pubers en een peuter. (5-6 mensen totaal)
- wat oud dubbel glas en nieuw HR++ en triple glas.
- Tonzon vloerisolatie.
- 20 cm PIR/XPS dak isolatie met TPO sinds deze zomer. (Rdwaarde ~7)
- 3 oude zinken daklichten zijn dit jaar vervangen door triple glas Velux.
- achterpui van een van de slaapkamers is dit jaar vervangen met een upgrade van enkel glas en waaibomen hout naar HR++ glas.
- 30+ PV panelen met piek opbrengst van 12-13kw en afgelopen 30 dagen 1200kwh netto teruggeleverd aan het net. ons eigen gebruik is ongeveer 15-20kwh/dag.
- op dit moment 16kwh accu, welke wordt in de loop van volgend jaar wordt uitgebreid naar 32 of 64kwh.
- we gebruiken plugwise radiator knoppen en thermostaat in aan/uit stand om zoveel mogelijk kamers uit te schakelen. Hierdoor verwarmen we eigenlijk alleen de ruimtes waar we zijn. Dit heeft er toe geleid dat sinds de vorige bewoners (6 jaar gelden) het gebruik van 3600m3 naar 2200m3 is gegaan.

Wat betreft de vraag kant:
- 2 oude 'open' haarden waar nog wat gedaan moet worden om het verlies door de schoorsteen te compenseren / mitigeren
- woonkamer achter heeft 7kw aan convectoren die op den duur vervangen gaan worden door radiatoren (Jaga T33?)
- woonkamer voor heeft een gietijzeren radiator van ongeveer 70 liter
- keuken heeft een 1990 radiator van 1mx80cm met 2 platen
- werkkamer 1 heeft 2 gietijzeren radiatoren van ieder ongeveer 50 liter
- werkkamer 2 heeft 1 gietijzeren radiator van ongeveer 50 liter
- slaapkamer 1 heeft 1 gietijzeren radiator van ongeveer 50 liter
- slaapkamer 2 heeft 1 gietijzeren radiator (aan vervanging toe) van ongeveer 50 liter
- slaapkamer 3 heeft 1 gietijzeren radiator van 50 liter
- slaapkamer 4 heeft 1 1990 radiator van 2mx40cmx2 platen
- slaapkamer 5 heeft 2 2005 radiatoren van 1mx50cmx2 platen
- badkamer 1 heeft een handdoek radiator en 16m2 vloerverwarming, Grohe regendouche, en groot bad
- badkamer 2 heeft een handdoek radiator, standaard grote douche.
- werkkamer 3 heeft een kleine radiator maar wordt eigenlijk nooit gebruikt
Het leidingwerk bestaat gedeeltelijk uit de oude oorspronkelijke 10cm diameter buizen, maar ook flexibele slangen die er een jaar of 10 geleden in zijn gezet.

Gezien de verbeteringen van afgelopen 8 maanden weet ik niet zeker wat het nieuwe gebruik is. Een zelf ingevulde warmteverlies berekening suggereert een transmissieverlies tussen 5kw en 14kw, nogal een brede range.

Mogelijke diversificatie van warmtebronnen is wat mij betreft een goede extra feature, bijvoorbeeld met een CV pelletkachel of CV houtfornuis. Zelfvoorzienend zijn wordt dan eenvoudiger, en de kans dat ik onder druk van de kou een snelle beslissing voor een nieuwe ketel moet maken is kleiner. Hiervoor is het houden van de huidige CV ketel ook prettig als achtervang mogelijkheid.

Ik dacht oorspronkelijk aan een 800 liter hygienevat in de kelder om als warmte accu te gebruiken. Echter staat de huidige ketel en de warm water aansluitingen op de eerste verdieping, deze opstelling resulteert in 50-70 meter extra leiding werk (koud water, warm water, CV aanvoer, warmtepomp etc), met bijbehorende kosten en verliezen.
Nu denk ik aan een 300L hygiene vat naast de huidige ketel op de eerste etage, wordt qua ruimte beetje krap. Hierop zou ik de mogelijkheid willen hebben om alle warmtebronnen aan te sluiten.

Voor de WP denk ik aan een plek op ons platte dak, en dan een Panasonic 16 kW T-CAP R290 3-fase Aquarea, of aan een WeHeat Blackbird P80 voor zowel tapwater als verwarming. Het prijsverschil tussen 9kw, 11kw en 16kw is redelijk beperkt, en ik heb het gevoel dat met een 16kw variant gasloos beter haalbaar is. Ik heb een lichte voorkeur voor een Nederlands product, maar in het verleden met Panasonic nooit slechte ervaringen gehad.

Inmiddels verken ik de tuin optie voor een WP en ben ik in gesprek met een specialist voor de installatie en configuratie (via tweakers).
Ik vind het prettig om goede ideeën en overwegingen vanuit het tweaker netwerk te horen. Meer mensen weten meer dan ik alleen.

[marcop23]

Beer070 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:11:
[...]
Heeft er hier ooit iemand gexperimenteerd met alleen op ‘warme’ uren in de winter de WP op vermogen laten draaien? Zo ja, scheelt dat veel? Het dag/nacht verschil is op koude dagen best groot, ook in Nederland.

Zeker. Zoek maar eens op "nachtverlaging" in de grote topics. Het is echter redelijk situatieafhankelijk of het nut heeft of niet.

De belangrijkste overweging in mijn ervaring: hoeveel afgiftevermogen heb je? Is het te doen om in de middag alle benodigde energie het huis in te krijgen zonder de aanvoertemperatuur fors te verhogen? Als je bv 10 graden warmer moet stoken, doet dat alle energiebesparing door hogere buitentemperatuur teniet. Het kan overigens zijn dat dit in het voorseizoen prima lukt, maar in de winter niet meer.

Met een nachtverlaging kan je prima experimenteren als de WP eenmaal staat. Ik zou er nu niet teveel tijd en aandacht in stoppen.

Dit gaat trouwens ook op voor een groot buffervat: als je 1 m3 buffer hebt, je hebt een minimale aanvoertemperatuur van 35 graden nodig, en je wil 50 kWh (180 MJ) bufferen. Met 4,186 kJ / kg / graad moet je hem dan tot 43 graden heter stoken: 78 graden. Dat is amper te doen voor een warmtepomp, de COP zal dan erg treurig zijn.

[tonwes99]

Beer070 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:11:
[...]

- Isolatie -> Ja, maar ik weet nog niet van alles resultaat. Het zal allicht beter zijn.
- Afgifte -> voornamelijk oude gietijzeren radiatoren. Op een aantal plekken in de toekomst vervangen
- Remmen -> afgelopen jaren met Plugwise in de winter alles uitgezet waar niemand is. Daarmee 2200m3 gehaald. Als de kinderen van kamer naar kamer gaan op een koude dag schiet het gebruik zomaar naar 30+m3
- ketel -> Ja ik hou zeker de eerste paar jaar de 40kw CV erbij. Maar aanschaf prijsverschil tussen 6kw en 16kw WP is minimaal op het totale budget. Met 3 tot 4 kinderen thuis is douchewater ook een uitdaging, maar hier nu een ander probleem.

Nu je "tussenhuis" en "2200m3" noemt verbaast de 40m3/dag mij nog meer. Wellicht dat "gelijkmatigheid" hier nog een rol kan spelen. Als je je huis op 12oC hebt gehouden en je komt terug van wintersport, of je hebt een aantal kamers niet verwarmt en wil die ook op 21oC brengen, dan heb je een grote piek. Een WP met vvw die 24/7 draait heeft veel minder vermogen nodig.

Ik heb een hoekhuis, gemeentelijk monument uit 1928, rieten kap, uitbouw op noord aan de woonkamer met 15m2 glas. Verbruikte 2000m3 gas (incl. extreem veel sww), maar heb dit jaar met een 9kW WP (6kW bij -10) mijn BUH niet hoeven aanzetten. Afgifte op 25oC op vvw, en de gietijzeren radiatoren in de slaapkamers drtaaiden nauwelijks.

Wel een grote uitdaging met die "ouderwetse" afgifte. Die gietijzeren dingen hebben gelukkig geen hele slechte afgifte, maar werden vroeger wel gebruikt met temperaturen van 70+ oC.

Verbeteren van je afgifte in huiskamer (en studeerkamer) kan helpen om de watertemperatuur omlaag te brengen. Iedere graad verbetering is 2-3% rendement.

[marcop23]

Beer070 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:41:
Voor de WP denk ik aan een plek op ons platte dak, en dan een Panasonic 16 kW T-CAP R290 3-fase Aquarea, of aan een WeHeat Blackbird P80 voor zowel tapwater als verwarming. Het prijsverschil tussen 9kw, 11kw en 16kw is redelijk beperkt, en ik heb het gevoel dat met een 16kw variant gasloos beter haalbaar is. Ik heb een lichte voorkeur voor een Nederlands product, maar in het verleden met Panasonic nooit slechte ervaringen gehad.

Toch zou ik wel open staan voor andere A-merken. Ik heb geen aandelen in Mitsubishi, maar ze hebben als unique selling point dat ze modellen van > 10 kW hebben met een vergelijkbare grootte als 8 kW warmtepompen van andere merken. Gezien jij veel vermogen nodig hebt en weinig ruimte hebt, zou ik dat echt meenemen in de overweging.

[STIMPPYYY]

Ga je voor een hybride opstelling? Zo ja, dan kan CV natuurlijk bijspringen waar nodig. Belangrijk is dat je een goed vermogen kan leveren bij lage buitentemperaturen (-7 tot -10) met hogere aanvoertemp (nodig voor jouw radiatoren)

Ben zelf aan het kijken naar de Daikin Altherma 4 14kW. Dat zijn geen goedkope jongens, maar leveren hoog vermogen bij lage temepraturen en kunnen hoge aanvoertemp leveren bij deze temeperaturen. R290 schijnt ook efficienter te zijn dan R32 bij lagere temeperaturen. Bij -7 tot -10 kan (volgens Daikin) minimaal 13kW geleverd worden. Zelfs bij 55gr aanvoer is her vermogen nog hoog. Samen met een 4,5 of zelfs 9kW backup unit moet dit voldoende zijn om de wintermaanden te overbruggen lijkt mij.

Een veel goedkoper alternatief is de 3M 16kW, maar die levert minder vermogen bij lagere temperaturen.

De 3M is 90cm hoog en de 4 is 110cm hoog. Dus ook niet heel erg groot beide.

[ Voor 11% gewijzigd door STIMPPYYY op 02-09-2025 08:45 ]

[RichieB]

Beer070 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:41:
[…]
- 20 cm PIR/XPS dak isolatie met TPO sinds deze zomer. (Rdwaarde ~7)
- 3 oude zinken daklichten zijn dit jaar vervangen door triple glas Velux.
- achterpui van een van de slaapkamers is dit jaar vervangen met een upgrade van enkel glas en waaibomen hout naar HR++ glas.
[…]

Dit gaat waarschijnlijk een groot verschil maken in je warmteverlies en dus je verwarmingsbehoefte. Idealiter plaats je nu een warmtemeter (Kamstrup) met logging zodat je na de winter exact weet wat je nodig hebt. Zo heb ik het ook gedaan. Kwamen van 2800m3 naar 2000m3 na isolatie. We redden het nu met een 9 kW WP ipv de 12 kW TCAP die ik eerst dacht nodig te hebben.

Pro tip: boost je radiatoren met fans en zet deze winter je CV op 40 °C. Begin je meteen met geld besparen.

[ Voor 6% gewijzigd door RichieB op 02-09-2025 08:52 ]

[SebastiaanPs]

De huidige warmtevraag is onzeker na alle extra maatregelen (o.a. forse verbetering dakisolatie en ook glas afgelopen zomer). De warmtevraag kan daardoor zijn afgenomen. Anderzijds zal de warmtevraag bij een warmtepomp door een ander stookpatroon waarschijnlijk toenemen.
Ik zou nu eerst het komende stookseizoen met je gasketel “als een warmtepomp” stoken, dus met bijv. een max CV watertemperatuur van 40-45 graden. Dan weet je na het stookseizoen wat je warmtevraag is.

tonwes99 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 06:26:
- Natuurlijk isolatie. immers, een piek van 40m3=370kWh/d is zelfs in een 1913-huis van 1450m3 een giga-hoeveelheid.

2800 m3 voor een oud deels nageisoleerd huis van 400 m2 is volgens mij niet gigantisch hoor...
Een gemiddeld Nederlands huishouden verbruikt 1020 m3 gas (bron) en dat zijn meestal geen huizen van 400 m2. Het gemiddelde vloeroppervlak van een Nederlandse woning is 120 m2 (andere bron).

STIMPPYYY schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 08:43:
Ga je voor een hybride opstelling? Zo ja, dan kan CV natuurlijk bijspringen waar nodig. Belangrijk is dat je een goed vermogen kan leveren bij lage buitentemperaturen (-7 tot -10) met hogere aanvoertemp (nodig voor jouw radiatoren)

Het risico van een hybride opstelling met bijv. WeHeat Blackbird 8 kW + gasketel is dat de Blackbird een groot deel van het stookseizoen op 100% vermogen staat te draaien, wat wel geluidsoverlast kan geven.

Ik zou een warmtepomp met voldoende vermogen op de grond in de tuin zetten.

[Beer070]

marcop23 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:52:
[...]

Zeker. Zoek maar eens op "nachtverlaging" in de grote topics. Het is echter redelijk situatieafhankelijk of het nut heeft of niet.

De belangrijkste overweging in mijn ervaring: hoeveel afgiftevermogen heb je? Is het te doen om in de middag alle benodigde energie het huis in te krijgen zonder de aanvoertemperatuur fors te verhogen? Als je bv 10 graden warmer moet stoken, doet dat alle energiebesparing door hogere buitentemperatuur teniet. Het kan overigens zijn dat dit in het voorseizoen prima lukt, maar in de winter niet meer.

Met een nachtverlaging kan je prima experimenteren als de WP eenmaal staat. Ik zou er nu niet teveel tijd en aandacht in stoppen.

Dit gaat trouwens ook op voor een groot buffervat: als je 1 m3 buffer hebt, je hebt een minimale aanvoertemperatuur van 35 graden nodig, en je wil 50 kWh (180 MJ) bufferen. Met 4,186 kJ / kg / graad moet je hem dan tot 43 graden heter stoken: 78 graden. Dat is amper te doen voor een warmtepomp, de COP zal dan erg treurig zijn.

Goed punt.
Het afgiftevermogen is nu zeker niet geoptimaliseerd voor 40 of 35 graden. De aanpassingen daarin zie ik als onderdeel van eventuele renovatie van de desbetreffende ruimtes, en dat zijn (meestal) relatief kleine kosten vergeleken met de basis infrastructuur.
Mijn gedachte, maar misschien zit ik helemaal verkeerd, is dat een gezellig avondje fikkie stoken in de kachel mooi een buffervat kan opwarmen naar 60+ graden, zeker als de WP dat buffervat op 40-45 graden heeft gebracht. Die pellets en/of houtblokken kosten puur voor de kWh relatief veel, maar als je toch de gezelligheid wil dan is het (in de toekomst) goed te combineren.
Wat betreft de warmte accu, ik denk dan meer aan de gap tussen 25 graden en 50 graden. Dat is 25 graden x 1m3 = afgerond 25kwh. 50 graden is niet een goede COP bij -7, maar bij +12 is het nog redelijk te doen, vooral als er voldoende PV is.

[Beer070]

tonwes99 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:58:
[...]


Nu je "tussenhuis" en "2200m3" noemt verbaast de 40m3/dag mij nog meer. Wellicht dat "gelijkmatigheid" hier nog een rol kan spelen. Als je je huis op 12oC hebt gehouden en je komt terug van wintersport, of je hebt een aantal kamers niet verwarmt en wil die ook op 21oC brengen, dan heb je een grote piek. Een WP met vvw die 24/7 draait heeft veel minder vermogen nodig.

Ik heb een hoekhuis, gemeentelijk monument uit 1928, rieten kap, uitbouw op noord aan de woonkamer met 15m2 glas. Verbruikte 2000m3 gas (incl. extreem veel sww), maar heb dit jaar met een 9kW WP (6kW bij -10) mijn BUH niet hoeven aanzetten. Afgifte op 25oC op vvw, en de gietijzeren radiatoren in de slaapkamers drtaaiden nauwelijks.

Wel een grote uitdaging met die "ouderwetse" afgifte. Die gietijzeren dingen hebben gelukkig geen hele slechte afgifte, maar werden vroeger wel gebruikt met temperaturen van 70+ oC.

Verbeteren van je afgifte in huiskamer (en studeerkamer) kan helpen om de watertemperatuur omlaag te brengen. Iedere graad verbetering is 2-3% rendement.

We gebruikten afgelopen winter Plugwise in alle kamers om de ruimte naar 12 graden te laten zakken en alleen de ruimtes die we gebruiken te verwarmen. Met 40kw en hoge temperatuur ging dat redelijk snel. Ik ben me er van bewust dat dit is een ander besparings-model dan wat een warmtepomp vereist.
Het model was vooral gedreven door excessief transmissie verlies, initieel grotendeels door tocht via kruipruimte, kozijnen en openhaard rook kanalen als ook de bekende zinken daklichten op het platte dak.
Met 21 graden binnen / -2 buiten wordt een 12 meter hoog trappenhuis en bovenin enkel glas met ventilatie kieren een soort onderdruk schoorsteen waarbij de tocht voelbaar door het (40 jaar oude) parket trekt.

[Beer070]

marcop23 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 07:59:
[...]

Toch zou ik wel open staan voor andere A-merken. Ik heb geen aandelen in Mitsubishi, maar ze hebben als unique selling point dat ze modellen van > 10 kW hebben met een vergelijkbare grootte als 8 kW warmtepompen van andere merken. Gezien jij veel vermogen nodig hebt en weinig ruimte hebt, zou ik dat echt meenemen in de overweging.

Ik sta absoluut open voor A-merken. Ik maak wel de vergelijking met B merken. Mijn buurman heeft een 16kw Althema 3 in de tuin, maar was 20k euro kwijt, waarbij de 9kw booster mogelijk nog regelmatig gebruikt wordt.
Ik heb op dit moment geen 20k euro over… helaas.

[Beer070]

RichieB schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 08:45:
[...]

Dit gaat waarschijnlijk een groot verschil maken in je warmteverlies en dus je verwarmingsbehoefte. Idealiter plaats je nu een warmtemeter (Kamstrup) met logging zodat je na de winter exact weet wat je nodig hebt. Zo heb ik het ook gedaan. Kwamen van 2800m3 naar 2000m3 na isolatie. We redden het nu met een 9 kW WP ipv de 12 kW TCAP die ik eerst dacht nodig te hebben.

Pro tip: boost je radiatoren met fans en zet deze winter je CV op 40 °C. Begin je meteen met geld besparen.

Tot afgelopen zomer hadden we 14cm XPS als buiten isolatie liggen. Het was bij de aanschaf van het huis iets wat we snel konden regelen in de 5 dagen voordat de panelen er op gelegd werden.
In onze ervaring hielp dat toen relatief weinig omdat de koude regen onder de isolatie doorloopt en toch het dak afkoelt. Nu hebben we deze XPS laag schoongemaakt en teruggeplaatst, en aangevuld tot 20cm met PIR. Gemiddelde rd waarde is ergens rond de 7.1
Ik denk dat de 3 Velux dachtlichten hier ook behoorlijk bij gaan helpen. Vooral ter voorkoming van tocht in de winter.
Mijn idee om naar wat zwaardere modellen te kijken is het prijsverschil na subsidie.
9kw TCAP kost netto ongeveer 2000 euro, 16kw TCAP is 2600 euro. Op het geheel van 6500-9500 euro investering is die 600 euro verschil dan minimaal denk ik. Of vergis ik me?

[Beer070]

SebastiaanPs schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 09:35:
De huidige warmtevraag is onzeker na alle extra maatregelen (o.a. forse verbetering dakisolatie en ook glas afgelopen zomer). De warmtevraag kan daardoor zijn afgenomen. Anderzijds zal de warmtevraag bij een warmtepomp door een ander stookpatroon waarschijnlijk toenemen.
Ik zou nu eerst het komende stookseizoen met je gasketel “als een warmtepomp” stoken, dus met bijv. een max CV watertemperatuur van 40-45 graden. Dan weet je na het stookseizoen wat je warmtevraag is.


[...]

2800 m3 voor een oud deels nageisoleerd huis van 400 m2 is volgens mij niet gigantisch hoor...
Een gemiddeld Nederlands huishouden verbruikt 1020 m3 gas (bron) en dat zijn meestal geen huizen van 400 m2. Het gemiddelde vloeroppervlak van een Nederlandse woning is 120 m2 (andere bron).


[...]

Het risico van een hybride opstelling met bijv. WeHeat Blackbird 8 kW + gasketel is dat de Blackbird een groot deel van het stookseizoen op 100% vermogen staat te draaien, wat wel geluidsoverlast kan geven.

Ik zou een warmtepomp met voldoende vermogen op de grond in de tuin zetten.

Dit is ook mijn gedachtegang op dit moment. Als ik mijn vrouw kan overtuigen om een stukje van ‘haar’ tuin op te geven, dan zit ik waarschijnlijk nog wel met ongeveer 20m afstand om bij een geschikte locatie van een buffervat/hygiene vat te komen. Vanuit het dak is het 7 meter binnendoor naar de huidige CV locatie, en 14 meter naar de kelder waar ruimte is voor een 800+L vat.

[BarryH]

Klopt dat een grote wp weinig duurder is.

Wat nu 2 belangrijke punten zijn:
1/ Je warmteverlies is door de verschillende maatregelen flink gedaald. Ik heb in een simpele excel mijn oude en nieuwe situatie gezet (Gewoon: xm2 buitenmuur met Rc 0,4 oud en daarna Rc 1,6 nieuw. (Rc 0,4 = 1watt vermogen nodig per 0,4m2 per graad verschil binnen buiten.) x temperatuurverschil binnen buiten = 30 graden.
idem voor ramen/vloer / dak. Dan zie je dat je ca. 50%? minder warmteverlies hebt door je maatregelen. Dus gasverbruik kan halveren.
2/ omdat je warmteverlies lager is dan bij plaatsing van alle radiatoren (lege spouw, enkelglas,etc) zijn die nu flink overbemeten. Met de hytools app kan je makkelijk zien hoeveel de radiator afgeeft bij 80/60/20 en ook bij 45/40/20; 35/30/20)

3/ omdat je buitenoppervlak inmiddels redelijk tot goed geisoleerd is, is het verstandig het hele huis 24 uur per dag op dezelfde temperatuur te houden met de warmtepomp. Dan heb je geen piek in warmtevraag en dus kan je met lagere watertemperaturen in je radiatoren toe. Zo kan je efficient met een warmtepomp verwarmen met je oude radiatoren.

4/ Naast de situatie bij -10 buiten is ook de situatie bij +7 tot +10 belangrijk: de warmtepomp heeft dan een minimaal vermogen b.v. 5kW bij een 16kW model (verschilt per merk type) . Met al je radiatoren open is dan de vraag hoe koud mag het water zijn wil je nog 5kW afgifte hebben. Dat bepaald je stooklijn aan de warme kant. Als dat bv. 35/30/20 kan zijn heb je in voor/naseizoen echt een prima efficientie.

5/ met deze radiatoren zal je leidingen + radiatoren voldoende waterinhoud hebben om zonder buffer de warmtepomp te laten werken. Dan is de warmtepomp het efficientste. Een buffer erbij die je met een houtkachel opwarmt kan zeker, maar dan moet je die buffer als zonneboiler met cv ondersteuning aansluiten. Dus een 3wegklep met temperatuursensoren en controller: als buffer warmer dan water in retourleiding, de retour door de buffer leiden en dan naar de wp. als de buffer kouder is , dan niet via de buffer.

Met een parallel buffer kan je in de warmtepomp eerder warmte laten maken en dat dan gedoseerd het huis in brengen. Echter omdat je dan hogere temperaturen moet maken, en zo'n buffer ook weer vlot afkoelt, gaat dat vaak niet echt helpen. Met een parallelbuffer heb je door vermenging als snel 10% lagere SCOP.

[marcop23]

Beer070 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 10:26:
[...]

Tot afgelopen zomer hadden we 14cm XPS als buiten isolatie liggen. Het was bij de aanschaf van het huis iets wat we snel konden regelen in de 5 dagen voordat de panelen er op gelegd werden.
In onze ervaring hielp dat toen relatief weinig omdat de koude regen onder de isolatie doorloopt en toch het dak afkoelt. Nu hebben we deze XPS laag schoongemaakt en teruggeplaatst, en aangevuld tot 20cm met PIR. Gemiddelde rd waarde is ergens rond de 7.1

Bij een normaal warm dak ligt de dakbedekking over de isolatie. Dat is nu dus niet het geval? Dat zal bij nattigheid de Rd flink verlagen, lijkt me.

[...]
Mijn idee om naar wat zwaardere modellen te kijken is het prijsverschil na subsidie.
9kw TCAP kost netto ongeveer 2000 euro, 16kw TCAP is 2600 euro. Op het geheel van 6500-9500 euro investering is die 600 euro verschil dan minimaal denk ik. Of vergis ik me?

In de basis klopt dat, grotere warmtepompen zijn amper duurder. Maar dan kijk je naar het apparaat zelf. Die PUZ-SHWM140YAA kost ook maar €1100 na subsidie, alleen hier moet uiteraard nog een binnenunit bij, kost ook 4k inclusief 300 L boilervat zo te zien.

Die 20k van je buurman: hij heeft het laten installeren, neem ik aan? In die installatiekosten zitten vaak de meeste kosten, en ook de grootste verschillen. Een complete WP zelf installeren kost met al het leidingwerk en boilervat ook al gauw 9k exclusief subsidie, en waarschijnlijk meer in jouw situatie vanwege de grote WP. Laat je het doen, dan komen er een hele berg arbeidskosten bij, maar dan ben je wel zeker van de subsidie.

[tonwes99]

2800 m3 voor een oud deels nageisoleerd huis van 400 m2 is volgens mij niet gigantisch hoor...
Een gemiddeld Nederlands huishouden verbruikt 1020 m3 gas (bron) en dat zijn meestal geen huizen van 400 m2. Het gemiddelde vloeroppervlak van een Nederlandse woning is 120 m2 (andere bron).

Die 2800m3 is niet vreemd, maar die 40m3/dag lijkt wel hoog.

[Beer070]

marcop23 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 11:00:
[...]

Bij een normaal warm dak ligt de dakbedekking over de isolatie. Dat is nu dus niet het geval? Dat zal bij nattigheid de Rd flink verlagen, lijkt me.

[...]

In de basis klopt dat, grotere warmtepompen zijn amper duurder. Maar dan kijk je naar het apparaat zelf. Die PUZ-SHWM140YAA kost ook maar €1100 na subsidie, alleen hier moet uiteraard nog een binnenunit bij, kost ook 4k inclusief 300 L boilervat zo te zien.

Die 20k van je buurman: hij heeft het laten installeren, neem ik aan? In die installatiekosten zitten vaak de meeste kosten, en ook de grootste verschillen. Een complete WP zelf installeren kost met al het leidingwerk en boilervat ook al gauw 9k exclusief subsidie, en waarschijnlijk meer in jouw situatie vanwege de grote WP. Laat je het doen, dan komen er een hele berg arbeidskosten bij, maar dan ben je wel zeker van de subsidie.

Het was tot dit voorjaar zo dat de dakbedekking onder de isolatie lag, sinds deze zomer ligt het boven de isolatie, is de deklaag vervangen door TPO en is de afwatering verbeterd, waardoor er ook minder transmissie zou moeten zijn.

Buurman heeft ruim 20k euro uitgegeven aan WP. Voor 16kw Daikin WP met 300L boiler en 9kw booster. Ziet er prachtig uit, geweldig geïnstalleerd. Niets dan lof voor de kwaliteit en de zorg van zijn installateur. Hij is minder een tweaker dan ik, en op basis daarvan zijn keuze gemaakt.

Ik vind het zelf leuker om te snappen wat er speelt en wat de voor en nadelen zijn, en ik ben redelijk handig in allerlei klus werkzaamheden waardoor ik wat kan besparen.
In de meeste offertes is de bulk van het werk tegen 60-75 euro per uur + btw 1/3 van de totale kosten. Ik verdien zelf geen 90 euro/uur netto, dus dingen zelf doen levert behalve plezier ook nog eens geld op.

[Beer070]

tonwes99 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 11:18:
[...]

Die 2800m3 is niet vreemd, maar die 40m3/dag lijkt wel hoog.

Ik denk dat dat door het huidige besparingsmodel komt. Door afgifte af te knijpen worden ‘s nachts maar 4 kamers op 18 graden gehouden. De overige ruimtes koelden af, in veel gevallen naar 12-16 graden, afhankelijk van de isolatie. Als de kinderen de volgende dag alle kamers aflopen en de radiator open zetten wordt het hele huis naar 21 graden gebracht. Daarbij is de lucht een minimaal deel, vergeleken met de muren en vloeren die dan ook opwarmen. Dat kan zomaar 40m3 gas kosten (blijkbaar)

Dit model is denk ik een probleem dat veel mensen die nu op gas zitten nog hebben. Het gebruikelijke besparingsmodel is ruimte’s afknijpen om minder warmte te vragen, of de thermostaat omlaag zetten naar een nog net acceptabel warmte niveau.
De verandering naar een verwarming met WP vereist niet alleen technische aanpassing aan warmte-generatie, transport en afgifte, maar ook aan het limiteren van transmissie/lekken, en daarna het aanpassen van gedrag.

Ik heb meerdere warmte specialisten meegemaakt die bij ons zeiden: oh, je moet naar HR++ dubbel glas ipv oud dubbel glas, en dan is een WP een makkie. Hierbij vermeden ze het gesprek over de tocht langs kozijnen, open haard en het daklicht, zelfs als ik er naar vroeg.

[Fr33z]

Bijzondere casus, wel gaaf puzzeltje. Mijn feedback:

- warmtebuffer voor houtkachel: vergeet die, onverstandig idee, kost veel ruimte/geld/tijd en maakt regeling complex. Je huis is een prima buffer, als je graag wilt optimizen dan overdag de verwarming wat hoger met de warmtepomp zodat je de beste COP pakt (ook verwacht ik dat houtkachels over max 5 - 10 jaar verboden dan wel streng gereguleerd worden dus dan heb je er ook niks aan)

- grote WP klinkt als een goed idee voor jullie hele grote huis, zou zeker niet onder de 10 kW gaan

- die installatie van je buurman klinkt mij helemaal niet zo goed: een 9kw elektisch element moet je niet willen en is ook qua netbelasting een erg slecht idee.

- tuin lijkt mij ook de beste plek. Ik snap niet zo goed hoe een huis dat zo groot is weinig buitenruimte heeft maar t zal wel hoog/diep zijn dan

[ Voor 97% gewijzigd door Fr33z op 02-09-2025 12:11 ]

[Beer070]

BarryH schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 10:47:
Klopt dat een grote wp weinig duurder is.

Wat nu 2 belangrijke punten zijn:
1/ Je warmteverlies is door de verschillende maatregelen flink gedaald. Ik heb in een simpele excel mijn oude en nieuwe situatie gezet (Gewoon: xm2 buitenmuur met Rc 0,4 oud en daarna Rc 1,6 nieuw. (Rc 0,4 = 1watt vermogen nodig per 0,4m2 per graad verschil binnen buiten.) x temperatuurverschil binnen buiten = 30 graden.
idem voor ramen/vloer / dak. Dan zie je dat je ca. 50%? minder warmteverlies hebt door je maatregelen. Dus gasverbruik kan halveren.
2/ omdat je warmteverlies lager is dan bij plaatsing van alle radiatoren (lege spouw, enkelglas,etc) zijn die nu flink overbemeten. Met de hytools app kan je makkelijk zien hoeveel de radiator afgeeft bij 80/60/20 en ook bij 45/40/20; 35/30/20)

3/ omdat je buitenoppervlak inmiddels redelijk tot goed geisoleerd is, is het verstandig het hele huis 24 uur per dag op dezelfde temperatuur te houden met de warmtepomp. Dan heb je geen piek in warmtevraag en dus kan je met lagere watertemperaturen in je radiatoren toe. Zo kan je efficient met een warmtepomp verwarmen met je oude radiatoren.

4/ Naast de situatie bij -10 buiten is ook de situatie bij +7 tot +10 belangrijk: de warmtepomp heeft dan een minimaal vermogen b.v. 5kW bij een 16kW model (verschilt per merk type) . Met al je radiatoren open is dan de vraag hoe koud mag het water zijn wil je nog 5kW afgifte hebben. Dat bepaald je stooklijn aan de warme kant. Als dat bv. 35/30/20 kan zijn heb je in voor/naseizoen echt een prima efficientie.

5/ met deze radiatoren zal je leidingen + radiatoren voldoende waterinhoud hebben om zonder buffer de warmtepomp te laten werken. Dan is de warmtepomp het efficientste. Een buffer erbij die je met een houtkachel opwarmt kan zeker, maar dan moet je die buffer als zonneboiler met cv ondersteuning aansluiten. Dus een 3wegklep met temperatuursensoren en controller: als buffer warmer dan water in retourleiding, de retour door de buffer leiden en dan naar de wp. als de buffer kouder is , dan niet via de buffer.

Met een parallel buffer kan je in de warmtepomp eerder warmte laten maken en dat dan gedoseerd het huis in brengen. Echter omdat je dan hogere temperaturen moet maken, en zo'n buffer ook weer vlot afkoelt, gaat dat vaak niet echt helpen. Met een parallelbuffer heb je door vermenging als snel 10% lagere SCOP.

(1) eens. Zit wel een lastigheid dat een aantal kamers veel ‘uit’ en dicht hebben gestaan, waardoor het transmissie verlies is beperkt gedurende de winter. Het is een beetje een gok hoeveel verlies erbij komt als die kamers opgewarmd gaan worden.
(2) Dank voor hytools. Ik heb net een sommetje gemaakt voor een van de radiatoren, die gaat bij temp 60C -> 40C van (2x radiator van) 1.9kw naar 0.6kw. In die specifiek kamer zou een continu flow van 40C water het dan net moeten redden.
(3) die transitie naar 24x7 warm houden, is een gok die ik liever nemen op Electra / WP dan op gas. Electra is door mijn draaischijf meter en zomer opbrengst de komende 15 maanden nog min of meer gratis.
(4) ik denk dat voor de efficiency en ook de houdbaarheid van de hardware lange runs veel beter zijn. Pendelen is dodelijk voor warmte techniek en elektronica. Om deze reden denk ik aan een groot buffer vat. Eventueel op een wat hogere temperatuur in het voor/na seizoen.
(5) Mee eens. Afhankelijk van het aantal aansluitingen op het buffervat zijn er verschillende scenarios mogelijk, drieweg klep heeft de voorkeur, vooral bij meerdere bronnen (2 of 3 kachels en of backup WP )

Een vraag die voor mij nog open staat is het doel volume en features van een buffervat. Prijsverschil tussen kleinste kale buffervat van 100 liter, of een 800 liter vat met hygiene spiraal en warmtewisselaar is 500 euro vs 2500 euro, + 2000+ euro installatie kosten
In de kelder heb ik 1.92 hoog ruimte en een plekje gereserveerd van 1.4m x 1.5m. Dus 800 liter zou passen.
Op het geheel lijkt het een 50% extra investering die veel toegevoegde waarde zou kunnen leveren. (Als dit ons in staat stelt om gasloos te gaan levert dat al snel 300-500 euro per jaar op. ROI van 8 jaar alleen al op vastrecht).

[Fr33z]

Geen buffervat doen. Het doel is er niet, kost alleen geld en ruimte.

Je zit er naast met je stelling dat pendelen 'dodelijk' is. Een warmtepomp-compressor is gemaakt op.ongeveer 100.000 keer aan/uit gaan. Dat duurt wel ff verder heb je een groot huis met redelijk veel warmtevraag dus je hoeft noet snel bang te zijn voor bovenmatig veel pendelen. Voordeel van een groot huis of veel energievraag zeg maar.

[dunklefaser]

@Beer070 Ik zou zeker het verbruik voor warm water bereiding (sww) goed in kaart brengen
nu en in de toekomst. Wat moet ik me trouwens onder een "warm water accu" voorstellen?

P.S.: Ik sluit me trouwens aan bij wat @BarryH hieronder suggereert- wp faq topic op "buffervat" doorzoeken.
Er staat nog meer wetenswaardigs in.

[ Voor 29% gewijzigd door dunklefaser op 02-09-2025 13:21 ]

[STIMPPYYY]

Beer070 schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 10:16:
[...]

Ik sta absoluut open voor A-merken. Ik maak wel de vergelijking met B merken. Mijn buurman heeft een 16kw Althema 3 in de tuin, maar was 20k euro kwijt, waarbij de 9kw booster mogelijk nog regelmatig gebruikt wordt.
Ik heb op dit moment geen 20k euro over… helaas.

De Altherma 3M 16kW kost op dit moment 'online' 8-9k in de btw. Daar zit dan een 3kW BUH in. Binnenunit is 2k oid dacht ik (niet 9kW backup heater overigens, die is iets duurder) -> niet erbij. Voglens mij komt die er nog los bij. De subsidie is 4k. Dan houd je nog een boilervat en intallatie over. Die 20k lijkt mij wat aan de hoge kant.

Overigens is de inkoop van de 16kW 3M minder 6k, maar installateurs nemen natuurlijk marge van 10-20% (wat logisch is vanwege support en garantiekwesties etc.).

[Beer070]

Fr33z schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 12:06:
Bijzondere casus, wel gaaf puzzeltje. Mijn feedback:

- warmtebuffer voor houtkachel: vergeet die, onverstandig idee, kost veel ruimte/geld/tijd en maakt regeling complex. Je huis is een prima buffer, als je graag wilt optimizen dan overdag de verwarming wat hoger met de warmtepomp zodat je de beste COP pakt (ook verwacht ik dat houtkachels over max 5 - 10 jaar verboden dan wel streng gereguleerd worden dus dan heb je er ook niks aan)

- grote WP klinkt als een goed idee voor jullie hele grote huis, zou zeker niet onder de 10 kW gaan

- die installatie van je buurman klinkt mij helemaal niet zo goed: een 9kw elektisch element moet je niet willen en is ook qua netbelasting een erg slecht idee.

- tuin lijkt mij ook de beste plek. Ik snap niet zo goed hoe een huis dat zo groot is weinig buitenruimte heeft maar t zal wel hoog/diep zijn dan

15.5m diep, 9.5m breed, 12m hoog. Tuin is 9x9.5m. Onze tuin is ‘groot’ vergeleken met de achterburen.
Ik ben ook geen fan van 9kw booster. Volgens mij is het risico dat wanneer de configuratie niet klopt, of wanneer er iets niet lekker loopt, het zomaar meer kan kosten dan zijn huidige gas gebruik. Met COP 1 is electra een stuk duurder dan gas.

[BarryH]

Het is cruciaal dat je uitvogelt bij welke temperatuur je de minimale warmteafgifte van de wp kwijt kan in de radiatoren.
Daarnaast moet je een thermostaat nemen met een instelbare hysterese. Dan regel je dat de wp aanslaat bij kamer = 19,5 en uitgaat bij kamer = 20,5.
Dan heb je - zonder de verspillende buffer - echt lange runs.
Heb je last van pendelen, dan moet je Ta omhoog en evt de DeltaT omlaag: warmere radiatoren, die geven meer warmte af

vermogen: ik heb 370m2 buitengevel/vloer/dak/raam en 7,5kW nodig bij -10 met gewone spourmuurisolatie uit 77 (4-5cm), hr++ glas, vloer RC 6 en dak RC 5
Jij hebt 500m2 buitengevel, met iets gunstiger mix, dat is x 1,4

Dat gestuiter met je temperaturen zorgt voor hoge pieken. kijk eens naar 18-20 januari 2025 buitentemperatuur ca. 0 gemiddeld op alledrie. gasverbruik zou bij gelijkmatig stoken ook gelijk zijn.

[ Voor 31% gewijzigd door BarryH op 02-09-2025 12:41 ]

[Beer070]

dunklefaser schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 12:22:
@Beer070 Ik zou zeker het verbruik voor warm water bereiding (sww) goed in kaart brengen
nu en in de toekomst. Wat moet ik me trouwens onder een "warm water accu" voorstellen?

Warmwater accu: 800L buffervat of hygienevat wat met verschillende bronnen warmte vasthoud voor CV en SWW.
Het idee is dat dit op de SWW aanvoer initieel het gebruik van de CV zal beperken (minder opwarmen) en als blijkt dat dit voldoende is om excessieve SWW vraag op te vangen, een pad is naar gasloos. Ik zie verschillende meningen en ben benieuwd naar de achterliggende gedachte en beredenering.

Complexiteit = geld = 3000-5000 euro. (Complexiteit is ook er leuk mee kunnen spelen => entertainment value, en onderhoud/dingen die stuk kunnen gaan, slechte WAF)
Warmte verlies => 50watt tot 150watt is 1.2kwh tot 3.6kwh per dag verlies. Klinkt als veel, maar als daarmee de Ta 1 graad omlaag kan, dan haal je dat al terug. Laat staan het verlies door korte runs of de efficiency van verschuiven van productie naar overdag met solar PV.

Ik leer hier veel.

[BarryH]

@Beer070 het ik wil een wp faq topic al gelezen? dan is er minder 1 op 1 onderwijs nodig

Aangezien je maar doorgaat over dat buffervat denk ik niet dat je de inhoud van dat topic je eigen hebt gemaakt.

[ Voor 39% gewijzigd door BarryH op 02-09-2025 12:48 ]

[STIMPPYYY]

BarryH schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 12:36:
Het is cruciaal dat je uitvogelt bij welke temperatuur je de minimale warmteafgifte van de wp kwijt kan in de radiatoren.
Daarnaast moet je een thermostaat nemen met een instelbare hysterese. Dan regel je dat de wp aanslaat bij kamer = 19,5 en uitgaat bij kamer = 20,5.
Dan heb je - zonder de verspillende buffer - echt lange runs.
Heb je last van pendelen, dan moet je Ta omhoog en evt de DeltaT omlaag: warmere radiatoren, die geven meer warmte af

vermogen: ik heb 370m2 buitengevel/vloer/dak/raam en 7,5kW nodig bij -10 met gewone spourmuurisolatie uit 77 (4-5cm), hr++ glas, vloer RC 6 en dak RC 5
Jij hebt 500m2 buitengevel, met iets gunstiger mix, dat is x 1,4

Dat gestuiter met je temperaturen zorgt voor hoge pieken. kijk eens naar 18-20 januari 2025 buitentemperatuur ca. 0 gemiddeld op alledrie. gasverbruik zou bij gelijkmatig stoken ook gelijk zijn.

Stoken zou ik doen op stooklijn en niet op thermostaat.

Boilervat van 300L lijkt mij overbodige luxe met 5-6 personen. Mijn blackbird heeft dit vat binnen 45 min warm.

[BarryH]

@STIMPPYYY Inderdaad stooklijn. Maar die moet je wel goed instellen. En vaak staat de "30 graden bij +10 buiten" te laag en genereert een pendelende wp. Dus dan moet je dat even narekenen/proberen en wordt het 35 bij +5 .
De watertemperatuur omhoog want anders te weinig afgifte en de buitentemperatuur omlaag omdat je het met 35 graden ook nog bij +5 op temperatuur kan houden in de woning.

Stooklijn en geen thermostaat, dus ouderwets 100% WAR, gaat vaak niet goed (b.v. door zoninstraling). Stooklijn in combinatie met thermostaat is een stuk kansrijker.

[STIMPPYYY]

BarryH schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 15:12:
@STIMPPYYY Inderdaad stooklijn. Maar die moet je wel goed instellen. En vaak staat de "30 graden bij +10 buiten" te laag en genereert een pendelende wp. Dus dan moet je dat even narekenen/proberen en wordt het 35 bij +5 .
De watertemperatuur omhoog want anders te weinig afgifte en de buitentemperatuur omlaag omdat je het met 35 graden ook nog bij +5 op temperatuur kan houden in de woning.

Stooklijn en geen thermostaat, dus ouderwets 100% WAR, gaat vaak niet goed (b.v. door zoninstraling). Stooklijn in combinatie met thermostaat is een stuk kansrijker.

Ligt eraan wat je offset is met stooklijn. Zo snel gebeurt dat penedelen niet. Tenminste, dat is mjjn ervaring. Die paar keer per dag maken wss niet veel uit (ben geen expert). 30 graden met ouderwetste radiatoren gaat ‘m niet worden en jouw oppervlak is groot. Dat moet qua minimale afgifte toch wel goedkomen. Zeker bij slecht(er) geïsoleerde woning.

[BarryH]

STIMPPYYY schreef op dinsdag 2 september 2025 @ 16:24:
[...]


Ligt eraan wat je offset is met stooklijn. Zo snel gebeurt dat penedelen niet. Tenminste, dat is mjjn ervaring. Die paar keer per dag maken wss niet veel uit (ben geen expert). 30 graden met ouderwetste radiatoren gaat ‘m niet worden en jouw oppervlak is groot. Dat moet qua minimale afgifte toch wel goedkomen. Zeker bij slecht(er) geïsoleerde woning.

Tja, Dat gebeurt niet snel of vaak of weinig. Het gebeurt per definitie als je de stooklijn lager zet dan de combinatie warmtepomp versus afgifte systeem toe laat.