Airco installeren - elektra

[acehighhugo]

Hi allemaal,

Zouden jullie even mee willen lezen om te checken of ik geen denkfout maak?

Ik ben een airco van 2,5 kW aan het installeren in mijn slaapkamer. Het stopcontact in de buurt bleek niet geaard, en het was ook niet mogelijk om dat te verhelpen. Daarom heb ik ervoor gekozen een H05VV-F 3G1,5 mm² kabel (feitelijk een losgeknipt verlengsnoer van 5 meter) naar een ander geaard stopcontact te brengen. Op die kabel zit een nieuwe stekker.

De kabel gaat naar een werkschakelaar naast de buitenunit. Op de foto is de onderste kabel degene die naar het stopcontact gaat. In de werkschakelaar zit alleen de bruine draad (fase) in het zwarte blok - dus in het deel waar je de onderbreking kunt schakelen.



De bovenste kabel in de werkschakelaar gaat naar de buitenunit van de airco.

Mijn vraag: mijn schoonvader denkt dat de blauwe nuldraad ook via het zwarte blok (de schakelaar) zou moeten lopen. Maar ik denk van niet. Het doel van de werkschakelaar is volgens mij om veilig spanningsloos te kunnen maken voor onderhoud, en dan hoef je alleen de fase te onderbreken. Nul en aarde mogen gewoon doorlopen. Klopt dat?

En nog een tweede vraag: de stekker zit in een geaard stopcontact. Volgens mij maakt het niet uit hoe de stekker erin zit (de stekker is symmetrisch, dus je hebt geen vaste positie voor de nuldraad of fase). Mijn schoonvader denkt dat dat wel uitmaakt. Zit ik hier fout, of klopt dit zo?

Voor de zekerheid nog een foto van de aansluitingen op de buitenunit van de airco:



Alvast bedankt voor het meedenken!

P.s. het laatste deel van de installatie ga ik niet zelf doen, dan komt een aircomonteur (die ook elektricien is) het afmaken. Maar ik wil graag zo veel mogelijk voorwerk zelf gedaan hebben - vandaar.

Technische installatie => schopje naar DEI

[ Voor 1% gewijzigd door Septillion op 01-07-2025 12:53 ]

[99ruud99]

Ligt aan hoe je het gaat intekenen - dubbel doorbreken is altijd beter dan elke de fase spanningsloos maken.

ps, waarom lus je stopcontacten door? is het niet logischer nieuwe kabel te trekken? of op z'n minst te zorgen dat er met 2.5mm2 gewerkt wordt?

[bartvl]

Doordat je gebruik maakt van een stekker kun je fase en nul dus wisselen. Daarmee weet je ook niet zeker of de werkschakelaar de fase of de nul verbreekt.
Exacte regels ken ik niet, maar ik zou inzetten op: fase en nul verbreken met de werkschakelaar.

[Rukapul]

Wat een amateuristische bende.

Als die airco installateur / electricien eer in zijn vak legt dan weigert hij een unit dat met een stukje huishoudsnoer is aangesloten.

[acehighhugo]

99ruud99 schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:40:
Ligt aan hoe je het gaat intekenen - dubbel doorbreken is altijd beter dan elke de fase spanningsloos maken.

ps, waarom lus je stopcontacten door? is het niet logischer nieuwe kabel te trekken? of op z'n minst te zorgen dat er met 2.5mm2 gewerkt wordt?

Dank voor je reactie! Ik heb geen stopcontacten doorgelust, maar gewoon een losse 1,5 mm² kabel met stekker naar een geaard stopcontact gebracht (ca. 5 meter). De airco is 2,5 kW, dus dat trekt zo’n 10-11 A — binnen de marge voor 1,5 mm². Bij vaste installatie zou ik zeker 2,5 mm² nemen, maar in dit geval leek dit mij prima.

[TwingyTwingy]

acehighhugo schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:50:
[...]


Dank voor je reactie! Ik heb geen stopcontacten doorgelust, maar gewoon een losse 1,5 mm² kabel met stekker naar een geaard stopcontact gebracht (ca. 5 meter). De airco is 2,5 kW, dus dat trekt zo’n 10-11 A — binnen de marge voor 1,5 mm². Bij vaste installatie zou ik zeker 2,5 mm² nemen, maar in dit geval leek dit mij prima.

Lijkt ook prima. Tot het mis gaat.

Airco geeft continue belasting, is een serieus apparaat. Gewoon 2,5mm pakken. Dan heb je je marge en werk je veilig en correct.

[pistole]

acehighhugo schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:50:
[...]


Dank voor je reactie! Ik heb geen stopcontacten doorgelust, maar gewoon een losse 1,5 mm² kabel met stekker naar een geaard stopcontact gebracht (ca. 5 meter). De airco is 2,5 kW, dus dat trekt zo’n 10-11 A — binnen de marge voor 1,5 mm². Bij vaste installatie zou ik zeker 2,5 mm² nemen, maar in dit geval leek dit mij prima.

Het probleem zit 'm in de stekker. Als je een stekker in een stopcontact doet, dan weet je (in NL en veel andere Europese landen) niet of je de nul of fase omgedraaid hebt. Daarom moet je de werkschakelaar dubbelpolig aansluiten. Daarnaast is het volgens mij 'best practise' om altijd zowel nul als fase te onderbreken.

[ Voor 6% gewijzigd door pistole op 28-06-2025 20:55 ]

[Rukapul]

TwingyTwingy schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:52:
[...]


Lijkt ook prima. Tot het mis gaat.

Airco geeft continue belasting, is een serieus apparaat. Gewoon 2,5mm pakken. Dan heb je je marge en werk je veilig en correct.

En omdat het buiten is, buitendraad gebruiken dat UV-bestendig is, betere mechanische bescherming biedt, etc.

En als je dan toch bezig bent is het net zo makkelijk om even af te takken in een lasdoos, de kabels in buizen te leggen, te beugelen, etc.

En dan een werkschakelaar die uitnodigt om daadwerkelijk meerpolig aan te sluiten.

[acehighhugo]

TwingyTwingy schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:52:
[...]


Lijkt ook prima. Tot het mis gaat.

Airco geeft continue belasting, is een serieus apparaat. Gewoon 2,5mm pakken. Dan heb je je marge en werk je veilig en correct.

Check, goed punt. Dan vervang ik de 1.5mm nog door een 2.5mm. Better be safe!

pistole schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:54:
[...]

Het probleem zit 'm in de stekker. Als je een stekker in een stopcontact doet, dan weet je (in NL en veel andere Europese landen) niet of je de nul of fase omgedraaid hebt. Daarom moet je de werkschakelaar dubbelpolig aansluiten. Daarnaast is het volgens mij 'best practise' om altijd zowel nul als fase te onderbreken.

Dat snap ik ook, thanks voor je heldere uitleg en goed argument. Ga ik dat ook nog doen!

Rukapul schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:57:
[...]

En omdat het buiten is, buitendraad gebruiken dat UV-bestendig is, betere mechanische bescherming biedt, etc.

En als je dan toch bezig bent is het net zo makkelijk om even af te takken in een lasdoos, de kabels in buizen te leggen, te beugelen, etc.

En dan een werkschakelaar die uitnodigt om daadwerkelijk meerpolig aan te sluiten.

Ja, ook check, ik haal wel even wat H07RN-F 2.5mm en zal het dan ook wel netjes in een buis wegwerken. Het staat wel op een balkon én onder een afdak, maar ook hier: better safe.

Wat bedoel je met aftakken in een lasdoos? En waarom denk je dat deze werkschakelaar niet goed is?

[ Voor 29% gewijzigd door acehighhugo op 28-06-2025 21:04 ]

[pistole]

Goed bezig om je vraag op Tweakers te stellen, @acehighhugo !

[Wilke]

Je schoonvader heeft gelijk! Zal hij blij mee zijn, haha.

De bedoeling van een werkschakelaar is galvanische scheiding; van alle bedrading behalve de aarde. Dus jazeker moet de nul geschakeld zijn.

Verschillende andere problemen:
- 1.5mm2 is al genoemd
- deze kabel is niet bedoeld voor buiten en zal onder weersinvloeden (UV) een korte(re) levensduur hebben
- beter had je beide kabels van onder ingevoerd, dan is de kans dat er water inkomt enorm veel kleiner.

Koop wat meters Xmvk-kabel 3x2,5mm2, schuif daar op de rechte stukken slagvaste 19mm pvc buis omheen (de grijze), en beugel die aan de muur. Dan ziet het er ook netjes uit.

Gebruik wartels voor het invoeren van de kabel.

Dit is een degelijke werkschakelaar: https://www.sandervunderi...-25a-2-polig-bw225dp.html vergeet niet wartels mee te bestellen, en kabel verkoopt deze shop ook per meter. Alles ook bij de Praxis of Gamma te vinden.

[amiaima]

Die airco is misschien 2.5kW maar is dat electrisch of koel vermogen? Ik denk dat laatste en kan dus op een groep worden aangesloten m.a.w. erbij gezet worden.
Een aansluiting maken met of via een schakelaar lijkt me volledig nutteloos. De airco zal een eigen aan/-uit schakelaar heen. Een WCD met randaarde zogenoemde moeten zijn, verlengsnoer van voldoende doorsnee 1.5 mm2 minimaal Maarel an goede kwaliteit. Aansluiting op 2.5mm2 installatie draad en op een groep met voldoende capaciteiten is wel wenselijk. Let op dat je in een huurhuis geen aanpassingen aan de electrische installatie mag maken maar dat ter zijde.

[Wilke]

@amiaima , geen zichzelf respecterende airco installateur werkt aan een installatie waar zich geen werkschakelaar in het directe zicht/bereik van de buitenunit bevind.

Dit om shockerende resultaten tijdens werkzaamheden te voorkomen.

[ Voor 16% gewijzigd door Wilke op 28-06-2025 21:10 ]

[amiaima]

Ding heeft toch een stekker of heeft ie een aansluiting nodig, zo ja dan klopt jouw stelling volledig.

[Wilke]

amiaima schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 21:12:
Ding heeft toch een stekker of heeft ie een aansluiting nodig, zo ja dan klopt jouw stelling volledig.

En dan zit je buiten en denkt binnen iemand, huh, de stekker ligt er uit, even terug pluggen. *zap*.

Ik neem tenminste aan dat die stekker niet buiten is.

Het punt is dat je als installateur wilt zien dat die schakelaar op uit staat, zodat als het mis gaat het 100% alleen maar je eigen schuld kan zijn.

[Rukapul]

acehighhugo schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 20:58:
Wat bedoel je met aftakken in een lasdoos?

Vaste aansluiting in plaats van wandcontactdoos met stekker. Dat aftakken / splitsen doe je dan in een lasdoos.

En waarom denk je dat deze werkschakelaar niet goed is?

Deze oogt 'budget'. Niet per se 'niet goed'.

Het is niet direct duidelijk dat hij meerpolig kan schakelen.
De twee doorverbinders zijn niet geïsoleerd / beschermd tegen aanraking. Maar doordat er twee zijn nodigt het wel uit om iets anders dan aarde door te verbinden.

[acehighhugo]

Rukapul schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 21:29:
[...]

Vaste aansluiting in plaats van wandcontactdoos met stekker. Dat aftakken / splitsen doe je dan in een lasdoos.

[...]

Deze oogt 'budget'. Niet per se 'niet goed'.

Het is niet direct duidelijk dat hij meerpolig kan schakelen.
De twee doorverbinders zijn niet geïsoleerd / beschermd tegen aanraking. Maar doordat er twee zijn nodigt het wel uit om iets anders dan aarde door te verbinden.

Volgens mij is het een 3 polige werkschakelaar: het is dit model https://floli.nl/product/floli-abb-werkschakelaar/

Ik ga morgenochtend even langs de Hornbach. Volgens mij is dit een goede kabel. Jullie daarmee eens? https://www.hornbach.nl/p...-5-mm-grijs-10-m/5103475/

Thanks allemaal voor de fijne tips!

[ Voor 3% gewijzigd door acehighhugo op 28-06-2025 22:12 . Reden: Link werkte niet ]

[Wolly]

acehighhugo schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 21:56:
[...]


Volgens mij is het een 3 polige werkschakelaar: het is dit model https://floli.nl/product/floli-abb-werkschakelaar/

Ik ga morgenochtend even langs de Hornbach. Volgens mij is dit een goede kabel. Jullie daarmee eens? https://www.hornbach.nl/p...-5-mm-grijs-10-m/5103475/

Thanks allemaal voor de fijne tips!

Die kan je niet aan een stekker monteren lijkt mij?

[acehighhugo]

Wolly schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 22:45:
[...]


Die kan je niet aan een stekker monteren lijkt mij?

Waarom dan niet? De buitenmantel kan je toch gewoon wegsnijden?

[Wolly]

acehighhugo schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 22:53:
[...]


Waarom dan niet? De buitenmantel kan je toch gewoon wegsnijden?

XMVK is voor een vaste verbinding, in een stekker zal het op den duur breken.

[Sissors]

Van alle vakmensen die bij mij de laatste jaren over de drempel zijn geweest, staat de airco monteur heel hoog op mijn ranglijst van degene die vakkundig overkwamen. En die heeft ook gewoon een stekker in een random stopcontact gestoken ervoor. Dus nee, geen werkschakelaar buiten.

Zoals @amiaima schrijft, dit zal zeer waarschijnlijk 2.5kW thermisch vermogen zijn, en niet elektrisch. Het dan aansluiten op 2.5mm2 is helemaal prima hoor, maar 1.5mm2 is dan ook geen enkel probleem. Ik heb zelf een 2.5kW airco, en net even gekeken op zijn type plaatje: Maximaal elektrisch vermogen bij koeler 650W. Bij verwarmen kan het wat meer zijn, maar in de praktijk zolang hij niet op turbo modus volle kracht bezig is, is het meer een 400W (of nog minder als de gewenste temperatuur bereikt is). (En daarom kon dus ook die stekker in een random stopcontact, uiteraard zit je met een zwaardere airco dan moet je wel naar andere opties kijken).

[ Voor 8% gewijzigd door Sissors op 28-06-2025 23:14 ]

[Gotenx]

Wat betreft de discussie omtrent de werkschakelaar. Dit is gewoon een verplichting, een apparaat moet namelijk bij het apparaat zelf spanningsloos gemaakt kunnen worden. Aangezien een airco buitendeel zelf niet beschik over zo'n soort schakeling is deze afhankelijk van de geplaatste werkschakelaar. @Sissors jouw monteur heeft dit dus daadwerkelijk verzuimd. (Tenzij dit een stekker/wcd buiten betreft direct naast de unit)

[ Voor 8% gewijzigd door Gotenx op 28-06-2025 23:20 ]

[Drardollan]

Sissors schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 23:10:
Van alle vakmensen die bij mij de laatste jaren over de drempel zijn geweest, staat de airco monteur heel hoog op mijn ranglijst van degene die vakkundig overkwamen. En die heeft ook gewoon een stekker in een random stopcontact gestoken ervoor. Dus nee, geen werkschakelaar buiten.

Dan ligt je lat niet heel hoog. Geen werkschakelaar, welke beunhaas bedenkt dat?

Een werkschakelaar is al sinds 2017 verplicht. En los daarvan verteld gezond verstand ook dat dat de enige juiste manier van aansluiten is.

Een stekker is geen probleem. Persoonlijk vind ik het wat armoedig, leg gewoon een fatsoenlijke kabel vanuit de meterkast. Maar het mag en kan verder geen kwaad.

[LED-Maniak]

Drardollan schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 23:31:
[...]

Dan ligt je lat niet heel hoog. Geen werkschakelaar, welke beunhaas bedenkt dat?

Een werkschakelaar is al sinds 2017 verplicht. En los daarvan verteld gezond verstand ook dat dat de enige juiste manier van aansluiten is.

Een stekker is geen probleem. Persoonlijk vind ik het wat armoedig, leg gewoon een fatsoenlijke kabel vanuit de meterkast. Maar het mag en kan verder geen kwaad.

Die werkschakelaar naast de airco is verplicht zodat de monteur ten alle tijden kan zien dat de airco zonder spanning staat in verband met onderhoud. Of hij moet een werkschakelaar nemen waar hij een slot op kan zetten. Aan de andere kant, als hij die stekker in het stopcontact ook ten alle tijden kan zien terwijl hij aan de buitenunit werkt, is het ook goed. Alleen die kans is vaak een stuk kleiner.

[Drardollan]

LED-Maniak schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 23:42:
[...]

Die werkschakelaar naast de airco is verplicht zodat de monteur ten alle tijden kan zien dat de airco zonder spanning staat in verband met onderhoud. Of hij moet een werkschakelaar nemen waar hij een slot op kan zetten. Aan de andere kant, als hij die stekker in het stopcontact ook ten alle tijden kan zien terwijl hij aan de buitenunit werkt, is het ook goed. Alleen die kans is vaak een stuk kleiner.

Mij hoef je het niet uit te leggen.

[Sissors]

Drardollan schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 23:31:
[...]

Dan ligt je lat niet heel hoog. Geen werkschakelaar, welke beunhaas bedenkt dat?

Een werkschakelaar is al sinds 2017 verplicht. En los daarvan verteld gezond verstand ook dat dat de enige juiste manier van aansluiten is.

Een stekker is geen probleem. Persoonlijk vind ik het wat armoedig, leg gewoon een fatsoenlijke kabel vanuit de meterkast. Maar het mag en kan verder geen kwaad.

Prima wat betreft de werk schakelaar, ik snap de reden. Maar waarom een aparte kabel vanuit de meterkast? Dat doe je toch ook niet voor je nieuwe PC? En natuurlijk, heb je een grote airco die laten we zeggen 2.5kW elektrisch vermogen heeft, dan is het een ander verhaal.

[FrankHe]

Hier heb ik de buitenunit op het balkon aangesloten op de wanddoos achter het buiten stopcontact. Hoewel die maximaal 1 kW elektrisch doet toch netjes een drie-aderig 2,5 mm² kabel met vaste kern gebruikt. XMvK of YMvK in een buis aan de muur bevestigd. Vervolgens tweepolig geschakeld op de werkschakelaar en met flexibele kabel 2,5 mm² naar de airconditioning unit. De binnenunits zijn vervolgens aangesloten met 1,5 mm². UV-bestendige buitenkabel is het enige wat je moet willen gebruiken.

Edit, foto gevonden van toen ik de elektra heb aangesloten. Het systeem is in der tijd koeltechnisch in bedrijf gesteld door een F-gassen gecertificeerd persoon.



Duidelijk is te zien dat de aardedraad (PE, groen-geel-gestreept) langer is dan de spanningvoerende draden. Mocht er iets worden losgetrokken dan wil je dat de aarde niet als eerste maar als laatste loskomt.

[ Voor 41% gewijzigd door FrankHe op 29-06-2025 11:59 ]

[acehighhugo]

Bedankt voor al het fijne advies, Tweakers. Ik heb een nieuwe (rubberen) 2,5mm-draad gehaald en deze netjes in een buis aan de muur opgehangen. Ook heb ik de werkschakelaar 2-polig aangesloten (bleek volgens het boekje prima te kunnen). Net wat veiliger allemaal. Ook de aardedraad overal iets langer gelaten zodat deze er inderdaad als laatste uit gaat, mocht er iemand flink aan trekken.

You life, you learn!

[bartvl]

Aangezien de ribbelbuis ook in de werkschakelaar te zien is, lijkt dit niet waterdicht te zijn? Is die plek 100% vochtvrij?

En rubber kabel heeft flexibel aders over het algemeen. Heb je adereindhulsen gebruikt? Daar lijkt het niet op.
Dat maakt het wel netter/veiliger omdat het contact dan beter blijft. Wellicht zelfs verplicht?

Ik zie in bovenstaande posts de aanname langskomen dat het om een 2,5kW koeling gaat, niet 2,5kW elektrisch. Dat lijkt me sterk. Kun je vertellen welke van de twee het is?

[ Voor 61% gewijzigd door bartvl op 29-06-2025 18:38 ]

[acehighhugo]

bartvl schreef op zondag 29 juni 2025 @ 18:36:
Aangezien de ribbelbuis ook in de werkschakelaar te zien is, lijkt dit niet waterdicht te zijn? Is die plek 100% vochtvrij?

En rubber kabel heeft flexibel aders over het algemeen. Heb je adereindhulsen gebruikt? Daar lijkt het niet op.
Dat maakt het wel netter/veiliger omdat het contact dan beter blijft. Wellicht zelfs verplicht?

Ik zie in bovenstaande posts de aanname langskomen dat het om een 2,5kW koeling gaat, niet 2,5kW elektrisch. Dat lijkt me sterk. Kun je vertellen welke van de twee het is?

Yes, plek is helemaal vochtvrij. Zit een soort rubbertje bij de wartel ook.

Het gaat om 2,5 kW koelvermogen, niet om 2,5 kW elektrisch vermogen. Het opgenomen elektrisch vermogen is ongeveer 760 watt bij koelen (Daikin FTXC25).

[bartvl]

acehighhugo schreef op zondag 29 juni 2025 @ 21:34:
[...]


Yes, plek is helemaal vochtvrij. Zit een soort rubbertje bij de wartel ook.

Het gaat om 2,5 kW koelvermogen, niet om 2,5 kW elektrisch vermogen. Het opgenomen elektrisch vermogen is ongeveer 760 watt bij koelen (Daikin FTXC25).

Oh dat valt dan helemaal mee! Doet niks af aan de werkschakelaar etc.
Overigens, volgens de specificaties van Daikin mag je er nog wel een wat dikkere kabel naartoe leggen: 693 kW opgenomen vermogen!! 😱😉

[Rukapul]

acehighhugo schreef op zondag 29 juni 2025 @ 16:14:
Bedankt voor al het fijne advies, Tweakers. Ik heb een nieuwe (rubberen) 2,5mm-draad gehaald en deze netjes in een buis aan de muur opgehangen. Ook heb ik de werkschakelaar 2-polig aangesloten (bleek volgens het boekje prima te kunnen). Net wat veiliger allemaal. Ook de aardedraad overal iets langer gelaten zodat deze er inderdaad als laatste uit gaat, mocht er iemand flink aan trekken.

You life, you learn!

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Voor de toekomst nog een paar opmerkingen over de flexbuis:
• is dit grijze buis voor buiten (UV bestendig, slagvast) of gewone gele die eigenlijk voor binnen is?
• een buis hoort niet tot in de doos ingevoerd te worden. De wartel met rubber hoort immers volledig af te sluiten en nu vormt de buis een kanaal. Als er van boven wat in de buis kan komen dan loopt dat de werkschakelaar in.

Buiten zie je voor buitenkabel dus vaak puur rechte stukken grijze buis met bochten open.

[Drardollan]

Sissors schreef op zaterdag 28 juni 2025 @ 23:53:
[...]

Prima wat betreft de werk schakelaar, ik snap de reden. Maar waarom een aparte kabel vanuit de meterkast? Dat doe je toch ook niet voor je nieuwe PC? En natuurlijk, heb je een grote airco die laten we zeggen 2.5kW elektrisch vermogen heeft, dan is het een ander verhaal.

Omdat het kan? Ik zou nooit via een stopcontact werken, maar ik heb de luxe dat ik een hoekhuis heb met kruipruimte. Ik kan dus heel eenvoudig de kabels onder de vloer door naar de meterkast krijgen. En met een aparte kabel weet je gewoon zeker dat het allemaal goed zit. Maar als het niet kan, dan kan het niet.