Waarom zijn in NL de Nederlandse toetsenborden uit de mode?

[Sissors]

Motrax schreef op dinsdag 25 maart 2025 @ 21:35:
Nou ik ben inmiddels op zoek naar een wat goedkoper draadloos toetsenbord, maar wat een drama: veel ISO layouts en als je op de productfoto's een keer ANSI hebt, ontvang je doodleuk weer een ISO layout. Dikke min

Wegblijven bij Logitech. De rest heeft meestal wel ANSI volgens mij.

[Sissors]

tokker schreef op vrijdag 4 april 2025 @ 08:12:
Klopt het dat alle recente HP laptops in Nederland met "ANSI US qwerty international" worden geleverd? Ik heb de indruk van wel, maar het lijkt moeilijk het bevestigd te zien en het laatste wat ik wil is een ISO of Nederlands qwerty te kopen.

Los van dat schijnbaar Apple een klein beetje Nederlands toetsenbord heeft (als in, zeker niet volledig volgens die oude standaard), heb ik nog nooit een laptop in Nederland gezien met iets anders als US-intl. En ANSI is ook de standaard.

Kan natuurlijk geen kwaad te Googlen voor specifieke model wat je op het oog hebt (Coolblue lijkt het iig er altijd bij te hebben staan), maar ANSI + US intl is echt de standaard voor laptops.

[Motrax]

Sissors schreef op vrijdag 4 april 2025 @ 08:22:
[...]

Wegblijven bij Logitech. De rest heeft meestal wel ANSI volgens mij.

Hoe wist je dat ik naar Logitech zat te kijken?! Maar inderdaad... Geen Logitech dus. Nu heb ik op zolder ook nog ergens een Ducky mechanisch toetsenbord gevonden die met een verhuizing in een doos verdwenen was, dus misschien dat ik toch nog bedraad verder ga.

[tokker]

Sissors schreef op vrijdag 4 april 2025 @ 08:28:
[...]

Los van dat schijnbaar Apple een klein beetje Nederlands toetsenbord heeft (als in, zeker niet volledig volgens die oude standaard), heb ik nog nooit een laptop in Nederland gezien met iets anders als US-intl. En ANSI is ook de standaard.

Kan natuurlijk geen kwaad te Googlen voor specifieke model wat je op het oog hebt (Coolblue lijkt het iig er altijd bij te hebben staan), maar ANSI + US intl is echt de standaard voor laptops.

Ik heb me eigenlijk al gek gezocht, zowel op het model zelf en algemeen. Commerciële sites gebruiken NL qwerty en US International vlotjes door elkaar en het verschil tussen ANSI en ISO lijkt niet te bestaan behalve dan op foto's.

Eén van mijn onderzoeken was refurbished HP laptops, hier.
https://www.fstcomputers....e/3?orderby=price&paged=1

18 ANSI, 1 ISO -> Doh!
https://www.fstcomputers....00gb-hdd-8gb-ram-w11-pro/

Vandaar dat ik er toch eens om vraag. Ik hoor met plezier dat het eigenlijk "een gekke vraag is".

Het heeft er ook alle schijn van dat HP ISO heeft opgegeven.
https://www.doc.ic.ac.uk/...-us-ansi-keyboard-layout/

[tokker]

Bel ik voor de zekerheid toch nog eens naar de HP NL store, blijkt het voor het betreffende model toch ISO te zijn.

Tegenvaller, maar beter op deze manier dan als ik de doos openmaak natuurlijk.

[Joram22]

SAICRJMPM schreef op donderdag 13 februari 2025 @ 05:26:
Ik snap als je eenmaal US International gewend bent je niet meer terug wil. Vergt wat aanpassingen in je automatisch blinde typen. Maar ooit zijn we in Nederland wel dat aanpassingstraject doorgegaan van NL layout naar US layout. Waarom? Je kunt wel zeggen die linker shift is kleiner, dat was onhandig. Nee, dat was niet onhandig als je het gewend was want je muscle memory weet niet beter en tikt het altijd goed aan

Dus waarom? Waarom zijn we met zijn alleen ooit in Nederland een aanpassingstraject aangegaan om te wennen aan de US indeling die qua speciale tekens als ( ) * ^@ echt totaal anders is. En geen voordeel heeft t.o.v. NL, alleen maar een nadeel zoals ik in de beginpost schreef. De voordelen die men nu noemt is alleen maar omdat je dat nu gewend bent.

Waarom?

Ik heb zo het vermoeden dat:
1. We een klein land zijn. (Boden alle voorlopers van de huidige laptops ook een nl toetsen bord aan? En waren die even duur?)
2. Een land dat behoorlijk internationaal is wegens de handel et etera en de engelse taal machtig is.
Kortom de us toetsenborden waren op een gegeven moment in de meerderheid (of altijd al). Dan is er geen weg terug.
En vergeet niet dat ook nederlandse indeling niet zozeer gebaseerd is op wat handig is maar om te voorkomen dat de typemachine vastliep door veel gebruikte letters te dicht bij elkaar te zetten. We gebruiken die indeling van toen dus nog steeds omdat we het gewend zijn.

[sdk1985]

SAICRJMPM schreef op maandag 24 februari 2025 @ 05:54:
Ik heb inmiddels meer onderzoek verricht en ik heb een goed idee waarom in Nederland het Nederlandse toetsenbord nooit de standaard is geworden (zoals in onze omringende landen hun toetsenbord wel de standaard is geworden). Hier de gevonden aanwijzingen:

1) Ik heb een IBM PC's Gebruikershandboek gekocht uit 1983, in het Nederlands. Daaruit blijkt het Nederlands toetsenbord werd toen nog niet ondersteund door DOS (wel US, UK, Frans, Duits, Italiaans, Spaans). De eerste PC's in Nederland hadden een US toetsenbord. De early adaptors (bedrijven en gebruikers) hadden dus US toetsenborden

2) Ik heb op de Delpher website Nederlandse kranten doorzocht op de tekst 'Nederlands toetsenbord'. De eerste PC advertentie waarin de advertentie zegt 'Nederlandse toetsenbord' is uit 1984, voor een HP150 PC (met touch screen gek genoeg!), die MS-DOS draaide (wel een aangepaste versie en die niet 100% IBM compatible was, zegt Wikipedia). Dus het was wel een beetje een vreemde eend. De advertentie zegt zelfs: "de enige met een Nederlands toetsenbord'.

3) De volgende advertentie die niet voor die HP150 is en die over 'Nederlands toetsenbord' praat, is er pas in 1987! Het is voor een IBM PC. Hij draaide PC-DOS 3.3. Dit is nu net de allereerste DOS versie met meer uitgebreide Internationale support (KEYB commando kwam toen).

Dit alles overziend kunnen we zeggen dat - m.u.v. van die niet 100% IBM kloon uit 1984 van HP - de eerste Nederlandse toetsenborden pas in 1987 kwamen. Maar op dit moment waren velen al gewend aan de US lay-out. En het lijkt dat klonen altijd wel aan de US layout vasthielden getuige onderstaande oude forum post uit 1996:

"Het makkelijkst vind ik persoonlijk een physiek Amerikaans toetsenboord (dat wat bij vrijwel alle klonen zit)"

Forum post uit 1998:

"Deden we ook al toen die afgrijselijke IBM keyboards een jaar of 10 geleden zomaar ineens opdoken als "Nederlands toetsenbord" (daarvoor had ik nog nooit een toetsenbord gezien met die layout)"

De schrijver hiervan zat goed in de buurt: het was 11 jaar terug - geredeneerd vanuit 1998 - dat IBM met zijn eerste NL toetsenbord kwam.

Meeste mensen kochten geen IBM lijkt me en dan bleef je nog lang US toetsenborden krijgen via de klonen en zo zijn wij daar zo gewend aan geraakt dat een Nederlands toetsenbord hier nooit aangeslagen is. Als de eerste IBM PC net als in Frankrijk en Duitsland en UK met een toetsenbord voor ons land was uitgekomen, hadden we nu met zijn allen op een Nederlands toetsenbord zitten tikken (want de klonen zouden dan gevolgd zijn als IBM het al deed vanaf dag 1)

Dit is eigenlijk hetgeen ik met je wilde delen. Mijn eerste pc was een 486 en de keyboard layout daarvan was US International. Dat veranderde in de jaren daarna eigenlijk niet (P90, P3 450, P4 2,54). Pas jaren later kwam je zo nu in dan ineens de 'Nederlandse' toetsenborden tegen. Zo ver ik mij herinner sommige van Logitech en een aantal laptops. Voor wie al jaren aan US International was gewend een drama. De kleine shift voor gamers die daar aan werd gekoppeld was überhaupt geen aanrader. Vroeger gebruikte je shift veel in games.

Lang verhaal kort, men heeft geprobeerd een Nederlandse layout te pushen maar die heeft het gelukkig niet gewonnen.

Hetgeen net even een ander verhaal is dan de stelling waarin werd beweerd dat juist US International zou zijn gepushed. Overigens deel ik de kritiek over de leestekens niet. Een é, è en ë gaat heel erg snel (' + e, `+ e en shift+' + e) en ook de "aanhalingstekens" is geen enkel probleem. Ik ram die drie toetsen direct achter elkaar in zodat de aanhalingstekens meteen verschijnen in een soort automatische beweging van vinger 4+3 en dan vrijwel tegelijkertijd de duim. Überhaupt haal ik op een US International keyboard icm Nederlandse taal al snel +- 125 woorden per minuut wat neer komt op +- 600 leestekens per minuut. Hier kun je testen: https://10fastfingers.com/typing-test/dutch.

[ Voor 9% gewijzigd door sdk1985 op 22-09-2025 02:14 ]

[DjoeC]

dion_b schreef op maandag 24 februari 2025 @ 10:33:
[...]

[Afbeelding]

He - die ken ik (mei 1994). Onder Windows samen met RandyRants SharpKeys om van de rechter ALT een Windows toets te maken....

Ik heb nog wat oudere versies (jaren tachtig) liggen, maar deze typt het best en is het "schoonst"...

[Cambionn]

Wat een leuk topic . Zelf tiep ik dus expres op UK ISO toetsenborden, maar ik moet ze ook in Engeland bestellen voor de toetsenborden die ik gebruik (Corsair). Verschilt 5 knopjes van een US int. ofzo. Zo fijn om een ¬ op mij toetsenbord te hebben. Ook super grappig als anderen eens op mijn toetsenbord typen om ergens in te loggen ofzo. De " en @ zijn bijv. omgedraaid.

De ISO van @sebasmeer is een UK, geen US. Een US ISO bestaat ook en dat is wat je meestal krijgt in Nederland. Ik ken hem niet uit mijn hoofd, maar mogelijk dat @Duke of Savage zijn toetsenbord US ISO is. Daar lijkt hij iig meer op dan op UK ISO. Ik snap die dubbele |\ daar ook niet, dat is gewoon dom.

Voor iedereen die zegt dat ANSI beter is qua bij knoppen kunnen. Ik vind ISO juist fijner dan ANSI. Heb leren typen op ANSI en ben juist overgestapt op ISO en dat bevalt dus. Zelf heb ik mijn linkerhand standaard pink op de TAB, vingers op A, W, D, en de duim op SPATIE. Met de duim kom ik snel bij de |\ (naast de kleine shift) en met de pink bij de kleine shift zelf. Omdat de pink daar zit kan ik met die hand makkelijk tot bij de J, als ik moeite doe tot de K. Rechterhand heb ik standaard op de muis en komt erbij om te typen waar nodig. Die zweeft dan ergens aan de rechterkant waar het uitkomt. Daardoor heeft die iets verschil in waar die hand precies ligt, en is de iets grotere enter weer fijn voor speling.
Cambionn heeft duidelijk de typcursus opgegeven als kind en typt als een malloot, maar wel snel en blind met 10 vingers.

[DjoeC]

HarmAchternaam schreef op maandag 24 februari 2025 @ 13:52:
[...]

NL indeling… helaas. Maar werkt nog wel.

[Afbeelding]

Ik mis de letter "ij" (de een na laatste letter van ons alfabet) zoals die op de typemachine zat waarmee ik m'n type diploma heb gehaald..... Denk aan zoiets: https://typemachinefabrie...ol-small-pica-lettertype/

[downtime]

DjoeC schreef op maandag 22 september 2025 @ 12:00:
[...]

Ik mis de letter "ij" (de een na laatste letter van ons alfabet) zoals die op de typemachine zat waarmee ik m'n type diploma heb gehaald..... Denk aan zoiets: https://typemachinefabrie...ol-small-pica-lettertype/

De een na laatste letter van ons alfabet is y, niet ij. De IJ is een digraaf, een combinatie van twee letters, die in goeie applicaties met de juiste fonts iets dichter bij elkaar gezet worden, maar het blijft gewoon twee letters.

Het zijn dus de typemachines die het verkeerd deden. Maar wel met goede redenen.

[downtime]

Joram22 schreef op maandag 22 september 2025 @ 01:47:
[...]

En vergeet niet dat ook nederlandse indeling niet zozeer gebaseerd is op wat handig is maar om te voorkomen dat de typemachine vastliep door veel gebruikte letters te dicht bij elkaar te zetten. We gebruiken die indeling van toen dus nog steeds omdat we het gewend zijn.

Dat speelt geen rol. Nederlands QWERTY is daarvoor te weinig afwijkend van US QWERTY. Alle letters zitten nog op dezelfde plaats en alleen een handvol toetsen die normaal gesproken weinig gebruikt worden zijn van plaats veranderd.

[DjoeC]

downtime schreef op maandag 22 september 2025 @ 12:27:
[...]

De een na laatste letter van ons alfabet is y, niet ij. De IJ is een digraaf, een combinatie van twee letters, die in goeie applicaties met de juiste fonts iets dichter bij elkaar gezet worden, maar het blijft gewoon twee letters.

Het zijn dus de typemachines die het verkeerd deden. Maar wel met goede redenen.

Weer iets geleerd met consequenties https://onzetaal.nl/taalloket/ij-plaats-in-alfabet Mits correct toegepast geeft dat mijn naam een heel andere klank.....

[GeEkIe]

Ik heb mij wel eens door iemand die er verstand van had laten uitleggen dat er in het Nederlands eigenlijk geen verschil is tussen ij en y.

De uitleg ben ik vergeten, maar bovenstaande heb ik onthouden

[GeEkIe]

Oh, we reageerden vrijwel op hetzelfde moment, dus heb ik @DjoeC's reactie gemist

De ij en de y hebben een geheel verschillende geschiedenis: de ij, die van oudsher in het Nederlands voorkomt, is oorspronkelijk een verlengde i (zie ook hier). De y komt vrijwel alleen voor in leenwoorden als hypothese en baby. De ij zit niet in het alfabet, de y wel. In de klas hebben veel mensen geleerd het alfabet op te dreunen als “(...) x, ij, z”, maar dat is eigenlijk onjuist; het zou “(...) x, i-grec (of ypsilon), z” moeten zijn. Aan de andere kant wordt de y in sommige exacte vakken, zoals de wiskunde (x en y), statistiek (x-as en y-as) en biologie (X-chromosomen en Y-chromosomen), wel als [ij] uitgesproken.

[GeEkIe]

Ik herinner me ook weer waar het gesprek over ging en dat was inderdaad over familienamen.

[GeEkIe]

Wat raar is, is dat de ij een verlengde i is, maar:
landerij zou dus fonetisch landerii zijn, terwijl de y als i wordt uitgesproken.
Dus zou het logischer zijn om landery te schrijven.

[Edgenumber]

SAICRJMPM schreef op woensdag 12 februari 2025 @ 18:00:
Er is een officiële Nederlandse toetsenbord indeling. Alleen bijna iedereen hier heeft de US indeling en configureert het als US International binnen Windows.

Hoe is dit ontstaan? Ik heb een Nederlands toetsenbord gekocht en het is veel makkelijker t.o.v. US International. Je hebt een aparte trema toets, wat een dode toets is: je tikt die en dan de 'e' en je krijgt 'ë'
Met US International kun je iets vergelijkbaars doen, maar daar moet je de dubbele aanhalingstekens toets voor gebruiken. En als je ooit echt een dubbel aanhalingsteken wilt tikken moet je twee toetsaanslagen doen (nl nog een spatie omdat het een dode toets is onder US International). Terwijl het Nederlandse toetsenbord een aparte toets voor het dubbele aanhalingsteken heeft en je dus aan 1 toetsaanslag genoeg hebt. En je kunt net zo makkelijke é, è enz typen als met US International.

Dus hoe kan het dan in andere landen zij hun toetsenbord wel nog hebben (denk aan Frankrijk, België, Duitsland) en wij niet? Het Nederlandse toetsenbord is handiger en sneller dan een US met US International.

Waarschijnlijk vrij simpel. Het is duurder om aparte nl toetsenborden te hebben. We zijn niet zo groot op de internationale markt.

Andere landen zijn gewoon een grotere markt. En ook stugger wat betreft omschakelen van taal. Als Nederlander verkijk ik mij er soms op hoe niet internationaal andere landen zijn.

Ik gok dat het leeuwendeel van de nederlanders er niks van merkt als je ze van de ene op de andere dag op een ander toetsenbord laat typen.

[hcQd]

GeEkIe schreef op maandag 22 september 2025 @ 13:07:
Wat raar is, is dat de ij een verlengde i is, maar:
landerij zou dus fonetisch landerii zijn, terwijl de y als i wordt uitgesproken.
Dus zou het logischer zijn om landery te schrijven.

De uitspraak van de ij is in de tijd veranderd, alleen in “bijzonder” is deze behouden.

[downtime]

GeEkIe schreef op maandag 22 september 2025 @ 13:07:
Wat raar is, is dat de ij een verlengde i is, maar:
landerij zou dus fonetisch landerii zijn, terwijl de y als i wordt uitgesproken.
Dus zou het logischer zijn om landery te schrijven.

Misschien wel maar dan krijg je dus een probleem met alle leenwoorden waar y in voorkomt. Die moeten dan ook allemaal aangepast worden. Of je moet accepteren dat we baby als "bebie" uitspreken maar landery als "landerei". Ook niet logisch.

Je kunt maar beter accepteren dat taal niet altijd logisch of consequent is.

[Heroic_Nonsense]

SomerenV schreef op vrijdag 21 februari 2025 @ 15:01:
Ik moest even kijken wat ik heb voor indeling, maar blijkt Nederlands te zijn. Heb er eigenlijk nooit echt op gelet, maar ook nooit issues mee gehad. Gaat om de Logitech MX Keys S, die overigens wel verkocht wordt als Qwerty US, wat het dus schijnbaar is niet. De NL-layout is trouwens eerder een EU-layout als ik Google Afbeeldingen moet geloven, alleen zit er dan verschil in de land-specifieke knopjes.

[Afbeelding]

Dat is geen Nederlands toetsenbord. Dat is een dual-mode toetsenbord.

Dit is de officiële Nederlandse indeling in ISO (105 toetsen):



En dit is de Nederlandse indeling in ANSI (104 toetsen):

[Vaevictis_]

toolkist schreef op woensdag 12 februari 2025 @ 20:14:
[...]

Zeker prive typ ik meer in het Engels dan in het Nederlands, vanaf m'n pc

Kijk daar gaat het al fout, het moet privé zijn. Ik moet zeggen dat ik net ook pas mijn keyboard goed heb ingesteld in KDE.

[mjl]

HarmAchternaam schreef op maandag 24 februari 2025 @ 13:52:
[...]

NL indeling… helaas. Maar werkt nog wel.

[Afbeelding]

IBM was ook wel 1 van de notoire merken die standaard een Nederlands toetsenbord leverde. Jaren gedaan met mijn IBM Aptiva toetsenbord. Helaas ooit weggegooid (want die oude PS/2 of DIN stekker werd toch wel erg ouderwets).