Omvormers kiezen voor groot aantal zonnepanelen met schaduw.

[Tvern]

In het kort:

Ik ben voor familie aan het meedenken hoe zij het beste hun dak kunnen vol leggen met zonnepanelen. Vanwege een hun hoge jaarverbruik zullen het waarschijnlijk 60 tot 80 panelen worden. Hoewel er genoeg dakruimte is, zijn oriëntatie en schaduwsituatie niet ideaal.

Het gaat om twee dakdelen op Oost-west +18°. Dakhelling 45°. Er is een 3x25A (smeltpatronen) hoofdaansluiting en moderne groepenkast met 2x24 modules ruimte aanwezig, ongeveer de helft hiervan is in gebruik.

Het gebruik van micro-omvormers ligt voor de hand, maar ik denk dat stringomvormers mogelijk toch een verstandigere keuze zijn. Nu ben ik sowieso van mening dat er veel te snel naar micro-omvormers gegrepen wordt door installateurs, dus misschien ben ik hier in dit geval te ver in doorgeschoten. Vandaar dat ik graag hoor wat jullie in deze situatie zouden aanraden.

Kosten

Het zwaarste argument om voor een stringomvormer te gaan:
Op basis van 70 panelen zal het hele systeem zonder omvormers ongeveer € 14.000 kosten.
Per paneel ongeveer € 130 voor paneel en montagemateriaal. € 5000 voor installatie en meterkast-onderdelen.

Voor de verschillende omvormers komt daar ongeveer het volgende bij:

Merk	Growatt/Goodwe/etc.	SMA	APS	Enphase
Kosten omvomer(s)	€ 2.200	€ 4.200	€ 7.200	€ 11.500
Kosten totaal	€ 16.200	€ 18.200	€ 21.200	€ 25.500
Meerprijs	0%	12%	30%	57%

Hoewel Enphase mooi spul is, kan ik me niet voorstellen dat het de meerprijs gaat terugverdienen.

Schaduw

*puur om de schaduw inzichtelijk te maken. Legplan en paneelkeuze worden nog uitgezocht.

Er is veel schaduw. Het platte dak rechts is geplande overkapping en dus nog niet beschikbaar voor panelen.
Het dak links op zuid wordt verhuurd aan familie en zou gebruikt kunnen worden, maar in verband met verkoop in de toekomst is dat niet ideaal.


Naast dakkapellen en schoorstenen komt de meeste schaduw van een aantal hele hoge (loof)bomen. Vooral de 27 meter hoge boom op zuid. (blauw op de hoogtekaart) doet pijn. Deze werpt een schaduw die 's middags horizontaal over het gehele dak trekt.

Micro-omvormers zullen beter met de schaduw om kunnen gaan. Door de panelen in landscape te leggen en horizontale strings te maken, hoop ik het verlies voor stringomvormers te kunnen beperken.
Sunny design schat de opbrengst op deze daken op ongeveer 710 kWh/kWp waarvan 14% door SMA-ShadeFix. Een stringomvormer zonder schaduwmanagement zou dan op 610 kWh/kWp komen, maar hebben omvormers niet altijd een vorm van schaduwmanagement?

Kan er iemand iets zinnigs zeggen over de effectiviteit van micro-omvormers en stringomvormers t.o.v. SMA in deze situatie?

Vermogensregeling

Gezien het hoge verbruik wordt onderzocht of de hoofdaansluiting verzwaard moet worden, maar hopelijk hoeft dat niet.
De huidige hoofdaansluiting kan maximaal 17.250W terugleveren. Met 70 panelen van >400 Wp is dat in theorie niet voldoende. In verband met de oriëntatie en schaduw, wil in de omvormers flink onderdimensioneren en dan nog statisch, of dynamisch beperken om onder de 17 kW te blijven.

In geval van statisch begrenzen hebben de stringomvormers het voordeel dat ik de piek in de middag kan afvlakken door twee stringomvormers ieder een string op oost en west te geven. (Ja, dat kan technisch gezien ook met een APS Micro)
Een enkele stringomvormer zou natuurlijk mooi op 17 kW te begrenzen zijn, maar gezien de schaduw ga ik aan 2 MPPT niet genoeg hebben. Daarnaast moet ik dan met een 25A eindgroep werken.
Ik heb überhaupt geen ervaring met het begrenzen van micro's hoe gaat dat in z'n werk?

Dynamisch beperken is natuurlijk mooier, maar ik weet niet wat hier de mogelijkheden zijn. Ik begrijp dat het voor Enphase mogelijk is met een metered-Envoy. Als dat alles is wat nodig is, vallen de meerkosten mee.
Bij SMA heb je de SMA Data Manager (€ 1000) en Energy Meter (€ 500) nodig. Een flinke meerprijs als het alleen voor vermogensregeling gebruikt wordt. Ik denk dat het dan voordeliger is een beetje aftoppen te accepteren.

De mogelijkheden van andere systemen moet ik nog uitzoeken. Heeft er iemand hier advies voor een goed werkend systeem?

Netcongestie

De locatie (Veghel) valt op de capiciteitskaart in het gebied "Rood gearceerd: Geen transportcapaciteit beschikbaar: de grenzen voor de toepassing van congestiemanagement zijn bereikt.", maar dat gebied omvat een groot deel van Nederland. Door de grootte van het systeem zal het voltage wel sterker oplopen en dus eerder voor problemen zorgen. Hoe kwalijk is dit?
Stringomvormers hebben hier een voordeel, doordat het AC-traject veel korter gehouden kan worden (<1m i.p.v. >30m) en met dikkere kabel uitgevoerd kan worden.
Als in de toekomst salderen en teruglevertarief 's zomers beiden afgebouwd worden is dit mogelijk minder relevant dan het nu lijkt.

Heeft er iemand ervaring met het verlies op jaarbasis in een overbelast gebied?

Onderhoud

Panelen die op het dak liggen begeven het in de regel niet zomaar. Omvormers wel. Een kapotte stringomvormer is zo vervangen. Een kapotte micro zal waarschijnlijk niet vervangen worden in dit systeem. Ik denk dat in dit geval de stringomvormer geschikter is.

[Proton_]

Is het congestie op opwek of verbruik?

Bij zachte schaduw van bomen is de meerwaarde van micro's groter dan bij harde schaduw, maar een micro kan er ook geen zon van maken.
Een stringomvormer wil met schaduw zoveel mogelijk panelen hebben zodat hij lekker boven zijn minimumspanning blijft, ook als er veel bypassdiodes werken.
Een compromis kan zijn om APS micro-omvormers binnen te hangen, afhankelijk van wat er onder het dak zit (vliering/zolder of slaapkamers) is per 4 panelen een dakdoorvoer óf goed te doen of volstrekt uit den boze.

[Tvern]

Congestie is voor invoeding. Ik heb een kaartje toegevoegd in mijn originele post. Ik zit zelf in drenthe in het oranje gebied en mijn omvormer is nog nooit in de beveiliging geschoten. Die van een aantal buren wel.
Mijn broer zit bij Amersfoort ook in het rood gearceerde gebied en heeft als ik me niet vergis twee keer 2500VA op één fase (totaal 22A). Die hoor ik er ook niet over, maar het zou kunnen dat zijn omvormers nooit vol belast worden.

De strings zullen sowieso lang worden. Bijvoorbeeld vier strings van 18x430 Wp op 2 omvormers van 10 kVA die dan begrenst zijn tot 8,5 kVA. Ik zal eens kijken of het voltage binnen de MPPT-range blijft als 1/3, of 2/3 van de cellen gebypasst worden.

Door de panelen in landscape te leggen, hoop ik dat de bypassdiodes zo efficiënt mogelijk met de horizontaal optrekkende schaduw om kunnen gaan. Zonder de zachte schaduw had ik inderdaad de stringomvormers wel durven kiezen.

Als ik tijd heb, ga ik ook eens een opbrengstberekening maken zonder bomen. Dan heb ik in ieder geval een onrealistische bovengrens waar micro's nooit boven komen. Jammer dat SMA geen micro's meer maakt, bestaat er een programma als Sunny Design dat micro's ondersteund?

Micro's binnen hangen kan denk ik niet op veel enthousiasme rekenen. Dan komen ze in woonruimte te hangen.

[migjes]

oke eerst deze:

oost-west mijn dak (ook 45 graden) =

en de nieuwere set (zie onderschrift voor precieze opstelling) =

door dat oost en west op een ander moment hun top haalt, kun je flink meer Wp op een omvormer hangen als je op eerste moment denk.
ik heb gehad= 5770Wp op 3kW omvormer.
en nu 6430wp op 4kW omvormer.
en nog steeds geen aftopping.
(als ik eerlijk ben, 7000Wp op een 4000VA omvormer, dit is geen probleem, zelfs 8000Wp je knipt maar soms een beetje van te top af dus ook dat kan zonder problemen. je kunt met 45 graden oost-west best extreem doen zonder problemen.)
micro omvormers, leuk spul, maar oost-west dat is geen gebruik kunnen maken van dit voordeel, helaas.
(er zijn uitzonderingen, maar pasop er zijn daar ook weer uitzonderingen op, en dat word niet vermeld in de spec's, die zitten vol met leuke reclame en daar heb je geen bal aan.)

heb je al gedacht aan de volgende:
je kunt ook gaan voor 3x5kW 1 fase omvormers met 2 mpp's.
die zijn eigenlijk best goedkoop of niet echt veel duurder als 3fase omvormers.
dan heb je 6mpp's en per mpp max 12x420Wp panelen b.v.
elke mpp heeft zijn eigen schaduw afhandeling, dus het helpt iets tegen schaduw.

waarom 12?
een paneel levert grofweg 32Vmpp. 12 panelen 12x32=330-400Vmpp.
(een paneel warmer is minder Vmpp kouder is meer Vmpp)
dit is de rendement grafiek van een 1 fase omvormer.

zit je mooi perfect in het rendement met 12 panelen.
(13 of 14 panelen soms kan dat ook wel, hangt van type paneel af wat je gebruikt, maar grofweg 12 is optimum. reken dit wel uit voor je begint. lol foutje is zo gemaakt)
(3 fase omvormers willen graag 18-20 panelen per mpp voor optimum.
dus die zou je dan 2 nodig hebben, of 2 stringen parallel maken per mpp. )

dus 6x12x420Wp = 30240Wp
op mijn dak doet het dit:

(geen idee of je weet hoe je dit moet lezen? vraag maar als je het wil weten.)
dus ik doe 850kWh per 1000Wp oost-west.
dan heb jij straks 30kWp dus 25.000kWh per jaar aan opbrengst (mischien door schaduw 20.000, maar ik gok er nog steeds boven.).
(dan heb je een probleem, dit is bijna onmogelijk te gebruiken met een 3x25A aansluiting in gewoon gebruik.
daar moet je echt heel erg mee opletten, dit probleem is zo groot dat ik eerder denk dat je ergens een foutje maakt, of anders gezegd weet je dit wel zeker? overdrijf je niet ergens een beetje?)

dan ook: 25000kWh gebruik per jaar.
snap je ook hoe de belasting schalen op energie werken van afrekenen in NL?
weet hoe dat werkt, voor dat je jezelf rijk rekent, niet meer een heel groot probleem met de huidige prijzen, maar drukt de winst wel een stuk dus weet dit wel.
( https://www.belastingdien...arieven_milieubelastingen
dan naar beneden scrollen voor elektra. )

edit:
weet je wat het kost om 3x25A te hebben per jaar (netbeheerder kosten)?
en wat het kost om 3x35A te hebben?
(tipje van de sluiter: poeft en weg is de winst van de zonnepanelen.
3x35A kost een flink bedrag per jaar, dat wil je graag vermijden als het kan.)

[ Voor 4% gewijzigd door migjes op 09-11-2023 16:19 ]

[pagani]

Je moet overigens niet enkel met de zonnepanelen rekening houden maar zeker ook met de (gezien het hoge verbruik waarschijnlijk in overvloed aanwezige) grootverbruikers. Verwarming en pompen voor baden bijvoorbeeld, of een berg airco's. Als die op een volle zomerdag allemaal aan (moeten) staan en jij gaat 17kW opwekken dan moet je meterkast daar wel op berekend zijn (en kwam ik met onze 56 panelen vol op zuid eigenlijk uit op de enige logische/prettige oplossing, een zwaardere aansluitng)

En ja, dat is dus 3x35A.

Het klopt dat dat financieel minder interessant is, maar uit zelfvoorzienendheidsoogpunt hiervoor gekozen (en de bijkomende hogere opbrengst in de winter/mindere dagen).

Je zult ook moeten uitzoeken of de (micro-)omvormers niet een maximale overdimensionering hebben. Bij Solaredge bijvoorbeeld is dat 133% (en daar ga je met 28kWp aan panelen en 17kW aan omvormer ruimschoots overheen)

[ Voor 29% gewijzigd door pagani op 09-11-2023 16:37 ]

[Ronald]

Dit is een kandidaat voor een 2:1 semicommercieel solaredge systeem.

SE20K is relatief voordelig, en de s1000 etc serie optimizers zijn 2 panelen per stuk.
(SE20K is statisch te cappen op 17kW, of dynamisch met inachtname verbruik tegen extra kosten)

Dat is op omvormerkosten behoorlijk te behappen. Alleen een ontwerp uitdaging.

String is hier ECHT niet mijn eerste gedachte.

[ Voor 16% gewijzigd door Ronald op 09-11-2023 17:08 ]

[migjes]

Ronald schreef op donderdag 9 november 2023 @ 17:07:
Dit is een kandidaat voor een 2:1 semicommercieel solaredge systeem.

SE20K is relatief voordelig, en de s1000 etc serie optimizers zijn 2 panelen per stuk.
(SE20K is statisch te cappen op 17kW, of dynamisch met inachtname verbruik tegen extra kosten)

Dat is op omvormerkosten behoorlijk te behappen. Alleen een ontwerp uitdaging.

String is hier ECHT niet mijn eerste gedachte.

nee, een string is zeker ook niet mijn eerste gedachte, maar was wel de vraag van TS.
en een solaredge of iets anders, is zeker leuker.
(maar ach 6 mpp's maakt wel weer wat goed als je 1 fase omvormers gebruikt.
niet perfect maar de achterste omvormer zal het zeker nog best leuk doen die heeft vrij weinig schaduw.
soms is een verlies van schaduw nemen gewoon leuker als de winst van optimizers - de kosten.)

alleen 20kW, daar heb je 3x35A voor nodig.
dat kost per jaar mij een 950€ extra. jep extra.
of met salderen de eerste 3000kWh is geen winst, die komt pas later.
of straks zonder salderen en we krijgen weer 0,09€/kWh, dan word het de eerste 10.000kWh die geen winst is.
ik zou eerder opteren voor een 15kW (en van mij mag een 18kW ook(of 3x6kW), soms kan dat en soms niet. kan ik niet schatten van achter mijn computer.)

maar alles hangt af van het gebruik van de TS, als die een 950€ extra wil betalen voor de luxe om 3x35A te hebben, dan veranderd dat natuurlijk.
(allen zo als ik het nu lees lukt alles met 3x25A, dat is gewoon goedkoper, dit moet je niet doen voor alleen de zonnepanelen.)

(en dan kom ik aan met mijn 9500Wp op een 1x35A aansluiting op 3x4mm kabel.
geen probleem voor mij, dit kan door slim installeren en oost-west-zuid-noord gebruiken. )

[Tvern]

@migjes Bedankt voor de uitgebreide reactie. Van de kWh/kWp tabel kan ik de waardes niet aflezen, maar de strekking is me wel duidelijk.

Finetunen van eventuele stringomvormers ga ik nog naar kijken. Ik ben zeker niet bang voor een beetje aftoppen. Sunny design laat meestal netjes zien dat het verschil op jaarbasis heel erg mee valt. Voor sommige stringomvormers is het prijsverschil echter ook minimaal en dan is het misschien prettig om de vollasturen te beperken.

6 mpp's zou an sich prettig zijn, dus die ga ik overwegen. 3 x 1 fase vind ik wel wat minder netjes.

Belasting had ik nog geen rekening mee gehouden en ga ik uitzoeken. Dat zal de terugverdientijd wat langer maken, maar daar zit ook nog wel wat rek in als het systeem niet te duur wordt.

Wat betreft het jaarverbruik:
Ik begrijp dat dat de nodige vragen oproept. Ik probeer hier zelf ook zicht op te krijgen.
Hun huidige energiecontract gaat op basis van historisch verbruik zelfs uit van 21.000 kWh. Het bijzondere is dat de grootverbruikers waar @pagani op wijst erg meevallen: Er is geen warmtepomp, EV, of elektrische (vloer)verwarming of zwembad aanwezig. Er zijn meer koelkasten, ovens en lampen aanwezig dan gebruikelijk, maar het is mij ook bekend dat je daarmee niet zomaar dit verbruik opstookt.

Op basis van het jaarverbruik heeft hun elektricien opdracht gegeven om de hoofdaansluiting te verzwaren.
An sich zinvol advies, maar de meerkosten per jaar waren niet gecommuniceerd. Op mijn advies is de opdracht nu gepauzeerd, totdat oorzaken en alternatieve oplossingen onderzocht zijn:

In het verhuurde huis wonen mijn moeder en haar vriend. Dit is via een tussenmeter (in eigendom) aangesloten op de hoofdaansluiting. Daarnaast is hun keuken direct aangesloten op de hoofdaansluiting.
Op dat adres is ondertussen een hoofdaansluiting aangevraagd, waardoor dat verbruik komt te vervallen. Naar schatting 3000-4500 kWh. (Bijkomend voordeel: tegemoetkoming energiebelasting en eigen zonnepanelen voor mijn moeder.)

Ik kan binnenkort het verbruik via HomeWizard inzien. Hopelijk per fase. Verdachte verbruikers krijgen een tussenstekker, zodat ik zicht krijg op het volgende:

• Klopt het historisch verbruik?
• Wat zijn de grote verbruikers en kunnen deze vervallen/vervangen?
• Is de piekbelasting hoger dan de hoofdaansluiting aankan?

Ondertussen zijn de eerste twee adviezen dus niet voor een stringomvormer te gaan. Niet het advies waarop ik hoopte, maar beter dan spijt hebben als alles op het dak ligt.
Hoewel ik ondertussen redelijk bekend ben met micro- en string-omvormers, ben ik tot nu toe bewust weg gebleven bij solaredge. Misschien ironisch, want dat komt mede, doordat @Ronald best vaak wijst op verkeerd ontworpen solaredge systemen, of offertes.
Is het te doen en de moeite waard om me daarin in te lezen voor één systeem? De kosten lijken met ~€ 4.500 in ieder geval mee te vallen. (en zo te zien is de SE20K 20.001 VA halen, 20.000 VA betalen!)
(Daarnaast is selectiviteit van de SE20K i.c.m. 3x25A een dingetje, maar in de praktijk moet dat wel goed gaan als de hoofdaansluiting smeltzekeringen heeft.)

[Ronald]

@Tvern De paneelaantallen zijn in dit geval niet te weinig ;-)
Er komen wel uitdagingen om de hoek met een systeem als dit in SolarEdge uitgevoerd, maar dat zal gewoon bekeken kunnen worden in SE Designer.
s1000 optimizer is €70 per 2 panelen: https://www.winkelman-zon...1000-power-optimizer.html
En SE20K is €1600: https://www.winkelman-zon...dge-se20k-eur-3-fase.html

Dus 35x70+1600 = €4000 aan omvormer.

Als een goed ontwerp mogelijk is dan is SolarEdge een waanzinnig waar voor het geld voor systemen van deze formaten.

En voor een SE20K of hoger (in verband met overdimensionering limiet eventueel, maar ik denk dat de SE20K 70x400 op 2 oriëntaties wel mag hebben) is beslist geen 3x35A nodig. Zoals ik al aangaf hij is statisch of dynamisch op 25A te begrenzen, dus kan gewoon op 3x25A.

SE17K mag niet meer met de commerciële optimizers, dat is de enige reden dat ik meteen met een SE20K kom.

@Tvern Je lijkt handig met tekenen. In SolarEdge topic staat beschreven hoe je een account voor Designer aan maakt. Maak eens een begin, en roep maar als het lastig wordt.

[ Voor 3% gewijzigd door Ronald op 09-11-2023 19:35 ]

[migjes]

Tvern schreef op donderdag 9 november 2023 @ 19:11:
@migjes Bedankt voor de uitgebreide reactie. Van de kWh/kWp tabel kan ik de waardes niet aflezen, maar de strekking is me wel duidelijk.

jammer, maar je snap wel wat een kWh/kWp langlopend is.(je kunt er op klikken voor een grotere verzie)
(dus elke dag de kWh/kWp uitrekenen om uit te factoren dat je soms panelen bij legt of weg haalt(weghalen nop mij nog niet over komen. ).
en dan dat voor 365 dagen (jaar optellen) dit om zomer en winter uit te factoren.
en dan heb je wat je set oplevert over de jaren heen.)
grofweg doen een oost-west met 45 graden dak een 75% van de Wp aan kWh opleveren.
en een 85% met speciale panelen + een extra plattere set er bij.
(als jij 75% van je Wp neemt dan is dat je kWh zelfs met veel schaduw. komt vast niet ver van de waarheid af, maar schatten blijft gokken, en gokken is brokken.)

Finetunen van eventuele stringomvormers ga ik nog naar kijken. Ik ben zeker niet bang voor een beetje aftoppen. Sunny design laat meestal netjes zien dat het verschil op jaarbasis heel erg mee valt. Voor sommige stringomvormers is het prijsverschil echter ook minimaal en dan is het misschien prettig om de vollasturen te beperken.

a, niet bang voor aftoppen, niet onverstandig.
en ja oost-west dan heb je helemaal geen "zware" omvormer nodig.
ik durf zelf best ver te gaan, waarom ik koop panelen voor onder de 100€ en nog hebben ze aardig wat meer als 400Wp.
dus panelen dat is de prijs niet.
(duurste post is eigenlijk laten leggen, arbeid is duur.
en vooral omdat laten leggen je 0kWh meer oplevert als zelf leggen.
maar snap heel goed, dat niet iedereen het leuk vind op dak, mijn mening de hoger de beter, zolang het maar lekker weer is, 1 druppel regen en ik zit binnen.)

6 mpp's zou an sich prettig zijn, dus die ga ik overwegen. 3 x 1 fase vind ik wel wat minder netjes.

6mpp's het is een gedeeltelijke oplossing.
3x goodwe 1fase van 5kW is niet veel duurder en helpt.
3x 1fase is net zo netjes als 1x3fase?, denk niet dat een goedkope omvormer dat intern beter doet.
(ja er zijn een paar 3fase omvormers die dat wel beter doen, maar dat zijn eigenlijk intern 3x 1fase omvormers, en die zijn echt niet goedkoper.)
voordeel is wel, stel er gaat er 1 kapot, dan werken de andere 2 gewoon door.
(micro en optimizers, ik heb het liever niet alleen als het echt moet.
gaat er 1 kapot, leuk garantie, maar er moet wel iemand het dak op om die onder het paneel te vervangen.
hoe je het ook draait of keert, daar betaal je voor.)

Belasting had ik nog geen rekening mee gehouden en ga ik uitzoeken. Dat zal de terugverdientijd wat langer maken, maar daar zit ook nog wel wat rek in als het systeem niet te duur wordt.

het valt op dit moment nog best mee, omdat de kale elektra prijs best hoog is.
het is nu maar 2 a 3 ct maar ex BTW dus vergeet die niet.

Wat betreft het jaarverbruik:
Ik begrijp dat dat de nodige vragen oproept. Ik probeer hier zelf ook zicht op te krijgen.
Hun huidige energiecontract gaat op basis van historisch verbruik zelfs uit van 21.000 kWh. Het bijzondere is dat de grootverbruikers waar @pagani op wijst erg meevallen: Er is geen warmtepomp, EV, of elektrische (vloer)verwarming of zwembad aanwezig. Er zijn meer koelkasten, ovens en lampen aanwezig dan gebruikelijk, maar het is mij ook bekend dat je daarmee niet zomaar dit verbruik opstookt.

mmm, dit is wel erg belangrijk, zoek dit goed uit.
(soms is een oude ijskast gewoon vervangen voor een nieuwe veel goedkoper als het gebruik van de oude afdekken met PV)
ik werk in mijn huis met warmtepomp alles rond met 7000kWh + 150m3 gas (-6000kWh eigen opwek, en als alles straks mee teld meer opwek, de laatste 3kWp heeft amper mee gedraaid deze zomer.
maar huishoudens kunnen verschillen.
(pas op historisch verbruik word door sommige leveranciers misbruikt om een lening van je aftroggelen zonder rente, dus neem dat met een korrel zout van een kilo of 2.)

Op basis van het jaarverbruik heeft hun elektricien opdracht gegeven om de hoofdaansluiting te verzwaren.
An sich zinvol advies, maar de meerkosten per jaar waren niet gecommuniceerd. Op mijn advies is de opdracht nu gepauzeerd, totdat oorzaken en alternatieve oplossingen onderzocht zijn:

ja ik snap de elektricien, een 20.000kwh per jaar gebruiken op maar een 3x25A.
ja theoretisch het kan, maar praktijk is dit heel moeilijk?
(21000kWh/365 = 57kWh per dag.
57kWh/24 = 2,3kW per uur.)

In het verhuurde huis wonen mijn moeder en haar vriend. Dit is via een tussenmeter (in eigendom) aangesloten op de hoofdaansluiting. Daarnaast is hun keuken direct aangesloten op de hoofdaansluiting.
Op dat adres is ondertussen een hoofdaansluiting aangevraagd, waardoor dat verbruik komt te vervallen. Naar schatting 3000-4500 kWh. (Bijkomend voordeel: tegemoetkoming energiebelasting en eigen zonnepanelen voor mijn moeder.)

oke, niet onverstandig.

Ik kan binnenkort het verbruik via HomeWizard inzien. Hopelijk per fase. Verdachte verbruikers krijgen een tussenstekker, zodat ik zicht krijg op het volgende:

• Klopt het historisch verbruik?
• Wat zijn de grote verbruikers en kunnen deze vervallen/vervangen?
• Is de piekbelasting hoger dan de hoofdaansluiting aankan?

succes.

Ondertussen zijn de eerste twee adviezen dus niet voor een stringomvormer te gaan. Niet het advies waarop ik hoopte, maar beter dan spijt hebben als alles op het dak ligt.
Hoewel ik ondertussen redelijk bekend ben met micro- en string-omvormers, ben ik tot nu toe bewust weg gebleven bij solaredge. Misschien ironisch, want dat komt mede, doordat @Ronald best vaak wijst op verkeerd ontworpen solaredge systemen, of offertes.
Is het te doen en de moeite waard om me daarin in te lezen voor één systeem? De kosten lijken met ~€ 4.500 in ieder geval mee te vallen. (en zo te zien is de SE20K 20.001 VA halen, 20.000 VA betalen!)
(Daarnaast is selectiviteit van de SE20K i.c.m. 3x25A een dingetje, maar in de praktijk moet dat wel goed gaan als de hoofdaansluiting smeltzekeringen heeft.)

3x25A = 3x25 = 75 x 230V = 17,2kW
maar de netbeheerder heeft liever niet dat je per fase 5kW doet op een 3x25A.
en dan zit je op een 15kW omvormer.
(van mij mag je gerust 6kW per fase doen, maar check dan wel wat voor kabel en aansluiting je allemaal hebt. dit is niet geschikt voor nitwits. met kennis kan dit wel. persoonlijke keuze.)

maar laat @Ronald daar eens lekker op rekenen, wie weet wat hij leuk met een solaredgeje kan toveren.
het is geen wedstrijd, zolang je maar een goed systeem hebt.

en uit eindelijk ideeën mogen ook gecombineerd worden.
2 string omvormers op de beste plek, met 1 string solaredge systeem op de mindere plek.
geen problemen mee.
(of micro's of tigo's etc etc... het moet goed zijn voor jouw en je portemonnee.)

[Ronald]

@migjes 5kW onbalans... dus 3x5,7 is geen issue ;-)

[migjes]

Ronald schreef op donderdag 9 november 2023 @ 19:58:
@migjes 5kW onbalans... dus 3x5,7 is geen issue ;-)

precies die onzin, volgens deze bewering kun je dus nooit 3x5/6kW 1fase gebruiken er zou toch maar eens 1 in de schaduw liggen b.v., oei oei een onbalans van 5kW, lol.
dus 1x6kW of 1x5,7kW (voor de mensen die niet snappen dat een groep niet afgaat op precies het getal).
kan gewoon op 3x25A, niet piepen ten goeie of slechte.
(maar ga wel even goed checken wat voor kabels je nu hebt in de buurt, soms kan dit soms niet!)

of je het nu hebt over 5kW onbalans of 5,7kW onbalans (of zelfs 6kW), wat een B.S. is dat toch.
cijfer geneuk, praktijk is anders.
netbeheerder moet iets zeggen rond dit af en word als waarheid gezien.
sommige kabels die de netbeheerder heeft kunnen eigenlijk niet meer aan als 5,4kW per fase en sommige niet meer als +/-2kW afhankelijk van de wijkcentrale en de verdeling in je wijk, en dat is veel belangrijker als die opmerking 5kW.
en dan mag je dat eigenlijk ook niet te lang gebruiken of leveren, dus ook tijd mee nemen die je dat doet.
ook nog je eigen gebruik op die fase aftrekken.
(en moet je mee nemen wat er in je buurt aanwezig is aan levering en gebruik.)
etc etc....
zoveel variabelen, dat proberen te vangen in een 5kW opmerking, zelfs de netbeheerder weet dat dit onzin is, maar ze moeten iets globaal's zeggen anders zijn zij ook de sjaak.

(persoonlijk: wel oppassen als je over de 5kW onbalans gaat als je een particuliere aansluiting hebt, ik doe dit zelf als met 1x4,2kW en 1x4,6kW omvormers op 1x35A, jep een leuke onbalans op een net in een buurt dat 3x25A is aangelegd en mijn huis er later tussen gefrot(tussen een oude wijk) met maar 1x35A. weet wat je doet als je dit doet, niet voor de nitwit. waarschuwing op zijn plek.)

(dit is echt niet persoonlijk hoor, echt niet!
wanneer pakken we een biertje in de kroeg, jij zat toch ook in Brabant?
eens een keer afspreken? lekker lachen met een potje bier. )

[Ronald]

migjes schreef op donderdag 9 november 2023 @ 20:41:

wanneer pakken we een biertje in de kroeg, jij zat toch ook in Brabant?
eens een keer afspreken? lekker lachen met een potje bier. )

Noord Holland ;-)
Brabant is beetje ver fietsen.

[Tvern]

Ik had inderdaad ongeveer die prijzen voor omvormer en optimizers gevonden, maar ben niet van de bodemprijs uitgegaan en heb een wilde gok gedaan voor bijkomende kosten van bekabeling. Dat heb ik bij de andere systemen ook gedaan. (Bekabeling was by Enphase ook een significant bedrag)

Ik ga zeker aan de slag met SolarEdge Designer. En verwacht dat dat geen problemen op zal leveren, alleen even tijd vinden. Alhoewel... Als er al een handleiding nodig is om alleen een account aan te maken is het misschien toch wat ingewikkelder dan verwacht.

Hoe betrouwbaar zijn die optimizers eigenlijk? En wat gebeurt er met de string als er van één de magische rook ontsnapt?

@migjes Paneelkosten en arbeid lijken aardig goed te zitten in dit geval. Ik verwacht uiteindelijk bijvoorbeeld twee pallets Jinko panelen van ca. 430 Wp te kopen voor ca. € 80 per paneel. (Ik betaalde anderhalf jaar geleden nog € 270 voor 545 Wp)
Normaal plaats ik de panelen samen met de bewoner(s), maar die gaan dat in dit geval niet doen. Gelukkig hebben ze een contact die het voor ze wil leggen voor naar verwachting € 1000,-. Ik ben voor de zekerheid van een hoger bedrag uitgegaan.

Het nadeel van 1-fase omvormers is onbalans en (net als de SE20K) de noodzaak tot een 25A eindgroep.
Beiden zijn niet zwaarwegend. Ik zal de elektricien eens vragen of hij zonder zorgen een 25A eindgroep wil plaatsen. Officieel moet de hoofdaansluiting geloof ik een factor 1.6 hoger zijn dan de groepen eronder.

Ik ga het zeker overwegen, maar momenteel lijkt SolarEdge de koploper.

Edit: Grappig dat je de ijskast noemt, trouwens. De eerste vriezer waar een tussenstekker geplaatst werd, ging daarna niet meer aan. Ik kan me zo voorstellen dat die een verhoogd gebruik gehad heeft. (Maar niet 2000W, anders was het een bak/vries combinatie)

[ Voor 7% gewijzigd door Tvern op 09-11-2023 21:45 ]

[Ronald]

Tvern schreef op donderdag 9 november 2023 @ 21:31:

Hoe betrouwbaar zijn die optimizers eigenlijk? En wat gebeurt er met de string als er van één de magische rook ontsnapt?

25 jaar garantie. Ze zijn voorzien van bypass diode - dus een inactieve optimizer vormt geen belemmering.
Te zien in mijn systeem overigens. Mijn West liggende panelen starten soms pas na dat de omvormer in productie komt


Registratie is op zich niet lastig, maar ze stellen verwarrende vragen om consumenten te filteren. Als je het juiste in vult moet het lukken.

[ Voor 13% gewijzigd door Ronald op 09-11-2023 22:29 ]

[migjes]

Tvern schreef op donderdag 9 november 2023 @ 21:31:
Ik had inderdaad ongeveer die prijzen voor omvormer en optimizers gevonden, maar ben niet van de bodemprijs uitgegaan en heb een wilde gok gedaan voor bijkomende kosten van bekabeling. Dat heb ik bij de andere systemen ook gedaan. (Bekabeling was by Enphase ook een significant bedrag)

soms heb je extra kosten als je micro's gebruikt.
stukje bekabeling, maar soms ook een aanstuur/log unit, anders geen garantie etc etc...

maar ik maak een voorbeeld (beetje vreemd voorbeeld maar is voor uitleg.)
stel je hangt een 5kW omvormer op, met 2x10x400Wp.
dit gaat goed door oost-west en er is amper aftopping.
kan ruimschoots op een 3x25A gehangen worden.

nu doe je het zelfde met micro's:
dan heb je 2x10x400W micros nodig en heb je dus 8kW aan omvormer hangen.
oost-west voordeel is er nu niet, en als je een maf moment hebt van een onweersbui die de panelen afkoelt met een bak zon na de wolken.
dan leveren de micro's gewoon 8kW en heb je een 3x35A nodig.

gelukkig hebben we ook solaredge/tigo.
hier kun je wel een omvormer ophangen die beperkt tot de 5kW.
dus 3x25A behouden is wel mogenlijk.

Ik ga zeker aan de slag met SolarEdge Designer. En verwacht dat dat geen problemen op zal leveren, alleen even tijd vinden. Alhoewel... Als er al een handleiding nodig is om alleen een account aan te maken is het misschien toch wat ingewikkelder dan verwacht.

Hoe betrouwbaar zijn die optimizers eigenlijk? En wat gebeurt er met de string als er van één de magische rook ontsnapt?

ze zijn gewoon heel betrouwbaar en als er iets fout gaat dan is voor 99% van de tijd er maar 1 paneel uit de string die het niet doet.
probleem is eerder: of 3 omvormer of 80 optimizers.
al is de kans maar klein dat er iets fout gaat, door de grote hoeveelheid aan onderdelen is die kans een flink stuk hoger.
ook hangen de optimizers onder de panelen, en niet op zolder, dus paneel moet los om er bij te kunnen.
3 onderdelen waar het fout kan gaan of 80 dat is gewoon een 26x meer kansen op fout gaan.
(maar eerlijk wezen, dit is echt amper een probleem, denk hier niet te veel over na. het is zo maar niet al te gek lastig. laat dit je niet weer houden het te gebruiken.)

@migjes Paneelkosten en arbeid lijken aardig goed te zitten in dit geval. Ik verwacht uiteindelijk bijvoorbeeld twee pallets Jinko panelen van ca. 430 Wp te kopen voor ca. € 80 per paneel. (Ik betaalde anderhalf jaar geleden nog € 270 voor 545 Wp)
Normaal plaats ik de panelen samen met de bewoner(s), maar die gaan dat in dit geval niet doen. Gelukkig hebben ze een contact die het voor ze wil leggen voor naar verwachting € 1000,-. Ik ben voor de zekerheid van een hoger bedrag uitgegaan.

panelen zijn goedkoop, pff dat had ik 10 jaar geleden ook niet verwacht toen kocht ik nog 190Wp voor 180€.
(en ja ik leg meestal ook met de bewoner, vind ik leuk en vaak de bewoner ook.
en veel stappen die je moet doen, dan wil je eigenlijk wel minimaal met zen 2e zijn.)
voor 80 panelen, ik vind die 1000€ krap.

Het nadeel van 1-fase omvormers is onbalans en (net als de SE20K) de noodzaak tot een 25A eindgroep.
Beiden zijn niet zwaarwegend. Ik zal de elektricien eens vragen of hij zonder zorgen een 25A eindgroep wil plaatsen. Officieel moet de hoofdaansluiting geloof ik een factor 1.6 hoger zijn dan de groepen eronder.

de factor 1.6 jep die is er voor gebruiken, maar die is niet voor leveren zo.
lang verhaal, maar 25A hoofdgroep is gewoon 25A kunnen leveren.
alleen dan komen er een hoop dingen bij kijken.
voorbeeld:
ik heb 1x35A, maar er komt een kabel het huis binnen van 3x4mm.
mijn moeder heeft 1x35A, maar er komen in het huis 5x10mm kabel binnen.
dat is gewoon voor mij oppassen hoeveel ik terug lever, mijn moeder daar heeft de kabel zoveel extra mogelijkheden, bijna absurd veel.
(toch kan ik meer terug leveren, omdat ik op de aansluiting zit van de lokale supermarkt.
die hebben zoveel warmtepomp/koelkast staan, dat slurpt alles op wat ik lever.)

Ik ga het zeker overwegen, maar momenteel lijkt SolarEdge de koploper.

misschien wil @Ronald even een doorberekening maken?

Edit: Grappig dat je de ijskast noemt, trouwens. De eerste vriezer waar een tussenstekker geplaatst werd, ging daarna niet meer aan. Ik kan me zo voorstellen dat die een verhoogd gebruik gehad heeft. (Maar niet 2000W, anders was het een bak/vries combinatie)

lol, duister apparaat die de geest geeft, jep verdacht.

ijskasten ik geeft het maar als voorbeeld, gewoon omdat mensen dat begrijpen.
maar het kan van alles zijn in een huis.
zoekt en gij zult vinden.

hier mijn huis van gisteren:

jep aardig richting de 800W aan sluipverbruik.
best heftig, maar +/-300W is de warmtepomp die nu bijna 24x7 gewoon draait.
in de ochtend piekjes(2500+W) dat was de vaatwasser.
middag piek (1700W) is de boiler.
avond piek (3200W) is de oven.
de ijskast kun je ook leuk zien, dat zijn de kleine bultjes van +/-150W 1 a 2x per uur.

(ja ik probeer de boiler zoveel mogenlijk te vullen met eigen stroom, nu nog niet precies maar ben er mee bezig dit beter te gaan doen. stiekem haal ik al best hoge eigen gebruiken.)

[Ronald]

@migjes het is handig als @Tvern eerst zelf probeert om SE designer. Het is hem gelukt om sunny, een sunny vind ik lastiger

[Tvern]

Als het goed ik krijg ik morgen de eerste verbruiksgegeven. Ik ben heel benieuwd of er inderdaad 60 kWh in een dag doorheen gaat.

De extra kosten voor Envoy, Q-relais, of ECU had ik ook meegenomen bij de micro's. Buiten verschillen in de meterkast zou de vergelijking dus redelijk moeten kloppen.

Ik las hier dat dynamische vermogensbeperking met een metered Envoy mogelijk is, maar een "add-on software-oplossing in het Enphase-systeem" klinkt nu niet bepaald als iets wat je even aanzet in de standaard interface.

Wat dat betreft, is een enkele SE20K met begrenst vermogen zeker praktischer en het scheelt ook weer een dure 4p alamat t.o.v. twee 3 fase omvormers. Dynamisch regelen lijkt me enkel de moeite waard tegen zeer beperkte meerprijs.

Ik ga zeker zelf aan de slag. Uiteindelijk is zelf leggen (of in dit geval zelf ontwerpen) alleen verstandig als je het ook zelf begrijpt. Het is wel heel fijn om op oplossingen en risico's gewezen te worden waar je zelf niet aan denkt.

Edit: € 1000 voor het plaatsen is een schatting, maar zou natuurlijk heel laag zijn. Bij bovenstaande kostenraming ben ik geloof ik van € 2000, of € 2500 uit gegaan. Solar-bouwmarkt schatte geloof ik de kosten voor installatie op ruim € 4000, maar dat was inclusief aansluiten en wat materialen.

[ Voor 12% gewijzigd door Tvern op 10-11-2023 16:15 ]

[Tvern]

Ik denk inderdaad dat een SolarEdge systeem hier een goede oplossing is en ga een winkellijstje maken en voorleggen.
@Ronald Zou jij er nog een blik op willen werpen of het kopje opwek en bijgevoegd rapport ergens op lijkt?

Verbruik

De eerste verbruiksgegevens zijn binnen. Dagverbruik zit helaas inderdaad tussen 50 en 75 kWh.
Het laagst gemeten verbruik is ongeveer 1400 W. Waarvan ongeveer 1000 W op fase 1.
Vermoedelijk 2 x 300 W sluipverbruik voor beide huishoudens en 800 W voor de vijverpomp. Ik heb geen verstand van vijvers, dus ga ervan uit dat die noodzakelijk is.
Dat is dus al ca. 30 kWh per dag.

's Avonds stijgt het verbruik naar 2-5 kW met enkele pieken boven 4 kW op fases 2 en 3. Fase 1 piekt minder. Sinds 8 november zie ik één piek van 5,2 kW op fase 2 en één piek van 5,9 kW op fase 3. (niet dezelfde dag, of tijd). Verbruik van individuele apparaten wordt nog gemeten.

Ik hoop dat de hoge pieken afnemen als het tweede huishouden zijn eigen hoofdaansluiting krijgt. Het scheelt in ieder geval een close-in boiler, waterkoker, magnetron en oven op 3 fasen.
Indien dat niet voldoende ruimte geeft, wil ik gaan kijken om bepaalde apparaten automatisch uit te schakelen tijdens pieken.

De laatste oplossing zou een thuisaccu kunnen zijn die terug gaat leveren bij te hoog verbruik. Duur in aanschaf, maar het scheelt al €900/jaar als de hoofdaansluiting dan niet verzwaard hoeft te worden.

Opwek

SolarEdge Designer viel me op zich mee, maar ik kreeg wel een paar keer een 5 dimensionaal dak. Het is in ieder geval veel flexibeler dan Sunny Design.

Ik heb zo goed mogelijk een identiek ontwerp op basis van 72xJKM-435N-54HL4R-B panelen (38 oost, 34 west) in Sunny Design en SolarEdge Designer gezet. Nog steeds geen definitieve opstelling, omdat ik de exacte maten van het dak en obstakels nog door moet krijgen, maar deze panelen zijn momenteel heel goed(koop) te krijgen en met 72 panelen zijn dat 2 volle pallets.

Mij viel het volgende op:
- 4 kWh clipping in juni. 4 kWh is op zich natuurlijk geen probleem, maar wellicht een teken dat het beter kan?
- Verwachtte jaaropbrengst is met 20.3 MWh lager dan de 20.8 MWh die Sunny Design voorspelt. Ik had hogere opbrengst verwacht. Is Sunny te optimistisch bij schaduw? Is SolarEdge te pessimistisch? Als het verschil echt zo klein is, wat is dan de reden om met optimizers te werken?
- Is er nog een noemenswaardig verschil of de panelen op een optimizer naast elkaar, of boven-onder liggen? Uitgaande van voornamelijk horizontale schaduw.
- Als ik een accu (1, of 3 fase) probeer toe te voegen, moet ik een andere omvormer kiezen. De SE20K heeft wel een aansluiting voor een accu. Is een accu een optie met deze omvormer, Welke accu is compatibel en komen er dan nog extra onderdelen bij om e.e.a. werkend te maken? (minstens een verbruiksmeter neem ik aan)

SolarEdge rapport

[migjes]

Tvern schreef op woensdag 15 november 2023 @ 14:47:
De eerste verbruiksgegevens zijn binnen. Dagverbruik zit helaas inderdaad tussen 50 en 75 kWh.
Het laagst gemeten verbruik is ongeveer 1400 W. Waarvan ongeveer 1000 W op fase 1.
Vermoedelijk 2 x 300 W sluipverbruik voor beide huishoudens en 800 W voor de vijverpomp. Ik heb geen verstand van vijvers, dus ga ervan uit dat die noodzakelijk is.
Dat is dus al ca. 30 kWh per dag.

300W sluipverbruik, is aardig maar helemaal niet gek veel voor veel huishoudens.
maar 800W vijverpomp, bingo. hebbes.
800W / 1000 x 24 = 19,2kWh per dag.
mijn vijver pomp draait 24 uur per dag en dit 365 dagen per jaar.
(ik ben wel zo verstandig om een vijver pomp van <20W te gebruiken. )
19,2kWh/dag x 365 = 7000kWh per jaar.
dit is dus 1/3 van de rekening.

tja dan moet ik toch wel even waarschuwen, dit is een zelf gemaakt probleem.
de vraag die gesteld moet worden is: wil je wel de dure kosten dragen voor een vijver.
7000kWh x 0,34€/kWh maakt een woeping 2300€ per jaar.
zonnepanelen leuk, maar zo draag je wel water naar de zee. (of pomp je water rond in de vijver)

edit:
om duidelijk te maken: 7000kWh in een warmtepomp is 3000+m3 gas besparen.
of in een elektrische auto een ruime 28.000+km rijden.
dit verbruik van vijverpomp is dus meer als ik gebruik met mijn huis en mijn warmtepomp samen.
van uit mijn oogpunt is dit gewoon dommigheid, die zelfs zonnepanelen niet kunnen oplossen.
sorry voor mijn mening.

's Avonds stijgt het verbruik naar 2-5 kW met enkele pieken boven 4 kW op fases 2 en 3. Fase 1 piekt minder. Sinds 8 november zie ik één piek van 5,2 kW op fase 2 en één piek van 5,9 kW op fase 3. (niet dezelfde dag, of tijd). Verbruik van individuele apparaten wordt nog gemeten.

Ik hoop dat de hoge pieken afnemen als het tweede huishouden zijn eigen hoofdaansluiting krijgt. Het scheelt in ieder geval een close-in boiler, waterkoker, magnetron en oven op 3 fasen.
Indien dat niet voldoende ruimte geeft, wil ik gaan kijken om bepaalde apparaten automatisch uit te schakelen tijdens pieken.

geen idee hoe de verhouding is tussen de 2huishouden's?
voor het verhaal ga ik even uit van 7000kWh vijverpomp + 7000kWh per huishouden en dat 2x.

als het 2de huishouden straks zijn eigen hoofdaansluiting krijgt, heb je dus 2 PV setjes nodig.
die ieder 7000kWh doen (en nog iets extra voor de vijver pomp, geen idee welk huishouden die gaat betalen)
dus elk huishouden zijn eigen omvormer.
( 1 omvormer gaat het niet doen, je hebt er 1 per huishouden nodig.
1x7000kWh en 1x14000kWh voor de huishoudens? of toch maar 2x 7000kWh ? etc etc...
en klopt de verhouding wel van 2x7000kWh of is het 1x 10000kWh + 1x4000kWh ?)

eerst dit onderliggende probleem oplossen voor dat @Ronald zijn tijd verdoet aan een berekening.
een 7000kWh setje steld niet veel voor, maar een 21000kWh setje dat word snel lastig op je dak.

(houd er ook rekening mee dat salderen niet oneindig is.
wanneer dat stopt geen idee, maar nu veel geld en super veel geld voor een vijverpomp investeren.
verstandig )

[ Voor 9% gewijzigd door migjes op 15-11-2023 15:34 ]

[Ronald]

800W voor een vijverpomp?

Zijn de vissen al gekookt?

[migjes]

Ronald schreef op woensdag 15 november 2023 @ 16:32:
800W voor een vijverpomp?

jep, dat is veel, maar:
zie:
https://www.wildkamp.nl/p...m-pomp-type-m40000/791311
komt al een aardig eind die kant in.

maar uiteindelijk gaat het niet alleen om de pomp.
vooral mensen die b.v. koi vissen houden, en dan vaak nog te veel voor de grote van de vijver.
die hebben ook een pomp voor de filter + in de filter nog een UV lamp + een lucht pomp voor de zuurstof.
pomp voor een waterloopje tikt ook aan, en een fonteintje etc etc..
(ze waren zo leuk toen ze klein waren, maar nu schijten ze de hele vijver vol en heb je meer en meer filter nodig, dus meer W voor de pomp + lamp.)
dan willen mensen soms ook nog 2x een lucht pomp, gewoon omdat er 1 er mee kan ophouden en dan ben je alle vissen kwijt.
etc etc...
en dan is een 800W ineens geen vreemd getal meer.
je ziet dit wel vaker bij mensen met een vijver.
(een vriend heeft een aquarium van 2m3+ pfff, dat gaat ook zo hard. komt er nog verwarming bij ook, denk COP1 )

Zijn de vissen al gekookt?

brrrr, gekookte vis, doe mij maar gerookt of gebakken, op het bord graag.

[Ronald]

migjes schreef op woensdag 15 november 2023 @ 16:52:
[...]

jep, dat is veel, maar:
zie:
https://www.wildkamp.nl/p...m-pomp-type-m40000/791311

Dat zijn wel heel serieuze debieten.

De rivier in Engeland (Lune bij Lancaster) waar een micro hydropower plant op staat waar ook een paar aandelen in heb kan onder de 40 kuub per uur zakken als het lang genoeg droog is.

brrrr, gekookte vis, doe mij maar gerookt of gebakken, op het bord graag.

Beek forelletje in Naousa, noord Griekenland.
Misschien daar maar afspreken voor dat biertje?

[Tvern]

Bovenstaande is een inschatting op basis 1 week meten en in overleg met mijn moeder. Helemaal zeker dat het de pomp is, is het dus niet. Ik acht het wel waarschijnlijk.

Ik schat in dat de (zwem)vijver 300 tot 400 m² is en zeker 1m diep is. Google vertelt mij dat de pompcapaciteit ongeveer de helft van de inhoud van de vijver per uur moet zijn, dus dat zouden 5 van die 650 W pompen die @migjes linkt zijn, maar ik vermoed dat pompcapaciteit niet helemaal mee schaalt bij grotere vijvers. Een meer heeft doorgaans toch ook geen pomp nodig? Die vissen zijn ook aanwezig.
De vijver is nog geen twee jaar oud en hoort bij het bedrijf. Ik neem aan dat weer omtoveren tot gazon geen optie is. Hopelijk zijn de inkomsten hoger dan de uitgaven.

De verhouding van jaarverbruik tussen de twee huishoudens is redelijk in beeld. Het tweede huis heeft een tussenmeter, alleen bij het vervangen van de keuken is die apparatuur "direct" aan de hoofdaansluiting gehangen.
Jaarverbruik van de tussenmeter was - als ik me niet vergis - ca. 2500 kWh. Ik heb daar handmatig het geschatte jaarverbruik van koelkast, tafelmodel vriezer, close-in boiler, oven, waterkoker, magnetron en afzuigkap bij opgeteld en kwam toen op een geschat jaarverbruik < 4000 kWh.

Het sluipverbruik en piekverbruik is nog onduidelijker, want niet alles gaat over de meter en omdat het een ferrarismeter is, is geleverd vermogen niet makkelijk bij te houden. Maar een oven, boiler en waterkoker zijn ieder ongeveer 2000W. Die zullen best af en toe op een onhandig moment aan gaan.

Om dit verbruik af te dekken komt er 12 x 440Wp op de carport. Het systeem dat ik nu probeer te ontwerpen is echt alleen voor één huishouden.