Warmtepomp in huis uit 1934

[Knopsje]

Mijn vriendin en ik zijn bezig ons eerste huis te kopen, een rijtjeshuis uit 1934. Vloeroppervlak 120m2, inhoud 450m3. Geïnspireerd door alle verhalen hier op het forum en mijn liefde voor techniek is het onze wens het te verduurzamen en van het gas af te halen. De benedenverdieping is door de vorige bewoners al grotendeels aangepakt, de vloer is geïsoleerd (15cm EPS, rc 4,25) met vloerverwarming er overheen. Ook het dak van de aanbouw is al geïsoleerd. De rest is nu aan ons. Ik heb nu het volgende lijstje in gedachten:
Spouwmuur-isolatie (zodra dat weer kan ivm de uitspraak van de Raad van State)
HR+++ glas (met eventueel HR++ als de draaiende delen nog kwalitatief genoeg zijn)
Dakisolatie
Zonnepanelen
Balans-ventilatie met WTW

En dan dus een warmtepomp. Na veel hier gelezen te hebben gaat mijn voorkeur uit naar een monoblock warmtepomp en een losse SSW warmtepompboiler in verband met de eenvoudige installatie en losse subsidies voor beide. Qua plaatsing denk ik zelf aan het dak van de aanbouw aan de achterzijde. De verdeler van de vloerverwarming zit in de trapkast in de hal, en de woonkamer + open keuken is volgestort met beton. Ik kom dus niet meer makkelijk vanuit de tuin bij de trapkast. Mijn idee is daarom om tijdens de verbouwing van de badkamer een of meerdere mantelbuizen vanuit de trapkast naar de achterzijde van de woning op de eerste verdieping te leggen zodat daar de doorgang naar buiten gemaakt kan worden. Een alternatief zou zijn om over de gevel naar zolder te gaan waar nu de huidige CV ketel hangt, maar dat lijkt me qua rendement niet ideaal.
Qua warmtepomp zat ik te denken aan een Panasonic J serie. Vermogen ben ik nog niet uit, ik wacht nog op de verbruikscijfers van de vorige bewoners.

Plaatje van de indeling:


Koop van het huis is nog niet helemaal rond maar we zijn wel vast plannen aan het maken. Alle input wordt gewaardeerd!

[Skynett]

Is met de hart-op-hart afstand van de vloerverwarmingsbuizen ook rekening gehouden met de lage watertemperatuur van een warmtepomp? Hoe lang geleden is die vloerverwarming geplaatst? Zou jammer zijn als je die opnieuw moet aanleggen.

[Knopsje]

Goed punt! De verbouwing van de benedenverdieping is van 2021, toen zijn alle radiatoren weggehaald en is er overal vloerverwarming voor in de plaats gekomen. Zou het gek vinden als dat toen niet meteen goed is gedaan gezien de kwaliteit van de rest van de verbouwing, maar ga de hart-op-hart afstand zeker even navragen.

[Ronald]

Vloerverwarming aangelegd als hoofdverwarming is bijna per definitie lage temperatuur en bij uitstek geschikt voor een Warmtepomp.

Waar je wel op moet letten is de diameter van de aanvoerleiding. En je wil naar een gesloten (niet meng) verdeler. Met de 15mm leiding die er vaak gelegd wordt red je het niet.

[Knopsje]

Ja aangezien het nu hoofdverwarming is beneden lijkt me dat inderdaad wel.
Diameter van de aanvoerleiding is een goed punt. Dat heb ik tijdens de laatste bezichtiging bekeken en die is 16mm. Die loopt echter vanuit de meterkast de betonnen vloer in, en gaat waarschijnlijk vanuit daar via de woonkamer naar zolder. Omdat de hele woonkamer nu heel strak gestuct is kan ik daar niet meer bij. Mijn plan was dus om een nieuwe dikkere leiding vanaf de warmtepomp over de eerste verdieping naar de trapkast te trekken, en er dan inderdaad een gesloten verdeler van te maken.
Dit is de huidige situatie:

[joke_name]

Eentje om mee rekening te houden.

Welke verwarming zijn op de 1ste en 2de etage aangelegd?
Zijn dit ook LTV verwarmingen?

Ik heb een huis uit 1903.
Deze hadden op de eerste etage hele kleine verwarmingen.
Deze laat ik de komende periode vervangen door 2 grote verwarmingen.

Ik weet niet of je alle kamers boven als slaapkamer gaat gebruiken of ook als werkkamer.

In een werkkamer wil je een hoger vermogen verwarming hebben dan in een slaapkamer.

Dit vermogensverschil is ook op te lossen met een inductie verwarming onder een bureau.
Dat heb ik voor de hele koude dagen ook momenteel.

[ Voor 36% gewijzigd door joke_name op 16-09-2023 17:50 ]

[Doesnotcompute]

Knopsje schreef op zaterdag 16 september 2023 @ 17:32:
Ja aangezien het nu hoofdverwarming is beneden lijkt me dat inderdaad wel.
Diameter van de aanvoerleiding is een goed punt. Dat heb ik tijdens de laatste bezichtiging bekeken en die is 16mm. Die loopt echter vanuit de meterkast de betonnen vloer in, en gaat waarschijnlijk vanuit daar via de woonkamer naar zolder. Omdat de hele woonkamer nu heel strak gestuct is kan ik daar niet meer bij. Mijn plan was dus om een nieuwe dikkere leiding vanaf de warmtepomp over de eerste verdieping naar de trapkast te trekken, en er dan inderdaad een gesloten verdeler van te maken.
Dit is de huidige situatie:
[Afbeelding]

Niet te vergeten, dat is waarschijnlijk 16x2 pex buis. De wand is dus 2x2mm.

Feitelijk is het dus maar 12mm leidingwerk. Zelfs voor een gasgestookte CV, ondermaats als je het mij vraagt.

Op mijn eigen WP 7kw met 2 vloerverdelers, 110m2 vloerverwarming is er al 32mm leidingwerk gebruikt. Om je een idee te geven.

[Jan Workum]

Ronald schreef op zaterdag 16 september 2023 @ 16:16:
Vloerverwarming aangelegd als hoofdverwarming is bijna per definitie lage temperatuur en bij uitstek geschikt voor een Warmtepomp.

Waar je wel op moet letten is de diameter van de aanvoerleiding. En je wil naar een gesloten (niet meng) verdeler. Met de 15mm leiding die er vaak gelegd wordt red je het niet.

Ronald, die 15mm red je het dan niet in de koudste situaties of in het algemeen niet?

[Ronald]

@Jan Workum
Er kan zo en zo veel liter per uur door 15mm koper / 16mm pex voor je het gaat horen.
https://warmtepomp-weetje...-tips/#leiding%20diameter
Zo'n 400l/u max wordt aangehouden voor dergelijke leiding.


Bij een voor CV ketel gebruikelijke dT 20 graden krijg je 9KW getransporteerd. Ruim voldoende voor de vloer in deze woning.

Bij een voor WP gebruikelijke dT 5 graden krijg je nog geen 2,5kW getransporteerd. Dus onvoldoende.
Dus heb je veel dikkere leiding nodig. Afhankelijk van wat exact nodig is voldoet 22m staal /25mm pex misschien net.

[Knopsje]

Dat de huidige leidingen niet zouden voldoen voor de WP ging ik inderdaad al vanuit. Op de bovenverdieping hangen nu simpele T10 of T11 radiatoren. Die wil ik waarschijnlijk vervangen door Jaga Hybrid’s. Vloerverwarming leggen op de bovenverdieping en zolder zie ik op dit moment niet perse zitten. T33’s ergens vandaan halen en zelf met DIY ventilatoren aan de gang zoals ik hier ergens op het forum zag is eventueel ook nog wel een optie.
Qua leidingwerk, wat wordt aangeraden qua traject door de woning heen, qua aftakkingen en dergelijke?

[flippy]

Knopsje schreef op zaterdag 16 september 2023 @ 22:56:
Qua leidingwerk, wat wordt aangeraden qua traject door de woning heen, qua aftakkingen en dergelijke?

mooiste is gewoon 1 standpijp van 32 en die aftakken met wat je nodig hebt maar die 32 aanhouden tot aan de verdeler.

zo groot mogelijke T33 is waarschijnlijk de meest economische keuze, jagas zijn pokkeduur voor wat het is.

[ Voor 13% gewijzigd door flippy op 17-09-2023 01:56 ]

[Powrskin]

Als het een betonnen dak is kan er wel een warmtepomp op staan. Bij een lichter dak zou ik dat niet doen. Ik heb dat ook en veel moeite moeten doen het stil/onhoorbaar te krijgen.

Btw 7kwu43 bij huis uit 1913 zonder wtw en wil makkie inclusief water. Ook niet echt een compact huis 100m2 beneden en 20m2 boven ofzo.

[Knopsje]

De koopakte is getekend dus het plannen maken kan nu écht beginnen!
Ik heb de huidige CV installatie in kaart gebracht door alle leidingen in te tekenen in de plattegrond:


Het voorlopige plan is om de warmtepomp aan de achterzijde van de woning te plaatsen, ter hoogte van de badkamer. Die willen we toch vernieuwen, dus dan kunnen de leidingen daar mooi onder de vloer door. Ik wil in ieder geval met een 32mm kunststof leiding naar de trapkast om daar rechtstrees op de verdeler van de vloerverwarming aan te sluiten. Vanaf daar zijn er een aantal opties, waarvan de makkelijkste is om de 16mm leiding die nu gebruikt wordt voor de vloerverwarming aan te sluiten en daarmee de rest van het huis met de bestaande buizen van warmte te voorzien.
Ik denk echter dat dat qua flow en rendement geen goed plan is. Een alternatief zou zijn om vanaf de trapkast een andere 28mm(?) kunststof leiding terug door de badkamer en dan naar zolder te trekken, om dan vanaf daar het hele CV circuit voor de bovenverdiepingen opnieuw op te bouwen. De leiding in de badkamer al splitsen zou makkelijker zijn, maar als dat onder de vloer ligt kan je er nooit meer bij en dat vind ik wat te spannend...
Het plaatje zou er dan ongeveer zo uitzien:

Van vorig jaar september tot afgelopen augustus hebben de huidige bewoners ongeveer 850m3 gas verbruikt, inclusief SWW. Met Koevlaas kom ik dan op 5kW aan benodigd vermogen. We gaan sowieso het dak nog isoleren, minstens HR++ glas plaatsen en een losse SWW warmtepompboiler nemen. Ik had gelezen dat de minimale afgifte van de Panasonic 5kWh en 7kW hetzelfde is, dus neig dan toch naar een 7kW voor de zekerheid, of is dat onzin?

[ Voor 7% gewijzigd door Knopsje op 22-09-2023 14:41 ]

[natural colour]

Pin je zelf niet vast aan de Panasonic's, de Itho Amber warmtepompen zijn veel belovend; Itho Daalderop Amber
De Amber is ook een monoblock.
Beide merken hebben voordelen en nadelen tov elkaar.

[Knopsje]

Zit inderdaad zeker nog niet vast aan de Panasonic, zal ook eens naar de Amber's kijken.

Nog een keer nagedacht over het leidingwerk, met de huidige leidingen is een groot deel van de zoldermuur niet praktisch bruikbaar omdat daar de leidingen lopen. Om dat op te lossen en omdat we in de toekomst wellicht nog extra kamers willen maken op de volgende indeling gekomen:

[wheli]

Powrskin schreef op zondag 17 september 2023 @ 07:02:
Als het een betonnen dak is kan er wel een warmtepomp op staan. Bij een lichter dak zou ik dat niet doen. Ik heb dat ook en veel moeite moeten doen het stil/onhoorbaar te krijgen.

Btw 7kwu43 bij huis uit 1913 zonder wtw en wil makkie inclusief water. Ook niet echt een compact huis 100m2 beneden en 20m2 boven ofzo.

De mijne staat op een houten uitbouw zonder isolatie boven de keuken. Met speciale veren er onder hoor ik nu absoluut niets meer.
Overigens heb ik ook T10's op de slaapkamers en vindt dit prima. De woonkamer wil ik warm hebben, de rest van het huis mag best fris zijn in de winter.

Tav wtw; wil je centrale wtw aanleggen of decentraal? Waarschijnlijk is centrale wtw qua hak en breekwerk meer werk dan de hele warmtepomp.

En zijn de kozijnen aan vervanging toe dat je aan triple glas denkt? Anders is HR++ doorgaan voldoende.

[wheli]

Knopsje schreef op vrijdag 22 september 2023 @ 14:37:
We gaan sowieso het dak nog isoleren, minstens HR++ glas plaatsen en een losse SWW warmtepompboiler nemen. Ik had gelezen dat de minimale afgifte van de Panasonic 5kWh en 7kW hetzelfde is, dus neig dan toch naar een 7kW voor de zekerheid, of is dat onzin?

Precies dit hebben wij ook. 4,6 via koevlaas en 7 gekozen. Alleen daardoor wat meer systeemvolume nodig.

[Knopsje]

wheli schreef op zondag 24 september 2023 @ 09:53:
[...]


De mijne staat op een houten uitbouw zonder isolatie boven de keuken. Met speciale veren er onder hoor ik nu absoluut niets meer.
Overigens heb ik ook T10's op de slaapkamers en vindt dit prima. De woonkamer wil ik warm hebben, de rest van het huis mag best fris zijn in de winter.

Tav wtw; wil je centrale wtw aanleggen of decentraal? Waarschijnlijk is centrale wtw qua hak en breekwerk meer werk dan de hele warmtepomp.

En zijn de kozijnen aan vervanging toe dat je aan triple glas denkt? Anders is HR++ doorgaan voldoende.

Ah goed om te weten! Welke veren heb jij gebruikt? Wij houden inderdaad ook wel van een frisse slaapkamer, de werkkamer zou ik dan wel weer (indien nodig) warm willen kunnen stoken. Misschien dan een afwisseling van T10's met hier en daar een T33 / Jaga.
Qua WTW is het plan wel centraal, ik vind het niet erg hier en daar een koofje te moeten plaatsen en met houten vloeren valt het hak en breekwerk waarschijnlijk wel mee. Ik heb het WTW plan nu zo uitgetekend, de WTW unit zou dan op de vliering boven de zolder komen te hangen:

Legenda: groen inblazen, oranje afzuigen. Outlines zijn doorvoeren van de verdieping erboven naar de verdieping beneden

wheli schreef op zondag 24 september 2023 @ 10:00:
[...]
Precies dit hebben wij ook. 4,6 via koevlaas en 7 gekozen. Alleen daardoor wat meer systeemvolume nodig.

Hoe bevalt dat? Wat heb je qua systeemvolume? Ik vind het een moeilijke keuze, de 5kW is qua geluidsnorm wat gunstiger en zou gezien wat we allemaal nog aan isolatie willen doen moeten kunnen, maar de 7kW geeft wel meer zekerheid.

[wheli]

Er is een webshop die afhankelijk van de buitenunit advies geeft op basis van gewicht.

Ik schatte ongeveer 75-90 liter systeemvolume dus we hebben een 50 liter buffer er bij om aan het minimum te komen.

Hij draait pas een half jaar. We hebben volgens mij nog nooit het maximale vermogen hoeven benutten behalve voor SWW. Ik ben nog bezig mijn stooklijn te optimaliseren want ik was nog niet echt tevreden met de COP. Voor SWW is 7kw wel fijn omdat hij dan sneller klaar is natuurlijk.

Is de L serie niet beter voor jou? Ik dacht dat die stiller is gemaakt.