Zelf zonnepanelen plaatsen op een dak met bitumenshingles

[Tvern]

Wij willen op korte termijn zonnepanelen op het dak van ons huis leggen. Om kosten te besparen wil ik de installatie zelf doen.

Ik heb ondertussen een aantal zaken waar ik niet uit kom. Die staan onderaan. Voor de compleetheid heb ik de standaardvragenlijst zo veel mogelijk ingevuld.

De panelen liggen op het dak. Details staan in mijn slotpost.
 

Foto's

Schaduwen
Half Maart 12:00	Half Maart 16:00	Half Maart 18:30
Maart	Juni	Ballennet

 

Beschikbare (dak)ruimte

De panelen moeten op het schuine dak achter komen. (zie foto's) Dat is 12.7m bij 3,35m en heeft een hellingshoek van 30 graden. De azimut is -58 graden (OZO). Het enige obstakel is de schoorsteen.
Ik wil dit dak zo vol mogelijk leggen, met wat puzzelen kom ik op maximaal 16 panelen.

Ik overweeg nu ook het dakdeel op het noordwesten te gebruiken.Dat is dezelfde situatie, maar gespiegeld.
 

Schaduw

In de vroege ochtend werpt het puntdak van onze woonkamer een schaduw. Zodra de zon 14 graden boven de horizon staat is deze helemaal weg. De schoorsteen werpt later in de middag een schaduw. Andere gebouwen of bomen geven geen schaduw.
 

Jaarverbruik

Ik verwacht tussen de 4.500 en 5.000 kWh uit te komen, maar we wonen hier net 6 maanden en er veranderd veel. De elektrische boiler gaat weg, maar mogelijk komt er een warmtepomp terug. Met het oog op de toekomst heb ik liever nu wat overproductie als dat mogelijk is.
 

Huidige elektriciteitsaansluiting

3x25A
Waar de omvormer moet komen heb ik een tweede groepenkast zitten. Deze zit achter een 3x20A automaat in de hoofdgroepenkast.
 

Budget en doel

Liefst onder de €6000 inclusief btw, tenzij extra investering zichzelf heel snel terugverdient.
Kostenbesparing is 90% van de motivatie. Mijn doel is grofweg ons hele energieverbruik op te wekken én dit dakdeel vol te leggen. Iets teveel opwekken is geen drama.

Uitbreiden naar andere daken zou ik in de toekomst overwegen en dan wil ik niet hoeven te puzzelen of ik nog 3 extra panelen op dit dak kan bijplaatsen.
 

Wie gaat het project uitvoeren

Vanwege de kostenbesparing ga ik het samen met mijn vriendin installeren.
 

Bijhouden van data

Als het kan, graag. Als het salderen afgebouwd wordt zou het ook fijn zijn om verbruikers in te laten schakelen als er overschot is. Data per individueel paneel voegt denk ik niet heel veel toe, gezien de eenvoudige schaduwsituatie.
 

Reeds verkregen offertes

Omdat we zelf willen gaan installeren heb ik geen offertes aangevraagd. Mijn uitgangspunt is momenteel een indicatie van warmteservice:

16 x JA Solar Mono Zonnepaneel zwart frame wit backsheet half-cut 108 cel 405WP Monokristallijn €2831,20
Solis 6000-4G 3-fase omvormer 2 MPPT 2 DC ingangen Excl. Wifi -GPRS-Ethernet 6000W €1079
Montage- en aansluitmaterialen €1000
Totaal €4910,20

Van bovenstaande panelen kan ik er echter maar 15 kwijt en all-black heeft de voorkeur, dus zou ik die omwisselen voor:

16 x Jinko Mono Zonnepaneel N-Type All Black half cut 132 cell 395 WP Monokristallijn JKM395N-6RL3-B €3071,20
Totaal: €5150,20
 

Regio

Drenthe
 

Vraagstukken

 

Bevestiging - Solved

Ik heb besloten ClickFit Basic montagebeugels i.c.m. bitumenkit te gebruiken.

Ik vind weinig tot geen informatie over geschikte dakhaken voor bitumen shingles. Het enige product dat ik kan vinden is de dakhaak voor leien en shingles van ClickFit (#1002041), maar het is me niet helemaal duidelijk of deze geschikt is, en hoe ik ze dien te bevestigen.

De shingles liggen op een houtvezelplaat van 5cm dik, waarin goed te schroeven is, eventueel zou in de dakbalken schroeven ook lukken. Er is geen isolatie aanwezig.
Ik kan de individuele shingles niet zonder meer optillen om er een schroef onder te verstoppen, omdat ze vastgeplakt liggen, maar kan ze denk ik vrij gemakkelijk lossteken en na het schroeven weer vastplakken als dat het advies is.
 

Paneelkeuze

Het dak vlak is 3,35m breed en 12,7m lang (zie foto). Twee rijen panelen in portrait passen dus niet en drie rijen in landscape ook niet. 6 panelen in landscape en 10 in portrait zou optimaal zijn, maar of dat past is sterk afhankelijk van de afmetingen van de panelen.

Ik ben erg veel tijd kwijt met handmatig alle panelen van heel veel verkopers met elkaar te vergelijken. Tot overmaat van ramp zijn panelen die gisteren nog te bestellen waren, vandaag uitverkocht óf in prijs gestegen.
Is er een andere manier om de juiste panelen te vinden? Een soort pricewatch o.i.d?

Ik overweeg momenteel een aantal panelen:

Paneel	Prijs pst.	Opstelling	Montagekosten
16x PS405M4-22/WH	€183,-	(6x landscape, 10x portrait)	€957,-
10x JAM72S30-545-MR	€259,-	(10x portrait)	€555
20x IBEX-132MHC-EiGER-495	€229,-	(10x portrait zuidoost, 10x portrait noordwest)	€555

Optie 1 geeft de hoogste opbrengst van één dakdeel, maar ziet er rommelig uit en is in de montage duurder en meer werk dan optie 2.
Optie 2 heeft een wat lagere opbrengst, maar vind ik te duur om aan weerszijden te leggen.
Optie 3 heeft de hoogste totaalopbrengst en is all-black, maar ben ik gek als ik mijn panelen op noordwest leg? 

Omvormer

Warmteservice raad een 3-fase omvormer van 6 kW aan. Sunny design raad een 1-fase omvormer van 5 kW aan (SB5.0-1AV-41). Wat is daar de afweging?
Bij de omvormers zie ik sowieso door de bomen het bos niet, dus advies is heel welkom.
 

Schaduw

Ik verwacht dat de schaduw van het puntdak niet heel problematisch is. Die valt alleen in de vroege ochtend en niet in de zomermaanden op de panelen.
De schaduw van de schoorsteen is wel groter dan verwacht. Moet ik hier iets mee? Één paneel weglaten? Optimizers?
Ik zou eventueel ook 10 panelen noordwest kunnen leggen, maar daar staat een ballennet
Volgens Sunny Design zou de opbrengst best redelijk zijn.

Ik heb de situatie in sketchup gezet voor wie er eens naar zou willen kijken: https://wetransfer.com/do...157820220319154015/1e8fba

Alvast bedankt voor het meedenken!

[ Voor 40% gewijzigd door Tvern op 05-06-2022 08:10 ]

[Ronald]

Voor de bevestiging even zoeken in het sub-forum op 'shingles' dan vind je wel wat suggesties.

Paneelkeuze is inderdaad een drama... Pricewatch en maat vergelijkers zijn er eigenlijk niet...
En het lijkt er nogal op alsof het land eindelijk wakker geschud is dat zonnepanelen best een goed idee zijn... dus ze staan nu met zijn allen in de rij...

En omvormer: 5kW 1 fase is geen optie met je 20A onderverdeler; dus je zal naar 3 fase moeten.
Warmteservice is best goed; maar ik zie ze zeker niet als PV expert: Geloof maar wat Sunny design voor je berekend. Verder zie ik geen probleem om bij hen te bestellen. Merk: De voordelige (Chinese) merken verschillen weinig... SMA is wat duurder, fractie beter maar wel Duits ;-)

Je kunt ook kijken bij Stralend Groen, Winkelman, Solar Bouwmarkt, Solar Outlet, Solar Garant... en dan mis ik er nog wel een paar.

[ Voor 10% gewijzigd door Ronald op 16-03-2022 22:30 ]

[Tvern]

Bedankt voor de input. Stom van me dat ik de zoekfunctie niet gebruikt heb. Ik heb via google op het forum gezocht omdat dat op andere sites vaak beter werkt, maar dat leverde niet veel op.

Ik heb besloten ClickFit basic montagebeugels (1002060) en bitumenkit (en schroeven!) te gebruiken. Enige nadeel is dat die zo te zien geen afstelmogelijkheid hebben, maar ons dak is denk ik vlak genoeg.
Via de ESDEC calculator heb ik ondertussen een (hopelijk) compleet lijstje van montagemateriaal gemaakt.
Overigens vind ik gevoelsmatig 38 montagebeugels op 24m rail wel een hoop.

Met die vraag afgesloten, heb ik er helaas twee nieuwe bij betreffende de schaduw en de paneelkeuze. Ik heb de openingspost aangepast.

[Ronald]

Je kunt beter screenshots plaatsen. SketchUp heb ik niet staan

Een paneel wat er wel ligt levert veel meer op dan een paneel wat er niet licht, ook naast een pijp. Bij bewolkt weer doen ze allemaal hetzelfde en daar zit de helft van de opbrengst. Op zonnige dagen ligt hij langer zonder schaduw dan met.
Beetje Idem op noordwest.
Leg zoveel als je je kunt veroorloven. (Topic: teruglever vergoedingen)

Omvormer: in het algemeen wil je vanaf 5kW naar 3 fase. Tenzij speciale omstandigheden.

[ Voor 10% gewijzigd door Ronald op 19-03-2022 17:14 ]

[AUijtdehaag]

In sunnydesignweb dien je de 1-fase omvormers uit te vinken.
Dit is duidelijk een situatie voor een mooie 8K omvormer, met aan beide kanten vol met panelen.
Net wat er uit sunnydesignweb rolt.

Kijk ook eens hier
https://www.valksolarsyst...pdm-pvc/valkpitched-clamp
Ervaringen met bitumen (schuin) dak en montage zonnepanelen

Deze lijken goed overweg te kunnen met horizontale schaduw in portrait
https://www.solar-bouwmarkt.nl/490wp-percium.html
https://www.draaistroom.net/nieuwe-parallel-shingled-panelen
Edit: ook niet all black sorry.

Toch wel cool dat getekend in sketchup

[ Voor 24% gewijzigd door AUijtdehaag op 19-03-2022 18:39 ]

[Zenix]

Weet je zeker dat die panelen van optie 3 all-black zijn? Ik kan ze namelijk niet vinden met all-black, alleen met PERC. Oftewel het frame is dan wel zwart, maar de panelen zelf niet (busbars)"

Edit: Keek niet goed, zijn inderdaad wel volledig zwart: https://www.swissenergy-s...2mhc-eiger-495-500-black/

Wel leuke panelen, meestal zijn hoge vermogen niet volledig zwart.

[ Voor 57% gewijzigd door Zenix op 19-03-2022 18:41 ]

[DjVe]

Qua montage geef ik je de volgende tip mee: plaats verticale houten balken op het dak (geschroefd) op je shingles. Die weer afwerken met bitumen en daar die klemmen op monteren met tixophalte kit en schroeven.

Klemmen direct op het dak ik vragen om lekkages op termijn.

[Tvern]

Ronald schreef op zaterdag 19 maart 2022 @ 17:13:
Je kunt beter screenshots plaatsen. SketchUp heb ik niet staan

Ik heb wat plaatjes toegevoegd. Verder super nuttige informatie .

@AUijtdehaag Ik ga er z.s.m. naar kijken. Bedankt.

@DjVe Daarmee verplaats je het probleem toch enkel? De klemmen kunnen nog steeds gaan lekken naar de nieuwe houten balken. Vanuit daar kan het weer doorlekken. Als de bitumenlaag aan de onderkant kan afwateren zal dat mogelijk nog meevallen, maar ik zou dan geloof ik eerder dakhaken onder de shingles steken en schroeven. De shingle kan ik dan terugplakken, maar die verbinding hoeft niet waterdicht te zijn. (eventueel een nieuwe shingle tussenvoegen voor elke dakhaak.)
Daarnaast lijkt het me lastig de bitumen lekdicht op de shingles te branden of plakken.

[ Voor 48% gewijzigd door Tvern op 19-03-2022 20:45 ]

[Ronald]

Right... Ik gooi dit balletje voornamelijk op omdat ik er niet zeker over ben.

In de basis is dat ballennet eentje waar je gaat denken aan een micro of optimizer systeem...
Maar... Ik heb ook het idee dat het net alleen in beeld komt bij toch al lage productie momenten... en dan wordt het weer een heel stuk minder interessant om geld uit te geven om productie te 'redden'.

Beetje achtergrond: YouTube: How a SMALL SHADOW can drop Solar Power Output by 20%!
De maker van de video is verbaast.... Ik niet... De omvormer kiest correct om productieverlies op de hele string te accepteren, iets wat met het net ook zou gebeuren.

Nog een nuance: de schoorsteen is niet zozeer een reden om voor een duurder systeem te kiezen. Dat is een type verlies waar een optimizer weinig aan kan redden... en bypass-schaduwmanagement is prima.


Hier overigens een foto van de Hyundai panelen in het eggie: Pythoon1977 in "Advies en offertecheck zonnepanelen (Pythoon)"

Zeker niet all black... maar ik vind het geen lelijk paneel.


[edit]
Nog meer gedachten... Als dat dakdeel naast het net met de Hyundai uitgevoerd wordt, dan is dat erg gunstig vanuit schaduwbeheer met string-omvormer oogpunt. Dan heb je weinig reden om met optimizers te werken... Juist vanwege het vrij unieke ontwerp van het paneel en de eenduidige schaduw op de hele string.

[ Voor 12% gewijzigd door Ronald op 19-03-2022 23:32 ]

[Tvern]

Ik zie dat het montagesysteem van vandervalk toch twee grote voordelen heeft: De haak heeft de optie om een bitumen shingle over de bevestiging te plakken en die onder de bovenliggende shingle te steken. Zo werkt de afwatering vergelijkbaar als met dakpanhaken. Dat doe ik liever dan de oplossing van DjVe. Daarnaast adviseren zij er 10 per rail. (Clickfit 19 per rail)
Kosten lijken vergelijkbaar.

De schaduwen zijn inderdaad niet op de piek opbrengst momenten.

Op het zuiden:
Maart: Schaduw van het dak tot 8:00, van de schoorsteen vanaf 15:00.
Juni: Alleen schaduw van de schoorsteen vanaf 15:00.

Op het noorden:
Maart: Schaduw van de schoorsteen tot 14:00, ballennet vanaf 17:00.
Juni: Schadow van de schoorsteen tot 13:00, ballennet vanaf 17:30.

Panelen op het noorden leggen zou sowieso voor flinke overproductie moeten zorgen, of de opbrengst zou heel beroerd moeten zijn. De reden waarom ik het overweeg, is omdat ik nu de BTW nog kan terugvragen en ik hoop de omvormer sneller terug te verdienen door er meer panelen aan te hangen. Die is immers een groter deel van de dag actief. Daarnaast verwacht ik wel dat ons verbruik zal stijgen, dus voor beperkte meerkosten heb ik graag wat overproductie.

Als ik op noord optimizers zou moeten gebruiken, worden denk ik de totaalkosten en terugverdientijd snel te hoog.
Wat betreft bypass-schaduwmanagment: Ik neem aan dat dat betekend dat een paneel in de schaduw zichzelf als het ware uit de string haalt. i.p.v. de hele string naar beneden te trekken. Klopt dat? Is dat een functie van het paneel zelf, of iets wat ik zelf toe moet voegen? De omvormer kan geen invloed hebben op een specifiek paneel in een string lijkt me?

Wat betreft de hyundai panelen (of shingled panelen in het algemeen) had ik de inschatting gemaakt dat de winst op zonnige dagen met schaduw uiteindelijk niet zal opwegen tegen het hogere vermogen van de JAM72S30-545-MR die hetzelfde kost.

Ik besef me dat ik in mijn laatste twee posts voornamelijk argumenten breng om vooral niet de adviezen op te volgen. Ik probeer de variabelen enigszins te beperken om tot een keuze te kunnen komen en hoop dat ik daar geen inschattingsfout maak.

[twain4me]

bitume(singles) is meestal zoiets met kit of epdm voor de waterdichtheid. Dus geen dakhaken die eigenlijk voor leien zijn.

https://eu.esdec.com/nl/clickfit-basic-bitumendak/

edit: ik moet beter lezen

[ Voor 8% gewijzigd door twain4me op 20-03-2022 15:44 ]

[AUijtdehaag]

Hier heb je wat info over hoe schaduw management met bypassdiodes werkt.

Mijn eigen dak:
AUijtdehaag in "Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 9"

En uitleg van SMA:

Een voorwaarde voor het goed functioneren van shadefix is wel: voldoende Vmpp spanning.
Met 8 panelen per tracker is dat wat weinig op een 3-fase omvormer.
Tenzij het sunpower is, met 61 Vmpp per paneel. Maar dat is onbetaalbaar.
Zo heb ik dus zelf (2e hands) 2x 1-fase omvormers hangen verdeelt over 2 fases.
Dat ideale Vmpp bereik ligt lager dan bij 3 fase omvormers.

Kan dat ballen net niet verlaagd worden?
Denk er ook aan dat de schaduw op een niet ideaal dakvlak valt qua instraling, dus schade valt dan mee.
Gewoon volknallen dus.

[ Voor 26% gewijzigd door AUijtdehaag op 20-03-2022 18:06 ]

[Tvern]

An heeft het netjes uitgelegd, maar had wel even nodig om to the point te komen. De werking van de bypass diodes is wel wat ik mij er ongeveer bij voorgesteld had.

Is jullie advies ook om een omvormer van SMA te gebruiken, of gaan andere merken hier ook goed mee om?
Er zouden waarschijnlijk 10 tot 11 panelen per string aan komen te hangen.

Ik zal de gemeente vragen het ballennet te verlagen, maar verwacht niet dat ze heel hard voor me gaan lopen. Nog mooier zou zijn als ik een strookje grond kon bijkopen en het net iets verder van het huis kwam te staan. Er is ruimte tussen het voetbalveldje en het ballennet, maar vermoedelijk stuit dat ook op weerstand.

[twain4me]

Er zijn genoeg omvormers die het kunnen , maar er is maar 1 sma

Of de meerprijs het je waard is kan je alleen maar zelf bepalen, ik heb er nooit 1 dag spijt van gehad.
#jointhedarkside

[Ronald]

Zonder fanboyism...

Als er sprake is van schaduw, en de omvormer tracked niet op het juiste powerpoint, dan corrigeert een SMA dit gemiddeld sneller dan een GoodWe of Growatt.

De full-range scans van het spanningsbereik zijn op een SMA dermate veel sneller dat deze ook heel vaak gedaan kan worden. (SMA elke 5 minuten, Volgens datasheets doet een GoodWe het 1x per uur, praktijk bij sommigen half uur. Growatt onbekend... Forumleden passen die minder toe).

Foute tracking gebeurd echter lang niet altijd; dus praktijk verschil is beperkt.


SMA is lekker Duits. Dus het monitoring platform is fijn Europees. Dat vinden sommigen prettig.

Op een 5kW scheelt het ~€300... ik weet wat ik zou doen ;-)
(Enige reden dat ik geen SMA heb is dat 2 stuks SMA duurder was dan mijn SolarEdge oplossing; en ik 3 trackers nodig had)

[Tvern]

Ik sta op het punt een bestelling te plaatsen voor het volgende:

pricebusters.nl
20x Swiss Solar IBEX 132MHC-EiGER 495w full black	€4.580,-
1x SMA Sunny Tripower 6.0 3 fase omvormer	€1.496,25
Verzendkosten	€94,99
Totaal	€ 6.171,24
winkelman-zonnepanelen.nl
ValkPitched montagemateriaal (zwart)	€860,82
2x Kant-en-klare solarkabel 4mm2 inclusief MC4 Connectoren 10M (Rood)	€33,90
2x Kant-en-klare solarkabel 4mm2 inclusief MC4 Connectoren 20M (Zwart)	€53,-
1x Werkschakelaar 4-p	€34,-
1x Installatiekabel YMVK 5 aderig 4mm2 per meter	€4,50
Verzendkosten	€25,-
Totaal	€ 1.011,22
Bouwmarkt
Bitumen brandrol	€60,-
Bitumenkit	€5,-
Totaal	€65,-
Kosten volledig systeem	€7.247,46

Volgens mij kan ik zo aan de slag, of zie ik nog iets over het hoofd? een 300mA aardlekautomaat zit al op z'n plek.

Ik ben wel eigenwijs geweest en heb de 6kW omvormer geselecteerd. Sunny raadde de 8kW aan.
Het verschil in jaaropbrengst is 7.581kWh vs 7.653kWh dus er zou 72kWh afgetopt worden op jaarbasis.
Kan ik beter toch voor de zwaardere omvormer gaan? Zal de lichtere omvormer bijv. harder slijten door de hoge belasting?

Ik kom zo uit op €0,73/Wp, wat denk ik redelijk is. Ik hoop wel dat de panelen leverbaar blijken.
Mocht dat een probleem zijn dan ga ik voor 22x JAM72S-20-460MR (betere €/Wp) of 20x JAM72S-30-545MR (hogere opbrengst, maar flink duurder)

[Jochem]

Aanpassingen aan je meterkast misschien een combo aardlek om de zonnepanelen groep af te sluiten?

[AUijtdehaag]

Heb je maar 1 meter ymvk 5x4mm2 nodig?
https://www.sandervunderi...-5-x-4-mm2-per-meter.html

Het stukje tussen werkschakelaar en omvormer is misschien soepeler om rubberkabel te gebruiken
https://www.sandervunderink.nl/rubber-kabel-5-x-4-mm2.html
Maar dan heb je ook weer adereind hulzen nodig. Daar moet je ook maar net de goede tang voor hebben...

De SMA 8.0 kan handig zijn als je nog meer panelen op bijv platdak kwijt wilt.
Je maakt dan een polystring met 2x 10 en xx op het platte dak.
Maar zonder aftoppen slaap je wellicht ook beter...
Je moet het zelf weten uiteraard....als je er tegen kan....

[Tvern]

Jochem schreef op dinsdag 29 maart 2022 @ 17:28:
Aanpassingen aan je meterkast misschien een combo aardlek om de zonnepanelen groep af te sluiten?

Ik weet niet zeker of ik begrijp wat je bedoeld.
De omvormer komt nu direct naast een tweede groepenkast achter in het huis met een een 300mA aardlekschakelaar en 3x20A automaat. Daarnaast zet ik een werkschakelaar tussen die groepenkast en de omvormer, omdat dat verplicht is. (Er zit ook een 3x40A schakelaar in de groepenkast, die ik zelf net zo lief zou gebruiken, maar daar zitten nog een paar groepen achter)
Zou jij het anders doen?

Ik ga achter kamer-na-kamer verbouwen en zal daarbij elke keer de elektra van de tweede groepenkast naar de groepenkast in de meterkast verplaatsen, tot enkel de omvormer over is. Daarna haal ik de tweede groepenkast weg en sluit ik de omvormer direct aan op de aansluiting uit de hoofd-groepenkast.


@AUijtdehaag Scherp gezien, maar ik verwacht inderdaad 1m nodig te hebben. Zie hierboven. Misschien is voor de gemoedsrust een metertje extra geen overbodige luxe.
Ik zie inderdaad niet uit naar het aansluiten met die stijve installatiekabel, maar na een uurtje vloeken is het ook snel vergeten.
De tang die ik heb voor adereindhulzen geeft mij niet genoeg vertrouwen voor deze toepassingen.

Ik heb even een polystring aangemaakt in Sunny Design en daarmee daalt de jaaropbrengst slechts ~50kWh. Dat valt mee.
Op het platte dak kan ik met moeite 5 panelen kwijt op zuid, of vrij makkelijk 6 op oost/west. (ik heb niet heel lang naar kleine paneeltjes gezocht.)
Als ik me niet vergis moet ik dan naar dure hoog-voltage panelen gaan kijken om de omvormer aan de praat te krijgen.

In plaats daarvan hoop ik over een paar jaar een lange schuur/carport met 25° lessenaarsdak op 32° zuid neer te zetten en daarmee mijn installatie ruimschoots te verdubbelen.
_{edit: Ik bedoel dus te zeggen dat er in dat geval een extra omvormer geplaatst zou worden, of dat ik dan alle panelen aan één hele zware omvormer hang.}

Dat aftoppen vind ik lastig. Het zou gaan om <1% en ik kan me voorstellen dat de voorspelling van Sunny Design een flinke foutmarge heeft. De ene oplossing heeft de kans op pijnlijk veel aftoppen, de andere zou kunnen betekenen dat ik zie dat ik nooit boven de 6kW kom, maar wel een 8kW omvormer heb.

Als het nou zo is dat een onder-belastte 8kW omvormer mogelijk langer mee zou gaan is het weer heel makkelijk, dan pak ik die winst en hoop ik achteraf te zien dat ik boven de 6kW piek.

Ik zie in de datasheet trouwens:

Cable: 4 mm2 , +900mm,-900mm Cust.Length
Plug-in connection: MC4 Compatible

Ik ging er van uit dat er 2 kabels van 90cm met MC4 connectors aan een paneel zitten, zodat je kan daisy-chainen, maar Cust.Length zou kunnen betekenen dat de connectors nog aangekrompen moeten worden?
Geen probleem als ik het van te voren weet, maar wel jammer als je niet door kan, omdat ik de tang niet meebesteld heb.

Is er ook nog een conventie over welke richting je de stroomkring maakt? (Dus dat je probeert de - te pakken bij het paneel het dichtst bij de omvormer / het oosten / links in de string o.i.d?)

Edit: Net gesproken met de medewerker van pricebusters. De Swiss Solar panelen zijn enkel leverbaar op projectbasis en hadden niet op de site moeten staan.
Dat betekend dat ik terugval op
20 x JAM72S-30-545-MR (waarschijnlijk volgende week leverbaar)
22 x JAM72S-20-460-MR-MC4-SM (beschikbaarheid navragen)
22 x JAM72S-20-455-MR-MC4-SM (op voorraad)
Hoog vermogen all-black panelen kan ik niet vinden voor een scherpe prijs.
Hoe dan ook ga ik in dat geval voor de 8kW omvormer, aangezien er nét iets meer vermogen op het dak komt.

Één probleem is dat ik de BTW wil terugvragen. Met de Swiss Solar panelen mocht ik gebruik maken van het forfait van €200, maar deze opstellingen komen allemaal nét boven de 10kWp, dus dan moet ik de BTW berekenen, dat komt zeer ongunstig uit.
Kan ik gewoon 1, of 2 panelen los bestellen, die niet opvoeren als kosten en van de rest de BTW terugvragen exlusief €200 forfait?

[ Voor 13% gewijzigd door Tvern op 30-03-2022 16:52 ]

[Jochem]

Als je maar zorgt dat je de hele groep incl omvormer van de rest van het huis kan afsluiten. Laat er anders een electricien naar kijken. Wellicht ook verstandig ivm verzekering. Volgens mij mag je formeel van je inboedelverzekering dit soort installaties niet zelf doen nameijk. Maar wellicht even je voorwaarden checken of de verzekering bellen.

[ Voor 10% gewijzigd door Jochem op 03-04-2022 22:01 ]

[Tvern]

De installatie doet z'n werk ondertussen een tijdje, dus het leek me wel tijd om mijn keuzes en ervaringen te delen.

Systeem

10 JAM72S-30-545-MR op OZO
10 JAM72S-30-545-MR op WNW
1x STP 8.0-3AV-40
ValkPitched - Clamp Montagerails en toebehoren

Panelen

Ik kreeg al zoekende een steeds sterkere voorkeur om slechts één rij per dakdeel te plaatsen om de volgende redenen:
• Minder schroeven door het dak, dus minder kans op lekkage.
• Netter uiterlijk dan een mix van landscape en portrait.
• Minder kosten aan rails, dakhaken, etc.
Om toch zo veel mogelijk opbrengst te krijgen heb ik gezocht naar lange panelen. Ik maakte me wel zorgen over de hanteerbaarheid, maar dat viel erg mee. Samen met mijn vriendin konden we in 8 minuten een paneel uit de aanhanger aangesloten op de rail krijgen.
Over de panelen kan ik verder niet veel zeggen, omdat ik geen ervaring met andere panelen heb.
Het viel mij wel op dat de bovenkant niet vlekkeloos was. Op alle panelen zaten wel hier en daar een plek (transparant, zoals een vette vinger). Ik gok dat de assemblagelijn vervuild is geweest, mogelijk met de kit waarmee ze afgekit zijn. Ik ben niet gaan poetsen; de opbrengst is goed en van twee meter afstand zie je het niet.

Omvormer

Ik heb puur vanwege het advies hier gekozen voor deze omvormer. Elk merk heeft zijn eigen claims en marketingkreten, maar ik vond het moeilijk vergelijken.
Sunny Design is wel onmisbaar geweest om de verschillende opstellingen te plannen. Dus het uitgangspunt was sowieso een SMA omvormer.

Aansluiten was eenvoudig. Met m'n oor ertegenaan hoor ik hem zacht zoemen, maar hij is erg stil. (Bij in- en uitschakelen hoor je wel een aantal relais klikken). Erg warm vind ik hem ook niet, zelfs niet op vol vermogen.

Ik heb elke dag geprobeerd de omvormer te koppelen in Sunny Portal. Dat lukte pas na een week. Daarna kon ik de opbrengst bijhouden in de SMA Energy app, maar die loopt vaak meer dan een uur achter. (Terwijl actueel vermogen wel meerdere keren per minuut updatet) Verder kan ik het vermogen niet per string inzien.
Allemaal niet zo erg, maar ik had dat iets strakker verwacht.

Koppelen met Domoticz (via SBFSpot), of Home Assistant lukte wel meteen en dat werkt goed.

Wat mij nog steeds een raadsel is, is dat de status altijd het volgende aangeeft:
• General operating status - Derating
• Reason for derating - not active
Dit is altijd hetzelfde als de omvormer aan staat, zelfs bij minder dan 10W, of meer dan 8kW vermogen. De enige oorzaak die ik kan bedenken is dat mijn strings van 10 panelen een lagere spanning leveren dan de omvormer eigenlijk graag heeft. Met een langere string zou de efficiëntie waarschijnlijk ook iets hoger zijn. Die schommelt nu rond de 97%.

Montage

ValkPitched had wat mij betreft 3 voordelen t.o.v. ClickFit:
• Goedkoper
• Half zoveel dakhaken -> minder kans op lekkage
• Door de vorm van de dakhaken is het eenvoudig om een bitumenlap aan te brengen die zorgt dat er geen water bij de schroeven komt.

Ik heb Valkplanner gebruikt om een boodschappenlijstje te maken. Dat werkt makkelijk, al vond ik de calculator voor ClickFit prettiger. Last minute nog uitlijnstiften en einddoppen toegevoegd. Vooral die uitlijnstiften zijn wel erg makkelijk op een schuin dak. Niet voor het uitlijnen, maar zodat het paneel niet van de rail af kan glijden tijdens montage.

De opbouw was uiteindelijk als volgt:
• Dakhaken met met een klodder bitumenkit op de shingles geschroefd
• DC en aarde kabel naast de eerste en laatste haken door het dak gevoerd
• Boven elke dakhaak een shingle losgestoken met een plamuurmes.
• Rails gemonteerd, (twee haken iets moeten verplaatsen)
• Om elke dakhaak BOSTIK bitumenprimer aangebracht en laten drogen
• Over elke dakhaak een nieuwe shingle geplakt met koudlijm (losgeneden uit een pak schingle strips)
• Losgestoken shingle terug geplakt over de nieuwe shingle

Ik had de haken ook direct onder de originele shingles kunnen plaatsen, maar dan was ik in de problemen gekomen, omdat die niet helemaal recht liggen en omdat er een paar niet makkelijk los kwamen.
Zoals het nu zit is alles afwaterend geplaatst, en zijn er twee hopelijk waterdichte barrières (koudlijm en kit).
Voor een gewoon bitumendak lijkt me dit ook een goede methode.

Webshop

Ik kwam er gaandeweg achter dat de meeste webshops hun aanbod niet konden leveren. Vooral de omvormer bleek slecht leverbaar, tenzij tegen een veel hogere prijs dan gebruikelijk.
Winkelman kon de omvormer wel leveren tegen een redelijke prijs, maar alleen in combinatie met een set panelen.

Ik heb er voor het gemak maar voor gekozen alles bij Winkelman te bestellen. Dat ging niet helemaal vlekkeloos. Door de drukte is er denk ik minder zorg voor bestellingen. Ik denk dat dat bij de meeste webshops het geval is. Ik liep tegen de volgende punten aan:
• Geen reactie op mails
• Telefonisch slechts twee uur per dag bereikbaar, soms flinke wachttijd
• Ruim drie weken levertijd. (op de website stond destijds 1-2 weken)
• Dikke kras op het frame van één paneel (ik ben akkoord gegaan met een korting)
• Een paar uitlijnstiften minder ontvangen dan besteld (geld terug gekregen)
• Een verkeerd gemonteerde DC kabel ontvangen (tang en stekker opgestuurd gekregen)

Best een paar puntjes en ik was de wachtmuziek na een tijdje wel redelijk zat. Toch zou ik zonder problemen nog een bestelling plaatsen. Problemen zijn netjes opgelost en het was duidelijk dat veel van de problemen bij hun toeleveranciers zaten.

Opbrengst

Ondertussen hebben we sinds 23 april 1.759kWh opgewekt. In Mei was het totaal 1.315kWh. De voorspelling van Sunny Design was 1.310 kWh, dus dat lijkt bijzonder goed te kloppen. Op heldere dagen tikt het vermogen net 7500W aan. Met gedeeltelijke bewolking zijn er pieken tot ongeveer 8100W. Ik kwam er pas later achter dat de omvormer boven de 8000W kan gaan als de temperatuur dat toelaat.

Gisteren was de beste dag tot nu toe met 64,6kWh, maar ik wacht nog op een dag die helemaal helder is.
Ik kan 's ochtends in ieder geval duidelijk de schaduw van mijn dak op de grafiek zien. De schoorsteen 's middags en het voetbalnet 's avonds zijn minder duidelijk te zien.

Kosten

Alles bij elkaar was is €8150 incl. BTW kwijt.

Tot slot

Heel erg bedankt voor de reacties hier. In mijn omgeving proberen meerdere mensen zonnepanelen te laten plaatsen. Zij melden lange wachttijden en hoge prijzen. Hoewel het zelf installeren eigenlijk erg eenvoudig was, weet ik niet of het zonder jullie hulp gelukt was.

[Crackbull]

Mooie update heb je hier neergezet. Top

[DRAFTER86]

Tvern schreef op zaterdag 4 juni 2022 @ 23:39:
De installatie doet z'n werk ondertussen een tijdje, dus het leek me wel tijd om mijn keuzes en ervaringen te delen.

Systeem

10 JAM72S-30-545-MR op OZO
10 JAM72S-30-545-MR op WNW
1x STP 8.0-3AV-40
ValkPitched - Clamp Montagerails en toebehoren

Panelen

Ik kreeg al zoekende een steeds sterkere voorkeur om slechts één rij per dakdeel te plaatsen om de volgende redenen:
• Minder schroeven door het dak, dus minder kans op lekkage.
• Netter uiterlijk dan een mix van landscape en portrait.
• Minder kosten aan rails, dakhaken, etc.
Om toch zo veel mogelijk opbrengst te krijgen heb ik gezocht naar lange panelen. Ik maakte me wel zorgen over de hanteerbaarheid, maar dat viel erg mee. Samen met mijn vriendin konden we in 8 minuten een paneel uit de aanhanger aangesloten op de rail krijgen.
Over de panelen kan ik verder niet veel zeggen, omdat ik geen ervaring met andere panelen heb.
Het viel mij wel op dat de bovenkant niet vlekkeloos was. Op alle panelen zaten wel hier en daar een plek (transparant, zoals een vette vinger). Ik gok dat de assemblagelijn vervuild is geweest, mogelijk met de kit waarmee ze afgekit zijn. Ik ben niet gaan poetsen; de opbrengst is goed en van twee meter afstand zie je het niet.

Omvormer

Ik heb puur vanwege het advies hier gekozen voor deze omvormer. Elk merk heeft zijn eigen claims en marketingkreten, maar ik vond het moeilijk vergelijken.
Sunny Design is wel onmisbaar geweest om de verschillende opstellingen te plannen. Dus het uitgangspunt was sowieso een SMA omvormer.

Aansluiten was eenvoudig. Met m'n oor ertegenaan hoor ik hem zacht zoemen, maar hij is erg stil. (Bij in- en uitschakelen hoor je wel een aantal relais klikken). Erg warm vind ik hem ook niet, zelfs niet op vol vermogen.

Ik heb elke dag geprobeerd de omvormer te koppelen in Sunny Portal. Dat lukte pas na een week. Daarna kon ik de opbrengst bijhouden in de SMA Energy app, maar die loopt vaak meer dan een uur achter. (Terwijl actueel vermogen wel meerdere keren per minuut updatet) Verder kan ik het vermogen niet per string inzien.
Allemaal niet zo erg, maar ik had dat iets strakker verwacht.

Koppelen met Domoticz (via SBFSpot), of Home Assistant lukte wel meteen en dat werkt goed.

Wat mij nog steeds een raadsel is, is dat de status altijd het volgende aangeeft:
• General operating status - Derating
• Reason for derating - not active
Dit is altijd hetzelfde als de omvormer aan staat, zelfs bij minder dan 10W, of meer dan 8kW vermogen. De enige oorzaak die ik kan bedenken is dat mijn strings van 10 panelen een lagere spanning leveren dan de omvormer eigenlijk graag heeft. Met een langere string zou de efficiëntie waarschijnlijk ook iets hoger zijn. Die schommelt nu rond de 97%.

Montage

ValkPitched had wat mij betreft 3 voordelen t.o.v. ClickFit:
• Goedkoper
• Half zoveel dakhaken -> minder kans op lekkage
• Door de vorm van de dakhaken is het eenvoudig om een bitumenlap aan te brengen die zorgt dat er geen water bij de schroeven komt.

Ik heb Valkplanner gebruikt om een boodschappenlijstje te maken. Dat werkt makkelijk, al vond ik de calculator voor ClickFit prettiger. Last minute nog uitlijnstiften en einddoppen toegevoegd. Vooral die uitlijnstiften zijn wel erg makkelijk op een schuin dak. Niet voor het uitlijnen, maar zodat het paneel niet van de rail af kan glijden tijdens montage.

De opbouw was uiteindelijk als volgt:
• Dakhaken met met een klodder bitumenkit op de shingles geschroefd
• DC en aarde kabel naast de eerste en laatste haken door het dak gevoerd
• Boven elke dakhaak een shingle losgestoken met een plamuurmes.
• Rails gemonteerd, (twee haken iets moeten verplaatsen)
• Om elke dakhaak BOSTIK bitumenprimer aangebracht en laten drogen
• Over elke dakhaak een nieuwe shingle geplakt met koudlijm (losgeneden uit een pak schingle strips)
• Losgestoken shingle terug geplakt over de nieuwe shingle

Ik had de haken ook direct onder de originele shingles kunnen plaatsen, maar dan was ik in de problemen gekomen, omdat die niet helemaal recht liggen en omdat er een paar niet makkelijk los kwamen.
Zoals het nu zit is alles afwaterend geplaatst, en zijn er twee hopelijk waterdichte barrières (koudlijm en kit).
Voor een gewoon bitumendak lijkt me dit ook een goede methode.
[Afbeelding]

Webshop

Ik kwam er gaandeweg achter dat de meeste webshops hun aanbod niet konden leveren. Vooral de omvormer bleek slecht leverbaar, tenzij tegen een veel hogere prijs dan gebruikelijk.
Winkelman kon de omvormer wel leveren tegen een redelijke prijs, maar alleen in combinatie met een set panelen.

Ik heb er voor het gemak maar voor gekozen alles bij Winkelman te bestellen. Dat ging niet helemaal vlekkeloos. Door de drukte is er denk ik minder zorg voor bestellingen. Ik denk dat dat bij de meeste webshops het geval is. Ik liep tegen de volgende punten aan:
• Geen reactie op mails
• Telefonisch slechts twee uur per dag bereikbaar, soms flinke wachttijd
• Ruim drie weken levertijd. (op de website stond destijds 1-2 weken
• Dikke kras op het frame van één paneel (ik ben akkoord gegaan met een korting)
• Een paar uitlijnstiften minder ontvangen dan besteld (geld terug gekregen)
• Een verkeerd gemonteerde DC kabel ontvangen (tang en stekker opgestuurd gekregen)

Best een paar puntjes en ik was de wachtmuziek na een tijdje wel redelijk zat. Toch zou ik zonder problemen nog een bestelling plaatsen. Problemen zijn netjes opgelost en het was duidelijk dat veel van de problemen bij hun toeleveranciers zaten.

Opbrengst

Ondertussen hebben we sinds 23 april 1.759kWh opgewekt. In Mei was het totaal 1.315kWh. De voorspelling van Sunny Design was 1.310 kWh, dus dat lijkt bijzonder goed te kloppen. Op heldere dagen tikt het vermogen net 7500W aan. Met gedeeltelijke bewolking zijn er pieken tot ongeveer 8100W. Ik kwam er pas later achter dat de omvormer boven de 8000W kan gaan als de temperatuur dat toelaat.

Gisteren was de beste dag tot nu toe met 64,6kWh, maar ik wacht nog op een dag die helemaal helder is.
Ik kan 's ochtends in ieder geval duidelijk de schaduw van mijn dak op de grafiek zien. De schoorsteen 's middags en het voetbalnet 's avonds zijn minder duidelijk te zien.

[Afbeelding]

Kosten

Alles bij elkaar was is €8150 incl. BTW kwijt.

Tot slot

Heel erg bedankt voor de reacties hier. In mijn omgeving proberen meerdere mensen zonnepanelen te laten plaatsen. Zij melden lange wachttijden en hoge prijzen. Hoewel het zelf installeren eigenlijk erg eenvoudig was, weet ik niet of het zonder jullie hulp gelukt was.

Tof dat je nog even een update geeft!

ik was de wachtmuziek na een tijdje wel redelijk zat

Die herken ik wel (echt, dat ene nummer 20min op repeat, wat een horror), ik probeer een afspraak te plannen om 10 van diezelfde 545wp JASolar's op te halen (omdat ze die niet willen/kunnen versturen): niet te doen...
Maar goed, ze kunnen er ook weinig aan doen natuurlijk, en alternatieven zijn er ook al niet echt.

[cosmo_roel]

Tvern schreef op zaterdag 4 juni 2022 @ 23:39:
De installatie doet z'n werk ondertussen een tijdje, dus het leek me wel tijd om mijn keuzes en ervaringen te delen.
...

Mooi gedaan! Ik heb ook zo'n dak met shingles te doen. Hoe heb jij de dakdoorvoer gemaakt? Ik heb moeite een geschikte te vinden. Ze zijn allemaal of voor schoorsteenpijpen, caravans, dakpannen, met een rare hoge bocht; maar niet echt voor shingles/bitumen.

[Tvern]

@cosmo_roel Ik heb bij de eerste en laatste dakhaak een standaard (16mm geloof ik) pvc buisje door het dak gestoken en daar de kabel doorheen getrokken. Daarna de shingle over dakhaak en buisje geplaatst, waarbij de kabel aan de onderkant onder de shingle uit komt. Zolang alle shingles netjes dakpansgewijs liggen blijft het daaronder wel droog.

Ik had kant-en-klare kabels, maar het is vrij eenvoudig de MC4 connector the demonteren, zodat 'ie door een buisje past.

[ Voor 26% gewijzigd door Tvern op 09-11-2022 23:19 ]

[cosmo_roel]

Ah, gewoon een buisje, slim. Goed, dan ga ik dat ook doen. Ik heb alleen stokschroeven in plaats van dakhaken (de shingles liggen direct op OSB). Maar het kan nog steeds wel onder een shingle ergens. Bedankt!

[Tvern]

Met dakhaken lag mijn oplossing redelijk voor de hand. Ik was toch al shingles over de haken aan het liggen, dus kon dat buisje er ook nog wel onder. Met stokschroeven ben je op een andere manier aan het werken.
Succes met plaatsen!