Op zoek naar een aanloop condensator met 3 draden

[supervinnie40]

Hallo mede-Tweakers,

Ik loop vast en ik hoop dat jullie mij op weg kunnen helpen.

Onze plafondventilator wil niet meer draaien, ondanks dat je de motor wel kunt horen zoemen. Na wat gespeur vermoed ik dat de aanloop condensator versleten is. Ik heb zo'n onderdeel ooit eerder bij mijn zwembadpomp vervangen echter had dat onderdeel maar 2 draden. Dit onderdeel heeft 3 draden.

Zover ik kan zien werkt het in principe op deze manier:
Stand 1: stroom loopt via condensator waardoor de ventilator op lage stand draait
Stand 2: stroom loopt ook via condensator waardoor de ventilator op middelste stand draait
Stand 3: stroom loopt rechtstreeks naar de motor, het lijkt erop dat de condensator dan niet gebruikt wordt

De condensator in kwestie (zie foto) heeft de volgende eigenschappen:
450V AC
Aansluiting1: 0.5 mF
Aansluiting2: 1 mF
Afwijking: 5%

Ik kan dit onderdeel nergens vinden op internet. Maar misschien zoek ik helemaal verkeerd?
Daarbij heb ik ook op Circuitonline iets gelezen waarin gezegd werd dat dit vervangen kan worden met 2 losse condensatoren? Maar ik ken dit onderwerp niet goed genoeg om zelf te achterhalen wat ik dan moet bestellen.

Hopelijk kunnen jullie me op weg helpen?

[AllesKan]

Het schema staat er al op, incl de kleuren van de draden. Dus 2 losse condensatoren halen, en daarvan van elk 1 pootje met elkaar verbinden.

NB: Als de motor ook niet in stand 3 gaat draaien moet je het probleem elders zoeken.

[ Voor 24% gewijzigd door AllesKan op 16-03-2022 12:33 ]

[Knielen]

Alstublieft: https://www.ebay.co.uk/itm/283591341148

[supervinnie40]

AllesKan schreef op woensdag 16 maart 2022 @ 12:30:
Het schema staat er al op, incl de kleuren van de draden. Dus 2 losse condensatoren halen, en daarvan van elk 1 pootje met elkaar verbinden.

NB: Als de motor ook niet in stand 3 gaat draaien moet je het probleem elders zoeken.

Ik had niet verwacht dat het zo simpel zou zijn.

P.s. als de motor in stand 3 inderdaad niet draait, een tipje waar te beginnen met zoeken?

Knielen schreef op woensdag 16 maart 2022 @ 13:38:
Alstublieft: https://www.ebay.co.uk/itm/283591341148

Dat is rap... blijkbaar heb ik dus niet goed gezocht. Alhoewel ik niet direct aan eBay had gedacht.
De eBay verkoper verzend niks naar Nederland, maar wellicht kan ik andere vinden die wel naar NL verzenden.

[ Voor 6% gewijzigd door supervinnie40 op 16-03-2022 14:53 ]

[AllesKan]

Dan zou ik beginnen met de motor zelf. Draait hij niet gewoon te zwaar?

De condensator die je hebt is geen aanloopcondensator, maar dient als seriecondensator, in stand staat 0.5uF in serie met de motor en is stand 2 staat 1.0uF in serie met de motor (of allebei tegelijk dus totaal 1.5uF)

In standje 3 wordt de condensator niet gebruikt, dus als die ook niet werkt ligt het niet aan de condensator.

[supervinnie40]

Dat moet ik dan uittesten.
De hele unit is afgelopen zomer nagekeken (cosmetisch) en schoongemaakt. Wanneer je de bladen met de hand beweegt gaat alles nog net zo soepel als vroeger. Verder ben ik niet geschoold genoeg in dit onderwerp om te weten of ik de motor zelf kan doormeten ofzo.

[AllesKan]

Wat ook nog kan is dat de motor wel degelijk draait, maar de ventilatorbladen niet 'meeneemt'.

[ Voor 5% gewijzigd door AllesKan op 16-03-2022 16:43 ]

[supervinnie40]

Nee, dat is het niet. Je kunt de motor horen brommen. Als hij zou draaien dan zou er een ander geluid te horen zijn (verrassend genoeg is het hele ding ontzettend stil, ook toen hij het nog wel deed ;-) haha).
Een tijd geleden deed hij het nog wel als ik de bladen met de hand een zwieper gaf. Maar nu draait hij gewoon helemaal niet, ondanks het gebrom.

Ik zou hem helemaal uit elkaar kunnen halen. Zijn er dan visuele dingen waar ik naar moet kijken om te zien of een onderdeel kapot of versleten is? (afgezien van gesmolten plastic of verbrande wikkelingen ;-) ).

[gauntlet]

Zit er niet nog een andere condensator in?

[supervinnie40]

Ik weet voor 80% zeker van niet. Ik heb hem al eens open geschroefd om goed schoon te maken en kan me niet herinneren dat ik iets heb gezien. Daarnaast zit alle elektronica in het onderste deel waar de trekschakelaar zit.
Desondanks denk ik dat ik het sowieso open zal moeten schroeven om een beter beeld te krijgen en dan kan ik natuurlijk nog eens kijken wat er binnenin zit.

[supervinnie40]

Dit zijn mijn bevindingen tot dusver:

- Ik heb de hele ventilator uit elkaar weten te krijgen, behalve de motor zelf. Dit ziet eruit als een soort platte trommel die uit 2 helften bestaat. Ik heb alle schroeven van de behuizing los weten te krijgen, maar de 2 helften zijn niet van elkaar af te krijgen. Desondanks zijn er maar 2 draden die deze "trommel" in gaan.
- Als ik de ventilator een licht zetje geef, dan gaat het geheel wel draaien. Geef ik hem geen zetje, dan bromt hij wel maar doet vervolgens niks. Dit geldt voor alle standen.
- Als ik schakel tussen stand 1, 2 of 3, dan gaan de toeren ook daadwerkelijk omhoog/omlaag (dat is te horen aan de motor en te zien aan de snelheid van draaien)
- Ik heb er een verbruiksmonitor op gezet, maar die gaf niets vreemds aan. Het topverbruik is ongeveer 50 watt, wat overeenkomt met het typeplaatje. Er is ook verbruik wanneer de motor wel bromt, maar niet draait.

Zolang ik de motor niet open krijg, denk ik dat ik niet zekerheid kan zeggen of er een andere condensator in zit. Tenzij dit op een of andere manier te meten is.

[AllesKan]

supervinnie40 schreef op donderdag 17 maart 2022 @ 17:56:
Zolang ik de motor niet open krijg, denk ik dat ik niet zekerheid kan zeggen of er een andere condensator in zit. Tenzij dit op een of andere manier te meten is.

Kun je een foto van de motor posten, of een link naar een soortgelijke motor?

(Want met je beschrijving kan ik me geen goed beeld vormen, en als de motor slechts 2 draden heeft is een 'aanloopcondensator' sowieso uitgesloten, tenzij die in de motorbehuizing is weggemoffeld maar dat lijkt me heel erg sterk.)

[Techneut]

Een gok, eigenlijk heel eenvoudig, als het een type motor is die ik vermoed is het heel verklaarbaar dat de motor in stand 3 van de schakelaar geen verbinding heeft met een condensator. Ik heb dit ooit zo wel eens gekend.
De beide condensatoren zijn inderdaad wat de topictitel al zegt aanloopcondensatoren in serie met een hulpwikkeling die dient voor het kunstmatige draaiveld. Wat betekent dat als de motor eenmaal draait, al is het maar heel gering, in feite de condensator kan worden verbroken. Dit vindt dan ook plaats in stand 3. Uitgaande van mijn vermoeden staat dan stand 1 de hulpwikkeling van de motor voor het laagste toerental in serie met condensator 1, in stand 2 een iets hoger toerental met de andere condensator in serie en in stand 3 het hoogste toerental zonder condensator en hulpwikkeling.

[supervinnie40]

Excuses voor de radio stilte. Met een zwangere vrouw en topdrukte op het werk vliegen de dagen voorbij.

Ik heb foto's gemaakt van de motor zo goed als ik kon doen. Jammer genoeg had ik (voor het lezen van de reacties) alles grotendeels weer in elkaar geschroefd. Alleen niet opgehangen. Ik heb dus geen foto van de 2 draden die naar de motor gaan. Als dat echt belangrijk is dan kan ik de unit nog een keer uit elkaar halen om die foto te maken.

@techneut, het is eigenlijk andersom. Als je 1 keer aan het koordje trekt staat de motor meteen op max stand. Nog een keer aan het koordje trekken is de midden stand, bij de derde keer is het de laagste stand en bij de vierde keer gaat hij weer uit.

Enige dat ik nog niet genoemd had is dat er een schakelaar op zit die de draairichting omkeert. Ik heb al geprobeerd of dit enig verschil maakt, maar dat is niet het geval. Zover ik kan zien aan de schakelaar en de kleuren, worden door de schakelaar de plus en de min omgekeerd. In het midden gaat paars er bij het bovenste pinnetje in en zwart op het onderste pinnetje. Aan de linkerkant is dit hetzelfde, aan de rechterkant is juist de zwarte draad boven en de paarse draad onder. Vandaar dat ik gok dat het gewoonweg de aansluiting omdraait.

[supervinnie40]

[Techneut]

Dan wordt het moeilijk en blijft er als we het niet van dichtbij zien eigenlijk alleen maar gissen over. Weet je honderd procent zeker dat er maar twee draden naar de motor lopen? Gezien die schakelaar voor het omkeren van de draairichting moeten het er wel meer zijn. Want uit je verhaal maak ik op dat het gewoon netspanning is, wisselspanning dus en dan is er geen plus en min die je kan wisselen. Bovendien kun je met gelijkspanning geen toeren regelen d.m.v. condensatoren. Welk type motor het ook is, kooiankermotor of koolborstelmotor, in beide gevallen moeten er wel meer draden zijn.

[EricTC]

Het kan een resistance start split phase induction motor zijn. Ik wist ook niet dat ze bestonden maar was nieuwsgierig en heb wat zitten googelen.
YouTube: Split phase induction motor
Als het zo’n motor is dan is bij jou waarschijnlijk die centrifuge schakelaar stuk of zit vast in open positie en wordt de aanloopwinding nooit ingeschakeld. Of misschien is de aanloopwinding wel doorgebrand. Je zal de motor toch open moeten krijgen maar waarschijnlijk kan je beter een andere motor kopen.

[Techneut]

Ik wist ook niet dat dit bestond, maar ja, wie ben ik, niemand kan alles weten.
Ik zat wel heel even verbaasd te kijken naar het woord "centrifuge schakelaar", immers gaat het toch helemaal over een centrifuge . Maar door het schema en het filmpje te bekijken en te beluisteren begreep ik dat het over de centrifugaal schakelaar gaat. Inderdaad kan op die manier ook bij het aanlopen de vereiste faseverschuiving tussen hoofd- en startwikkeling worden gerealiseerd Bij zo'n laag vermogen als een kamerventilator is een heel gering faseverschil door een beetje extra ohmse weerstand al voldoende. Inderdaad is dit wel een mogelijkheid dacht ik. Als dit het geval is, dan moeten de twee condensatoren dienen als (verliesvrije) voorschakelweerstanden. Maar nogmaals, het is zonder het zelf te zien slechts een mogelijkheid, niet een "zo is het". En ook dan vraag ik me af of er echt maar twee draden naar de motor lopen.
Edit: Of die "draairichtingschakelaar" zou aan het motorhuis bevestigd moeten zijn en daardoor inclusief de verbindingsdraden worden gezien als intern. In dat geval zouden enkel die twee aansluitdraden kunnen kloppen.

[ Voor 12% gewijzigd door Techneut op 23-03-2022 16:24 ]

[supervinnie40]

Dat wordt dus toch weer sleutelen 🙂. Druk weekend dus hopelijk volgende week tijd voor. 👍

[supervinnie40]

Nou, zo zijn ineens 2 weken voorbij gevlogen...

Vandaag de ventilator weer eens op de werkbank gelegd (de eettafel ;-) ) en verder gesleuteld.
Bevinding tot dusver:

- Dwars door de motor heel loopt een holle buis, hier lopen de draden doorheen. Het is niet (visueel) te zien welke draden binnenin die buis waarnaartoe lopen. Ik kan alleen zien: van boven gaan er 4 draden in (2x fase, nul en aarde) van onderen komen er 8 draden uit. (meer hierover hieronder)

- Ondanks dat ik alle schroeven uit de zwarte motor-unit gedraaid heb, krijg ik de 2 helften niet van elkaar. Ik vermoed dat het midden (waar de kogellager om de holle buis zit) erop geperst is en met een soort poelietrekker eraf gehaald moet worden. Aangezien ik die niet heb, zie ik geen non-destructieve manier om deze 2 helften te splitsen. (op de foto zitten de vinnen er nog op, dat was om mezelf iets te geven ter houvast. Met of zonder maakte geen verschil)





Zoals ik hierboven al noem, gaan er boven 4 draden in: bruin, rood, blauw en geel groen. Bruin en rood zitten in dezelfde aansluiting van het kroonsteentje. Deze 4 draden lopen door naar beneden (er staan letter op over de dikte die op andere draden niet staan, hierdoor zijn ze te herkennen aan het andere einde).

Ik heb mijn best gedaan om zo goed mogelijk uit te werken welke draad waarnaartoe gaat. Ik heb een grijs streepje gezet (linkerkant) bij de draden die aangesloten zitten op de centraaldoos.
Nu ik een schema heb denk ik dat het al wat duidelijker begint te worden. Er gaan dus WEL meerdere draden de motor in.
p.s. de "draairichting schakelaar" is eigenlijk een omschakelaar van de fase. Wit (nul) en Oranje (fase) komen binnnen. In stand 1 is het wit->grijs en oranje->bruin. In stand 2 is het wit->bruin en oranje->grijs.
Hierdoor denk ik dat grijs en bruin de draairichting van de motor bepalen (??)

De trekschakelaar om de snelheid te bepalen is ook een vreemde voor mij om te begrijpen.
Achterop de schakelaar staat getallen bij de draden, deze zegt dat geel stand 1 is, paars is stand 2 en bruin is stand 3. Oranje is "L".
Vreemd genoeg geeft elke stand van de schakelaar stroom naar een aansluiting. Het wisselt tussen Geel, Paars en Bruin.



Ik hoop dat iemand hier beter begrijpt wat het inhoudt dan ik. Want ik ben er niet veel wijzer van geworden ;-).

[supervinnie40]

Na mijn bericht hierboven besefte ik me dat die snelheid-schakelaar een belangrijke kon zijn die ik niet voldoende in kaart heb gebracht. Dus heb ik een schema gemaakt waarin ik in iedere stand heb gemeten welke draad waarmee verbonden is.
Bijvoorbeeld: schakelaar in stand 1 gezet, vervolgens de multimeter op Oranje gezet en gekeken of er stroom loopt naar Geel, Paars of Bruin. Vervolgens de multimeter op Geel, en kijken of er stroom loopt naar Oranje, Paars of Bruin. etc.

Ik weet NIET zeker of "stand 1" op dit schema overeenkomt met "stand 1" in mijn andere schema hierboven! (ik wist niet zeker hoe ik dat kon bepalen).

[Aniad]

[Aniad]

Een soort gelijke plafond ventilator met een vier standen snelheidsregelaar: stand I = uit; stand II = volledige snelheid; stand III = midden snelheid, en stand IV= lage snelheid. De snelheid wordt bepaald door de speciale condensator met twee ingebouwde condensatoren, te weten 0,5uF en 1 uF.
Verontschuldiging voor de late berichting.

[supervinnie40]

Bedankt. Omdat het niet lukte om de oude te maken hebben we maar een nieuwe gekocht. Die maakt een hinderlijke brom, dus we zijn van de regen in de drup haha. Maar de ventilator is inmiddels vervangen.