Schaduw op zonnepanelen i.c.m. string omvormer

[nMad]

Sinds begin augustus heb ik 18 zonnepanelen op mijn dak liggen, verspreid over twee dakvlakken.

Setup betreft:
Growatt MIN 3600 TL-XE omvormer (één string per dakvlak)
Oost-Noord-Oost / 48 graden helling / 8x Jinko JKM350M-6TL3-B / gedeeltelijk schaduw
West-Zuid-West / 48 graden helling / 10x Jinko JKM350M-6TL3-B / geen schaduw

Opbrengst gisteren (mooie zonnige herfstdag) was 11,8 kWh
ONO dakvlak was verantwoordelijk voor 2,1 kWh
WZW dakvlak was verantwoordelijk voor 9,7 kWh

Deze vraag gaat dus over het Oost-Noord-Oost dakvlak met 8 panelen. Deze kant pakt sowieso al wat minder zon door de minder gunstige azimut en een rij bomen achter onze woning. Panelen zaten gisteren pas om 10:00 uur in de zon. Rond 12:30 uur is dit alweer voorbij i.v.m. draaien van de zon. Dit is een feit en is niks aan te doen.

Bovendien hebben de panelen op dit dakvlak nog last van slagschaduw van de dakkapel van de buren. Dit is alleen het geval in de 6 "donkere maanden" (21 september - 21 maart). In de zomerse maanden staat de zon dermate hoog dat de panelen geen last hebben van de dakkapel.

Situatie vandaag om 11:30 uur was als volgt:


Power grafiekje van gisteren. Zwart = dakvlak ONO, lichtblauw = dakvlak WZW, donkerblauw = combinatie.


Voltage grafiekje van gisteren. Lichtblauw = dakvlak ONO, donkerblauw = dakvlak WZW.


Current grafiekje van gisteren. Lichtblauw = dakvlak ONO, zwart = dakvlak WZW.


Paneel linksboven heeft het langste last van schaduw. Nog wat later op de ochtend komt daar het paneel linksonder en die daar rechts van bij.

Wat is verstandig om te doen:

1. Het zo laten, en het stukje opbrengstverlies accepteren?
2. Een optimizer aansluiten op het paneel linksboven? Zo ja, welke?
3. Een optimizer aansluiten op de 3 panelen links? Zo ja, welke?
4. Het paneel linksboven ontkoppelen (maar wel laten liggen i.v.m. esthetische aspect)?

Graag jullie advies!

[ Voor 21% gewijzigd door nMad op 29-10-2021 16:39 ]

[Ronald]

Heb je een grafiekje van een recente mooie dag van die string?
Idealiter met vermogen /en/ stringspanning.

[ Voor 27% gewijzigd door Ronald op 29-10-2021 15:52 ]

[nMad]

Ronald schreef op vrijdag 29 oktober 2021 @ 15:51:
Heb je een grafiekje van een recente mooie dag van die string?
Idealiter met vermogen /en/ stringspanning.

Dank voor je reactie Toegevoegd aan de TS!

[Proton_]

De zon komt er al niet lekker recht op (dus ook zonder schaduw weinig instraling), tot maart is er weinig eer aan ONO te behalen.
Je zal zien dat het in dit seizoen met lichte bewolking meer op gaat leveren dan met blauwe lucht

Dus ik zou het lekker zo laten.

[ Voor 8% gewijzigd door Proton_ op 29-10-2021 16:25 ]

[Ronald]

Eens met @Proton_. Ik zie de omvormer geen duidelijke tracking fout maken... verder optimaliseren is niet rendabel.

[nMad]

@Proton_ @Ronald dank voor jullie reacties.

Dan laat ik het mooi zoals het is en is het wachten op de lente voordat ONO weer een rol van betekenis krijgt

[PJNo]

Je zou natuurlijk ook heel simpel een optimizer zoals een Honeybee 400 kunnen aanschaffen en deze plaatsen op het paneel met schaduw. Of meerdere panelen.

Honeybee 400 kost je 40,- en die is zo terug verdient.
Er bestaat ook een honeybee 800, voor 2 panelen.
https://webshop.cedel.nl/Power-optimizer-HoneyBee-400

Zo heb ik thuis 14 panelen, platdak, op zuid staan waarvan er in de ochtend 6 in de schaduw liggen, deze zijn dan ook voorzien van 6x honeybee 400. Werkt super. Op een String omvormer. (Growatt 7k - 3 fasen)(Hangen ook nog 12 panelen op west waarvan er ook 8 een optimizer hebben.)

[Ronald]

@PJNo Zo terugverdient?

Een optimizer bij een paneel in slagschaduw maakt dat je misschien 30 watt kan toevoegen aan de productie.

30W, 4 uur lang?... 0.012kWh extra op een dag.

40 euro koop je zelfs bij de huidige dure contracten 100kWh stroom voor.

Het duurt dus 100/0.012 = 8333 dagen voor je break even draait.

[RobertV70]

Ga je eens inlezen over bypass diodes en de wijze waarop deze de stroom laten lopen door een paneel. Dan kom je er gaandeweg ook achter dat je geen optimizer nodig hebt voor dat stukje schaduw.

[PJNo]

@Ronald het gehele paneel valt uit. Zoals je kunt zien op de foto en hoe de schaduw daar op valt. Geldt ook voor @RobertV70 trouwens.

[PJNo]

Anders kan Solaredge, Honeybee en elke andere optimizer wel ophouden. Scheelt weer wat keuze stress voor de installateur.

[Ronald]

@PJNo 1/3e paneel op je tekening.

Net als op een optimizer of micro omvormer overigens.

PJNo schreef op woensdag 3 november 2021 @ 21:40:
Anders kan Solaredge, Honeybee en elke andere optimizer wel ophouden. Scheelt weer wat keuze stress voor de installateur.

SolarEdge betaald de installateur voor het vervangen van componenten... Het zijn meer en duurdere componenten, dus sowieso meer marge te halen. Welke motivatie heeft de installateur om je een goedkopere string omvormer te verkopen.

Ik zou liever bij een eerlijke installateur kopen als @RobertV70 die gewoon de waarheid verkoopt en A kwaliteit componenten.

[ Voor 76% gewijzigd door Ronald op 03-11-2021 21:44 ]

[PJNo]

Is even ter illustratie. Kon geen passend plaatje vinden. You get the picture.

En daarbij zou het voor mij persoonlijk een kwestie van optimalisatie zijn. Met zo'n klein dak en die zwakke positie zou ik er alles uit willen halen.

Dan had de installateur eigenlijk in eerste instantie voor een ander systeem moeten kiezen bv Solaredge. Of dat paneel weglaten op de offerte.

[Ronald]

Yep, I get the picture.... Nu jij nog

Stel ik verlies 4 uur op een zonnige dag een paneel op string omvormer aan schaduw van de dakkapel waar SolarEdge nog 30 watt (er is zon, dan weinig diffuus licht) uit het paneel gaat halen.

Stel dat stroom 45ct/kWh kost

Dan levert die 4 uur 0.012kWh op.

De optimizer kost 45 euro ex btw.

Terugverdientijd: Voor 45 euro had ik ook 45/0,45 = 100kWh kunnen kopen. 100kWh/0.012 = jawel.... 8333 van dat soort dagen.

SolarEdge doe je niet voor harde schaduw...

[PJNo]

Door die schaduw valt het gehele paneel uit, dus zegge 350x0,6 = 210W x die 4 uur = 0,84 kWh. Dus 120 dagen ongv. Oftewel 1 jaar. Systeem gaat 25 jaar mee.

Dus ik zou er een optimizer achter zetten. Je plukt ze ook zo van marktplaats. Weer wat goedkoper.

[Dre]

Een optimizer kan van schaduw geen zon maken.

[Ronald]

@PJNo En welk paneel in slagschaduw op een heldere dag geeft 210W?

Deze ook niet. sorry... Je zit in dromenland.

[Ronald]

@PJNo Hoppa... direct uit mijn.... optimizered systeem.


Met die 34W ga ik NOOIT de optimizer terugverdienen. En dat paneel ligt letterlijk strak tegen een muur.

[nMad]

Interessante discussie! Ik zit wat minder goed in de materie dan jullie. Jullie hebben het nu met name over het paneel die last heeft van schaduw. Een optimizer kan niet magisch de schaduw laten verdwijnen, dus voor dat paneel zelf zal er niks veranderen.

Maar een optimizer (of micro-omvormer) gebruik je toch juist zodat de rest van de string geen last heeft van schaduw op dat ene paneel? Iets met de "zwakste schakel" in een serieel aangesloten systeem?



Dan worden de berekeningen toch ook hele anders qua gemiste opbrengst en terugverdientijd? Of zie ik dit verkeerd?

[Tazzios]

@nMad Tegenwoordig hebben panelen dus een bypass diodes om dit effect te voorkomen, het paneel schakelt zichzelf daarbij (deels) uit.

[Ronald]

@nMad Dat is een pertinent foute weergave... Zo gebeurd het al decennia niet bij knappe omvormers.

Kijk eens, mythbusters een PV expert met precies dat plaatje: YouTube: Micro and String Inverters in the Shade - Testing the True Impact of...


@Tazzios Al zolang panelen uit meer dan 24 cellen bestaan hebben ze bypass diodes... anders sloopt het paneel zichzelf.. cellen gaan stuk bij meer van 14-15V negatieve spanning over de cel - wat een voldoende lange string van cellen dus kan als er 1 cel schaduw ziet. Diodes zitten er dus in als bittere noodzaak. Niet eens primair voor schaduwbeheer - wel bruikbaar voor.

[nMad]

Ronald schreef op donderdag 4 november 2021 @ 09:37:
@nMad Dat is een pertinent foute weergave... Zo gebeurd het al decennia niet bij knappe omvormers.

Kijk eens, mythbusters een PV expert met precies dat plaatje: YouTube: Micro and String Inverters in the Shade - Testing the True Impact of...


@Tazzios Al zolang panelen uit meer dan 24 cellen bestaan hebben ze bypass diodes... anders sloopt het paneel zichzelf.. cellen gaan stuk bij meer van 14-15V negatieve spanning over de cel - wat een voldoende lange string van cellen dus kan als er 1 cel schaduw ziet. Diodes zitten er dus in als bittere noodzaak. Niet eens primair voor schaduwbeheer - wel bruikbaar voor.

Dank voor deze informatie. Heel erg interessant filmpje. Ik ben nu nog blijer met de keuze voor een string omvormer zonder optimizers / micro-omvormers. Hier heb ik destijds ook voor gekozen na feedback van Tweakers op mijn offertes.

[Ronald]

@nMad met mijn kanttekening dat hij geheel geen voordeel ziet domweg is omdat een Enphase op 96% efficiëntie draait en de Fronius 98%... Daarnaast wordt Enphase meestal meer ondergedimensioneerd omdat ze schreeuwend duur zijn.

[RobertV70]

PJNo schreef op woensdag 3 november 2021 @ 21:38:
@Ronald het gehele paneel valt uit. Zoals je kunt zien op de foto en hoe de schaduw daar op valt. Geldt ook voor @RobertV70 trouwens.
[Afbeelding]

Nogmaals, ga je inlezen over BYPASS DIODES, en inderdaad iedere installateur die optimizers wil verkopen omdat er een beetje schaduw ligt kan wel inpakken.

Daarom is dit ook een verboden verhaal onder veel installateurs. Dit mag serieus niet in de wijde openbaarheid komen want veel van mijn collega's kunnen dan wel eens vragen krijgen van klanten waar ze omwille van een rookgas pijp een Solaredge systeem hebben verkocht.

Het is zeker niet zo dat Solaredge of andere merken met optimizers of micro-omvormers geen functie bieden voor de zonnepanelen markt, dat is zeker wel zo. Als een systeem gedurende een groot deel van de dag gedeeltelijk in de schaduw ligt heeft het zeker wel zijn functie, de panelen die volledig in de zon liggen hebben wel enige last van de panelen die schaduw hebben.

Maar bij lichte schaduw hebben dergelijke systemen dus weinig tot geen nut t.a.v. de meerprijs van dergelijke systemen.

Ga mij niet iets bijbrengen alsjeblieft als je zelf niet goed weet wat je verteld. onderzoek voordat je in alle stelligheid iets gaat verkondigen hier op het forum.

[ Voor 18% gewijzigd door RobertV70 op 04-11-2021 19:48 ]

[RobertV70]

nMad schreef op donderdag 4 november 2021 @ 09:30:
Interessante discussie! Ik zit wat minder goed in de materie dan jullie. Jullie hebben het nu met name over het paneel die last heeft van schaduw. Een optimizer kan niet magisch de schaduw laten verdwijnen, dus voor dat paneel zelf zal er niks veranderen.

Maar een optimizer (of micro-omvormer) gebruik je toch juist zodat de rest van de string geen last heeft van schaduw op dat ene paneel? Iets met de "zwakste schakel" in een serieel aangesloten systeem?

[Afbeelding]

Dan worden de berekeningen toch ook hele anders qua gemiste opbrengst en terugverdientijd? Of zie ik dit verkeerd?

Ook hier geld dat de bypass diodes in het paneel de stroom zullen laten lopen, hetzij met enig verlies. Deze diodes zijn aanvankelijk bedoeld om het gevaar van hotspots te voorkomen maar zorgen bijkomstig voor een hele andere reactie van het paneel en de overige panelen in de string. De stroom blijft lopen, door de bypass diodes en de string blijft in leven.

[RobertV70]

Tazzios schreef op donderdag 4 november 2021 @ 09:36:
@nMad Tegenwoordig hebben panelen dus een bypass diodes om dit effect te voorkomen, het paneel schakelt zichzelf daarbij (deels) uit.

Het paneel schakelt zichzelf niet of deels uit, de stroom loopt simpelweg niet door de cellen die in de schaduw liggen maar door de bypass diode en vervolgens weer de rest van het paneel in wat wel in de zon ligt.

[RobertV70]

Even bijkomstig, een paneel bestaat uit 6 delen. Een boven en onderkant, en vervolgens is het gehele paneel door 3 bypass diodes verdeeld in dus totaal 6 stukken. Dit gaat voor de meeste panelen op.

[Kevinns]

RobertV70 schreef op donderdag 4 november 2021 @ 19:25:
Even bijkomstig, een paneel bestaat uit 6 delen. Een boven en onderkant, en vervolgens is het gehele paneel door 3 bypass diodes verdeeld in dus totaal 6 stukken. Dit gaat voor de meeste panelen op.

Voor de volledigheid, ik vind het volgende filmpje de (soms onverwachte) werking van half cut panelen erg goed uitleggen: YouTube: How half-cut solar cells work in shaded conditions..

En over het effect van harde schaduw: YouTube: Micro and String Inverters in the Shade - Testing the True Impact of...

Ik geloof beide al eerder op het forum gedeeld door @Ronald . Leerzame video’s!

[ Voor 21% gewijzigd door Kevinns op 04-11-2021 19:52 ]

[Ronald]

@Kevinns Ik was niet de eerste ;-) Maar wie het wel was weet ik even niet meer.

[RobertV70]

Kevinns schreef op donderdag 4 november 2021 @ 19:48:
[...]


Voor de volledigheid, ik vind het volgende filmpje de (soms onverwachte) werking van half cut panelen erg goed uitleggen: YouTube: How half-cut solar cells work in shaded conditions..

En over het effect van harde schaduw: YouTube: Micro and String Inverters in the Shade - Testing the True Impact of...

Ik geloof beide al eerder op het forum gedeeld door @Ronald . Leerzame video’s!

Goed filmpje, duidelijk uitgelegd!

[aawe mwan]

Het is inderdaad een bekend fenomeen dat je met een kleine schaduw die ongunstig valt op 1 zonnepaneel een groot verlies aan opbrengst kunt krijgen van alle panelen in de string. Dave van EEVblog had bijvoorbeeld niet meer dan de schaduw van een coaxkabeltje op een paar cellen van een paneel en dat kostte hem 15 tot 20% van de opbrengst van het dak.

In deze video laat hij een en ander zien:

[ Voor 4% gewijzigd door aawe mwan op 04-11-2021 20:32 ]

[Tazzios]

RobertV70 schreef op donderdag 4 november 2021 @ 19:16:
[...]

Het paneel schakelt zichzelf niet of deels uit, de stroom loopt simpelweg niet door de cellen die in de schaduw liggen maar door de bypass diode en vervolgens weer de rest van het paneel in wat wel in de zon ligt.

OK hetzelfde maar dan in andere woorden/termen.

[Ronald]

@aawe mwan Dave van EEVlog moet zich meer verdiepen in zonnepaneel technologie... Hij dekt het grootste deel van 2 cellen per substring in 3 panelen af... Dus die 9! substrings hebben een verhoogde weerstand.
Omdat het 30% van de substrings betreft is het powerpoint met verlies nemen beter dan al die substrings bypassen.

Dit is geen fout van de omvormer, geen fout van de panelen, maar een fout van Dave himself (of zijn installateur, maar dan mag die van mij nooit meer een zonnepaneel aanraken)

Harde schaduw van een CV pijpje verlies je gewoon 1 substring door... misschien 2-3 bij hele lage zon... 3.5, 7 of 10.5% verlies.

[aawe mwan]

Het grootste verschil is dat Dave Jones een leven lang ervaring heeft als electronics engineer (weinig mensen op internet kunnen aan hem tippen) en dat hij geen belang heeft bij de handel in zonnepanelen.

[Ronald]

@aawe mwan En dan zou hij het beter moeten kunnen uitleggen dan ik ;-) Hierdoor komt hij wat naïef over... wat heel vreemd is voor iemand met dergelijke kennis.

[RobertV70]

aawe mwan schreef op donderdag 4 november 2021 @ 20:24:
Het is inderdaad een bekend fenomeen dat je met een kleine schaduw die ongunstig valt op 1 zonnepaneel een groot verlies aan opbrengst kunt krijgen van alle panelen in de string. Dave van EEVblog had bijvoorbeeld niet meer dan de schaduw van een coaxkabeltje op een paar cellen van een paneel en dat kostte hem 15 tot 20% van de opbrengst van het dak.

In deze video laat hij een en ander zien:
[YouTube: EEVblog 1426 - WOW! This Problem DROPS Solar Output by 20% !]

Ik vraag me dan wel af wat voor antieke panelen dat zijn, ik kan niet zien of het panelen zijn zonder bypass diodes, ik heb zelf nog een set LDK 245 Wp panelen liggen, ruim 8 jaar oud, en toch al bypass diodes.

Die LDK dingen gaat met een maandje of twee verruild worden door REC Twinpeaks, dus no worries guys