Van EI = 0,77 (EPC = 0,39) mét CV gas naar ... ???

[MOmax]

Mijn vraag en luxe-probleem:
Ik heb een nieuwbouwwoning sinds een jaar, een hoekwoning van 155 m² met 38° schuin dak + dakkapel.
De EnergieIndex (EI) van de woning is 0,77.
Ik heb het energiegebruik nu eens een jaartje aangekeken en met de afgelopen milde winter gebruiken wij

• ca. 100 m³ per maand (okt-mrt) voor verwarmen van het huis.
• Voor het verwarmen van tapwater gebruiken we het hele jaar door 25 m³ gas per maand.

Onze hypotheekverstrekker Triodos geeft rentekorting van

• - 0,1% bij een EI<0,7 => gemakshalve vertalen in €200,- p/j bij een hypotheeklast van 400k
• of
• - 0,2% bij een EI <0,3 => €400,- p/j besparing op rente

Dat maakt het interessant om te investeren in maatregelen, maar wat kiezen???

Relevante software en hardware die ik gebruik:
De woning is wel heel goed geïsoleerd en volledig voorzien van vloerverwarming met gietvloeren (dus goede overdracht). Tevens is de woning voorzien van een CV-ketel op gas (Intergas HR) en een DucoBox Ventilatie Systeem C met handgeregelde roosters boven de ramen. Er zijn beperkte mogelijkheden om WTW ventilatie te realiseren, dus dit heeft niet de voorkeur.
Dak ligt vol met PV en en kunnen misschien 2 à 3 panelen bij, maar liever niet.
...

Wat ik overweeg, maar ik heb moeite richting te kiezen:

• Ventilatiewarmtepomp bijplaatsen: bijvoorbeeld DucoBox Eco.
  Dit is een hybride-oplossing icm de Intergas-ketel met een buffervat van 200~300 liter voor het tapwater en de vloerverwarming. Investering geschat op €5.000,-. In dit geval wordt onze EI 0,6, dus dit voldoet al ruim aan de eis van Triodos. Uit dit Infoblad Inventum blijkt dat een ventilatiesysteem C - zoals wij hebben - ca. 200m³ gas per jaar kost. Dat is ongeveer gelijk aan onze tapwaterwartmebehoefte.
• Hybride-warmtepomp lucht/water: Remeha Elga
  Ook een hybride-warmtepomp met een buiten-unit. Ben geen fan van buiten-units, tenzij het enorme voordelen heeft. Een gepresenteerde "plus" van deze oplossing is de mogelijke koeling van de vloer, maar uit de reacties uit Lucht/Water warmtepomp om mee te verwarmen en te koelen #8 begrijp ik dat je hier maar beperkt profijt van hebt.

of rigoreus de 1-jaar oude gasketel eruit

• lucht-water warmtepomp
• water-water warmtepomp

...

[ Voor 14% gewijzigd door MOmax op 08-07-2020 12:57 . Reden: Edit1: Specs woning toegevoegd. Edit2: Gebruik gas toegevoegd. Edit3: ventilatiewarmtepomp toegelicht. Edit: besparing rente aangepast ivm HRA ]

[Erwin_83]

Als het kwa plek kan zou ik de L/W warmtepomp doen. Dan kan je gasaansluiting er ook uit, goed voor dik 200 euro per jaar besparing. (Zie dan ook even Gas de deur uit doen: Gratis of toch niet? Deel 2)

Koelen gaat met een l/w warmtepomp wel, maar niet zo goed als met een airco.

Een W_W warmtepomp is over het algemeen financieel niet interessant door de kosten van een bronboring.

Tja hybride is dubbele systemen met dubbele (on)kosten en zou niet mijn voorkeur hebben bij goed geïsoleerd huis. Dat is naar mijn idee meer een bedachte tussenstap voor de minder geisoleerde huizen die niet 100% met een wp te verwarmen zijn.

Owja, de lawaai verhalen van buitenunits komt meestal voort uit verkeerd plaatsen of verkeerd bemeten wp. Laat je dus niet gelijk afschrikken hierdoor.

[ Voor 33% gewijzigd door Erwin_83 op 06-07-2020 10:55 ]

[MOmax]

@Erwin_83: bedankt voor je respons. Paar gedachten terug:

Erwin_83 schreef op maandag 6 juli 2020 @ 10:52:
Als het kwa plek kan zou ik de L/W warmtepomp doen. Dan kan je gasaansluiting er ook uit, goed voor dik 200 euro per jaar besparing. (Zie dan ook even Gas de deur uit doen: Gratis of toch niet? Deel 2)

Ja, is bekend. Inderdaad moet je die besparing ook nog meerekenen.
Dus:
Optie 1 en 2: 400 euro besparing (rentekorting).
Optie 3 en 4: 600 euro besparing (rentekorting + verdwijnen vastrecht), misschien zelfs 1.000 als EI<0,3

Koelen gaat met een l/w warmtepomp wel, maar niet zo goed als met een airco.

Interessante opmerking. Wordt dat nog in de praktijk gedaan; én een WP installeren en een airco? Zo ja, is dubbel-gebruik van de buitenunit dan mogelijk?

Een W_W warmtepomp is over het algemeen financieel niet interessant door de kosten van een bronboring.

Mee eens. Maar koeling is beter en praktisch gratis dan bij L/W systeem.

Tja hybride is dubbele systemen met dubbele (on)kosten en zou niet mijn voorkeur hebben bij goed geïsoleerd huis. Dat is naar mijn idee meer een bedachte tussenstap voor de minder geisoleerde huizen die niet 100% met een wp te verwarmen zijn.

Ja, dat is waar. Aan de andere kant: de DucoBox Eco maakt toch 2,5 kW. Een groot deel van het jaar moeten we het daar mee kunnen redden. Wat ik nog neit verteld had: we willen ook een houtkachel, voornamelijk voor de sfeer. Die zou echter ook heel goed de piekwarmtebehoefte voor z'n rekening kunnen nemen.

Owja, de lawaai verhalen van buitenunits komt meestal voort uit verkeerd plaatsen of verkeerd bemeten wp. Laat je dus niet gelijk afschrikken hierdoor.

Nou ja, is ook zo. Maar ik vind ze ook heel erg lelijk om te zien

[Erwin_83]

Er bestaat volgens mij wel systeem met airco en en wp unit op 1 buitenunit. Mensen met een losse l/w warmtepomp en een airco zijn er wel te vinden. In jou geval wat minder interessant, maar er zijn mensen die geen verwarming meer aanleggen in de slaapkamer en bij extreme kou de airco laten verwarmen.

Met een houtkachel (of pelletkachel) kan je overwegen om een kleinere wp te nemen, bij extreme kou moet de haard dan erbij aan.

Tja een buitenunit is niet altijd mooi, afhankelijk van de plaats is er wel wat aan weg te werken. Hier staat de buitenunit op het zolderdak en zie ik die alleen als ik bewust omhoog kijk.

[lothar]

Hoe moet je het aantonen? Met een nieuwe epc?

[busscherski]

Als het enigszins kan gewoon die 1 jaar oude CV ketel de deur uit doen en een lucht/water warmtepomp neerzetten.
Niet moeilijk doen met hybride.

[MOmax]

lothar schreef op maandag 6 juli 2020 @ 19:33:
Hoe moet je het aantonen? Met een nieuwe epc?

Ik moet een EI berekening inleveren en een bon van het verrichte werk.

[MOmax]

busscherski schreef op maandag 6 juli 2020 @ 19:45:
Als het enigszins kan gewoon die 1 jaar oude CV ketel de deur uit doen en een lucht/water warmtepomp neerzetten.
Niet moeilijk doen met hybride.

OK, nu al twee met die mening. Ik vind het echter zo tegennatuurlijk in deze situatie dat de Duco ventilatiebox gewoon blijft zitten in het huis. Derhalve staat er nog een apparaat obv vocht- en CO2-meting gewoon heel warme lucht naar buiten te blazen in de winter. Dat vond/vind ik dan wel weer sterk van de Ducobox Eco warmte terugwinnen uit ventilatielucht.

Of doen standaard warmtepompen dit ook?

[DutchKel]

MOmax schreef op maandag 6 juli 2020 @ 20:00:
[...]


OK, nu al twee met die mening. Ik vind het echter zo tegennatuurlijk in deze situatie dat de Duco ventilatiebox gewoon blijft zitten in het huis. Derhalve staat er nog een apparaat obv vocht- en CO2-meting gewoon heel warme lucht naar buiten te blazen in de winter. Dat vond/vind ik dan wel weer sterk van de Ducobox Eco:warmte terugwinnen uit ventilatielucht.

Of doen standaard warmtepompen dit ook?

Wij hebben ook een Docubox MV naast een warmtepomp. Waarom denk je dat het anders werkt dan met een HR CV ketel? De Docubox zorgt er alleen voor dat er verse lucht via het raam naar binnen kan. Vroeger (tot een paar jaar geleden) had je daarvoor een WTW unit, maar omdat mensen niet regelmatig de filters vervangen en/of schoonmaken kreeg je vaker een slecht klimaat in huis dus zijn ze weer terug overgestapt op een mechanische ventilatie. Een warmtepomp zorgt dat er warmte in huis komt en zal dan ook je CV ketel vervangen.

Edit: mijn mening? Laat het voor wat het nu is. Er zijn niet veel subsidiepotjes meer over, over een paar jaar zijn de dingen vast goedkoper of er zijn weer nieuwe potjes om te gebruiken waardoor de boel goedkoper wordt.

[ Voor 9% gewijzigd door DutchKel op 06-07-2020 20:17 ]

[BarryH]

de ducobox eco haalt warmte uit de ventilatielucht.
bij andere ventilatieluchtwarmtepompen heb ik gezien dat de warmtepompfunctie pas functioneert als je ventilatie op middel of hoog staat, terwijl dat vaak niet nodig is.
Daarbij kan de box dus niet meer warmte opleveren dan er in de ventilatilucht zit.
De box gaat je gasrekening wel iets verlagen maar niet veel.

want je warmteverlies door dak/raam/muur/vloer moet je nog steeds opwekken.
Als je een WP neemt, neem dan een variant die ook SWW voor de boiler kan maken. bv. een 5kW Mitsubishi.

wat ik niet kan zien is hoe je huidige ventibox aangestuurd wordt. CO2 en vochtgestuurd is efficient en makkelijk achteraf ook te realiseren (heb zelf een zehnder box gekocht met een vochtsensor erin en een draadloze CO2 sensor/bediening voor in de woonkamer

[ Voor 19% gewijzigd door BarryH op 06-07-2020 20:19 ]

[lothar]

Zijn de cv ketel en zonnepanelen goed ingevoerd in de EPC? Zou verwxhten dat het met dak vol al laag genoeg is.
Is het warm op het zuiden? Je kan ook denken aan buiten zonwering.

[Heronimo]

Ik zou even goed nagaan hoe de EI opgesteld word.

Omdat het huis goed geïsoleerd is kan je waarschijnlijk met een kleine warmtepomp al uit. Recent had iemand hier een offerte van 7.5k (kan mogelijk nog een iets goedkoper) voor een warmtepomp van 7kW met grote warmtepompboiler en nog wat meerwerk: granturismo5 in "Adviesvraag verduurzaming met FE warmtepomp, hybride of HR?"

Als je voor een 5kW plus een vat voor tapwater zou gaan denk ik dat je inclusief installatie voor 6 tot 7k klaar moet kunnen zijn. Daar gaat dan nog 1800 euro subsidie van af en wellicht kan je nog 500 euro krijgen voor de ketel. Als je daarmee dan gasloos kan en 1000 euro per jaar bespaart heb je het na 4 tot 5 jaar terug verdiend en kan je als bonus ook koelen.

[MOmax]

lothar schreef op maandag 6 juli 2020 @ 20:39:
Zijn de cv ketel en zonnepanelen goed ingevoerd in de EPC? Zou verwahten dat het met dak vol al laag genoeg is. Is het warm op het zuiden? Je kan ook denken aan buiten zonwering.

11 panelen op het NO (dak achter), zijgevel zonder ramen op het ZO, 2 panelen op dakkapel op ZW (dak voor). Warmteopbouw door straling lijkt mee te vallen, woning heeft niet al te veel glas.

Heronimo schreef op maandag 6 juli 2020 @ 20:49:
Ik zou even goed nagaan hoe de EI opgesteld word.

Triodos voorziet in begeleiding door Energiebespaarders/Perfectkeur. Er is een meneer langs geweest die heel de woning heeft nagerekend en het effect van een Ducobox Eco heeft berekend: EI van 0,77 naar 0,6.

Tja, dat is exact wat ik voor ogen had (EI < maar 0,7), maar als het zo makkelijk gaat... wat moet er dan gebeuren om de 0,3 aan te tikken? Ik ga die vraag uiteraard daar proberen neer te leggen ...

[MOmax]

DutchKel schreef op maandag 6 juli 2020 @ 20:15:
[...]... Er zijn niet veel subsidiepotjes meer over, over een paar jaar zijn de dingen vast goedkoper of er zijn weer nieuwe potjes om te gebruiken waardoor de boel goedkoper wordt.

Hmmm, RvO ISDE subsidie is nog best interessant en nog niet op voor 2020.

[MOmax]

BarryH schreef op maandag 6 juli 2020 @ 20:18:
wat ik niet kan zien is hoe je huidige ventibox aangestuurd wordt. CO2 en vochtgestuurd is efficient en makkelijk achteraf ook te realiseren (heb zelf een zehnder box gekocht met een vochtsensor erin en een draadloze CO2 sensor/bediening voor in de woonkamer

CO2 meting in de woonkamer. Misschien (ben niet 100% zeker) met vochtmeting in de badkamer.

[Heronimo]

MOmax schreef op maandag 6 juli 2020 @ 21:59:
[...]


11 panelen op het NO (dak achter), zijgevel zonder ramen op het ZO, 2 panelen op dakkapel op ZW (dak voor). Warmteopbouw door straling lijkt mee te vallen, woning heeft niet al te veel glas.


[...]


Triodos voorziet in begeleiding door Energiebespaarders/Perfectkeur. Er is een meneer langs geweest die heel de woning heeft nagerekend en het effect van een Ducobox Eco heeft berekend: EI van 0,77 naar 0,6.

Tja, dat is exact wat ik voor ogen had (EI < maar 0,7), maar als het zo makkelijk gaat... wat moet er dan gebeuren om de 0,3 aan te tikken? Ik ga die vraag uiteraard daar proberen neer te leggen ...

Dat lijkt me inderdaad de juiste vraag om te stellen. Daarnaast denk ik dat de keus tussen Ducobox en de all electric variant niet heel moeilijk is als de kosten zo dicht bij elkaar liggen.

Hoeveel m2 is het huis? Voor een 2020 huis met CO2 gestuurde ventilatie word een kental van 30W/m2 gerekend. Dus met 5kW kom je waarschijnlijk een heel eind.

[j4y]

Ik kan je niet helpen met de opties die je hebt genoemd maar hier op het forum wordt vaak een Panasonic warmtepomp aangekocht (monoblock, dus alleen loodgieter nodig). Sterker nog, in augustus loopt er een inkoopactie om met meerdere Tweakers warmtepompen tegelijk te bestellen voor wat extra korting. Oa. in Duitsland te krijgen voor een betere prijs dan in NL.


Zelf een nieuwbouw woning uit 2018 gekocht (we zijn 2e eigenaar). Wij gaan de gasketel verwijderen en deze Panasonic warmtepomp laten plaatsen. Samen met een extra zonnepanelen verdienen we dat prima terug (halverwege de afbouw saldering dacht ik). Van wat ik op het forum heb gelezen is een hybride nooit een goed alternatief, je hebt 2 apparaten en nog steeds gas. Er helemaal van af scheelt vastrecht en de komende paar jaar kan je nog 't een en ander terug verdienen als je zonnepanelen hebt.

[MOmax]

Heronimo schreef op maandag 6 juli 2020 @ 22:15:
[...]Hoeveel m2 is het huis?

Goeie vraag, hoekwoning met 155 m² (tevens teogevoegd aan OP).
155x30 ~ inderdaad 5kW.
Met onze "droom", de houtkachel, moet dat toch goedkomen.

[MOmax]

j4y schreef op maandag 6 juli 2020 @ 22:19:
Sterker nog, in augustus loopt er een inkoopactie om met meerdere Tweakers warmtepompen tegelijk te bestellen voor wat extra korting. Oa. in Duitsland te krijgen voor een betere prijs dan in NL.

Mogelijk interessant, hoe sluit je je aan bij deze inkoopactie? En is dat met behoud van ISDE subsidie?

[ Voor 5% gewijzigd door MOmax op 06-07-2020 23:03 ]

[j4y]

Ja, het maakt niet uit waar je het apparaat koopt

[Nock372]

j4y schreef op maandag 6 juli 2020 @ 22:19:
Ik kan je niet helpen met de opties die je hebt genoemd maar hier op het forum wordt vaak een Panasonic warmtepomp aangekocht (monoblock, dus alleen loodgieter nodig). Sterker nog, in augustus loopt er een inkoopactie om met meerdere Tweakers warmtepompen tegelijk te bestellen voor wat extra korting. Oa. in Duitsland te krijgen voor een betere prijs dan in NL.

Dit is mogelijks wel interessant. Waar kunnen we deze inkoopactie vinden?

[Heronimo]

Neem even contact op met @Nickkie55 via DM. Dit soort acties horen volgens het beleid van GoT hier verder niet besproken te worden.

[ Voor 3% gewijzigd door Heronimo op 07-07-2020 11:46 ]

[MOmax]

Ik laat nu eerst
- de EI van de woning doorrekenen in geval we gasloos gaan door toepassing L/W warmtepomp.
- of een EI <0,3 dan haalbaar is

[migjes]

@MOmax
pas altijd op met hypotheek verstrekkers.
maar er zijn kleine letters die gelezen moeten worden.
(niks mis met triodos hoor.)

er zal bewijs moeten zijn, en vaak houden dat ook kosten in.
dus die rente korting is vaak al aardig op aan de bewijslast.

ik heb nu zelf geen hypotheek meer (afgelost) dus weet niet meer alle regels precies.
maar als je minder rente betaald, dan heb je ook minder hypotheek rente aftrek.
en dat hapt ook een bedrag uit de besparing.
dus ik ben bang dat de besparing uit de hypotheek erg tegen gaat vallen.
maar dat is totaal niet erg, zonder die besparing kan het ook. (en soms nog beter ook.)
dus staar je daar niet blind op soms is het zelfs beter om dat te negeren, check het allemaal goed.

ik gebruik zelf ook iets als een DucoBox,
maar dan van inventum, de ecolution combi 50.
ik zou die ook eerder gebruiken als de DucoBox.
(intern zijn de ecolution en de DucoBox voor 99% het zelfde, alleen de kast er omheen is anders.)
om 1 simpele reden, mijn ecolution maakt ook warm tapwater.
en warm tap water is een lastige stap om opgelost te krijgen.
dus check ook dat merk, en zeker de nieuwe variant er van.

als jij zegt 100m3 gas per maand, dan denk ik oei dat is veel. lol.
ik heb afgelopen jaar 231m3 aan gas gebruikt + 1600-1800kWh in de ecolution.
(en ik wek een 6000kWh op met mijn zonnepanelen.)
en dan heb ik een huis met een EL van ???? (moet ik opzoeken ik dacht 1,4 type C huis stuk slechter als die van jouw gebouwd in de jaren 80.)

dingen die ik als erg tof ervaar met de ventilatie warmtepomp:
als ik mijn gas ketel aan zet, dan knalt die 5 a 6kW aan warmte het huis in.
vloer verwarming is dan zo warm en dan stapt de gas ketel weer.
dan koelt de vloer langzaam af en begint de vloer wat koud aan te voelen.
maar het huis koelt niet zo snel af, dus de gasketel gaat nog niet aan.
nu heb ik een warmte pomp die maar 1,4kW aan warmte het huis in brengt.
die draai dus 4x zolang als de gas ketel en voelt mijn vloer gewoon 4x zo vaak lekker warm aan.
dit is een luxe het is dus veel prettiger om langzaam je huis te verwarmen als dat het snel gebeurd.
leuk dat ik maar 80€ per jaar aan gas en elektra betaal, maar die luxe was heel het bedrag al waard.

nadeel heeft het ook (als je het een nadeel wil noemen.)
je kunt beter het systeem 24x7 door laten draaien, nacht verlaging is echt zonde geworden.
je ventileert dan perfecte warmte naar buiten en gaat verloren.
dus is er maar soms iemand thuis, dan is dit niet je systeem.

persoonlijk denk ik dat je het beste af bent met een volle warmtepomp systeem.
en niet met een hybride ventilatie warmtepomp zoals de ecolution en de DucoBox .
(maar het moet kunnen en passen, dus soms is het een geniale tussen stap die perfect is.)

[MOmax]

migjes schreef op woensdag 8 juli 2020 @ 11:55:
@MOmax
pas altijd op met hypotheek verstrekkers.
maar er zijn kleine letters die gelezen moeten worden.
(niks mis met triodos hoor.)
er zal bewijs moeten zijn, en vaak houden dat ook kosten in.
dus die rente korting is vaak al aardig op aan de bewijslast.

Oh, maar dat is het aardige van Triodos, zij voorzien via een dienstverlener "De Energiebespaarders" in maatwerkadvies. Beetje vreemd verdienmodel, maar de rentekorting is real (vergelijk 1 met 2); de doelen staan er keuring bij. Bewijsvoering loopt via deze adviseurs. Tot nu verloopt alles 100% volgens afspraak en verwachting en zonder kosten.

migjes schreef op woensdag 8 juli 2020 @ 11:55:ik gebruik zelf ook iets als een DucoBox,
maar dan van inventum, de ecolution combi 50.
ik zou die ook eerder gebruiken als de DucoBox.
(intern zijn de ecolution en de DucoBox voor 99% het zelfde, alleen de kast er omheen is anders.)
om 1 simpele reden, mijn ecolution maakt ook warm tapwater.

De Ducobox Eco maakt icm een buffervat ook warm tapwater. Ik neig naar Duco, omdat ik nu ook bediening (bedraad en RF) heb van Duco. Echter, je ervaring met de Inventum Ecolution is interessant en die zou ook heel goed passen, omdat deze een doorvoer vereist van ø150 welke ik reeds heb (Duco eist ø180... tja dat vereist een nieuwe dakdoorvoer). Hoe ervaar je de geluidsproductie van jouw ventilatiewarmtepomp? En is CO2 sturing mogelijk? (NIBE-MT-WH-21-_-792 vind ik trouwens ook interessant.)

[ Voor 44% gewijzigd door MOmax op 08-07-2020 12:58 . Reden: Typo's. Nibe toegevoegd. ]

[migjes]

MOmax schreef op woensdag 8 juli 2020 @ 12:04:
[...]


Oh, maar dat is het aardige van Triodos, zij voorzien via een dienstverlener "De Energiebespaarders" in maatwerkadvies. Beetje vreemd verdienmodel, maar de rentekorting is real (vergelijk 1 met 2); de doelen staan er keuring bij. Bewijsvoering loopt via deze adviseurs. Tot nu verloopt alles 100% volgens afspraak en verwachting en zonder kosten.

het mes snijd voor triodos aan meerdere kanten.
jij lost geen 10k€ af op hypotheek of jij wil meer geld lenen.
etc etc..
dus ik snap hun verdien model heel goed.
(en vind het ook zeker niet fout, maar wil je wel waarschuwen dat het ook voor jouw goed moet zijn en dat is lastiger.)

Je ervaring met de Inventum Ecolution is interessant en die zou ook heel goed passen, omdat deze een doorvoer vereist van ø150 welke ik reeds heb (Duco eist ø180... tja dat vereist een nieuwe dakdoorvoer).
NIBE-MT-WH-21-_-792 vind ik ook interessant.

oke de ø150 die is totaal niet nodig voor een ecolution.
ik draai nu al 4 jaar met een ø125 en geen enkel probleem (ventilatie 1 stapje harder zetten en je hebt het al gecompenseerd dat de doorgang iets nauwer is.).
en die is niet eens geïsoleerd, maar de oude die ik nog had hangen.
door dat hij niet is geïsoleerd krijg ik soms wel een beetje condens op de buis.
dit heb ik opgelost door er een vlies dekentje omheen te wikkelen en netjes af te werken.
oplossing van nog geen 10€ en klaar is klara.
veel goedkoper als dat je het officieel zou moeten doen, en net zo effectief.

maar nu kun je geld krijgen van triodos, dus wil je een speciale doorvoer van ø150 die geïsoleerd is.
doordat je geld kunt lenen denk je "doe maar" en zo verdiend de triodos dus geld.
pas dus op dat je niet in de "gratis" geld valkuil trapt.
(ze zijn daar echt niet gek. )

nibe is ook een leuke oplossing.
alleen jammer dat die maar een uurtje of 2 per dag draait.
tapwater warm maken is duur, omdat je het maar erg weinig gebruikt en toch dure apparatuur er voor nodig hebt.
de energie kosten voor warm tapwater is helaas laag.

(verschillen tussen systemen zijn maar klein hoor.
het is vaker hoe je het toepast dan welke je kiest, wat iets effectief maakt of niet.
dit moet je zelf uitzoeken kan alleen maar tips geven.)

[Heronimo]

Ik zou eens het sommetje maken van de besparing en kosten van de hybride en all electric variant:
- initiële investering
- ISDE subsidie
- kosten aan m3 gas en kWh electra jaarlijks
- kosten van de gasaansluiting
- besparing van de effectieve rentekosten (dus met inbegrip van de HRA)

Ik denk dat je dan een stuk beter uitkomt bij de all electric variant.