Negatieven digitaliseren met een DSLR

[tobiasvs]

DIY - Negatieven digitaliseren met een DSLR

Zoals beloofd in Show hier je nieuwe en oude apparatuur.: bij dezen mijn setup om 35mm-negatieven te digitaliseren Na een mislukte poging met een schoenendoos, bij dezen een simpele doch effectieve manier om negatieven om te zetten in digitale bestanden.

Gear

- Computer met Lightroom om tethered te schieten.
- DSLR, middels USB-kabel verbonden met de computer.
- 100mm-macrolens
- Flitstrigger
- Pringlesbus, onderkant eraf gesneden en aan twee kanten een gleuf gemaakt om de film doorheen te schuiven.
- Plastic railtjes om de film te geleiden, daarop twee zwarte stiftstrepen om de film uit te lijnen.
- Stukjes lensdoekjes, geknipt om te voorkomen dat er krassen op de film komen bij het in de houder schuiven
- Rol duct tape met wit plastic van een H&M-tasje als diffuser
- Flitser + flitstrigger
- Luchtblazer om negatieven stofvrij te maken

Afbeeldingen van de set-up

Camera-instellingen

- Handmatige belichting
- F/16 (i.v.m. de bolling in sommige negatieven is f/4 niet genoeg om hele foto scherp te krijgen),
- Sluitertijd op 1/160ste (zeker weten geen omgevingslicht)
- ISO 100
- flitser op 1/32e o.i.d.

Workflow

De stappen die ik zet, zijn als volgt:
1. Film schoonblazen, want je ziet elk minuscule stofdeeltje bij deze vergroting.
2. Negatief in de rol schuiven en scherpstellen.
3. Foto voor foto door de houder schuiven en afdrukken middels tethering, goed opletten dat je ze zo precies mogelijk uitlijnt met de markeringsstreepjes.
4. In Lightroom standaard preset toepassen met vooraf ingestelde witbalans, omgekeerde tonecurve (om negatief om te zetten naar kleur) en crop.
5. Per foto crop finetunen (zit er al snel naast, wil geen zwarte randen eromheen) en zo nodig belichting aanpassen.
5. Exporteren als JPG en klaar is kees
Als je eenmaal gewend bent aan het proces, dan gaat het best rap. Ter illustratie: 23 foto's in 3 minuut 43 seconden, excl. stap 5 en 6.

Het resultaat

En dan komt dit eruit:

Tips

Mocht je bovenstaande ook willen proberen, hierbij wat tips:
- Maak de Pringlesbus goed vetvrij met zeep, afwasmiddel, Dasty of whatever. Anders blijft zelfs duct tape niet plakken (zie foto van de binnenkant!)
- Papier als diffuser werkt niet. Het papier is niet overal even dik (houd het maar eens voor een lamp en kijk dichtbij, dan zie je dat sommige plekken meer licht doorlaten dan andere). Op grotere afstand werkt het prima, maar met zulke vergrotingen zie je gewoon lichte en donkere spots op de foto.
- Maak de opening voor de film in de Pringlesbus niet te klein, dan gaat het doorschuiven van film een stuk makkelijker.
- Digitaliseer als je nog wat omgevingslicht hebt. In het donker is het bijzonder moeizaam uitlijnen.

Mochten jullie nog vragen hebben, of tips om het nóg handiger aan te pakken, dan zie ik een reactie hieronder van harte tegemoet

[ Voor 5% gewijzigd door tobiasvs op 28-07-2018 18:53 ]

[Toff]

Leuk project!
Wellicht valt het resultaat nog te verbeteren door de binnenkant van de bus zwart te maken? Dat aluminium van Pringles veroorzaakt waarschijnlijk erg veel strooilicht.

[tobiasvs]

Toff schreef op zaterdag 28 juli 2018 @ 20:45:
Leuk project!
Wellicht valt het resultaat nog te verbeteren door de binnenkant van de bus zwart te maken? Dat aluminium van Pringles veroorzaakt waarschijnlijk erg veel strooilicht.

Ja, al even mee bezig geweest. Enige wat om praktische redenen in de buurt kwam was een stuk zwart papier, maar dat maakte voor de fotokwaliteit niets uit. Scheelt ook dat de aansluiting van lens op Pringlesbus nagenoeg lichtdicht is.

[nero355]

Ik zou zweren dat ik hier ergens in een F&V Topic een produkt hiervoor heb gezien dat je ook i.c.m. een Macro lens + dSLR moet gebruiken, maar kan het effe niet vinden

Hoe dan ook : Leuke DIY setup!

[DirtyBird]

Heel gaaf DIY project, ik vind het bijna jammer dat ik die ouwerwetse meuk niet heb
Ik vind wel de kwaliteit van de foto op 100% nogal slecht. Misschien zien 100% foto's er altijd kut uit (hoe vaak kijk ik daar nou naar?) of is de kwaliteit van de negatieven gewoon niet zo goed? Of is er nog een andere reden voor?

[tobiasvs]

Ja, viel me bij het maken van de export ook op... Nou heb ik ook wel foto's die iets gedetaileerder zijn, maar dat zijn gewoon persoonlijke afbeeldingen dus die zet ik hier niet openbaar op het forum. Op 1:2 is het prima te doen trouwens.
De foto's zijn ontwikkeld bij de Kruidvat, film kwam daar ook vandaan. Fotograferen was vroeger voor mijn ouders nooit een hele serieuze bezigheid, dus zal geen hoogwaardige Portra zijn o.i.d.

nero355 schreef op zaterdag 28 juli 2018 @ 22:55:
Ik zou zweren dat ik hier ergens in een F&V Topic een produkt hiervoor heb gezien dat je ook i.c.m. een Macro lens + dSLR moet gebruiken, maar kan het effe niet vinden

Hoe dan ook : Leuke DIY setup!

Mocht je 'm nog tegenkomen, let me know!

[Toff]

tobiasvs schreef op zaterdag 28 juli 2018 @ 22:19:
[...]

Ja, al even mee bezig geweest. Enige wat om praktische redenen in de buurt kwam was een stuk zwart papier, maar dat maakte voor de fotokwaliteit niets uit. Scheelt ook dat de aansluiting van lens op Pringlesbus nagenoeg lichtdicht is.

Gelukkig komt er door de andere kant ook geen licht binnen... Kan haast niet anders dan dat dit ten koste van het contrast gaat, in een aluminium buis.

Ik heb trouwens ervaring met een "echte" diaduplicator voor op een spiegelreflexbody (Canon FD-vatting). De kwaliteit van de kopie-dia's was aanmerkelijk minder dan die van de originelen. Goed belichten - ook de kleurtemperatuur - was toen (analoog, geen nabewerking) haast onmogelijk.

[tobiasvs]

Toff schreef op zondag 29 juli 2018 @ 20:49:
[...]

Gelukkig komt er door de andere kant ook geen licht binnen... Kan haast niet anders dan dat dit ten koste van het contrast gaat, in een aluminium buis.

Ik heb trouwens ervaring met een "echte" diaduplicator voor op een spiegelreflexbody (Canon FD-vatting). De kwaliteit van de kopie-dia's was aanmerkelijk minder dan die van de originelen. Goed belichten - ook de kleurtemperatuur - was toen (analoog, geen nabewerking) haast onmogelijk.

Ja, dat snap ik ook wel een flitser die vol in een reflecterende buis loop te pompen zou haast wel iets van contrastverlies moeten geven, maar een verschil tussen aluminium en zwarte binnenkant heb ik dus niet kunnen bemerken. Scheelt misschien dat het niet megahard reflecteert maar eerder een soort matte finish heeft?

[Toff]

Ignorance is bliss...

[Grozno]

@Toff Waar zie je het waarschijnlijke strooilicht in het voorbeeld dat @tobiasvs toont in de startpost?

[rbrtdvd]

Waar een beetje doe het zelven al niet handig voor kan zijn. Leuk dat je het concept uitgewerkt en gedeeld hebt! Zeker de moeite waard om zelf ook eens te proberen.

[barktus]

Durf je dat aan, die ikea batterijen in je flitser? Toen ik dat deed kwamen ze er bol uit

[E-clips]

Leuk, mooi en goedkoop knutselproject !

Goede tips in je workflow, de mijne is grotendeels hetzelfde (schoonmaken, foto doorschuiven, lightroom preset om het om te draaien).
Ik zou toch iets van een stevigere negatievenhouder maken, bijv twee verticale klemmen aan de buitenkant van de bus, zodat je de bolling kwijt bent.

Ik vind zelf dat zwart-wit veel makkelijker is om te zetten in lightroom, met kleur zit ik altijd met de schuivers te pielen om een acceptabele witbalans en kleur te krijgen.

Wellicht nog een tip, als je maar een paar 35mm negatieven hebt of geen flitser, dan kan je je opstelling mikken op een wolkenlucht. Een iets langere sluitertijd is geen probleem als de opstelling goed vaststaat (of tenminste niet beweegt :-):

@nero355 ik denk dat je een kant en klare slide duplicator zoekt, schroef je idd zo op je (macro) lens en schieten maar tegen een lichtbron. Is vaker op marktplaats te vinden voor weinig.
Bijvoorbeeld zoiets:



Maar dat is veeel minder leuk! Ik zelf hou ook wel van een knutselprojectje om iets goedkoop op te lossen

@tobiasvs Als je het leuk vindt wil ik ook graag mijn opstelling delen, als dit niet de bedoeling is laat maar weten, dan haal ik het weer weg.

Ik heb oude dia's van mijn vader gedigitaliseerd en daarna zelf ook eens wat filmpjes geschoten en negatieven gescand. Eerst 35mm en inmiddels ook 6x6. Mijn eerste opstelling was ook van karton en Ipad en later met een zelfgemaakt diffuus lichtboxje. Op zich werkte het wel, maar ik vond het te veel gerommel.

Nadat ik via marktplaats een Canon macrorail en slide duplicator had opgepikt, heb ik deze gebruikt voor de dia's. Gaat perfect en het resultaat is prima gezien de originelen. Toen ik echter dezelfde opstelling wilde gebruiken voor mijn eerste eigen negatieven bleek dat de macrorail niet ver genoeg naar achteren kon om het gehele negatief scherp in beeld te kunnen krijgen. (met een full frame camera heb je dat wss niet, heb ik echter niet). Dus... niet geheel met eerbied voor deze mooie oude techniek heb ik deze aangepast door een FD -> eos-m adapter in de achterste schuiver te maken. Nu hoef ik alleen maar de camera aan te haken en hupsakee.





Tsja, weer iets later heb ik een Rolleiflexje op de kop kunnen tikken en had ik al snel mijn eerste 6x6 negatieven. Dat paste weer niet. Toen heb ik dit maar in elkaar geknutseld.....



Het nadeel is (afgezien van de looks) is dat je maar 1 opname maakt van zo'n gedetailleerd negatief. Mijn volgende idee is dan ook, als ik ooit eens een 6x6 negatief heb die ik de moeite vind, om een lichtbak te gebruiken, camera vast op statief en de negatieven verschuiven (evt door een arduino aan een motortje) om 4 opnames te maken zodat ik deze kan stitchen....

[tobiasvs]

@E-clips Heel gaaf! Dank voor het delen! Dikke prima, wordt het misschien nog een mooi verzameltopic ook

Zwart-wit hebben mijn ouders nooit geschoten, dus heb daar geen ervaring mee. Die slide duplicator van Canon ziet er wel mooi uit, iets steviger ook dan wat ik nu heb (zit momenteel vastgeplakt op het bureau, maar da's best onhandig). Hoe gemakkelijk schuif je de film er doorheen?

Dat tweede apparaat trouwens Heb je haast een aparte hobbykamer voor nodig, lijkt me?

[E-clips]

Leuk, ben benieuwd of er nog andere knutselwerkjes langskomen, op internet zijn er nog wel meer alternatieven te vinden, bijvoorbeeld met een diaprojector.

Mijn ouders hebben ook bijna geen zwart-wit geschoten, maar dat doe ik nu af en toe zelf. Ik heb ook wel een paar kleurenfilmpjes geschoten en deze laten ontwikkelen, vervolgens zelf proberen te scannen, maar ik ben nog niet echt tevreden met de resultaten. Nog een voordeel van zwart-wit is dat je ze makkelijker zelf kunt ontwikkelen (zo'n patterson tankje, evt in caffenol) en dat is voor mij deel van de fun. Kleur negatieven kan je bijna niet zelf ontwikkelen zonder een aparte hobbyruimte en apparatuur.

Tsja die tweede opstelling is idd lomp, maar valt ook wel mee hoor, hij past nog net achter een kast gelukkig :-). Toch zou ik niet snel iemand aanraden om dit na te "bouwen", maar wellicht heeft iemand een betere idee om dit te gebruiken want de lichtbron is wel perfect diffuus en het negatief ligt mooi vlak in de houder :-)

[pmeter]

Sinds kort is een nieuw stuk software beschikbaar dat het digitaliseren van negatieven eenvoudiger maakt. Het is een plugin voor Adobe Lightroom: Negative Lab Pro. Dit geeft mooie resultaten en je blijft in RAW werken. Zie ook deze site.

Dit gebruik ik in combinatie met een:
- Sony A7 body met een adapter, een tussenring (om 1:1 vergroting te krijgen) en een oude Canon FD 50mm macro lens, ingesteld op F8.0.
- Een fotostatief, waarbij de camera recht omlaag kijkt.
- Een lichtbak waarop het negatief ligt, in een houder die het negatief plat houdt.

De lichtbak-methode (zonder flitser) heeft twee voordelen: je hebt een continue live-view en je kunt op ISO 100 schieten, omdat de sluitertijd er niet toe doet.

[ Voor 8% gewijzigd door pmeter op 01-03-2019 14:38 ]

[JukeboxBill]

Allemaal nogal omslachtig.
Ik doe het voorlopig nog maar met mijn Acer Scanwit 2700: 6 beeldjes achter elkaar in één werkgang.

Ontopic: Als verlichting zou je nu ook goed een led lamp kunnen gebruiken. Geeft van zichzelf al een redelijk egale verlichting.

[ Voor 33% gewijzigd door JukeboxBill op 01-03-2019 15:03 ]

[pmeter]

JukeboxBill schreef op vrijdag 1 maart 2019 @ 15:00:
Ontopic: Als verlichting zou je nu ook goed een led lamp kunnen gebruiken. Geeft van zichzelf al een redelijk egale verlichting.

Klopt, alleen heb je dan wel een kleurtemperatuur van 5.000K of hoger nodig. Dat houdt ermee verband dat de film van zichzelf oranje-achtig is. De blauwe kleur is daardoor al ondervertegenwoordigd. Als je daar een ledlamp van 3000K (warm wit) op richt, heb je nog minder blauw. Ik kon zo gauw geen platte en egale 5.000+K led-lamp vinden. Als je een tip hebt, hoor ik dat graag.

[JukeboxBill]

Normaal in de handel verkrijgbare LED gaat niet verder dan 4000K. Maar dat is toch geen probleem? De kleur kan je toch corrigeren in een nabewerking?

Bij een filmscanner wordt dat gedaan door de scansoftware. Als ik de kleurcorrectie uitschakel, dan kan ik de nabewerking ook (in mijn geval) in Paintshop doen. De negatief kan je met 1 klik omzetten in positief en daarna de kleurcorrectie voor de verlichting doen. Omdat het bij alle opnamen hetzelfde is, kan je dat in batchbewerking uitvoeren.

Overigens heb ik ook nog een Epson V550 Photo voor rolfilm. De lichtbak daarvan is, zo te zien, ook maar 3000K. De gescande negatieven komen daar, qua kleur, best mooi uit. Alleen de effectieve resolutie is niet geweldig.

[bobcom]

pmeter schreef op vrijdag 1 maart 2019 @ 14:33:
Sinds kort is een nieuw stuk software beschikbaar dat het digitaliseren van negatieven eenvoudiger maakt. Het is een plugin voor Adobe Lightroom: Negative Lab Pro. Dit geeft mooie resultaten en je blijft in RAW werken. Zie ook deze site.

Dit gebruik ik in combinatie met een:
- Sony A7 body met een adapter, een tussenring (om 1:1 vergroting te krijgen) en een oude Canon FD 50mm macro lens, ingesteld op F8.0.
- Een fotostatief, waarbij de camera recht omlaag kijkt.
- Een lichtbak waarop het negatief ligt, in een houder die het negatief plat houdt.

De lichtbak-methode (zonder flitser) heeft twee voordelen: je hebt een continue live-view en je kunt op ISO 100 schieten, omdat de sluitertijd er niet toe doet.

Sorry, site ziet er imo een beetje uit als een schaamteloze plug om verkoopclicks te genereren: als ik hem klakkeloos volg ben ik a: debiel als ik een andere methode verkies om mijn negatieven te digitaliseren en b: ruim $2500 lichter voor hardware die je (als je ze niet al hebt) makkelijk elders scherper vindt. Beetje veel om een scanner uit te sparen.

En dat je vervolgens voor het bewerken van raws in LR per se $99 voor Negative Lab Pro moet ophoesten omdat dat anders niet zou kunnen (ook niet in Photoshop ) vind ik ook een rijkelijk stugge. Juist als je raws schiet moet importeren met een preset toch echt wel te doen zijn. Toegegeven, hij heeft veel tijd gestopt im het maken van een serie "Before/Afters" om aan te tonene dat je er in LR zonder NLP alleen maar een zootje kan van maken. Maar erg overtuigend komt het bij mij niet over. Misschien geen total rip-off, maar een tikje al te dik aangezet toch wel?

[pmeter]

De site van de maker van de plugin is inderdaad niet objectief. Maar dat zijn de meeste sites van programmeurs over hun eigen software niet Objectieve sites zijn er ook: deze, deze en deze.

Dit weekend heb ik 200 negatieven van mijn eerste levensjaar gefotografeerd. Dat levert een betere kwaliteit dan het scannen van de afgedrukte foto's, zoals ik het eerst deed. Een negatievenscanner heb ik niet, dus die vergelijking kan ik zelf niet maken. Wel heb ik de ervaring dat het fotograferen van negatieven vrij snel gaat (1/6 sec. sluitertijd per negatief) en dat ik, door in RAW te fotograferen, flinke aanpassingen in de belichting kan maken.

Het koste mij naast 99 euro voor de plugin 60 euro voor een lichtbak en 17,50 voor een negatievenhouder. Een goede camera (Sony A7) en een macro-lens (tweedehands lens uit de jaren '80 met een adapter) had ik al. De camera hangt aan een statief boven de lichtbak.

Of ik met de hand in Adobe Lightroom net zulke goede resultaten kan krijgen als met de plugin heb ik nog niet geprobeerd. Na het zien van Youtube tutorials daarover dacht ik: ik ben daar niet eens aan. Met 10 foto's is dat leuk om te proberen. Maar met een paar honderd tot duizend foto's niet. De plugin doet het omzetten van het negatief en het aanpassen van de kleuren automatisch. En daarna kun je in de plugin met alle mogelijkheden van RAW de belichting veranderen. Zonder de plugin werken alle opties van Lightroom overigens tegengesteld. En dat kan verwarrend zijn.

Ik zou een leuke RAW foto online kunnen zetten met de output van de plugin ernaast. Kun je kijken of je handmatig een vergelijkbaar resultaat kunt behalen.

[ Voor 76% gewijzigd door pmeter op 04-03-2019 13:24 ]

[Ventieldopje]

pmeter schreef op maandag 4 maart 2019 @ 12:47:
De site van de maker van de plugin is inderdaad niet objectief. Maar dat zijn de meeste sites van programmeurs over hun eigen software niet Objectieve sites zijn er ook: deze, deze en deze.

Dit weekend heb ik 200 negatieven van mijn eerste levensjaar gefotografeerd. Dat levert een betere kwaliteit dan het scannen van de afgedrukte foto's, zoals ik het eerst deed. Een negatievenscanner heb ik niet, dus die vergelijking kan ik zelf niet maken. Wel heb ik de ervaring dat het fotograferen van negatieven vrij snel gaat (1/6 sec. sluitertijd per negatief) en dat ik, door in RAW te fotograferen, flinke aanpassingen in de belichting kan maken.

Het koste mij naast 99 euro voor de plugin 60 euro voor een lichtbak en 17,50 voor een negatievenhouder. Een goede camera (Sony A7) en een macro-lens (tweedehands lens uit de jaren '80 met een adapter) had ik al. De camera hangt aan een statief boven de lichtbak.

Of ik met de hand in Adobe Lightroom net zulke goede resultaten kan krijgen als met de plugin heb ik nog niet geprobeerd. Na het zien van Youtube tutorials daarover dacht ik: ik ben daar niet eens aan. Met 10 foto's is dat leuk om te proberen. Maar met een paar honderd foto's niet. De plugin doet het omzetten van het negatief en het aanpassen van de kleuren automatisch. En daarna kun je met alle mogelijkheden van RAW de belichting veranderen.

Welke negatievenhouder gebruik je? De enige die ik tegen kwam is de Digitaliza van Lomography. Prijs valt me wat tegen maar het mechanisme lijkt me erg handig.

Ik heb trouwens de Kaiser Slimlite Plano LED lichtplaten (5000K) aan de pricewatch toegevoegd mochten mensen die zoeken.

Over de plugin, tsja ik vind het wat overpriced. Die curves adjustments kun je zelf ook doen en dan desnoods opslaan als preset gok ik. Ik ben benieuwd hoe Capture One het op dit gebied doet gezien ik geen Lightroom meer gebruik (maar nog wel heb).

[pmeter]

Ventieldopje schreef op maandag 4 maart 2019 @ 13:25:
Welke negatievenhouder gebruik je? De enige die ik tegen kwam is de Digitaliza van Lomography. Prijs valt me wat tegen maar het mechanisme lijkt me erg handig.

Ik heb de Kaiser 6507 Film strip carrier, maar die bevalt niet. De gaten voor de negatieven zijn kleiner dan de negatieven, zodat je beeldinformatie kwijt raakt. Bij toeval had ik nog twee oude liggen. Welke dat zijn weet ik niet. Die zaten bij een ooit tweedehands aangeschafte maar nooit geprobeerde negatievenscanner (for Windows XP ).

[ Voor 12% gewijzigd door pmeter op 04-03-2019 14:11 ]

[Anoniem: 239824]

Niet echt met een dikke dure camera, maar het werkt wel.

Met wat voor spul ik de lichtbak gemaakt weet ik zo niet meer, er zit een CCFL buisje in met alles erop en aan .
Negatief er op, glasplaatje opleggen, foto'tje maken , inverteren, beetje kleurcorrectie en zie. Zo lijkt het nog heel wat.

Heel scherp werd het niet, maar de foto is al errug oud. Zo heb ik alle negatieven waar kleine murdy op te zien is toch nog kunnen digitaliseren.
Het zal niet optimaal zijn, maar de foto's waren niet beter.
Perfect? Zeker niet, maar wel een leuk hobby project..

[tobiasvs]

Was het negatief zelf (of ja, eigenlijk de originele foto dus) niet goed scherpgesteld? Of is de foto van het negatief niet helemaal scherp? Want het lijkt me dat uit negatieven wel iets meer detail te halen moet zijn dan deze 320x240-foto (no offence).

[RutgerG]

Knip. Commerciële links zijn alleen toegestaan als ze echt iets toevoegen aan de discussie. Aangezien dit draadje al 4 jaar oud is, voegt het hier niets toe.

[ Voor 71% gewijzigd door sys64738 op 26-06-2023 21:51 ]