Indammen van de reclame-industrie

[Bananenplant]

Interview in Vrij Nederland met Harvard-lector Susan Linn, naar aanleiding van haar boek Who’s Raising The Kids: https://www.vn.nl/marketing-media-kinderen-susan-linn/

Het gaat grotendeels over de negatieve effecten van technologie op kinderen, maar vooral ook hoe commerciële cultuur erin verweven zit.

Hoe doen die bedrijven dat precies, onze kinderen opvoeden?

‘Waarden behoren tot het belangrijkste wat ouders een kind kunnen meegeven. Als kinderen dagelijks uren online zijn en interacteren met technologie, krijgen ze de waarden mee van de commerciële cultuur waarin ze daar zijn ondergedompeld. En ze zijn er het continue doelwit van advertenties. Die advertenties gaan niet alleen over producten, maar ook over waarden, namelijk de waarde en het belang van consumptie. Ondertussen neemt de techindustrie steeds meer de plaats in van volwassenen in de levens van kinderen. Taken van opvoeders – ouders, familieleden, leraren – worden overgenomen door machines. Computers worden in de klas ingezet om de leraar overbodig te maken, Google Search maakt bibliothecarissen overbodig. Er zijn apparaten die kinderen voorlezen, slaapliedjes voor ze zingen en reageren op uitspraken als “Ik verveel me”, zoals Amazons digitale assistent Alexa. De boodschap achter die apparaten is dat de volwassenen overbodig zijn.’

De onderliggende boodschap "koop spullen en word gelukkig" wordt ook aangehaald:

Wel interessant dat Larian zo open is over zijn sluwe uitvindingen, er zelfs trots op is. Dat zegt wel iets over hoe welkom die commerciële cultuur is in onze samenleving. Marketing wordt ook gezien als een ‘zachte’ discipline, onschadelijk. Dat zien we dus verkeerd?

‘Ja, en op zoveel niveaus ook. De fundamentele boodschap van alle commerciële marketing is dat je gelukkig wordt van spullen kopen. En dat je die dingen nodig hebt om gelukkig te worden, een goed leven te leiden, seksueel aantrekkelijk te zijn, vriendschappen te sluiten. Dat is de boodschap die kinderen voortdurend krijgen, wereldwijd. Zelfs in ontwikkelingslanden.

En het is een zeer problematische boodschap, want uit onderzoek blijkt dat het kopen van spullen ons helemaal niet gelukkig kan maken, niet blijvend. En we zitten in een klimaat-noodtoestand die geheel verbonden is aan consumptie. We zijn dus eigenlijk kinderen gedrag aan het bijbrengen dat uiteindelijk tot hun dood leidt.’

Ook de strijdigheid tussen commerciële cultuur en democratie komt aan bod:

U stelt dat onze gecommercialiseerde cultuur de democratie hindert.

‘Democratische waarden drijven op het vermogen tot kritisch denken, op altruïsme en de bereidheid te delen. Dat staat allemaal haaks op de waarden van de commerciële cultuur. Daarin gaat het om”‘ik eerst”, rivaliteit. Bedrijven als Amazon gaan prat op frictieloosheid: het wegnemen van barrières om te kopen, en kritisch denken zo min mogelijk aansporen.’