Flexibele of vaste zonnepanelen op boot

[Binnetie]

We willen onze recent gekocht boot qua elektra wat upgraden.
De accu is defect, er zijn wat energie slurpers aan boord dus heb alles eens onder de loep genomen.

Schema van verbruikers:


Opmerkingen:
- de boiler verwarmt door de motor of als we aan de walstroom liggen.
- de koelkast gaan we vervangen voor een compressor koelkast, deze verbruikt volgens fabrieksopgave 0,312 kWh per 24 uur. Ik ga even uit van 0,6kWh.
- de lampen ga ik nog vervangen voor led

Ik kom totaal op 1592Wh uit, dat is afgerond 133A.
De accu die ik afgelopen weekend heb vervangen is 220A en mag tot 75% ontladen worden. Grofweg kom ik op een lading 50A te kort wat bijgeladen moet worden. Dit is omgerekend 0,6kWh op 24 uur.
In de haven kan hij de hele week bijladen op zonnepanelen. Tijdens het varen wordt de accu ook bijgeladen door de 100A dynamo (120W). Het is nooit helemaal bekend hoeveel uur je gaat varen, maar in elk geval wordt op de terugweg de accu ook met behulp van de dynamo opgeladen.

De bedoeling is om een nacht zelfvoorzienend te kunnen zijn als we voor anker liggen of op een gratis ligplek. Op die manier verdienen de zonnepanelen zich ook weer terug omdat je niet altijd haven geld hoeft te betalen.

Nu zit ik te denken aan 1 190Wp paneel of 2x 100Wp 12V

Dit is de gemiddelde opbrengst per dag in Wh van 1 Victron 190Wp 24VMono paneel vlak liggend in Nederland (van 2x100Wp kon ik niet vinden):
(cijfers uit een 20 jarige database)
Jan 82
Feb 201
Mar 329
Apr 557
May 712
Jun 701
Jul 695
Aug 594
Sep 401
Oct 231
Nov 110
Dec 58

Met 200Wp is de opbrengst iets hoger.
De plek waar ze moeten komen liggen:


Nu zijn er ook flexibele panalen, deze staan mooier op de boot en ik kijk er vanuit de stuurhut minder tegen aan. Maar hier staat me iets van bij dat deze hun warmte veel minder kwijt kunnen en hierdoor een lager rendement hebben. Semi-flexibel is er ook, deze hebben een aluminium achterkant die beter hun warmte afvoert.
De prijs is ook hoger (al zie je soms mooie aanbiedingen waardoor het verschil maar klein is).

Wat is nu de beste keus om te nemen, flexibele of vaste panelen? Flexibele hebben een lager rendement, zou je hier dan iets meer Wp moeten nemen om het rendementsverlies te compenseren?

Edit: ik zie semi-flexibele panelen 100Wp met een rendement van +/- 20%: https://www.kleinezonnepa...=10000024&aid=320&lang=nl prijs: €239,-
Het 100Wp paneel waar ik goede ervaringen over gehoord heb: https://www.bluepowershop...-panel-100w-12v-mono.html prijs: €192,-

[ Voor 9% gewijzigd door Binnetie op 18-07-2017 11:49 ]

[Maasluip]

Binnetie schreef op woensdag 28 juni 2017 @ 11:12:
door de 100A dynamo (120W).

1200W

Maar is het voor een weekendje weg niet goedkoper om een extra accu te monteren? Want als je vaart dan laad je op en als je stil ligt is het sowieso laat en/of donker. Dus "een nacht" zelfvoorzienend moet je sowieso op je accu's doen.

[Binnetie]

Daar zit wat in en heb je zeker een punt. Ik heb het nu over een weekendje. Maar stel dat we een week weggaan. Dan vaar je niet alle dagen. Soms vaar je maar een uurtje verder en ga je voor anker of aan de wal liggen om te ontspannen, de accu is dan niet vol.
De koelkast wil je graag koel houden. Als je hem uitschakelt en weer moet starten dan lijkt me dat veel stroom verbruiken. In het vaarseizoen wek je ook nog later in de avond enigszins wat op.

[ Voor 8% gewijzigd door Binnetie op 28-06-2017 12:12 ]

[ThinkPad]

Volgens mij zijn zonnepanelen in dit verhaal niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat. Je hebt het over 1592Wh per dag, 1,6kWh om het gemakkelijk te houden.

Als de accu vol is dan houd je het vast wel een nachtje uit, maar daarna moet je wel een zonnige dag hebben om de accu weer bij te laden. En dat gaat je niet lukken met twee paneeltjes.Je ziet dat in de meest gunstige maand uit je tabelletje (juli) één paneel van 190Wp zo'n 0,7 kWh opwekt per dag. Als je er twee hebt dan heb je voldoende om de accu niet verder leeg te laten lopen, maar geen overcapaciteit om de accu weer volledig opgeladen te krijgen. Als je pech hebt en het is een beetje bewolkt dan loopt je accu nog steeds langzaam leeg omdat de panelen het niet kunnen bijbenen.

Ik heb 12 panelen van 280Wp op m'n woning, vol op het zuiden. Op slechte dagen met veel regen enzo mag ik blij zijn als ik 3,5kWh opwek. Dat is met 12 panelen, jij hebt twee kleintjes...

Wanneer je dus een dag en/of nacht op accu hebt gedraaid en de dag erop regent, dan zul je sowieso de motor moeten starten of aan de walstroom, want met die paneeltjes red je het niet. En de accu te lang in ontlaten toestand laten staan is ook niet goed, daar gaan ze stuk van als je dat te vaak doet.

Ik zou toch nog maar eens gaan rekenen, grote kans dat de investering van de panelen een erg lange terugverdientijd heeft t.o.v. kosten aan extra benzine/diesel of walstroom afnemen.

Oja en het hele Amperé verhaal kun je weglaten, dat is in dit geval niet relevant. Het gaat om het aantal Wh/kWh wat je per dag verbruikt, wat je accu als hij vol is kan leveren (220Ah is 2,64 kWh als ik even snel tooltje op internet invul) en wat je panelen aan Wp/kWh produceren.

[ Voor 69% gewijzigd door ThinkPad op 28-06-2017 12:38 ]

[Binnetie]

Ook hier zit wat in. Dat heb ik ook met de zonnepanelen op het huis.
Op de terugweg kan de koelkast bijvoorbeeld al uit. Ik heb een accumonitor die aangeeft wanneer de accu bijna 'leeg' is. Op die manier weer ik of er verbruikers uit moeten. Daar zit ook bij dat ik niet altijd tv kijk, dat kan ik thuis ook wel doen. Aan boord kan je heerlijk een boek lezen, een spelletje spelen of wat onderhoud doen.

[Erasmo]

Ik zou gewoon dat dekje van kant tot kant vol leggen met flexibele panelen.

[Maasluip]

Je tabelletje klopt ook niet erg. TV 220V 0,5A is 9,166A bij 12V. Koelkast 12V 10,5A blijft natuurlijk 10,5A en niet 5A, en dan nog is 60W over 24 uur een stuk meer dan 600 Wh.
Reken je misschien met een 24V systeem?

En op een goeie dag kun je met zonnepanelen op het zuiden en een goede helling 5kWh/kWp halen. Dus met één paneel van 190 Wp haal je dan 1 kWh binnen. Dat is voldoende om je koelkast 8 uur op te laten draaien (12V * 10,5A * 8 = 1008 Wh).

[Binnetie]

Nee dat tabel klopt niet helemaal. Het gaat met name om de blauwe kolom. Dat had te maken dat ik eerst met de oude verbruikers rekende.
De koelkast is 60W volgens fabrieksopgave (die er nu in zit is 125W).
Voor een koelkast geldt dat de compressor niet altijd op volle kracht draait. Daarom geeft de fabrikant een verbruik van 0,312kWh per 24 uur aan omdat de compressor ook wel eens stilstaat. Nu is dat altijd gemeten onder optimale omstandigheden. Deze heb ik voor het gemak maar even verdubbeld.

Het schema gaat uit van gemiddelden over de afgelopen 20 jaar. Optimaal gezien kan het dus 1kWh zijn maar er zijn ook dagen bij dat het een stuk minder is.
De TV zit via een omvormer aangesloten.

[Aikon]

Feit blijft dat zonnepanelen erg onbetrouwbaar zijn gerekend op zo'n korte periode als een nachtje of enkele dagen. Met name 's nachts zijn ze notoir onbetrouwbaar. Daarnaast heb je telkens wisselende invalshoeken en altijd wel schaduw op je panelen, je opbrengst wordt dus nog onbetrouwbaarder dan wanneer je ze op het dak hebt liggen. Hoe graag ik je ze ook zou adviseren, zijn zonnepanelen gewoon nog niet goed genoeg voor jouw situatie.

Een extra accu is zoveel makkelijk en ik denk ook niet veel duurder, zeker niet als je zorgt dat ze zo min mogelijk ontladen worden, dat verkort de levensduur met name. Koop er anders nog enkele extra met dit doel en ze zullen lang meegaan. Wellicht een klein zonnepaneeltje om te zorgen dat ze in de winter niet leeg lopen, puur om de zelfontlading bij te laden dus.

[Binnetie]

Je zet me hier wel aan het denken. Ik heb er afgelopen weekend een 220Ah deep cycle accu ingezet. Deze kostte €499,- en was ook nodig omdat de vorige echt mishandeld is door de vorige eigenaren, anders heb je je accu niet in 2,5 jaar stuk.

[Proton_]

Als je voor panelen gaat (wat ook gewoon goed is voor de accu) dan zou ik er een paneel van 330Wp op leggen.
Bijvoorbeeld Panasonic HIT.
Misschien dat er met wat puzzelen/slijpen 490 Wp past (2x 160x80 cm, 245 Wp).
Dan scheelt het echt

[Binnetie]

Kan dat wel, qua laadregelaar? De laat regelaar die ik nu heb is een 75/15 van Victron: https://www.victronenergy...5-15-&-MPPT-100-15-NL.pdf
Zo'n Panasonic paneel kost net zoveel als 2x 100Wp Victron panelen. Dat maakt het wel interessant om te doen.
160x105cm kan in de breedte voor de mast van de boot (ik moet dan wel wat rubber aan het mastje maken, want als deze plat moet ivm een brug dan komt de punt op het paneel te liggen.

[ Voor 24% gewijzigd door Binnetie op 28-06-2017 17:08 ]

[Proton_]

Qua specs past het, Voc < 75V.
Het wordt aftoppen op 220W
Ook niet erg, want je hebt bepaald geen optimale oriëntatie.

[Binnetie]

Maar dan heb ik er toch niet zo heel veel voordeel van?
De 2x 100Wp passen mooi langs de mast.



Een andere optie is nog overwegen om 2x150Wp neer te leggen, dat zou net wel/net niet kunnen passen voor de mast. Langs de mast wordt ook heel krap omdat de bevestigingshoeken een paar cm uitsteken (4cm aan weerszijden). Meerprijs is €175,-

[ Voor 10% gewijzigd door Binnetie op 18-07-2017 11:51 ]

[Tonne]

Heb je wel een 4-traps acculader? Want 2,5 jaar voor een accu is wel heel erg kort. En met een slechte lader sloop je een accu heel snel.
Ik zou gaan voor een type zonnepaneel met een aparte laadregelaar, zodat je een goede 12v laadregelaar hebt.
Op het dek plakken kan heel goed, want het dek zal je paneel als het goed is koelen. Je hebt immers een wit dek. Of is het niet van staal?
Maar zoveel mogelijk Wp zou ik zeggen. De capaciteit is sowieso krap. Maar blijf wel een beetje weg bij zaken die schaduw veroorzaken. Schaduw verlaagt het rendement aanzienlijk.

[Binnetie]

Tonne schreef op woensdag 28 juni 2017 @ 21:06:
Heb je wel een 4-traps acculader? Want 2,5 jaar voor een accu is wel heel erg kort. En met een slechte lader sloop je een accu heel snel.
Ik zou gaan voor een type zonnepaneel met een aparte laadregelaar, zodat je een goede 12v laadregelaar hebt.
Op het dek plakken kan heel goed, want het dek zal je paneel als het goed is koelen. Je hebt immers een wit dek. Of is het niet van staal?
Maar zoveel mogelijk Wp zou ik zeggen. De capaciteit is sowieso krap. Maar blijf wel een beetje weg bij zaken die schaduw veroorzaken. Schaduw verlaagt het rendement aanzienlijk.

Nee ik heb helemaal geen acculader. Deze hadden de vorige eigenaren niet. De haven waar we nu liggen werkt met een automaat waar je 50 cent in gooit en dan 2kWh stroom krijgt met een max van 24 uur. Ik vind dat niet zo heel praktisch.
Mijn dek is van staal inderdaad. Ik heb daar verder (op het mastje en de handrailing na) geen schaduw. Als de zon achter de boot staat dan komt er wel schaduw vanaf de ramen bij de stuurhut.
Eventueel later nog een paneel bijleggen zou ook kunnen? Beginnen met 2 en dan later bijvoorbeeld een derde over de breedte heen.
Bij de aanschaf wil ik de 75/15 laadregelaar aanschaffen, deze staan als zeer goed aangeschreven, daarnaast een BMV 700 accumonitor. Lijkt me goed toch?

[Erasmo]

Aikon schreef op woensdag 28 juni 2017 @ 15:22:
Feit blijft dat zonnepanelen erg onbetrouwbaar zijn gerekend op zo'n korte periode als een nachtje of enkele dagen. Met name 's nachts zijn ze notoir onbetrouwbaar. Daarnaast heb je telkens wisselende invalshoeken en altijd wel schaduw op je panelen, je opbrengst wordt dus nog onbetrouwbaarder dan wanneer je ze op het dak hebt liggen. Hoe graag ik je ze ook zou adviseren, zijn zonnepanelen gewoon nog niet goed genoeg voor jouw situatie.

Je hoeft niet al het verbruik met de zonnepanelen op te wekken, je start in principe met een volle accu.

[Aikon]

De wens is om de nacht of enkele dagen door te komen, dan heb je het al heel snel wel over het gehele gebruik aangezien die accu redelijk snel leeg is.

Overigens als je zonnepanelen neemt, ga dan inderdaad voor zoveel mogelijk Wp. Wellicht één hoog Wp paneel en één extra accu. In de winter altijd een volle accu en in de zomer veel meer flexibiliteit ook bij slecht weer en maximale levensduur voor beide accu's.

[Proton_]

Binnetie schreef op woensdag 28 juni 2017 @ 18:03:
Maar dan heb ik er toch niet zo heel veel voordeel van?
De 2x 100Wp passen mooi langs de mast.

Net als bij huis-installaties wordt de Wp waarde zelden gehaald, en is je omvormer (in dit geval acculader) snel te groot.
Je oriëntatie is niet optimaal, want plat in plaats van 30 graden naar het zuiden, en in de ochtend en avond zal een 330 Wp paneel zeker meer opleveren dan 2x100 Wp.
Daarom is het nog steeds gunstiger.

[Binnetie]

Hier op terugkomend.
Ik heb alle plaatjes veranderd. Photobucket heeft hun voorwaarden gewijzigd en daardoor waren deze niet meer zichtbaar.

Ik heb een offerte gekregen van €770,- (2x 100Wp):
2x 100Wp + 75/15 laadregelaar, bluetoothkabel voor uitlezen op smartphone, bevestigingsmateriaal, kabels en accumonitor.
Wil ik 3x 100Wp dan komen de kosten op €1030,- omdat er een zwaardere laadregelaar tussen moet (de 100/30).
Een andere oplossing is om 1 paneel van 250Wp te plaatsen, scheelt in hoekstukken en dakdoorvoeren.

Kijk ik naar de panelen dan zijn Victron goede panelen lees ik uit ervaringen. Ik ben nog even gaan nadenken over een andere paneel, bijvoorbeeld de Panasonic HIT 330Wp.
Nu gaf @Proton_ aan dat de Voc > 75V is
Met andere woorden dan heb je 220Wp maximaal. Brengt 1 250Wp 20V paneel dan meer op dan de Panasonic HIT?
Een Panasonic HIT 330Wp kost €359,-
Een 250Wp Victron paneel kost €429,- (20V 60 cellen)

Qua afmetingen passen beide panelen. Andere Victron panelen (bijv de 300Wp) zijn te groot.
Ik begreep van een shop dat je bij meer Wp een zwaardere laadregelaar moet nemen. Dus van 75/15 naar 100/30: https://www.victronenergy...PT-100-30-&-100-50-NL.pdf maar is deze laadregelaar dan ook geschikter voor een paneel zoals de Panasonic HIT?

Wat ik overigens wel eens zie op boten is dat wanneer ze aan wal liggen hun paneel iets kantelen door er een ijzeren pootje onder te zetten. Dit is ook nog het overwegen waard om zo mooi 30 graden te krijgen.

[ Voor 6% gewijzigd door Binnetie op 18-07-2017 12:23 ]

[Proton_]

@Binnetie Uit elk paneel kan deze laadregelaar maximaal 220 watt halen.
Het voordeel van 330 Wp is dat hij bij slechter weer pakweg 150 watt levert, waar een 220Wp setje maar 100 watt onder dezelfde omstandigheden zou halen.
Idem bij laagstaande ochtend- en avondzon: dan heb je gewoon 1/3 opbrengst méér.
Alleen onder optimale omstandigheden haal je niet het maximale uit je paneel, maar wél uit je laadregelaar.

De Panasonic HIT is dus goedkoper én geeft meer opbrengst.

Bij meer Wp heeft een zwaardere laadregelaar zin (mits je accu de hogere laadstroom ook aan kan, maar dat zit waarschijnlijk wel goed), maar het is niet zo dat de 75/15 regelaar stuk zal gaan.
Wel ophangen op een plek waar hij de warmte kwijt kan, maar goed, dat geldt onafhankelijk van de panelen die je er aan hangt.

Overigens kan de 75/15 ook 24V systemen laden. Het maximale vermogen verdubbelt dan naar 440W en er is een kleine rendementsbonus.

[Binnetie]

@Proton_ dus met andere woorden en jou conclusie heb je met een Panasonic paneel meer opbrengst voor minder geld.
Ik denk dat de laadregelaar het beste naast de stuurkolom kan komen, onder de radio:

In het motorruim kan ook, maar dan ben ik veel meer solarkabel nodig.

Ik heb geen 24V systeem, alles aan boord is 12V of 220V (via walstroom of omvormer).
Ik ben het met je eens dat platliggende panelen niet ideaal zijn, de kans dat ik daar het maximale uithaal is niet heel er groot omdat je al een verkeerde instralingshoek hebt.

De 100/30 is dus helemaal niet nodig en zonde van het geld (meerprijs t.o.v. 75/15 €140,-)?

Wat ik even niet begrijp is hoe je te weten komt hoeveel watt een laadregelaar uit een paneel kan halen. Is daar een formule voor?

[Proton_]

De 220W heb ik uit de datasheet.

Hij is aannemelijk omdat de maximum laadstroom 15A is en de accuspanning aan het einde van de bulk charge zo'n 13.5V is.
13V*15A=202W laadvermogen, met 90% rendement in de elektronica kom je iets boven de 220W paneelvermogen.

[Binnetie]

Ach nu zie ik het ook.
De 100/30 heeft een maximaal laadvermogen van 440W.

Met andere woorden als de Pansonic HIT 330Wp optimaal liggen en onder optimale weercondities dan zou ik 330W laadstroom hebben. De 75/15 zou hier dan 220W van maken?
Maar omdat deze optimale condities er zelden zijn kan je dan beter de 75/15 nemen in plaats van de 100/30 omdat de 100/30 onder optimale condities wel 330W kan verwerken maar dit dus zelden gebeurd.

Klopt deze redenatie?

[wmeester]

Nog even een opmerking over de verbruikers; water kun je natuurlijk ook met een keteltje op gas doen als je geen walstroom hebt. Evenals de oven; geen warme broodjes of pizza. Of alleen warme broodjes en pizza als het zonnig is geweest. Dan is het verbruik met meer dan 1/3 gedaald.

En zomaar het dubbele rekenen voor de koelkast vind ik nogal wat. Mogelijk dat je die kunt laten proefdraaien en kijken of je niet wat dichter bij de 300 wh uitkomt die de fabrikant opgeeft?

[ Voor 25% gewijzigd door wmeester op 18-07-2017 15:51 ]

[The Lord]

Paar ervaringen:

- Accu op plek waar de omgeving warm wordt of de accu niet voldoende kan koelen bekort de levensduur drastisch (als in gemakkelijk gehalveert).
- Slechte acculader sloopt je accu.
- Laadregelaars op dynamo's zijn nogal eens prut.
- Laadregelaars (ook op dynamo dus) staan weleens ingesteld op verkeerd type accu; of ze worden niet volledig opgeladen of overladen (float). Laatste is ook een grof slopertje.
- Opgegeven gebruik van (al dan niet compressor) koelkasten zijn heel globaal indicatief. Als je tig keer de voorlader opentrekt voor een nieuw biertje en meteen aanvult met de zomerse biertjes van buiten de koelkast, dan zal het verbruik véél hoger zijn. Een bovenlader waar je alleen je eten uitpakt voor de 3 maaltijden per dag verbruikt minder.
- Lagere accuspanning maakt compressor minder efficiënt. Duurdere compressor varianten hebben een regelaar die probeert de spanning op niveau te houden (DC-DC bucket converter) en zijn efficiënter bij iets lagere boordspanning.
- Goede ventilatie van de 'compressor koeler' zorgt voor lager verbruik; slechte ventilatie en hogere temperatuur laten verbruik flink toenemen. Ventilatielucht vanaf vlak aanvoeren en afvoer warme lucht naar boven toe kan enorm helpen. Compressor met waterwarmtewisselaar is zomers verreweg het beste, maar duur.
- Als het kan een 'normaal' 'huis' PV paneel gebruiken i.p.v. een flexibeler/beloopbaar paneel. Goedkoper, betere opbrengst en erg veel flexpanelen heb ik met een loskomende deklaag gezien. Dan werken ze prut.
- Victron MPTT e.d. zijn gewoon goed.

[Binnetie]

@wmeester klopt precies wat je zegt. Ik heb al eens zitten nadenken als we zo'n erg slechte regenachtige week zouden hebben.
Ketel op gas kan prima. Broodjes van de bakker, maar die heb je vaak vlak bij havens en weer niet of plekken midden in de natuur.Toevallig hadden we 2 weken geleden broodjes mee, maar die waren al niet lekker meer na 2 dagen. Erg taai.
In het schema ben ik van een soort worst case uitgegaan. Als het heel erg regenachtig is of meer richting het najaar kan je overschakelen op gas om zo de accu te sparen. Bovendien kan je ook tosti's maken in de pan op het gas.

[Wuursj]

Ik heb zelf ook een (zeil)boot en kom met 240Ah aan accu’s makkelijk twee dagen door. Nog zonder panelen en zo weinig mogelijk motoruren.

Regel 1: stroom aan boord is duur. Hoe je het ook verwekt en opslaat. Daarom eerst kijken naar de verbruikerskant:

• Water koken en oven kunnen ook op gas. Zoals je ziet in je sheetje scheelt dat al aanzienlijk. Voor een paar tientjes koop je een fluitketel en een gasoventje, er van uit gaande dat er al gas om te koken is aan boord.
• Koelkast is meestal verbruiker nr. 1 op een boot. Stap 1 naar een compressor koelkast is al een goede. Deze extreem goed isoleren en de compressor goed extra ventileren helpt extra. De boel koud van thuis meenemen is niet alleen comfort verhogend (als je pas gaat koelen met de koelkast aan boord, duurt het nog uren voor de boel koud is) maar bespaart ook veel (koelkast aan boord hoeft de boel alleen nog maar koud te houden). Ook koelelementen van thuis mee nemen of ingevroren spullen lijken ouderwets maar werken goed. Die ingevroren kip kun je na een dag of twee ‘koel-dienst’ heerlijk op eten 
• Als koelkast alleen voor een koud biertje is: Ik heb eens uitgerekend wat een koel biertje kost op een boot en als je zonnepanelen, accucapaciteit en compressorkoelkast zelf allemaal mee neemt. Dat ging bij de desbetreffende boot aardig boven de prijs op het terras.
• Alles led spreekt voor zich.
• Van 12V accu via omvormer 220V naar 5V telefoon of 12 a 19V TV is een omweg met veel verliezen. De 0-last van zo’n ding kost al stroom en bij lage belasting heb je vaak ook grote verliezen. Probeer zoveel mogelijk DC->DC te doen zodat die omvormer uit kan blijven. Een auto lader voor je telefoon kost bijna niks en is veel efficiënter. En DC->DC omvormer voor TV en eventuele laptop helpen ook.

Onderschat je motor niet! Bij een flinke dynamo en eventueel een externe regelaar die hem een stuk efficiënter maakt, loopt dat best hard. Dat pers je zo 40A uit je dynamo bij een 220Ah accu. In een kwartiertje laadt je dan evenveel als je zonnepanelen in een aantal uur. Dat maakt ook bij korte stukjes varen een behoorlijk verschil in je energie huishouding.

[Binnetie]

@The Lord en @Wuursj jullie bijdragen helpen enorm.
Een aantal zaken zal ik verduidelijken, misschien niet al jullie punten dekkend.

Ik heb nog geen ervaring met het verbruik bij meer dan 2 dagen weg. Deels komt het omdat de vorige accu defect was. De vorige eigenaar heeft deze echt mishandeld.
Ik wil gewoon netjes met mijn accu omgaan omdat ik direct wist wat deze kosten.

De koelkast heeft een ventilatiesleuf boven zitten (let op, is het huidige model):


- Ik wilde deze gaan vervangen voor een Cruise 100 compressor koelkast: https://www.dewitschijnde...e-100-compressorkoelkast/ maar deze is net te hoog (komt tegen de onderkant van het verzonken gasformuis aan. Daarom de Cruise 85: https://www.dewitschijnde...se-85-compressorkoelkast/ deze is net zo groot als de huidige koelkast maar heeft meer inhoud.
Waeco heeft ook mooie koelkasten, maar nog veel duurder.
De spullen nemen we altijd koud mee van huis in een koeltas (15 min rijden) met koelelementen waar het drinken een middag koud in blijft.
Voorraad drinken ligt tegen het vlak aan onder de uitneembarevloer, wat altijd in het water ligt en hierdoor een klein beetje koel is.
In de koelkast liggen ook versproducten, niet alleen bier
- Op mijn dashboard zit een 12V aansluiting, hier kunnen telefoons opgeladen worden. Met verliezen en 0-last ben ik niet bekend maar je haalt hier een goed punt aan.
- De TV hangt op een vaste plek en zit op een stekkerdoos via 220V op de omvormer. Op deze vaste plek zou een 12V stopcontact kunnen komen voor de TV (digitenne gaat via de tv ipv een externe ontvanger). Maar kan ik dan de huidige adapter gebruiken of is het beter om de tv rechtstreeks met een stroomkabel zonder adapter op dit stopcontact aan te sluiten? Gaat niet werken omdat TV 19V is.

Daarnaast is het een stukje ontspanning en comfort die je aan boord hebt op deze manier.

[Erasmo]

Even een andere hoek, hoe hoog is je boot? PV kun je natuurlijk combineren met een klein windmolentje, zie wel vaker op zeiljachten.

[Binnetie]

@Erasmo hij is 2,40m hoog. Ik heb ze wel eens aan de mast gezien van een zeilboot. Op open water vang je heel veel wind, ons vaargebied is meer de kleinere kanalen en meertjes. Ik weet niet of dit wat uitmaakt.

[cossy nl]

Je huidige koelkast lijkt erg op het model wat wij ook op de boot hebben zitten, en wij zetten hem zo gauw we van de wal stroom afgaan op gas. En op gas gaat hij lang mee.
Zelfs ik, als IT-er, kan van de boot werken en dan gaan de accu's 4 dagen mee op 1 accu lading. (start accu's zijn apart).

Waarom niet een koelkast op gas? (nummer 1 verbruiker ben je dan kwijt)

[ Voor 7% gewijzigd door cossy nl op 18-07-2017 20:15 . Reden: Typo's... ]

[Binnetie]

Ik heb liever geen gas meer aan boord, elk jaar gaan er wel een paar boten de lucht in door een gaslek (ook gekeurde installaties). Misschien is het een principekwestie. Gas zakt altijd naar beneden, in een boot kan het niet weg.
Ik heb al wat zitten testen met de koelkast en de gasontsteking nog niet aan de praat gekregen.
Het is een RM4200 koelkast van Electrolux.

We hebben walstroom in onze haven, deze werkt op 50 cent. Je kunt dus niet met koude koelkast vertrekken omdat hij eerst een nacht moet koelen.

BTW het verbuik van de koelkast in de sheet is gebaseerd op de nieuwe koelkast (fabrieksopgave is 0,321kWh op 24 uur). Ik heb het verbruik wat hoger aangehouden omdat de koelkast ook open en dicht gaat en de omgeving minder ideaal is dan de testomgeving van de fabrikant.
Met de huidige koelkast is het verbruik 100W op 12V. Omdat een absorptie altijd aan staat is het verbruik 2400Wh op 24 uur. Zelfs de huidige 8 serie doet nog 2-2,2kWh op 24 uur, bron: https://www.dewitschijnde...m-8500-absorptie-koelkast

[ Voor 7% gewijzigd door Binnetie op 18-07-2017 20:18 ]

[cossy nl]

Ja die ontsteking is af en toe echte r#$%@, kost mij in extreme gevallen 10 min om hem aan de gang te krijgen.. Maar ik snap je punt, Hoe wil je het met koken en dergelijke doen als je geen gas meer wilt gebruiken? (just out of curiosity).

[Binnetie]

Voorlopig zou ik nog met gas moeten doen als ik wil koken. In de toekomst is bijvoorbeeld een diesel kookplaat een optie. Dit is veiliger dan op gas: https://www.dewitschijnde...oker-x100-dieselkookplaat
Nog nog erg duur maar heb ze tweedehands al voor de helft minder gezien.

[ Voor 14% gewijzigd door Binnetie op 18-07-2017 20:37 ]

[Proton_]

Met een 24V accusysteem is inductiekoken en een magnetron realistisch. Ikea heeft losse inductiepitten van 2 kW.
Plan B: BBQ op briketten?

[Binnetie]

24V realiseer je door 2 accu's in serie te schakelen, maar moet hiermee ook niet de dynamo vervangen worden? Die is 12V.

[The Lord]

De ventilatie van je koelkast is vrij minimaal met dat kleine sleufje; die zou ik persoonlijk een stuk groter maken.

Als je van het knutselen bent zou je bij de nieuwe koelkast een of twee stille 14cm fans kunnen pakken en in een plaatje monteren, zodat ze net boven de condensor en compressor en zitten.
Als het ventilator gat de enige opening van vlak naar ventilatieopening is, kan de lucht ook maar een kant op en krijg je geen ophoping van warmte.

B.v. Scythe sliptream 14 cm fans verplaatsen meer lucht bij een lager toerental dan die 12cm fan die op de condensor zit ge-ty-rapt. Stiller en efficiënter dus.

Voor je TV kun je ook een DC-DC converter (bij voorkeur bucket converter) gebruiken. Zie bijvoorbeeld https://duckduckgo.com/?q=dc+converter+12v+19v

Accu laden op een dynamo met standaard laadregelaar heeft alleen echt zin als de accu al aardig leeg is. Of de laadregelaar moet echt goed zijn, of moet vervangen worden door een aftermarket laadregelaar.

Sowieso is een dynamo die 100A kan leveren overkill voor een 220Ah accu; 70A is pakweg max wat die accu kan verstouwen, voordat die kapot gaat. Geen idee of je een aparte startaccu hebt? Een tweede kleinere dynamo voor de startaccu kan dan al een hoop problemen schelen; zeker als je een aparte laadregelaar (Victron, Mastervolt of een goekopere via Ebay scoren van Phoenix) aansluit voor de serviceaccu dynamo.

[Binnetie]

@The Lord de sleuven kunnen groter gezaagd worden. Dat is geen probleem. In het keukenblok is verder volledige ruimte omdat we hier vrijwel niks hebben opgeslagen. Ook zit de rookgassenafvoer naar buiten boven de koelkast die ook nog enigszins helpt.
Of aan de zijkant in het blok, daar zit dunne houten plaat naar de kledingkast daar kan ej ze zo in wegschroeven en de warme lucht laten afzuigen. Of 2 iets kleinere fans achter het plankje en de sleuven dan groter maken.

De DC-DC convertor is een handige, wat ik dan zou moeten doen is 12V opzoeken in de stuurkolom en daar de DC-DC convertor plaatsen om de tv vervolgens hier rechtstreeks op aan te sluiten, met een schakelaar in het draad om de TV ook helemaal stoomloos te kunnen maken?

Voor zover ik nu weet wordt met de dynamo de 140Ah startaccu en de 220Ah lichtaccu opgeladen. Op die startaccu zit ook de boegschroef.
Je adviseert om een laadregelaar aan te sluiten tussen de dynamo en de lichtaccu + een laadregelaar voor de zonnepanelen?

[wmeester]

Ik weet niet hoe lang je verder verwacht deze boot te gebruiken maar voor boot-inbouw worden ook compressor en condensor los verkocht. Dan moet je dus zelf de kast maken van de koelkast.

Kijk ook eens hier:
https://www.svb24.nl/nl/c...lboxen-koelapparaten.html

[The Lord]

wmeester schreef op woensdag 19 juli 2017 @ 10:23:Dan moet je dus zelf de kast maken van de koelkast.

Uit ervaring kan ik vertellen dat dat veel werk kan zijn. Ging dan wel om bovenlader in zeilboot; dus mooie asymmetrische rondingen aan 1 zijde en 2 zijden verschillende maten.

Daarnaast is het, afhankelijk van gebruikte isolatiematerialen, moeilijk een vergelijkbare isolatiewaarde te behalen bij zelfbouw. Als de koelkast bijvoorbeeld 2cm VIP (vacuüm isolatie panelen) gebruikt moet je daar al snel 10cm PIR paneel tegenover zetten.Dan blijft er in zo een inbouwruimte weinig plek over voor de inhoud van de koelkast.

In mij ervaring was het 5cm XPS versus 15cm PIR van de zelfbouw oplossing. Dat geeft wel een significante verbetering.

Een rechthoekige koelkast zelf maken met VIP isolatie en compressor met waterkoeling is wel het mooiste. Maar ook duurder en veel werk.

[Binnetie]

Mijn schoonvader heeft in zijn zeilboot ook een bovenlader koelkast die op maat gemaakt is i.v.m. de ronde vorm van de zeilboot. Echt veel kunnen ze er niet in houden, maar dit was de beste manier.

[The Lord]

Binnetie schreef op woensdag 19 juli 2017 @ 10:18:
de sleuven kunnen groter gezaagd worden. Dat is geen probleem. ... Of 2 iets kleinere fans achter het plankje en de sleuven dan groter maken.

Dat is mooi meegenomen; meer ventilatie verbeterd de werking van de compressor aanzienlijk. Ik zou wel voor 14cm fan(s) gaan die direct over condensor en compressor heen de lucht afzuigen.

DC-DC convertor is een handige, wat ik dan zou moeten doen is 12V opzoeken in de stuurkolom en daar de DC-DC convertor plaatsen om de tv vervolgens hier rechtstreeks op aan te sluiten, met een schakelaar in het draad om de TV ook helemaal stoomloos te kunnen maken?

Een schakelaar voor de converter zou dan beste zijn.

Voor zover ik nu weet wordt met de dynamo de 140Ah startaccu en de 220Ah lichtaccu opgeladen. Op die startaccu zit ook de boegschroef.
Je adviseert om een laadregelaar aan te sluiten tussen de dynamo en de lichtaccu + een laadregelaar voor de zonnepanelen?

Als er een mogelijkheid is een 2e dynamo te plaatsen enkel voor de start accu zou ik daarvoor gaan. Een simpele autodynamo; elke die past is zo een beetje voldoende.
Dan is een aftermarket laadregelaar voor de dynamo van de service accu om snel te laden een extra mogelijkheid. Die laadregelaar en de laadregelaar (een goede, dus b.v. van Victron) voor je PV panelen komen er samen wel uit wat de spanning en stroom moeten zijn.


Victron heeft trouwens een gratis boek 'Stroom aan boord'; aan te vragen op de website. Dat schijnt best aardig te zijn; heb het zelf niet gezien/gelezen.

[Wuursj]

Het maken van een bovenlader koelkast ben ik nu net aan het doen en dat is inderdaad nog een aardig klusje. En ook niet goedkoop, losse compressor en verdamper zijn samen minstens 400 euro. Plus nog het maken van een plug voor de polyester bak (in mijn geval), de bak zelf, isolatie, het maken van een nette afgedicht deksel etc. Voordeel is wel dat je het beter kan isoleren dan fabriekskoelkasten, als je dat lukt. Dat ik het zelf doe is puur vanwege de beperkte ruimte in een gekke vorm, niet voor de kosten.

Binnetie schreef op woensdag 19 juli 2017 @ 10:18:
Je adviseert om een laadregelaar aan te sluiten tussen de dynamo en de lichtaccu + een laadregelaar voor de zonnepanelen?

Een laad regelaar voor de dynamo is iets heel anders dan die voor de zonnepalen. Die zet je er niet tussen maar sluit je aan op je dynamo en regelt deze beter af met een mooie laadcurve met 4 trappen, net zoals een goede lader op walstroom dat ook zou doen. Sneller laden en bij lange tochten ook beter voor de accu’s. Die dingen zijn niet heel duur (de mijne, een Sterling, was ooit rond de 100 euro?).

Bij sommige dynamo’s zoals Hitachi is het wel een aardig klusje om ze aan te sluiten. Je halve dynamo moet uit elkaar.Dit werkt dus totaal onafhankelijk en parallel naast de regelaar van zonnepanelen.

Over je accu’s: je zegt dat je de huidige accu’s niet wil mishandelen zoals de vorige eigenaar. Hoe bewaak je dat? Daarbij vind ik een battery monitor essentieel.

The Lord schreef op woensdag 19 juli 2017 @ 13:11:
[...]
Als er een mogelijkheid is een 2e dynamo te plaatsen enkel voor de start accu zou ik daarvoor gaan. [..]

Ik niet. De start accu 'vreet' maar een paar amperes van de laadstroom. Een startaccu gaat (als het goed is) nauwelijks leeg en hoeft dus ook nauwelijks opgeladen te worden. Bij mij doet dat even circa. 5A en gaat al snel terug naar 1,5A. Dat kan de gewone dynamo er gemakkelijk bij hebben. Die lopen doorgaans als niet op hun max. door de beperkte opname capaciteit van je accu's.
Maken van beugels voor bevestiging van die tweede dynamo is meestal niet heel gemakkelijk.

[ Voor 18% gewijzigd door Wuursj op 19-07-2017 13:17 ]

[Wuursj]

- dubbel -

[ Voor 98% gewijzigd door Wuursj op 19-07-2017 13:17 ]

[Binnetie]

Oke, dus voor de goede orde:

- Opstelling verzinnen met een Panasonic HIT 330Wp paneel
- Victron 75/15 MPPT laadregelaar (de 100/30 is dus zonde van het extra geld?)
- Victron BMV700 accu monitor (schijnt zelfs een 'time to leave' functie te hebben als de accu dreigt leeg te raken
- Hoekstukken, lijm/kit, kabels en overige materiaal

1. Positie van de Victron MPPT laadregelaar zo dicht mogelijk bij de accu of kan deze ook links naast de stuurkolom?
2. Een goede laadregelaar aanschaffen en aansluiten op de dynamo en deze verbinden met zowel start als lichtaccu? Hier vond ik een leuke handleiding hoe je dit kan doen.
De Sterling die je bedoeld is deze?: http://www.asabootelectro...iversele-laadregelaar-12V

@Wuursj, nu monitor ik helemaal niet maar verbruik ik ook amper wat als we varen of stilliggen (meer uit angst om leeg te raken ). Daarom wil ik de BMV700 accu monitor ook direct plaatsen, hier zoek ik nog een plekje voor op de boot maar dat komt goed.

Is dit zo de manier van aanpakken?

[ Voor 16% gewijzigd door Binnetie op 19-07-2017 14:41 ]

[Wuursj]

Yep. Paar dingen nog:

- Die Batterijmonitor is erg prettig. Je kunt zelfs met een relais de niet-kritische zaken zoals de koelkast en/of omvormer laten uitschakelen als de accu leeg dreigt te raken. Fool proof!

- Die sterling lijkt wel de goede te zijn. Ik heb zelf een ouder model. Bedenk wel dat je je dynamo wat meer gaan belasten. Goede kabeldikte, V-snaar spanning (anders gaat ie slippen) en koeling zijn dan belangrijk. Zie ook dat topic op Zeilersforum, ik zie dat ik zelfs gereageerd heb in dat topic

- In principe zou je de MPPT overal kunnen plaatsen. Alleen moet je de spanningsval beperken. Met lange afstanden moet je dus door naar dikkere kabels. Hoe dik staat vast in de handleiding.

[ Voor 7% gewijzigd door Wuursj op 19-07-2017 14:59 ]

[Binnetie]

Dat van de relais is een hele handige. Stel dat je een weekje niet bij de boot bent en de accu dreigt leeg te raken, dan laat je de koelkast uitschakelen.
De koelkast wil ik graag op 12V aansluiten in plaats van via de omvormer laten lopen. Dat is dus beter omdat je dan DC-DC hebt.
De omvormer heeft niet veel funtionaliteit meer als ik dit gerealiseerd heb. Alleen 2 stekkerdozen zitten er op aangesloten. 1 in de achterkajuit die zelden gebruikt wordt en eentje bij de dinette en TV. De TV zou wil ik later op de 12 -> 19V convertor zetten. Voor de externe waterpomp (zo'n ding die je overboord gooit) is het dan nog nuttig omdat als ik de boot wil schoonmaken.

Tijdens het kijken naar een boot, vertelde de verkoper dat ze de koelkast altijd aan lieten staan. De zonnepanelen konden het prima aan in combinatie met de accu. Behalve als ze terugkwamen en de koelkast was leeg dan zetten ze hem uit.

Edit: weet je dat overigens zeker dat je op de BMV700 een relais aan kunt sluiten om een verbruiker uit te schakelen? In de handleiding lees ik er wel iets over, maar het is meer een instelling. Ik zie even niet hoe die een bepaalde verbruiker kan uitschakelen.

[ Voor 17% gewijzigd door Binnetie op 19-07-2017 16:29 ]

[Wuursj]

Binnetie schreef op woensdag 19 juli 2017 @ 15:26:
Edit: weet je dat overigens zeker dat je op de BMV700 een relais aan kunt sluiten om een verbruiker uit te schakelen? In de handleiding lees ik er wel iets over, maar het is meer een instelling. Ik zie even niet hoe die een bepaalde verbruiker kan uitschakelen.

BMV 700 and 702
Het relaiscontact is open als de spanning van de spoel wordt gehaald
(GEEN contact) en sluit zich als er weer spanning op het relais wordt
gezet.
Standaard fabrieksinstelling: het relais wordt gestuurd door de laadstatus
van de accubank. Het relais wordt weer onder spanning gezet als de
laadstatus naar minder dan 50% (de 'ontlaadbodem') daalt en de
spanning wordt er weer af gehaald als de accu weer is opgeladen tot
90%. Zie paragraaf 4.2.2.
De relaisfunctie kan worden omgedraaid: spanning weghalen wordt dan
onder spanning zetten en omgekeerd. Zie paragraaf 4.2.2.

Wanneer dat relais in en uit schakelt kan je zelf afzonderlijk instellen, niet alleen op ontlaad % maar ook op andere waarden.
Dat relais kan maar 1A schakelen. Een koelkast of zo moet je dus weer via een eigen relais schakelen. Dus het relais in de monitor schakelt een relais in dat weer de koelkast uitzet bijvoorbeeld.

ik heb trouwens niet deze maar de oudere BMV 501. Zonder Apps enzo maar kan grofweg hetzelfde.

[yodeluxe]

Zelf ben ik de afgelopen tijd ook bezig geweest met uitzoeken of en dan welke zonnepanelen te installeren op de boot. Nu zie ik hier het advies om voor 1 groot paneel te gaan. Alleen, als er maar een klein beetje schaduw op valt (bv boom bij de ligplaats), gaat dan niet het hele paneel in efficiëntie achteruit? Mijn eigen idee was juist om dit op te vangen door meerdere kleinere panelen neer te leggen van ergens tussen de 30Wp en 50Wp (ben daar nog niet over uit). Daardoor haalt schaduw alleen de efficiëntie van die panelen onderuit die in de schaduw liggen, maar de rest blijft dan gewoon goed stroom opwekken. Of denk ik hier fout?

[Binnetie]

Ook ik heb hier aan zitten denken. In theorie klopt het.
Een paneel is voor zover ik weet verdeelt in 3 zones. Als een stukje in de schaduw ligt in die zone wordt die zone uitgeschakeld (dus 1/3). Op mijn huis liggen de panelen horizontaal omdat de schaduw die ik in het najaar heb heel langzaam omhoog kruipt. Zou ik ze verticaal leggen dan zou de schaduw direct de hele paneel laten verminderen.

Zoals in het topic staat is de ligging van een paneel verre van optimaal. Schaduw snoept er ook nog wat van af. Ik neig sterk naar 1 paneel omdat het behoorlijk scheelt in een extra dakdoorvoeren en tussenstukken (evt ook nog extra hoekstukken) voor bevestigingen van de panelen.

Ik had een leuk gifje waarin dit werd uitgelegd, maar kan deze niet meer vinden. Wel deze site over schaduw en de diodes: https://fritts.nl/een-bee...nnepaneel-is-zo-erg-niet/ (kopje: een keten is zo sterk als de zwakste schakel?'

Aan de andere kant als ik kijk naar jou idee dan schijnen de SF panelen veel beter met schaduw overweg te kunnen: YouTube: Solar Frontier CIS Shading Demo

SF paneel 175Wp: €129,- 2 stuks zijn dan €258,-
Panasonic HIT 330Wp: €359,-

Er zit 100 euro prijsverschil in en ik heb meer Wp's. Iets zegt me alleen dat dat SF panelen niet gaan op een Victron laadregelaar qua spanning. Iemand die hier iets over kan zeggen of eventueel met berekeningssite waar je zelf kunt rekenen?

[ Voor 25% gewijzigd door Binnetie op 20-07-2017 09:35 ]

[Proton_]

SF is 80-90V belast, 120V onbelast bij vorst.
Dan heb je een MPPT laadregelaar nodig die 120V aankan. Victron gaat maar tot 100V.

[Binnetie]

@Proton_ de Victron MPPT 150/35 moet deze toch aankunnen tot 150V?

Op die manier kan een mooi systeem gemaakt worden die ook 'beter' met schaduw overweg kan.
Nadeel is de prijs van de Victron MPPT.

Panasonic HIT 330Wp: €359,-
Victron MPPT 75/15: €89,-
Totaal: €448,-

Solar Frontier SF175S (er is ook een w-versie, geen idee wat dat is) 2x €122,- = €244,-
Victron MPPT 150/35: €272,-
Totaal: €516,-

Voor de hogere prijs heb je dan iets meer Wp en 'beter met schaduw' overweg. De panelen zien er mooi uit. Maar is dat de meerprijs van €68,- waard? Zien er nog meer voordelen/kanttekeningen?

[Erasmo]

Binnetie schreef op dinsdag 18 juli 2017 @ 19:23:
@Erasmo hij is 2,40m hoog. Ik heb ze wel eens aan de mast gezien van een zeilboot. Op open water vang je heel veel wind, ons vaargebied is meer de kleinere kanalen en meertjes. Ik weet niet of dit wat uitmaakt.

Met een uittrekbare mast moet je toch wel op 5 meter kunnen komen? Je zult niet zoveel last hebben van bebouwing en op die hoogte moet je wel wat wind kunnen oogsten. Het kan wel vaak net de piek opvangen als je zonnepanelen het minder doen. Een setje uit China kost wel €2-300 zo uit mijn hoofd...

[Proton_]

Binnetie schreef op donderdag 20 juli 2017 @ 17:24:
@Proton_ de Victron MPPT 150/35 moet deze toch aankunnen tot 150V?
...
Voor de hogere prijs heb je dan iets meer Wp en 'beter met schaduw' overweg. De panelen zien er mooi uit. Maar is dat de meerprijs van €68,- waard? Zien er nog meer voordelen/kanttekeningen?

Klopt, die regelaar kan SF wel aan
Maar 2xSF170 past toch niet op het dakje?

[ Voor 3% gewijzigd door Proton_ op 20-07-2017 20:01 ]

[Binnetie]

Daar zeg je wel wat.
Dacht dat ze maar 80cm breed waren, maar ze zijn 100cm breed. En daar komt nog 4cm bij voor de hoekstukken. Ik heb het krap aangehouden zodat ik ruimte heb om je hand aan de railing te houden tijdens het lopen over het dek tijdens het varen. Zal krap worden, dit weekend maar weer meten.
Anders is de Panasonic HIT de beste keuze.

[The Lord]

Wuursj schreef op woensdag 19 juli 2017 @ 13:13:
Voordeel is wel dat je het beter kan isoleren dan fabriekskoelkasten, als je dat lukt.

Offtopic wandelend: wat voor isolatie materiaal heb je gekozen?

Ik niet.

Ik wel!

Alle gekheid op een stokje; de betreffende motor waar (niet van topic-starter dus) heeft montage gaten, dubbele poelie en stukje span-staal (hoe heet dat?) waren tweedehands te vinden, motorkist was voorzien van voldoende ruimte voor 2e dynamo . De oude lichte dynamo laad startaccu, nieuwe (80A) met zo een Sterling laad de servicebank.
Geen diode bruggen of andere oplossingen meer nodig met als voordeel dat de 'sense' lijnen echt de juiste accuspanning meten én er geen mismatch in voltages van verschillende laad karakteristieken voor de verschillende accu's is.

In dit geval was het eigenlijk de makkelijkste oplossing en nauwelijks duurder.

[Binnetie]

Afgelopen weekend ben ik weer gaan meten. SF panelen passen niet.
Het Panasonic HIT paneel moet wel passen:


Ik sprak de lokale monteur gisteren in de haven en had het erover dat als je een laadregelaar op de dynamo aansluit dat je moest oppassen dat de laadregelaar van de zonnepanelen niet gaat 'rusten'. Dan gaan je panelen niets meer doen als je aan het varen bent en dat is ook zonde.
Klopt dit?

[Binnetie]

Even een update:

Inmiddels heb ik een nieuwe compressor koelkast aangeschaft. De oude absorptiekoelkast kon ik nog voor een mooie prijs verkopen.
Heb de verlichting deels vervangen voor ledverlichting. Er waren al een paar leds gebruikt, zelfs in combinatie met de oude verlichting in 1 de armatuur wat een raar lichtbeeld gaf.

De Indel-B Cruise 85 heeft alleen een 12V aansluiting, afgelopen weekend ben ik begonnen met het verwijderen van de oude koelkast, het verwijderen van de loze gasleiding (en afdoppen op de gaskraan).

De zonnepanelen offerte loopt nog.

Wat ik me nog afvroeg was de bewering van een lokale monteur:

Ik sprak de lokale monteur gisteren in de haven en had het erover dat als je een laadregelaar op de dynamo aansluit dat je moest oppassen dat de laadregelaar van de zonnepanelen niet gaat 'rusten'. Dan gaan je panelen niets meer doen als je aan het varen bent en dat is ook zonde.

Klopt zijn bewering dat wanneer je vaart dat de regelaar op de dynamo en de MPPT regelaar 'ruzie' krijgen en de MPPT reglaar hierdoor terugschakelt en minder laadstroom genereert?

[Maasluip]

Laden van gelijkspanningsaccu's gaat primair op spanning en als je geluk hebt wordt er een beetje stroom gemeten. Maar een dynamo is normaal gesproken afgeregeld op iets van 14 Volt (+/- een paar tienden) en zal geen hogere spanning afgeven. Als de accu's door het laden ook op die spanning komen loopt er gewoon geen laadstroom meer.
Als je dus wil dat tijdens het varen op de motor niet de dynamo de accu's oplaadt maar dat de zonnepanelen dat doen, dan moet je ervoor zorgen dat de MPPT regelaar een hogere spanning afgeeft dan de dynamo. Dan nog zal de dynamo blijven laden zolang de accuspanning lager is dan waar de dynamo op is afgeregeld. Wil je dat de dynamo helemaal niet laadt moet je een of andere schakeling bedenken dat de dynamo afgekoppeld wordt als de zonnepanelen laden.

Dus als voorbeeld, stel dynamo op 14,2 V, zonnepanelen op 13,8 V dan zullen de zonnepanelen op gegeven moment niet meer bijdragen aan het laden. En omdat een MPPT slimmer is dan een dynamo bestaat er inderdaad de kans dat die onverwachte dingen gaat doen als er een andere lader ook actief is.

[Binnetie]

Bedankt @Maasluip voor je heldere uitleg.
Er zit een Victron Fet laadregelaar tussen mijn dynamo en accu's.
The Lord geeft aan om een laadregelaar aan te sluiten op de dynamo: The Lord in "Flexibele of vaste zonnepanelen op boot"

@Wuursj, adviseert dit ook: Wuursj in "Flexibele of vaste zonnepanelen op boot"

Wat ik me nu even afvraag is wat ik dan het beste kan doen. Wanneer het weer minder wordt lijkt me dat de dynamo met een paar uur varen meer oplaadt dan een zonnepaneel.
Wat zou jou advies hier in zijn?

[Binnetie]

Vorige week zijn we een week wezen varen met de boot.
De nieuwe koelkast heeft de hele week gedraaid. Moet er wel bij zeggen dat we elke dag 3-5 uur hebben gevaren.
De oven hebben we niet gebruikt, maar wel elke dag een tablet en 2 telefoons aan de lading + een uurtje of 2 TV/film kijken.

Ik heb geen accu meter aan boord, dus kan niet nagaan hoe leeg de accu raakt. De compressor koelkast slaat automatisch af als de spanning bij 9.6V komt, starten doet hij bij 10.4V. Met een geleider die ik kan verwijderen sluit de koelkast af bij 10.4V en start deze bij 11.7V.

Met het oventje of waterkoker aan zul je natuurlijk meer moeten laden, helemaal als je een dagje stil blijft liggen.

[BarryH]

Binnetie schreef op dinsdag 22 augustus 2017 @ 10:42:

Ik heb geen accu meter aan boord, dus kan niet nagaan hoe leeg de accu raakt. De compressor koelkast slaat automatisch af als de spanning bij 9.6V komt, starten doet hij bij 10.4V. Met een geleider die ik kan verwijderen sluit de koelkast af bij 10.4V en start deze bij 11.7V.

ik zou voor 10.4 / 11.7 gaan.
bij 10.4 V is de accu al een heeeel eind leeg volgens mij.

[Aegle]

De levensduur van loodaccus's valt of staat bij de ontladingsconditie. Zorg er voor dat ie nooit meer dan 40% ontladen is:

Laadtoestand accu	% ontladen	soortelijke massa elektrolyt	Rustspanning
100%	0	1,28	12,72
80%	20	1,245	12,52
60%	40	1,21	12,30
40%	60	1,175	12,09
20%	80	1,14	11,88
0%	100	1,10	11,64

Mijn 2 x 105Ah parallel geschakelde loodaccu's (zelfde batch!) hebben het meer dan 10 jaar volgehouden onder bepaald niet ideale omstandigheden aan boord...

Een goede(!) accumonitor is geen overbodige luxe.

[Binnetie]

Volgens de handleiding pagina 148, moet ik een geleiderbrug verwijderen. Deze heb ik alleen nog niet kunnen vinden. Lijktme inderdaad verstandig om deze te verwijderen.

Ik vond dit schema:

Op deze site.

[Proton_]

Het hangt af van het exacte type (AGM, deep cycle, gel...)

[Nielson]

Binnetie schreef op dinsdag 22 augustus 2017 @ 13:05:
Volgens de handleiding pagina 148, moet ik een geleiderbrug verwijderen. Deze heb ik alleen nog niet kunnen vinden.

Zou op het aansluitblok tussen connector C en P moeten zitten:

[Binnetie]

Nu zie ik hem. Zal komen weekend de koelkast weer even verwijderen om de 'brug' er tussen uit te halen. Dank!

De accu is een 220AH deep cycle Zenith AGM accu.