Probleem met zelfbouwversterker (niet HiFi)

[tkemmere]

Goedendag allemaal,

Is er iemand in dit forum die me wil helpen met advies over het volgende:

Ik wil graag een versterker maken voor in een roeiboot. Ookwel CoxBox genoemd. De roeiboot is 10 meter lang (foto), en tijdens het roeien is er best veel lawaai van de boot en de bladen in het water, waardoor de boeg vaak de commando's van de struuman niet kan horen. Om de stem/keel van de stuur een beetje te sparen wordt gebruik gemaakt van Coxboxen.

Het is een microfoon om de nek van stuur, een versterker en 2 of 4 luidsprekers die al in de boot zijn gemonteerd. Ze zijn te koop voor € 600,- (link) of voor € 200,- (link). Maar ik wilde er een in elkaar doe-het-zelven. Want ik wist dat ik nog een oud eindversterkertje had liggen, die ik ooit als cassette-walkman-versterker gebruikte voor in de auto. (In tweevoud zelfs, want stereo). Ik ben wel handig, maar niet al te ervaren in solderen en elektronica. Na wat zoeken kwam er een boven water, (deze) en die deed het prima:

Ik heb de eindversterker aangesloten op de boot, en mijn iPhone aan de ingang. Vet veel volume. Het versterkertje is okee! Maar met een (condensor)microfoontje eraan, was het volume echt veel te weinig! Je kon het nauwelijks horen. De mic is zo'n simpel microfoontje dat je aan je PC kan hangen om te skypen.

Ik nadenken. Ja, kan kloppen, het signaal van de mic is niet voorversterkt, en de iPhone wel. Dus ik naar Conrad.nl en een voorversterker gekocht (deze). Uitgang van de voorversterker aan de ingang van de eindversterker. En testen maar. ...Niets. Stil. Bij nadere inspectie bleek een condendsarortje (C4) niet goed vertind. (Dit kan natuurlijk schade hebben opgeleverd). En later bleek ook nog een pootje (7) van de IC wel gesoldeerd te zijn, maar geen contact met de printplaat te maken. Bijde heb ik opgelost.

En weer testen maar. Nu is het resultaat dat je veel lawaai en gekraak hoort en weinig stem. Bij heel laag volume (Ausgangspegel) en heel hard blazen in de mic, hoor je het zachtjes uit de speaker. Maar draai je het volume een beetje omhoog, dan begint er een luid, laag, ritmisch geplop dat met het volume versnelt tot een vreselijke squéék bij maximaal volume.

Mijn vragen:

• Heb ik de juiste keuze gemaakt qua voor- en eindversterker?
• Heb ik ze logisch aan elkaar gehangen?
• Wat is het verschil tussen INP en INL op de eindversterker? INP levert heel weinig volume op.
• Is de microfoon misschien verkeerd gekozen?
• Is de kans groot dat ik de voorversterker heb gemold?
• Heeft iemand tips over hoe ik dit het best kan aanpakken?

Bij voorbaat bedankt voor de reactie!

Groeten Thomas.

PS. Voor de volledigheid, ik post dit bericht ook op http://www.zelfbouwaudio.nl/forum.

[boazkl0p]

Je zou de werking van de voorversterker eens kunnen testen door er alleen een setje oortjes aan te hangen, en kijken of daar dan goed geluid uit komt als je in de mic praat. Want als ik dit zo lees lijkt het dat de voorversterker niet goed werkt.

[Sissors]

Gezien dat je eindversterker goed werkt, twee mogelijkheden:
1. Voorversterker werkt niet, simpel te testen bijvoorbeeld door oortjes, of hem op mic in van je computer te hangen.

2. De combinatie voorversterker/eindversterker gaat niet lekker (bijvooorbeeld door impedantie problemen, of je bent vergeten de aardes kort te sluiten, je bent toch niet vergeten de aardes kort te sluiten?), en dat is redelijk de situatie als het 1 niet is.


Oftewel eerst uitzoeken welke situatie het is.

[tkemmere]

Dank aan kurby-k. en boaz.

Ik heb de voorversterker losgemaakt en een oortje aangesloten. Alleen bij vol volume op beide potmetertjes kon ik mezelf heel zacht in de mic horen blazen. Het geluid komt er dus in de verste verte niet goed uit. (Ook weer dat ploppende geluid, zij het zacht). Oortje is okee, getst op stereo. Mic ook, getest op PC.

Aardes van beide prints zaten aan elkaar.

Impedantie is moeilijk achter te komen. Ik heb zo geredeneerd: Eindversterkertje kan voorversterkt signaal dat uit een walkman komt opplussen tot een goed volume. Ik heb dus nodig, een voorversterker. En die vond ik op Conrad (link hierboven). Qua getallen weet ik het niet. Maar ik denk dat het wel klopt.

's kijken, dit zijn de getallen:
Voor: Ingangsgevoeligheid ± 0,2 - 2 mV · Versterking instelbaar 150 - 1500 voudig.
Eind: Kan ik niet vinden, maar werkt dus met iPhone uitgang (10% volume op de iPhone is al voldoende).
(Ik vind wel: Input impedance: preamplifier (pin 8 ) |Zi| > 100 kOhm: power amplifier (pin 6) |Zi| typ. 20 kOhm)

Het ziet er naar uit dat ik 'm heb opgeblazen... hoe triest ook.

Later meer. Dank tot zover.

[ Voor 6% gewijzigd door tkemmere op 18-11-2011 19:29 ]

[bobo1on1]

In een van de reviews bij conrad staat dat je bij condensator microfoons R6 weg moet laten, heb je dat gedaan?

Een condensatormicrofoon is trouwens ook niet vergelijkbaar met een lijnuitgang van een apparaat, op een lijnuitgang staat een spanning die je naar een versterker kunt sturen, een condensatormicrofoon is meer een soort van variabele belasting, die maakt uit zichzelf geen spanning.
Als je een bruikbaar audiosignaal uit een condensatormicrofoon wilt halen, dan zal je hem moeten belasten met een bepaalde spanning en serieweerstand.

[Avar]

In een van de reviews bij conrad staat dat je bij condensator microfoons R6 weg moet laten, heb je dat gedaan?

Als je R6 weg laat dan krijgt de condensator microfoon geen spanning en zal hij dus niks doen. Ik denk dat je bedoelt dat je hem weg moet laten bij een niet-condensator microfoon.

Verder is het een simpel schema, zo te zien is het geen probleem om de voor- en eindversterker gewoon aan elkaar te koppelen. Ik kan me niet voorstellen dat je iets hebt opgeblazen, ik denk eerder dat je toch ergens nog een fout op de print van de voorversterker hebt zitten. Laat er eens iemand anders naar kijken, dat wil wel eens helpen, zelf kan je ergens 10 keer overheen kijken...

[ Voor 38% gewijzigd door Avar op 18-11-2011 22:33 ]

[bobo1on1]

Aha, de engelse pdf bij conrad heeft geen schema, maar de duitse wel.
R6 heb je idd nodig om de microfoon van spanning te voorzien.

Kijk ook eens of de microfoon wel goed zit aangesloten, als hij verkeerd om zit doet hij volgens mij ook niet veel meer.

[timberleek]

Die eindversterkers heb ik ook wel eens mee geknutseld. dat zijn wel handige dingen. mooi klein, redelijk volume en weinig hitte.

let op de max voedingsspanning, het ic mag max 18v hebben, maar de elco's zijn daar vaak niet op berekend.

En wat betreft die ingangen.
Dat ic heeft een voorversterker en line versterker in 1 doosje. Afhankelijk van de configuratie gebruik je 1 of beide.
zo uit mijn hoofd moet het zo:
met voorversterker: signaal input op preamp ingang, niks op de andere
zonder voorversterker: signaal op eindamp ingang (knooppunt condensator, weerstand en pin 6 van de versterker) en de ingang van de preamp kortgesloten aan de min.

ik weet zo niet welke inp en inl was, maar degene die aan pin 8 zit (via een condensatortje) is voor de preamp. die naar pin 6 gaat is voor de eind amp.

edit:
klinkt misschien stom, maar is die voeding wel goed van de mic voorversterker?
het is een heel simpel ding, daar blaas je niet snel wat aan op. gewoon een niet inverterend opamp versterkertje.

bedenk alleen wel dat die mic een voeding nodig hebt, je kan hem niet echt rechtstreeks aansluiten op zo'n ding. maar die mic voorversterker geeft als het goed is al voeding via C6.

[ Voor 10% gewijzigd door timberleek op 19-11-2011 02:37 ]

[tkemmere]

Dank aan alle posters hierboven!
Bobo1on1, Avar en Timbeleek.

Ik leer een hoop over microfoons. Zo wist ik niet dat die een polariteit hadden. Ik denk dat er sprake is van een condensator-mic. (Hij werkt goed i.c.m. een computer).

R6 heb ik vanaf het begin op de voorversterker gesoldeerd.
Voeding is ok: 12V aangesloten aan beide prints: Voor- en eindversterker.

(4watt eindversterkertje: Ik denk dat INP = IN, naar Pre-amp en INL = IN, naar Line-amp. Hij heeft dus ook een voorversterker, maar die wil ik niet gebruiken want dan heb ik a) geen volumeregeling en b) geen spanning op de mic wat al bewezen was want het klonk extreem zacht zonder voorversterker).

Mijn plan nu:
- Ik loop de schakeling nóg een keer helemaal na met multimeter. (Ik heb geen "anderen" in mijn omgeving, die dit snappen).
- Ik pool de mic om.
- Luister weer met een oortje.
Als okee, dan:
- ik probeer zowel INP en INL op de eindversterker.

Later.

[Verwijderd]

Maar weet je wat echt de ellende is? Om er een robuust kastje van te maken. Die Nielsen Kellerman coxboxen zijn peperduur voor wat er aan elektronica inzit, maar kunnen wel goed tegen water en het dagelijks inprikken en wrikken van de connectoren.

[tkemmere]

...Het heeft lang geduurd voor ik hier weer post. Mijn cox-box project heeft een flinke tijd stil gelegen, door dat ik het druk had met werk. (Op zich is dat geen slecht nieuws want werk is mooi meegenomen).

Vandaag ben ik verder gegaan en ben er eindelijk achter waarom het maar niet wilde werken. Ik had het onderscheid condensor- versus elektret-microfoon niet helder. Voorversterker:R6 is nu los en de condensator zit 'goed-om'. Ik dacht: Ik probeer het gewoon tegen beter weten in. Bleek dat ik het niet beter wist!

En hij werkt!

Maar... na een minuut of 2 begint ie vreselijk te kraken. Langzaam steeds meer. Hij wordt niet warm.
hier moet ik nog naar kijken...

Behuizing hou ik op yoghurtbeker of tuppeware. De stuur kan wel met een beetje respect ermee overweg gaan. We zullen zien.

In ieder geval wil ik iedereen bedanken voor de replies!

Grt Thomas.

[Avar]

Wat voor microfoon heb je nou? Als het een condensatormicrofoon is dan moet R6 wel worden aangesloten...

[tkemmere]

R6 is los en C1 zit normaal. En het werkt. Conclusie, het is géén condensatormic. Het is zo'n piep klein dingetje, 0,5 cm in de rondte en 0,5 in de hoogte. (Zoals gezegd, werkt goed op ingang computer).

Wat zou dat gekraak/geruis na 1 à 2 minuten kunnen zijn?

Ik ga alles nog eens nalopen.

[Avar]

tkemmere schreef op vrijdag 16 december 2011 @ 15:41:
Zoals gezegd, werkt goed op ingang computer

Computer is meestal vooorbereid voor condensatormicrofoon.

Het is zo'n piep klein dingetje, 0,5 cm in de rondte en 0,5 in de hoogte.

Dat ziet er uit, klinkt en ruikt als een condensatormicrofoon, ik zou bijna denken dat het er een is. Foto?

[boazkl0p]

Als je zegt dat hij na 2 minuten begint te kraken kan het zijn dat de accu leeg is. Geen idee of je het test vanaf een accu, en of ie vol is. Maar als je vanaf een accu test zou ik het even checken

[tkemmere]

Tijd om dit topic te gaan sluiten. En met succes!

We zijn gewoon eens training gaan testen. Iedereen was positief! Al met al voldoet de schakeling prima! "Lekker volume!" zeiden ze.

De mic is nu niet een condensor-mic, maar die andere, de grotere, de gevoede. (De 'elektret' geloof ik). Daar werkt de schakeling vele malen beter mee. En dat is wat het gekraak dus ook naar de achtergrond drukte. De accu is voorlopig nog wel vol. (Ik heb het wel gecheckt).

Ik wil graag iedereen die heeft bijgedragen enorm bedanken! Dank-je-wel! Waar zoude we zijn zonder fora...?

Groeten, Thomas.

[boazkl0p]

Uhm, heb je met dit weer geroeid? Dat lijkt me zeer 'verfrissend', en niet zo best voor de boot...
Maar in ieder geval mooi dat het is gelukt.

[tkemmere]

Jazeker roeien wij, ook als het hondenweer is. Alleen ijs en storm houdt ons van het water!
Ik heb een vervolgvraag over het laden van de accu. Misschien dat iemand wederom kan helpen...

Grt, Thomas.

[OPGELOST]

Edit: Oh, sorry, nou komt deze ook bevenaan in de rij van Elektronica, terwijl dat helemaal niet hoeft. Want dit is [OPGELOST].

[ Voor 21% gewijzigd door tkemmere op 22-12-2012 21:22 . Reden: Is OPGELOST ]