En de volgende vraag is dan wellicht als snel over de impedantie van de speakers, dus nog meer leesvoer:
Impedantie
De impedantie (uitgedrukt in Ohms) van een speaker bepaald welke stroom een versterker moet leveren om een bepaalde spanning over de speaker te kunnen zetten. En daar zit een klein aandachtspuntje verscholen.
Veelal staat achterop een versterker een opmerking staan over de impedantie van de aan te sluiten speakers. Zeker wanneer het een versterker betreft die een aansluitmogelijkheid heeft voor vier speakers. Dan zie je vaak staan "A or B: 4 - 16Ohm, A+B 8 - 32 Ohm" of iets gelijkwaardigs. Dit betekend dat wanneer men slechts twee speakers aansluit, deze elk een impedantie mogen hebben tussen 4 en 16 ohm. Wanneer er vier speakers worden aangesloten, moet de impedantie tussen de 8 en 32 Ohm liggen. Dat is dubbel zo hoog. De oorzaak hiervan ligt in dat aandachtspuntje wat net genoemd werd. Wanneer men meerdere speakers aansluit, worden deze parallel geschakeld. Dat betekend dat de impedantie die de versterker "ziet", gehalveerd wordt. Om een gelijke spanning over de speaker te kunnen zetten, moet de versterker nu een tweemaal zo hoge stroom leveren. Twee maal 4Ohm speakers parallel betekend een impedantie van 2 ohm, er zijn niet veel versterkers die daar goed mee om kunnen gaan. Je kan dit vergelijken met het aansluiten van twee sproeiers op een tuinslang, om door elke sproeier net zoveel water te laten stromen als wanneer je er maar eentje op een tuinslang aansluit, zal er twee maal zoveel water uit de kraan moeten komen.
Samenvattend: Wanneer men slechts twee luidsprekers op een stereoversterker aansluit, hoeft men niet te letten op de impedantie van deze luidsprekers. Wanneer men er meerdere aan wilt sluiten, moet men opletten dat de impedantie van deze luidsprekers hoog genoeg is.
Vermogen
Zowel luidsprekers als versterkers hebben een bepaalde opgave voor het vermogen. Voor versterkers is opgegeven hoeveel ze kunnen leveren, voor luidsprekers is opgegeven hoeveel ze kunnen verwerken. In tegenstelling tot wat je zou verwachten, is het niet nodig luidsprekers en versterkers uit te zoeken met exact dezelfde opgave. Dit komt omdat deze opgave een maximale waarde is. In de dagelijkse praktijk, is de hoeveelheid vermogen die naar de luidsprekers wordt verstuurt erg klein!
Bij een normaal luisterniveau en "normale" speakers is dit nog geen halve Watt!! (en veelal een fractie ervan). Bij "hard" spelen praat men nog steeds maar over één tot enkele watts. Dit is een hoeveelheid die de meeste versterkers makkelijk kunnen leveren en die de meeste luidsprekers makkelijk kunnen verwerken.
Wanneer moet men het vermogen dan wel in de gaten houden?
Simpel: wanneer er grenzen opgezocht gaan worden. Wanneer het vermogen dat de versterker kan leveren veel lager ligt dan wat de speakers kunnen verwerken is de versterker dus de beperkende factor. Wat gebeurt er dan wanneer de de versterker helemaal voluit zet? In plaats van de muziek goed door te geven, worden de pieken "afgeplat". De versterker zit dan tegen de grenzen van zijn voedingsspanning aan en bij elke piek zal dat de maximale spanning zijn die over de speaker wordt gezet (beter bekend als "clippen" van de versterker). Dit is erg schadelijk voor de speaker en zelfs speakers die heel veel vermogen kunnen verwerken kunnen hier stuk van gaan. Vooral tweeters (de hoge-tonen units) leggen hierbij vaak het loodje. Wanneer na een heftige houseparty wordt gemerkt dat de speakers wat dof klinken, bovenstaande is dus de reden. Let wel: dit is een beperking van de versterker, waarbij het eigenlijk niet uitmaakt welke speakers er aan de versterker hangen. Dit treedt zowel bij speakers die veel vermogen kunnen verwerken als bij speakers die een laag vermogen kunnen verwerken op.
Wanneer de versterker veel meer vermogen kan leveren dan dat de speakers kunnen verwerken, zal men van bovenstaand probleem niet zoveel last hebben. Maar dan gaat er een ander probleem optreden. Namelijk: de speakers raken oververhit. Het maximale vermogen dat een speaker kan verwerken wordt door twee zaken begrensd. Als eerste is er de maximale uitslag die de conus kan maken. Wanneer deze grens overschrijdt, zal de speaker mechanisch beschadigen (de woofer klapt dan letterlijk kapot). Hier hoeft men bij een beetje deugdelijk ontworpen speaker bij het spelen van muziek niet bang voor te zijn. Alleen wanneer met behulp van een programma of speciale cd testtoontjes afspeelt kan men hier last van krijgen. Pas dus op…
Het tweede probleem waar tegenaan gelopen kan worden is het oververhitten van de speaker. Speakers zijn erg inefficiënte dingen. Bij een speaker wordt slechts 1% (vaak minder) van de energie omgezet in geluid. De rest wordt warmte. Al die warmte moet ergens heen. Het meeste wordt door de magneet opgenomen en uitgestraald. Er zijn grenzen aan wat de magneet kan uitstralen. En die grens is vaak wat als norm wordt genomen en wat in de specificaties van de speaker staat. Als die waarde wordt overschreden dan wordt de magneet erg heet. Er kan dan van alles gebeuren: door de hitte verliest de magneet zijn magnetisch veld; de lijm in de woofer kan smelten of de isolatie om het draad dat om de spreekspoel zit kan smelten ("doorbranden").
Overigens moet je opgegeven specificaties van fabrikanten niet altijd serieus nemen. Dat vermogen van de Marantz zal wel redelijk kloppen en als het afwijkt zal het binnen de perken blijven. De Onkyo gaat in meerkanaals gebruik (met geluk) rond de 28 Watt leveren per kanaal en geen 130 Watt die opgegeven is. Dit komt omdat Onkyo sinds de x05-modellen goedkopere en zwakkere voedingen gebruikt, dus wanneer je meer speakers aan wilt sturen (dus in een 5.1 set-up) dan komt de voeding te kort en kakt het vermogen in naar 28 Watt. Nog steeds meer dan genoeg aangezien je bij normaal gebruik dus maar enkele Watts per kanaal gebruikt.
Je moet je keuze vooral laten bepalen door te gaan luisteren naar de combinatie van de speakers en de receiver. Op die manier hoor je hoe deze matchen en hoe de klankbeelden zijn. En daar baseer je je aankoop op, niet op specificaties. Zie ook
AUD beleid
Some people just need a high-five.... In the face.... With a chair.