Kwaliteit gebrande cd's

[cyspoz]

Een paar weken geleden heb ik me een beetje zitten inlezen in het testen van cd's en wat nu wel en niet goede kwaliteit cd media zijn en hoe je de boel kan optimaliseren.

Ik ben daarna een onderzoek gestart naar de kwaliteit van de audio cd's die ik in de afgelopen jaren heb gebrand. Ik heb daarom steeksproef gewijs eens een aantal cd's gepakt van 2 tot 5 jaar terug en t/m de dag van vandaag. In al die tijd zijn er verschillende soorten cd's gebruikt, verkocht onder verschillende soorten merken en ook de cd/dvd brand apparatuur heeft nog wel eens gewisselt. Echter weet ik van dat laatste niet meer waar het mee gebrand is natuurlijk en welke firmware.
Voor het uitlezen heb ik mijn ASUS DRW-1608P2S 1.41 gebruikt die ik voorzien heb van de laatste officiële firmware.

Ik heb hieronder een overzicht geplaatst van tests op een aantal cd's die ik tot op heden heb gebrand:

Merk: Parrot
ID: Taiyo Yuden
Snelheid: onbekend
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 4-5 jaar.



Merk: Parrot
ID: Taiyo Yuden
Snelheid: onbekend
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 4-5 jaar.



Merk: Sentinel
ID: Plasmon
Snelheid: onbekend
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 4 jaar.



Merk: Sentinel
ID: Daxon
Snelheid: onbekend
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 4 jaar.



Merk: Fujifilm
ID: Fuji
Snelheid: 52X
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 3-4 jaar.



Merk: Fujifilm
ID: Fuji
Snelheid: 52X
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 3-4 jaar.



Merk: Fujifilm
ID: Ritek
Snelheid: 52X
Brander: onbekend
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 3 jaar.



Merk: Platinum
ID: CMC Magnetics
Snelheid: 52X
Brander: NEC ND-2500A 1.09
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 3 jaar.



Merk: Platinum
ID: CMC Magnetics
Snelheid: 52X
Brander: NEC ND-2500A 1.09
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 2-3 jaar.



Merk: Platinum
ID: CMC Magnetics
Snelheid: 52X
Brander: NEC ND-2500A 1.09
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 2-3 jaar.



Nu volgen er wat officiële cd's uit de winkel die ik als referentie er eens bij wil zitten.

Merk: -
ID: -
Snelheid: -
Brander: -
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 1 jaar.
Opmerking: Deze is gloed nieuw en bijna niet gebruikt.



Merk: -
ID: -
Snelheid: -
Brander: -
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 10 jaar.
Opmerking: Oude singel die vaak gedraait is door een DJ en dus ook redelijk wat krasjes op de onderkant heeft staan.



Merk: -
ID: -
Snelheid: -
Brander: -
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 5 jaar.
Opmerking: CD die vaak is afgespeelt maar er nog wel goed uitziet.



Naar aanleiding van de gelezen informatie op CD Freaks heb ik een spindel Tayo Yuden cd's van Verbatim gekocht. Daarna heb ik mijn NEC-2500A geupdate naar de meest recente officiële firmware die er was, namelijk 1.0A. Daarna ben ik wat van die cd's gaan branden op verschillende brand snelheden waar het volgende uit is gekomen.

Merk: Verbatim
ID: Taiyo Yuden
Brandsnelheid: 4X
Brander: NEC ND-2500A 1.0A
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 10 minuten.



Merk: Verbatim
ID: Taiyo Yuden
Brandsnelheid: 8X
Brander: NEC ND-2500A 1.0A
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 10 minuten.



Merk: Verbatim
ID: Taiyo Yuden
Brandsnelheid: 16X
Brander: NEC ND-2500A 1.0A
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 10 minuten.



Merk: Verbatim
ID: Taiyo Yuden
Brandsnelheid: 24X
Brander: NEC ND-2500A 1.0A
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41
Ouderdom: +/- 10 minuten.



Op 16X en 24X speed zijn de resultaten erg netjes. Echter de C2 errors zijn nog niet 0 en volgens CD Freaks zou dit wel mogelijk moeten zijn. De C1 errors weet ik niet zo goed van waneer die nu wel of niet van een acceptabel niveau zijn. Als ik ze vergelijk met de orginele gekochte cd's dan zijn ze helemaal niet slecht. Ik blijf echter nog met een paar vragen zitten:

1:
De nieuwe combinatie Tayo Yuden media met de NEC ND-2500A 1.0A lijkt redelijk te werken, is het zinvol dit nog verder te willen verbeteren en wat zou een volgende stap kunnen zijn?
2:
De in het verleden gebrande cd's zijn niet allemaal van even goede kwaliteit, dat de eerste Tayo Yuden zijn is puur toeval. Sommige zijn slecht omdat ze mogelijk met een slechte brander en instellingen zijn gebrand, andere zijn slecht omdat ze gewoon van slechte kwaliteit zijn. Hoe groot is de kans dat die cd's niet meer leesbaar zijn over een tijdje?
3:
Heeft het zin om alle oude cd's opnieuw te branden door ze gewoon te kopiëren en dan te branden met de nieuwe brand strategie NEC - Tayo Yuden?

[Twister336]

Die resultaten zijn zeer slecht. Je zou inderdaad geen enkele C2 fout mogen hebben. Anderszijds lijkt het me onwaarschijnlijk dat er zoveel C2 fouten zijn en relatief weinig C1 fouten. Het is dus best mogelijk dat de Asus de C2 fouten op een andere manier weergeeft.
Ik zou de ScanDisc funktie eens uitvoeren (de leestest) met zowel de Asus als de NEC. Als je met beide drives beschadigde sectoren krijgt dan is er wel degelijk een ernstig kwaliteitsprobleem.

[cyspoz]

Ok ik zal dat doen, zal ook eens kijken of ik andere resultaten krijg met KProbe. Heb in deze thread op CD Freaks ook mijn media gezien waarbij de kwaliteit inderdaad veel beter was. Ik hoop vanavond de nieuwe resultaten te kunnen posten.

[satcp]

Ik kan niet anders dan "Twister336" bijstaan. Die resultaten zijn ronduit barslecht en het is bijzonder opvallend hoe laag je C1-foutniveau is in vergelijking met het C2-foutniveau. Het lijkt wel alsof de Asus geen juiste C2-vlag aan de software doorgeeft. De vraag is nu natuurlijk hoe betrouwbaar de C1-vlag dan wel is. Is de Asus überhaupt wel bruikbaar om kwaliteitsanalyse uit te voeren?

C1-fouten zijn niet erg. Door de contactloze optische leesmethode zullen er altijd leesfouten optreden. Ook een cd nieuw uit de winkel leest reeds ettelijke fouten per seconde. Sterker zelfs, zonder de CIRC-decoder (Cross Interleaved Reed-Solomon Code - het hart van de foutdetectie/correctie) zou een cd op z'n best klinken als een zwaar beschadigde LP. CIRC is in staat om (naar verhouding) gigantisch grote fouten volledig foutvrij te verbeteren.

Om de situatie wat te verduidelijken ga ik even kort schetsen hoe een cd-speler intern fouten corrigeert. De audiodata die de cd-speler leest worden verwerkt door de interne CIRC-decoder. De CIRC-decoder bestaat uit 2 Reed-Solomon-decoders (C1 en C2) en enkele de-interleaving-stadia. Dit zit natuurlijk allemaal in één chip. De C1-decoder is de eerste decoder die de kleine random-fouten afhandelt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de foutvlaggen E11, E21 en E31. E31 betekent dat er 3 of meer symboolfouten optraden aan de ingang van de C1-decoder. Dit kan de C1-decoder niet meer verbeteren en zal de foute symbolen aanduiden met een vlag en aanbieden aan de C2-decoder na de- interleaving. De C2-decoder is vrijwel identiek van opbouw, maar kan dankzij de voorgaande de-interleavingstap grotere fouten corrigeren. En middels de vlaggen van de C1-decoder kunnen nog meer fouten verbeterd worden. De C2-decoder hanteert net als de C1-decoder vlaggen, E12, E22 en E32. E32 is de enige foutvlag van de CIRC-decoder die aanduidt dat een fout oncorrigeerbaar is. Deze vlag wordt dan ook doorgaans gebruikt om het foutverhulling-circuit aan te sturen. Dit kan bestaan uit interpolatie- of muting-circuits. Afhankelijk van de kwaliteit hiervan kunnen oncorrigeerbare fouten tot een bepaalde grootte nog steeds onhoorbaar gemaskeerd worden, maar bij grotere fouten leidt dit meestal tot hoorbare artifacten in het geluid zoals tikken en plops. Bij datacd's is er nog eens een extra laag foutcorrectie in het bestandssysteem voorzien waardoor de foutgevoeligheid nog sterk daalt. Een oncorrigeerbare E32-fout hoeft op een datacd dus niet te betekenen dat er datacorruptie zal optreden, maar het moge wel duidelijk zijn dat E32-fouten een veeg teken zijn.

De som van de E11-, E21- en E31-signalen noemt met de BLER of BLock Error Rate. Dit is wat men soms ook aanduidt als C1. Het E32-signaal uit de tweede stage dat onverbeterbare fouten aangeeft wordt doorgaans C2 genoemd.

Normaal gezien horen er geen E32-fouten thuis op een cd, noch E22-fouten. E12-fouten zijn nauwelijks te vermijden, maar zolang ze laag blijven is er geen vuiltje aan de lucht. Van zodra we E22-fouten zien is er een probleem met het media, de brander of het leestoestel. Bij E32-fouten is het tijd om aan de alarmbel te trekken.

Ik heb 5 cd's uit mijn collectie genomen en die dieper geanalyseerd met hard- en software die alle E-signalen kan meten en weergeven. Uit de resultaten hiervan kun je jezelf een beter beeld schetsen van tot wat CIRC in staat is en hoe goed of hoe slecht de cd's zijn.

Laten we beginnen met een gebrande cd...

Cd-recordable

Het gaat hier om een schijfje dat reeds enkele jaren oud is en gebrand werd met de 2/3^de-vuistregel. Die vuistregel houd in dat kwaliteitscd-r-media doorgaans de beste kwaliteit haalt op hoogstens 2/3^de van de opgegeven snelheid. Voor een 48x cd is dat dus 32x. Wanneer je sneller gaat branden neemt de BLER snel toe. Snelheid verlagen heeft geen tot nauwelijks zin zodat het vrij onzinnig is om vast te houden aan 1x-4x branden voor hogekwaliteitsschijfjes. Let wel, helaas is het merendeel van de schijfjes die je op de markt kunt kopen pure rommel die ik zelfs op 4x geen jarenlang zou vertrouwen. Testen van bepaalde magazines bevestigen dat met een dramatische uitval van cd's na amper 2 jaar. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen schijfjes zijn die wel veel langer meegaan...

Terug naar de test. In onderstaande grafiek staat de BLER afgebeeld. De Red Book-audiocdspecificatie laat een gemiddelde BLER van 220 toe - Daaronder dient een cd foutloos uitgelezen te worden. Zoals je op de grafiek kan zien komt de gemiddelde BLER nergens boven de 20 wat zonder meer uitstekend genoemd mag worden.



Aangezien deze cd enkele jaren oud is zijn deze resultaten zelfs buitengewoon goed te noemen. De BLER is ten tijde van branden vast niet veel beter geweest zodat we eruit kunnen afleiden dat over die paar jaar de cd nauwelijks vervallen is. Als je deze cd voorzichtig behandelt kan die makkelijk een mensenleven meegaan. Aan dit tempo zal de BLER zelfs over tientallen jaren nog geen kritische waarde bereikt hebben.

In getallen ziet deze cd er als volgt uit:

		Meting 1	Meting 2	Meting 3
	BLER (C1)	5108	5139	5130
	BERL	0	0	0
CIRC 1	E11	4759	4798	4785
	E21	207	183	197
	E31	142	158	148
CIRC 2	E12	529	672	566
	E22	0	0	0
	E32 (C2)	0	0	0

Zoals je ziet geen enkele E22- of E32-fout. Zo hoort het. De BLER is met een totaal van iets meer dan 5100 zeer goed te noemen. Ook de E12-fouten zijn relatief laag.

Een pas gebrande cd kan nog wel iets betere resultaten neerzetten, maar geloof me, dat maakt nog weinig uit. Dit is perfect.

Geperste cd

Doorgaans kun je stellen dat een geperste cd dezelfde kwaliteit heeft dan een goed gebrande cd. Maar dat is lang niet altijd zo. De ene fabriek produceert beter dan de andere. Sommige labels drukken de kosten in het productieproces wat zich vertaalt naar een slechtere leesbaarheid en dus meer leesfouten. Het is dan ook een fabeltje dat geperste cd's steeds beter zijn dan de kopieën. Sterker, de kans is groot dat wanneer je goed media gebruikt de error rates gemiddeld gezien zelfs wat lager zullen liggen dan bij de gekochte winkelcd's. Langs de andere kant vervalt een geperste cd natuurlijk niet makkelijk. Er zit geen temperatuurs- en lichtgevoelige organische kleurstof in die door de jaren heen z'n eigenschappen verliest.



Voor je van je stoel valt over het verschil met de recordable moet ik er wel bijzeggen dat dit een extreem voorbeeld is (alhoewel er nog veel slechtere geperste cd's op de markt zijn). Ik heb even moeten zoeken in m'n collectie om zo'n cd te vinden. De cd is ondertussen wel een paar jaar oud, maar is slechts enkele malen afgespeeld en dus in principe nog gloednieuw en volledig kras- en vingerafdrukvrij (ik rip alles naar de harddisk voor meer gebruiksgemak). Dit bewijst dus mooi dat een geperste cd niet noodzakelijk goed is en dat recordable best beter kan zijn.

We spreken hier misschien wel wat verkeerdelijk over niet goed, want eigenlijk is die cd nog zo slecht niet. Afgezien van de wat mindere eerste minuten komt de BLER zelden boven 40 wat nog steeds erg goed is.

		Meting 1	Meting 2	Meting 3
	BLER (C1)	105120	104870	105024
	BERL	0	0	0
CIRC 1	E11	98307	98005	98220
	E21	5801	5814	5784
	E31	1012	1051	1020
CIRC 2	E12	6721	6789	7023
	E22	0	0	0
	E32 (C2)	0	0	0

De E12-foutsnelheid ligt nu wel aanzienlijk hoger, maar aangezien er geen E22- of E32-fouten zijn is er geen reden tot paniek. Dit is een goede cd alhoewel hij slecht lijkt vergeleken met andere geperste cd's.

cd-rewritable

Cd-rewritable gebruikt een totaal ander concept dan een geperste of recordable cd. Ik ga niet op de details in (als je het wil weten, ik heb de werking ervan uitvoerig beschreven in eerdere berichten), maar je moet weten dat een cd-rewritable bij wijze van spreken minder goed "zichtbaar" is voor een lezer. De data staat er als het ware wat vager op. Het gevolg daarvan toont zich natuurlijk meteen in de BLER-grafiek. Hieronder zie je een pas gebrande cd-rw.



Tussen minuten 25 en 55 gaat de gemiddelde BLER vrijwel continu over de 200 (en waarschijnlijk ook de maximaal toegestane 220).

		Meting 1	Meting 2	Meting 3
	BLER (C1)	673261	672400	672644
	BERL	0	0	0
CIRC 1	E11	670887	669978	670251
	E21	2304	2350	2324
	E31	70	72	69
CIRC 2	E12	151	154	150
	E22	0	0	0
	E32 (C2)	0	0	0

Wat zien we? Geen E22- of E32-fouten en een lagere E12-foutsnelheid dan in de voorgaande gevallen... Hoe kan dat nu? De BLER is zoals eerder gezien de som van de E11-, E-21 en E31-signalen. Uit de tabel kunnen we zien dat het aantal E11-fouten spectaculair hoog ligt, maar dat het aantal E21- en E31-fouten relatief gering is. Dat betekent dus dat er bijzonder veel blokken gelezen werden met slechts 1 symboolfout die makkelijk in het begin van de C1-stage verbeterd kon worden. Dus afgezien van heel veel kleine fouten die geen probleem vormen voor CIRC gaat het eigenlijk om best een goede cd.

Toch is het duidelijk dat dit geen gezonde situatie is. Het gaat nu wel om een versterkt geval omdat ik weet dat de gebruikte lezer moeilijkheden heeft met cd-rewritable, maar rewritable zal nooit in de buurt van recordable of geperste cd komen. Vooral omwille van het feit dat cd-rewritable erg snel vervalt. Wanneer ik deze schijf over een half jaar nogmaals zou testen zou de situatie al veel erger zijn. Ik heb cd-rw-schijfjes gehad die van perfect leesbaar naar compleet onleesbaar gingen in een periode van slechts maanden. Nogmaals, dat zijn uitzonderlijke gevallen, maar wat je moet onthouden is dat cd-rewritable niet geschikt is voor langetermijnopslag.

Vervallen cd-recordable

En hoe ziet een slechte cd-r er nu uit? Vlak na het branden doorgaans erg goed, maar na jaren stijgt de BLER met vaste tred. Op onderstaande grafiek zie je een cd-recordable van een B-merk gebrand op maximale snelheid die enkele jaren oud is. Dat ziet er al heel wat minder fleurig uit, nietwaar? Zelfs zonder naar de tweede stage van CIRC te zien weten we al dat er hier een flink probleem is.



De BLER gaat hier over de ganse schijf flink over de toegestane waarde. In de tabel zien we voor het eerst enkele E22-fouten optreden. Niet veel, maar elke E22-fout is er één teveel en reden om jezelf vragen te stellen of je niet ergens met een probleem zit. Een versleten brander of lezer, vervallen media,...

		Meting 1	Meting 2	Meting 3
	BLER (C1)	2139637	2138021	2139125
	BERL	0	0	0
CIRC 1	E11	2064267	2062189	2063576
	E21	73597	74037	73744
	E31	1773	1795	1805
CIRC 2	E12	4720	4814	4896
	E22	13	10	17
	E32 (C2)	0	0	0

Aangezien de gebruikte lezer andere schijfjes wel goed uitleest en daarbij lage block error rates laat optekenen kunnen we een verstelen leestoestel wel uitsluiten. De brander die destijds gebruikt werd produceerde schijfjes van andere merken die nu nog wel een aanvaardbaar lage BLER hebben. Dus dat is ook niet het probleem. Dus moet het schijfje slecht zijn.

Ik heb helaas geen BLER-rapport van dit schijfje ten tijde van branden, maar je kunt er van uitgaan dat dat (alhoewel vast niet goed) er veel beter uitzag. Over die paar jaar is het schijfje dus sterk vervallen.

Er zijn geen uncorrectable E32-fouten opgetreden, maar aan dit tempo gaat dat geen jaren meer duren eer dat het geval is. Mocht deze cd belangrijke data bevatten dan is het nu hoog tijd om de gegevens te kopiëren naar een nieuwe schijf.

Hieronder zie je de meetresultaten van een gelijkaardig B-merkschijfje dat ongeveer 4 à 5 jaar oud is. Ik plaats geen grafiekje omdat dat er toch identiek uit ziet als in bovenstaand geval. Een blauw blok.

		Meting 1	Meting 2	Meting 3
	BLER (C1)	3440457	3455271	3441496
	BERL	156	150	151
CIRC 1	E11	2999180	3007240	2998245
	E21	375707	380414	377264
	E31	65570	67617	65987
CIRC 2	E12	129653	137167	134652
	E22	47390	48020	47581
	E32 (C2)	313	304	308

Hier hebben we dus wel prijs: Onverbeterbare fouten! Misschien dat de extra laag foutinformatie op een Mode 1-datacd de data nog wel kan redden, maar het schijfje is verloren...

Wat kunnen we hieruit afleiden?

Hoewel een hoge BLER (C1) helemaal niets zegt over de toestand van C2 is het aangezien de meeste mensen geen beschikking hebben over apparatuur die de afzonderlijke E-signalen kan weergeven, een goed idee om een hoge BLER erg argwanend in het oog te houden. Een lage BLER impliceert wel automatisch dat er ook relatief weinig fouten in de tweede stage zullen voorkomen (immers, C1 geeft door aan C2). Dus hoe lager hoe beter. C2 is eigenlijk niet echt relevant hier. Vanzodra je daar uncorrectables zie verschijnen is het toch al te laat. C2 moet 0 zijn of er is iets flink mis.

PS: Als je je afvraagt waarom alle recordables exact dezelfde lengte hebben... Dat komt omdat ik van elke batch cd's die ik koop enkele opzij hou voor testdoeleinden. Op deze cd's brand ik dan steeds dezelfde data zodat ik makkelijk filecompares kan uitvoeren. Dat is dan ook de reden waarom ik BLER resultaten van zulke slechte cd's kan tonen. Mocht daar data hebben opgestaan die ik nodig had, dan was ze toch verloren en had ik de schijfjes niet bijgehouden

[The__Virus]

Hulde SatCP, echt een geweldige post, zeer interessant. Ik vraag me enkel nog af, hoe de CIRC fouten herkent; je zegt dat er één of meerdere symbolen per blok niet kloppen, maar hoe weet die decoder dat?

[satcp]

Simpel geschetst zet men gewoon extra informatie op de cd waarmee de lezer kan bepalen of de uitgelezen data wel klopt. Het gebruikte systeem CIRC (Cross Interleaved Reed-Solomon Code) biedt zelfs een dermate hoeveelheid extra informatie dat zelfs tot op bepaalde hoogte verloren data hersteld kan worden. Dit noemt men redundante (overbodige) informatie. De informatie lijkt overbodig omdat ze geen direct nut heeft naar de uitvoer toe, maar ze is bijzonder nuttig in het opsporen en eventueel verbeteren van fouten.

Stel volgende datareeks (decimale getallen omdat dat een makkelijk rekenvoorbeeld geeft):

10 04 04 02 05 04 11 02 01 12 06 03 00 07 12 06

Hoe zou je daar informatie aan toevoegen om fouten te herkennen? Een mogelijke methode is het groeperen van een bepaald aantal getallen en daar telkens de som van te berekenen en het resultaat daarvan in te voegen tussen onze data.

In ons voorbeeld groeperen we per 4 getallen:

10	04	04	02
05	04	11	02
01	12	06	03
00	07	12	06

Hierna berekenen we per rij de som van de getallen in die rij:

10	04	04	02	20
05	04	11	02	22
01	12	06	03	22
00	07	12	06	25

Stel nu dat er een bepaald getal door omstandigheden verkeerd is dan kan de ontvanger door deze controlesom zien dat er een fout is opgetreden.

10	04	04	02	20
05	04	11	02	22
01	18	06	03	22	(rijfout)
00	07	12	06	25

We weten nu dat er een fout in de rij is want 01+18+06+03 is niet gelijk aan 22. Maar waar zit de fout? Door deze simpele pariteitsberekening kunnen we enkel weten of een rij juist of fout is. Eigenlijk zelfs dat niet. De rij kan juist zijn, maar als toevallig het pariteitsgetal (het somgetal) beschadigd werd dan ziet de lezer de data alsnog als fout. Dus hoe kunnen we de betrouwbaarheid verbeteren? Wel, door nog meer 'overbodige' informatie te te voegen. Niet alleen de rijen maar ook de kolommen worden voorzien van somgetallen. En er komt een som van de somgetallen.

10	04	04	02	20
05	04	11	02	22
01	12	06	03	22
00	07	12	06	25
16	27	33	13	89

Nu weer inclusief fout:

10	04	04	02	20
05	04	11	02	22
01	18	06	03	22
00	07	12	06	25
16	27	33	13	89

En wat zien we? Alsof het een zeeslagrooster met coördinaten is zien we nu op de kruising van de rijfout en kolomfout de foutieve data. En niet alleen dat. In dit geval weten we dat er slechts één fout is (de andere pariteiten kloppen), met andere woorden alle andere getallen in het raster zijn juist. Hieruit volgt dus dat we met een eenvoudige vergelijking met één onbekende de verkeerde waarde kunnen verbeteren!

01+X+06+03 = 22

of

04+04+X+07 = 27

Dat geeft ons voor X:

X = 22-(01+06+03) of 27-(04+04+07) = 12

CIRC zoals gebruikt op de compact disc is natuurlijk veel uitgebreider en complexer dan dit eenvoudige voorbeeld. CIRC probeert met zo weinig mogelijk redundante informatie toch zoveel mogelijk datazakerheid en correctiemogelijkheden te bieden, maar je kunt de primaire werking vergelijken met bovenstaande voorbeeld. In theorie kan CIRC burst-fouten detecteren en volledig verbeteren over een lengte van 4000 slechte pits, een periode van 1.9 milliseconden, of een fysisch defect van 2.47 millimeter lengte. De ruwe foutgraad (voor de correctie) van een compact disc bedraagt 1 fout in iedere 10⁵ of 10⁶ bits. Na correctie door de CIRC-decoder is de foutgraad tussen 10^-10 en 10^-11.

[The__Virus]

Hartelijk dank voor de uitleg. Vind het echt enorm interessant .

[Twister336]

@SatCP: inderdaad een interessante post!

@cyspoz:
Ik heb een paar tests gedaan met een Pioneer drive (Asus DVD branders worden door Pioneer gemaakt) en ik krijg gelijkaardige resultaten:


Vergeleken met BenQ:

De C1 fouten zijn (ongeveer) hetzelfde maar de BenQ toont geen enkele C2 fout.

Gezien de C1 en C2 fouten bij de Pioneer heel dicht bij elkaar zitten vermoed ik dat er geen E32 fouten worden gemeten maar E12 fouten.
Dus om de kwaliteit van je schijfjes te meten zou ik zowel de Disc Quality Test uitvoeren (voor de C1 fouten) als de ScanDisc funktie (voor de C2 fouten).

Hier is de ScanDisc van hetzelfde schijfje:
Geen beschadigde sectoren, dus geen oncorrigeerbare C2 fouten.

[cyspoz]

Allereerst even een grote dank betuiging naar SatCP. Je hebt voor mij een hoop dingen verteld die ik nog nergens kon vinden (Google, Wikipedia, CD Freaks). Ik begreep namelijk niet wat C1 en C2 errors waren alleen een klein beetje hoe te interpeteren maar zelfs dat had ik verkeerd. Ik heb nu je verhaal gelezen en begrijp nu een stuk beter, denk ik, waardoor ik ook dingen kan beredeneren. En ik denk dat meer mensen dit waardevolle informatie gaan vinden. Daarvoor dus bedankt.

Nou ik ben even aan de gang gegaan en kreeg compleet andere resultaten. Er kwamen gewoon geen errors aan het licht. Dat lijkt mij natuurlijk sterk dus ben ik er maar van uit gegaan dat mijn NEC ND-2500A geen errors kan rapporteren of dat Nero CD Speed niet weet hoe ze te gebruiken.
Ik heb echter nog andere apparatuur thuis dus ben ik gaan testen met een:

• SONY DVD-ROM DDU1615 FYS2
• SONY DVD RW DW-Q31A LYS6

Voor de brander heb ik meteen de firmware geupdate, voor de ander kon ik geen firmware update vinden. Ik heb bij deze allebei gecontroleerd wat hun mogelijkheden waren middels Nero Info Tool:



Daarna ben ik een paar CD's gaan testen die ik al eens had getest. Eerst iedere keer de test met de Asus en daarna één met de Sony DVD-Rom of Sony DVD-Writer.

Merk: Parrot
ID: Taiyo Yuden
Snelheid: onbekend
Brander: onbekend
Ouderdom: +/- 4-5 jaar.
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41

Speler: DVD-ROM DDU1615 FYS2


Merk: Parrot
ID: Taiyo Yuden
Snelheid: onbekend
Brander: onbekend
Ouderdom: +/- 4-5 jaar.
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41

Speler: DVD-ROM DDU1615 FYS2


Merk: Verbatim
ID: Taiyo Yuden
Brandsnelheid: 16X
Brander: NECDFKGKHGDFGSDFGSDFJ
Ouderdom: +/- 1 dag.
Speler: ASUS DRW-1608P2S 1.41

Speler: SONY DVD RW DW-Q31A LYS6


Ik ben nu maar even gestopt omdat ik nogal bizar grote verschillen zie tussen de tests.
1:
Zit het probleem in de error rapport mogelijkheden van de hardware of moet ik eens kijken of ik met andere software het kan uitlezen? Zie KProbe ook nog wel eens gebruikt worden.
2:
Daarnaast is de lees snelheid nogal een stuk hoger, wat heeft die voor invloed op het lezen van CD's. Je zou zeggen een hogere lees snelheid is een betere kans op error detectie, of heb ik dit mis?
3:
Of kloppen deze resultaten wel?

[Twister336]

cyspoz schreef op donderdag 21 september 2006 @ 19:54:
1:
Zit het probleem in de error rapport mogelijkheden van de hardware of moet ik eens kijken of ik met andere software het kan uitlezen? Zie KProbe ook nog wel eens gebruikt worden.
2:
Daarnaast is de lees snelheid nogal een stuk hoger, wat heeft die voor invloed op het lezen van CD's. Je zou zeggen een hogere lees snelheid is een betere kans op error detectie, of heb ik dit mis?
3:
Of kloppen deze resultaten wel?

1. Dat ligt aan de hardware. Met KProbe ga je wellicht identieke resultaten krijgen, althans met de Sony drives, KProbe werkt enkel bij drives met een Mediatek chipset. Die drives staan er echter om bekend dat ze minder fouten weergeven dan andere drives. Dat kan betekenen dat ze ofwel veel betere lezers zijn ofdat ze niet alle fouten rapporteren.
De NEC kan geen C1 fouten rapporteren (dat kun je trouwens zien in CD-DVD Speed, de Show C1/PIE errors checkbox kan niet geselecteerd worden).
2. Die redenering klopt eigenlijk niet. C1/C2 fouten staan niet op de CD. Doorgaans is het wel zo dat de kans op fouten groter is bij hogere leessnelheden.
De scanfunktie van Asus/Pioneer drives is behoorlijk traag. De werkelijke leessnelheid is hoger (48x) maar doordat het scannen bij deze drives nogal traag is, is de scansnelheid lager.

Met jouw hardware is de beste optie om de Asus te gebruiken om C1 fouten te scannen. Als die C1 fouten te hoog zijn (hoger dan 200) dan zou ik met deze drive (of de NEC of Sony, maakt niets uit) de ScanDisc test uitvoeren. Die test gaat op een andere (meer betrouwbare) manier C2 fouten uitlezen.

ps. Je gebruikt nog een oude versie van CD-DVD Speed, je kunt het best de laatste versie downloaden op http://www.cdspeed2000.com

[cyspoz]

Goed ik ben inmiddels een stuk wijzer geworden en wil dus maar even terug komen op mijn eerste vragen die ik inmiddels deels zelf kan beantwoorden:

cyspoz schreef op woensdag 20 september 2006 @ 20:10:
1:
De nieuwe combinatie Tayo Yuden media met de NEC ND-2500A 1.0A lijkt redelijk te werken, is het zinvol dit nog verder te willen verbeteren en wat zou een volgende stap kunnen zijn?
2:
De in het verleden gebrande cd's zijn niet allemaal van even goede kwaliteit, dat de eerste Tayo Yuden zijn is puur toeval. Sommige zijn slecht omdat ze mogelijk met een slechte brander en instellingen zijn gebrand, andere zijn slecht omdat ze gewoon van slechte kwaliteit zijn. Hoe groot is de kans dat die cd's niet meer leesbaar zijn over een tijdje?
3:
Heeft het zin om alle oude cd's opnieuw te branden door ze gewoon te kopiëren en dan te branden met de nieuwe brand strategie NEC - Tayo Yuden?

1: Nee er is dus iets mis. Echter heb ik nog geen duidelijk meting kunnen doen omdat ik niet over een speler/brander beschik die correcte metingen weet af te geven.
2: Deze blijft nog een beetje vaag en open, maar lettend op de C1 waardes kun je in iedergeval kijken of een cd in een slechte staat verkeerd. Verval kun je eigenlijk alleen maar meten en voorspellen door meerdere metingen over een periode te doen.
3: Als ik het verhaal van SatCP goed heb begrepen dan kan het afhankelijk van de C1 error rate interresant zijn om cd's opnieuw te branden omdat ze anders over een tijdje misschien errors beginnen te vertonen. Echter als ze nu al C2 errors hebben dan heeft kopiëren geen zin aangezien je die errors dan mee neemt omdat die niet meer te corrigeren zijn.

Lettend op het feit dat de NEC toch wat oud is en ik niet echt de indruk heb dat deze goede brand resultaten neerzet moet er dus een andere brander komen. Het liefst dus ééntje die ook meteen de mogelijkheden bied om degelijke en volledige metingen te doen. Ik ben wat gaan rond kijken en heb de indruk dat de Plextor 760A een goede kandidaat zou kunnen zijn. Zeker omdat op de website van Plextor de Taiyo Yuden media als recommended aangemerkt wordt. Klopt het verder dat de Plextor met gebruik van de Plextools de mogelijkheid bied om media ook grondig te testen (niet alleen cd's maar ook dvd's) en dat deze ook goede brand resultaten neer zet? Zijn er eventueel nog alternatieven? Hoor en lees ook nogal veel over de Benq DW1655.

[jan99999]

Ga eens hier lezen www.cdfreaks.com.
Benq is goed.
Liteon de s6 s5 serie is ook de kwaliteit weer goed.
Benq en liteon kun je veel tweaken de firmware etc.

Indien je voor jezelf en anderen iets goeds wil doen dan koop alleen goede kwaliteit dvd's en cd's, dit heeft als voordeel dat de kwaliteit omhoog gaat omdat de slechte niet verkocht worden.

Dit geld ook voor de branders, sommige branders kun je niet mee testen, dus niet kopen dan gaan deze firma's het misschien ook eens inbouwen dat je kunt testen.(je kan natuurlijk 2 branders kopen en bijvoorbeeld een liteon om alleen te testen, liteon leest ook erg goed).

[ Voor 71% gewijzigd door jan99999 op 22-09-2006 08:10 ]

[satcp]

Eerste vragenreeks

1. Ik ken de drives niet uit eigen ervaring, dus ik weet niet welke mogelijkheden ze hebben, maar de sterk afwijkende meetresultaten doen toch twijfels rijzen over hun kwaliteitsanalysemogelijkheden.

De C1-testresultaten van de Asus zien er redelijk normaal uit - alhoewel sommige van je cd's wel opmerkelijk hoge BLER-pieken vertonen. De C1-metingen van de Sony zijn waardeloos. Er moeten over de hele lijn C1-fouten zijn - niet alleen hier en daar een verdwaalde piek. Liefst zo weinig mogelijk BLER natuurlijk, maar geen BLER zoals de grafieken van de Sony kan eenvoudigweg niet. De cd-lezer die geen fouten uitleest bestaat niet.

Wat de Sony dan wel aanduidt heb ik geen flauw idee van. Ik begin eerder sterke twijfels richting CD Speed te krijgen. Dat programma schijnt niet te beschikken over een database waarin per ondersteunde drive de features te vinden zijn zodat het programma niet zo'n onzinnige gegevens op het scherm zou toveren.

Het is volstrekt normaal dat error rate-metingen op een enkele schijf van drive tot drive verschillen. Dit door verschillen in de optische kwaliteit en implementatie van de CIRC-decoder waardoor sommige drives beduidend minder of meer fouten lezen. Maar de vorm van de curve zou bij elke drive ongeveer gelijk moeten zijn voor die ene schijf.

Wat C2 betreft krijg ik kop noch staart aan je metingen. Als de metingen van de Asus daadwerkelijk het E32-signaal is, dan zouden al je gemeten schijven niet eens meer uitlezen. Maar de testen van "Twister336" tonen aan dat of de Asus/Pioneer verkeerde data doorgeeft, of dat Nero CD Speed de mist in gaat. Hoe dan ook een dubieuze zaak want als CD Speed niet eens weet wat of een drive de signalen ondersteunt en of ze betrouwbaar zijn, hoe zeker kun je dan van de rest zijn?

"Twister336" vermoedt dat CD Speed bij de Asus het E12-signaal weergeeft. Dat lijkt me echter onwaarschijnlijk omdat er dan volgens de grafieken veel te veel E12-fouten zijn in vergelijking met de BLER. Dit is geen realistische situatie. Bovendien ontgaat het nut me compleet. Wat is het nut van een E12-signaal te kunnen meten en niet het E32-signaal? Het lijkt me bijzonder onwaarschijnlijk dat de Asus wel E12 ondersteunt maar niet E32. Dat houdt totaal geen steek.

Hieruit concluderend stel ik me ook grote vragen bij de werking en interpretatie van de ScanDisc-functie. Hoe werkt deze functie?
Voor audiocd's zijn er 2 methoden om onverbeterbare fouten te vinden. Of je gebruikt C2, maar dan moet de drive wel C2 ondersteunen (wat in dit geval zeer twijfelachtig is), of je herleest elke sector tweemaal en vergelijkt. Dat laatste is zoals Exact Audio Copy fouten herkent. Maar dat introduceert weer een nieuwe problematiek: caching. Heel veel moderne loopwerken bufferen audiodata. Dat betekent dus dat wanneer het programma een sector laat uitlezen dit in de cache wordt opgeslagen. Wanneer de software nu diezelfde sector een tweede maal opvraagt om te vergelijken wordt niet van de schijf gelezen maar rechtstreeks uit de cache. Het is niet moeilijk om te begrijpen dat wanneer de eerste leespoging foute data opleverde (door onverbeterbare fouten), de tweede leespoging identiek dezelfde data zal teruggeven met als gevolg dat er geen verschil is en de software verkeerdelijk zal aannnemen dat de sector wel juist is. Exact Audio Copy gebruikt hier als een van de weinige programma's een mechanisme om de cache leeg te maken voor de tweede leespoging. Het lijkt me onwaarschijnlijk dat CD Speed een vergelijkbaar mechanisme heeft.
Voor datacd zijn de opties nog beperkter. Aangezien er een extra ECC-laag in het bestandssysteem zit, heeft tweemaal herlezen geen nut. Er kunnen al ettelijke E32-fouten zijn opgetreden terwijl de cd nog normaal en foutloos uitleest. Pas bij zeer grove problemen zal de vergelijking mislukken. Veel te laat dus. Dus eigenlijk is C2 de enige betrouwbare optie hier - mits de drive dit ondersteunt.

Concreet gesteld denk ik dus dat de Asus/Pioneer en Sony compleet waardeloos zijn voor een deftige foutanalyse. En blijkbaar Nero CD Speed eveneens zolang je niet zeker bent over het kunnen van je drive.

In het geval van "Twister336's" BenQ drive kan ik wel bevestigen dat de C2-test betrouwbaar is. Ik heb deze drive onlangs even kort getest en deze drive geeft betrouwbare C2-foutinformatie. Over de C1-fouten kan ik geen uitspraak doen, maar het "ziet" er wel realistisch uit volgens "Twister336's" meting. Voor hem zal Nero CD Speed wel betrouwbaar zijn.

Ik heb zelf geen ervaring met Nero CD Speed (toch niet de afgelopen jaren), dus ik ken eigenlijk niet veel over de werking ervan en wat het juist weergeeft. Maar van wat ik hier in deze thread zie vind ik weinig bemoedigend.

2. De leessnelheid van de Asus is inderdaad opmerkelijk laag. Ik heb er niet meteen een verklaring voor. Het aantal C1-fouten ligt nu toch niet zo dramatisch hoog dat dit invloed kan hebben op de leesprestaties. Zeker aangezien het om een mooie curve gaat (bij leesproblemen zie je steile dalen en snelheidsveranderingen).

Misschien is de drive gewoon zo traag bij het lezen van audiocd's... Dat kan wel. Veel drives zijn trager bij het uitlezen van audiodata. De fabrikant bouwt dit in als veiligheid omdat de drive op hoge snelheden niet betrouwbaar ript (audiocd heeft niet die extra laag foutinformatie zoals een Mode 1 datacd). Eigenlijk is dat al een veeg teken van de kwaliteit... Probeer eens met een datacd.

Overigens is de bewering dat trager lezen altijd beter is om minder fouten te krijgen niet altijd waar. De eerste stap van de CIRC-decoder verbetert de kleine randomfouten van dichtbijgelegen data. Hierbij heeft het verlagen van de leessnelheid zeker voor de E11-signalen een spectaculair positieve invloed. De tweede stap daarentegen werkt door de interleaving over grotere afstanden. De interleaving trekt nabijgelegen data als het ware uit elkaar om zo de spreiding te verbeteren en de kans dat een artifact een boel opeenvolgende data beschadigt te verminderen. Je kunt beter een boel kleine maar verbeterbare fouten hebben dan één grote onverbeterbare - ook al gaat het om eveneveel verkeerde bits in beide gevallen. Deze afstandsvergroting is dus met name handig voor grote fouten (en dat is waarom CIRC stage 1 zijn grote onverbeterbare fouten doorgeeft aan CIRC stage 2). Het nadeel van grote fouten is echter dat er zoveel data verloren is dat er de mogelijkheid bestaat dat de cd-speler het spoor verliest (tracking error). Je kan dit het beste vergelijken met een klassieke vinylplaat waar een kras de naald kan doen verspringen. Het klinkt misschien gek, maar dit soort fouten (burst-fouten) zijn net beter afhandelbaar op hoge leessnelheid. De reden hiervoor is dat de cd-speler bij verlies van spoor de laser zal laten uitwijken omdat hij denkt dat hij naast het spoor is gelopen. Dat is natuurlijk niet het geval, maar bij een lage leessnelheid zal de laser verder van het werkelijke spoor verlopen dan bij een hoge snelheid.

Desalniettemin is het wel zo dat het verlagen van de leessnelheid in de meeste gevallen een betere uitwerking heeft. Het aantal fouten in de eerste stage daalt dan sterk waardoor automatisch ook het aantal fouten in de tweede stage daalt. Software als PlexTools tracht zowel op maximale als op lagere snelheid fouten te verbeteren en neemt van alle pogingen de beste resultaten. Dat is waarom dit programma soms in staat is om de kwaliteitskoning EAC met lengtes te verslaan.

3. De metingen zijn wel duidelijk niet betrouwbaar.

Tweede vragenreeks

1. Daar lijkt het inderdaad wel sterk op.

2. Als je een hoge BLER meet dan weet je natuurlijk dat er iets loos is, maar niet hoe kritiek de situatie is. Stel een cd die vlak na branden een gemiddelde BLER van 10 heeft en na een jaar 100. Een andere cd heeft na branden een BLER van 100 en na een jaar 110. Het moge duidelijk zijn dat ondanks de hogere initiële en uiteindelijke BLER de tweede schijf te verkiezen valt. Immers, aan dit tempo zal de eerste schijf het jaar erna waarschijnlijk al de pijp aan Maarten geven terwijl het tweede schijfje nog jaren meekan.

Dus om het verval te kunnen meten moet je na branden metingen uitvoeren. Na een aantal maanden nogmaals, enzovoorts. Natuurlijk kun je dit niet per schijfje doen, dat zou te veel werk worden. Steekproeven daarentegen zijn wel realistisch. Hou per batch die je koopt en per brander gewoon één of meerdere schijfjes gereserveerd voor de metingen. Ik brand daar zelf testdata op, maar je mag ze natuurlijk gebruiken voor nuttige zaken (een film bv). Je hoeft dus geen schijfjes op te offeren met zinloze data. Wel is het van belang om zoveel mogelijk data op die schijfjes te zetten omdat cd's de neiging hebben om aan de buitenrand sneller in kwaliteit af te nemen.

Na branden maak je een testrapportje aan dat je ergens bewaart ter referentie. In je scheduler of kalender maak je een nota voor 6 maanden later dat je die specifieke cd('s) opnieuw moet inlezen. Dat hoeft natuurlijk niet op de dag juist te gebeuren, maar wel in die periode. 6 maanden later zie je die nota en je analyseert de cd weer. Kijk hoe de BLER evolueert. Is er nauwelijks of geen stijging, goed. Is er een flinke toename dan kun je al ruw gaan interpoleren of de schijf nog een half jaar verder kan. Indien niet: probleem en backups maken. Controleer de BLER van andere cd's gebrand in dezelfde periode. Is die ook zo hoog? Veel backupwerk... Waarschijnlijk een slechte batch zodat je ze allemaal kunt kopiëren.

Weer 6 maanden later (een jaar na branden) herhaal je dit. Is er nog steeds geen flinke toename, dan kan de testintervaltijd verhoogd worden. Bijvoorbeeld naar een jaar, enzovoorts... Wanneer een cd 5 jaar na branden nog steeds niet noemenswaardig verslechterd is kun je wel stellen dat het schijfje tientallen jaren tot een heel mensenleven zal meegaan.

Dat is natuurlijk een hoop werk, maar je voorkomt wel veel teleurstellingen/drama's van schijfjes vol belangrijke data die niet meer werken. Uitsluiten doe je het niet, maar de kans vermindert fel.

3. Als de C1-resultaten betrouwbaar zijn, dan zitten er inderdaad wel wat twijfelachtige schijven tussen je metingen. Of dat nu aan slecht media ligt, aan een slechte brander of aan een slechte lezer valt moeilijk te beoordelen. Daarvoor zul je meer testen moeten uitvoeren. Maar mocht blijken dat het aan de schijfjes ligt, dan is het verstandig om kopieën te nemen voor het te laat is. Ligt het aan de brander, dan is het verstandig om eveneens kopiën te nemen met een andere brander of op media waarvoor de huidige brander beter geoptimaliseerd is. Is de lezer het probleem, dan moet je enkel die vervangen door een beter exemplaar.

[cyspoz]

Aangezien de huidige branders niet van degelijke kwaliteit zijn of inmiddels redelijk verouderd heb ik besloten dus een nieuwe te kopen. Ik bestel vandaag nog de BenQ DVDRW DW1655. Dan kan ik in iedergeval een aantal goede tests uitvoeren op de media en zal ik eens kijken of ik daarmee met de Taiyo Yuden schijfjes een goede brand strategie kan krijgen.
Zodra die binnen is zal ik opnieuw wat CD's testen en hier de resultaten posten. Ook zal ik eens wat test materiaal gaan maken en periodiek testen zoals SatCP zegt. Alleen op die manier is de zaak goed onder controle te houden.

[Twister336]

@SatCP: Je slaat hier de bal een paar keer behoorlijk mis:

Wat de Sony dan wel aanduidt heb ik geen flauw idee van. Ik begin eerder sterke twijfels richting CD Speed te krijgen.

Je hebt geen ervaring met zowel de drive als CD-DVD speed, maar toch denk je te weten dat ze beide onbetrouwbaar zijn.
Deze link toont alvast dat het niet aan de software ligt:
http://club.cdfreaks.com/...hp?p=1334776&postcount=21
Waar het wel aan kan liggen? Ofwel is de drive een uitstekende lezer, ofwel rapporteert ze niet alle fouten ofwel rapporteert ze geen BLER, maar bv. E31 fouten.

"Twister336" vermoedt dat CD Speed bij de Asus het E12-signaal weergeeft. Dat lijkt me echter onwaarschijnlijk omdat er dan volgens de grafieken veel te veel E12-fouten zijn in vergelijking met de BLER. Dit is geen realistische situatie.

Hier ga je volledig de mist in. Met C1 worden random fouten gecorrigeerd, met C2 worden burst fouten gecorrigeerd. Aan de grafiekjes is duidelijk te zien dat de meeste kleine foutjes verdwenen zijn bij de onderste grafiek en enkel de grote fouten overblijven.
Om dit te illustreren heb ik de test uitgevoerd met PlexTools. Bij PlexTools zijn C2 fouten = E22.
Daar zie je een gelijkaardig resultaat.



Dus volgens jouw redenering is PlexTools zeer onbetrouwbaar omdat die veel meer C2 fouten dan C1 fouten vind.
Waar ik het wel mee eens ben is dat de belangrijkste C2 parameter om fouten te meten, E32 is.
Maar dan kom ik aan jouw volgende bewering:

Hieruit concluderend stel ik me ook grote vragen bij de werking en interpretatie van de ScanDisc-functie. Hoe werkt deze functie?
Voor audiocd's zijn er 2 methoden om onverbeterbare fouten te vinden. Of je gebruikt C2, maar dan moet de drive wel C2 ondersteunen (wat in dit geval zeer twijfelachtig is), of je herleest elke sector tweemaal en vergelijkt.

Je stelt vragen bij de werking en interpretatie van de ScanDisc functie maar je doet geen moeite om een en ander op te zoeken. Als je dat had gedaan zou je bv. weten dat de ScanDisc funktie C2 fouten rapporteert en dat (op een paar uitzonderingen na) alle drives C2 fouten (E32) kunnen rapporteren.
Ook Asus/Pioneer drives:



En tot slot:

Software als PlexTools tracht zowel op maximale als op lagere snelheid fouten te verbeteren en neemt van alle pogingen de beste resultaten. Dat is waarom dit programma soms in staat is om de kwaliteitskoning EAC met lengtes te verslaan.

Bij veel drives is tegenwoordig een gelijkaardig (maar veel effektiever) systeem hardwarematig ingebouwd. De kwaliteitskoning is niet EAC of PlexTools, maar BenQ. Een BenQ zal er alles aan doen om de audio data met zo weinig mogelijk fouten uit te lezen (oa. door foutieve sectoren te herlezen en/of de snelheid te verlagen).

[Twister336]

cyspoz schreef op vrijdag 22 september 2006 @ 15:54:
Aangezien de huidige branders niet van degelijke kwaliteit zijn of inmiddels redelijk verouderd heb ik besloten dus een nieuwe te kopen. Ik bestel vandaag nog de BenQ DVDRW DW1655. Dan kan ik in iedergeval een aantal goede tests uitvoeren op de media en zal ik eens kijken of ik daarmee met de Taiyo Yuden schijfjes een goede brand strategie kan krijgen.

Goede keuze! IMO is de BenQ de beste brander, beste CD/DVD analyzer en beste CD ripper.

Zodra die binnen is zal ik opnieuw wat CD's testen en hier de resultaten posten. Ook zal ik eens wat test materiaal gaan maken en periodiek testen zoals SatCP zegt. Alleen op die manier is de zaak goed onder controle te houden.

Periodiek testen is een goed idee. Misschien kun je ook de originele bestanden (MP3 of als WAV geripte tracks) op DVD zetten? Dan heb je in ieder geval een betrouwbare backup (die je dan ook best periodiek test ). Ik heb het al een paar keer meegemaakt dat CD's in zeer korte tijd volledig onleesbaar werden (oa. door oxidatie en loskomen van de label).

[satcp]

Twister336 schreef op vrijdag 22 september 2006 @ 18:53:
Je hebt geen ervaring met zowel de drive als CD-DVD speed, maar toch denk je te weten dat ze beide onbetrouwbaar zijn.
Deze link toont alvast dat het niet aan de software ligt:
http://club.cdfreaks.com/...hp?p=1334776&postcount=21
Waar het wel aan kan liggen? Ofwel is de drive een uitstekende lezer, ofwel rapporteert ze niet alle fouten ofwel rapporteert ze geen BLER, maar bv. E31 fouten.

Ik geef toe dat ik wat voorbarige conclusies heb getrokken, maar aangezien Nero CD Speed op geen enkele manier duidelijk maakt wat het programma eigenlijk weergeeft is het vrij waardeloos als je niet weet wat je meet...

Hier ga je volledig de mist in. Met C1 worden random fouten gecorrigeerd, met C2 worden burst fouten gecorrigeerd.

Dat schreef ik zelf ook al.

Aan de grafiekjes is duidelijk te zien dat de meeste kleine foutjes verdwenen zijn bij de onderste grafiek en enkel de grote fouten overblijven.

Je hebt natuurlijk volstrekt gelijk. Nog niet overtuigd van je gelijk heb ik willekeurig wat vroegere meetresultaten erbij genomen en ja hoor; E12-fouten die een factor 10 hoger liggen dan de BLER. Ik weet niet wat ik aan het denken was, maar ik heb blijkbaar wel dringend behoefte aan wat slaap

Je stelt vragen bij de werking en interpretatie van de ScanDisc functie maar je doet geen moeite om een en ander op te zoeken. Als je dat had gedaan zou je bv. weten dat de ScanDisc funktie C2 fouten rapporteert en dat (op een paar uitzonderingen na) alle drives C2 fouten (E32) kunnen rapporteren.

Kunnen rapporteren, ja. Betrouwbaar rapporteren nee. Ik heb tijdens mijn testen genoeg drives gezien die hoewel ze duidelijk E32 ondersteunden geen kik gaven terwijl de cd nauwelijks nog leesbaar was of net een stortvloed aan uncorrectables gaven waar helemaal geen fouten waren. C2 mag je dan wel in vrijwel alle moderne drives vinden, het is lang niet altijd betrouwbaar (alhoewel de laatste jaren op dat vlak wel erg veel veranderd is). Vooral ook omdat steeds meer drive-fabrikanten bij dezelfde chipsetfabrikanten afnemen en de kwaliteit van die chipsets steeds toeneemt.

Bij veel drives is tegenwoordig een gelijkaardig (maar veel effektiever) systeem hardwarematig ingebouwd. De kwaliteitskoning is niet EAC of PlexTools, maar BenQ. Een BenQ zal er alles aan doen om de audio data met zo weinig mogelijk fouten uit te lezen (oa. door foutieve sectoren te herlezen en/of de snelheid te verlagen).

Ik ga volledig akkoord dat de drive van doorslaggevend belang is. Anders zou je niet op zoek gaan naar betere drives voor audio extractie maar gewoon met een antieke Mitsumi FX600 rippen. Ik ben continu op zoek naar cd-spelers die beter presteren. Maar dat neemt niet weg dat EAC (of PlexTools) een absolute must is. In de korte tijd dat ik de BenQ 1655 hier om te testen had heeft die genoeg bekraste cd's moeten inlezen met EAC om te weten dat ook drives die bovenop CIRC nog extra foutcorrectie toepassen nog steeds voordeel kunnen halen uit software als EAC. EAC heeft meer dan eens moeten herlezen omdat de BenQ het niet meer zag zitten en dankzij EAC werd de data in veel gevallen alsnog gered. Wanneer je in zo'n geval software als AudioGrabber gebruikt sta je nog nergens zelfs al heb je een uitstekende drive. Bovendien geeft software zoals EAC je garanties over de foutloosheid (of net niet) die de meeste andere programma's niet kunnen bieden. Daarom zal EAC steeds de kwaliteitskoning blijven zolang de drives zelf geen log uitprinten () waaruit je de kwaliteit van het extractieproces kunt afleiden.

Op dit moment ben ik aan het twijfelen om m'n Lite-On 16P9S drives te vervangen door de BenQ 1655. De drive liet een goede indruk na, presteerde iets beter in het corrigeren van fouten. Maar ik vraag me enkel af of dat iets beter zijn de kostrprijs van de upgrade wel rechtvaardigt. De 16P9S drives zijn meer dan uitstekende rippers en de BenQ was echt niet veel beter. Erg gek trouwens hoe de kwaliteit van een drive van model tot model kan verschillen. De voorloper van de SOHD-16P9S, de SOHD-167T was een ware nachtmerrie. Compleet onbetrouwbaar.

De foutrapportering van de drive (naar software als Nero CD Speed) is voor mij van weinig belang omdat ik daar al goede hardware voor heb die veel gedetailleerdere informatie geeft. Mede daarom interesseert Nero CD Speed me zo weinig en heb ik me wat vergaloppeerd met wilde ongefundeerde veronderstellingen.

Hoe dan ook, excuses voor de foutieve informatie die hier en daar in m'n posts is geslopen...

PS: Ik ben met die BenQ 1655 gaan stoeien naar aanleiding van je post in Beste dvd/cd-brander van dit moment

[ Voor 3% gewijzigd door satcp op 22-09-2006 21:17 ]

[jan99999]

http://www.cdfreaks.com/news/14003

Artikel over scanning van cd's dvd's.

[Anoniem: 146043]

Twister336 schreef op donderdag 21 september 2006 @ 00:32:
Die resultaten zijn zeer slecht. Je zou inderdaad geen enkele C2 fout mogen hebben. Anderszijds lijkt het me onwaarschijnlijk dat er zoveel C2 fouten zijn en relatief weinig C1 fouten. Het is dus best mogelijk dat de Asus de C2 fouten op een andere manier weergeeft.
Ik zou de ScanDisc funktie eens uitvoeren (de leestest) met zowel de Asus als de NEC. Als je met beide drives beschadigde sectoren krijgt dan is er wel degelijk een ernstig kwaliteitsprobleem.

TS mag zich gelukkig prijzen want ik heb heel wat beroerdere resulten met het programma geboekt.
Op een CD en DVD wordt een extreme foutcorrectiemethode toegepast waarbij (meen ik) 47% van de informatie foutief mag zijn (C2 ging tot 50% meen ik en dan is het rood en game over).

Ik maak er de gewoonte van om elke paar maanden mijn DVD's opnieuw te kopiëren. Als ik meer dan 10 C2 fouten krijg gaat hij door de duplicater en heb ik weer een goede DVD.

DVD rewritables zijn in mijn ogen waardeloos. Ik heb zo veel ellende gahad met rewritables. Vooral dat de informatie niet meer leesbaar was (bad block, rood).

Ernstig bekraste CD's leest mijn brander prima in, maar rotte rewritables niet Dat zegt wel wat over de rotheid van de layer; DVD rot dus.

Door de sectoren op een CD langer te maken en de spiraaldichtheid hoger creëer je een betere foutgevoeligheid, maar dat zal ISO 9660 niet leuk gaan vinden.

[ Voor 10% gewijzigd door Anoniem: 146043 op 23-09-2006 13:14 ]

[Twister336]

SatCP schreef op vrijdag 22 september 2006 @ 20:59:
[...]
Ik geef toe dat ik wat voorbarige conclusies heb getrokken, maar aangezien Nero CD Speed op geen enkele manier duidelijk maakt wat het programma eigenlijk weergeeft is het vrij waardeloos als je niet weet wat je meet...

Maar dat probleem heb je met de andere tools ook.
De Asus/Pioneer drives zijn dan wel een apart geval want dat zijn volgens mij de enige drives die geen uncorrectable C2 fouten rapporteren (met CD-DVD Speed).
PlexTools maakt het allemaal nog wat ingewikkelder door E22 fouten C2 te noemen en E32 fouten CU te noemen. Over dat laatste heb ik trouwens sterk mijn twijfels. Volgens mij kunnen de meeste recente drives tot E52 gaan.

Kunnen rapporteren, ja. Betrouwbaar rapporteren nee. Ik heb tijdens mijn testen genoeg drives gezien die hoewel ze duidelijk E32 ondersteunden geen kik gaven terwijl de cd nauwelijks nog leesbaar was of net een stortvloed aan uncorrectables gaven waar helemaal geen fouten waren. C2 mag je dan wel in vrijwel alle moderne drives vinden, het is lang niet altijd betrouwbaar (alhoewel de laatste jaren op dat vlak wel erg veel veranderd is).

Alle recente drives die ik heb gehad (tot 2 jaar oud) kunnen C2 fouten correct rapporteren.
Sommige oudere drives waren niet 100% betrouwbaar maar dat was toch een kleine minderheid.
Het rapporteren van C2 fouten is een standaard feature (weliswaar niet verplicht) die duidelijk in de MMC specs beschreven staat.

Ik ga volledig akkoord dat de drive van doorslaggevend belang is. Anders zou je niet op zoek gaan naar betere drives voor audio extractie maar gewoon met een antieke Mitsumi FX600 rippen. Ik ben continu op zoek naar cd-spelers die beter presteren. Maar dat neemt niet weg dat EAC (of PlexTools) een absolute must is. In de korte tijd dat ik de BenQ 1655 hier om te testen had heeft die genoeg bekraste cd's moeten inlezen met EAC om te weten dat ook drives die bovenop CIRC nog extra foutcorrectie toepassen nog steeds voordeel kunnen halen uit software als EAC. EAC heeft meer dan eens moeten herlezen omdat de BenQ het niet meer zag zitten en dankzij EAC werd de data in veel gevallen alsnog gered. Wanneer je in zo'n geval software als AudioGrabber gebruikt sta je nog nergens zelfs al heb je een uitstekende drive. Bovendien geeft software zoals EAC je garanties over de foutloosheid (of net niet) die de meeste andere programma's niet kunnen bieden.

Daar ben ik mee akkoord. Programma's zoals EAC kunnen je garanties geven over de foutloosheid.
Maar bij de BenQ kun je wel de ripsnelheid in het oog houden. Als die op de laagste snelheid staat (4x) dan kun je er toch vrij zeker van zijn dat de drive enorm veel moeite heeft om de gegevens correct in te lezen.

Maar de gevallen waarbij de BenQ de gegevens niet allemaal correct kan inlezen en je toch EAC moet gebruiken zou ik toch geen CD rippen meer noemen. Dan ben je eerder bezig met (audio) data recovery, iets wat enkel in uiterste noodgevallen gebruikt moet worden..

Op dit moment ben ik aan het twijfelen om m'n Lite-On 16P9S drives te vervangen door de BenQ 1655. De drive liet een goede indruk na, presteerde iets beter in het corrigeren van fouten. Maar ik vraag me enkel af of dat iets beter zijn de kostrprijs van de upgrade wel rechtvaardigt. De 16P9S drives zijn meer dan uitstekende rippers en de BenQ was echt niet veel beter. Erg gek trouwens hoe de kwaliteit van een drive van model tot model kan verschillen. De voorloper van de SOHD-16P9S, de SOHD-167T was een ware nachtmerrie. Compleet onbetrouwbaar.

Ik heb behoorlijk slechte ervaringen met LiteOn drives maar de recentere modellen zouden inderdaad een pak beter zijn.

De foutrapportering van de drive (naar software als Nero CD Speed) is voor mij van weinig belang omdat ik daar al goede hardware voor heb die veel gedetailleerdere informatie geeft.

Die hardware, is dat iets als de Clover CDX of is het eerder aangepaste software met een aangepaste drive (firmware). In dat laatste geval gok ik op een speciale PlexTools versie + gemodificeerde Plextor (de grafiekjes die je toont lijken veel op die van PlexTools).

PS: Ik ben met die BenQ 1655 gaan stoeien naar aanleiding van je post in Beste dvd/cd-brander van dit moment

BenQ rules!

[Twister336]

jan99999 schreef op zaterdag 23 september 2006 @ 05:43:
http://www.cdfreaks.com/news/14003

Artikel over scanning van cd's dvd's.

Leuk artikel, maar LiteOn wordt bevoordeeld wat duidelijk is in het forum waarnaar verwezen wordt in het artikel. Zo staat in de conclusie dat CLV scanning een must is terwijl ze toch in een CAV mode scannen met de BenQ.
Verder 'vergeten' ze dat de LiteOn 10-20% van de disc gewoon niet meet (is een hardwarebeperking) en bij de Plextor meten ze slechts 50% omdat het scannen anders te traag is.

[cyspoz]

jan99999 schreef op zaterdag 23 september 2006 @ 05:43:
http://www.cdfreaks.com/news/14003

Artikel over scanning van cd's dvd's.

jan99999 bedankt voor het artiekel. Ik heb het gelezen en moet zeggen dat het redelijk interrresant was. Maar ben wel mee eens met Twister336 dat er wat twijfel is over de neutraalheid van het artikel.

Ik heb gister mijn brander binnen gekregen en uiteraard ingebouwd en voorzien van de nieuwste firmware: BCIB. Daarnaast had ik ook nog nieuwe schijfjes bestelt en ook die waren binnen dus gister avond mooi wat niewuwe tests kunnen uitvoeren. Ik had van Plextor Taiyo Yuden CD's besteld en oo Taiyo Yuden DVD's van het type DVD+R 16x YUDEN000T03. Die laatste ben ik nog niet begonnen met testen, wil eerst mijn strategie van CD's op orde krijgen en dan pas ga ik me ontfermen over het DVD verhaal.

Twister336 had ook aangeraden een keer een ScanDisc - Read Test te doen. Dat heb ik gedaan echter gebeurder er iets, in mijn ogen, vreemds. CD Speed scant de hele cd met de read test waarna deze als allemaal groene blokjes op het scherm verschijnt. Daarna begint hij echter weer opnieuw en komen er allemaal andere gekleurde blokjes bij. Hieronder een afbeelding van wat ik bedoel:

Kam iemand mij vertellen of dit normaal is en waarom dit gebeurd?

Omdat we het allemaal eens waren over het feit dat de ASUS, NEC en Sony's geen goede en betrouwbare meetresultaten wisten neer te zetten ben ik dus begonnen met wat eerder geteste schijfjes opnieuw te testen. Van een aantal schijfjes heb ik inmiddels ook weer een vermoeden waarmee ze zijn gebrand en zelfs op welke snelheid. Daarnaast heb ik de DiscQuality test op maximale snelheid uitgevoerd en op 12x om te kijken wat het verschil is. Ik ben nog niet helemaal klaar met testen van de nieuwe schijfjes omdat ik nog wat andere snelheden wil uitproberen. Maar volgens mij ziet het er al niet zo verkeerd uit. Hoop vanavond nog wat oude schijfjes te testen van Fuji en Platinum en Sentinel om te kijken of die er slecht uit zien en eventueel opnieuw gebrand moeten worden. De oudste die meteen hieronder staat had in iedergeval geen C2 fouten meer toen ik hem op een lagere snelheid scande dus dat ziet er veel belovend uit.

Merk: Parrot
ID: Gigastorage
Brander: Plextor 8432A
Brand Snelheid: 8x
Speler: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Ouderdom: +/- 4-5 jaar.

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Gigastorage
 MID           : 97m28s12f
 Write speeds: : 12 X - 16 X
 Capacity:     : 75:09.00
               : 660 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - F0 00 80 00 61 1C 0C 00 4B 09 00 00 00 00 00 00 - ....a...K.......
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Merk: Parrot
ID: Taiyo Yuden
Brander: Plextor 8432A
Brand Snelheid: 8x
Speler: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Ouderdom: +/- 4-5 jaar.

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X
 Capacity:     : 79:59.74
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 4A 00 00 00 00 00 - ....a...O;J.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Merk: Verbatim
ID: Taiyo Yuden
Brander: NEC ND-2500A 1.0A
Brand Snelheid: 16x
Speler: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Ouderdom: +/- 1 week.

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.72
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 48 00 00 00 00 00 - ....a...O;H.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Merk: Plextor
ID: Taiyo Yuden
Brander: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Brand Snelheid: 16x
Speler: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Ouderdom: +/- 1 uur.

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.72
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 48 00 00 00 00 00 - ....a...O;H.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Merk: Plextor
ID: Taiyo Yuden
Brander: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Brand Snelheid: 32x
Speler: BenQ DVD LS DW1655 BCIB
Ouderdom: +/- 1 uur.

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.72
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 48 00 00 00 00 00 - ....a...O;H.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

[ Voor 0% gewijzigd door cyspoz op 27-09-2006 18:15 . Reden: Update Brand Snelheid ]

[Anoniem: 146043]

@Door: SatCP

CIRC Solomon is een goede correctietechnologie, maar het kan beter door crosslinked ECC te gebruiken zoals ik graag zou zien op vaste schijven.

Ik bedoel dus dit:

code:

00011010 c
10010101 c
01110111 c
11111111 c
11010101 c
10100000 c
10000111 c
01010111 c

cccccccc s

C is de partity code en S is de diagonale som van de data. Crosslinked controle dus.

[ Voor 5% gewijzigd door Anoniem: 146043 op 27-09-2006 14:54 ]

[Twister336]

@cyspoz:
Dat is niet normaal wat er met ScanDisc gebeurt. Bij mij heb ik dat toch niet.
Maar ScanDisc heb je niet nodig met de BenQ omdat die in de Disc Quality test C2 fouten (E32) kan rapporteren.

De resultaten zijn goed, behalve de eerste. Zelfs zonder de C2 fouten zouden de resultaten nog slecht zijn omdat de C1 fouten veel te hoog zijn. Die zouden toch onder de 75 moeten blijven. Dus die Parrot/Gigastorage zou ik zeker opnieuw branden.

Voor goede CD's maakt de scansnelheid weinig uit dus ik zou op maximale snelheid scannen.

[XplodingForce]

Ter vergelijking:

Van deze CD weet ik niet hoe oud ie is. Het is een geperste originele audio CD en is in redelijke staat (niet echt krassen, wel vuil).



En om te checken of er nog onherstelbare fouten zijn, een DiskScan:




Dit is een kopie van deze CD.
Gemaakt met deze brander: HL-DT-ST DVD+-RW (Zit standaard in Dell pc's, merk= Unknown)
Gebrand op 16x
~ 10 min. oud
B/C merk EMTEC cd. (maximale brandsnelheid, 52x)



Ouwww, dat ziet er al iets minder prettig uit
Dan de DiskScan:



Ay... Dat zijn flink wat beschadigde stukjes


Ofwel, de sony kan niet omgaan met de EMTEC cd's.
Ofwel, de sony kan niet omgaan met door deze brander gebrandde cd's.
Ofwel, de brander is rot.
Ofwel, de EMTEC cd's zijn rot.

Ik ga binnenkort de 1e drie punten maar eens uitsluiten.

[ Voor 13% gewijzigd door XplodingForce op 01-10-2006 13:19 ]

[satcp]

Anoniem: 146043 schreef op woensdag 27 september 2006 @ 14:53:
CIRC Solomon is een goede correctietechnologie, maar het kan beter door crosslinked ECC te gebruiken zoals ik graag zou zien op vaste schijven.
[..]
C is de partity code en S is de diagonale som van de data. Crosslinked controle dus.

De voorbeelden die ik gaf waren eenvoudige getallenvoorbeelden om de werking van pariteit te begrijpen. CIRC is veel complexer en biedt wel degelijk diagonale controle - krachtiger dan in uw voorbeeld (door de interleaving).

[cyspoz]

Het heeft even geduurd, maar ik heb van mijn collectie de cd's door CD Speed laten onderzoeken en van alle soorten merken er minstens één of twee uitgehaald. Daarbij zijn de volgende resultaten boven water gekomen. Ik heb bij iedere cd erbij gezet waneer deze is gebrand. Mijn vraag is eigenlijk welke cd's slecht zijn (kan dat zelf ook al voor een deel inschatten) en welke ik opnieuw moet branden. Ik weet dat je eigenlijk over een tijdje opnieuw zou moeten testen om te kijken of er veel is veranderd in de C1 waardes, maar 't is zo dat cd's tegenwoordig niet zo heel veel meer kosten en het niet zo heel veel werk is om nu snel een kopie van een cd te maken dan straks met kappote of slecht lezende cd's te zitten.

Datum: 31-03-2001

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X
 Capacity:     : 79:59.74
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 4A 00 00 00 00 00 - ....a...O;J.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 23-04-2003

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Plasmon
 MID           : 97m27s18f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.74
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 A0 00 61 1B 12 00 4F 3B 4A 00 00 00 00 00 - ....a...O;J.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 23-04-2003

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Plasmon
 MID           : 97m27s18f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.74
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 A0 00 61 1B 12 00 4F 3B 4A 00 00 00 00 00 - ....a...O;J.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 12-03-2000

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Gigastorage
 MID           : 97m28s12f
 Write speeds: : 12 X - 16 X
 Capacity:     : 75:09.00
               : 660 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - F0 00 80 00 61 1C 0C 00 4B 09 00 00 00 00 00 00 - ....a...K.......
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 23-01-2003

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X
 Capacity:     : 79:59.73
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 49 00 00 00 00 00 - ....a...O;I.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 18-02-2003

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Plasmon
 MID           : 97m27s18f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.74
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 A0 00 61 1B 12 00 4F 3B 4A 00 00 00 00 00 - ....a...O;J.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 30-07-2003

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Daxon
 MID           : 97m22s67f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.74
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 A0 00 61 16 43 00 4F 3B 4A 00 00 00 00 00 - ....a.C.O;J.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Fuji
 MID           : 97m26s45f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.73
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 A0 00 61 1A 2D 00 4F 3B 49 00 00 00 00 00 - ....a.-.O;I.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 20-06-2004

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Ritek
 MID           : 97m15s17f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.70
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 90 00 61 0F 11 00 4F 3B 46 00 00 00 00 00 - ....a...O;F.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 10-09-2004

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Ritek
 MID           : 97m15s17f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.70
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 90 00 61 0F 11 00 4F 3B 46 00 00 00 00 00 - ....a...O;F.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 10-09-2004

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Ritek
 MID           : 97m15s17f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.70
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 90 00 61 0F 11 00 4F 3B 46 00 00 00 00 00 - ....a...O;F.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 02-11-2004

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : CMC Magnetics
 MID           : 97m26s66f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.71
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 98 00 61 1A 42 00 4F 3B 47 00 00 00 00 00 - ....a.B.O;G.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 15-03-2005

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : CMC Magnetics
 MID           : 97m26s66f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.71
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - D0 00 98 00 61 1A 42 00 4F 3B 47 00 00 00 00 00 - ....a.B.O;G.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 31-08-2005

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Ritek
 MID           : 97m15s17f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.70
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 90 00 61 0F 11 00 4F 3B 46 00 00 00 00 00 - ....a...O;F.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

16-01-2006

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Ritek
 MID           : 97m15s17f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.70
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 90 00 61 0F 11 00 4F 3B 46 00 00 00 00 00 - ....a...O;F.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

18-05-2006

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Ritek
 MID           : 97m15s17f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.70
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 90 00 61 0F 11 00 4F 3B 46 00 00 00 00 00 - ....a...O;F.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

Datum: 25-09-2006

code:

Nero CD-DVD Speed: Disc Info
Basic Information
 Disc type:    : CD-R
 Manufacturer: : Taiyo Yuden
 MID           : 97m24s01f
 Write speeds: : 12 X - 16 X - 24 X - 32 X - 40 X - 48 X
 Capacity:     : 79:59.72
               : 703 MB
Extended Information
 Usage         : General
 Disc Status   : Closed
Raw Data
ATIP
0000 - C0 00 98 00 61 18 01 00 4F 3B 48 00 00 00 00 00 - ....a...O;H.....
0010 - 00 00 00 00 00 00 00 00                         - ........

[Twister336]

Ik zou alle CD's waarbij er C2 fouten optreden of waarbij de C1 fouten boven de 50 komen opnieuw branden. En liefst op kwaliteitsmedia zoals Verbatim of Taiyo Yuden.