[EL] Weerstand berekening klopt niet?

[SH4D3H]

Ik wil graag voor bepaalde apparaten weten hoe ik de spanning kan verminderen.
Nu weet ik dat je daarvoor een weerstandje moet gebruiken, maar hoeveel Ohm moet dat zijn? Neem als voorbeeld een fannetje dat ik op 5 volt op de 12 volts lijn (met 33 A erop) wil laten draaien.

Eerst de weerstand op de 12 voltslijn uitrekenen

code:

R = U/I
R = 12 volt / 33 ampère
R = 0,3636 Ohm

Dit vind ik al een erg lage waarde maar okeej, dan hoeveel er op zou moeten om 5 volt te krijgen

code:

R = U/I
R = 5 volt / 33 ampère
R = 0,1515 Ohm

Dit verbaasd me helemaal, ik zou hier toch juist meer uit moeten krijgen?

_{Neej dit is geen topic over 'n weerstand voor fannetjes maar dat is mijn voorbeeld om duidelijk te maken wat ik wil}

[Shuisman]

een fan met 33A ?? 180 Meter fan ofzo ?

12*33 = 396 watt

[ Voor 3% gewijzigd door Shuisman op 26-08-2004 12:53 ]

[Cheezus]

Wat jij uitrekent is hoeveel weerstand een schakeling heeft als er 12V op staat en 33A doorheen loopt.. dat de 12V 33 ampere kán leveren wil niet zeggen dat hij dit ook constant doet.

Je moet eerst de weerstand weten van je apparaat voordat je weet welke weerstand je ervoor moet zetten om de spanning met de gewenste waarde kunt verlagen.

Makkelijker is trouwens om er diodes voor te zetten (levert een spanningsval van ongeveer 0,7 volt op per diode).

[SH4D3H]

Dus welke gegevens heb ik nodig?
Kan 1 van jullie me een voorbeeld geven?
Dankje

[AcouSE]

Ik geloof dat je wat dingen door de war haalt. Als je wilt uitrekenen welke weerstand je nodig hebt om een 12V fan op 5V te laten draaien doe je het volgende:

Je wilt dat er over de weerstand 7V wegvalt. 12V - 7V is immers 5V. De stroom die door deze weerstand loopt is dezelfde als die door je fan. Daarom moet je op je fan kijken hoevel stroom die trekt. Daarmee kun je dan uitrekenen welke waarde je weerstand moet hebben:

code:

R = U/I
R = 7V / 0,12A
R = 58 Ohm

Zoek anders eens op Google naar "Ohms Law" of loop eens bij de bibliotheek binnen voor een "elektronica voor beginners" boek

Succes!

[AcouSE]

Een kleine toevoeging die ik via mail van TD-er kreeg:

Het probleem wat je krijgt is dat niet alle apparaten een "ohmse" weerstand hebben, oftewel de weerstand van het apparaat is niet constant. Stel je fan van 12V, 1Watt wil je op 7V laten lopen. De weerstand van de fan is dan (bij normaal gebruik):
P = vermogen in Watt
U = Volt
I = stroom in Ampere
R= Weerstand in Ohm.

P=U*I
U=I*R

oftewel de stroom door de fan van 1Watt is 1/12 = 0.083 Ampere.
U=I*R, oftewel 12/0.083 = 144 Ohm.

Wanneer je een voorschakelweerstand ervoor wilt zetten om de spanning op 7V te krijgen, heb je dus een spanning van 7V over 144 Ohm staan en 5V over de onbekende weerstand.
de stroom door de weerstand van 144 Ohm is dus 7/144 = 0,0486 A
De stroom door de onbekende weerstand is ook 0.0486 A, dus de weerstand is dan 5/0.0486 = 102.8 Ohm. (Toevallig is de verhouding dus ook 144:102.8 = 7:5 )

Je fan heeft alleen bij het starten een weerstand die bijna 0 Ohm is, dus de spanning over de fan is dan bijna 0 V, dus zal de fan niet starten en trek je dus ruim 2 Watt over je 100 Ohm weerstandje staan, dus gaat die erg warm worden.

En tot slot nog een handig tooltje om het e.e.a. uit te rekenen: http://faq.tweakers.net/cme/fanweerstand.html

[MeMoRy]

AcouSE schreef op 26 augustus 2004 @ 15:32:
Een kleine toevoeging die ik via mail van TD-er kreeg:

[...]
En tot slot nog een handig tooltje om het e.e.a. uit te rekenen: http://faq.tweakers.net/cme/fanweerstand.html

Verdomd handig tooltje! Ik heb nog iets to te voegen: let op het wattage van je weerstanden! Als jij een fan hebt die bij 12 volt 7 Watt trekt, zal bij verlaging naar 7 volt ongeveer 2,5 Watt gedissipeerd worden in de voorschakel weerstand. Standaard weerstanden kunnen meestal 0,25 Watt hebben, dus je moet speciale, duurdere varianten hebben. Deze wordt dus ook warm, dus je moet er niets op leggen.

[Verwijderd]

Zoek anders eens op Google naar "Ohms Law"

Gewoon "wet van ohm" kan ook hoor, we leven in Nederland en Nederlands is de plaatselijke voertaal.

[Resistor]

En kijk ook gelijk naar het maximale vermogen wat ik mag verstoken.
P = U*I

En spanningen verlagen doe je niet met 1 weerstand, maar je hebt er 2 nodig, net als in een potmeter. Dat is 1 grote weerstand met een aftakking.

code:

 |   ---------20V   
 |
| |
| | 200 Ohm = 4V spanningsverschil over weerstand, 4*0,020 = 0,08W
| |
 |________ ----- 16V
 |
| |
| | 800 Ohm = 16V, 16*0,02 = 0,32W 
| |
 |
 | ------- 0V

Hier gaat dus 20mA doorheen, of 0,02A
Dit zou dan bv. een 1K potmeter kunnen zijn.
20V uit is bovenste 0 Ohm en de onderste 1K, 10V er uit is 500/500 Ohm, en 0V er uit is 1K/0 Ohm.

Zelf kan je nu wel verder rekenen hoop ik

[ Voor 18% gewijzigd door Resistor op 27-08-2004 15:30 ]

[AcouSE]

Resistor: Que? Daar kun je niets mee aandrijven. Hang je een fan aan die aftakking dan zakt die 16V in en eventueel gaat je 200 ohm in rook op...

[Resistor]

AcouSE schreef op 27 augustus 2004 @ 15:41:
Resistor: Que? Daar kun je niets mee aandrijven. Hang je een fan aan die aftakking dan zakt die 16V in en eventueel gaat je 200 ohm in rook op...

Ik snap de hele vraag van de TS niet, en ik maak maar een simpele spanningsdeler

Voor meer stroom moet ik meer gegevens hebben over de verbruiker, en dan is het met weerstandjes te doen (met verbruikers tot zo'n 10W), maar moeilijk.

[ Voor 19% gewijzigd door Resistor op 27-08-2004 15:48 ]

[Remco]

waarom niet gewoon een regulator ertussen ?
Die maakt van je 12 V zo 5V.
Gewoon een 7905 of 7805 (tis een tijdje geleden) ertussen en je spanning word rimpelloos verlaagt.
Het verlagen dmv een weerstand word natuurlijk wel omgezet in warmte..

[Verwijderd]

AcouSE schreef op 26 augustus 2004 @ 15:32:
Een kleine toevoeging die ik via mail van TD-er kreeg:

[...]
En tot slot nog een handig tooltje om het e.e.a. uit te rekenen: http://faq.tweakers.net/cme/fanweerstand.html

Ik weet niet wie dit tooltje ontwikkelt heeft maar er klopt weinig van. Je kunt aangeven wat de nominale stroom van de fan is. Vervolgens wordt de voorschakelweerstand bepaald aan de hand van het benodigde spanningsval en de nominale stroom.

Een fan die op 7 volt draait gebruikt echter niet meer zijn nominale stroom. Zolang de fan draait is de stroom (bij benadering) lineair met het voltage.

Als voorbeeld neem ik de standaard waarden van het tooltje:

12V -> 7V met 120mA geeft een voorschakelweerstand van 41,7 ohm.

Als we de interne weerstand van de fan gaan bepalen, dan krijgen we een heel ander voltage over de fan.
Rintern = 12V / 120mA = 100 ohm

Ufan = 100 / (41,7 + 100) * Ubron = 8,51 Volt. Dat is meer dan 20% afwijking ten opzichte van het gevraagde. Lijkt me niet goed dus.

De weerstand had namelijk het volgende moeten zijn:

7 = 100 / (Rvoor + 100) * Ubron
Rvoor = 100 / (7 / Ubron) - 100
Rvoor = 71,4 ohm

Das nogal andere koek dan de 41,7 die het tooltje berekend

[MeMoRy]

Remc0 schreef op 27 augustus 2004 @ 15:48:
waarom niet gewoon een regulator ertussen ?
Die maakt van je 12 V zo 5V.
Gewoon een 7905 of 7805 (tis een tijdje geleden) ertussen en je spanning word rimpelloos verlaagt.
Het verlagen dmv een weerstand word natuurlijk wel omgezet in warmte..

Doel je op de LM317? Je kan ook een leuk PWM schakelingetje maken: http://www.bit-tech.net/article/51

[Verwijderd]

MeMoRy schreef op 28 augustus 2004 @ 12:26:
[...]


Doel je op de LM317? Je kan ook een leuk PWM schakelingetje maken: http://www.bit-tech.net/article/51

ratel ratel ratel....

[Electronical]

MeMoRy schreef op 28 augustus 2004 @ 12:26:
[...]


Doel je op de LM317? Je kan ook een leuk PWM schakelingetje maken: http://www.bit-tech.net/article/51

Als je de LM317 gebruikt kun je mooi traploos de spanning regelen met een maximale stroom tot 1,5A (verschilt ook nog eens per type). Dit vind ik dus één van de mooiere oplossingen. Zie Exter's site
Als je de 7805 enz. gebruikt is het gewoon een gefixeerde spanning (welke je overigens wel variabel kunt maken, maar dat terzijde). Dit is makkelijker voor degenen die niet veel willen/kunnen solderen en dus met een simpel schakelaartje en zo'n 7805 bijv. klaar willen zijn.

PWM-gestuurd kan ook wel, maar ik hoorde dat er dan een irritant geluid op gaat treden. Ik heb het nooit geprobeerd, maar dit is dus wat ik in een ander topic las.

[ Voor 6% gewijzigd door Electronical op 28-08-2004 13:12 ]

[Verwijderd]

Je kunt ook een zenerdiode parallel aan je fan zetten met een sperweerstand van 5V als je dat over je fan heen wilt hebben. Is trouwens wel geen chique oplossing omdat het niet erg rendabel. Je verstookt dus wel wat energie extra. Hoeveel weet ik niet, daarvoor moet je ff een formule opzoeken op i-net. Ik weet hem zelf zo ff niet meer, is nogal een tijdje geleden voor mij.

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op 28 augustus 2004 @ 13:15:
Je kunt ook een zenerdiode parallel aan je fan zetten met een sperweerstand van 5V als je dat over je fan heen wilt hebben. Is trouwens wel geen chique oplossing omdat het niet erg rendabel. Je verstookt dus wel wat energie extra. Hoeveel weet ik niet, daarvoor moet je ff een formule opzoeken op i-net. Ik weet hem zelf zo ff niet meer, is nogal een tijdje geleden voor mij.

Is eigenlijk een "gekend" probleem, bij gebruik van een voorschakel weerstand. Er zijn oplossingen die een vermogenverlies beperken...maar weegt dit alles daar wel tegen op.


Je wilt dus zeggen om een zenerdiode (in sper) tesamen met een voorschakelweerstand te gebruiken ('ok') en dit alles parallel over de fan? (of lees ik het verkeerd?)
volgens mij gaat dat draaiend 'beetsje' nog gewoon zijn 12V krijgen en ga je je voedingslijn nodeloos belasten...met bijkomend een warmtebronnetje erbij.

[Verwijderd]

AcouSE schreef op 26 augustus 2004 @ 15:32:
Een kleine toevoeging die ik via mail van TD-er kreeg:


[...]
En tot slot nog een handig tooltje om het e.e.a. uit te rekenen: http://faq.tweakers.net/cme/fanweerstand.html

Is niet-Ohms gelijk aan een niet-constante weestand?
Niet-ohms kan wel....maar dat is eerder een wisselstroomweerstand tgv een spoeltje of condenstor ??? Dat is eigenlijk een andere zaak.


Verder lijkt mij dit zeker interessant! ...de benodigde start-stroom...


Waarom zou je niet gewoon met een pot-meter werken ....maar zie wel dat je niet het 'zwarte-rook-effect' krijgt omdat je met die 12V lijn zit.(moet voldoende vermogen aankunnen).
Vervolgens meet je de (ohmse) weerstand van je, op dat moment "NIET-aan-voeding-hangende", potentiometer....

[ Voor 3% gewijzigd door Verwijderd op 31-08-2004 02:24 ]

[Electronical]

Verwijderd schreef op 31 augustus 2004 @ 02:23:
[...]
Waarom zou je niet gewoon met een pot-meter werken ....maar zie wel dat je niet het 'zwarte-rook-effect' krijgt omdat je met die 12V lijn zit.(moet voldoende vermogen aankunnen).

Waarom je geen potmeter zou gebruiken:
Als de berekening van KillerB klopt (waar ik wel vanuit ga) dan gaat er [volgens U/R=I -> (12-7)/71,4=0,07] een stroom van 70 mA lopen met een spanningsval van 5V. Dus dan zit je aan een vermogen van 0.35W. Dan is het aan te raden om een potmeter te kopen die tot 1W kan dissipieren, oftewel dat gaat je flink duiten kosten. (Conrad bijv. €12,87)

Maar ik kan me ergens vergist hebben hoor, heb ik wel vaker bij berekeningen

[ Voor 21% gewijzigd door Electronical op 31-08-2004 11:05 . Reden: rekenfoutje, zelfde fout: verbeterd ]

[Verwijderd]

Is eigenlijk een "gekend" probleem, bij gebruik van een voorschakel weerstand. Er zijn oplossingen die een vermogenverlies beperken...maar weegt dit alles daar wel tegen op.


Je wilt dus zeggen om een zenerdiode (in sper) tesamen met een voorschakelweerstand te gebruiken ('ok') en dit alles parallel over de fan? (of lees ik het verkeerd?)
volgens mij gaat dat draaiend 'beetsje' nog gewoon zijn 12V krijgen en ga je je voedingslijn nodeloos belasten...met bijkomend een warmtebronnetje erbij.

Ik bedoel eerst een voorschakelweerstand, die in serie staat met een zenerdiode (in sperrichting)die parrallel staat aan je belasting. (Ventilator dus)
Omdat je zenerdiode in sper bijvoorbeeld 7V is komt dat ook op je ventilator te staan, ze waren namelijk parallel geschakeld.

[Verwijderd]

Nadeel daarvan is dat er door de zener veel meer stroom moet lopen dan door de fan.
Je kan dat omzeilen door het knooppunt van de weerstand en de zener aan de basis van een tor te leggen die op zijn beurt de fan aanstuurt.

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op 31 augustus 2004 @ 14:29:
[...]


Ik bedoel eerst een voorschakelweerstand, die in serie staat met een zenerdiode (in sperrichting)die parrallel staat aan je belasting. (Ventilator dus)
Omdat je zenerdiode in sper bijvoorbeeld 7V is komt dat ook op je ventilator te staan, ze waren namelijk parallel geschakeld.

ah I see, tnx

[Verwijderd]

Electronical schreef op 31 augustus 2004 @ 10:56:
[...]

Waarom je geen potmeter zou gebruiken:
Als de berekening van KillerB klopt (waar ik wel vanuit ga) dan gaat er [volgens U/R=I -> (12-7)/71,4=0,07] een stroom van 70 mA lopen met een spanningsval van 5V. Dus dan zit je aan een vermogen van 0.35W. Dan is het aan te raden om een potmeter te kopen die tot 1W kan dissipieren, oftewel dat gaat je flink duiten kosten. (Conrad bijv. €12,87)

Maar ik kan me ergens vergist hebben hoor, heb ik wel vaker bij berekeningen

Volledig mee akkoord...maar het was eigenlijk niet als oplossing bedoeld voor een definitieve schakeling, maar je zou de maximale voorschakelweerstand (zodanig dat de stroom nog net groot genoeg is om de fan te doen draaien)proefondervindelijk kunnen vaststellen...of niet? (is inderdaad niet meteen goedkoop)

[ Voor 3% gewijzigd door Verwijderd op 31-08-2004 16:09 ]

[naftebakje]

WS is, om het verhaal van veranderende stroom bij veranderende spanning te vermijden, het eenvoudigste te werken met dioden. Die kosten niet veel, en je hangt ze gewoon in serie met de fan, aangelegde spanning - 0.7V/diode= spanning op fan. En je kan ook met een schakelaar enkele dioden overbruggen, en zo de spanning in 2 standen schakelen.

[Verwijderd]

Nou, dat wel een heel ongebruikelijke opzet, bovendien is de diodedoorlaatspanning ook niet constant als de stroom verandert.

[ Voor 8% gewijzigd door Verwijderd op 31-08-2004 16:22 ]

[Electronical]

naftebakje schreef op 31 augustus 2004 @ 16:14:
WS is, om het verhaal van veranderende stroom bij veranderende spanning te vermijden, het eenvoudigste te werken met dioden. Die kosten niet veel, en je hangt ze gewoon in serie met de fan, aangelegde spanning - 0.7V/diode= spanning op fan. En je kan ook met een schakelaar enkele dioden overbruggen, en zo de spanning in 2 standen schakelen.

Waarom dan niet gewoon meteen een LM317 gebruiken. Het kost je iets meer dan een paar diodes, maar het is nog variabel ook. En als je een vastgestelde spanning wil, dan gewoond e 78XX-serie nemen. Verrekte stabiel en niet eens zo duur (De 2A bij Conrad voor €0,70).

[naftebakje]

@electronical en exter:
Voor zover ik de electronicakennis van de TS kan inschatten heeft ie niet veel aan LM317's enzo, als hij al problemen heeft met het berekenen van een weerstand. Met een diode kan je heel gemakkelijk en goedkoop de spanning omlaag halen zonder je zorgen te moeten maken over regelaars waarbij je oscillaties enzo kunt hebben, je de draden niet te lang mag maken, en een printje moet meken/gaatjesprint gebruiken. Want hij heeft al moeite met de berekening van een weerstandje....
(nofi, ik kan ook niet wassen en strijken, dat moet mijn moeder maar doen, dan kijk ik wel ff naar haar laptop als er iets niet werkt)

[ Voor 3% gewijzigd door naftebakje op 01-09-2004 11:15 ]

[bobo1on1]

Aan een lm317 valt niet zoveel te rekenen hoor, gewoon dit schema gebruiken http://www.circuitsonline.net/circuits/view/32 maar dan zonder de brugcel uiteraard, C1 kun je ook wel weglaten maar het is handig om C2 te laten zitten.

Dat schema is gewoon direct overgenomen uit de datasheet

En ik kan wel wassen, strijken, koken, afwassen, stofzuigen en de ramen lappen

[Exigence]

En anders heb ik nog wel een aantal voorgeboorde printjes liggen voor een LM317 schakelingetje, waar je zo de onderdelen in kunt zetten en vast kunt solderen:

[Electronical]

naftebakje schreef op 01 september 2004 @ 11:15:
@electronical en exter:
Voor zover ik de electronicakennis van de TS kan inschatten heeft ie niet veel aan LM317's enzo, als hij al problemen heeft met het berekenen van een weerstand. Met een diode kan je heel gemakkelijk en goedkoop de spanning omlaag halen zonder je zorgen te moeten maken over regelaars waarbij je oscillaties enzo kunt hebben, je de draden niet te lang mag maken, en een printje moet meken/gaatjesprint gebruiken. Want hij heeft al moeite met de berekening van een weerstandje....
(nofi, ik kan ook niet wassen en strijken, dat moet mijn moeder maar doen, dan kijk ik wel ff naar haar laptop als er iets niet werkt)

Dat met die diode's blijft toch ook rekenwerk? Meestal heb je voor je projecten toch een spanning als 5V of 12V ofzo nodig. Als je die niet rechtstreeks uit een voeding hebt, dan kun je toch de 78XX-serie gebruiken, dat zijn maar 3 pootjes die je moet aansluiten. Dus waarom ingewikkeld doen met diode's.

En idd aan een LM317 zit niet heel veek rekenwerk en daar zijn anders zat standaardschakelingen overal voor te vinden.

[Verwijderd]

Je kan het lekker compakt houden met een LM317 hoor:


zit ook nog een LEDje op het printje, die zie je zo niet.

[ Voor 18% gewijzigd door Verwijderd op 01-09-2004 14:44 ]

[Verwijderd]

.

[ Voor 96% gewijzigd door Verwijderd op 31-10-2023 22:40 ]

[Exigence]

Wat uitgebreider, met 12v startspanning en Molex connectoren. Vooraan (bij die twee weerstandjes) kan ook nog een led:

[Verwijderd]

Dit schema gebruikt zeker:
(handig btw, die potmeter met schakelaar)

[ Voor 18% gewijzigd door Verwijderd op 01-09-2004 17:45 ]