Paar vragen over de ruimte

[Goldme]

Ik heb de volgende vragen:

1.Op wat voor hoogte moet je komen om niet weer naar de aarde terug te storten?

2.HOE is de mens erachter gekomen dat het die hoogte moet zijn? via trial and error of rekenkundige regels van het natuurkunde?

3.Waarom stort je op die hoogte niet weer naar beneden? iedere hemellichaam heeft toch een eigen zwaartekracht? waarom trekt de aarde materie niet gewoon weer terug als ze geen tegenstand meer bieden? Maken ze in zo'n geval gebruik van centrifuginale(zal wel fout gespeld zijn) krachten?

[Verwijderd]

Ik heb de volgende vragen:
1.Op wat voor hoogte moet je komen om niet weer naar de aarde terug te storten?

2.HOE is de mens erachter gekomen dat het die hoogte moet zijn? via trial and error of rekenkundige regels van het natuurkunde?

3.Waarom stort je op die hoogte niet weer naar beneden? iedere hemellichaam heeft toch een eigen zwaartekracht? waarom trekt de aarde materie niet gewoon weer terug als ze geen tegenstand meer bieden? Maken ze in zo'n geval gebruik van centrifuginale(zal wel fout gespeld zijn) krachten?

Ik kan niet precies antwoord geven op je vragen maar wat ik wel weet is dit:

Als je in de ruimte bent dan word je (bijna) altijd aangetrokken door de aantrekkings(zwaarte)kracht van een bepaald lichaam, het kan wel zijn dat je zo ver weg bent dat je in jouw levensduur dat hemellichaam nooit zult bereiken maar er wordt wel aan je getrokken. Nu zijn er tussen de aarde en de maan een aantal punten genaamd LaGrange punten (volgens mij hoor want het is een poos geleden) waar de aantrekkingskracht precies in evenwicht is en dat zouden dus perfecte punten zijn voor ruimtestations omdat ze altijd op dezelfde xyz coordinaten liggen.

Als je een satteliet in een stationaire baan om de Aarde wil hebben dan kan dat (hoogte ligt geloof ik op 20.000km maar dat kun je vast wel ergens nazoeken) dan is het niet zo dat de Aarde niet meer aan die satteliet trekt maar dat de snelheid van die satteliet zodanig is dat hij niet 'uit de bocht vliegt' en ook niet dichter bij de Aarde komt.

Als je op een leuke manier over wat van die dingen wil leren moet je het boek: "Encounter with Tiber" van Edwin (Buzz) Aldrin en Michael Collins eens lezen, dat is weliswaar Science Fiction maar er komen best veel coole technische aspecten inaan bod.

ps. ik zit er wat een paar dingen ongetwijfeld flink naast, natuurkundigen, set me straight if necessary?

[0rbit]

Goldme : Je gaat er vanuit dat er een hoogte is waarop dit gebeurd; Denk alles in het universum weg behalve jij+ruimteschip en de aarde dan zul je altijd terugvallen naar de aarde. Je zult afhankelijk van de afstand tot de aarde soms ietsje langer moeten wachten totdat je de aarde bereikt; maar vallen doe je altijd.

[Verwijderd]

wow...ik herinnerde me het toch nog goed dus.

[Verwijderd]

De hoogte waarop je niet meer terug valt naar de aarde is die hoogte waarbij de centripetale kracht op het lichaam gelijk is aan de zwaarte kracht die er op dat punt op werkt. (m1 * m2 * G)/r = g. Dit is ongeveer de vergelijking om het uit te rekenen. De massa's 1 en 2 zijn van die van de twee lichamen (aarde en satelliet) G is een constante voor de aantrekkingskracht tussen twee massa's. R de straal en g de gravitatie.
Ik heb het ooit een keer uitgerekend en dan kom je ongeveer op 42000km. Daarbij dus niet meegenomen de aantrekkingskracht van andere hemellichamen. Dit is hetzelfde rekensommetje alleen dan moet je iets meer boekhouden.

[Verwijderd]

In principe kun je op elke hoogte (dus ook 1 cm boven de grond) in een baan om de aarde zitten!

Belangrijk is echter dat je snelheid groot genoeg is. Teken het maar eens uit. Teken een wereldbol met daarop een toren. Nu spring je uit die toren maar je geeft jezelf een hoop voorwaartse snelheid.

Als je ver genoeg springt (dit is puur theorie!) dan val je als het ware in een baan om de aarde. Teken hetmaar eens.

Geostationaire sattelieten staan continue boven hetzelfde punt van de aarde, en staan vrij hoog. Om dat uit te rekenen moet je ff nadenken waar ik nu geen zin in heb

[Jag]

centrifuginale

Hehe, het is centrifugale. Maar vergeet dat ook maar, want hij bestaat helemaal niet. Als hij er wel zou zijn, dan zou je helemaal geen versnelling kunnen hebben, en die heb je wel bij een "bocht". Heb even geen zin om nu een heel verhaal te typen.

Jag

[aatos]

Op donderdag 21 december 2000 00:22 schreef basr het volgende:
De hoogte waarop je niet meer terug valt naar de aarde is die hoogte waarbij de centripetale kracht op het lichaam gelijk is aan de zwaarte kracht die er op dat punt op werkt. (m1 * m2 * G)/r = g. Dit is ongeveer de vergelijking om het uit te rekenen. De massa's 1 en 2 zijn van die van de twee lichamen (aarde en satelliet) G is een constante voor de aantrekkingskracht tussen twee massa's. R de straal en g de gravitatie.
Ik heb het ooit een keer uitgerekend en dan kom je ongeveer op 42000km. Daarbij dus niet meegenomen de aantrekkingskracht van andere hemellichamen. Dit is hetzelfde rekensommetje alleen dan moet je iets meer boekhouden.

wat jij uitrekent is de geostationaire baan (ook wel clark orbit genoemd dacht ik)

hier stel je naast de eis dat je niet meer valt (als daarmee bedoeld wordt dat je afstand tot de aarde niet minder wordt), nog een eis, namelijk dat je boven hetzelfde punt boven het aardoppervlak moet blijven.


als je de oorspronkelijke vraag bekijkt dan is er geen minimale hoogte boven het aardoppervlak waar je afstand tot de aarde niet meer kleiner wordt, je moet alleen wel genoeg snelheid hebben in een baan om de aarde.

maar de aarde trekt je altijd aan, en je kan dus ook zeggen dat je toch blijft vallen.

[Verwijderd]

wat jij uitrekent is de geostationaire baan (ook wel clark orbit genoemd dacht ik)

hier stel je naast de eis dat je niet meer valt (als daarmee bedoeld wordt dat je afstand tot de aarde niet minder wordt), nog een eis, namelijk dat je boven hetzelfde punt boven het aardoppervlak moet blijven.


als je de oorspronkelijke vraag bekijkt dan is er geen minimale hoogte boven het aardoppervlak waar je afstand tot de aarde niet meer kleiner wordt, je moet alleen wel genoeg snelheid hebben in een baan om de aarde.

maar de aarde trekt je altijd aan, en je kan dus ook zeggen dat je toch blijft vallen.
[/quote]

Klopt inderdaad. Ik was de omtrekssnelheid even vergeten en dan kan theoretisch gezien elke hoogte een evenwicht geven.

[Verwijderd]

1.Op wat voor hoogte moet je komen om niet weer naar de aarde terug te storten?

die hoogte is er niet. Op elk punt in het heelal voel je de aantrekkingskracht van de aarde en word je dus naar de aarde toe getrokken (hierbij verwaarloos ik dus wel het effect van alle andere massa in het heelal, maar ok)

2.HOE is de mens erachter gekomen dat het die hoogte moet zijn? via trial and error of rekenkundige regels van het natuurkunde?

Die hoogte is er niet, dus...

3.Waarom stort je op die hoogte niet weer naar beneden? iedere hemellichaam heeft toch een eigen zwaartekracht? waarom trekt de aarde materie niet gewoon weer terug als ze geen tegenstand meer bieden? Maken ze in zo'n geval gebruik van centrifuginale(zal wel fout gespeld zijn) krachten?

Een voorwerp in een baan rond een ander voorwerp valt voortdurend naar de aarde.

stel: je bent in de ruimte je hebt een voorwerp en je geeft dit een zetje evenwijdig aan het aardoppervlak. Al snel zal door de zwaartekracht het voorwerp een beetje naar de aarde toe gaan vallen. Maar als het nou een heel hard duwtje was, is het voorwerp ondertussen al een eindje verder omdat het aardoppervlak rond is. Dus: door de zwaartekracht gaat het voorwerp naar de aarde toe, door zijn eigen beweging van de aarde af.
Je kan een snelheid hebben waarbij de beide effecten elkaar precies opheffen: Dus waarbij de afstand tussen voorwerp en aarde precies constant is. En dan beweegt het voorwerp dus in een baan om de aarde, en blijft dat doen.

[Defspace]

Troposfeer : tot 11 km
Tropopauze : 11 tot 18 km
Stratosfeer : 18-40 km (ozonsfeer (20-40 km)
Stratospauze : 40-52 km
Mesosfeer : 52-70 km
MesoPauze : 70-90 km
thermossfeer : 90- 110 km
exosfeer: 110 km - ruimte...

Dus volgens mij moet je zo'n 120 km hoog zitten voordat je "zweeft".

[Verwijderd]

Op donderdag 21 december 2000 12:23 schreef Defspace het volgende:
Troposfeer : tot 11 km
Tropopauze : 11 tot 18 km
Stratosfeer : 18-40 km (ozonsfeer (20-40 km)
Stratospauze : 40-52 km
Mesosfeer : 52-70 km
MesoPauze : 70-90 km
thermossfeer : 90- 110 km
exosfeer: 110 km - ruimte...

Dus volgens mij moet je zo'n 120 km hoog zitten voordat je "zweeft".

nee, dan ben je buiten de atmosfeer van de aarde. Maarzoals alle posts hier boven al zeggen zweef je nooit. Er is altijd een zwaartekracht die op je werkt. Het enige moment dat je kan stilstaan in de ruimte, is als alle zwaartekrachten van alle lichamen op je werken, netto 0 is.

[Verwijderd]

Defspace >

Lees je wel eens de postings voordat je zelf iets post?

[aatos]

[b]Op donderdag 21 december 2000 Een voorwerp in een baan rond een ander voorwerp valt voortdurend naar de aarde.

stel: je bent in de ruimte je hebt een voorwerp en je geeft dit een zetje evenwijdig aan het aardoppervlak. Al snel zal door de zwaartekracht het voorwerp een beetje naar de aarde toe gaan vallen. Maar als het nou een heel hard duwtje was, is het voorwerp ondertussen al een eindje verder omdat het aardoppervlak rond is. Dus: door de zwaartekracht gaat het voorwerp naar de aarde toe, door zijn eigen beweging van de aarde af.
Je kan een snelheid hebben waarbij de beide effecten elkaar precies opheffen: Dus waarbij de afstand tussen voorwerp en aarde precies constant is. En dan beweegt het voorwerp dus in een baan om de aarde, en blijft dat doen.

het hangt er maar vanaf hoe je vallen definieert: als je vallen definieert als een kleinere afstand krijgen tot het middelpunt van de aarde, dan is het geen vallen.

als je vallen definieert als de aantrekkingskracht van de aarde voelen, dan val je altijd, ook als je stilstaat.

[Defspace]

Ja ik lees de postings wel Apoc2...
Maar ik denk niet dat hij bedoelde of je helemaal niet meer naar de aarde toegetrokken werd, maar wanneer de aantrekkingskracht zo klein is dat het lijkt alsof je zweeft, vandaar ook de quotes...
Ik dacht uit zijn vraag te begrijpen dat hij wou weten op welke hoogte je als je in een space-shuttle zit je begint te "zweven"...

[aatos]

Op donderdag 21 december 2000 15:08 schreef Defspace het volgende:
Ja ik lees de postings wel Apoc2...
Maar ik denk niet dat hij bedoelde of je helemaal niet meer naar de aarde toegetrokken werd, maar wanneer de aantrekkingskracht zo klein is dat het lijkt alsof je zweeft, vandaar ook de quotes...
Ik dacht uit zijn vraag te begrijpen dat hij wou weten op welke hoogte je als je in een space-shuttle zit je begint te "zweven"...

je begint te zweven als je zo'n grote snelheid hebt in een baan om de aarde dat je niet meer dichter bij de aarde komt. er is dus geen vaste hoogte waarbij je begint te zweven.

[Verwijderd]

Op donderdag 21 december 2000 01:18 schreef Apoc2 het volgende:
In principe kun je op elke hoogte (dus ook 1 cm boven de grond) in een baan om de aarde zitten!

Belangrijk is echter dat je snelheid groot genoeg is. Teken het maar eens uit. Teken een wereldbol met daarop een toren. Nu spring je uit die toren maar je geeft jezelf een hoop voorwaartse snelheid.

Als je ver genoeg springt (dit is puur theorie!) dan val je als het ware in een baan om de aarde. Teken hetmaar eens.

Geostationaire sattelieten staan continue boven hetzelfde punt van de aarde, en staan vrij hoog. Om dat uit te rekenen moet je ff nadenken waar ik nu geen zin in heb

Wat jij zegt zou wel kloppen als er geen atmosfeer zou zijn. Omdat die er wel is wordt je op lagere hoogtes afgeremd en kun je dus geen constante snelheid krijgen dus kom je steeds dichter bij de aarde. Als je een goede geostationaire baan wil hebben moet dat zo hoog zijn, dat de luchtwrijving verwaarloosbaar is. Als je hoger gaat hoef je ook minder snel te gaan dus nog minder vrijwing.

[Verwijderd]

qieikke

Wat jij zegt zou wel kloppen als er geen atmosfeer zou zijn. Omdat die er wel is wordt je op lagere hoogtes afgeremd en kun je dus geen constante snelheid krijgen dus kom je steeds dichter bij de aarde. Als je een goede geostationaire baan wil hebben moet dat zo hoog zijn, dat de luchtwrijving verwaarloosbaar is. Als je hoger gaat hoef je ook minder snel te gaan dus nog minder vrijwing.

Klopt. Maar zelf op zeer grote hoogte wordt je wel beetje afgeremd door stoffen die daar aanwezig zijn. Ruimteafval bv.

Bovendien zit er nog en foutje in mijn theorie. Er is wel degelijk een minimale hoogt nodig! Als je namelijk zeer dicht bij opp. zit dan moet je horizontale snelheid zeer groot worden. En deze kan uiteraard niet groter worden dan de lichtsnelheid.

[-=Confuzer=-]

je begint te zweven als je zo'n grote snelheid hebt in een baan om de aarde dat je niet meer dichter bij de aarde komt. er is dus geen vaste hoogte waarbij je begint te zweven.

Maar in ieder geval niet te laag, want anders is de snelheid een beetje TE hoog...

[Verwijderd]

Maar dat verhaal over die LaGrange punten, klopt dat eigenlijk? Nu begin ik aan mezelf te twijfelen

[Verwijderd]

Op donderdag 21 december 2000 16:02 schreef Apoc2 het volgende:
Bovendien zit er nog en foutje in mijn theorie. Er is wel degelijk een minimale hoogt nodig! Als je namelijk zeer dicht bij opp. zit dan moet je horizontale snelheid zeer groot worden. En deze kan uiteraard niet groter worden dan de lichtsnelheid.

Ik had even niet aan de lichtsnelheid gedacht. Bij welke hoogte zou een voorwerp dan op lichtsnelheid moeten gaan. 10 cm of 10 km? Heeft er misschien iemand zin om dit even uit te rekenen.

[Verwijderd]

Ik heb geen zin om het uit te rekenen, maar je moet het als volgt doen:

De afstand die het voorwerp in dt in verticale richting (tov het aardopp.) aflegt moet steeds even groot zijn als het verschil tussen de sinus op t1 en op t2. Je moet een doorsnede van de aarde dan als eenheidscircel zien.

Zo ongeveer lijkt mij.

[dextertje]

Bij mijn weten is de ontsnappingssnelheid op aarde 40.000 km/u. In elk geval in die orde van grootte, dus lichtsnelheden worden bij lange na niet vereist.

[aatos]

Op donderdag 21 december 2000 15:52 schreef wieikke het volgende:

[..]
Wat jij zegt zou wel kloppen als er geen atmosfeer zou zijn. Omdat die er wel is wordt je op lagere hoogtes afgeremd en kun je dus geen constante snelheid krijgen dus kom je steeds dichter bij de aarde. Als je een goede geostationaire baan wil hebben moet dat zo hoog zijn, dat de luchtwrijving verwaarloosbaar is. Als je hoger gaat hoef je ook minder snel te gaan dus nog minder vrijwing.

flauw. en nog niet correct ook. er is maar een hoogte waarom een geostationaire baan mogelijk is. namelijk als je positie boven het aardoppervlak ook gelijk blijft.

daarnaast is er nergens compleet vacuum en dus ook nergens een luchtweerstand van 0. ook satelieten in de geostationaire baan vallen op een gegeven moment naar beneden.

[aatos]

Op vrijdag 22 december 2000 20:41 schreef wieikke het volgende:

[..]
Ik had even niet aan de lichtsnelheid gedacht. Bij welke hoogte zou een voorwerp dan op lichtsnelheid moeten gaan. 10 cm of 10 km? Heeft er misschien iemand zin om dit even uit te rekenen

dit is een klotewerk om uit te rekenen. je kan namelijk niet meer van de algemene valversnelling uitgaan, omdat je niet meer op het aardoppervlak zit.

in ieder geval is in de praktijk de lichtsnelheid geen beperking, omdat de snelheid aan het aardoppervlak zo hoog niet hoeft te zijn, en onder het aardoppervlak kan je moeilijk iets in een baan om de aarde hebben.

dit gaat pas optreden als je materie hebt met een enorme dichtheid. omdat dat de ontsnappingssnelheid inderdaad wel eens waarden over de lichtsnelheid kan bereiken, ontsnapt er dus ook geen licht. en voila, een zwart gat.

dacht ik in ieder geval..

[Verwijderd]

Aatos >

Dat van die lichtsnelheid ging er alleen om als je baan om de aarde xtrem laag zou zijn, bv een fractie van een cm. Dan zou bv je snelheid enorm hoog moeten zijn om in een baan om de aarde te blijven. Het ging hier niet om geostationaire satelieten.

En wat die geostationaire satelieten heb jij helemaal gelijk. Dat is een vaststaande hoogte en die kun je uitrekenen. Het heeft helemaal niets te maken met luchtweerstand ofzo. (geostationaire satelieten staan overigens vrij hoog, in de orde van 10.000 km of nog wel hoger)

[Lord Daemon]

Dat van die lichtsnelheid ging er alleen om als je baan om de aarde xtrem laag zou zijn, bv een fractie van een cm. Dan zou bv je snelheid enorm hoog moeten zijn om in een baan om de aarde te blijven. Het ging hier niet om geostationaire satelieten.

Een fractie boven het aardoppervlak is nog steeds heel ver (6000 km of zo) van het gravitationeel middelpunt vandaan.

Lord Daemon

[Diadem]

het hangt er maar vanaf hoe je vallen definieert: als je vallen definieert als een kleinere afstand krijgen tot het middelpunt van de aarde, dan is het geen vallen.

als je vallen definieert als de aantrekkingskracht van de aarde voelen, dan val je altijd, ook als je stilstaat.

En als je vallen definieert als "versnellen onder invloed van de zwaartekracht van een object"

dat lijkt mij de meest logische definitie, en die leidt tot de conclusie dat in een baan om de aarde vliegen inderdaad een vorm van vallen is. Onthoud dat 'van richting veranderen' = versnellen.

[aatos]

Op zaterdag 23 december 2000 12:44 schreef Diadem het volgende:

[..]
En als je vallen definieert als "versnellen onder invloed van de zwaartekracht van een object"

dat lijkt mij de meest logische definitie, en die leidt tot de conclusie dat in een baan om de aarde vliegen inderdaad een vorm van vallen is. Onthoud dat 'van richting veranderen' = versnellen.

dan definieer je alles als vallen.

als ik op de grond sta, dan versnel ik onder de invloed van de zwaartekracht van de aarde.
ik versnel in tegengestelde richting onder invloed van de normaalkracht die de aarde op mij uitoefent. de resulterende versnelling is 0.

op zich vind ik dit de meest logische definitie van vallen, alleen is hij niet erg praktisch.

[aatos]

Op zaterdag 23 december 2000 12:38 schreef Lord Daemon het volgende:

[..]
Een fractie boven het aardoppervlak is nog steeds heel ver (6000 km of zo) van het gravitationeel middelpunt vandaan.

Lord Daemon

dat was dus ook al wat ik zei. maar het is toch interessant om je af te vragen wat er gebeurt als er genoeg materie in een hele kleine ruimte wordt gestopt? dan kan je wel op een cm een baan hebben

[Verwijderd]

aatos >

dan definieer je alles als vallen.
als ik op de grond sta, dan versnel ik onder de invloed van de zwaartekracht van de aarde.
ik versnel in tegengestelde richting onder invloed van de normaalkracht die de aarde op mij uitoefent. de resulterende versnelling is 0.

Dit is een beetje krom redeneren. Dan kun je ook zeggen dat ik altijd beweeg, waarvan meestal met snelheid 0.

Als je versnelling 0 is dan versnel je dus niet. En noem je het dus geen versnelling.

Versnelling is gedefinieerd als het veranderen van je snelheid in een bepaalde richting. Dus wanneer je van richting verandert dan versnel je in een bepaalde richting en vertraag je in een andere richting.

Maar wanner je dus stilstaat is er geen sprake van iets van dit bovenstaande, dus...

[-=Confuzer=-]

Toch heeft aatos denk ik wel gelijk.
Als je niet zou versnellen zou je dus gaan zweven omdat je kinetische energie is opgeheven door de normaalkracht.

Het is eigenlijk vallen met een constante snelheid wat we doen.

[Verwijderd]

Het is eigenlijk vallen met een constante snelheid wat we doen.

Constante snelheid is dus NIET VERSNELLEN!

Als je niet zou versnellen zou je dus gaan zweven omdat je kinetische energie is opgeheven door de normaalkracht.

Energie opgeheven door kracht? Nee er geldt dit:

F = m * a

F = kracht
m = massa
a = versnelling

Wanneer de kracht op een lichaam 0 is, of wanneer de op het lichaam werkende krachten elkaar opheffen en de nettokracht dus 0 is, dan is m * a gelijk aan 0. Gezien het feit dat we het hier over voorwerpen met massa hebben kan het dus niet anders zijn dat de versnelling 0 is.

Als je stilstaat en je zou volgens jou toch richting de aarde versnellen dan wordt je als het ware dwars door de aardkorst naar het middelpunt van de aarde gezogen.

[-=Confuzer=-]

Ik heb het dan niet echt duidelijk gezegd :
Je versnelt constant = zwaartekracht.
We hebben een constante snelheid naar de aarde omdat deze versnelling gelijk weer wordt opgeheven door de normaalkracht.
Dus we hebben wel versnelling, maar onze snelheid blijft constant.
Als we geen versnelling zouden hebben, zouden we als eenmaal onze snelheid richting de aarde opgeheven zou zijn, gaan zweven, want er is geen kracht meer.

Okay versnellen is volgens onze wiskunde dan geen correcte term. Misschien zouden we het dan virtuele versnelling moeten noemen?
(het is eigenlijk gewoon zwaartekracht waar we over lullen)

[Verwijderd]

Als je het over zwaartekracht hebt dan zou je idd kunnen stellen dat je gaat zweven wanner deze er niet is

[zetje01]

Wat een warrige topic!
Komt zeker doordat de vragen fout zijn...

[zetje01]

Even wat aanvullingen:

Snelheid heeft een grootte en een richting. Je kunt een snelheid dan ook tekenen/voorstellen als een pijl.

VERSNELLEN is VERandering van SNELheid.
Iets versnelt dus als de grootte en/of de richting van de snelheid van dat voorwerp verandert.

Dan nog even wat over de ontsnappingssnelheid vanaf het aardoppervlak aarde:
Die is in het begin van de 20e eeuw al uitgerekend door een of andere rus. Het enige dat hierbij van belang was is de grootte en de massa van de aarde. Zoals hierboven al staat is die ongeveer 30.000 km/u.

Stel het je alsvolgt voor:
Pak een steen en gooi hem horizontaal weg. Dan valt 'ie na ongeveer 20 meter op de grond. Gooi 'm nog sneller, dan haalt 'ie wel 20 km. Gooi 'm nog sneller, dan haalt 'ie wel 2000 km. Gooi 'm tenslotte met 30.000 km/u en dan komt 'ie na een uurtje met een knal tegen je achterhoofd. Had je net op tijd gebukt, dan was 'ie nòg een rondje gegaan (en nòg een en nòg een enzovoort).
Had je de steen met 50.000 km/u gegooid, dan was hij ontsnapt aan de aarde.

Of die steen nou een kilo of een ons weegt maakt geen reet uit, hij is dan wel 10x zo licht, maar de aarde trekt er daardoor ook 10x zo zacht aan: die effecten heffen elkaar dus op.

(Voor de flauwerikken onder ons: Ik ga er in bovenstaand voorbeeld uiteraard vanuit dat de steen niet gehinderd wordt door bergen, golven en atmosfeer)

[zetje01]

dus...