Het is de laatste tijd een hot item, de Linkwitz transform. Met een relatief eenvoudig schakelingetje kun je veel belangrijke eigenschappen van je gesloten subsysteem veranderen, met name de Q en het f3-punt. Ook op GoT komt de Linkwitz Transform de laatste tijd wel erg regelmatig langs. Deze Linkwitz Transform is echter alleen te gebruiken bij gesloten systemen... of toch niet?
Ik heb, net als subsonik, ooit eens budget subs gebouwd met 18" raveland woofers. Voor zover ik me kan herinneren had hij ze in een kast van ongeveer 80 liter zitten, verre van ideaal (veel te klein). Ik ben een maatje groter gegaan en ik zit op 160l gesloten, maar de Q is nog steeds hoger dan 1,5 dus het geluid is nog niet alles. Tijd voor de magische Linkwitz Transform dus. Helaas is het resultaat hier niet echt bevredigend van, het is op geen enkele manier mogelijk om zowel de response vlak te krijgen áls diepgang te krijgen áls een belastbaarheid hoger dan 20w te houden, de driver maakt in de lage frequenties een veels te grote uitslag.
Hét antwoord hierop is de BR pijp, een Helmholz resonantor die de uitslag van de driver bij de resonantiefrequentie van de buis tot bijna 0 reduceert. Helaas werkt de Linkwitz Transform alleen bij gesloten behuizingen.... dacht men.
Hieronder zie je de simulatie van de huidige sub, de gele lijn is zoals 'ie nu is, de groene is dezelfde kast maar dan met een BR pijp getuned op 20Hz, beide verre van ideaal dus.

Hieronder kun je zien wat er gebeurt als ik de Linkwitz Transform (in iets aangepaste vorm) toepas op deze nog niet bestaande BR sub. Een f3 van 25Hz en hij speelt door tot de 10Hz! Let wel dit is nog zónder roomgain, de response zal uiteindelijk helemaal vlak zijn of zelfs een kleine bump op de 20Hz hebben

Als je beide bovenstaande grafieken vergelijkt zie je dat er heel erg geboost en gelimit wordt op bepaalde frequenties, dit moet natuurlijk wel grote invloed hebben op de maximum belastbaarheid. Het leuke is echter dat het gebied waar hard in versterkt moet worden, het gebied rond de 20Hz, mooi in bedwang wordt gehouden door de BR pijp en het gebied 40-80Hz kan mooi een stukje gedempt worden (de energie die hier bespaard wordt is weer hard nodig om de boel bij 20Hz gelijk te trekken). De optelsom levert dit prachtig vlakke resultaat op (zie boven). Hieronder zie je dat de belastbaarheid prima in orde is, bij 200w is er nog geen enkel probleem, het geheel blijft mooi binnen de X-max (die is hier p-p gegeven).

Dan nu het grote struikelblok van BR systemen: de groupdelay. Diepgang levert bijna altijd torenhoge groupdelays op, nu niet. Hieronder staat het mischien wat verassende grafiekje van de groupdelay, de kritische Wekkel-grens van 400 (hz*ms) wordt pas bij 15Hz overschreden dus buiten het gehoorsbereik, daarbinnen overschrijdt het de 200 eigenlijk niet.

Wat vinden jullie hiervan? Bij mijn weten is er nog nooit een Linkwitz Transform toegepast op een BR systeem dus het lijkt me zeker iets leuks om uit te proberen. Als dit echt zo goed klinkt als de grafieken doen vermoeden dan wordt een goede sub bouwen wel heel goedkoop, deze driver kost welgeteld 60 euro bij de Conrad...
Als iemand PCB's kan en wil etsen hoor ik dit graag, ik zit zelf niet echt in de electronica hoek dus ik zou wel wat hulp kunnen gebruiken bij het maken van de Linkwitz Transform. De layout van de componenten is exact gelijk aan de normale versie alleen de componenten zelf zullen mischien wat vreemde waarden hebben
Ik heb, net als subsonik, ooit eens budget subs gebouwd met 18" raveland woofers. Voor zover ik me kan herinneren had hij ze in een kast van ongeveer 80 liter zitten, verre van ideaal (veel te klein). Ik ben een maatje groter gegaan en ik zit op 160l gesloten, maar de Q is nog steeds hoger dan 1,5 dus het geluid is nog niet alles. Tijd voor de magische Linkwitz Transform dus. Helaas is het resultaat hier niet echt bevredigend van, het is op geen enkele manier mogelijk om zowel de response vlak te krijgen áls diepgang te krijgen áls een belastbaarheid hoger dan 20w te houden, de driver maakt in de lage frequenties een veels te grote uitslag.
Hét antwoord hierop is de BR pijp, een Helmholz resonantor die de uitslag van de driver bij de resonantiefrequentie van de buis tot bijna 0 reduceert. Helaas werkt de Linkwitz Transform alleen bij gesloten behuizingen.... dacht men.
Hieronder zie je de simulatie van de huidige sub, de gele lijn is zoals 'ie nu is, de groene is dezelfde kast maar dan met een BR pijp getuned op 20Hz, beide verre van ideaal dus.

Hieronder kun je zien wat er gebeurt als ik de Linkwitz Transform (in iets aangepaste vorm) toepas op deze nog niet bestaande BR sub. Een f3 van 25Hz en hij speelt door tot de 10Hz! Let wel dit is nog zónder roomgain, de response zal uiteindelijk helemaal vlak zijn of zelfs een kleine bump op de 20Hz hebben

Als je beide bovenstaande grafieken vergelijkt zie je dat er heel erg geboost en gelimit wordt op bepaalde frequenties, dit moet natuurlijk wel grote invloed hebben op de maximum belastbaarheid. Het leuke is echter dat het gebied waar hard in versterkt moet worden, het gebied rond de 20Hz, mooi in bedwang wordt gehouden door de BR pijp en het gebied 40-80Hz kan mooi een stukje gedempt worden (de energie die hier bespaard wordt is weer hard nodig om de boel bij 20Hz gelijk te trekken). De optelsom levert dit prachtig vlakke resultaat op (zie boven). Hieronder zie je dat de belastbaarheid prima in orde is, bij 200w is er nog geen enkel probleem, het geheel blijft mooi binnen de X-max (die is hier p-p gegeven).

Dan nu het grote struikelblok van BR systemen: de groupdelay. Diepgang levert bijna altijd torenhoge groupdelays op, nu niet. Hieronder staat het mischien wat verassende grafiekje van de groupdelay, de kritische Wekkel-grens van 400 (hz*ms) wordt pas bij 15Hz overschreden dus buiten het gehoorsbereik, daarbinnen overschrijdt het de 200 eigenlijk niet.

Wat vinden jullie hiervan? Bij mijn weten is er nog nooit een Linkwitz Transform toegepast op een BR systeem dus het lijkt me zeker iets leuks om uit te proberen. Als dit echt zo goed klinkt als de grafieken doen vermoeden dan wordt een goede sub bouwen wel heel goedkoop, deze driver kost welgeteld 60 euro bij de Conrad...
Als iemand PCB's kan en wil etsen hoor ik dit graag, ik zit zelf niet echt in de electronica hoek dus ik zou wel wat hulp kunnen gebruiken bij het maken van de Linkwitz Transform. De layout van de componenten is exact gelijk aan de normale versie alleen de componenten zelf zullen mischien wat vreemde waarden hebben
S, de lekkerste letter in het chocoladeletteralfabet - Enrave - EVE corporation ingame channel "-nrave-"


