beïnvloed houtsoort klankkleur van speaker

[B_FORCE]

Ik kwam op deze vraag omdat ik hier nog een stel oude wharfdale's heb staan. Deze zijn echter alleen in een waaibomen houten kistje gezet. Ik vroeg me dus af als ik deze in een betere box zet (MDF) of ze tussen beter zullen gaan klinken.

En daarbij kwam ik gelijk op de vraag, heeft het houtsoort invloed op de klankkleur van een speaker.
Bij gitaren is dat wel heel erg zo, als je een gitaar maakt van mahonie klinkt hij totaal anders dan een gitaar van esdoorn hout.

[lier]

Okee, een leuke vraag...

1) Er is geen antwoord te geven. Bij het ontwikkelen van een luidspreker wordt ook rekening gehouden met het gebruikte materiaal. De keuze kan op basis van financiele middelen gedaan worden, maar er zijn ook luidsprekers waarbij voor een "lichtere" houtsoort gekozen is, omdat dit een positieve bijdrage op het geluid heeft.

2) Een speakerkast hoort (in de meeste gevallen) absoluut geen eigen klankkleur te hebben. Wederom heeft een kast dit in de praktijk vaak...

[ Voor 10% gewijzigd door lier op 23-01-2004 15:55 ]

[@r!k]

Volgens mij maakt de houtsoort wel degelijk uit wat voor klank eruit komt. Echt houten speakers zijn ook duurder dan speakers die van samengeperst hout zijn gemaakt.

[B_FORCE]

Mmmm, je moet bij mijn 1e vraag wel fftjes onthouden dat het zelfbouw speakers waren...
en de persoon die ze heeft gebouwt, heeft dus wel et volume van de kast juist gedaan, maar houtsoort heb ik mijn vraag tekens bij..

[WFvN]

ErikH schreef op 23 januari 2004 @ 15:54:
Volgens mij maakt de houtsoort wel degelijk uit wat voor klank eruit komt. Echt houten speakers zijn ook duurder dan speakers die van samengeperst hout zijn gemaakt.

Dat kan natuurlijk ook te maken hebben met: 1) 'nieuw' hout gebruiken of 2) afvalhout

Maar de klank zal ongetwijfeld afhangen van het materiaal. De ene houtsoort is de andere niet. De ene is harder dan de ander, de ene heeft een grotere dichtheid dan de ander, de ene is flexibeler dan de ander. Dat zijn in ieder geva 3 zaken die van belang zijn voor de klank.

[Arjan]

ErikH schreef op 23 januari 2004 @ 15:54:
Volgens mij maakt de houtsoort wel degelijk uit wat voor klank eruit komt. Echt houten speakers zijn ook duurder dan speakers die van samengeperst hout zijn gemaakt.

ja, omdat echt hout duurder is dan geperst hout
Maar dat zegt dus nog niks over de rede dat er voor een bep. soort hout is gekozen.

Logischerwijs zou het wel uitmaken overigens, gewoon doordat het gewicht van de behuizing voor verschillende resonantie's zorgt. Of het opweegt tegen de vele andere resonanties waar je mee te maken hebt, dat zou ik zo niet durven te zeggen.

[lier]

ErikH,

Er is (nogmaals) geen harde uitspraak mogelijk over het wel of niet beter klinken. Deels ben ik het met je eens...

Overigens zijn er luidsprekers (o.a. duur model van Spendor) welke gebruik maken van samengeperst hout (lichte speakers dus...) in plaats van MDF.

[B_FORCE]

Ik heb ook een keer een speaker gezxien van iemand die had ehm van mahonie hout gemaakt, waarbij ik dacht, is dat nou nodig??
Het is nogal duur nmlk...

[Resistor]

Ik denk dat het wel invloed heeft, net als demping heeft de houtsoort ook invloed op het geluid.

Hard hout (bv. eiken) klinkt veel scherper dacht ik, omdat het geluid gereflecteerd wordt door de wanden, en bv. vurenhout (zhe horror) zwabbert alle kanten uit als er druk (geluid) op uitgeoefend wordt.
MDF wordt veel gebruikt omdat het overal een gelijke samenstelling heeft, geen knoesten zoals met planken.

Maar ik kan het ook mis hebben.

[MM]

MDF is normaal gesproken het beste materiaal omdat dit het beste dempt (kleinste resonantieamplitude heeft) daarnaast is het ook nog eens goedkoop en makkelijk te bewerken. Nadelen zijn er ook, het is niet heel goed vochtbestendig en kan daarom iets uitzetten waardoor sommige verf kan gaan bladeren langs de zaagranden. (alleen in vochtige ruimtes) Daarnaast is het redelijk zwaar en de stof die vrijkomt bij het zagen is niet zo best voor je longen.

[Anoniem: 100386]

m.m schreef op 23 januari 2004 @ 16:04:
MDF is normaal gesproken het beste materiaal omdat dit het beste dempt (kleinste resonantieamplitude heeft) daarnaast is het ook nog eens goedkoop en makkelijk te bewerken. Nadelen zijn er ook, het is niet heel goed vochtbestendig en kan daarom iets uitzetten waardoor sommige verf kan gaan bladeren langs de zaagranden. (alleen in vochtige ruimtes) Daarnaast is het redelijk zwaar en de stof die vrijkomt bij het zagen is niet zo best voor je longen.

Voorzover ik het nog weet uit het Visaton standaardwerk, maakt het wel degelijk uit welke soort hout je gebruikt, en ook de dikte ervan.

Kern van het verhaal is inderdaad resonanties; Grenen is bijvoorbeeld een zachte "flexibele" houtsoort, en zal makkelijker "meeresoneren" dan bijvoorbeeld MDF. Belangrijk is dus de "stijfheid" van het gebruikte hout, in combinatie met de trucs die je gebruikt om resonanties te voorkomen.

De resonanties beinvloeden dan weer het klankbeeld wanneer deze interfereren met de oorspronkelijke klank.

edit:
Het probleem met verven en MMDF kan je voorkomen door aan alle kanten te verven. Daardoor sluit je het hout op, en heeft vocht geen invloed meer

[ Voor 11% gewijzigd door Anoniem: 100386 op 23-01-2004 16:12 ]

[AvK]

Het materiaal waar een box van gemaakt is, is zeer zeker van grote invloed op de klank.
In het algemeen is het zo dat hoe 'stijver' en hoe 'dichter' het materiaal is, hoe beter.
Er zijn puriteinen die alleen maar luidsprekers van beton willen. (Geen grap).

De keus van het materiaal is altijd een praktische afweging. De kosten tegen tegen het gemak van het bewerken en uiteraard de verkrijgbaarheid van het materiaal.
Vandaar dat MDF tegenwoordig het meest gebruikte materiaal is. Als je een goede persing hebt is de dichtheid en stijfheid zeer groot. En dat terwijl MDF zeer makkelijk en glad te bewerken is en overal verkrijgbaar.........Dat zeg ik Ga##a.........

Edit: Tjonge wat een enthousiasme van iedereen....

[ Voor 6% gewijzigd door AvK op 23-01-2004 16:13 ]

[B_FORCE]

MMmm, dus het heeft wel degleijk zin om mijn oude speakers in een mooi mdf kastje te bouwen???
Wat ik me ook afvraag, heeft zo'n houtsoort vooral invloed op lage tonen of ook op de hoge tonen?

[Anoniem: 44568]

Het heeft wel degelijk invloed. Waarom denk je dat het zo'n ambacht is om het juiste stukje hout te vinden voor muziekinstrumenten? Natuurlijk kun je redeneren dat door de verder gevorderde industrie er nu meer materialen zijn die beter kunnen zijn als hout zelf, maar dat neemt niet af dat aan dergelijke materialen ook nadelen kleven (kosten, handelbaarheid etc). Zo was er een (japanner?) die een viool van glas heeft gemaakt, maar toch tot de conclusie kwam dat er niets boven (levend/nerf en dus niet splinter/lijm) hout gaat

Levend hout zal vooral voor de lage tonen zijn effect hebben. Plastic, en in nog hogere mate bakeliet, glas etc hebben meer invloed op hoge tonen. Het heeft uit mijn hoofd te maken met de stugheid en reflectieverschillen. In het ene geval wil je juist dat een kast "dood" is, in het andere geval wil je juist dat bepaalde eigenschappen versterkt worden.

[ Voor 27% gewijzigd door Anoniem: 44568 op 23-01-2004 16:26 ]

[B_FORCE]

Zou dan ook nog de lak/verf laag invloed hebben op je klank, iemand beweerde dan bij stratovarioos (of hoe je et ook schrijft), bepaalde hele dure violen die niet meer gemaakt worden. De sleutel was volgens die persoon de soort lak die ze gebruikte, ik kan zelf alleen moelijk voorstellen dat de lak laag zo gigantisch veel invloed heeft op de klank..

[subsonik]

Er wordt hier continu de vergelijking gemaakt tussen hout voor boxen en hout voor muziekinstrumenten. Deze vergelijking gaat mijns insziens niet op, aangezien bij een muziekinstrument de klank bepaald wordt door de houten klankkast die trilt, terwijl bij een box het zoveel mogelijk de bedoeling is dat de kast helemaal niet trilt.

Voor boxen is niet enkel de houtsoort en de dikte van belang, nog veel belangrijker is het al dan niet gebruiken van bracing binnenin. Dit zijn tussenschotten om te voorkomen dat de panelen gaan trillen.

[AvK]

Hoe dik zijn de wanden van een Stradivarius? Enkele millimeters schat ik.
Hoe dikker de wand van een box hoe beter.
Verf of lak heeft dus ook geen invloed op de klank van een box.

[Anoniem: 44568]

Zou dan ook nog de lak/verf laag invloed hebben op je klank

Ja, de lak kan invloed hebben op het materiaal én het beinvloed de reflectie/absorbtie. Op vergelijkbare wijze maakt het uit of je gordijnen dicht of open zijn, of dat je materiaal een dunne dekking of juist doordrongen is. Denk maar eens aan hoe 'kaal' een leeg huis klinkt tov als er al wat behang op zit (en die muren zijn dik en stevig genoeg in verhouding tot een MDF speakerbox)

[ Voor 10% gewijzigd door Anoniem: 44568 op 23-01-2004 17:10 ]

[mr_petit]

ik heb wel eens meetgegevens gezien van verschillende soorten kastmaterialen, maar het is zo miniem, dat het eigenlijk niet te meten valt.
De kast moet natuurlijk wel goed stevig (dood) zijn.
Ik denk dat lak/verflaag weinig uitmaakt: het zijn allebei (akoestisch gezien) harde materialen. (99,9% reflectie).
Structuur van het oppervlak, of een schuimfront heeft wel invloed (te goede), aangezien vooral de hoeken van een kast (meetbare) problemen geven.
Overigens zouden vezelmaterialen zoals mdf theoretisch beter moeten zijn dan zuiver houten planken: vezelplaten hebben een homogene structuur, en daardoor zouden er minder spectrale resonanties (resonanties op een nauwe frequentieband) moeten voorkomen.

[AvK]

Anoniem: 44568 schreef op 23 januari 2004 @ 17:09:
[...]
Ja, de lak kan invloed hebben op het materiaal én het beinvloed de reflectie/absorbtie. Op vergelijkbare wijze maakt het uit of je gordijnen dicht of open zijn, of dat je materiaal een dunne dekking of juist doordrongen is. Denk maar eens aan hoe 'kaal' een leeg huis klinkt tov als er al wat behang op zit (en die muren zijn dik en stevig genoeg in verhouding tot een MDF speakerbox)

Denk je nou werkelijk dat een laklaag van pak em beet 0,1 mm, op de buitenkant van een box, waarvan de wand bij voorkeur 22mm dik is, invloed heeft op de klank? Dach et nie......

[Blamm]

AvK schreef op 23 januari 2004 @ 18:43:
[...]


Denk je nou werkelijk dat een laklaag van pak em beet 0,1 mm, op de buitenkant van een box, waarvan de wand bij voorkeur 22mm dik is, invloed heeft op de klank? Dach et nie......

Het maakt ook verschil als je de randen ook maar een heel klein beetje afrondt, of als je schuim of vilt op je baffle plakt. Dus waarom dit niet?

Natuurlijk zal het verschil niet in de orde van grootte liggen als kistinhoud en afstemmingsfrequentie

[zimbab]

AvK schreef op 23 januari 2004 @ 18:43:
[...]


Denk je nou werkelijk dat een laklaag van pak em beet 0,1 mm, op de buitenkant van een box, waarvan de wand bij voorkeur 22mm dik is, invloed heeft op de klank? Dach et nie......

Jij denkt van niet en er zijn andere mensen die denken van wel. http://www.mother-of-tone.com/lacquer.htm

[Anoniem: 44568]

Denk je nou werkelijk dat een laklaag van pak em beet 0,1 mm, op de buitenkant van een box, waarvan de wand bij voorkeur 22mm dik is, invloed heeft op de klank? Dach et nie......

Raar, maar waar: een kennis van me heeft zijn speakers weggedaan omdat nadat hij ze gelakt had in de kleur van het interieur hij zijn speakers wat meer 'dof' en minder mooi vond klinken. Nu is die persoon in menig opzicht een beetje raar, dus daar valt nog over te twisten of dat beinvloed is door erg subjectieve factoren, maar goed In ieder geval is het wel zo dat de lak wel de eigenschappen voor langere duur vasthoudt, echter als je kijkt naar MDF is dat al zo goed als een van synthetische zooi doordrongen houtsoort, dus bij MDF zul je inderdaad weinig verschil kunnen merken (op reflectiewijzigingen na).

[Anoniem: 93542]

Zoals al meer gezecht: de beste matrialen zijn inderaad mdf en andere hard geperst houd producten (waarbij mdf het gemakelijkste verwerkbaar is).
Echt hout zal altijd een eigen klankkleur geven, wat bij muziek instumenten gewenst is maar bij luidspreekers niet, al kan het soms mooier klinken dan een neutrale speaker.

De reden dat bij somige duurdere speakers echt houd word gebruikt, is puur om er meer geld voor te kunnen vragen. Bij meubels is het inderdaad wel zo dat hout vaak de voorkeur heeft boven board producten.
Als men luidsprekers er goed wil uit laten zien kan het mdf gewoon bedekt worden met houd fineer. Het fineeren is overgens lastiger dan in eens hout te nemen, maar ja: je moet wat over hebben voor een goede én mooie speaker (en ondergetekende weet dat uit ervaring )

[AvK]

zimbab schreef op 23 januari 2004 @ 18:50:
[...]


Jij denkt van niet en er zijn andere mensen die denken van wel. http://www.mother-of-tone.com/lacquer.htm

Dat gaat over muziek instrumenten. Ik heb het over luidspreker boxen.
Ik denk zelfs dat het verschil tussen gelakt of ongelakt niet eens meetbaar zal zijn, (bij luidspreker boxen dus) .

[zimbab]

AvK schreef op 23 januari 2004 @ 19:14:
Dat gaat over muziek instrumenten. Ik heb het over luidspreker boxen.
Ik denk zelfs dat het verschil tussen gelakt of ongelakt niet eens meetbaar zal zijn, (bij luidspreker boxen dus) .

Er staat op de site ook een funky versterkertje en die maakt ook gebruik van lak....en volgens de maker uiteraard ter verbetering van de klank:

Conforming to the Vibration & Character chapter the BYOB amplifier has no enclosure, and thus no enclosure resonances. If you knock on it, you won't hear trashy sounds. Just the musical sound of a solid spruce board, that is lacquered with natural wood resin.

The circuit board is small in relation to the spruce board and it is tightly fixed flat on the board, so it cannot vibrate in its own fashion, but is connected to vibrate with the - Mother of Tone - character of the lacquered spruce board.

Board sits on 3 lacquered spruce feet.

Ik persoonlijk houd me trouwens afzijdig van de discussie of het nu werkt of niet bij speakers (en versterkers ).

[ernst]

Je zou eens kunnen gaan luisteren naar Pied pipers, die gebruiken ook tig soorten materiaa. Van spaanplaat (wat overigens, qua geluid prima geschikt is voor speakerbouw, estetisch iets minder ) tot marmer

[AvK]

Toen ik nog fanatiek luidprekerboxen bouwde gebruikte ik verschillende technieken voor de afwerking.
Alle boxen zijn gemaakt van MDF. Varierend in dikte van 18mm, 22mm en 30mm.
Grote zuilen, mini boxen, piramides en zelfs een giga subwoofer. Overigens is die subwoofer de enige die echt mislukt is. Waarschijnlijk door een domme fout in de berekening.
Voor de afwerking heb ik fineer gebruikt (erg mooi), gewoon gelakt en de meeste heb ik met plakplastic afgewerkt. Volgens mij van de firma McCormic of zoiets.
Voordeel van plakplastic is dat het erg krasvast is. Ook is het eenvoudig aan te brengen.
Heb bij al die verschillende materialen geen opzienbarende afwijkingen in de klankkleur vernomen......

Edit: Plakplastic was van het merk MacLean.

[ Voor 4% gewijzigd door AvK op 23-01-2004 21:58 ]

[Rusdo]

Plak 1cm dik pararubber op de kastwanden inwendig..

[mr_petit]

Leuke kick van 17 jaar...

[FeaR]

Deze koe laten we maar in de sloot.

[FeaR]

Geen idee wat een topic over speakers in Televisies & Beamers doet om eerlijk te zijn...