Audio branden, snel of langzaam?

[Anoniem: 48842]

Kan iemand mij een zinnig antwoord geven op de volgende vraag:
Wanneer je audio op een CD brand is het dan beter om dit snel te doen of langzaam?
En op welke snelheid brand je dan het best? (beste kwaliteit audio)
Of maakt dit alles helemaal niets uit?
Ik hoor het wel.

[Brede P]

Er gaan inderdaad veel verhalen de ronde over het branden van audio-cd's.
Ik hoor zelf, persoonlijk, geen verschil tussen een CD gebrand op 4 speed, of op 8 of zelfs 16 speed. Terwijl mij altijd is verteld op max. 4speed Audio te fikken.
Ik hoor wel verschil tussen 40 speed en 8 speed, aangezien bij 40 haperingen ontstaan, ook in MP3...

Dus tja, niet te snel is zeker beter voor je audio, maar een ideale snelheid, durf ik je niet te geven...
Extra voorbeeld: Datatrack heeft speciale audio-cd's. Daar staat tot de dag van vandaag voor zover ik weet op 4x Max. Philips houdt het nog lager, maar ja, die proberen dan ook nog steeds home-audio CD-R's op de markt te krijgen...

[Anoniem: 20143]

Ik heb betere ervaringen met branden op een lagere snelheid, bv. 4-speed of 8-speed. Er zit ook verschil in de CD-R. De ene doet het beter als de andere en dat kan zelfs per batch van een zelfde merk verschillen.

[Vlugge Japie]

Met de nieuwere branders maakt het weinig verschil. Als ik m'n oude brander op z'n max laat fikken ik de kwaliteit aanzienlijk minder, maar met m'n nieuwe LiteOn 48x24x48x heb ik geen problemen als ik een audio cd'tje bak met 48 speed.
Het ligt ook een beetje aan het merk CD-r(w) je gebruikt, alhoewel de verschillen daarin ook steeds minder worden.

[Anoniem: 73982]

Het heeft meer met de te gebruiken cd's te maken. De nieuwste cd's zijn gevoeliger omdat ze op hoge snelheid zijn te branden.
Als de cd's geschikt zijn voor bijv 48 speed, kun je ze rustig branden op 40 speed.

Er heeft eens een test gestaan in de PC-Active. Toen bleek ook dat als de je max. speed van de CD aanhoud de kwaliteit beter is.

Conclusie: Max speed!

[KifArU]

De enige tip die ik ooit heb gelezen, waar ik wel wat in zag, was het advies om niet op single speed te branden. Dat zou er met moderne branders voor zorgen, dat de putjes te groot/grof worden, waardoor een gewone audio-cd-speler er soms moeite mee krijgt.
De conclusie was 2x of hoger is prima.

[maartena]

Volgens mij heeft het ook te maken met de speler waarin je de CD afspeelt!. Oudere CD spelers kunnen NIET goed overweg met CD's die op hoge snelheid zijn gebrand. Ik kwam hierachter doordat mijn 10 jaar oude CD toren een op 8-speed gebrande CD NIET wou afspelen (8 speed was mijn maximum destijds), maar deze prima speelde in mijn autoradio, en in een andere CD speler die ik had. (veel nieuwer dus).

Nog steeds is het zo dat de goedkopere CD spelers niet voorzien zijn van allerlei error-correctie-lees-methoden en dergelijke, en dat een op maximale snelheid gebrande CD het niet goed doet.

Conclusie: Brandt dezelfde CD op 40x en op 4x. Loop dan naar een paar CD spelers (buren, familie, vrienden, auto) en test beide CD's. Als de 40x het overal doet - dan kun je dus perfect op 40x branden! Heb je met de 40x problemen, dan kun je beter op lagere snelheid branden.

[Henk]

ik brand met mijn liteon (40s5, 40 x 12 x 48 @ 48 x 12 x 48) gewoon altijd op 48 speed, en gebruik solo philips cdr's, en glad nooit problemen met audio oid

[satcp]

De snelheid heeft weinig invloed als het gebruikte cd-r media de snelheid aankan. Jaren terug was het zelfs zo dat de toenmalige topmodellen 12x branders op 12x geoptimaliseerd media vaak een betere brandkwaliteit gaven dan op single speed (alhoewel het verschil negeerbaar was). Er zijn toen verschillende testen uitgevoerd waaronder de zeer bekende test van eMedia Live The Speed of Sound: How Safe is High-Speed CD-Audio Recording?.

En jammer genoeg is de situatie tegenwoordig wel anders... De branders worden steeds maar sneller, maar de ontwikkeling van cd-r media kan die trend bijlange na niet volgen. De mediafabrikanten stampen natuurlijk wel 40x rated en sneller op hun cd's, maar vaak zijn op die snelheden gebrande cd's maar kantje boordje binnen de toegelaten fouttolleranties. Soms zelfs er zelfs flink boven.

Het enige dat eigenlijk van belang is opdat de audio cd goed zou afspelen is dat de data er min of meer goed op staat. Er mogen fouten op staan. Sterker, er zullen fouten op staan. Zolang de error rate laag genoeg is, vangt de foutcorrectie deze allemaal probleemloos op. Zonder deze foutcorrectie zou zelfs een perfect gave cd op z'n best klinken als een zwaar beschadigde LP. Daarom is de cd voorzien van een relatief krachtig foutcorrectie mechanisme.

Een schijfje met een hoge error rate zal veel meer moeite vereisen om correct uit te lezen. De kwaliteit van de optiek speelt een grote rol, alsmede het ontwerp van de CIRC-decoder die de foutafhandeling verzorgt. Zo kan het zijn dat zulk een schijfje schijnbaar probleemloos afspeelt op de ene cd-speler terwijl de andere nauwelijks meer dan wat getik en gekraak kan produceren.

Een jaar geleden heb ik eens de invloed van de schrijfsnelheid onderzocht. Een korte samenvatting:

In deze test gebruikte ik de zogenaamde E-signalen en de BLER om de kwaliteit te analyzeren. De BLER (BLock Error Rate) is geen nauwkeurige indicatie voor de zekerheid op de aanwezigheid van oncorrigeerbare fouten, maar wel een goede algemene indicatie voor de brand/leeskwaliteit. Hoe hoger de BLER, hoe moeilijker de cd-speler het had om de cd uit te lezen. Dit kan of door een slechte optiek van de cd-speler zijn, of door een slechte pers/brandkwaliteit. In de test gaan we uit van een referentieleestoestel, dus de slechte optiek wordt uitgesloten. Afwijkingen in de BLER liggen dus enkel aan de brandkwaliteit. Hoewel een hoge BLER niet noodzakelijk betekent dat er daadwerkelijk oncorrigeerbare fouten, is de kans erop wel aanzienlijk groter bij een hoge BLER.

BLER van cd-r gebrand op 16x:



Totalen (over de hele cd gemeten):
E11: 2222
E21: 109
E31: 124
E12: 769
E22: 0
E32: 0
BLER: 2455
BERL: 0

BLER van cd-r gebrand op 40x



(de zones die je ziet zijn het gevolg van het Z-CLV proces - bij CAV branders is de grafiek gelijkmatiger)

Totalen (over de hele cd gemeten):
E11: 80536
E21: 924
E31: 377
E12: 2468
E22: 70
E32: 0
BLER: 81837
BERL: 1

Zoals je kan zien heeft de op 40x gebrande cd duidelijk een slechtere kwaliteit. De block error rate is maar liefst 30 keer hoger! Hoewel de BLER nergens de toegelaten 220 foute blocks per seconde overschrijdt is het toch wel duidelijk dat de hoge schrijfsnelheid een erg negatieve impact heeft. De BLER van de op 16x gebrande cd is op z'n minst uitmuntend te noemen (er zijn veel geperste cds recht uit de winkel die minder goede grafieken tonen). Geen E22- of E32-fouten.

De op 40x gebrande cd daarentegen heeft voor een cd erg veel E22-fouten wat erop wijst dat uncorrectables niet ver weg zijn. Nu valt de kwaliteit overall gezien nog wel mee. Er traden geen uncorrectables op, dus de cd zou hoewel deze een relatief hoge error rate heeft foutloos moeten afspelen op iedere degelijke cd-speler dankzij de foutcorrectie.
Maar het feit dat er toch een burst error length fout (BERL) optrad is een erg veeg teken! Een paar vingerafdrukken, lichte krasjes en het is zover. Het moge dus wel duidelijk zijn dat de levensduur van de op 40x gebrande cd veel lager zal zijn en de kans op fouten tijdens het afspelen op minder goede cd-spelers veel hoger is!

De testen werden uitgevoerd op hoogwaardig media. "B-merken" presteerden aanzienlijk slechter. Het is daarom ook van belang om goede cd's te kopen. Toch zeker als de audiodata erop je lief is. Het is niet steeds het duurste media dat het beste is, maar als een prijsjesjager steeds voor het goedkoopste gaan is zeker de verkeerde aanpak.

Nu moet je wel in rekening brengen dat deze test ondertussen weeral een jaar oud is. In mijn test was de conclusie dat 16-20x nog veilige snelheden waren waarbij geen belangrijke stijging in de error rate waarneembaar was ten opzichte van de error rate bij trager branden. Ondertussen zijn de media ook verbeterd. Waarschijnlijk ligt de grens nu ergens rond de 24x, misschien zelfs al 32x. Ik durf het niet met zekerheid zeggen omdat ik nog geen nieuwere testen heb uitgevoerd, maar ga er maar niet vanuit dat sneller dan 32x zelfs met de laatste nieuwe media eenzelfde kwaliteit geeft als pakweg 16x.

Met enkele moderne recorders zoals de Plextor Premium kun je nu ook zelf thuis (beperkte) cd-analyse doen. Dit zijn weliswaar geen geijkte metingen, maar als de error rate op media A merkbaar hoger ligt dan op media B, dan is media B naar alle waarschijnlijkheid wel beter dan media A. Ik zeg naar alle waarschijnlijkheid, want er zijn ook andere factoren die de levensduur van je cd kunnen beïnvloeden en die vlak na het branden niet meetbaar zijn. Zo kan de reflectieve laag afbrokkelen na maanden/jaren, de dye te dun zijn zodat een tijdje in zonlicht liggen al beschadigingen geeft,...

Vroeger was er nog de brander zelf die een aanzienlijke invloed kon hebben, maar dat is tegenwoordig al fel verminderd. Er zijn niet echt slechte branders meer en de brandkwaliteit van de branders is door de jaren heen ook flink verbeterd.

Op kwaliteitsmedia kun je er wel van op aan dat wanneer je op de helft van de opgegeven snelheid van het medium brandt, de kwaliteit onberispelijk zal zijn.

Dat wil dus niet zeggen dat cd's die op bijvoorbeeld 48x gebrand zijn niet zullen afspelen! De kwaliteit zal echter inferieur zijn en de kans op oncorrigeerbare fouten bij het afspelen veel groter. Kleine oncorrigeerbare fouten worden door de betere cd-spelers trouwens door interpolatie gemaskeerd. De meeste mensen zullen ze niet eens horen, maar ze kunnen er best wel zijn!