Radiatorverf heeft maar een functie boven normale verf: het vergeelt minder door de warmte van de radiator. De kleur van verf heeft zo weinig invloed op het warmte afgevend vermogen dat het vrijwel is te verwaarlozen. Als je echter je radiator zomers in het zonnetje zet dan is een lichte kleur beter dan een donkere kleur. Donkere kleuren absorberen het zonlicht en zetten deze om in warmte.
Nog nooit verchroomde, plastic onderdelen in een bouwpakket of als wielen onder dinkey toys gezien?
Verchromen:
11.6 Verchromen
Galvanisch afgescheiden chroom is een blauwwit metaal met een grote hardheid, dat aan de lucht niet verkleurt. Het is zeer corrosievast, slijtvast en krasvast, en het heeft een geringe wrijvingsweerstand.
Galvanische chroomneerslagen worden op twee manieren gebruikt:
- sierchroomlagen
- hardchroomlagen.
Het voornaamste verschil tussen sierchroomlagen en hardchroomlagen is gelegen in de laagdikte en in de aard van de ondergrond.
Sierchroomlagen zijn zeer dun: 0,25 - 3 µm. Ze worden neergeslagen op een hoogglanzende ondergrond, meestal nikkel.
Hardchroomlagen kunnen enige honderden micrometers dik zijn. Men slaat ze neer op een geslepen ondergrond, meestal staal.
Verreweg de belangrijkste chroombaden zijn gebaseerd op chroomzuur, dat is een oplossing van chroomtrioxide, CrO3. Het chroom is hier in zeswaardige vorm aanwezig. Om goed te kunnen werken moeten deze baden ook een kleine hoeveelheid driewaardig chroom bevatten, meestal aangeduid als Cr2O3, en ook een kleine hoeveelheid van een katalysator. De bekendste katalysator is zwavelzuur, maar er zijn ook andere katalysatoren in gebruik, zoals fluorwaterstofzuur en in de snellere chroombaden ook mengsels van zouten, die tot het juiste gehalte in het chroomzuurbad in oplossing gaan. Dit zijn de zogenaamde zelfregulerende baden, die over het algemeen ook een hoger rendement hebben.
Het rendement in chroombaden is over het algemeen slecht: 15 à 20 %. Er treedt dan ook een grote gasontwikkeling op bij het verchromen. Chroomneerslagen hebben grote inwendige spanningen, die zó groot zijn dat het chroomneerslag daar geen weerstand aan kan bieden. Chroomneerslagen zijn daarom altijd gescheurd. Men kan dit scheurpatroon eventueel zichtbaar maken in een zuur koperbad, waarbij zich op de scheurtjes in het chroom een fijn netwerk van koper afzet.
11.6.1 Sierverchromen
Vrijwel steeds wordt sierverchromen toegepast op nikkelneerslagen. Voorwerpen die men in de wandeling 'verchroomd' noemt zijn in feite vernikkeld en daarna in een dun laagje verchroomd.
Vroeger moest men het nikkel vóór het verchromen polijsten. Met de moderne hoogglansnikkelbaden is dit niet meer nodig. Men kan de gehele bewerking van voorbehandelen, vernikkelen en verchromen in één continue reeks uitvoeren. Het scheurpatroon van de sierchroomlagen is van invloed op de corrosiewering van het nikkel-chroomsysteem. Een groot aantal kleine scheurtjes verdeelt de corrosieve invloed en is daarom gunstiger dan een geringer aantal grotere scheuren. Hierop berust de toepassing van microgescheurd chroom, dat verkregen kan worden door een speciale badsamenstelling en aangepaste
werkomstandigheden.
Door de sterke gasontwikkeling bij het verchromen ontstaat veel chroomzuurnevel, die giftig is. Er zijn diverse maatregelen daartegen te nemen.
Eén daarvan is een intensieve afzuiging, waarbij de afgezogen gassen via een chroomzuurvanger worden bevrijd van kleine druppeltjes badvloeistof. Een andere mogelijkheid is het toepassen van een schuimvormer in het bad, waardoor een schuimlaag ontstaat.
Chroombaden hebben over het algemeen een slechte spreiding. Bij geprofileerde voorwerpen kan het gebeuren dat het nikkelneerslag wèl in de dieper gelegen delen aanwezig is, maar het chroomneerslag niet. Er blijft dan een 'gelige' plek zichtbaar.Hierin kan men verbetering brengen door het aanbrengen van hulpanoden, die de stroom ook in dieper gelegen delen doen komen.
Het chroomneerslag is ook gevoelig voor verbranding op scherpe randen. Daar is galvanotechnisch wat aan te doen door het aanbrengen van stroomvangers (diefjes) of door afscherming.
Het verchromen wordt daardoor duurder.
Veelal probeert men door een gunstige ophanging van voorwerpen op rekken een soort onderlinge afscherming te verkrijgen, waardoor verbranding wordt voorkomen.
11.6.2 Hardverchromen
Hardverchromen is een gespecialiseerd vak, waarover hier slechts enige algemene opmerkingen kunnen worden gemaakt.
In principe is hardverchromen het aanbrengen van een dikke chroomlaag op een voorgeslepen ondergrond. In de meeste gevallen wordt de chroomlaag ook nageslepen, hoewel er toepassingen zijn waarbij 'aan de maat' wordt verchroomd. Wij geven als voorbeeld de bewerkingsvolgorde voor het opchromen van een versleten astap:
- schoon voorslijpen en diameter vaststellen
- het gehele werkstuk bedekken met een afdekmiddel
- het te verchromen gedeelte vrijmaken en goed reinigen
- hardverchromen in een zodanige laagdikte dat een overmaat wordt verkregen
- spoelen
- naslijpen op eindmaat.
Door de bijzondere eigenschappen van het chroombad is het nodig het hardverchromen in speciale ophangrekken, de zogenaamde stelstukken, uit te voeren. Dit vereist veel galvanotechnisch inzicht.
Het naslijpen van hardchroomlagen moet zeer voorzichtig gebeuren. Een slijper, die gewend is aan het slijpen van staal, moet het slijpen van hardchroom meestal van de grond af aan leren. Bij onvoorzichtig slijpen ontstaan gemakkelijk scheuren in de chroomlaag, die kunnen doorlopen tot in het grondmateriaal.
lees
hier verder over allerlei vormen van verchromen, vernikkelen, verzilveren etc.
Oh ja: Chroomimitatielakken zijn bedoeld voor decoratief gebruik. Door de grote hoeveelheid vaste stoffen zal het spoedig gaan oxyderen. Er zit immers weinig bindmiddel in wat de verf bijeenhoud. Je zult merken dat het ook aflaat als je er over heen wrijft. Chroomimitatielak wordt veel gebruik in bloemdecoraties. Suc6 er mee
[
Voor 3% gewijzigd door
klaaz op 29-01-2003 01:43
. Reden: aanvulling ]