Midden-Oosten: en toen was er verandering

[the_Omniscient]

"Lekker cliché" hoor ik jullie al denken. Die hele discussie over het Midden-Oosten is al zovele malen gevoerd, dat ze vanzelf achterhaald raakt. Erover praten, schijnt weinig nut te hebben want "er verandert daar toch nooit iets" .

Maar wat als er nu wél eens iets zou veranderen? Moet dat per se een verandering ten gunste van ons zijn?

"Wij" - de westerse wereld - zijn sterk afhankelijk van geïmporteerde fossiele brandstoffen. In de Nederlandse bodem is er (tot nu toe) qua aardolie weinig verheffends te melden; het is dat we een - naar verhouding - enorme bubbel aardgas in onze naaste omgeving weten , anders zouden wij, als kleine natie, nog meer importinspanningen moeten leveren. De rest van Europa ondervindt dit probleem reeds aan den lijve; samen met Groot-Brittannië en Noorwegen produceert Nederland meer dan de helft van het aardgas voor Europa.

Als vanzelfsprekend komen we weer bij onze opperwesters voorbeeld Amerika uit. De Verenigde Staten bezitten een aardig potentieel aan grondstoffen, maar in het juiste perspectief gezien stelt dat potentieel niet veel voor. De Amerikanen kachelen er lustig op los; ze consumeren dan ze produceren (in binnen- en buitenland), en datzelfde consumeringsgehalte ligt ver boven de eigen "fossiele reserve".

Welke gebieden wij uitknijpen, lijkt me wel duidelijk. Het Midden-Oosten herbergt enorme hoeveelheden aardolie en -gas, evenals de gebieden die vroeger onder de Sovjetunie vielen. De politieke regimes in de bovengenoemde regio's blinken nu niet bepaald uit in betrouwbaarheid ; evenmin genieten deze regimes brede steun onder hun eigen lokale bevolking, zijn er economische hervormingen doorgevoerd in de betreffende streken of staan de democratische waarden daar hoog in het vaandel . Maar dezelfde regimes blijven in het zadel door de westerse "slokopcultuur"- die zich ten doel stelt eerst in de eigen behoeften te voorzien - alvorens men wenst te kijken naar de gevaren, die er op lange termijn in dat gedrag schuilgaan.

De Palestijnen spelen een dermate belangrijke rol in dit gevaar. Een staatloos volk, dat de "strijdlustigheid" van de Arabische bevolking naar buiten brengt. Hoewel de meeste Arabische leiders voorzichtig meeleven met de Palestijnen, stelt deze steun niet zoveel voor: immers, de leiders worden "beschermd" door de westerse wereld, die - al naar gelang het nodig mocht zijn - druk op de elitaire regimes in de regio uitoefent , teneinde de prijzen te drukken en de productie te verhogen.

Maar het potentieel aan "normale" Arabieren is vele malen groter dan de puur "westers-gezinde" soortgenoten. "Normale" Arabieren steunen de Palestijnen veel meer dan hun gematigde regimes naar buiten brengen. Zodoende kan de eerste geslaagde "Anti-Israël-coup" in de Arabische wereld een sprookje lijken, maar de middelen zijn ervoor aanwezig (lees: publieke aanhang, enigszins begrijpelijk fanatisme). Dit kan leiden tot nog meer onrust binnen en zelfs destabilisatie van de Arabische wereld.

De minste of geringste destabilisatie van het Midden-Oosten kan een geweldige kettingreactie ten gevolge hebben . Hoewel Amerika hier - in zekere zin - op voorbereid is (een economische stimulans voor de eigen fossiele brandstofproductie is in 2000 aangenomen), verzwakt onrust in de regio de positie van Europa en grote delen van Azië direct, en daarmee vormt het een groter gevaar dan de VS aanneemt.

Ga maar na: een mogelijke "coalitie" van de Arabische Liga, de voormalige Sovjetrepublieken rond de Kaspische zee (allen elitaire regimes met een laag consumeringsgehalte en een enorm exportpotentieel) en Rusland zelf (dat zich er niet voor geneert zich te mengen in de Arabische handelswereld), zorgt ervoor dat in 1 keer ongeveer 2/3 van de gehele aardgas- en aardolieproductie in handen is van "niet-westersgezinde" regio's. Hoe het weinig zelfvoorzienende Europa dit gaat overleven, is mij een raadsel: aangezien de VS de eigen "energiereserve" volledig voor zelfvoorziening moeten gaan gebruiken. Militair ingrijpen lijkt een optie, maar aangezien dit een enorme aanslag pleegt op de natuurlijke reserves van de "agressor", zullen zowel de VS en Europa zich wel een paar keer achter de oren moeten krabben wil het zover komen. In een dergelijke situatie zal ook blijken wat de VN nu - als overkoepelende organisatie - in melk te brokkelen heeft .

Het ergste scenario dat ik kan bedenken, is een overheersing van de netto-exporterende landen over de rest van de wereld. Omgedraaide wereld dus, met dit verschil dat zij dan niks aan onze situatie hoeven te veranderen; "wij" bezitten immers geen onmisbare elementen voor hun versimpelde economiemodellen. Mocht deze "supercoalitie" al iets van de westerse wereld nodig hebben, dan eisen ze dit gewoon op, zoals wij dit nu met hun grondstoffen doen (weliswaar nog tegen bepaalde prijzen).

Bovenstaand scenario lijkt misschien onmogelijk vanwege de grote politieke, religieuze en ideologische tegenstelling tussen de leden van huidige grote exportlanden, neem bijvoorbeeld Iran en Irak, of de Soennieten en de Sjiieten; dit zijn diepgewortelde gevoelens van onmin en wantrouwen . Echter, hoe verder Israël gaat met het "harde-aanpak-beleid", hoe sterker de eensgezindheid wordt onder het ware Arabische potentieel - het volk. Hoe eensgezinder het volk is, hoe zwakker de positie van de "westers-gezinde" regimes wordt. Dan moet de westerse wereld deze weer verstevigen, de woede wekkend van het volk dat vervolgens in opstand zal komen, dat geen "schijnregime" wil. De eensgezindheid zal leiden tot een inzicht op de werkelijke macht van de regio, en de rollen zullen omgedraaid worden.

Rusland draait met alle winden mee, en deze keer waait deze de goede kant op (aangezien Rusland enorme hoeveelheden aardolie en -gas herbergt); dus worden ook de - economische - geschillen tussen de Arabieren en de Russen opgeheven (in ruil voor verbanning van de Tsjetjenen - die de Arabische wereld een slechte naam bezorgen - of iets dergelijks; vergeet niet dat Rusland van oudsher betere economische banden heeft met bepaalde Arabische lidstaten dan pakweg Amerika). China zal dan vanzelf wel aankloppen.

Dus verandert er niets in het Midden-Oosten dan is dat voor ons vooralsnog gunstig, en zoals ik het zie: het huidige beleid van de westerse wereld tov de exportlanden leidt tot een steeds verzwakkende positie van de heersende regimes aldaar. En wanneer deze zwak genoeg blijken, zal de enige verandering in de regio een zeer negatieve zijn voor Europa en de Noord-Amerika .

Daar zal geen gasbubbel meer aan helpen.

De vraag aan jullie: is het een realistisch scenario? Er zullen allicht heel grote haken en ogen aan zitten, maar eigenlijk is het huidige scenario ook al vrij ongeloofwaardig: het is interessant om te zien, wat voor toekomst jullie het Midden-Oosten toedichten.

Overigens, voor volledige verruiming van je inzichten verwijs ik iedereen graag naar http://www.clingendael.nl/ciep/pdf/CIEP_01_2001.PDF

offtopic:
Excuses voor de lengte van dit alles, ik ben verwarrend graag verhelderend

[Verwijderd]

Amerika, europa, rusland, india, china allemaal hebben ze de olie nodig en op de vs na hebben ze allemaal problemen met moslimminderheden. Als het er op aan komt zal een dunbevolkt land als saoedie arabie (helft wereld olievoorraad) gewoon bezet worden, maak je daarover geen illusies. Een van de redenen dat de vs israel en turkije steunen is om in die vitale regio over een sterke bondgenoten te kunnen beschikken. En dan kunnen de Moslims hoog of laag springen, maar buiten de moslimwereld bestaat weinig sympathie voor deze heethoofden.

China heeft vandaag toenadering tot navo gezocht, dat zegt eigenlijk al genoeg. China moet niets hebben van het imperialistische amerika, maar china is bang voor voor problemen met haar moslimminderheid en het conflict tussen pakistan en india, maakt in deze contreien ook iedereen bewust van de gevaren. Om over Rusland maar te zwijgen. Alle beschaafde landen zijn er van doordrongen hoe kwetsbaar een beschaving is voor aanslagen zoals bin laden die heeft uitgevoerd. Bin laden zal ervoor zorgen dat de rangen zich sluiten tegen het moslimterrorisme. Het is heel veelzeggend dat de amerikanen toch die resolutie erdoor gekregen hebben, dat heeft vast ook iets te maken met de aanslag van de Sjetsjenen.

[the_Omniscient]

Verwijderd schreef op 16 november 2002 @ 01:02:
Als het er op aan komt zal een dunbevolkt land als saoedie arabie (helft wereld olievoorraad) gewoon bezet worden, maak je daarover geen illusies. Een van de redenen dat de vs israel en turkije steunen is om in die vitale regio over een sterke bondgenoten te kunnen beschikken. En dan kunnen de Moslims hoog of laag springen, maar buiten de moslimwereld bestaat weinig sympathie voor deze heethoofden.

Ik denk persoonlijk dat de Islam zich niet zo simpel laat vangen in begrippen als "procentuele bijdrage aan de wereldbevolking" (ongeveer 20%) en "technologisch militair niveau" (laag en veelal onconventioneel). Je zegt het zelf al; sommige van deze mensen komen op ons over als "heethoofden" , maar in de eigen cultuur wordt dit gekwalificeerd als "lotsverbondenheid". Het christendom is een stuk minder sterk gebonden aan het gaan en staan van de westerse wereld, dan dat dit het geval is met de Islamitische opvatting van het geloof. Ik zie weinig mensen uit de Betuwe vertrekken naar Pakistan, waar de christenminderheid openlijk word geïntimideerd door radicale moslims; daarentegen vertrekken er tegenwoordig vanuit Eindhoven mensen om "de zionistische bezetters te verdrijven van het land der Palestijnen".

Een (door alle grootmachten van de wereld gesteunde) interventie van bijv. Saudi-Arabië kan door de Arabische wereld slechts in woord veroordeeld worden, gelet op onze conventionele opvatting van het begrip "oorlog". Maar dat deze opvatting in deze regio weinig hout snijdt, zien we wel in Israël, waar een zwaar bewapend leger vrijwel machteloos staat tegen lichtbewapende militanten, afkomstig uit de ondoorzichtige laag van de Palestijnse samenleving.
Aldus zullen we - met zo een interventie - de vreemde situatie creëren van een "gigantisch Israël", een situatie die uiteindelijk uitzichtloos moorden tot gevolg zal hebben. De moslimbevolking zal dit als "onrechtvaardig " zien, omdat het hun land is dat hier bezet wordt, en zal het onrecht vergelden.

In een land als Saudi-Arabië kun je heel veel bereiken met technologisch verwaarloosbare wapens en een ongebreideld fanatisme.

Ik kan me er zelf weinig bij voorstellen, dat iemand wil sterven voor zoiets als het tonen van "lotsverbondenheid', immers: het haalt weinig uit tegen een technologisch, economisch, militair, ... superieure vijand. Maar dat er weinig verheffende middelen benodigd zijn, om ons in te laten zien dat de Islam een cultuur vertegenwoordigd die niet in ons kapitalistisch denkbeeld past, dat hebben we vorig jaar wel gezien.

Toch blijven we doorgaan, en ja: in Rusland is het momenteel "moslimhaat" troef, Syrië lijkt een soort van ongekende achteloosheid ten toon te spreiden tov Irak en de VS spelen het spel zoals het hoort, namelijk via de VN.

Maar mocht Irak niet geheel meewerken, dan zal het - terecht - daarop veroordeeld worden, wat kan leiden tot fellere anti-Amerikaanse gevoelens in de regio (waaronder ook Syrië valt), hetgeen weer een permanent verblijf van VN-militairen kan verlangen . Dit op zijn beurt leidt tot nog meer antiwesterse sentimenten (kijk bijvoorbeeld naar Libanon, waar de VN in feite weinig heeft uitgehaald) en radicalisme, tot ver buiten de Arabische streken.

De Russen willen van de Tsjetjenen af, en die toestemming zullen ze eerder van een antiwesters regime krijgen, dan van de huidige westerse wereld. Dat lijkt misschien raar, maar ik kan me herinneren dat de Polen ook niet erg goede vrienden van de Sovjetunie waren ten tijde van de appeasementpolitiek (1933-1939) en toen heeft men ook gekozen voor een "verbond met de vijand" . Een vijand die overigens technologisch superieur was, maar tenonder ging aan de ongelooflijke opofferings-bereidheid van het Sovjetvolk.

Ik wil enkel zeggen: niets is onmogelijk, niet iedereen houdt er hetzelfde gevoel van "naar eer en geweten handelen" op na: als wij dat blijven negeren of het met geweld neerslaan, dan zal het zich uiteindelijk tegen ons keren .

[Verwijderd]

Heb je je wel eens afgevraag hoe het mogelijk is dat een regio met zulke militante en brisante mensen zulke uitermate stabiele regimes kan hebben?

[Verwijderd]

Ik denk dat het allemaal wel mee valt, Iran versoepeld, Irak bindt in en elke arme islamiet verlangt naar betere tijden, bovendien heeft het midden-oosten geen schijn van kans militair gezien en worden fossiele brandstoffen verleden tijd binnen +-15 jaar. Alhoewel een aantal landen in het midden-oosten (zoals Iran) een hoop te verantwoorden hebben.

p.s. ik voel ook iets van, het zijn onze zaken niet, de democratie moet er vrijwillig komen.

[PhysicsRules]

Verwijderd schreef op 16 november 2002 @ 15:39:
Heb je je wel eens afgevraag hoe het mogelijk is dat een regio met zulke militante en brisante mensen zulke uitermate stabiele regimes kan hebben?

Volgens mij komt dat omdat
a. in de Arabische wereld de drang naar democratie nog geen wortel heeft geschoten, zoals in het westen. Die drang komt meestal pas als de regimes daar ruimte voor geven. Kijk maar in de Europese geschiedenis. Democratie was daar ook niet van de ene op de andere dag. De totalitaire regimes lieten langzaam maar zeker te teugels vieren.

b. als er al verzet is dit zo medogenloos wordt neergeslagen dat ze zich wel twee keer bedenken. Kijk maar naar de Koerden in Irak en Hama in Syrie. (voor het laatste, zie ook http://www.made-in-syria.com/hama.htm)

[Captain Pervert]

Is niet zo moeilijk.

Geloof remt vooruitgang. Of dat nu sociaal is, wetenschappelijk of economisch... Religie is een obstakel. Zeker wanneer men de Koran (of Bijbel) op de verkeerde manier uitlegt.

Het verwijnen van de islam is gewoon evolutie, net als secularisatie hier plaats vond in de afgelopen duizend jaar. Helaas is dat niet overal evenver doorgewerkt (te denken valt aan de hypocriete fanatieke geloofsbelijdenis in de VS). Daarnaast verkeert de islamitische wereld qua totalitariteit (is dat een woord?), dus wat betreft "in hoeverre is de samenleving doorspekt met het geloof", in de staat waarin wij 1000 jaar geleden verkeerden.

Mijn conclusie is dan ook geen prettige; we zitten nog wel een hele poos opgescheept met een religie die vermaant tot het haten van andersdenkenden, en in sommige gevallen tot het doden van andersdenkenden.

De secularisatie (en misschien zelfs het op de achtergrond geraken van de islam) zal geen 1000 jaar in beslag nemen. We leven nu in een modern tijdperk en dingen gaan sneller (denk maar aan het spel Civilization, in de Steentijd ga je per beurt 200 jaar verder, in de 21'e eeuw slechts 1 jaar). Wat ik bedoel is dat ontwikkelingen zich exponentieel verhouden tot de tijd.

Ik geef het 50 jaar en dan is heel Irak aan de Coca-Cola en rijden Jemenieten in Opels

[unclero]

Bij mijn weten is het sinds de geschiedsschrijving zo dat het gebied ondergedompeld is in oorlog... In de tijd van Jezus (vzmh) waren de Joodse stammen onderling aan het vechten. Later was het continu oorlog omdat de verschillende Christelijke Kerken het niet overeens waren waar hun altaar in de GeboorteKerk geplaatst mocht worden. Toen waren er buitenlandse invasies in de vorm van Mongolen, later kwamen er buitenlandse invasies in de vorm van Turken, en later weer in de vorm van Britten. En nu weer in de vorm van Joodse immigranten.. En natuurlijk waren de stammen in die regio met grote regelmaat in oorlog met elkaar om het belangrijkste in het gebied: water.

Ook erg fijn als Amerika een handje helpt door lieden als Arafat, Mubarak, Saddam en het Huis van Al-Saud aan de macht te helpen/houden. Allemaal lieden die de grote verlichte dagen van Andalusie, Damascus en Baghdad achter zich hebben gelaten en voor het geld kiezen.

Soms kun je je ook afvragen of het niet eigenlijk fijn is dat er zulke regimes zijn... Als het Irakse volk bijvoorbeeld democratisch mocht kiezen, hadden ze zo een of andere ayatollah aan de macht gezet.
Kolonisatie van een gebied is ook geen optie. Dat levert alleen maar trubbels op. Limburg hebben we zo failliet achtergelaten doen de kolen daar op waren. De Antillen stromen leeg daar de inkomsten uit vroegere 'koloniale inkomstenbronnen' slinken.
En alleen maar omdat wij (lees: Amerika) er zo lang over doen om alternatieve energiebronnen te vinden.

[the_Omniscient]

Captain Pervert schreef op 16 November 2002 @ 19:40:
Ik geef het 50 jaar en dan is heel Irak aan de Coca-Cola en rijden Jemenieten in Opels

Misschien scheuren ze dan zelfs 280 km/u in Bentleys, flesje Spa blauw erbij

unclero schreef op 18 november 2002 @ 13:26:
Ook erg fijn als Amerika een handje helpt door lieden als Arafat, Mubarak, Saddam en het Huis van Al-Saud aan de macht te helpen/houden. Allemaal lieden die de grote verlichte dagen van Andalusie, Damascus en Baghdad achter zich hebben gelaten en voor het geld kiezen.

Soms kun je je ook afvragen of het niet eigenlijk fijn is dat er zulke regimes zijn... Als het Irakse volk bijvoorbeeld democratisch mocht kiezen, hadden ze zo een of andere ayatollah aan de macht gezet.

Saddam is misschien aan de macht geholpen door de VS, maar ze zien hem nu toch echt liever vertrekken. Dat is het hypocriete van het "leegzuigen" van een land als Irak: eerst zeggen "Ja jongens, vechten jullie lekker tegen die Iranezen, die zijn pas écht evil... O, hebben jullie problemen met de Koerden, nou wij knijpen wel een oogje dicht hoor!" en daarna "opeens" op de bres springen voor alles wat geleden heeft onder Irakees bewind. Alsof we nooit hebben geweten, dat onze besnorde vriend in Bagdad wat heeft geprobeerd met chemische en biologische wapens.

De westerse wereld treedt op wanneer het zich gekwetst ziet in het eigenbelang, en dit is iets dat de radicalisering van het Midden-Oosten in de kaart speelt. Misschien zie je dit niet zo terug in de "verwesterde" gebieden van de betreffende regio, maar ik zou niet graag de meningen peilen in een dunbevolkte streek te Jemen - om maar iets te noemen. Een kleine groep fanatiekelingen kan een groot aantal "onverschilligen" tot grootse daden bewegen.

Ik kan me heel goed voorstellen, dat mensen die leven in een schamele hut zich in weinig tot niets aangetrokken voelen tot hun "charismatisch westerlijke" bestuurslieden. Vanuit hun goudbeklede paleizen bepalen deze leiders, dat er ingegrepen dient te worden tegen iets, waar de verpauperde bevolking van vijftigtallen kilometers verderop haar geloof in stelt; dit zal steeds meer onbegrip kweken en het fanatisme feller van aard maken - het fanatisme, dat zich op zijn beurt weer als een soort van sluipende ziekte over grotere delen van de bevolking kan verspreiden.

Dus of wij gediend zijn bij een dergelijke poppenkast, weet ik niet. Wij stellen eisen aan degenen die de middelen bezitten. Enkel door de zwakheid van anderen, lijken onze eisen gelegitimeerd. Maar door het groeiende fanatisme en de sterke "verwestering" van bepaalde landen, kan er uiteindelijk (eerlijkerwijs?) een soort van compromis komen; een soort van gematigd Islamitische Arabische supermacht, die misschien - net als wij nu doen - het eigenbelang voorop stelt en vanuit dat punt logisch verder denkt . Waarom zou men verder willen met veeleisende naties die weinig kunnen bieden? Is Rusland dan niet zoveel interessanter, als land dat volledig openligt voor economische ontwikkeling? Het zou haast gevaarlijk zijn, om de Russen de aanblik te geven van een verlaten westerse markteconomie, dus lijkt het verstandiger om de krachten te combineren en vanuit die positie te expanderen tot de nieuwe waakhond van de wereld. Hoewel het leger van Rusland oud, versleten en verroest is, bezit het een niet te verwaarlozen kernwapenarsenaal. Daarmee lijkt militaire interventie van westerse kant uitgesloten; dan zitten wij opeens aan de kant van gemanipuleerde regimevoering.

In hoeverre zien jullie nu de link tussen het "hypocriete westen" , het "nonchalante Rusland" en het fanatisme dat er leeft (onder een vrij brede laag van de bevolking) in het Midden-Oosten ? Liggen de relaties in de wereld zoals wij die willen zien, en zoals de VS ze manipuleert, of moeten we het toch eens van een andere kant gaan bezien; is aldus bovenstaand scenario (on)realistisch gesteld?

[unclero]

Nah, Rusland is economisch gezien niet bepaald aantrekkelijk... Grote markt ja, maar ze hebben alleen geen geld. En verder is het een beetje te corrupt en ziet het er niet bepaald naar uit dat er in een van voornoemde zaken een dezer jaren verandering komt.
En verder is het logisch gezien het beste dat er maar één bepaalde groep is die hongert naar geld. Als ze dat allemaal zouden doen is er in no-time een all-out oorlog.

[the_Omniscient]

unclero schreef op 18 November 2002 @ 17:14:
Nah, Rusland is economisch gezien niet bepaald aantrekkelijk... Grote markt ja, maar ze hebben alleen geen geld.

En verder is het logisch gezien het beste dat er maar één bepaalde groep is die hongert naar geld.

De vraag is alleen: gaat het hier nog om geld? Of is het meer de overheersing van staten die berusten op financiële daadkracht? Ideologie volgens Bijbel of Koran is sterker dan een gevaluteerd stuk papier. Je hoeft je niet te ontwikkelen naar het model van jouw "vijanden", ook niet wanneer jij de middelen bezit die anderen benodigen. Wil een anti-westers denkbeeld zich wel vormen naar gekapitaliseerde welvaart?

Nu haal ik misschien niet het fraaiste voorbeeld naar voren, maar de Sovjetunie heeft het zo'n 40 jaar uitgehouden tegen een financieel gezien oppermachtig westen. De dreiging die uitging van een systeem dat alles behalve op geld gebaseerd was, was een niet te verwaarlozen factor. Veel landen hebben zich hierdoor laten "inspireren", denk aan Cuba en Angola; de restanten van het communisme zijn aldaar nog steeds tastbaar aanwezig, en slechts sinds enkele jaren vinden er structurele hervormingen plaats. Met een machtige Sovjetunie zou deze "boetsering naar westers model" minder logisch zijn geweest. Of het nu door slechte uitvoering van het communistisch systeem komt , of door het te gecentraliseerd denken ervan; feit is, dat wij als westerlingen geen (goed) beeld meer kunnen vormen van een niet-kapitaalskrachtig systeem, omdat zo'n systeem reeds "verslagen" en "kansloos" lijkt. En daar ligt misschien onze zwakte en het "verrassingseffect" dat anderen tegen ons kunnen gebruiken.

Heeft het westen de Sovjetunie op haar knieën gekregen met kernbommen of door flexibel in te spelen op een markt van "andersdenkenden"?

De Mudjahedien zal het om het even zijn, wanneer zij de overwinning proeven . Een compromis met de duivel is geoorloofd "wanneer God het wil", en misschien blijkt dat eens te meer.