[EL] Zelf RPM regelaar voor fans maken

[SmauG]

Ik wil tussen mijn connector en fan een soort enermax achtig dimmertje knutselen, al heb ik geen idee hoe dit moet... heb t geprobeerd met een potmeter... maar dat was fataal afgelopen, zowel voor de potmeter en de fan.
Nu ben ik nogal een Electron00b, maar ik heb gehoord dat er iets als een regelweerstand bestaat... dat leek me wel wat... is deze te gebruiken voor mijn plan, en heeft iemand er eeen schakeltekening van?

[Verwijderd]

Kunt gewoon een zwaardere potmeter nemen, eentje van 4W.
Waarde hangt af van het vermogen van je fan.

[kimjansen]

regelweerstand is een potmeter.... je kan het met een spanningsregelaar doen (LM317 ed) maar dan heb je ongeveer 1,5V spanningsverlies.... je kan het met een PWM regelaar doen, dat is de beste oplossing... of zoals ik heb gedaan met een op-amp en een fet (en die is temperatuur geregeld)

het hangt er vanaf wat je er precies voor eisen aan stelt

[Kr3Kr]

het mooiste [en veiligste] is via een LM317 schakeling...
*klik* en dan onder aplication hints

[kimjansen]

LM317 "mooi" ??? PWM regelen is toch echt wel het mooiste hoor, zeer weinig verlies, bedrijfszeker ook bij lage toerentallen, zelf te maken dus leuker, enz.

[Verwijderd]

condesator, resonator, weerstandje, potje, en transistor.


van welke trypes, vraag effen aan je electro boer, die tekend je zo het schema uit en weet zo welke sterktes je nodig hebt, en dat ligt weer aan de nauwkeurig heid dat je hem wilt regelen.

[Verwijderd]

Je kunt ook een draad gewonden Potmeter gebruiken, je heb dan geen weerstand of een transistor nodig.
Op de potmeter kun je dan alle of 1 fan op aansluiten.

[TD-er]

kimjansen schreef op 20 oktober 2002 @ 16:33:
LM317 "mooi" ??? PWM regelen is toch echt wel het mooiste hoor, zeer weinig verlies, bedrijfszeker ook bij lage toerentallen, zelf te maken dus leuker, enz.

Enige 2 nadelen zijn de toerenmeting en de levensduur van de lagers.
Als je de frequentie van de PWM-regelaar te laag zet, krijg je een zeer onregelmatig lopende fan (en bijbehorend lawaai) en als je 'm te hoog zet, is de snelheid bijna niet te regelen, of worden er hele irritante pieken gegenereerd door de spoel in de fan.
Het onregelmatig draaien zal een negatieve invloed hebben op de levensduur van de lagers en een te onregelmatig gedrag geven bij de toerenmeting.
Ik denk dat het beste nog is om de spanning bij het inschakelen op 12V te hebben en dan langzaam af te laten nemen, afhankelijk van de temp tot een minimum van zo'n 7V (anders start 'ie niet meer)

[memphis]

Meest simpele:

[Verwijderd]

Er is niks mis met een eenvoudige draadgewonden potmeter om zoiets simpels als een fan te sturen.
Er draait hier ook fan op een PWM-schakeling met MIC502 naast me op het plekje waar eerst een potmeter zat, maar die potmeter voldeed ook goed.

[DeBolle]

Een snel en goed overzicht van de schakelingen op http://www.bit-tech.net/article/52/1

[Verwijderd]

TD-er schreef op 20 oktober 2002 @ 16:49:
[...]

Enige 2 nadelen zijn de toerenmeting en de levensduur van de lagers.
Als je de frequentie van de PWM-regelaar te laag zet, krijg je een zeer onregelmatig lopende fan (en bijbehorend lawaai) en als je 'm te hoog zet, is de snelheid bijna niet te regelen, of worden er hele irritante pieken gegenereerd door de spoel in de fan.
Het onregelmatig draaien zal een negatieve invloed hebben op de levensduur van de lagers en een te onregelmatig gedrag geven bij de toerenmeting.
Ik denk dat het beste nog is om de spanning bij het inschakelen op 12V te hebben en dan langzaam af te laten nemen, afhankelijk van de temp tot een minimum van zo'n 7V (anders start 'ie niet meer)

Wat een onzin

Toerenmeting kan gewoon werken, als je een p-channel FET met voorschakel transistor (bc547 oid) neemt.

Elco over je fan en dat zoemen is ook weg... dus geen extra lagerslijtage als je dat al hebt... zdat zoemen komt namelijk uit de spoelen, maar ik betwijfel ten zeerste of de mechanische schoep dat erg merkt.

De Xtreme Baybus heeft 4 PWM geregelde fans, met 4 RPM uitlezingen, zonder zoemende fans, al loopt de PWM op 122, 244 of 488 Hz.

[Verwijderd]

Sinclair schreef op 20 oktober 2002 @ 16:56:
Meest simpele:

[afbeelding]

Vervang die BD140 voor een p-channel FET (IRF9540 b.v.), gooi die 4k7 weerstand eruit (en verhoog eventueel de waarde van de potmeter) en je hebt ook geen last van die 1,5V spanningsverlies

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op 20 oktober 2002 @ 19:01:
[...]


Elco over je fan en dat zoemen is ook weg...

Ja, en je PWM ook.

[Verwijderd]

Verwijderd schreef op 20 oktober 2002 @ 19:25:
[...]


Ja, en je PWM ook.

ehmm ja maar wat is daar mis mee? Nu heb je een (min of meer) DC spanning gekregen. Je mist dan welliswaar koppel op lagere toerentallen, maar ZO langzaam laat je je fan ook weer niet lopen toch? Ik kan via een PWM trap met elco parralel de fan "zichtbaar" laten draaien op de Xtreme Baybus. Er zit dan ook wel een stukje SW in dat bij het opstarten van de fan de fan eerst sneller laat lopen, en dan terugregeld naar het lage toerental.

[memphis]

Verwijderd schreef op 20 oktober 2002 @ 19:02:
[...]


Vervang die BD140 voor een p-channel FET (IRF9540 b.v.), gooi die 4k7 weerstand eruit (en verhoog eventueel de waarde van de potmeter) en je hebt ook geen last van die 1,5V spanningsverlies

Als je praat over een LM317 praat je over 1.2v verlies, in het geval van een transistor maar 0.6v
Idd een FET nog minder, maar ik mag er van uit gaan dat als je wilt regelen dat je amper de maximale spanning nodig hebt.

En daarnaast verkiezen mensen nog steeds de duurdere LM317 boven de goedkope transistor

[Silentpuma]

Jongen jongens, rustig aan met al die benamingen! Zoals de topic starter zegt, hij heeft weinig verstand van electro-zaken (net als ik ) dus aan al die benamingen heeft hij ook niet veel...

Zet gewoon deze potmeter tussen je fan en molex (stekkertje) en klaar ben je:



Het is een potmeter van 100 Ohm, 9 Watt. Zet hem tussen de + en dan op het middelste pootje en 1 daarnaast. Het 3e pootje ongebruikt laten. Sim-pel
(en goedkoop, kosten: 4.50 pleuro`s)

[FiXeL]

let er wel op dat de fan monitor connector roet in het eten kan gooien (is -5v geloof ik) ik had een baybusje gemaakt met: aan 12v, uit, aan 7v.. alleen als ik em uitzette, kreeg ie nog 5 volt (van me mobo fan monitor) de +12 blijft verbonden in mijn schakeling, dus das de oorzaak. niet echt ontopic, maar misschien handig om ff te weten