Hij is inderdaad niet altijd op te lossen, als het een oneven permuatie van de stukjes betreft dan kan het niet.
Elke keer als je een stukje verschuift noem je dit een transpositie, je verwisselt als het ware het lege vakje met een ander vakje.
Stel nu dat je een gehusselde puzzel hebt en je gaat kijken hoeveel verwisselingen je nodig hebt om de puzzel goed te krijgen - dus voor dit idee mag je ook stukjes nemen die niet naast elkaar liggen - dan heb je altijd een even of oneven aantal verwisselingen nodig.
Als je van een situatie uitgaat waarin de puzzel op zich geschudt is, maar het lege hokje al wel goed zit, dan is de puzzel alleen door schuiven op te lossen wanneer het aantal verwisselingen dat je nodig hebt om deze op te lossen (dus niet door perse te schuiven, maar op te pakken, zoals hierboven) even is.
Immers het lege vakje moet net zovaak naar rechts geschoven worden als het naar links geschoven worden wil het goed uitkomen. Een beroemd voorbeeld van een puzzel die niet oplosbaar is:
code:
1
2
3
4
| 1 2 3 4
5 6 7 8
9 10 11 12
13 15 14 |
Door gewoon te wisselen, dus de 14 met de 15, los je de puzzel op. Maar dit is maar 1 zet en dat is oneven, dus door te schuiven kun je deze puzzel nooit oplossen.
[edit]
Ik kan straks misschien nog een iets formeler bewijs geven.
[edit2]
De verschillende ordeningen van de stukjes noem je permutaties en de helft is even en de helft van die permuaties is inderdaad oneven.