64GB @4800MT 4 sticks of 32GB @6000MT 2 sticks icm x3d

[Nox]

Ik heb geheugen gekocht, 2 setjes besteld bij 2 winkels maar dezelfde set. Deze kon ik nog voor enigszins redelijk bedrag aanschaffen, het zijn 2 sets patriot PVV532G600C30K, samen 4x16GB. Ik wilde graag 64GB maar als het niet anders kon: 32GB. Annuleerde een van de winkels de order om wat voor reden had ik een alternatief namelijk. Beetje panic buy geweest toen het nog te behappen was met de ellende.

Anyway, van het weekend zat het geheugen in de nieuwe PC. Na ~45s bootte het systeem en kwam in de bios, ik zette expo1 profiel aan en ruim 20 minuten gewacht maar geheugen werd niet stabiel, training ging niet goed. (na googlen blijkbaar kan je nog veel langer wachten, maar 20 minuten wachten vond ik wel genoeg).

Expo1 is 6000MT/s, Expo2 is 5600MT/s, beiden werken niet. Systeem kwam er wel doorheen op 4800MT/s (de default speed, ik kwam iig in de bios). Nu ben ik benieuwd: ga ik een grote performance hit krijgen met 64GB op lagere snelheden icm een 9800-X3D? Of is de performance hit van slechts 32GB hebben groter? Nu met een vers OS zit ik op kaal 10GB gebruik, tijdens gamen op 17GB, maar mezelf kennende zit dit in een mum van tijd vol en ik heb nog maar 1 game getest (far cry 6). Ik had nog geen firefox tabs en andere software draaien die er allemaal nog op moet zoals office/outlook, gemiddeld 20 tabs open (), een torrent client, pdf reader, discord etc etc.

Als de performance hit nihil is vanwege lagere snelheden ga ik waarschijnlijk wel de 2e kit bewaren. Als die hit echt meerdere procenten is dan ga ik wel twijfelen...

[PD2JK]

Zit er geen benchmark optie in Far Cry 6 ?

Drie keer een benchmark draaien met 64GB 4800MT/sec, neem daarvan het gemiddelde.
Drie keer een benchmark draaien met 32GB 6000MT/sec, neem daarvan het gemiddelde.

Trek je conclusie.

[Nox]

Dat is uiteraard een optie, al hoopte ik dat iemand hier al ervaring mee had, ook voor andere games die ik speel want fc6 is maar een van de stuk of 10 games en ik weet niet wat ik in de toekomst speel.

[GarBaGe]

Door je X3D ben je veel minder afhankelijk van je geheugen en zijn de verschillen een stuk kleiner.
Echter....
Persoonlijk zou ik nooit DDR5 met 4 sticks nemen op een consumentenbord, wegens stabiliteit...

[makje]

Als je onder de ± 30 GB aan geheugengebruik blijft dan doet meer dan 32 GB geheugen helemaal niets voor je en als je meer dan 30 GB geheugen gebruikt dan is 32 GB op welke snelheid dan ook 'veel' langzamer dan 64 GB geheugen.
Je komt pas in een afwegingsgebied als je 'af en toe' meer dan 30 GB geheugen gebruikt, wil je dan daarvoor optimaliseren of voor de normale situatie. Komt bij dat met een X3D de invloed van de snelheid van het geheugen inderdaad minder groot is, sowieso hoeveel € investeer je in die laatste paar % snelheid...

[jeroen3]

https://www.techpowerup.c...ng-with-amd-zen-5/21.html

quote: gedateerd artikel uit 2024

For optimal results, look for memory with tight timings, such as 6000 CL30, which is widely available and reasonably priced.

Het verschil in snelheid is mogelijk niet de moeite waard. (<5%)

64 GB kan bij sommige simulatie games die er erg hongerig zijn wel helpen, zoals Cities Skylines.

Of je verkoopt een setje met winst over een paar weken.

[ Voor 23% gewijzigd door jeroen3 op 29-12-2025 14:45 ]

[Nox]

makje schreef op maandag 29 december 2025 @ 14:42:
Als je onder de ± 30 GB aan geheugengebruik blijft dan doet meer dan 32 GB geheugen helemaal niets voor je en als je meer dan 30 GB geheugen gebruikt dan is 32 GB op welke snelheid dan ook 'veel' langzamer dan 64 GB geheugen.
Je komt pas in een afwegingsgebied als je 'af en toe' meer dan 30 GB geheugen gebruikt, wil je dan daarvoor optimaliseren of voor de normale situatie. Komt bij dat met een X3D de invloed van de snelheid van het geheugen inderdaad minder groot is, sowieso hoeveel € investeer je in die laatste paar % snelheid...

Ik zit met mijn werkpc standaard na een reboot al op zo'n 13-14-15 GB ram gebruik (dit is dus met wat applicaties op de achtergrond). En ik game op 4k, als ik wat games opzoek blijken die ook wel vlot 15GB te lusten. Dus het is net op het randje wat dat betreft.

Ik zal anders eens kijken hoe stabiel het draait en zal memtest een tijdje laten draaien met 64GB. En voor de lol eens de benchmarktest doen. Als het stabiel draait kan ik het altijd houden, als het niet stabiel draait weer verkopen. Als het verschil in MT/s te veel merkbaar is nu kan ik het inderdaad ook weer verkopen. Zal als ik thuis ben eens de benchmarks aanslingeren.

[Nox]

jeroen3 schreef op maandag 29 december 2025 @ 14:43:
https://www.techpowerup.c...ng-with-amd-zen-5/21.html

[...]


Het verschil in snelheid is mogelijk niet de moeite waard. (<5%)

64 GB kan bij sommige simulatie games die er erg hongerig zijn wel helpen, zoals Cities Skylines.

Of je verkoopt een setje met winst over een paar weken.

Alles ouder dan een maand is nu gedateerd

[nelizmastr]

Nox schreef op maandag 29 december 2025 @ 15:14:
[...]

Ik zit met mijn werkpc standaard na een reboot al op zo'n 13-14-15 GB ram gebruik (dit is dus met wat applicaties op de achtergrond). En ik game op 4k, als ik wat games opzoek blijken die ook wel vlot 15GB te lusten. Dus het is net op het randje wat dat betreft.

En toch is 32GB echt meer dan genoeg. Dan sluit je maar wat meuk af die je niet nodig hebt tijdens je game

[TTommie]

Je telt je geheugen allemaal tijdens verbruik, maar ik mag hopen dat je alles afsluit als je gaat gamen. Want anders ben je aan resource verbruik al meer kwijt dan je gaat winnen.

Tevens vind je memory controller op je CPU het prettiger om met 2 reepjes geheugen te werken dan 4. Maar dit had je zelf ook al gemerkt aan de snelheid.

Mijn conclusie: Hou het lekker bij 32GB voor nu. Mocht je in de toekomst het nodig vinden om er meer bij te prikken, dan zie je dat dan wel weer. En dan zou ik vanwege de memory controller eerder voor 2x32 gaan.

[Nox]

Dingen afsluiten als ik wil gamen is natuurlijk een hoop gedoe. Als je iedere keer je taskmanager moet openen en de helft van de processen moet killen die je niet gebruikt, en dan weer moet rebooten... Maar het is vooral voorbereid zijn op nieuwere games die uitkomen de komende ~2 jaar. Als er penalty van de lagere snelheid 1-2 procent is, dan is het natuurlijk aantrekkelijk om alsnog 64GB proberen stabiel te krijgen op lagere snelheid. Immers, als je systeem met te weinig RAM komt te zitten is de impact veel groter dan die 1-2 procent.

[ Voor 30% gewijzigd door Nox op 30-12-2025 02:10 ]

[White Feather]

Nox schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 01:23:
Dingen afsluiten als ik wil gamen is natuurlijk een hoop gedoe. Als je iedere keer je taskmanager moet openen en de helft van de processen moet killen die je niet gebruikt, en dan weer moet rebooten...

Dit slaat natuurlijk nergens op en is gigantisch overdreven
1) je sluit een programma normaal af, niet via taskmanager
2) als je daarna alsnog herstart, dan heeft processen afsluiten natuurlijk helemaal geen zin.

Maar het is vooral voorbereid zijn op nieuwere games die uitkomen de komende ~2 jaar. Als er penalty van de lagere snelheid 1-2 procent is, dan is het natuurlijk aantrekkelijk om alsnog 64GB proberen stabiel te krijgen op lagere snelheid. Immers, als je systeem met te weinig RAM komt te zitten is de impact veel groter dan die 1-2 procent.

Bijna alle games doen het goed binnen 16 GB, waarbij Windows en alle shit er omheen ook nog eens draaien in diezelfde hoeveelheid.

Er zijn een aantal games zoals simulators en games met heel veel plug-ins die over die 16 gaan en dan je dus baat bij 32 GB. En we draaien steeds meer, dus als 16 goed zou zijn voor de game en we hebben meer meuk draaien, dan gebruikt het allemaal meer geheugen.

Maar eigenlijk heb je bij 16 GB zo’n 4-6 GB voor Windows in gebruik, dus 10-12 voor een game. Bij 32 GB heb je dus 16 GB extra geheugen voor een game en opeens is dat niet genoeg?!

Een Xbox series X en PS5 Pro hebben maar 16-18 GB en dat is als Ram en Vram. Dus de gpu snoept daar ook flink van af.

Prima als jij blijkbaar perse 64 GB wilt, maar je usercase onderbouwt het totaal niet.

[ Voor 3% gewijzigd door White Feather op 30-12-2025 17:19 ]

[Nox]

White Feather schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 07:01:
[...]

Dit slaat natuurlijk nergens op en is gigantisch h overdreven
1) je sluit een programma normaal af, niet via taskmanager
2) als je daarna alsnog herstart, dan heeft processen afsluiten natuurlijk helemaal geen zin.


[...]
Bijna alle games doen het goed binnen 16 GB, waarbij Windows en alle shit er omheen ook nog eens draaien in diezelfde hoeveelheid.

Er zijn een aantal games zoals simulators en games met heel veel plug-ins die over die 16 gaan en dan je dus baat bij 32 GB. En we draaien steeds meer, dus als 16 goed zou zijn voor de game en we hebben meer meuk draaien, dan gebruikt het allemaal meer geheugen.

Maar eigenlijk heb je bij 16 GB zo’n 4-6 GB voor Windows in gebruik, dus 10-12 voor een game. Bij 32 GB heb je dus 16 GB extra geheugen voor een game en opeens is dat niet genoeg?!

Een Xbox series X en PS5 Pro hebben maar 16-18 GB en dat is als Ram en Vram. Dus de gpu snoept daar ook flink van af.

Prima als jij blijkbaar perse 64 GB wilt, maar je usercase onderbouwt het totaal niet.

Het is ook een stukje zekerheid/toekomstvisie. En mijn kale windows installatie zit al op 9GB

[freaky35]

Nox schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 12:20:
[...]

Het is ook een stukje zekerheid/toekomstvisie. En mijn kale windows installatie zit al op 9GB

9 gb,dat is veel te veel, ik zit op 4.2 gb met google chrome open staan erbij.

[jeroen3]

freaky35 schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 12:31:
[...]


9 gb,dat is veel te veel, ik zit op 4.2 gb met google chrome open staan erbij.

Valt wel mee, ik heb 96GB en daar pakt windows + dit tabblad 12 GB.
Windows en apps pakken wat ze kunnen, maar zorgt ervoor dat er voldoende vrij is. Als het niet meer past, dan schuift Windows achtergrond apps naar de pagefile op disk. Pas als dit voor voorgrond programma's nodig is zul je extreme vertragingen merken. Anders alleen met het wisselen. Dit noemen ze "hard faults", dit kun je zien in Resource Monitor.

Windows probeert ook een file cache in geheugen te houden, dit telt niet als "in gebruik". Alle vrije geheugen is hiervoor ingedeeld. (Cached in taakbeheer)

Kortom, meer is beter
64GB is ruim voldoende.
(ik heb 96GB zodat ik met meerdere VM's tegelijk software kan testen, mijn vorige setup had 64GB)

[psychodude]

freaky35 schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 12:31:
[...]


9 gb,dat is veel te veel, ik zit op 4.2 gb met google chrome open staan erbij.

Het verbruik in Windows is slecht te vergelijken. Windows heeft geen standaard verbruik. Mijn installatie is vrij vers, vorige week toevallig opnieuw geïnstalleerd. Kaal is het verbruik circa 14GB. Bij zat games dat het oploopt tot circa 35GB gebruik. Allocatie binnen RAM is niet direct een statisch gegeven. Bij meer beschikbaarheid, wordt er door de OS ook gewoonweg meer gebruikt.

Verzadig ik ooit mijn 64GB? Nee. Maar meer dan 16GB of zelfs 32GB, vindt Windows zeker wel ruimte voor. Zelfs zonder Chrome open te zetten met 1000 tabs.

Voor wat betreft de oorspronkelijke vraag, het belang van memory snelheid en timings is redelijk overrated. Stabiliteit is eigenlijk veel belangrijker, en wat @GarBaGe ook aangeeft, is 4 sticks op het AM5 platform daarin iets dat frequent problemen geeft en het advies doorgaans dan ook om te kiezen voor 2 sticks.

[White Feather]

Nox schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 12:20:
[...]

Het is ook een stukje zekerheid/toekomstvisie. En mijn kale windows installatie zit al op 9GB

Dat is waarschijnlijk gewoon caching dat Windows doet. Hoe meer geheugen er in, hoe meer er gecachet wordt.

[watercoolertje]

psychodude schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 12:51:Stabiliteit is eigenlijk veel belangrijker, en wat @GarBaGe ook aangeeft, is 4 sticks op het AM5 platform daarin iets dat frequent problemen geeft en het advies doorgaans dan ook om te kiezen voor 2 sticks.

Dat is inderdaad een afweging voor je wat koopt, maar hij heeft en gebruikt toch gewoon stabiel die 4 dims nu?

De vraag is dan ook niet wat stabieler is (uit de TS haal ik dat beide stabiel zijn), maar wat de beste performance geeft nu die kan kiezen tussen die 2 configuraties?

[psychodude]

watercoolertje schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 13:00:
[...]
Dat is inderdaad een afweging voor je wat koopt, maar hij heeft en gebruikt toch gewoon stabiel die 4 dims nu?

De vraag is dan ook niet wat stabieler is (uit de TS haal ik dat beide stabiel zijn), maar wat de beste performance geeft nu die kan kiezen tussen die 2 configuraties?

Expo 1 en expo 2 boot niet. Klinkt mij niet als stabiel . Met 4800MT boot het, maar met boot alleen is het nog niet direct een gegeven dat het onder load ook daadwerkelijk stabiel is.

[freaky35]

Nox schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 01:23:
Dingen afsluiten als ik wil gamen is natuurlijk een hoop gedoe. Als je iedere keer je taskmanager moet openen en de helft van de processen moet killen die je niet gebruikt, en dan weer moet rebooten... Maar het is vooral voorbereid zijn op nieuwere games die uitkomen de komende ~2 jaar. Als er penalty van de lagere snelheid 1-2 procent is, dan is het natuurlijk aantrekkelijk om alsnog 64GB proberen stabiel te krijgen op lagere snelheid. Immers, als je systeem met te weinig RAM komt te zitten is de impact veel groter dan die 1-2 procent.

Wel het beste als je gaat gamen,slurpt ook alleen maar cpu power weg ook,al die achtergrond programma's
En het valt best mee toch om dat te doen,zoveel gedoe is dat nou ook alweer niet

Verder wat er gezegd is ook test het op 4800 eens goed,

Verder heb je de bios al geupdate,dit wil namelijk ook wel eens voor optimalisaties zorgen die er wel voor zorgen dat geheugen bv stabiel draait

Wat zijn de systeem specs en vooral bv ook je moederbord

[ Voor 13% gewijzigd door freaky35 op 30-12-2025 13:29 ]

[GarBaGe]

Bij 2DPC heb je eigenlijk CUDIMMs nodig om signaal integriteit te behouden op de hoge frequenties van DDR5.
Deze bevatten een RCD, ookwel click driver chip die het signaal boost.
Helaas, helaas ondersteunt AMD momenteel nog geen CUDIMMs.
Intel, grappig genoeg, dan weer wel.
Ik zou het voorlopig op 2 sticks houden...

[Nox]

freaky35 schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 13:26:
[...]


Wel het beste als je gaat gamen,slurpt ook alleen maar cpu power weg ook,al die achtergrond programma's
En het valt best mee toch om dat te doen,zoveel gedoe is dat nou ook alweer niet

Verder wat er gezegd is ook test het op 4800 eens goed,

Verder heb je de bios al geupdate,dit wil namelijk ook wel eens voor optimalisaties zorgen die er wel voor zorgen dat geheugen bv stabiel draait

Wat zijn de systeem specs en vooral bv ook je moederbord

MSI B850 tomahawk Max, 9800X3D, 9070XT en geheugen is: uitvoering: Patriot Viper Venom PVV532G600C30K

[freaky35]

Welk bios heb je er op staan,ik zie echt verscheidene bios versies met geheugen optimalisaties staan

https://www.msi.com/Mothe...TOMAHAWK-MAX-WIFI/support

bv::

Optimized the memory compatibility of single rank (1R) under 2DPC configuration.
- Optimized the memory compatibility of dual rank (2R) under 1DPC configuration.

Improved memory compatibility.
Enhance memory overclocking capability.
support all 64GB*4 DRAM chips and optimized 2DPC 1R capability.

ect

dit is van verschillende bios versies niet 1 specifiek

[ Voor 80% gewijzigd door freaky35 op 30-12-2025 15:57 ]

[Nox]

freaky35 schreef op dinsdag 30 december 2025 @ 15:53:
Welk bios heb je er op staan,ik zie echt verscheidene bios versies met geheugen optimalisaties staan

https://www.msi.com/Mothe...TOMAHAWK-MAX-WIFI/support

bv::

Optimized the memory compatibility of single rank (1R) under 2DPC configuration.
- Optimized the memory compatibility of dual rank (2R) under 1DPC configuration.

Improved memory compatibility.
Enhance memory overclocking capability.
support all 64GB*4 DRAM chips and optimized 2DPC 1R capability.

ect

dit is van verschillende bios versies niet 1 specifiek

7E62v2A48, maar deze krijgt ze niet werkend met alle 4 sticks op expo

[JWL92]

YouTube: How Much RAM Do Gamers Need, 2x8 16GB vs. 2x16 32GB vs. 2x32 64GB
spoiler; voor gaming is 32gb MEER dan zat, en vaak is 16 zelfs voldoende.
Staat je werk spul open tijdens t spelen van zwaardere games?
tja...
Nut van sneller geheugen is wel een beperkte factor bij x3d chips. + met gaming op 4k, hit je wss eerder een GPU bottleneck.