Misleidende (duurdere) Dark Patterns bij affiliate links

[Wereldreiziger]

Hey Mede-Tweakers,

TL;DR: Via affiliate links (TradeTracker → Rentcars) blijken huurauto’s soms 20–30% duurder dan bij een direct bezoek aan Rentcars.com. Exact dezelfde auto, data en aanbieder, maar een prijsverschil van 29,55% (€126,38). Kortingen en cashback verdwijnen zodra affiliate-tracking actief is. Mogelijk verboden dark patterns. Ook vergelijkbare signalen bij Booking.com. Ik ben benieuwd naar de juridische/technische visie van Tweakers.





Een beetje achtergrond info: ik ben de eigenaar van een reisblog in Nederland (zal geen link plaatsen want ik ben niet op zoek naar promotie), en ik ben zeer betrokken al dan niet afhankelijk van affiliate marketing. Ik zie echter dat er sinds kort dark patterns opduiken die ons verdienmodel en reputatie flink ondermijnen en die zich zelfs op of over het randje van illegaliteit bevinden. Ik ben hier op zijn zachts gezegd niet blij mee en confronteer deze partij ook openbaar ermee, zie LinkedIn: https://www.linkedin.com/...vity:7398691322016202752/ en https://dutchtravelblogge...-through-affiliate-links/.

Mijn communicatie is stevig en direct - daar ben ik me zeker van bewust. Dat is een strategie, want partijen die dit doen kunnen wat mij betreft niet hard genoeg aangepakt worden.

Hieronder een samenvatting van mijn bevindingen, zodat ook hier alles te lezen is. Ik ben eigenlijk vooral op zoek naar andere mensen die met affiliate marketing te maken hebben en/of juridische achtergrond hebben. Ik ben benieuwd naar meningen hierover en hoe we dit in het vervolg als collectief aan kunnen pakken.

Affiliate-links verhogen stiekem de prijzen bij Rentcars en Booking . com (en waarschijnlijk meer platforms) - prijsverschil tot 30%

Ik ben tijdens een test op iets gestuit dat behoorlijk zorgelijk is, zeker voor consumenten én publishers die vertrouwen op affiliate-systemen.

Tijdens een simpele vergelijking tussen een direct bezoek aan Rentcars.com en een bezoek via een TradeTracker affiliate-link, bleken de prijzen ineens totaal anders te zijn - in het nadeel van de affiliate-klant.

Niet een paar euro verschil.
Maar 29,55% duurder.

De testopzet (reproduceerbaar)

• Exact dezelfde data
• Exact dezelfde locatie
• Exact dezelfde aanbieder
• Exact dezelfde auto

Twee verschillende ingangen naar Rentcars.com

Resultaat:
Direct bezoek (incognito, clean link): €301,31
Affiliate-bezoek (TradeTracker-link): €427,69

Verschil: €126,38 voor 21 dagen huur (29,55%).

Wat er gebeurt
Bij een direct bezoek ziet de gebruiker:

• cashback-promoties
• tijdelijke kortingen
• lagere basisprijzen

Bij een affiliate-bezoek:

• Andere sortering van deals
• geen cashback
• geen promoties
• hogere standaardprijzen
• deals die volledig verborgen blijven

Wanneer beide varianten worden gesorteerd op Lowest Price, wordt het verschil zelfs nog groter.
Het lijkt erop dat de site bewust een andere prijslijst toont zodra er affiliate-tracking actief is.

Dit valt volgens UX-onderzoek onder dark patterns:
het manipuleren van interface / prijsweergave zodat de gebruiker keuzes maakt die ze anders niet zouden maken.

Waarom dit problematisch is

• Consument wordt misleid
• De consument vertrouwt op blogs, vergelijkingssites, dealplatforms enz.
• Die verwijzen te goeder trouw door, maar de consument betaalt aanzienlijk méér.

Publishers verliezen geloofwaardigheid
Zij denken een “no extra cost” link te delen, maar de realiteit is omgekeerd.

• Prijsmanipulatie is onzichtbaar
• De prijs hangt puur af van hoe je binnenkomt — niet wat je boekt.

Dit gebeurt waarschijnlijk bij meerdere platforms, niet alleen bij Rentcars en Booking.
Kortingen verdwijnen, cashback vervalt.

Test het zelf

Voor wie het wil reproduceren:

Affiliate-link (TradeTracker → Rentcars):
https://www.rentcars.com/...n=425599&requestorid=4352

Directe link (incognito venster gebruiken / cookie-loos):
https://www.rentcars.com/...770210000-0-0-0-0-0-0-0-0

Sorteer beide op laagste prijs en vergelijk.
Wat hier dus direct opvalt is dat via de affiliate links de sortering anders is, je standaard duurdere deals ziet en er geen cashbacks meer zijn. Wanneer je beide links vervolgens sorteert op laagste prijs, zal je zien dat de verschillen nog groter worden. Bij affiliate links worden de beste deals + cashbacks volledig verborgen (zogenaamde 'Dark Patterns') waarmee consumenten worden misleid en die zich op of over het randje van illegaliteit bevinden

Vragen aan Tweakers:

• Vinden jullie dit toegestaan binnen EU-consumentenwetgeving?
• Valt dit onder misleiding / verboden dark patterns?
• Hoe denken jullie dat affiliate-netwerken hiermee omgaan (of wegkijken)?
• Zou dit aanleiding kunnen zijn voor een ACM-onderzoek?
• Zijn er Tweakers die dit bij andere platforms hebben gezien?

Ik ben benieuwd naar jullie technische en juridische kijk hierop.

[ Voor 10% gewijzigd door Wereldreiziger op 26-11-2025 10:26 ]

[Yorinn]

Gezien dit geen aanbieding is, verplaats ik het topic richting het Shopping Forum.

[Wereldreiziger]

Yorinn schreef op woensdag 26 november 2025 @ 10:22:
[mbr]Gezien dit geen aanbieding is, verplaats ik het topic richting het Shopping Forum. [/mbr]

Top, dankjewel. Was inderdaad even zoekende waar het thuishoort op het forum.

[F_J_K]

Prijsdifferentiatie is AFAIK niet verboden. Maar het moet wel duidelijk / transparant gebeuren: men moet zien dat er andere prijzen zijn.
Als dat niet duidelijk is, melden kan geen kwaad. Dan wel duidelijk aantonen dat het om tweemaal hetzelfde product gaat en niet duidelijk is waarom / dat er prijsverschillen kunnen zijn.

Als er andere producten worden getoond, dat kan dan weer wel denk ik. Of bij direct boeken '15% direct boeken-korting'.

Hoe denken jullie dat affiliate-netwerken hiermee omgaan (of wegkijken)?

Als 'alle' varianten in 'alle' winkels er staan gelinkt prima (a la de pricewatch, waar ik ondanks mijn rode kleurtje helemaal geen band mee heb), dan is er geen perverse prikkel te linken naar de best betalende ook waar dat slechter is voor de lezer (er zijn betere producten of winkels). Maar verwijzing naar enkele producten? Nee. Reviews met affiliate marketing-links vertrouw ik voor geen meter, want er wordt verdient aan een goede review voor toevallig de verkoper die wil betalen voor de link. Pak-em-beet reviews van Wired negeer ik daarom.

[Findail]

Geen idee over deze case, maar dat er een boel mis gaat met affiliates, heb ik ook gezien. Als je er meer over wilt weten, zoek op 'honey scam', wat volgens mij wel breder is als dit onderwerp... maar misschien kan je er informatie vinden wat je helpt in jou zaak. Let op: nogal een rabbit hole...

[Ernemmer]

Dit gebeurt toch heel veel, ook boeken vanuit een ander land geeft soms flinke kortingen.

[Pendora]

Melden aan het ACM met al je bevindingen en verder gaan met je leven. Of een YouTube kanaal starten met elke week zo'n bedrijf. Moet te doen zijn helaas.

[Wereldreiziger]

F_J_K schreef op woensdag 26 november 2025 @ 13:06:
Prijsdifferentiatie is AFAIK niet verboden. Maar het moet wel duidelijk / transparant gebeuren: men moet zien dat er andere prijzen zijn.
Als dat niet duidelijk is, melden kan geen kwaad. Dan wel duidelijk aantonen dat het om tweemaal hetzelfde product gaat en niet duidelijk is waarom / dat er prijsverschillen kunnen zijn.

Als er andere producten worden getoond, dat kan dan weer wel denk ik. Of bij direct boeken '15% direct boeken-korting'.
[...]

Als 'alle' varianten in 'alle' winkels er staan gelinkt prima (a la de pricewatch, waar ik ondanks mijn rode kleurtje helemaal geen band mee heb), dan is er geen perverse prikkel te linken naar de best betalende ook waar dat slechter is voor de lezer (er zijn betere producten of winkels). Maar verwijzing naar enkele producten? Nee. Reviews met affiliate marketing-links vertrouw ik voor geen meter, want er wordt verdient aan een goede review voor toevallig de verkoper die wil betalen voor de link. Pak-em-beet reviews van Wired negeer ik daarom.

De verschillen zijn duidelijk als je zelf gaat testen en heb dan ook een melding gemaakt bij ACM. Je haalt ook pricewatch van Tweakers aan, een goed voorbeeld.

Stel je eens voor dat wanneer Tweakers je via de pricewatch doorverwijst naar een webwinkel, je daar ineens 30% meer betaald voor alles wat je op die site kunt kopen, maar dat niet kunt zien of weten. Puur omdat je vanuit Tweakes wordt doorverwezen via een affiliate link, krijg je ineens andere prijzen te zien.

Dat is namelijk wat hier gebeurt, alleen dan bij huurauto's.

[Wereldreiziger]

Findail schreef op woensdag 26 november 2025 @ 13:31:
Geen idee over deze case, maar dat er een boel mis gaat met affiliates, heb ik ook gezien. Als je er meer over wilt weten, zoek op 'honey scam', wat volgens mij wel breder is als dit onderwerp... maar misschien kan je er informatie vinden wat je helpt in jou zaak. Let op: nogal een rabbit hole...

Ik ben bekend met de honey scam, één brok ellende was dat. Affiliate marketing is onderhevig aan een enorme breakdown, het vertrouwen is weg en moet worden teruggewonnen. Of wellicht sterft het een stille dood.