Samenvatting
Je moederbord heeft een PCI‑Express 3.0 x8‑slot (max 8 GT/s per lane).
Een GPU die PCI‑E 5.0 x8 of x16 ondersteunt, “downgrade‑t” automatisch naar de hoogste snelheid die zowel kaart als slot delen – in dit geval PCI‑E 3.0 x8*.
Resultat: ≈ 7,9 GB/s totale bandbreedte (8 lanes × ≈ 985 MB/s).
Voor de meeste games en creatieve workloads is dit meer dan genoeg; het prestatieverlies is mestal < 5 % (vaak onmerkbaar). Alleen bij extreem data‑intensieve taken (grote wetenschappelijke simulaties, enorme datasets, ultra‑high‑resolution ray‑tracing) kun je een klein verschil merken.
1. Wat betekent PCI‑E 3.0 x8 in cijfers?| PCIe‑versie | Raw‑snelheid per lane | Effectieve data‑doorvoer per lane* |
|---|
| 3.0 | 8 GT/s | ≈ 985 MB/s |
| 4.0 | 16 GT/s | ≈ 1 970 MB/s |
| 5.0 | 32 GT/s | ≈ 3 940 MB/s |
*Na de 128b/130b (PCIe 3.0) resp. 256b/257b (PCIe 4/5) codering.
PCI E 3.0 x8 → 8 lanes × ≈ 985 MB/s ≈ 7,9 GB/s.
Een PCI E 5.0 x8‑kaart zou op een PCI E 5.0‑slot theoretisch ≈ 31,5 GB/s krijgen, maar dat haal je hier niet.
2. Hoeveel invloed heeft dat op GPU‑prestaties?Scenario Verwacht verlies
Gaming (1080p‑4K, rasterisatie + ray‑tracing) < 3 %
Creatieve aps (video‑encoding, 3D‑render) < 4 %
Zwaar data‑intensief (wetenschap, AI‑training, enorme textures) 4‑5 % (soms iets meer)
Kortom: PCIe 3.0 x8 is in de praktijk geen bottleneck voor de kaarten die je overweegt.
3. De drie opties die je noemt| # | Model | PCIe‑generatie | Geheugen | Opmerkingen |
|---|
| 1 | Gainward RTX 4060 Ti* 16 GB | PCIe 4.0 x16 (werkt ook op x8) | GDDR6 (16 GB) | Moderne architectuur, uitstekende energie‑eficiëntie. Op PCIe 3.0 x8 verlies < 3 %. |
| *2 | PowerColor Radeon RX 690 XT 16 GB | PCIe 4.0 x16 | GDDR6 (16 GB) | Geen GDDR7, maar GDDR6 is ruim voldoende. Verlies ≤ 4 % op x8. |
| *3 | Tweedehands high‑end GPU (bijv. RTX 3080/3090, RX 6800 XT) | Varieert (PCIe 4.0/5.0) | GDDR6X / GDDR6 | Meer ruwe rekenkracht, maar hoger stroom‑ en warmte‑budget. Ook op PCIe 3.0 x8 verlies blijft < 5 %. |
*GDDR7 versus GDDR6/6X*
GDR7 (bijv. RTX 4090) levert tot ~ 1 TB/s geheugenbandbreedte, maar de 4060 Ti en 6900 XT zitten ver onder die grens. Het ontbreken van GDDR7 maakt geen merkbaar verschil in jouw situatie, omdat de PCIe‑limiet al de bottleneck is.
4. Praktisch advies
Prijs‑/prestatie‑ratio – De RTX 4060 Ti is energiezuiniger en heeft doorgaans iets betere driver‑ondersteuning voor moderne games. De RX 6900 XT biedt vergelijkbare raw‑prestaties, maar verbruikt meer stroom.
Fysieke connector – Beide kaarten gebruiken en PCIe x16‑slot*; ze werken zonder problemen op een x8‑slot.
Voeding – Controleer of je PSU voldoende 12 V‑rails heeft: de 6900 XT vraagt aanzienlijk meer wattage dan de 4060 Ti.
Toekomstbestendigheid – Als je later een nieuw moederbord met PCIe 4.0/5.0 overweegt, kun je dezelfde kaart blijven gebruiken zonder opnieuw te hoeven upgraden.
5. Conclusie
Een PCIe 5.0‑GPU in en PCIe 3.0 x8‑slot draait op PCIe 3.0 x8 (≈ 7,9 GB/s).
Het prestatieverlies door deze beperking is meestal < 5 % en vaak praktisch onzichtbaar.
Zowel de Gainward RTX 4060 Ti als de PowerColor RX 6900 XT zullen uitstekend functioneren; kies op basis van prijs, stroomverbruik en of je liever NVIDIA‑ of AMD‑ecosysteem gebruikt.
Een tweedehands high‑end kaart kan meer ruwe kracht geven, maar brengt extra risico’s (garantie, oudere koeling) en een hoger stroomverbruik met zich mee.
--
Heb je nog vragen over een specifieke kaart (bijv. exacte PCIe‑lane‑configuratie, benchmark‑cijfers, of welke voeding je nodig hebt)? Laat het weten, dan help ik je verder!
Let op: Ik ben ook maar een mens en kan fouten maken. Check mijn antwoorden altijd driedubbel.