Gaming setup crasht regelmatig

[Valesco]

Hi tweakers,

Ik heb al geruime tijd problemen met de setup van m'n gamecomputer en volgens mij komt hier zoveel expertise tezamen dat ik toch heb besloten om m'n setup hier te beschrijven, alsmede de problemen die ik ervaar. Graag ontvang ik jullie advies en feedback in de hoop dat het de stabiliteit van m'n setup kan verbeteren. Eerst hier even m'n setup (aangeschaft november 2023):
Processor: Intel Core i9-14900K Boxed
Koeler: Firebreather LiQuRizer 360 (waterkoeling)
Moederbord: Gigabyte AORUS Z790 ELITE AX
Werkgeheugen: G.Skill 48 GB DDR5-5600 Kit
Videokaart: MSI GeForce RTX 4070 TI Gaming X SLIM 12G
SSD: Kingston NV2 1TB M.2 SSD (2x)
Behuizing: Azza Aero 480 mesh side
Voeding: Gigabyte UD1000GM

Zoals inmiddels ook bekend bij mij is het koelen van de Intel Core i9-14900K een wetenschap op zich. Sinds maart 2025 wilden diverse applicaties niet meer opstarten, games crashten vanuit het niets en regelmatig startte de computer uit het niets opnieuw op of gaf een BSOD. Ook lukte het niet meer om video drivers te installeren, dit resulteerde altijd in de foutmelding: 7-zip: CRC error. Het bedrijf waar ik deze setup heb gekocht, heeft toen onderzoek gedaan, waarbij ik meerdere testjes moest doen zoals AIDA64. Hieruit bleek dat meerdere processor Cores de 100 graden vrij snel overstegen. Daarop is de computer teruggegaan naar de leverancier en is er een nieuwe Intel Core i9-14900K geïnstalleerd. Sinds eind mei is de computer weer in gebruik.

Sinds een week of 2 nu lijkt het hele verhaal zich weer te herhalen. Simpele (geen zware) games crashen uit het niets, herstarts uit het niets en ook de videodrivers laten zich weer lastiger updaten (nu zonder foutmelding en bij poging 2 lukt het wel). Ik heb zelf met HWMonitor de temperaturen van de Cores bekeken en tijdens een niet al te zware game (ik had Pax Dei even van GamePass geplukt) kwamen alle P-Cores boven de 100 graden uit. Na wat zoeken op onder meer tweakers.net heb ik in de BIOS een setting gevonden waarmee ik het wattage van de processor naar beneden kon schroeven in de hoop dat deze dan niet meer zo heet wordt. Het wattage staat nu op 150Watt, de standaard waarde van de processor is 253Watt, dus het wattage is ruim 40%(!) gedaald. Dit scheelt in de temperatuur, maar nog altijd stijgen enkele Cores tot 100 graden bij enige belasting. Behalve de hoge temperatuur van de processor kan ik niet iets anders aanwijzen wat niet lekker werkt, maar mijn technische kennis is dan ook zeker niet toereikend genoeg.

Kijkend naar de lijst met hardware en de hierboven beschreven problemen, valt er dan iets zinnigs te zeggen over of de koeling afdoende is, of de Intel Core i9-14900K gewoon een totaal inadequaat product is en of ik ergens iets kan (laten) verbeteren in de setup om de stabiliteit en betrouwbaarheid te vergroten?

Een ieders feedback wordt zeer op prijs gesteld, waarvoor alvast mijn hartelijke dank.

Thanks, Thijs

[99ruud99]

Wat je kan doen is de standaard fan profielen aanpassen. Al bij lagere temperatuur laten starten, en sneller naar 100% (of gewoon hele curve schuiven). Vergeet pompsnelheid niet!
De waterkoeling dit bovenin, toch? Zit er misschien lucht in het systeem?

[Cheezus]

Het lijkt er meer op dat je koeler inadequaat geïnstalleerd is en of een inadequaat product is.
Wordt je koelblok ook zo heet? Zo niet dan is het contact met je cpu niet goed (opnieuw monteren/koelpasta toepassen).
Koelblok heet maar radiator niet: pomp stuk/niet goed aangesloten of lucht in het systeem. Geen idee wat je met daar met een AIO iets aan kan doen, misschien is een degelijke luchtkoeler een betere optie.
Koelblok en radiator heet: dan draaien je fans niet (hard genoeg) of kunnen ze geen lucht aan- of afvoeren.

[Valesco]

99ruud99 schreef op zondag 26 oktober 2025 @ 14:37:
Wat je kan doen is de standaard fan profielen aanpassen. Al bij lagere temperatuur laten starten, en sneller naar 100% (of gewoon hele curve schuiven). Vergeet pompsnelheid niet!
De waterkoeling dit bovenin, toch? Zit er misschien lucht in het systeem?

Dank je wel voor je reactie! Dat had ik niet vermeld, maar de CPU fan curve heb ik inderdaad ook aangepast (van silent naar normaal), die kan nog wel extra opgeschoven worden.om eerder harder te gaan draaien. De waterkoeling zit inderdaad in het 'dak' van de behuizing, maar volgens mij is dit een AIO systeem, dus kan ik er volgens mij niet veel aan onderhouden etc. Ik zal dit zeker meenemen richting het bedrijf waar de computer is aangeschaft.

[Valesco]

Cheezus schreef op zondag 26 oktober 2025 @ 14:38:
Het lijkt er meer op dat je koeler inadequaat geïnstalleerd is en of een inadequaat product is.
Wordt je koelblok ook zo heet? Zo niet dan is het contact met je cpu niet goed (opnieuw monteren/koelpasta toepassen).
Koelblok heet maar radiator niet: pomp stuk/niet goed aangesloten of lucht in het systeem. Geen idee wat je met daar met een AIO iets aan kan doen, misschien is een degelijke luchtkoeler een betere optie.
Koelblok en radiator heet: dan draaien je fans niet (hard genoeg) of kunnen ze geen lucht aan- of afvoeren.

Dank je wel voor je reactie. HWMonitor geeft vele temperatuurwaarden aan op het moederbord, CPU, GPU, werkgeheugen etc. Ik zal zo eens een uurtje gamen en daarna kijk ik welke temperatuurwaarden flink zijn gestegen. Ik weet niet of ik kan herkennen welke temperatuursensor het koelblok of de radiator meten.

[Cheezus]

Die zijn er niet, gelukkig ben je zelf uitgerust met een geavanceerde thermometer: je huid. Gewoon even voelen dus wat er allemaal wel of niet warm wordt.

[Korvaag]

Ik heb even geen tijd om een lange reactie te tikken dus je zal wat google moeten gebruiken. De 14900K staat erom bekend te kunnen degraderen na verloop van tijd (en dat kunnen weken zijn, dat kunnen maanden zijn). Zeker gezien het feit dat het issue nu weer begint laat bij mij alarmbellen rinkelen. Draai je op het laatste BIOS? In de meest recente BIOS zou het issue opgelost moeten zijn maar ook daar lees je wisselende verhalen over.

[jeroen3]

Je kunt Multi Core Enhancement / Enhanced Multi-Core Performance uit zetten.

[Raynman]

Korvaag schreef op zondag 26 oktober 2025 @ 15:39:
Draai je op het laatste BIOS? In de meest recente BIOS zou het issue opgelost moeten zijn maar ook daar lees je wisselende verhalen over.

Je zou mogen verwachten dat de leverancier bij het vervangen van de CPU in mei ook een BIOS-update heeft gedaan. Dan zouden in elk geval de belangrijkste fixes (van vorig jaar) erin moeten zitten (dit jaar waren er nog wat kleinere updates), maar dat zou ik zeker even checken.

[DoubleDot]

Als het wattage op 150watt staat en nog steeds komen cores boven of aan de 100°C dan moet je het toch echt bij de waterkoeling zoeken. Met de software van je moederbord of https://getfancontrol.com/ kan je controle krijgen over de fanspeeds en dus zeker zoals @99ruud99 zegt ook de pompsnelheid. Volgens google zou die waterkoeler in staat moeten zijn om tot 400watt af te voeren (al dan niet licht overdreven).

Als hij altijd al heet heeft gelopen is er uiteraard sprake van versnelde degradatie én mogelijks koelpasta degradatie. Zou ook aanraden om die dus (te laten) vernieuwen & de fan-snelheden na te (laten) kijken.

[99ruud99]

Tegelijk , met het vervangen van cpu is de koelpasta ook vervangen. (Neem ik aan, zou anders wel heel gek zijn).

Maargoed, wel gek dat hij eerste maanden wel prima draait. Dan denk ik eerder aan stof / luchtbubbel.

[Korvaag]

Een Intel 14900K zal net als een AMD CPU gewoon throttlen. Daar wordt een CPU niet instabiel van. Het is natuurlijk niet fijn dat de cores ook met lagere wattages 100 graden worden maar het zou geen invloed moeten hebben op stabiliteit. Instabiliteit na weken/maanden goed draaien duidt echt op een vorm van defect. Gezien het feit dat na vervanging van de CPU het systeem eerst weer goed heeft gedraaid is de kans klein dat het een hardwaredefect is in bijvoorbeeld moederbord of voeding. De enige variabele die is veranderd is de CPU geweest. Hoewel ik het op afstand niet kan bekijken durf ik bijna te wedden dat als de CPU weer wordt vervangen, het systeem weer stabiel is (al dan niet na herinstallatie Windows om bestandscorruptie uit te sluiten).

Je zou, naast het checken van de BIOS versie ook kunnen kijken of je een CPU kan lenen die door Intel minder over de limiet is gepushed om te zien of met de vervanging van de CPU de stabiliteit wederom terug is.

@Raynman
Ja dat zou je verwachten. Het zal alleen niet de eerste keer zijn dat een BIOS-update vergeten wordt. Helaas zie je daarnaast dat ook met de laatste BIOS-versies bij mensen de 14900K na enkele maanden weer stabiliteitsproblemen gaat veroorzaken. Een stuk minder dan met oudere BIOS-versies, maar de problemen zijn de wereld nog niet uit.

@TS:
Mocht je Unreal Engine 5 games hebben: probeer deze te starten. Als die games vaak crashen bij startup dan is het met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid wederom de CPU. UE5 games decomprimeren bij de start de game assets en dat belast de CPU op een dusdanige manier, dat de bekende instabiliteit van de 14900K als ie beschadigd is daar vaak naar boven komt.

[Uszka]

Welke BIOS versie heeft het moederbord?

[Valesco]

Wauw, wat een fijne reacties! Heel hartelijk dank voor het meedenken! Met een aantal dingen ben ik direct aan de slag gegaan, anderen ga ik de komende dagen proberen.

Eén suggestie was BIOS updaten. De tool die daarvoor werd meegegeven met het moederbord (Gigabyte Control Center) gaf aan dat er geen update beschikbaar was. De website van Gigabyte liet wel een update zien. Ik HAD FLe, NU heb ik FM. Ik heb ook de fans een stuk hoger gezet bij lagere temperaturen, zodat er eerder, harder wordt gekoeld.

Multi Core Enhancement / Enhanced Multi-Core Performance moet ik even induiken en ook zal ik de kast binnenkort open maken om de temperatuur van de koelbox/radiator aan te voelen. Dat geeft weer meer informatie.

Ik heb het idee dat het toch, naar aanleiding van de feedback, meer met de koeling dan de processor zelf te maken heeft, dus dat zal ik ook bespreekbaar maken bij het bedrijf waar ik de computer heb aangeschaft.

Nogmaals heel veel dank zover!