Ik wil een PC die lang meegaat. Waar moet ik op letten?

[MrLister]

Wat wil je doen met je nieuwe systeem?
Thuis werken; Photoshoppen; schrijven; surfen. Niet veel bijzonders.

Wat mag het systeem gaan kosten?
Laten we zeggen als ballpark max 1500,- maar daar is over te onderhandelen als dat nodig blijkt.

Zijn er componenten of randapparatuur die je al hebt en mee wil nemen naar je nieuwe systeem?
Ja, ik heb alleen de systeemkast nodig. Randapparatuur die ik hier heb is allemaal nieuwer dan mijn huidige systeemkast.

Wat denk je allemaal nodig te hebben?
Ik heb voorlopig genoeg aan 32GB RAM, als het maar wel uitbreidbaar is, voor het geval. Verder, bijvoorbeeld Ethernet is hier voorhanden, dus Wifi is niet nodig.

Heb je nog bepaalde (merk)voorkeuren?
Ja, een kennis met verstand van computers raadt AMD aan omdat ik Linux wil draaien. Dus de processor, het moederbord en de grafische kaart.

Heb je nog bepaalde eisen/wensen?
Ik wil een PC die lang meegaat. Die niet over drie jaar al versleten is of verouderd en dan al vervangen moet worden.
Ik hoef ook geen computer die nu het snelste van het snelste is, als hij maar wel over vijf jaar nog steeds snel genoeg is.
(Mijn huidige computer houdt het al twaalf jaar uit, en zo mag ik het graag zien. Maar die is nu wel echt aan vervanging toe.)

Ga je overklokken?
Nee.

Wat verwacht je van ons?
Ik heb advies nodig over waar ik op moet letten. Als ik kijk naar, als voorbeeld, de Ryzen 7 processor, dan kan ik kiezen uit driehonderdzesenveertig verschillende modellen processor (ja, ik overdrijf), waarvan sommige flink sneller zijn dan sommige Ryzen 9's, en dan weet ik niet hoe ik kiezen moet. Wat is de beste gok voor eentje waar ik zo lang mogelijk van kan genieten?
Dito met alle andere hardware. Geen idee waar ik naar moet kijken. Wat is degelijke waar en wat is alleen maar een modeverschijnsel? Sommige merken ken ik nog wel en andere niet, maar ik weet niet of dat nog wat zegt, dus daar wil ik niet teveel in vastbijten.

Dan ziet mijn voorlopige lijst er ongeveer zo uit:

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 7 7700 Boxed	€ 261,99	€ 261,99
1	Moederborden	Gigabyte B850 EAGLE ICE	€ 185,-	€ 185,-
1	Videokaarten	Gigabyte Radeon RX 7600 XT GAMING OC 16G	€ 331,10	€ 331,10
1	Behuizingen	Fractal Design North - Mesh Chalk White	€ 138,35	€ 138,35
1	Geheugen intern	Corsair Vengeance RGB CMH32GX5M2B6000Z30K	€ 144,95	€ 144,95
1	Voedingen	be quiet! Pure Power 12 M 1000W	€ 155,80	€ 155,80
1	Interne SSD's	Samsung 9100 Pro, geen heatsink 2TB	€ 229,60	€ 229,60
			Totaal	€ 1.446,79

Maar veel van die items heb ik dus te weinig verstand van om echt te kunnen zeggen of dit wat is; of dit future-proof is en ook of dit wel goed bij elkaar past. En zie ik niks over het hoofd?

[ Voor 53% gewijzigd door MrLister op 05-10-2025 23:01 . Reden: Post was niet compleet. Ontbrekende argumenten en wenslijst toiegevoegd. ]

[mrmrmr]

Als het om gewone beeldbewerking gaat, dan is geheugen bij sommige applicaties van belang. Sommige programma's zoals die van Adobe gebruiken remote AI. Het zou kunnen dat in de toekomst lokaal AI werk wordt gedaan. Voor zover we nu kunnen zien, is dat onderscheidend. Microsoft stuurt ook steeds meer naar AI (via agents) voor allerlei taken onder Windows.

Er zijn nog niet veel processoren met AI verbeteringen (Intel npu bijvoorbeeld).

Je kan in dat geval het beste een moderne Intel processor kiezen, maar voor AI kan die te traag/te weinig zijn voor Microsoft's Copilot.

Moderne processoren hebben veel meer cores dan vroeger, maar veel applicaties gebruiken ze niet rechtstreeks. Wat vaak wordt gedaan is dat er meerdere processen tegelijk draaien, bijvoorbeeld Firefox doet dat. Het besturingssysteem zorgt dan voor de verdeling over cores.

De laatste 15 jaar zijn processoren weinig sneller geworden, de toevoeging van fabrieksmatige overklok ("turbo") de belangrijkste "verbetering" in snelheid. Dat is gewoon een tijdelijke overklok. De frequenties zijn maar weinig verhoogd, het aantal cores en buffers zijn wel verhoogd.

Dus mijn conclusie zou zijn: als lokale AI belangrijk is, dan zou ik wachten. Als het niet belangrijk is, dan voldoet een desktop platform uit de laatste 5-10 jaar.

[Miyazono]

Welke programma's gebruik je voor beeldbewerking en hoe intensief ben je hiermee bezig?

[Saven]

Is een Mac Mini of Macbook Air geen optie?

[br00ky]

Je topicstart is nu al vrij compleet, maar we verwachten hier ook al een eigen opzetje. Zie ook de volgende passage uit het DAA beleid.

3. Eigen onderzoek is nog steeds vereist (dit is en blijft GoT!) en we verwachten dat je zelf al een idee hebt opgedaan. Als je zelf al een configuratie hebt bedacht, post deze dan met behulp van de wenslijst in de pricewatch hier. Dat geeft je mede-Tweakers inzicht in waar je zelf aan hebt gedacht en hoe er binnen je budget betere of andere keuzes te maken zijn.

Het is dus verplicht eerst zelf met een voorstel te komen en dit voorstel te onderbouwen. Een simpele opsomming van eisen/wensen is niet wenselijk; je topic wordt in dat geval dan ook gesloten. Je kan in dat geval contact opnemen met de moderator die je topic gesloten heeft om te vragen of hij weer open mag, mits je natuurlijk wijzigingen hebt aangebracht zodat het geheel wel aan de eisen voldoet.

Een simpel antwoord als 'Ik heb heb er niet veel verstand van!' óf 'Ik ben veel sneller klaar als jullie het doen!' is uit den boze.

Dit lijkt flauw, maar enerzijds doen we dit om ervoor te zorgen dat je zélf inzicht krijgt in wat er mogelijk is en anderzijds om de kwaliteit van de topicstarts hier te bewaken. Anders vervalt dit subforum in een "ik wil een pc voor x euro, mkay dank je doei" niveau, en dat is iets dat niemand wil . Je eerste opzet hoeft niet top te zijn, we willen alleen graag dat je er eerst over nadenkt.

Om inspiratie op te doen kun je de verschillende topics in dit subforum en de Best Buy Guides doorzoeken.

Met de Handleiding Pricewatch dien je vervolgens een mooi lijstje te maken (dus géén copy-paste lijsten van andere sites bijv.). Met die informatie kan vervolgens gericht advies gegeven worden om het helemaal aan jouw wensen aan te passen.

Stuur me een berichtje als je een opzetje hebt samengesteld, dan gaat je topic weer open. en weer open

Succes!

[Miyazono]

Photoshop doet het een heel stuk beter op Ryzen 9000 dan 7000.
Ik ben ik zelf niet echt thuis in Linux dus geen idee hoe dat is in combinatie met Nvidia of Intel als het aankomt op de videokaart vergeleken met AMD. De RTX 5050 bijvoorbeeld doet het namelijk heel goed in Photoshop. Ik denk zelf dat het wellicht interessant is om nu gewoon de iGPU van de processor te gebruiken om te kijken hoe dat gaat met photoshop, dan zou je altijd nog een videokaart erbij kunnen doen als je merkt dat de GPU accelerated taken toch wat langzaam gaan. Maar ik gok dat je met de iGPU in een moderne Ryzen al een grote upgrade hebt tegenover wat je nu gebruikt.

Ik weet niet of ruimte van belang is maar de North is een best grote (en niet heel stille) behuizing.
Geheugen kan ook stuk goedkoper.
1000W is enorm overkill
De 9100 Pro is een leuke SSD, maar ook heel erg overkill, een vlotte Pcie 4.0 SSD met cache zal al meer dan voldoen.

Bijvoorbeeld zoiets.

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 5 9600X Tray	€ 189,90	€ 189,90
1	Moederborden	MSI PRO B850M-P WIFI	€ 166,-	€ 166,-
1	Behuizingen	Lian Li & DAN Cases A3-mATX Wood Edition White	€ 84,90	€ 84,90
1	Geheugen intern	Patriot Viper Venom PVV532G600C30K	€ 101,58	€ 101,58
1	Voedingen	be quiet! Pure Power 12 550W	€ 75,99	€ 75,99
1	Interne SSD's	Kingston KC3000 2TB	€ 139,90	€ 139,90
			Totaal	€ 758,27

Plus nog een leuke koeler https://www.amazon.nl/The...oeler-BA120/dp/B0D4DWZMSN en een paar casefans https://www.amazon.nl/The...-FDB-lagers/dp/B0BQD467JL

Processor kan eventueel nog naar de Ryzen 7 9700X voor de twee extra cores, maar de 9600X is al enorm snel in Photoshop.
Moederbord komt met 5Gbps ethernet ipv de 2.5 op het Gigabyte bord. Kan interessant zijn voor de toekomst

[Vaevictis_]

Ik draai ook linux en zou geen amd adviseren heb onlangs een ryzen 7 cpu/gpu gehad en dat was een doffe ellende ook met 6.17 kernel.

Ben weer terug op Intel cpu / gpu op een Lenovo ThinkPad. Beste linux support ooit, ook firmware vanuit linux te updaten. Wel een thunderbolt 4 dock van lenovo aangeschaft draait erg stabiel.

[DeNachtwacht]

Als je wil dat de pc lang vooruit kan, zorg dan voor de modernste chipset. Daarbij hoeft het helemaal niet snel te zijn voor het gebruik dat jij hier noemt. En inderdaad is dan een moederbord met 4 ramsloten slim zodat je dat ooit nog eens kan uitbreiden mocht het nodig zijn.

En doe je aan gaming? Je noemt het nergens, maar dan kan het prima zijn om een CPU met interne grafische kaart te nemen voor dit gebruik, dat voldoet prima. Een Ryzen 5 9600X bijvoorbeeld is dan inderdaad prima, gecombineerd met een moederbord met B850 chipset. Denk er wel aan dat bij een boxed versie tegenwoordig geen koeler meer zit. Dus als een tray goedkoper is, is het slimmer om daarvoor te gaan, je zal toch een losse koeler moeten kopen. Die zijn al rpima voor rond de €25 te vinden dus de kosten zijn dat gelukkig niet.

[LievenD]

DeNachtwacht schreef op maandag 6 oktober 2025 @ 15:21:
En inderdaad is dan een moederbord met 4 ramsloten slim zodat je dat ooit nog eens kan uitbreiden mocht het nodig zijn.

Het is tegenwoordig minder verstandig dan vroeger om alle 4 sloten te vullen. Je kan beter meteen 2 x 32 GB kopen als je het nuttig denkt te kunnen gebruiken over enkele jaren, 4 x 16 GB wordt niet aangeraden.

[DeNachtwacht]

@LievenD Die 4 sloten zitten er uiteindelijk natuurlijk wel op om gebruikt te worden. Ik ben heel benieuwd naar je bron waarom dat tegenwoordig zo zou zijn?

[Miyazono]

DeNachtwacht schreef op maandag 6 oktober 2025 @ 21:23:
@LievenD Die 4 sloten zitten er uiteindelijk natuurlijk wel op om gebruikt te worden. Ik ben heel benieuwd naar je bron waarom dat tegenwoordig zo zou zijn?

4 sticks is gewoon erg moeilijk voor de memory controller om stabiel op hogere snelheid te laten draaien omdat dit behoorlijk zwaar is. Hierdoor heb je dus veel sneller dat 4 sticks instabiel zijn en dus op lagere snelheid en minder strakke timings moeten draaien dan 2 sticks. Vervolgens loop je dus ook performance mis.

[DeNachtwacht]

Nogmaals, niet om vervelend te doen maar waar is je bron? En dan wel graag iets serieus, ook daar weer niet om vervelend te doen maar YouTube zit ook vol met clickbait.

[99ruud99]

@DeNachtwacht ik pak nu even dit mobo als voorbeeld. De max klokspeed die het bord aankan icm een Ryzen 9000 cpu:

1DPC 1R Max speed up to 8200+ MT/s
• 1DPC 2R Max speed up to 6400+ MT/s
• 2DPC 1R Max speed up to 6400+ MT/s
• 2DPC 2R Max speed up to 6000+ MT/s

https://www.msi.com/Mothe...850M-P-WIFI/Specification

Daaruit haal je dat hij makkelijker hoog kan klokken met minder sticks.

[ Voor 9% gewijzigd door 99ruud99 op 06-10-2025 22:10 ]

[DeNachtwacht]

@99ruud99 Klopt, maar dat zijn overkloksnelheden en geen normale snelheden. Normaal gesproken wil je 6000 MT/s hebben, en dat is ook wat met 4 bankjes ondersteund wordt zoals je zelf noemt. Het gaat dus niet om "hogere snelheden" maar overkloksnelheden, die sowieso altijd al lastig zijn.

Kortom beetje vreemd om dat advies te geven bij zulk casual gebruik als hier wordt gevraagd. Kans dat de topicstarter uberhaupt 64GB nodig gaat hebben komende jaren is al niet groot als ik het gebruik zo zie.

[jeroen3]

Technisch ondersteund AMD wel 4 DIMMs, maar in de realiteit blijkt het ingewikkelder.
Check goed de support list van je moederbord. Of ga het zelf proberen te tunen.

Oa:
https://forum.level1techs...-working-whats-not/197153

Op basis van de info op internet nu zou ik ook geen 4 dimms aanbevelen, tenzij ie echt niet anders kan.

[ Voor 4% gewijzigd door jeroen3 op 07-10-2025 06:28 ]

[kdekker]

Puur op basis van mijn eigen ervaring, als niet-gamer. Dus meer als office gebruiker en een beetje development en over de afgelopen 10-tallen jaren durf ik wel het volgende te poneren:

Een PC is tegenwoordig niet snel meer (te) traag, mits je een SSD hebt (SATA volstaat al) en genoeg geheugen (8GB zou erg karig zijn, 16GB is beter) en genoeg diskruimte.

Dat gezegd hebbende: voor een gamer ligt het waarschijnlijk anders, omdat een GPU sneller verouderd c.q. de eisen van de spellen sneller toenemen. Dat is voor office werk niet het geval. De reden om dan naar wat anders te gaan is dat na ca 10 jaar een PC toch (te) traag wordt, Microsoft wat eisen stelt (of andere software aan bijv processor).

Overigens is dit niet altijd zo geweest hoor. Voor pak-m-beet 2010 merkte je toch wel dat Windows zoveel meer oplslokte dat een PC van 3 a 4 jaar erg traag ging aanvoelen. Als je nu start met een mooie CPU (alles is toch minimaal 6 cores), 16GB memory, 1TB SSD, dan kom je een heel eind voor vele jaren.

[Glamourt]

Is de voeding van 1000W niet iets teveel van het goede? Of was je van plan om ooit een GTX 4090 er in te gooien?

[Dekar]

Nieuwste release hardware nemen. Een Ryzen 5 9600X en een RX 9060 en je bent rond de 1000 euro wel klaar. Met jouw doeleinde gaat dat 10 jaar mee.