Levensloop-woning op ons terrein 'er bij'

[Nielsvr]

Wij wonen landelijk en hebben de ruimte (ongeveer 6000 m²). Op ons terrein liggen twee opritten:

• onze hoofdoprit,
• en een tweede oprit die leidt naar een grote schuur van circa 90 m², verdeeld over twee verdiepingen.

Onze schoonouders (67+) willen hun huidige eengezinswoning verlaten en zoeken een levensloopbestendige plek. Wij willen hen graag de mogelijkheid bieden om op ons terrein te komen wonen. Dat kan via verbouw van de bestaande schuur (isolatie, nutsvoorzieningen etc.) of via sloop en plaatsing van een prefab levensloopwoning.

Voordat we besluiten over de uitvoering, moeten we met de gemeente in gesprek. De ervaring leert dat de gemeente niet altijd meedenkend is, dus we willen voorbereid zijn met een goed onderbouwd plan.

Opties die we nu zien

1. Kavel splitsen en verkopen

• Schoonouders kopen symbolisch een deel van het perceel.
• Voordeel: ze kunnen zelfstandig zaken regelen zoals hypotheek, overwaarde etc.
• Nadeel: bij overlijden of vertrek willen wij de grond en woning terug. Hoe werkt dat fiscaal? Hoe voorkom je dat wij de grond voor de volle (hogere) marktwaarde opnieuw moeten kopen? Of erfbelasting er over moet betalen?

2. Erfpacht

• Wij blijven eigenaar van de grond.
• Schoonouders krijgen een erfpachtconstructie voor bijvoorbeeld 30 jaar.
• Voordeel: zekerheid voor hen, en na afloop keert de grond automatisch terug.
• Lijkt nu het meest logisch.

3. Vruchtgebruik

• Nog niet goed onderzocht.
• Mogelijk interessant om hen gebruiksrecht te geven, zonder eigendomsoverdracht.
• Vraag: hoe zit dit met hypotheken en de fiscale kant?

Ik ben benieuwd of er iemand ervaring mee heeft, en dan met name deze specifieke zaken:

Hypotheek & financiering:
Schoonouders verwachten circa €200.000–€300.000 vrij te maken uit de verkoop van hun huidige woning. Voor een overbrugging of verbouwing is wellicht nog een kleine hypotheek nodig (€50.000–€100.000). Hoe maak je dit mogelijk binnen de gekozen constructie?

Rechten en plichten:
Hoe borgen we dat zij levenslang zekerheid hebben, maar dat de grond/woning na overlijden of vertrek eenvoudig terugkomt naar ons, zonder hoge belastingen of juridische rompslomp?

Gemeente / vergunningen:
Welke constructie (splitsing, erfpacht, vruchtgebruik) maakt de kans het grootst dat de gemeente akkoord gaat? Essentieel is dat er een eigen aansluiting komt voor stroom, water en riool.

Fiscaal & juridisch:
Wat zijn de gevolgen qua erfbelasting, overdrachtsbelasting of schenkbelasting bij de verschillende opties? En we willen zeker niet verplicht zijn alles te moeten 'slopen' als ze toch weg gaan (verzorging, overlijden, etc).

Alle tips of praktijkvoorbeelden zijn welkom. We zijn al bezig met een juiste fiscaal expert te zoeken die hier wat ervaring mee heeft... maar ik wil zeker vast voorsorteren met wat eigen kennis.

[rednax70]

Het is ook mogelijk een zgn mantelzorgwoning te plaatsen. In buitengebied is daarvoor geen vergunning noodzakelijk. Wel krijg je wellicht te maken met het waterschap als je bv te dicht bij een dijk zit.

Verzekeringtechnisch is dit een bijgebouw en valt onder bestaande verzekeringen.

https://www.rijksoverheid...uwregels-mantelzorgwoning

[jeroen3]

Wat als er iets met jou gebeurt?

[Nielsvr]

jeroen3 schreef op maandag 22 september 2025 @ 09:32:
Wat als er iets met jou gebeurt?

Dat is een van de vragen. Bij erfpacht gebruik blijft dit contract staan, en kunnen ze er nog gedurende die periode sowieso blijven wonen. En vervolgens zijn er dan weer wettelijk zaken geregeld voor de nieuwe 'eigenaar' als die er komt.

Bij verkoop als kavel (splitsen), heb je er niets mee te maken. Ze hebben al hun eigen oprit en voorziening, en zijn daarmee 'los' van ons. Geeft dus meer zekerheid (maar gedoe, als wij er nog wel zijn en ze overlijden bijvoorbeeld... met erfenisbelastingen e.d.).

Vandaar, iemand die hier ervaring mee heeft zou erg welkom zijn.

[Nielsvr]

rednax70 schreef op maandag 22 september 2025 @ 09:27:
Het is ook mogelijk een zgn mantelzorgwoning te plaatsen. In buitengebied is daarvoor geen vergunning noodzakelijk. Wel krijg je wellicht te maken met het waterschap als je bv te dicht bij een dijk zit.

Verzekeringtechnisch is dit een bijgebouw en valt onder bestaande verzekeringen.

https://www.rijksoverheid...uwregels-mantelzorgwoning

Bedankt. Dat laatste zinnetje miste ik bij een andere pagina van ze. Daarin werd de aanname gedaan dat je het moest slopen na het stoppen. Dit is al wat positiever... maar het blijft dat ze dan op het zelfde inschrijfadres komen, wat invloed heeft op toeslagen en andere benefits. Dat lijkt mij nu nog niet wenselijk...

[No Hands]

Volgens mij zijn er wel twee zaken die belangrijk zijn. Wordt dit een permanente woning of wordt het een mantelzorgwoning. Die laatste moet namelijk weer weg als de zorg af is. Of dat in jouw gemeente vergunningvrij is zoals @rednax70 aangeeft zou ik even nazoeken.

Wat ik mis is de optie dat jij daar iets bouwt en dat zij jou huur betalen. Dan blijft ook alles van jou. Maar dat is wel een flinke investering.

Alles wat jij nu noemt aan splitsen, erfpacht en vruchtgebruik is voor de gemeente helemaal niet van toepassing. Wat de gemeente wil weten is wat je bouwplannen zijn, of dat past binnen de regels of dat je daarvoor een verzoek tot afwijking van die regels gaat indienen. Je kan meestal met een eenvoudige schets en beschrijving van je plan een vooroverleg of principeverzoek doen bij de gemeente.
Ik weet niet welke ervaringen jij met de gemeente hebt maar voor dit soort initiatieven zijn ze bij de gemeenten waar ik bekend mee ben heel erg blij. Woningen, mantelzorg, etc. is allemaal fijn voor gemeenten.

[Pat911]

No Hands schreef op maandag 22 september 2025 @ 10:04:
Ik weet niet welke ervaringen jij met de gemeente hebt maar voor dit soort initiatieven zijn ze bij de gemeenten waar ik bekend mee ben heel erg blij. Woningen, mantelzorg, etc. is allemaal fijn voor gemeenten.

Niet elke gemeente is daar blij mee, of werken het zelfs tegen. Maar eens praten met een gemeente kan nooit kwaad, dan weet je in ieder geval hoe ze er in staan.

[Bas.013]

Vraag aan de gemeente of ze de mantelzorg woning regel uit de Wabo hebben overgenomen in het Omgevingsplan. Waarschijnlijk wel, dan kun je vergunningsvrij 100 m2 demontabele woning plaatsen in het buitengebied (zolang de behoefte van mantelzorg aanwezig is). Die mantelzorgwoning moet dus wel weg na einde gebruik.
Soms is het ook mogelijk om een bijgebouw te verbouwen naar een (mantelzorg) woning. Maar ook dan moet deze worden teruggebracht in oude staat danwel in overeenstemming met het bestemmingsplan.
Alternatief is een pré-mantelzorgwoning. Steeds meer gemeenten hebben hiervoor beleid, maar is dan vaak wel vergunningsplichtig. Dat kan in buitengebied lastig zijn met spuitzones, ook dat moet je even bij de gemeente navragen.

Ervaring is dat bestuurders van gemeenten hierover heel positief zijn, maar ambtelijk wat minder. Dus als je er ambtelijk niet uitkomt, opschalen naar de wethouder.
Eigenlijk zijn de (privaatrechtelijke) afspraken voor de gemeente niet zo van belang.

Eigen ervaring: mantelzorgwoning vergunningvrij geplaatst (onder de Wabo). Om niet op grond van een kind die mantelzorg verleend. E.e.a.is bij de notaris is vastgelegd. De woning blijft eigendom van de ouders en valt dan terug in de erfenis. Goede afspraken zijn wel van belang, en beide gezinnen moeten hier wel mee om kunnen gaan.

[SillBro]

"De ervaring leert dat de gemeente niet altijd meedenkend is, dus we willen voorbereid zijn met een goed onderbouwd plan".

Welke ervaring? Sorry maar wat een aanname. Gemeenten zijn juist heel welwillend en meedenkend. Dat je een goed onderbouwd plan moet hebben staat los van meedenkend zijn. Ieder plan moet onderbouwd zijn namelijk. Ik werk zelf bij de gemeente en dit laat juist weer zien dat je als ambtenaar altijd met 1-0 achter staat en het eigenlijk niet goed kan doen.

In welke gemeente woon je? kijk naar hun beleid omtrent (pré)mantelzorgwoningen. Ruimtelijk domein heeft daarnaast vaak ook procesbegeleiders dus vraag een gesprek aan en vraag naar de mogelijkheden, dan krijg je ook vaak al te horen wat je nodig hebt en moet doen.

[Nielsvr]

Bedankt! We zitten maandag met een financieel adviseur en ga daarna de gemeente er bij betrekken. Op basis van het advies van de adviseur gaan we een keuze maken tussen splitsen of mantelzorg. Dat laatste is een mooi idee; maar helaas zijn banken niet ruimdenkend in het uitgeven van een overwaarde voor een mantelzorgwoning (althans, ons eerste gesprek liep op niets uit).

[Fe2O3]

https://www.rijksoverheid...uwregels-mantelzorgwoning en https://www.mantelzorg.nl...n/wonen/mantelzorgwoning/

Als er geen zorg nodig is dan vervalt dit natuurlijk.

Let wel op dat dit een aanslag kan zijn op je gezinsleven. 67 is hopelijk nog lang niet dood, maar dat betekend ook dat ze nog lang in je tuin wonen. Dat heeft nogal een impact op jouw gezinsleven, jouw gaan en staan en mogelijkheden tot verkoop van de toko mocht je dat overwegen.

[Odysseus87]

@Nielsvr zodra je meer informatie of ideeen hierover hebt, zou ik je willen vragen dit te delen hier. Hier komt wellicht eenzelfde soort situatie binnen een paar jaar.

[Nielsvr]

Odysseus87 schreef op woensdag 24 september 2025 @ 17:30:
@Nielsvr zodra je meer informatie of ideeen hierover hebt, zou ik je willen vragen dit te delen hier. Hier komt wellicht eenzelfde soort situatie binnen een paar jaar.

Doe ik! Maandag zitten we met een financieel adviseur. Het bijzondere aan onze situatie is, zoals de gemeente aangaf, dat er nog geen concrete zorgvraag is maar dat we daar op voor willen sorteren. Daarmee valt de optie tot mantelzorgwoning waarschijnlijk af, en moeten we toch gaan splitsen.

Hopelijk volgende week meer informatie!

[FirePuma142]

SillBro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 21:27:

Welke ervaring? Sorry maar wat een aanname. Gemeenten zijn juist heel welwillend en meedenkend. Dat je een goed onderbouwd plan moet hebben staat los van meedenkend zijn. Ieder plan moet onderbouwd zijn namelijk. Ik werk zelf bij de gemeente en dit laat juist weer zien dat je als ambtenaar altijd met 1-0 achter staat en het eigenlijk niet goed kan doen.

Ik heb deze ervaring met elke vergunning die ik in de afgelopen 10 jaar voor verbouwing, dakkapel, bouwwerk in de tuin heb aangevraagd. De houding is, liever niet, en als het kan, dan graag letterlijk op de millimeter nauwkeurig.

Een voorbeeld, ik wilde onze dakkapel aan de voorkant gedeeltelijk aanpassen qua materiaal. Kunststof boeiborden met houtlook in plaats van hout, kunststof kozijn met precies dezelfde raamindeling, kleuren gelijk, in praktische zin een zeer minimale wijziging. Kozijnen zijn dan gelijk aan de rest van het huis. Vergunningcheck gedaan, die voor dit soort situaties totaal ongeschikt is. Na telefonisch contact (Ja, vergunningsplichtig) een voorlopige aanvraag gedaan.

Alleen als naast de ook de buitenmaten, kozijnmaten en glasafmetingen tot op de millimeter (!) nauwkeurig gelijk waren, dan had ik geen vernieuwde vergunning, inclusief volledig nieuwe tekeningen van zowel de oude dakkapel als de nieuwe nodig. De oude tekening uit 2013 die de vorige bewoners gebruikten voldeed niet meer aan de huidige standaarden namelijk.

De boeiborden waren in hoogte gelijk, maar mogelijkerwijs een paar millimeter dikker. De kozijnen 4 millimeter dikker. De ruiten die 4 millimeter rondom kleiner. Je begrijpt, voor deze meewerkmodus heb ik direct de vlag uitgestoken. Zeker omdat er hier in de buurt allerlei dakkapellen van allerlei materialen in allerlei raamindelingen staan. De volgende keer doe ik het gewoon, maar de slapende hond is wakker, dus ik heb alleen de ruiten vervangen voor HR++.

[Bas.013]

Nielsvr schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 09:27:
[...]


Doe ik! Maandag zitten we met een financieel adviseur. Het bijzondere aan onze situatie is, zoals de gemeente aangaf, dat er nog geen concrete zorgvraag is maar dat we daar op voor willen sorteren. Daarmee valt de optie tot mantelzorgwoning waarschijnlijk af, en moeten we toch gaan splitsen.

Hopelijk volgende week meer informatie!

Vraag daarom naar het pré-mantelzorg beleid. Steeds meer gemeenten hebben dat, omdat formeel bij mantelzorg vergunningsvrije mogelijkheden er een medische indicatie moet zijn.