Waarom zijn mijn (vogel)foto's niet scherp?

[nr.004]

Hallo allen,

Ik ben nu een paar jaar hobbymatig met fotografie bezig. Aanvankelijk vooral macro en landschapsfotografie, maar de laatste tijd ben ik ook geïnteresseerd geraakt in vogelfotografie. Maar in dat laatste loop ik vaak tegen problemen aan met onscherpe foto's, terwijl mij onduidelijk is waar dat precies door komt. De macrolens is hartstikke scherp, en ook in landschapsfotografie heb ik eigenlijk geen klachten over scherpte. Vogels komen echter zelden scherp terug.

Hieronder drie voorbeelden. Allemaal in RAW geschoten met de OM System OM-1 en de Panasonic Leica DG Vario Elmar 100-400mm lens, op 100% van de foto.


ISO 320, 1/1250 op f 6,3.



ISO 5000, 1/1000 op f 6,3.


ISO 800, 1/2500 op f 6,3.

Uiteraard staat de autofocus aan, continuous autofocus en ESP of Spot (met subject detection op "birds"). OIS in de lens staat aan (en zekerheidshalve ook nog die in de body).

Zijn mijn instellingen ongeschikt? Is mijn materiaal defect of ontoereikend? Verwacht ik simpelweg teveel voor de afstand en lichtomstandigheden? Ik hoor graag hoe ik hierin kan groeien en eventuele problemen zou kunnen identificeren.

[Hahn]

Foto 1 lijkt de focus er gewoon helemaal naast te zitten, en die is dus inderdaad helemaal onscherp.

Foto 2 zie ik weinig mis met de scherpte. De ISO 5000 maakt het wat ruizig, waardoor het minder scherp oogt.

Foto 3 is niet heel scherp, maar ik krijg de indruk dat de lens niet geweldig scherp is.

Op hoeveel mm zijn al deze foto's gemaakt, 400mm? En je zegt 'op 100% van de foto', bedoel je daarmee dat dit crops zijn van de foto op 100%?

Probeer je lens eens op 400mm op een stilstaand object, als het even kan op een stevig statief, zodat je écht goed de scherpte kan testen. Want vogels scherp op de plaat krijgen is ook gewoon lastig

[Yaksa]

Met je camera meebewegen in de vliegrichting van de vogel kan al helpen.
En 100% vertrouwen op de automatisering in je camera qua autofocus is niet altijd de oplossing.
Soms werkt het beter met een handmatig vooraf ingestelde instelling en dan veel oefenen.
Dan ook noteren welke instelling je gebruikt hebt, kun je de beste instelling later makkelijker reproduceren.

[T_knoop]

Hierin groeien is vooral méér fotos maken, en bedenken wat er beter kan en hoe, dus wat dat betreft hulde . Probeer gevoel te krijgen voor wat je bij een bepaalde iso instelling kan verwachten qua ruis (en bijbehorende scherpte), vooral die boomklever heeft daar last van. Heb je deze instellingen bewust gekozen, of heeft de camera dat gedaan?

De vogels hoog in de lucht zouden een nog snellere sluitertijd kunnen gebruiken, op zo'n afstand ben je best gevoelig voor bewegingsonscherpte. Als ik even snel de reviews bekijk is deze lens niet pixel-scherp trouwens, hoe goed je focus ook is. Dat is opzich niet erg, maar wel iets om rekening mee te houden.

[Archer_VC10]

Ik gok dat je hiermee een beetje tegen de limieten van zowel de lens als je skills aanloopt. Begrijp me niet verkeerd, dat is geen groot probleem maar het kost veel oefenen (zoals al aangegeven). En als je echt denkt dat de scherpte van de lens tegenvalt, dan wordt het investeren.

Dit is niet heel veel anders dan wat ik uit dit soort foto's weet te krijgen. Het is een combinatie van bewegingsonscherpte, de resolutie die je lens maximaal kan leveren (foto 3) maar soms ook nog een beetje vertekening doordat je door een hoop lucht heen kijkt.

Test het inderdaad eens bij genoeg licht op een statisch onderwerp (gebruik een lage ISO) en kijk wat er op 100% crop uit de lens komt. Kijk of je kan oefenen bij goede omstandigheden, dus ga eens naar een vogelshow in Avifauna op een zomerse dag bijvoorbeeld. En blijf proberen!

[Hahn]

Archer_VC10 schreef op dinsdag 16 september 2025 @ 16:44:
En als je echt denkt dat de scherpte van de lens tegenvalt, dan wordt het investeren.

Als je dat echt denkt, dan lijkt het me eerst zaak om het zeker te komen te weten, ergo: grondig ermee testen, voordat je met geld gaat lopen smijten

[Sissors]

Met 1/2500ste + stabilisatie zou de bewegingsonscherpte toch wel moeten meevallen? En ja de stabilisatie stabiliseert niet de vogel, maar de korte sluitertijd helpt wel daarbij.

Maar je noemt 100% van de foto, dus geen crop snap ik daaruit? Maar je foto's die je hier zet hebben een ~1000 verticale pixels, en jouw sensor heeft er 4000. Heb jij ze gewoon op lagere resolutie opgeslagen, of is er wel een flinke crop op gedaan? (Ik zou het zeker bij die eerste anders ook wel extreem knap vinden dat je hem zo midden in het beeld hebt gekregen).

[BrainCrash]

nr.004 schreef op dinsdag 16 september 2025 @ 14:40:
OIS in de lens staat aan (en zekerheidshalve ook nog die in de body).

Ik kan me voorstellen dat dit ook niet altijd goed werkt..
Je hebt dus twee verschillende image stabilisatie mechanismes aanstaan die tegelijkertijd actief zijn..
Dat kán elkaar ook gruwelijk tegen gaan werken, doordat ze elkaars compensatie willen gaan corrigeren zeg maar, en daardoor de boel juist instabieler wordt..

Ik zou wel even gaan onderzoeken of die mechanismes tegelijkertijd aan mogen/kunnen staan (zijn ze van elkaar op de hoogte bijvoorbeeld; doet de camera deze twee systemen centraal aansturen/monitoren, of werkt de ene onafhankelijk van de andere, waardoor je juist problemen kunt krijgen)

[nr.004]

Dank voor alle reacties!

Hahn schreef op dinsdag 16 september 2025 @ 14:47:
Op hoeveel mm zijn al deze foto's gemaakt, 400mm? En je zegt 'op 100% van de foto', bedoel je daarmee dat dit crops zijn van de foto op 100%?

Probeer je lens eens op 400mm op een stilstaand object, als het even kan op een stevig statief, zodat je écht goed de scherpte kan testen. Want vogels scherp op de plaat krijgen is ook gewoon lastig

Ja, dit is allemaal op 400mm. Met de cropfactor van MFT zit je dan op het 35mm equivalent van 800mm.

Ik heb de foto ingezoomd op 100% van het daadwerkelijke formaat. Daar heb ik vervolgens weer screenshots van gemaakt, die inderdaad kleiner zijn dan de daadwerkelijke foto.

Aankomende periode zal ik eens testen hoe de lens zich houdt in statische settings. Kon deze lens een tijd geleden voor een mooie prijs overnemen, maar hij lijkt inderdaad niet de scherpste in de prijsklasse te zijn. Wellicht toch maar eens denken aan een upgrade.

BrainCrash schreef op dinsdag 16 september 2025 @ 17:20:
[...]


Ik kan me voorstellen dat dit ook niet altijd goed werkt..
Je hebt dus twee verschillende image stabilisatie mechanismes aanstaan die tegelijkertijd actief zijn..
Dat kán elkaar ook gruwelijk tegen gaan werken, doordat ze elkaars compensatie willen gaan corrigeren zeg maar, en daardoor de boel juist instabieler wordt..

Ik zou wel even gaan onderzoeken of die mechanismes tegelijkertijd aan mogen/kunnen staan (zijn ze van elkaar op de hoogte bijvoorbeeld; doet de camera deze twee systemen centraal aansturen/monitoren, of werkt de ene onafhankelijk van de andere, waardoor je juist problemen kunt krijgen)

Ik heb de mogelijkheid om de lens IS prioriteit te geven. Die mogelijkheid zal ik eens uitproberen om te kijken of dat verschil maakt.