Schenking als curator voor demente vader

[Henkiejoo]

Mijn vader is al een aantal jaren dementerend. Sinds ruim 2 jaar ben ik curator voor hem, sinds begin dit jaar zit hij in een verzorgingshuis omdat het thuis in zijn eentje echt niet meer ging.

Zijn broer is vorig jaar overleden en heeft een bedrag erfenis ontvangen.
Dit heb ik besproken met mijn vader (hij is soms best nog helder). Hij gaf aan, zoals hij dat altijd gedaan heeft: "ach jongen, ik kan het zelf niet meer opmaken. Verdeel het maar onder alle kinderen en kleinkinderen".

Dit is helemaal zoals het altijd al ging. Hij had niet veel pensioen, maar ook heel weinig uitgaven. 1x per 2 of 3 jaar of zo, schonk hij alles wat hij kon missen, aan de kinderen of kleinkinderen.
De laatste paar keer alleen aan de kleinkinderen, want "die kunnen het beter gebruiken, voor rijbewijs of een leuke vakantie".

Mijn broer en zus en mijzelf,we kregen we vroeger wel geld, maar later vaak "in natura". Betaalde vakantie en zo.

Omdat het verdelen van het bedrag van de erfenis naar de kleinkinderen boven de belastingvrije max uit zou komen, heb ik het restant gestort naar mijn broer en zus en mijzelf.

Bij de verantwoording naar de rechtbank (hier had ik natuurlijk geen ervaring mee), wordt nu gesteld dat ik hiervoor vooraf goedkeuring had moeten vragen. Okay, prima, dat gaan we dan achteraf doen.
Echter wordt er gesteld dat we moeten aantonen dat de schenkingen gedurende een aantal jaren gebruikelijk waren, door middel van bankafschriften bijvoorbeeld.

Omdat mijn vader alleen geld schonk als hij voldoende over had (niet elk jaar dus) en de laatste jaren aan ons kinderen alleen rekeningen betaalde, heb ik dus geen jaarlijkse historie van steeds dezelfde schenkingen.
Contact met de rechtbank is best lastig. Dat loopt allemaal via een portal en via documenten die je moet uploaden. Even chatten/bellen/mailen om e.e.a. af te stemmen kan niet.

Wie heeft er ervaring mee? Ik heb niet het idee dat ik iets fouts heb gedaan maar weet niet goed wat ik nu het beste kan doen.

[AndosH]

In de "aanbevelingen meederjarigenbewind" die rechters dan ook hanteren staat hierover:

Een dergelijke schenkingstraditie kan worden afgeleid uit
aangetoonde repeterende handelingen van de betrokkene voorafgaand aan
instelling van het bewind (jaarlijkse donaties aan bepaalde goede doelen;
periodieke gift aan kinderen van groter omvang dan regulier verjaarscadeau).

Het voordeel is dus dat het vormvrij hoe je de schenkingstraditie aantoont. Als je een overzicht maakt van wat er jaarlijks geschonken is en er is een duidelijk patroon ben je al een eind onderweg.
Het nadeel is ook dat het vormvrij is en dat je dus niet een vast format hebt hoe je het aan kan tonen. En als de schenkingen heel onregelmatig waren is ook eenvoudig te stellen dat er geen traditie is.

[Kurkentrekker]

Jij zult moeten aantonen dat er sprake was van een schenkingstraditie. Kun je dat niet, dan zal de kantonrechter je niet machtigen om de schenking te verrichten.

Waarom loopt communicatie via het portaal moeizaam? Je kunt een bericht sturen aan de rechtbank en daar wordt dan als het goed is op gereageerd. Over het algemeen sneller dan als je dat per brief zou moeten doen.

Als je het jezelf en de rechtbank makkelijk wil maken: dien een ‘machtigingsverzoek schenking’ in, motiveer (met bewijsstukken) dat je vader regelmatig zijn overtollige vermogen weg schonk aan zijn (klein)kinderen en citeer wat je hier ook schrijft: dat hij het er op een helder moment zelf ook mee eens is.

De rechter kijkt wel of het ook in zijn belang is om te schenken. Heeft hij het geld nodig voor zijn eigen verzorging? Of zou hij dat kunnen hebben?

[H-W]

Uit eigen ervaring weet ik dat de rechtbank aan de schenkingstraditie strenge eisen stelt. In mijn omgeving is er iemand die al jaren onder bewind staat, daarna ineens over veel geld kon beschikken (schadevergoeding) maar dit niet mocht schenken aan bijvoorbeeld zijn kinderen, omdat hij, voordat hij onder bewind kwam te staan, ook nooit wat aan diezelfde kinderen schonk. Geen schenkingstraditie dus.
Als er van eerdere schenkingen geen bewijs is, bankafschriften ofzo, dan zal het een lastige zaak worden en wordt jij teruggefloten door de rechtbank. Een rechter kan helaas niet afgaan op een mooi verhaal dat (o)pa weleens wat schonk aan de (klein)kinderen zonder dat daar onweerlegbaar bewijs voor bestaat. Je zal jammer genoeg niet de eerste zijn die in de ogen van de rechtbank probeert zijn demente vader financieel uit te kleden als er wat te halen valt. Ook al heb jij het gedaan met de beste bedoelingen, dat is voor een rechtbank niet voldoende. En de rechtbank is ook erg gevoelig om belastingontduiking tegen te gaan middels schenkingen voor het overlijden, zeker bij personen die onder bewind of curatele staan.

[ Voor 40% gewijzigd door H-W op 11-09-2025 22:33 ]

[Henkiejoo]

Bedankt voor het meedenken!
Als je zonder ervaring alles moet regelen, is het nogal een uitzoek-klus.

Ik begrijp natuurlijk dat een rechtbank zonder historie er vanuit kan gaan dat wij ons "verrijken".

Het suffe is dat, als zijn huis verkocht gaat worden, hij meer geld heeft dan hij ooit heeft gehad.
Als hij nog volledig helder zou zijn, had hij ongetwijfeld een financieel adviseur geraadpleegd om te kijken hoe hij dat slim kon gebruiken. In het verleden is er om die reden ook weer een hypotheek op het afgeloste huis afgesloten en is hij regelmatig gaan schenken. De term "belastingontduiking" lijkt me hier niet juist overigens, wel "gebruik maken van..."

Nu hij dementerend is, lijkt alles nu "op slot" te zitten en kan er dus eigenlijk niets meer. Dat is niet hoe hij het zou willen, maar ja....
Achteraf had hij dus beter jaarlijks vaste schenkingen kunnen doen in plaats van opsparen, daar veranderen we niets aan.
Voor ons kinderen is het niet zo spannend, we kunnen prima zonder de schenkingen. Voor de kleinkinderen is het een ander verhaal, daar is het echt wel een heel fijn extraatje.
We gaan maar eens contact opnemen met de rechtbank.

[RetroHead]

Heeft hij geen testament opgesteld met wensen?

[Henkiejoo]

@RetroHead nee, helaas niet.