Tegenvallende prestaties zonnepanelen in de ochtend

[mar-10]

Ik heb sinds vier weken zonnepanelen op mijn huidige woning. Vandaag was de eerste dag met volle zon en de prestaties in de ochtend vallen mij toch wat tegen.
Omvormer: SMA Sunny Tripower 5.0 SE
Opstelling: Twee dakjes op plat dak op 75 en 255 graden. Helling 13 graden. Per richting een string. 3600 Wp per string.
Omgeving: aan de westzijde een bosrand, vanaf 17 uur is het donker. In de voortuin (oost) drie bomen, zie schets hieronder.

Wat valt mij tegen: de schaduw van de bomen in de voortuin valt maar op een deel van de panelen. Ik had verwacht dat de helft van de panelen vol zou presteren, maar dat lijkt niet zo te zijn. Het is zelfs zo dat de westelijke panelen eerder op gang komen dan de zonnigere oostelijke panelen.
Zijn optimizers onder een aantal panelen nuttig?

Omgeving inclusief gesimuleerde schaduw voor 10:00 uur.


Waardes

[Yaksa]

Panelen een eind naar links opschuiven is geen optie?

[99ruud99]

Kan je omvormer wel met 4 panelen opstarten? Waarschijnlijk is dat een van de probleme + de lage hellingshoek (bijna horizontaal).
Verklaart ook waarom dat je zo'n scherpe lijn krijgt - zodra paneel nr 5 uit schaduw komt start je omvormer op, en leveren die andere 4 al behoorlijk .

[ Voor 37% gewijzigd door 99ruud99 op 13-08-2025 22:19 ]

[jadjong]

Die omvormer wil 210V hebben, lukt dat met vier panelen?

[timpel_800]

Misschien kun je er beter 1 string van maken en dan wel een polystring . Dan heb je in ieder geval genoeg opstart voltage.

Plat dak oost west levert bij nou eenmaal niet zoveel op. Zeker in de de ochtend niet.

[AUijtdehaag]

Ik zou ze ook naar zuid leggen in 1 string
Meer panelen voor de mpp zijn werk te laten doen
Eventueel op dual betonvoeten om op tussenruimte te besparen

[ Voor 24% gewijzigd door AUijtdehaag op 14-08-2025 03:05 ]

[Ronald]

Opstarten, @99ruud99 @jadjong , is het probleem niet. De 8 per string maken gewoon ~30V per stuk.

@timpel_800 fout… spanning tel je niet op bij polystring.

Het probleem zit hem in de minimum Vmpp van , die waarde heeft @jadjong correct, 210V.

De omvormer is niet in staat om de spanning onder die waarde te manipuleren: geen schaduwbeheersruimte en het resultaat is dus slechte opbrengst.

De oplossing van @AUijtdehaag is een mogelijk juiste oplossing…

Maar ik denk dat het nog niet ideaal is.


De enige SMA waar ik dit mee had durven uitvoeren is de enkelfase Sunnyboy smart energy met minimum Vmpp 60V.

Ik zie dit dus als een technische fout van de installateur… hoe is de relatie met die partij?

[Microkid]

Waarom zijn de strings op je plaatje doorverbonden? Zo zijn het geen 2 afzonderlijke strings. Plaatje verkeerd?

[jeroen3]

Je zit met deze drie fase omvormer ver onder de nominale ingangsspanning.
Deze wilt graag 600V per string, je zit op net 330V.

Voor 3 fase omvormers is de vuistregel 10 panelen per string.

Je kunt deze beter vervangen voor twee 1-fase omvormers of micro's.

[Ronald]

Het nominale spanning verhaal is niet zozeer van belang. Dat is procenten werk in de efficiëntie curves

[99ruud99]

@Ronald als die 4 rechter panelen smorgens in schaduw liggen wekken ze toch niets op? Dan is die 210V opstart spanning ineens wel moeilijk...

[Ronald]

@99ruud99 Je verward zaken.

Start spanning is iets wat de string moet geven zonder relevantie van schaduw effecten. Ook in de schaduw komt er 90-95% van Voc / Vmpp van een paneel.

Om op te starten heeft een 3-fase SMA 180 of 175V nodig (5kW tripower vs tripower smart energy)
De omvormer blijft vervolgens in bedrijf zolang er maar 125 of 150V van de string komt.

De omvormer start dus gewoon, te zien in de grafieken.
En blijft in bedrijf omdat er riant genoeg spanning van de string komt ook in schaduw.


De minimum Vmpp (Mpp spanningsbereik) bepaalt tot welke minimale string spanning de omvormer in staat is bypass af te dwingen.

Omdat 4 panelen veel minder geven dan minimum Vmpp, wordt geen bypass afgedwongen... De SMA 3-fase opties zijn voor deze opstelling ongeschikt.


Wat we ook in de grafieken zien is verhoogde string spanning tijdens het schaduwspel. De schaduwpanelen worden belast op hun Vmpp Impp bij de hoeveelheid diffuus licht die er wel op valt.
De zonpanelen worden onderbelast, veel lagere stroom dan Impp. Daardoor geven ze veel hogere spanning dan Vmpp. Samen geeft dat dus een vrij duidelijk verhoogde stringspanning (tot 350-360V, terwijl we 320-330V zien als de hele string in de zon ligt en volledig op Impp/ Vmpp draait.

[ Voor 7% gewijzigd door Ronald op 14-08-2025 09:21 ]

[timpel_800]

Ik zie ruimte genoeg op het dak. Waarom leg je er niet een paar panelen bij. Panelen zijn goedkoop. Onderstellen helaas niet trouwens

[mar-10]

Zou het dan een oplossing zijn om wat westelijker op het dak nog een dakje met 4 panelen bij te leggen?
Ik zit dan precies op het maximum van de omvormer qua panelen (20x 450Wp).

Voorbeeldje met schaduwsimulatie voor 01-10 om 15:30 uur.


@AUijtdehaag
Ik heb ook wel een zuidelijke oriëntatie overwogen, maar daar liep ik tegen een aantal beperkingen aan:

• véél schaduwvorming vanaf het westen
• het gemarkeerde deel van het dak is een overkapping. Ik wil deze niet te sterk belasten. De balken zijn dik genoeg, maar de fundering op zuidwest is matig.
• de garage krijgt nog een nieuw dak, dus die valt voorlopig af.

@Ronald : dank voor jouw toelichting. Achteraf gezien had ik voor de plaatsing willen posten hier

edit: @timpel_800 was mij voor

[ Voor 7% gewijzigd door mar-10 op 14-08-2025 09:48 ]

[Ronald]

Voor mij is dit een systeem wat met micro’s had gemoeten… of misschien een Solaredge short string 3-fase of enkelfase… daarvoor zou ik wat meer zicht op de omgeving moeten hebben zodat het in SE designer gesimuleerd kan worden

[jadjong]

mar-10 schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 09:45:
Zou het dan een oplossing zijn om wat westelijker op het dak nog een dakje met 4 panelen bij te leggen?
Ik zit dan precies op het maximum van de omvormer qua panelen (20x 450Wp).

Jouw omvormer kan twee strings van 800V verwerken, met marge naar 1000V als het koud is. Dat komt meer in de buurt van 2x20 panelen.

[Kettingspanner]

Ik had ook microomvormers genomen. Vergeet niet dat de bomen met de jaren wellicht nog groeien. Je aangepaste plan van nu kan dan over 2 jaar wel weer schaduwproblemen hebben.
Misschien kan je met je installateur een dealtje sluiten over het terugnemen van de huidige en micro's plaatsen?

[Follie]

Gewoon panelen bijleggen, dan is het opstart spannings probleem opgelost. Als de SMA eenmaal opgestart is dan is deze heel goed in staat om met schaduw om te gaan.

En de SMA kan op beide MPP's 4500 W hebben, ongeveer 10 panelen dus volgens de datasheet. In de praktijk en volgens SMA's sunnydesign tool kun je nog wel flink meer dan 10 panelen per MMP aansluiten, hij zal dan wat aftoppen in de zomer, maar dan heb je de energie toch niet echt nodig. (mogelijk ga je die nog in een nog aan te sluiten batterij op de hybride omvormer stoppen)

[Ronald]

Mensen alsjeblieft… lees ajb mijn uitleg… dit is geen opstart spanning issue…

De Mpp kan hier geen drol mee.

Met 2x4 erbij blijft het gezeur…. En dat is amper haalbaar

We hebben nu zon die tot 50 graden boven de horizon komt… over 2 maanden is dat ook niet meer en heb je nog meer schaduw beheer ruimte nodig

[ Voor 28% gewijzigd door Ronald op 14-08-2025 13:34 ]

[Croga]

Ronald schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 13:33:
Mensen alsjeblieft… lees ajb mijn uitleg… dit is geen opstart spanning issue…

Het is een mooi technisch verhaal wat je gepost hebt en ik ben er van overtuigd dat het juist is. Maar TS heeft er niets aan.

Wat zou TS moeten doen (als het überhaupt mogelijk is) om de opbrengst te verbeteren, volgens jou?

[Ronald]

Croga schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 13:41:
[...]


Het is een mooi technisch verhaal wat je gepost hebt en ik ben er van overtuigd dat het juist is. Maar TS heeft er niets aan.

Wat zou TS moeten doen (als het überhaupt mogelijk is) om de opbrengst te verbeteren, volgens jou?

Ronald in "Tegenvallende prestaties zonnepanelen in de ochtend"

[andypieters]

Zijn er optimizers geinstalleerd?
Met schaduwval is het volgens mij zo dat alle panelen op de string het net zo slecht doen als het slechtste paneel. 1 paneel in de schaduw staat gelijk aan alle panelen in de schaduw.
Met optimizers zou je dit kunnen oplossen.
Of je moet accepteren dat ze pas renderen als de zon over de bomen heen is

[jadjong]

andypieters schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 13:46:
Zijn er optimizers geinstalleerd?
Met schaduwval is het volgens mij zo dat alle panelen op de string het net zo slecht doen als het slechtste paneel. 1 paneel in de schaduw staat gelijk aan alle panelen in de schaduw.
Met optimizers zou je dit kunnen oplossen.
Of je moet accepteren dat ze pas renderen als de zon over de bomen heen is

Optimisers helpt helemaal niets als het aantal actieve panelen niet voldoende spanning levert.

[Ronald]

andypieters schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 13:46:
Zijn er optimizers geinstalleerd?
Met schaduwval is het volgens mij zo dat alle panelen op de string het net zo slecht doen als het slechtste paneel. 1 paneel in de schaduw staat gelijk aan alle panelen in de schaduw.
Met optimizers zou je dit kunnen oplossen.
Of je moet accepteren dat ze pas renderen als de zon over de bomen heen is

Fout... sinds 1998... iets met SMA optitrack.

[GarBaGe]

Wat mij opvalt is dat je panelen pas na 10:00 vermogen gaan leveren.
Mijn platte dak panelen begonnen vandaag al om 9:00.
En mijn schuine dak panelen (oriëntatie OZO) om 8:00

[Ronald]

jadjong schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 13:48:
[...]

Optimisers helpt helemaal niets als het aantal actieve panelen niet voldoende spanning levert.

Optimizers houden alle panelen actief, maar buck-converten de spanning omlaag zodat de stroom hoog blijft.

Zolang de spanning boven de 120-150V blijft blijft een SMA dan in bedrijf.


Maar voor een volledig optimizered systeem zijn betere oplossingen.

[Follie]

Ronald schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 13:33:
Mensen alsjeblieft… lees ajb mijn uitleg… dit is geen opstart spanning issue…

De Mpp kan hier geen drol mee.

Met 2x4 erbij blijft het gezeur…. En dat is amper haalbaar

We hebben nu zon die tot 50 graden boven de horizon komt… over 2 maanden is dat ook niet meer en heb je nog meer schaduw beheer ruimte nodig

Uitleg gelezen, maar dan snap ik het niet.

Als je mijn inzien zorgt voor minimaal 10 panelen per MPP (liefst nog meer) dan heb je toch 10 * 30 = 300 V en zit de SMA ruim over zijn minimum MPP spanning van 210 V, dan heeft de SMA nog spanning over om met zijn eigen schaduw management aan de gang te gaan.

[timpel_800]

Waarom leg je je er niet gewoon 4 per rijtje bij in dezelfde oriëntatie. Dus 8 erbij. Of is daar geen ruimte voor? Maw. Waarom heb je maar 16 panelen gelegd?

Maar wat je ook doet, gooi je verschillende opties in sunny design en kijk wat deze voor resultaten geeft.

[Ronald]

Follie schreef op donderdag 14 augustus 2025 @ 14:24:
[...]


Uitleg gelezen, maar dan snap ik het niet.

Als je mijn inzien zorgt voor minimaal 10 panelen per MPP (liefst nog meer) dan heb je toch 10 * 30 = 300 V en zit de SMA ruim over zijn minimum MPP spanning van 210 V, dan heeft de SMA nog spanning over om met zijn eigen schaduw management aan de gang te gaan.

Het is een zeer breed schaduwspel die voor een goed deel van het jaar over een te groot deel (7 of minder panelen per string in de zon) van de installatie valt.

Voor december ga je niet optimaliseren... voor september-oktober maakt het uit.

[Follie]

Ok, maar dan blijft meer (liefst minimaal 10 panelen per MPP) panelen leggen toch ook een oplossing?

[Ronald]

Beperkt... het blijft inkakken naar weinig zodra je 4 a 5 panelen in de schaduw hebt... wat voor echt wel veel tijd gaat zijn. Het is domweg geen omvormer voor deze situatie.

[morecowbells]

Paar Tigo TS4-A onder de rechtse rij panelen om het amperage op te krikken.