Aorus z790 Elite: te hete Intel CPU

[Retort308]

Mijn vraag
Sinds kort een nieuwe pc samengesteld.
Specs: Aorus Z790 elite ax
Core i9 14900K
32 gig memory
1000w PSU
Nog geen GPU wel de iGPU.

Probleem: de CPU wordt bij inspanning (zoals cinebench of prime90 al snel te heet (100c) te worden.
Ik vind dit een uitermate ingewikkeld BIOS, en zoch hulp op Youtube.
Daar kwam ik er achter dat het MoBo qua spanning zijn eigen gang gaat en je er veel beter voor kan kiezen om Intel dat zelf te laten regelen. Dat staat in:
-Adv.CPU Settings /Turbo Power Limits / Enabled, of Auto, of Intel POR.

Dit laatste (de INTEL POR) werd geadviseerd, echter, die mogelijkheid is in mijn bord grijs en niet te wijzigen. (laatste update is FLe dd.270425) Voor de Bios flash waren er dezelfde problemen.
Ook de Enhanced Multicore Performance is greyed out.
De CPU test van Intel op windows is groen, dus Passed.
Problemen blijven zich voordoen.
Ik ben niet savvy genoeg om allerlei fijne tweakjes in dit MoBo te doen. Default settings e.d. helpen niet.

Gezocht op Gigabyte forums, maar die zijn zo dunbevolkt en slecht bijgehouden dat ik eerst op tweakers mijn licht opsteek
Uiteindelijk wil ik niet gaan overclocken hiermee, eerst gewoon, dan pas kunstjes.
De CPU wordt gekoeld door een custom watercooling loop met 4x120mm fans.
Niewe pasta op de CPU helpt niet, fans opjurken helpt niet.
Waar ik veel aan had was de video van JayzTwoCents: YouTube: Motherboard Default settings could be COOKING your CPU!
Maar ik krijg zijn geadviseerde functies niet werkend.
Komt iemand dit bekend voor? is er een workaround ergens te vinden voor een relatieve noob als ik ben?
(achteraf had ik misschien beter voor een ASUS MoBo kunnen gaan, die zijn wellicht iets transparanter.

Ik stel jullie advies erg op prijs .

[Allard]

Doet je pomp het wel?
Al heb je 40 fans op maximum snelheid draaien, zonder pomp warmt het zaakje snel op.

[Retort308]

Zeker weten, daar let ik goed op, je kunt het ook zien aan de bewegingen in het water. Ook geen luchtbellen….. Kijk ander die voorstelling van zaken eens van JaysToCents op youtube, dat zette mij op weg naar een evt. Oplossing.

[Yaksa]

Cinebench of Prime zijn nou juist programma's die de CPU tot het uiterste testen.
Dat daarbij de temperatuur tot de max oploopt is dan ook een gevolg van zo'n test.
CPU's (en GPU's) zijn gemaakt om ook op hoge temperatuur gewoon door te blijven werken.
Indien de temperatuur toch te hoog oploopt dan zal de processor automatisch de opgenomen spanning verlagen teneinde de temperatuur naar beneden te brengen. Dat heet 'throttlen' en dat merk je in games doordat de performance inzakt.
Maar al met al niks om je zorgen te maken wanneer je daar tijdens het gamen geen last van hebt.
Je denkt een probleem te hebben, maar dat is er zo te zien helemaal niet.

[The_Doman]

Retort308 schreef op zaterdag 12 juli 2025 @ 14:20:
Probleem: de CPU wordt bij inspanning (zoals cinebench of prime90 al snel te heet (100c) te worden.

Ik ben niet savvy genoeg om allerlei fijne tweakjes in dit MoBo te doen. Default settings e.d. helpen niet.

is er een workaround ergens te vinden voor een relatieve noob als ik ben?

Je kan de CPU Turbo Boost aanpassen naar minder agressief of zelfs uitschakelen..

CPU-temperaturen tijdens gaming (90-100°C) advies gevraagd

The_Doman schreef op donderdag 5 december 2024 @ 20:30:
Je kan ook het turbo boost gedrag van de processor instellen naar minder agressief of zelfs helemaal uit.
Er is een (standaard verborgen) instelling bij energiebeheer dat aan te passen.

Reddit: What "processor performance boost mode" (in Advanced Power Plan Settings) choose for maximum performance?

Undervolt van de 10700K icm MSI MPG Z490 (Aanpassen CPU Performance Boost Mode)

[Retort308]

Ik game niet alleen maar, mijn daily driver is Linux en als ik daar handbrake draai krijg ik hetzelfde, terwijl in een graph kan zien dat de cpu maar op 20% draait.
Los overal van, waarom zijn er settings (die ik noemde) grayed out? Ligt het er aan dat ik DDR5 draai? 7000MHz op XMp1 ?

[Yaksa]

Nogmaals, wat is nou eigenlijk je probleem?
Alleen een cijfertje uit een graph zegt niet zoveel.

[Retort308]

Ik wil dat de cpu gevoed wordt middels een intel profiel en niet door die van Gigabyte.