Build review - Video edit en render / AI LLM's / 4K Gaming

[Kilomeester]

Wat wil je doen met je nieuwe systeem?
Primair: videobewerking en rendering van rijlesvideo’s met 5 GoPro’s tegelijk (2× 4K60, 3× 1080p60), inclusief correcties, effecten en ondertiteling in DaVinci Resolve.
Verder: singleplayer gaming (CP2077, Anno, AC, RDR2 etc.) op een 4K 60Hz OF 1440p 180Hz setup (edit: ik zei in de titel 4K gaming omdat ik de 4K BBG build volgde, maar feitelijk game ik eigenlijk liever op de 180hz en neem ik de 1440p voor lief.)
Ook: Lokaal experimenteren met LLM's.

Mijn huidige systeem kan het allemaal nog nét aan, maar video editing is nu zó stroperig dat het mijn YouTube-output remt omdat het editen frustrerend stottert. En gamen vereist alweer matigen van de settings. Tijd voor een serieuze upgrade.

Mijn huidige build (relevantste onderdelen):
- intel i5-12500
- NVIDIA GeForce RTX 3060
- 64 GB budget DDR4 ram (4x16)
- TUF GAMING B660-PLUS WIFI D4

Wat mag het systeem gaan kosten?
Ik mik op €3400 - €3800 incl. btw.

Zijn er componenten of randapparatuur die je al hebt en mee wil nemen naar je nieuwe systeem?
Ja: 2× 2TB M.2 SSD, 2× 5TB SATA HDD, monitoren, muis, toetsenbord, geluidskaart, etc. Huidige PC blijft als backup-systeem of voor bezoekers etc..

Wat denk je allemaal nodig te hebben?
Bijzonderheden:
- Audeze Maxwell voor top audio + lage latency (wireless luisteren zonder vertraging).
- DaVinci Resolve Studio + Speed Editor: upgrade vanaf de gratis versie, vooral voor betere GPU-ondersteuning. Speed Editor keyboard is gewoon leuk en als je die koopt inclusief licentie is voordelig genoeg om mee te pakken.

Zie verder mijn Pricewatch-lijst voor alle onderdelen.

Heb je nog bepaalde (merk)voorkeuren?
Niet echt. Ik was altijd wel Intel-fan qua CPU, maar Ryzen lijkt nu beter qua prijs/prestatie en compatibiliteit. Zeker voor mijn doeleinden meer bang for buck? En minder finnicky qua hardware compatibilities? Maar ik laat me graag corrigeren.

Heb je nog bepaalde eisen/wensen?
Stiller is beter, maar niet de hoofdzaak. Verder, zie gebruiksdoelen boven.

Ga je overklokken?
Ik denk het niet.

Wat verwacht je van ons?[i]
- Check of alles compatibel is (CPU-koeler, RAM, etc.)
- Advies of het systeem nog in balans is, vooral gezien de zwaardere CPU+GPU t.o.v. de BBG.
- Tips voor slimme verschuivingen binnen budget (bv. ergens inleveren, elders verbeteren).
- Input van anderen met vergelijkbaar gebruik: is dit overkill, underkill, of mis ik iets cruciaals?
- Gezien mijn gebruiksdoelen, is er iets dat binnenkort verandert/uitkomt waar ik op moet willen wachten?

Alvast bedankt!

Dit is mijn lijstje: (edit: n.a.v. advies twee ryzens 9 als alternatief toegevoegd)

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 7 9800X3D Boxed	€ 471,98	€ 471,98
1	Processors	AMD Ryzen 9 9950X Tray	€ 529,90	€ 529,90
1	Processors	AMD Ryzen 9 9950X3D Boxed	€ 695,99	€ 695,99
1	Moederborden	ASUS TUF Gaming B650-PLUS WIFI	€ 169,-	€ 169,-
1	Videokaarten	ASUS TUF Gaming GeForce RTX 5080 16GB GDDR7 OC Edition	€ 1.449,-	€ 1.449,-
1	Behuizingen	NZXT H6 Flow Zwart	€ 103,95	€ 103,95
1	Processorkoeling	Scythe Fuma 3	€ 57,90	€ 57,90
1	Toetsenborden	Blackmagic Design DaVinci Resolve Speed Editor	€ 455,92	€ 455,92
1	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF560C30BBEK2-64	€ 218,90	€ 218,90
1	Gaming headsets	Audeze Maxwell Wireless Gaming Headset (Playstation)	€ 339,-	€ 339,-
1	Voedingen	Corsair RM850x (2024)	€ 139,-	€ 139,-
1	SSD's	Lexar NM790 (zonder heatsink) 4TB	€ 229,90	€ 229,90
Bekijk collectie Importeer producten			Totaal	€ 4.860,44

[ Voor 40% gewijzigd door Kilomeester op 10-07-2025 17:36 ]

[martyw]

Met 4k gaming is de X3D cache minder belangrijk, ik zou met videobewerking als hoofdtaak een CPU met zoveel mogelijk cores kiezen, bv de Ryzen 9 9900X, of zijn nog grotere broer

[ Voor 5% gewijzigd door martyw op 10-07-2025 09:51 ]

[Dekar]

Intel lijkt een stuk sneller voor DaVinci Resolve.
https://www.pugetsystems....X3D%208-Core%20Processor/
Dus die kan je ook overwegen.
Of zoals Marty aangeeft de 9950X: https://www.pugetsystems....0X%2016-Core%20Processor/
Verder is een 4090 ook een stuk sneller met veel meer VRAM. Die zou je tweedehands proberen te kopen voor rond de 1500.

[ Voor 21% gewijzigd door Dekar op 10-07-2025 11:00 ]

[Verwijderd]

Of je wacht een jaartje op Nova Lake.

[Kilomeester]

... veel te lang verhaal...

[ Voor 184% gewijzigd door Kilomeester op 10-07-2025 18:50 ]

[Kilomeester]

... lang verhaal kort... Het lijkt erop dat in deze situatie de AMD Ryzen 9 9950X (dus niet de 3D) objectief de beste keuze is binnen AMD, en dat je die dan moet afwegen tegen een Intel Core Ultra 9 285K Boxed.

Als ik het good old ChatGPT maar eens vraag, is het eigenlijk of als ik mezelf eerlijk aankijk, ik net wat meer naar gaming performance neig (dan AMD) of net wat meer naar DaVinci timeline performance (dan Intel).

Met als waarschuwing op de achtergrond dat het in Intel-land dan uiteindelijk nog ietsje duurder uitvalt, en dat het ook minder toekomstbestendig is lastiger upgraden is in het licht van de toekomst van beide socket types.

Zijn jullie het eens met dat dit onder de streep de afweging is?

[Woezik]

Heb je al geanalyseerd waar nu je bottleneck zit?
Bij een cpu bottleneck kun je een cpu upgrade naar een 14700F of 13900F doen en daarmee je moederbord, en 64Gb DDR4 geheugen behouden. Upgrade van je cpu-koeler hangt af van wat je nu gebruikt.
Een videokaart is ook makkelijk te upgraden, maar kost wellicht ook een nieuwe voeding.

Voor gamen op 1440p is nu je RTX3060 de bottleneck en zullen vrijwel alle nieuwe cpu's voldoen.
Als je het renderen kunt uitvoeren op de gpu, dan zou ik die upgraden en de cpu nog even behouden.

Aanbevelingen voor Da Vinci Resolve: https://www.pugetsystems....hardware-recommendations/

[Kilomeester]

Hmm... Ja zo had ik het nog niet bekeken.

Op zich kan ik natuurlijk best los van elkaar een 5080 (+PSU, +behuizing als 'ie niet in mijn huidige past) kopen en voor de rest nog even mijn huidige i5-12500 build blijven gebruiken... Die videokaart had ik toch al rechtgepraat voor mezelf

... En dan dat even aankijken met DaVinci Studio en kijken hoe veel verschil dat maakt, en dan aan de hand daarvan later nog eens een keer de rest van het systeem upgraden (en ook dan beter onderbouwd kunnen kiezen voor intel vs amd, of wie weet veranderen de prijzen nog )

Does that make sense?

Roept wel de vraag op hoe veel procent benut ik ongeveer NIET van de 5080 gebruik zo lang ik nog op de i5 configuratie zit. Is daar wat over te zeggen? (Even niet in hardcore OC 100% benchmark termen, maar realistisch voor regelmatig een semi-zwaar spel op 1440p en een hardware-supported edit sessie in DaVinci Studio.)

[ Voor 17% gewijzigd door Kilomeester op 10-07-2025 19:23 ]

[Woezik]

Een RTX5070Ti heeft dezelfde gpu als de RTX5080, maar met minder cuda cores en dezelfde 16Gb Vram. Die zou al ruim voldoende zijn voor gamen op 1440p en prima voor renderen.

Uiteraard is een 12500 de nieuwe bottleneck als je een nieuwe RTX5070Ti/5080 aanschaft, maar ik verwacht dat de prestaties alsnog voldoende hoog zijn, dat je er vrijwel niets van merkt.
Zie bijv. https://bottleneckcalculator.to/nl/

[Kilomeester]

Right, thanks, ik snap dat de CPU dan inderdaad de bottleneck gaat zijn, maar inderdaad de vraag is wat ik daarvan merk, if anything.

Dank voor de verhelderende en sobere reality check, ik waardeer het enorm! En voor die bottleneck link, die is goud waard

En voor de duidelijkheid... Het is niet zozeer het renderen (dat kan overnight), het is het editing proces, dus scrollen in de timeline, realtime 5 footage streams weergeven etc..

Okee... Mijn plannetje is dan nu:
1) 5070ti (evt. + cpu + case)... Kijken hoe dat loopt.
2a) indien acceptabel: rest van geld in spaarpot laten en wachten tot het niet meer acceptabel wordt
2b) Indien een beetje onacceptabel, 14700F of 13900F erin zetten (ik denk dan 14700F) als tussenoplossing
2c) indien heel erg onacceptabel, hele spul upgraden, keuze dan maken op basis van ervaringen.

Is dat een meer verstandig plan?

Nogmaals dank voor je heldere benadering @Woezik !

[ Voor 6% gewijzigd door Kilomeester op 10-07-2025 19:52 ]

[Woezik]

Ik zou tijdens het werken eens taakbeheer open zetten en kijken wat het cpu- en memory verbruik is. Dat geeft waarschijnlijk ook wel een aardige indicatie.

Met de PSU calculator kun je zien hoe zwaar de voeding moet zijn met je gewenste cpu/gpu combinatie:
https://www.bequiet.com/en/psucalculator

[Kilomeester]

Dat had ik natuurlijk al wel bekeken

Nou, met de Studio versie van DaVinci Resolve (de betaalde) ondersteunt hij GPU-accelerated timeline editing. De gratis versie doet alleen GPU acceleration bij het renderen.

Met de gratis versie is het in ieder geval geen doen meer en moet ik op 25% quality previewen om er nog IETS van te maken, en dan nog moet ik bij ieder klikje wachten (al gaat het afspelen wel redelijk vloeiend). De CPU gaat bij iedere klik op de timeline een flinke spike maken naar de 100%, en tijdens gewoon afspelen (op 25% quality dus) rond de 60%.

Met 50% quality preview (en met effecten disabled) moet je na het klikken al wachten tot het cache balkje volgelopen was anders heeft afspelen geen zin. Dan draait hij al op 100% cpu (sneller door de cache heen dan hij hem in kon lezen). En zeker als er ook nog subtitles of effecten bij moeten. De GPU eet op dat moment uit zijn neus. Renderen duurt een hele nacht, maar dat is wel een uur of vijf 100% GPU utilization voor een video van 45 minuten of zo. Niet zo'n groot probleem hoor (het kan overnight) maar sneller is wel beter natuurlijk.

Nou ga ik de Studio versie kopen, maar daar koop ik een stukje hardware bij (in feite koop je het editing keyboard en krijg je daar een licentie bij) dus daar moet ik nog even op wachten. Die ondersteunt dus realtime werken (editen, scrollen etc.) via de GPU, en dat zal zeker beter gaan qua editing proces. De CPU wordt dan vooral nog voor I/O gebruikt, dus een snelle SSD (of je files van verschillende SSD's halen) helpt dan enorm, maar het zware werk wordt geoffload naar de GPU.

Qua RAM fluctueert het nog wel, maar zit ik vaak tussen de 20 en 40 GB. Dus 64 GB geeft wel ademruimte. Maar aangezien altijd OF de CPU OF de GPU op 100% spiket bij hickups of rendering denk ik dat RAM op dit moment eigenlijk zelden of nooit de bottleneck is. Ook de disk I/O is duidelijk snel genoeg voor nu.

Nou kan ik natuurlijk die DaVinci hardware+licentie (bestelling duurt even) maar uiteindelijk wil ik sowieso een snellere GPU voor gaming, dus die aanschaf kan ik sowieso wel verantwoorden. Ik downgrade alleen wel naar de 5070ti, dat was een goed advies denk ik.

Dus... Nadat ik die 5070ti i.c.m. de Studio-versie in gebruik heb, ga ik inderdaad flink editen met resource monitors open en dan kijken waar het daarna nog stokt, en hoe veel. En daar dan de keuze voor verdere upgrades op baseren.

[Dekar]

Ik denk dat upgraden ook erg waardevol kan zijn.
uitvoering: Intel Core i9-14900KF Tray er in, met de 5070 Ti. Dan gaat 'ie als de brandweer.
Dan heb je wel extra CPU koeling nodig denk ik. Wat heb je nu? Welke behuizing?

[martyw]

Het ASUS TUF Gaming B660-Plus WiFi D4 moederbord heeft moeite om een i9-12900K voluit te laten gaan, zie bijvoorbeeld deze test. Als je bedenkt dat deze ongeveer gelijk is aan de i7-13700K dan zou ik geen al te zware CPU op dit moederbord zetten, een Intel Core i5-14600K lijkt me de maximale processor hier, en dat is wel een upgrade, +/- dubbele multicore performance t.o.v. je huidige i5, maar minder groot dan wat je met i7/i9 of een Ryzen 9 kan verwachten.

[ Voor 7% gewijzigd door martyw op 11-07-2025 09:41 ]

[Kilomeester]

@Dekar
Thanks. Ik heb nu een Scythe Fuma 2.

En een of andere Sharkoon case die ik al jaren heb, ik kan niet vinden welk type maar hij staat niet meer op hun site Het is wel een tamelijk groot gevaarte. Maar als het allemaal niet blijkt te passen (vooral ook met die GPU) kan ik natuurlijk gewoon een nieuwe case kopen.

Daarin heb ik dan nu een Fractal Ion+ 2 Platinum 560W, die zich met de RTX 3060 altijd prima staande heeft gehouden, maar die zal ik voor een 5070ti ongetwijfeld moeten vervangen.

@martyw "moeite om een i9-12900K voluit te laten gaan"? Maar die test die je linkt zegt "While the 500A available for Vcore isn’t a lot, it handled our Core i9-12900K without issue." Dat klinkt niet als moeite, toch? Dus dan zou een i7-13700K toch moeten kunnen, zou je denken, als dat equivalent is. Of mis ik iets?

Anyway, voor een tussenoplossing van een snellere CPU op mijn huidige bordje vind ik €400+ ook net een beetje veel eigenlijk voor de i9-14900, zelfs al zou het kunnen, De i7-13700K is dan iets realistischer maar ook al aan de dure kant, ook qua compatibility dus. Ik zit zeker niet te wachten op het randje opzoeken qua risico voor stabiliteit.

Wetende dat met de 3070ti de CPU sowieso gaat bottlenecken ALS je hem een keer flink nodig hebt, wat zou voor mijn use case een goede compatible tussenoplossing-CPU zijn zo rond de 250-350 euro? Nadat ik voor de GPU dus overstap naar een relatieve overkill t.o.v. de rest van het huidige systeem, blijft er denk ik vooral CPU werk over op het gebied van sim games als Cities Skylines en taken als grote bestanden zippen.

Zou een intel Core i7-14700F Boxed (als ik het goed begrijp dezelfde power draw als een 13700F) dan een optie zijn? Dat klinkt wel als een redelijke middle ground.

En zou mijn Scythe Fuma 2 dat koelen?

Wederom dank voor het meepuzzelen.

[Dekar]

Die Scythe kan dat wel aan. Tot 250W is geen probleem. Je kan altijd met je vCore (undervolten) of andere power settings (power limit) in je BIOS rommelen als hij te heet wordt naar jouw mening.

De 5070 Ti verbruikt max 300 W. Ook daar kan je 'm op 80-90% power instellen, of undervolten, met iets als MSI Afterburner. Die 560W zou het mogelijk net redden. Het is een hele zuinige en goed gebouwde PSU. 80% power betekent geen 80% performance. De performance bij undervolten stijgt vaak. En bij 80% power heb je misschien nog 95-99% performance. Die curve heeft een horizontale asymptoot.

Die 14700F is een super keuze.

[ Voor 34% gewijzigd door Dekar op 11-07-2025 11:20 ]

[Woezik]

Ik had bewust geen "K" processor genoemd, omdat het piekverbruik daarvan bij de i7/i9 processors extreem is.
Dat zijn ook de modellen waar bij de 13e/14e generatie problemen mee zijn geweest.

Voeding zou ik vervangen, want 560W is te licht. Ik zou een ATX3.1 voeding nemen met 12VHPWR connector (12+4 pins) die ook op de RTX videokaart zit. Anders heb je een verloopkabel nodig, die vaak wel bij de videokaart wordt meegeleverd.

Een 14700 (non-K) heeft een piekverbruik van 219W, dus ik zou niet hoger gaan. De prijs is ook nog aantrekkelijk. De 14700 is al weer iets hoger geklokt dan een 13700 en zal dus ook iets meer verbruiken.
Vooraf wel even bios upgrade doen van je moederbord.

Cpu-koeler zou ik vooralsnog behouden. Hij zal het zwaar krijgen, maar het is wel een goede koeler.
PS: ik heb een 13700 icm met een Kraken 280. In Cinebench 2024: 82C.

[Kilomeester]

@Dekar Ja, maar ik heb dus nu een fuma 2 en geen 3 Maar die zou ook wel moeten kunnen denk ik. Maar goed, dat kun je gewoon testen natuurlijk en als 'ie te heet wordt alsnog een nieuwe kopen.

Ik ben al ruim tien jaar geen "echte tweaker" meer, dus ik ga liever niet experimenteren met handmatige instellingen en instabiliteit riskeren. Dus dan koop ik eigenlijk liever gewoon een nieuwe koeler, liefst een beetje toekomstbestendige.

Net als met die PSU... Ik geef dan liever wat meer uit aan nieuwe PSU "op de groei" die ik vroeg of laat toch een keer nodig ga hebben, dan dat ik ga lopen foefelen met voltages etc. En peace of mind mag ook iets kosten, ik wil minimaal risico op instabiliteit, daar is mijn tijd me te veel voor waard.

@Woezik Thanks! Ja, voor die voeding, denk ik ook, zie argument hierboven.

Over de CPU. Dank voor de scherpte. Als ik het goed lees betekent K vooral dat je kunt overclocken. Welnu, dat boeit me niet Dus non-K lijkt me prima. Was ik zelf ook al vanuitgegaan, en ik had even gemist dat de anderen die K mee hadden genomen.

Anyway, de Core i7-14700F Boxed heb je zo te zien voor rond de 300 euro, dat vind ik een overzichtelijk bedrag voor een tussenoplossing.

Dus... Zou dit dan voor mijn use case een realistische middle ground zijn? (ook qua compatibiliteit)
- 5070ti
- Core i7-14700F (met huidige Scythe Fuma 2, even aankijken/testen, evt later betere koeler opplakken)
- diezelfde corsair 850W PSU (overkill, maar voor een paar tientjes meer wel futureproof(er) en peace of mind?)
- verder alles hetzelfde laten

[ Voor 11% gewijzigd door Kilomeester op 11-07-2025 11:38 ]

[Woezik]

Behuizing zou ik nog onderzoeken. Gezien je oude hardware had je wellicht gekozen voor een dichte behuizing met geluiddemping. Met de nieuwe hardware heb je een behuizing met mesh front en bovenzijde en voldoende intake fans nodig.

Als je wilt weten hoeveel je erop vooruit gaat, draai dan op je huidige systeem cinebench 2024.
De cijfers van mijn huidige systeem (13700/RTX4080) zullen goed vergelijkbaar zijn met de 14700/RTX5070TI:


PS: de 14700F heeft geen interne gpu en dus ook geen Intel quicksync. De 14700 (zonder F) met interne gpu kan ook een overweging zijn.

[ Voor 7% gewijzigd door Woezik op 11-07-2025 12:26 ]

[Kilomeester]

Dank voor de tip over de behuizing. Ik heb ondertussen uitgezocht welke ik heb (via pcpartpicker), het blijkt een Sharkoon BD28. Werkelijk een vreselijk lelijk hok van een ding trouwens. Gelukkig staat 'ie volledig uit het zicht (zoals het hoort vind ik).

Maar goed, hij voldoet tot nu toe prima en hij hangt ook vol met mooie stille case fans, waar het maar kon, daar heb ik toen jaren geleden eens wat geld tegenaan gegooid en een weekendje mijn best op gedaan om het ding zo stil en koel mogelijk te krijgen.

En volgens pc part picker past de GPU er trouwens ook prima in, al moet ik misschien dat kleine harddisk bakje er even uitslopen, maar dat is geen probleem. Dus ik denk dat ik daar goed zit. Maar ik zal zeker de temperaturen in de gaten houden en indien nodig een andere case overwegen.

Ik heb nu ook Cinebench gedaan en met HWiNFO wat getallen geproduceerd. Als volgt:
1) Run aangezet, even op gang laten komen. (Minuutje.)
2) HWiNFO counters gereset.
3) ongeveer 1 minuut voor afronden 10-minute run screenshot van HWiNFO gemaakt voor het betreffende onderdeel.

Dus, getallen (ook het gemiddelde) is als het goed is representatief voor ongeveer 8 à 9 minuten heavy load.

GPU:



CPU multi core:


CPU single core:


De CP Single Core "finish rendering" gaat zo belachelijk lang duren dat ik die maar afbreek

Maar goed, 0% therman throttling en overzichtelijke temperaturen... Voor dit systeempje ziet er redelijk uit toch? Correct me if I'm wrong.

[Kilomeester]

Woezik schreef op vrijdag 11 juli 2025 @ 12:23:
PS: de 14700F heeft geen interne gpu en dus ook geen Intel quicksync. De 14700 (zonder F) met interne gpu kan ook een overweging zijn.

Goed punt. Voor die twee tientjes ga ik dat niet laten.

[Woezik]

Het kost wat, maar het zijn ook flinke stappen vooruit:
cpu multi van 523 naar meer dan 1.586 pts
gpu van 7.191 naar ongeveer 27.487 pts
cpu single core is voor gamen een aardige indicatie, maar voor renderen niet interessant.

Temperaturen zijn keurig, maar dat gaat wel veranderen als je van 12 threads naar 28 threads gaat.

Ik zou de cpu upgrade alleen doen als je ook op de cpu blijft renderen.

[Kilomeester]

Woezik schreef op vrijdag 11 juli 2025 @ 13:50:
Ik zou de cpu upgrade alleen doen als je ook op de cpu blijft renderen.

Bedoel je de wel-F -> niet-F upgrade? (Ivm quicksync?) Of de upgrade van mijn huidige CPU naar de nieuwe CPU uberhaupt?

[Woezik]

Ik bedoel überhaupt de cpu upgrade (ongeacht type). Je systeem is nu mooi in balans, videokaart upgrade en voeding vervangen is makkelijk. Dus als je er in Da Vinci weinig last van hebt, omdat je op de gpu rendert en met gaming nog voldoende fps haalt, dan zou ik het pakweg 2 jaar uitstellen en dan eens weer kijken voor een upgrade van: cpu, moederbord, DDR5 en cpu-koeler. Als je nog kunt rekken tot AM6, dan kun je wellicht direct overstappen naar DDR6.

[Kilomeester]

Right. Nou, ik heb op zich ook vaak genoeg last van een beetje sluggish CPU, vooral bij bijv. Cities Skylines en Anno en dat soort games, en ook bij andere dagelijkse dingen. Soms doe ik ook nog wel eens wat data crunching, react software builds, photoshoppen, virtual machines en van allerlei andere dagelijkse dingen waar je toch vaak denkt "waarom is het nou zo traag" en dan check je de task manager en zie je toch vaak de CPU op max.

Allemaal los van elkaar niks om voor te upgraden, en allemaal hooguit "incidenteel irritant"... MAAR... Aangezien ik door jullie hulp nu toch al zo maar rond 1500 bespaar of zo op mijn originele overkill "splurge build", vind ik het voor mezelf prima verkoopbaar om die 300 euro wel uit te geven om al die dagelijkse dingen ook lekker vlot te trekken. En een béétje "splurge" mag dan wel, toch?

Ik heb het voorgestelde CPU/GPU/PSU trio ook ondertussen al besteld zojuist... Dus we gaan het zien!

Sowieso @Woezik @Dekar @martyw hoe kan ik jullie bedanken? Ik waardeer echt enorm het open meedenken over nut/noodzaak, en stimuleren om niet gewoon de duurste dikste bak te kopen (maar precies te geven wat ik vraag, namelijk een gebalanceerde afweging).

[martyw]

Kilomeester schreef op vrijdag 11 juli 2025 @ 10:53:
@martyw "moeite om een i9-12900K voluit te laten gaan"? Maar die test die je linkt zegt "While the 500A available for Vcore isn’t a lot, it handled our Core i9-12900K without issue." Dat klinkt niet als moeite, toch? Dus dan zou een i7-13700K toch moeten kunnen, zou je denken, als dat equivalent is. Of mis ik iets?

Uit de test:

But like many boards, it struggled in with some heavily multi-threaded tests, including Cinebench R23 and POV-Ray.

En verder ben ik het eens met @Woezik , als je GPU upgrade al brengt wat je nodig hebt wacht dan nog met een CPU upgrade.

[ Voor 9% gewijzigd door martyw op 11-07-2025 14:34 ]

[Kilomeester]

@martyw @Woezik Voor als jullie nog benieuwd zijn?

Ik heb die i7-14700 in mijn oude B660 moederbordje gezet... (En de 5070ti natuurlijk ook.) Maar dat schoot niet zo op. Ik heb in HW-info gezien dat hij (inderdaad) enorm aan het worstelen was om hem aan te sturen. Het was niet eens zozeer dat hij trager was dan verwacht, maar hij werd ook... haperig. Op rare momenten audio glitches, vreemde haperingen in grote zip files (ik was wat met files aan het rommelen)... En Cinebench werd trager dan voorheen. (Games heb ik niet eens geprobeerd.)

Eerst dacht ik natuurlijk dat dat aan de CPU lag, want dat waren wel merkbare issues. Maar goed, toen ik (na veel googlen) de power limits laag zettewerd hij rustiger, maar natuurlijk ook bepaald niet meer sneller. Ik heb ook Windows maar eens opnieuw geïnstalleerd (ik liep nog op een windows 10 -> 11 migratie, dat werd ook oud) maar daar veranderde ook maar weinig mee.

Dus toen heb ik toch maar een nieuw moederboard en DDR5 ram gekocht:
- Gigabyte Z790 AORUS ELITE AX
- Kingston Fury Beast DDR5 64GB(2x32GB) 6000MHz CL30

Ja, het waren toch wel weer even wat uitgaven (en misschien is het moederbord licht overkill maar ik wilde absoluut geen power delivery issues meer ), maar goed, nog steeds ver onder het originele budget.

En nou ben ik toch wel heel blij dat ik ben geupgrade. Man man, wat is mijn systeem SNELLER geworden, het is echt niet te geloven. En met de Scythe Fuma 2 en alle RAM en CPU settings op "auto" haal ik in cinebench met de CPU Multi test een paar procent boven stock (stock is 1095, bij mij is het 1120), terwijl mijn temperaturen niet boven de 65 graden uitkomen. Lijkt me zeer acceptabel. (Idle temps trouwens gemiddeld 45 celcius.)

Als ik de PL1 en PL2 tijdelijk naar rond de 220 zet gaat 'ie naar de 85 graden max bij CPU Multi test, maar gaan wel de effective clocks van de P-cores richting the 4700 ghz (die zitten met auto settings meer rond de 3000-3300). Dan krijgt cinebench een CPU Multi score van 1600 ipv 1120, dus dat is wel meer. Maar ja, dat verschil merk ik nu niet meer (bij normaal gebruik) en hij gaat er natuurlijk wel meer herrie van maken qua koelen, dus dat laat ik maar even op auto staan tot ik het nodig heb.

Plus, nou kan ik 4 M.2 slots en 4 SATA slots gebruiken, dat had de B660 ook niet. En de 2.5 Gbit ingebouwde nic van de Z790 werkt tenminste ook gewoon echt op die snelheid (de B660 kwam niet boven de 1.8 Gbit uit).

Kortom... Ja ja, vast niet economisch de meest verantwoorde upgrade aller tijden en zo, maar dit systeem werkt zó vreselijk veel lekkerder dan het vorige (met wel al de nieuwe GPU erin), alleen maar met het DDR5 en de nieuwe CPU alleen al, dat het me eigenlijk niet zo veel meer uitmaakt.

Ik ben blij 🥳 EN ik heb een frisse nieuwe Windows-installatie, dat is toch ook een zwaar onderschatte improvement hoor.... Ik weet nog met Windows 95 dat ik het iedere maand wel een keer opnieuw installeerde. Goeie ouwe tijd. Ik weet zelfs mijn key nog uit mijn hoofd

Hopelijk van het weekend wat tijd over om zowel wat editwerk als wat gaming erin te krijgen... Kan ik eindelijk de 5070ti in actie zien.

[ Voor 9% gewijzigd door Kilomeester op 18-07-2025 01:42 ]

[Woezik]

Altijd fijn om even te lezen hoe het is afgelopen. Dat Z790 moederbord is natuurlijk veel luxer en nieuwer, maar wel jammer dat je problemen had met je B660 bord. Had je vooraf wel een bios upgrade gedaan, want de 14700 is twee generaties nieuwer?
In cinebench worden alle cores aan het werk gezet en krijg je flink veel hitte. Er is maar weinig software die echt zoveel cores vol belast, maar veel software heeft wel baat bij een goede single core cpu snelheid. Ik zou een stroomlimiet kiezen, waarbij wel de hoge single core speed wordt gehaald.

[Kilomeester]

@Woezik Thanks. Ja, het B660-bordje had een up-to-date bios, dat had ik vooraf al gedaan uiteraard. En hij deed het op zich ook wel met de 14700, ik moest hem alleen zo ver naar beneden trekken dat het eigenlijk hetzelfde voelde, zo niet slechter, als de 12500.

En het is natuurlijk niet het állergoedkoopste bordje, maar goed, ik wilde goed in de power delivery zitten en dat zat deze... Dus ach ja. Vooral de 4x M.2 PCI-e 4.0 x4 zijn ook erg fijn om te hebben, alleen daarom ben ik al blij. Een OS-reepje, een games-reepje, een video footage reepje en een vierde voor swapfile/cache/tmp/etc... Toch wel fijn.

En met die DDR5 erbij... Het verschil is... immens. Dat denk ik elke keer bij een nieuwe generatie ram, maar het blijft je toch verbazen wat er iedere keer weer mogelijk is. En dat je er iedere keer weer zo veel van merkt. (En mijn eerste PC was een Tandy TRS-80 met 8 kb ram, dus ik heb al wat langs zien komen )

Dank voor de tip over de power limits. Ik zal er nog eens naar kijken in verband met die single core inderdaad, Ik moet zeggen dat ik hem nu al razendsnel vind, maar je hebt natuurlijk gelijk, zelfs DaVinci doet in CPU render mode wel degelijk multicore werk, maar bepaald niet alle cores volle bak (en ik ga daar toch de GPU voor gebruiken natuurlijk, dus dat maakt niet uit). Dus ja hij kan wel wat omhoog waarschijnlijk.

Ik heb sinds een paar maanden een vierde schermpje neergezet om altijd btop4win fullscreen op draaien, dus dat is goed te monitoren.

Ik had gezegd dat ik geen tweaker meer ben, maar gezien hoe leuk ik dit vind en hoe veel tijd, geld en moeite ik er alweer in heb gestopt in een weekje vrees ik het ergste 😍

[ Voor 6% gewijzigd door Kilomeester op 18-07-2025 15:15 ]

[Kilomeester]

P.S. En wat eigenlijk nog leuker is, is dat ik nu feitelijk twee PC's kan bouwen (moet ik alleen nog een behuizinkje halen) en dan heb ik eigenlijk mijn oude PC ook weer terug, die het feitelijk ook prima deed natuurlijk - zelfs als gaming beestje (1440p was krap, maar zeker 1080p ging best prima). En dat is dan weer fijn voor als ik bezoek heb.

Zou zo'n 14700 boxed Intel koelertje op een 12500 passen? zal wel toch?

[Woezik]

De socket van de 12500 en 14700 is beide LGA1700, dus dat moet zeker passen. Voordeel is dat de boxed koeler van de 14700 ongetwijfeld aanzienlijk groter/beter is, dan wat destijds bij 12500 zat.

Mijn eerste PC was een 8086 met 640Kb memory, 20Mb HDD, matrixprinter en EVGA scherm. Sindsdien nooit meer een duurdere PC hoeven te kopen

[Kilomeester]

Precies, dat dacht ik ook. Ik ga er een tweede PC'tje mee bouwen. Komt goed (Waarschijnlijk heb ik die 12500 toentertijd trayed gekocht ipv boxed.) Nogmaals dank voor alle hulp.

Mijn eerste eigen PC leek daar wel wat wel op. Ietsje minder nog, een 8088 met 512 Kb ram, een monochrome Hercules-compatible monitor, en helemaal geen harddisk SimCGA en HGCIBM /c FTW. Paratroopers, bouncing babies, qbert, sokoban, cats, all that good stuff.

De C64 ("press play on tape", een half uur wachten voordat Lode Runner was opgestart, dát waren pas loading times) en TRS-80 (met van die LP-plaat-achtige 8-inch floppy disks) stonden op de lagere school.

[ Voor 5% gewijzigd door Kilomeester op 18-07-2025 16:29 ]

[Kilomeester]

Ik heb nog een Deepcool cg530 dual-chamber case erbij gekocht en daar het spul ingebouwd. Airflow ziet er goed uit met 4 fans, en het systeem is fluisterstil bij normaal gebruik. Zo fluisterstil dat ik hem maar gewoon in het zicht laat staan - nu is het toch wel erg leuk eigenlijk.

De Corsair PSU heeft ook nog een handmatige knop voor de PSU fan speed, die van helemaal uit naar standje straaljager kan, dat is een leuke touch.

Hier wat foto's om het af te maken Ik heb me nooit zo'n zorgen gemaakt om cable management en ik was het soort persoon dat die 2.5" SSD-tjes gewoon in een hoek propte met een beetje plakband en dan het hele zooitje onder het bureau schoof. Maar nu met zo'n aquariumpje is het toch wel de moeite waard.

Commentaar en kritiek is welkom

[Kilomeester]

Ook wel fijn dat dat harddisk-plaatje in de case precies 2x een 2.5" SSD cassette aan de zichtbare kant en 1x een 3.5" HDD drive aan de onzichtbare kant kan bevatten... Laat dat nou precies alle non-M.2 storage zijn die ik er nog even aan wilde houden

De Deepcool is een prima case 👍

Alleen jammer dat er zowel bij de GPU als in de case niet een soort standaardje zit om dat doorhangen te voorkomen. Daar maar even een stukje afvalhout tussen gezet. Een verticale GPU setup blijkt achteraf ook gekund te hebben (ik had geen idee) maar dat is dan leuk voor de volgende keer.

[ Voor 33% gewijzigd door Kilomeester op 22-07-2025 00:52 ]

[Woezik]

Wat nog weleens wordt gedaan is met een draadje (vissnoertje) de videokaart op het zwakste punt op te hangen aan de behuizing. Bijvoorbeeld:

[ Voor 15% gewijzigd door Woezik op 22-07-2025 11:15 ]

[Kilomeester]

O ja, dat kan ook natuurlijk.

Heb jij ooit in je leven wel eens een post geschreven zónder supernuttige tips en informatie?