Wayland probleempjes: in welke hoek?

[aawe mwan]

Aangezien steeds meer distro's aangeven snel te zullen gaan overstappen op Wayland, heb ik een week geprobeerd of Wayland al echt bruikbaar is. Ik draai een redelijk standaard installatie van Linux Mint (22.1, voor zover ik weet helemaal actueel geüpdate), maar ik ben toch tegen een paar showstoppers aangelopen.

1. Locken van de computer werkt niet meer;
   niet met het icoon op de menubalk en niet met Super+L op het toetsenbord;
2. Als je de computer uitschakelt met CTRL-ALT-END,
   dan ben je bij het inschakelen de volgende ochtend automatisch ingelogd (wachtwoord niet nodig);
3. Het externe scherm gaat na enige tijd stand-by als je de laptop dichtgeklapt gebruikt (via USB-C);
   „Turn off the screen when inactive for: Never” werkt niet als work-around;
4. Na gebruik van waypipe beginnen foutmeldingen over bestandsrechten op mijn public/private keyfiles;
5. Typen van „Composed Characters” (.XCompose configuratiefile) werkt niet meer;
6. Euroteken typen met AltGr+5 werkt niet meer;
7. Als je wl-copy gebruikt in een (tekst)terminal, dan crasht de (grafische) desktop;
8. Diverse kleine problemen in Chrome met geactiveerde Wayland support, bijvoorbeeld: videoglitches bij resizen van het window en het hamburgermenu linksboven wordt onzichtbaar op YouTube.

Met X11 heb ik dit soort problemen uiteraard niet.
Zijn dit problemen waarvoor al een oplossing bekend is en zo ja in welke hoek moet ik die zoeken?

[ Voor 8% gewijzigd door aawe mwan op 14-06-2025 09:49 ]

[remco_k]

Ik heb er niet veel ervaring mee, maar ik heb even met Wayland op een Raspberry Pi geëxperimenteerd - voor Kiosk mode display in mijn geval. Het is uiteindelijk gelukt maar Wayland is m.i nog niet zo volwassen als zijn voorgangers. Veel tools doen het niet of hebben vervangers waar je maar net vanaf moet weten (xdotool -> ydotool). Die laatste - kan ik me herinneren van toen - was behoorlijk quirky.

[Hero of Time]

We missen nog wat cruciale informatie. Je gebruikt Mint, ok, maar welke desktop omgeving dan? Want Mint heeft niet alleen Cinnamon en Mate, die overigens beide experimenteel zijn met Wayland. Punt 1 kan dus volledig te wijten zijn aan de DE die je gebruikt en heeft niets met Wayland an sich te maken. Ik draai namelijk al enige tijd Wayland met KDE en dat is super. Locken is iets wat op m'n werk wel moet en dat werkt dan ook gewoon.

Voor punt 2, weet je zeker dat het systeem ook echt uit gaat en niet in slaap of hibernate? Want daar lijkt het op. Met je probleem van punt 1 is dat een situatie dat zeker van toepassing kan zijn.

Externe scherm dat uit gaat, is dat niet gewoon slaapstand van het systeem na een x tijd idle of lage accu? Ook hier verdenk ik niet direct Wayland, maar het is wel handig om te weten of de genoemde zaken geen invloed hier op hebben.

Waypipe kon ik niet, gebruik daarom ook niet en kan er geen oordeel over geven. Voor het typen van zaken, punten 5 en 6, dat valt onder de distro keyboard-configuration en wat de DE er bovenop doet. Ik heb tijdens installatie van Debian opgegeven dat het om een generic keyboard gaat, 105 toetsen en de indeling altgr-int is, US international with AltGr. Compose heb ik nooit gebruikt, maar met de rechter alt + 5 geeft mij gewoon €. In KDE heb ik in SystemSettings -> Keyboard de optie 'Layouts' uit staan. Dus het doet geen eigen dingen, maar wat het systeem zelf al doet, hetzelfde als buiten de GUI.
Het gebruik van .XCompose gaat overigens ook niet werken in een native Wayland sessie omdat het een X11 ding is. Net zoals het rebinden van toetsen via Xmodmap.

De overige zaken kunnen dus volledig of deels op de desktop omgeving geschoven worden. Maar je noemt ook geen hardware, of voornamelijk je videokaart. Want Nvidia heeft dan met de meest recente drivers iets van Wayland support, is het nog lang niet van de kwaliteit die ik met Intel en AMD zie.

[aawe mwan]

Ah inderdaad, ik gebruik de „Cinnamon” versie van Mint. Als video gebruik in de ingebouwde Intel video.

Wayland is wel merkbaar sneller op mijn hardware en al zeker als ik via het netwerk een applicatie op een andere computer draai.

De problemen zullen heus niet allemaal door Wayland zelf veroorzaakt worden, maar frappant dat distro's zeggen heel binnenkort te zullen stoppen met X11, terwijl de basis van Wayland nog niet eens goed werkt.

[Hero of Time]

Als de basis niet klaar was, zou er helemaal niks op werken. Gnome en KDE doen het prima er op. Ik kan zo even snel niets bedenken wat nog ontbreekt. Behalve dan dat DE ontwikkelaars moeten opschieten met fatsoenlijke ondersteuning, want Wayland is echt niet pas een jaar of twee beschikbaar. Men had dus al veel langer de tijd en gelegenheid om het op de roadmap te zetten.

Ik ben met Xfce ooit begonnen als DE en die was ook redelijk laat met Wayland support. Net als met Cinnamon een beetje vreemd, want GTK3 had er wel functioneel ondersteuning voor, gezien Gnome het al snel had. Maar Gnome gebruikt nu GTK4.

[ElCondor]

Ik gebruik sinds afgelopen jaar Tuxedo OS op Wayland (Overgegegaan destijd van TOS2 naar TOS3), dat is in principe Ubuntu met KDE DE. Dat werkt zonder problemen, voor mijn gevoel. Ik heb maar heel weinig meegemaakt dat ik de boel moest herstarten. Meestal omdat een componentje het niet deed, maar nooit voor een volledig hangende PC oid.

Wat mij betreft is Wayland echt wel klaar voor gebruik. Ik ben vervent DarkTable gebruiker en ik game nog al eens op de PC. Geen triple A, maar wel de zwaardere indie games of oude race sims. Dat werkt bijna altijd zonder problemen en out of the box.

Ik moet zeggen dat ik het ook opvallend vond te horen dat je met Mint over gegaan bent naar Wayland. Ik had ook begrepen dat Wayland daar nog expirimenteel is, zoals hierboven beschreven. Ik heb meerdere laptops met Mint, maar deze dan ook nog niet over gezet naar Wayland. Ik wacht even totdat Wayland met Mint productie gereed is vrijgegeven voor de makers.

[asing]

Ik zou zeggen distro. Ik gebruik zelf Fedora en Fedora was zo ongeveer de eerste die de overstap naar Wayland maakte. Dat was vroeg en de ervaringen waren soms wat minder. X11 bestaat in de volgende versie niet meer in de Gnome versie.

Die voorsprong, als ik het zo mag noemen, zorgt nu voor een probleemloze ervaring.